maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 45 nr. 10
magazine DECEMBER 2012 - januari 2013
10
Sabine Cocquyt: ‘Bewust omgaan met de dingen die ons gegeven zijn.’
7 Arm zijn in een harde maatschappij 28 Tips voor een knusse kerst 42 Hasseltse lekkernijen
en e n i W endje weekasselt in H blz. 50
okramagazine december 2012 - januari 2013
blz. 17
1
Afgiftekantoor Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - Antwerpen X - BC 1145
okra.be
Schenk OKRA aan je vrienden en familie Op zoek naar een origineel kerstcadeau? Of heb je geen inspiratie voor een verjaardagsgeschenk? Dan heeft OKRA twee suggesties in de aanbieding. Schenk een OKRA-lidmaatschap Wil je de warme ontmoetingen, interessante activiteiten
Schenk een waardebon voor een OKRA-reis naar keuze
en plezante feesten delen met iemand die nog geen lid
Dromen van verre stranden, heerlijke zon, prachtige
is van OKRA? Schenk dan een lidmaatschap van OKRA.
cultuursteden, ontspannende wandelingen in de natuur.
Voor 20 euro geef je iemand onvergetelijke ervaringen.
Ken je iemand die deze dromen deelt? Dan kan jij daar
Voor 35 euro sluit het gezin aan: de twee samenwonen-
nu verandering in brengen en de dromen laten
de partners.
uitkomen.
Stort 20 euro op rekeningnummer BE15 7995 5002 1930
Schenk een cadeaubon van OKRA-REIZEN. Deze cadeau-
van OKRA-Algemeen met vermelding cadeaulidmaat-
bon kan gebruikt worden voor een reis uit het uitgebrei-
schap. In ruil krijg je een geschenkbon voor het lidmaat-
de OKRA-aanbod: de reizen van OKRA-Algemeen of de
schap, een kennismakingspakket en een bon voor een
reizen georganiseerd door de regio in de buurt van waar
gratis fles wijn toegestuurd. Leuk om onder de kerst-
de ontvanger woont. De ontvanger is OKRA-lid.
boom te leggen. Stort het gewenste bedrag op rekeningnummer BE82 7865 6723 5368 van OKRA-REIZEN met vermelding van reischeque. Dan krijg je in geschenkverpakking een reischeque toegestuurd voor de waarde van het bedrag dat je op de rekening stortte. Geef deze bon af. De ontvanger kiest een reis en vermeldt bij de betaling dat hij een reischeque heeft. Hij geeft de bon af bij inschrijving. De ontvanger heeft twee jaar de tijd om de bon in te ruilen.
Meer info:
[email protected], 02 246 44 41.
Hun drie boeiendste reizen
3
dedrie
Dolomieten Adri: “In 1995 trokken we met onze jongste zoon, een neefje en een vriendje naar de Dolomieten in Italië. Dat was een heel leuke vakantie. De eerste week verbleven we op een camping en ondernamen we lange tochten de bergen in. Die waren bedoeld als voorbereiding op onze vijfdaagse huttentocht die we later maakten. Die tocht was echt de moeite, zo mooi. We trokken over gletsjers en ontdekten dat de Eerste Wereldoorlog ook in de Italiaanse Dolomieten sporen naliet. Ik wist niet dat er daar ook flink gevochten was.” Rik: “We ervoeren er ook dat het skitoerisme veel natuur kapot maakt. Zo kwamen we een bulldozer tegen hoog in de bergen. Die hadden ze met een speciale kabelbaan naar boven gebracht. Daar was hij een helling aan het effenen. Alle grote rotsblokken en oneffenheden moesten weg waardoor ook de bloemen en het andere groen verdwenen. Zonde. In de plaats kwamen grote kunstmatten die de sneeuw beter op haar
plaats moesten houden. Deze reis deed ons beseffen hoe schadelijk het skitoerisme is.”
