/ werldo
Management Samenvatting Inleiding en belangrijkste hoofdconclusies In deze studie naar de strategische toegevoegde waarde van het Port Community Systeem (PCS) van Portbase wordt inzicht gegeven in de toegevoegde waarde van de Portbase diensten voor de gebruikers en voor de gehele havenlogistieke keten. Deze toegevoegde waarde voor de gebruikers van Portbase (overheidspartijen, havenbedrijven en havenlogistieke bedrijven) is deels kwalitatief beschreven (toegenomen concurrentievermogen) en deels indicatief gekwantificeerd (voornamelijk op basis van door Portbase en haar klanten opgestelde individuele business cases voor de PCS-diensten). De toegevoegde waarde studie behelst een globale economische analyse, waarvoor geen onafhankelijk marktonderzoek naar de achterliggende informatie is gedaan door PwC. De gepresenteerde cijfers zijn daarom indicatief en in grote mate afhankelijk van de aannames die gemaakt zijn in de individuele business cases.
Hoofdconclusies Uit de analyse blijkt dat de financiële baten van Portbase bij haar gebruikers geschat kunnen worden op een veelvoud van de jaarlijkse kosten van Portbase. Een indicatieve analyse van de omvang van de directe financiële impact van Portbase resulteert in een bedrag dat oploopt tot ca. €186m per jaar. De exacte omvang van dit bedrag hangt in sterke mate af van de gekozen alternatieve situatie (wat zou redelijkerwijs de situatie zijn geweest als de oorspronkelijke investering in Portbase niet zou zijn gedaan). Dit doet echter niets af aan het feit dat gezien de omvang en complexiteit van de logistieke processen en het grote aantal inter-acterende partijen, aannemelijk is dat de financiële baten al snel een veelvoud zijn van de jaarlijkse investering. De indicatieve financiële baten voor verschillende spelers zijn vooral het gevolg van:
Snellere doorstroom (en derhalve capaciteitswinst) bij de terminals
Relatief beperkte tijdswinsten bij een zeer groot aantal spelers in de logistieke keten
Foutreductie bij het invullen van grote aantallen formulieren
De grootste effecten zijn waar te nemen bij de e-government en terminal & achterland diensten bij de rederijen, overheid en terminal operators Naast de directe impact, levert Portbase een belangrijke, strategische bijdrage aan de effectiviteit en efficiency van de havenlogistieke processen Hierdoor is Portbase één van de succesfactoren achter de concurrentiekracht van de Amsterdamse en Rotterdamse havens.
‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.
Aanpak De toegevoegde waardestudie gaat uit van een nulhypothese H0 en een alternatieve hypothese H1. De delta tussen beide hypothese wordt gezien als de toegevoegde waarde. De H0 hypothese betreft de huidige situatie met Portbase als aanbieder van een PCS in de havens van Amsterdam en Rotterdam en een groot aantal informatiestromen in andere Nederlandse havens. In deze situatie is Portbase het centraal informatieknooppunt waar informatiestromen samenkomen, verrijkt worden en beschikbaar gesteld worden. Tevens wordt de beschikbare informatie hergebruikt door en gedeeld over de verschillende gebruikers (overheidsinstanties, havenbedrijven en havenlogistieke bedrijven). De alternatieve H1 hypothese betreft een hypothetische situatie als Portbase zich niet had ontwikkeld. In deze H1 hypothese wordt aangenomen dat alle havenlogistieke informatieprocessen worden uitgevoerd zoals ze in het jaar 2000 werden uitgevoerd waarbij er aan de private zijde geen platform aanwezig is waarin havenlogistieke informatiestromen geclusterd, verrijkt en verwerkt worden. Wel hebben de individuele bedrijven hun IT systemen individueel doorontwikkeld en heeft de overheid Digipoort ontwikkeld conform dezelfde kenmerken en functionaliteiten als in de H0 hypothese. Het verschil tussen de twee scenario’s is derhalve het ontbreken van een partij die havenlogistieke informatiestromen clustert, verrijkt, hergebruikt, deelt, beschikbaar stelt en verwerkt.