Marokko Adri: “In 2009 trokken we voor het eerst naar Afrika. We gingen op kampeerreis naar Marokko. De campings lagen vast en ’s avonds aten we al eens met de andere groepsleden maar de verplaatsingen deden we apart. Wij reisden traag en wilden zo veel mogelijk van het land ontdekken. Dat is ons enorm meegevallen. Zo’n mooie natuur en zo’n gastvrije mensen. We brachten eens een lifter helemaal naar huis. Daarvoor moesten we 4 km over een onverhard weggetje rijden waarna we aankwamen bij enkele lemen huisjes die met elkaar verbonden waren. Eén meisje sprak Frans en tolkte voor ons. Onmiddellijk kregen we thee en koekjes. Toen we wilden vertrekken, brachten ze een grote schotel couscous die ze speciaal voor ons hadden bereid. Heerlijk. En dat allemaal
omdat we een jongen naar huis hadden gebracht.” Rik: “De reis door Marokko bracht ons ook dichter bij onze Marokkaanse buren. We begrijpen hen nu beter, we weten waar ze vandaan komen.”
Compostela Rik: “De fietstocht naar Compostela is ongetwijfeld onze meest memorabele reis. In 2010, toen we allebei net met pensioen waren, fietsten we met een tandem naar Compostela en daarna terug tot in Lourdes. Daar namen we de hst. Reizen per fiets was een verademing, onderweg beslisten we voortaan veel meer te fietsen. Zo reisden we vorig jaar nog naar Boedapest met de fiets. Reizen per fiets gaat eigenlijk verrassend snel en vooral zonder stress. Als we in de verte torens van een stad zagen liggen, stonden we 20 min. later aan de voet van de kathedraal. Hadden we gezien wat we wilden zien, fietsten we een kwartiertje later weer tussen de velden en de natuur. Met de auto kan je een stad amper in en is het een hele heksentoer om parkeerplek te vinden. Maar met de fiets reis je zo makkelijk, zo bewust en zo dicht tegen de natuur. Echt een verademing.” Adri: “De reis stond ook symbool voor een nieuwe fase in ons leven: samen met pensioen. We hielden het zes weken vol op één tandem, dat is héél dicht bij elkaar. Dan zullen we het de rest van ons leven samen ook wel volhouden.” Tekst Nele Joostens Foto Jürgen Doom
okramagazine december 2012 - januari 2013
Reizen, betekent voor Rik Haegebaert en Adri Monden meer dan ontspannen. Het betekent ook ontmoeten en vooral bewust worden. Drie grote reizen veranderden hun leven.
3
inhoud
28
okramagazine december 2012 - januari 2013 6 STANDPUNT
Kerstmis, feest van de solidariteit?
7 OKRA-ZINGEVING ‘We leven in een harde maatschappij’
10 IK VIND DE AARDE LEUK
OKRA vindt de aarde leuk, jij toch ook?
12 OKRA-CREA
Op de feesttafel
14 OKRA-REIZEN
Laat je verleiden door OKRA-REIZEN
34 GEZONDHEID
Meer dan hoofdpijn
36 INFO
CO-vergiftiging, een stille moordenaar
38 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS
Hard tegen hard
40 RELATIES
Kleuterjuffen zijn onbetaalbare schatten
42 MENU
Smakelijke stad
45 UITJES
15 OKRA-ZORGRECHT
46 UIT
16 PRIKKERTJES
50 KRUISWOORDRAADSEL
17 OVER WAT TELT
52 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!
Informatie op jouw maat
‘Doen wat me tot een compleet mens maakt’
22 BOEKEN
Haardvuurboeken
24 TENTOONSTELLING
De kracht van het beeld
28 INTERIEUR
Kerst wordt knus
31 GEDICHT 32 FILM
Van romantische komedie tot klassieker
OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37,
[email protected].
Nog altijd groen en gratis
53 SPEEL EN WIN
47 winnaars
Even kerstshoppen? Tot eind december wordt het Kol. Dusartplein in Hasselt omgetoverd tot de meest betoverende kerstmarkt van de Benelux.