De totale financiële impact van Portbase is significant, zo blijkt uit de uitgevoerde analyse De directe financiële impact van Portbase op haar havengebruikers, havenbedrijven en overheidsgebruikers lijken een veelvoud te zijn van de jaarlijkse kosten. Een indicatieve analyse van deze baten resulteert in een bedrag oplopend tot circa €186m per jaar aan besparingen of toegenomen capaciteit. Dit effect kan beschouwd worden als een maatschappelijk effect, bereikt bij de gebruikers van het PCS van Portbase. Immers, de voordelen worden behaald op het gebied van effectiviteit en efficiëncy in de gehele havenlogistieke ketens waar Portbase geïmplementeerd zijn. Deze impact is breed verspreid over verschillende fases van het havenproces, verschillende gebruikers en typen gebruik (zie onderstaande figuur).
Haven (aanloop / ve rtre k)
Terminal en Achterland (aankomst / vertrek)
Zeetransport • Rederij / agent
Vervoerders
Terminal & Achterland
Egovernment Havenbedrijven
Achterlandvervoer
• Rail • Road • Barge
Overslag • Expe dite ur • Te rminal ope rator
∑ €186m Overheden
• Douane • NVWA
Track & trace
Legenda
Kleine impact
PwC
~
Grote impact
Pagina 2 van 5
Figuur 1: Totale directe, financiële impact Portbase
Uit de analyse van het maximumscenario volgt dat de e-government diensten een jaarlijkse toegevoegde waarde van ongeveer €85m kennen, de terminal- en achterland diensten een toegevoegde waarde van ook ongeveer €85m en de track & trace diensten een toegevoegde waarde van ongeveer €15m.
De gevoeligheid van de analyse is groot en afhankelijk van het alternatief scenario Bovengenoemde analyse is uitgevoerd bij een vergelijking met de H1 hypothese waarin alle havenlogistieke informatieprocessen worden uitgevoerd zoals ze in het jaar 2000 werden uitgevoerd met de situatie dat er aan de private zijde geen platform aanwezig is waarin havenlogistieke informatiestromen geclusterd, verrijkt en verwerkt worden. De vraag is of dit een juist scenario is waarmee de huidige Portbase situatie vergeleken kan worden. Immers, het is de vraag of men de afgelopen 12 jaar had stilgezeten inzake logistieke informatiesystemen indien er geen Portbase was ontwikkeld. Indien er andere aannames gehanteerd worden rondom het alternatief scenario zal de impact van Portbase anders gedistribueerd worden onder de stakeholders. Zo had de overheid wellicht een eigen systeem ontworpen of hadden groepen gebruikers samen een IT omgeving ontworpen. In bijgevoegde grafiek zijn enkele van deze scenario’s illustratief weergegeven. De figuur laat zien dat een puntschatting van het efficiëntieverhogende effect van Portbase niet mogelijk is, en afhankelijk is van de mate waarin de markt of de overheid de diensten van Portbase zou hebben opgepakt. De scenario’s wijzen op een jaarlijkse impact van de directe effecten oplopend tot indicatieve baten van € 186m.