12
46
12 Op de feesttafel Wat is er feestelijker dan een mooi bloemstuk op de eettafel? Tijdens de eindejaarsperiode brengt mooie tafelversiering meteen gezelligheid. Met deze stap-voor-stap-handleiding, tover ook jij binnenkort een mooi bloemstuk op de feesttafel.
34 Meer dan hoofdpijn Migraine is niet zomaar hoofdpijn. Vaak is het ondraaglijke hoofdpijn gecombineerd met misselijkheid. Soms zo erg, dat werken of dagelijkse activiteiten onmogelijk worden. Gelukkig bestaan er meestal remedies.
46 Nog altijd groen en gratis Hasselt heeft voor ieder wat: speculaas voor de zoetekauwen, jenever voor wie graag een glaasje drinkt en mode voor wie houdt van schoonheid. Tel daarbij nog de leuke pleintjes, de groene boulevard en de grote Japanse tuin en je weet waar je binnenkort naartoe moet. Naar Hasselt
okramagazine maart 2011
natuurlijk!
okra.be
5
STANDPUNT
Kerstmis, feest van de solidariteit?
okramagazine december 2012 - januari 2013
We naderen stilaan Kerstmis en Nieuwjaar. Momenten van ontmoeting en gezelligheid maar ook van crisis. De reclamegoeroes prikkelen alom onze consumptiedrang. Daaraan toegeven is niet slecht zolang we het binnen de perken houden en onszelf geen financiële kater bezorgen. Een kerstboompluk kan best creatief en betaalbaar zijn.
6
In vele families worden het eindejaarsdagen met een wat wrang gevoel. Verlies van jobs bij kinderen en kleinkinderen neemt hen in de tang. Verontwaardiging over het ontslag en vooral de manier waarop. Vrees voor de toekomst. Want elke (groot)ouder heeft het beste voor met kinderen en kleinkinderen. Ze hopen dat zij het beter stellen dan zijzelf. Maar dat is niet vanzelfsprekend. De laatste tijd worden ouderen en vooral zij die geboren zijn kort na de Tweede Wereldoorlog in het vizier genomen. Zij worden verantwoordelijk gesteld voor de huidige malaise omwille van hun levensstijl en de verantwoordelijkheid die ze al dan niet genomen hebben. Maar elke generatie heeft haar mogelijkheden, haar verantwoordelijkheden, haar tekorten. De oorzaak van de huidige economische crisis ligt niet bij ouderen, de babyboomers of de jongeren. Speculanten en bankiers die streven naar steeds meer, dragen een grote verantwoordelijkheid.
Jaren zeventig Je mag geen vergelijkingen maken tussen de verschillende levensfasen. Je mag geen generaties tegen elkaar opzetten om een en ander
te veranderen. Je mag ouderen niet verwijten dat ze niet solidair zouden zijn. Trouwens, heel wat gepensioneerden betalen vandaag nog altijd een solidariteitsbijdrage op hun pensioen. De grootte ervan staat in relatie met de hoogte van hun pensioen. Herinneren we ons de crisis van de jaren zeventig? Hoe oud waren we toen? Met welke problemen werden we dan geconfronteerd? Fabriekssluitingen alom, een werkloosheidspercentage van om en bij de twaalf procent, de oliecrisis, de zeer hoge leningspercentages. Sparen zat er niet in. Veel ouders (nu gepensioneerden) moesten hard rekenen om naast de afbetaling van de eigen en enige woning de kosten voor de studies van de kinderen rond te krijgen.
Vlaanderen, blijven groeien. Daarom zal OKRA niet nalaten om iedereen die hierin verantwoordelijkheid draagt er op te wijzen dat er ouderen zijn die in armoede leven, dat de minimumpensioenen omhoog moeten, dat alle sociale uitkeringen welvaartsvast moeten worden. Dat we geenszins akkoord kunnen gaan dat er getornd wordt aan de indexering, dat er dringend werk moet gemaakt worden van een geïntegreerd Vlaams ouderenbeleid (met de overheveling van bevoegdheden, personeel en middelen), zoals voorzien in de recente staatsherziening. OKRA blijft waakzaam en blijft zich inzetten voor een rechtvaardige en warme samenleving. Zo wordt Kerstmis een beetje meer het feest van vrede voor iedereen. Jan Vandecasteele Algemeen secretaris
Verantwoordelijkheid Sinds toen is er veel veranderd, zeker ten goede. Maar blijkbaar niet genoeg. Niet genoeg omdat nog steeds een aantal mensen hun ongebreidelde honger naar steeds meer blijft botvieren en dit ten koste van zovelen. Daar moet paal en perk aan gesteld worden. Gebeurt dat niet, zal de kloof tussen arm en rijk, ook hier in
Je mag ouderen niet verwijten dat ze niet solidair zouden zijn.
© Jürgen Doom
ZINGEVING
‘We leven in een harde maatschappij’ Samen met haar man baatte Jetty twaalf jaar een zaak uit maar die moest worden stopgezet toen hij ziek werd. Hun vier kinderen waren toen tussen nul en negen jaar. Financieel werd het erg moeilijk. “Vooreerst heb je als zelfstandige de eerste drie maanden geen recht op een uitkering”, begint Jetty een lang verhaal. “Waar is het recht op menswaardig leven? Ik kreeg wel werk aangeboden maar had zelf ernstige gezondheidsproblemen en moest dus aan de slag. Alsof ik een speelbal was. Gelukkig heeft de dokter mij toen geholpen. Ik ben een mens en heb ook recht op een doeltreffende gezondheidszorg, toch? Armoede is veel meer dan gebrek aan geld. Bij veel ouderen knaagt de vereenzaming. Nochtans kan een luisterend oor of een schouderklopje al heel veel betekenen. Helaas ervaar je dat, naast de financiële zorgen, ook het sociale leven uit je handen glipt.”
Te dure activiteiten “Ik ben lid van OKRA maar lidgeld is slechts één ding. De activiteiten kosten te veel geld om te kunnen deelnemen. Voor veel ouderen is meegaan op uitstap onmogelijk. Je moet de bus betalen, je eten en drinken, hier of daar een toegang. Het kostenplaatje loopt gauw op. Maar het ergste is dat de gesprekken stokken als je ergens binnen komt. Je mag er wel zijn maar je
hoort er niet bij. En dat knaagt van binnen. Toch is het het best om je hoofd niet te laten hangen want dan heb je niets meer. Wanneer je om een of andere reden in armoede belandt, word je uit de samenleving geduwd. Je telt niet langer mee.”
Zonder verwarming “Ik weet wel, het ene OKRAtrefpunt is het andere niet. En het ene OCMW is het andere niet. Uit contacten weet ik van een OCMW waar je naast het wettelijk leefloon niets moet vragen. Maar ik heb ook ervaring met een OCMW waar je een gratis buskaart krijgt tot zelfs een hospitalisatieverzekering. Waarom dat verschil? Waarom is dat niet wettelijk geregeld en overal gelijk? Ik zet me in
voor zieken en voor mensen met een handicap. Ik was eens op pad voor onze werking en kwam, midden de velden, bij een oudere man. Hij had een deken om, had geen verwarming, zijn kaart voor zijn budgetmeter was leeg en er was niemand die naar hem omzag. Waarom is er geen aandacht voor wie minder mobiel is? Waarom gaat de derdebetalersregeling niet automatisch? Je bent beschaamd om tegen je dokter te moeten zeggen dat je niet kan betalen en dus ga je niet. Omdat je nog een fierheid hebt. En je wilt niet dat ze die ook afnemen.”