Figuur 2: Illustratieve kosten van momenteel door Portbase gefaciliteerde havencommunicatie onder verschillende scenario’s, 2011
PwC
Pagina 3 van 5
Portbase beïnvloedt de effectiviteit en efficiëncy van havenlogistieke processen en draagt daardoor positief bij aan de toegevoegde waarde van de havens van Amsterdam en Rotterdam Een integraal PCS zorgt ervoor dat in de backoffice van de klanten van Portbase de processen en activiteiten efficiënter en effectiever uitgevoerd kunnen worden als gevolg van het beschikbaar zijn van integrale informatie. Er zijn echter aantoonbaar redenen te veronderstellen dat Portbase met haar geïntegreerd informatiesysteem ook een positieve invloed heeft op het primaire logistieke proces en derhalve een positieve bijdrage levert aan de directe toegevoegde waarde van de havens van Amsterdam en Rotterdam. Hierdoor verbetert de concurrentiepositie van de betreffende havens. De invloed van een betere informatieontsluiting, waar Portbase haar bijdrage aan levert, is van belang voor een efficiëntere en effectievere afhandeling van de goederen in de logistieke keten met effecten op de kosten en de capaciteit. De havenaanloopkosten en ketenkosten van de betreffende havens worden hierdoor positief beïnvloed. De toegevoegde waarde van Portbase op de logistieke processen, als gevolg van een betere informatieontsluiting, is als volgt:
Portbase beïnvloedt de benutting van infrastructuur in de keten. Zeeschepen kennen een efficiëntere aankomst met minder wachttijd, er is een snellere afhandeling aan de kademuur, een snellere verwerking bij de terminaloperator en een betere inplanning van modaliteiten en dus een beter gebruik van de infrastructuur;
Portbase beïnvloedt de benutting van de modaliteiten in de logistieke keten. Het zeeschip, het binnenvaartschip, de vrachtwagen en de trein zullen beter benut worden door een betere informatieontsluiting, net zoals de infrastructuur die dit faciliteert. Dit als gevolg van minder wachttijden bij logistieke knooppunten, snellere afhandeling op de terminals en een betere benutting van de capaciteit van de modaliteit;
Portbase beïnvloedt de kwaliteitssprong van de logistieke processen. Gemeenschappelijk gebruik van data als gevolg van de verregaande digitalisering en het bijbehorende hergebruik van informatie bij en tussen de verschillende spelers in de logistieke keten leidt tot significant minder fouten en verstoringen in het logistieke proces. Daarbij is de betrouwbaarheid van de informatie toegenomen en is wijze waarop de informatie tot stand is gekomen transparant geworden door het gebruik van een PCS;
Portbase leidt tot een duurzamere havenlogistiek. Door het gebruik van een PCS zijn in de back office processen aanzienlijk minder papierstromen nodig en worden in de primaire logistieke processen wachttijden gereduceerd voor zowel schepen, trucks en treinen en betere benutting van terminals (optimalere doorgang van logistieke processen). Dit soort zaken leidt tot positieve effecten op het gebied van milieu, zoals filereductie, minder verbruik en minder uitstoot.
PwC
Pagina 4 van 5
Portbase maakt het logistieke proces veiliger. Verschillende overheidsinstanties zijn door het PCS van Portbase beter en meer integraal aangehaakt op het logistieke proces, waardoor de kwaliteit van toezicht op veiligheid verbetert.
Portbase verstevigt het kwaliteitsimago van de Nederlandse havens. Portbase is niet het enige PCS in de wereld. Concurrerende wereldhavens hebben allen een PCS, vaak al van voor de beginjaren 2000. Het niet hebben van een PCS zou de concurrentiepositie van Amsterdam en Rotterdam verzwakt hebben ten opzichte van deze concurrerende havens. De relatieve late PCS implementatie van Portbase biedt trouwens wel het voordeel dat de informatietechnologie state of the art is ten opzichte van de concurrentie.
Portbase verbetert het onderlinge “port community” gevoel. Het onderling “zakendoen” binnen de logistieke keten wordt vereenvoudigd door Portbase. Informatiedeling tussen verschillende partijen in de logistieke keten gaat makkelijker en transparanter, wat een band schept tussen de gebruikers.
Portbase is een van de succesfactoren voor de concurrentie positie van de Amsterdamse en Rotterdamse havens Bovenstaande voordelen van Portbase in de logistieke keten verbeteren de concurrentiepositie van de havenindustriële complexen Amsterdam en Rotterdam, omdat de kwaliteit van de processen verbetert en de dienstverlening efficiënter kan gebeuren. Hierdoor verbetert de prijs/kwaliteitverhouding van deze Nederlandse havens, met een betere internationale concurrentiepositie tot gevolg. Dit kan leiden tot een sterkere groei van de overslag, wat weer tot meer mogelijkheden voor efficiency en effectiviteit van de havenlogistieke processen leidt. Het marktaandeel van de overslag in Amsterdam en Rotterdam (in de HLH range) is in het afgelopen decennium verbeterd. Gesteld kan worden dat Portbase één van de elementen is die de randvoorwaarden heeft geschapen om de groei te realiseren en faciliteren.
PwC
Pagina 5 van 5