Echt luisteren “Mijn geloof is een houvast en geeft me kracht om voort te doen. Ik ben wel opstandig en kwaad geweest toen mijn man zo vroeg ziek werd. Gelukkig hebben de kinderen me recht gehouden. Ik vond dat zij aan alles moesten kunnen meedoen. En dus vecht je, voor hen. Ik heb veel traantjes gelaten. Maar ik moest ook vooruit. Ja, je
→
okramagazine december 2012 - januari 2013
Eén op de vijf ouderen leeft in armoede. Gemis aan kansen op de arbeidsmarkt, een echtscheiding of ziekte, kunnen mensen in de armoede duwen. Ook generatiearmoede of kleine pensioentjes kunnen grote gevolgen hebben. Voor Jetty veranderde alles toen haar man ziek werd.
7
moet ook in jezelf geloven, ondanks de samenleving. Pas als je in zo’n situatie terecht komt, ga je consequenter leven. De maatschappij ziet dat echter niet. Wat als mensen eens echt zouden luisteren, denk ik dan. Ook hulpverleners. Ze hebben vaak al een antwoord klaar, nog voor je iets hebt gezegd. Het OCMW bood me eens een nieuw appartement aan. De huurprijs was 100 euro minder dan het vorige en er was maar een slaapkamer. Ik moest de trappen op terwijl ik dat niet kan. En er was, behalve voor mijn jongste, hulpbehoevende en zieke zoon, geen plaats voor mijn kinderen die al achttien waren.”
Studeren helpt “Mijn energie en courage haal ik onder meer uit de ontmoeting met mensen in Welzijnsschakels. Via hen krijg ik veel te zien en te horen. Dat ik gestudeerd heb, helpt ook. Ik weet een en ander, lees veel, heb veel contacten. Studeren verbreedt mijn gezichtsveld, helpt me dingen te relativeren, maakt dat ik makkelijk naar anderen kan gaan. Ik heb ook een brede rug, er kan nogal wat afvloeien. En toch sta ik op met mijn situatie om er vervolgens weer mee te gaan slapen.”
Van betekenis “Waar ik me vooral aan optrek, is dat ik iets kan betekenen voor
Armoede verjaart niet
8
V.U. Daniëlle Colsoul, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel - WZZ-2012-1001
okramagazine december 2012 - januari 2013
1 op 5 ouderen leeft in armoede.
Iedereen hoopt op een warme oude dag
BE 21 0000 0000 0303 www.armoedeverjaartniet.be
ThyssenK ru Monolif pp heet voortt aan
THYSSEN KRUPP E anderen. Dan heb ik het gevoel iemand te zijn. Niet slechts iemand met problemen. Dat ik op de affiche van Welzijnszorg sta, wekt positieve reacties op. Het is de bedoeling mensen wakker te schudden, iemand moet toch zijn nek uitsteken. We zullen de samenleving niet veranderen maar je kan mensen wel informeren. Vaak ben ik aan zee en ben daar ingeschakeld in de parochie, het vrijwilligerswerk en in de Welzijnsschakel De sloep, onze thuis.” “Je bent maar zo oud als je wil zijn. Elke leeftijd heeft zijn charme. Maar als je minder hebt om rond te komen, weegt de ouderdom wel door.”
NCASA Uw partne r voor com fortabel wonen in eige Een leven n huis. lang!
Makkelijk de trap op en af? Met een traplift van ThyssenKrupp Encasa natuurlijk! Op ma at
Tekst Dominique Coopman Foto's Violet Corbett Brock
Welzijnszorg voert actie
Je kan Welzijnszorg ook financieel steunen op rekeningnummer BE21 0000 0000 0303. Vul deze gestructureerde mededeling in, dan is meteen duidelijk dat de overschrijving via OKRA kwam: +++201/1000/01185+++. Meer info via 02 502 55 75.
l
be
& ilig
a ort f m
co
Ve
Voo ra lle tra pp en
vend Vraag vrijblij maat. op e rt fe of n ee
Bel gratis
0800 94 365
[email protected]
www.tk-traplift.be
okramagazine december 2012 - januari 2013
Armoede verjaart niet, met deze slogan voert Welzijnszorg dit jaar haar eindejaarscampagne. Een op de vijf 65-plussers wordt immers geconfronteerd met armoede, jaar na jaar. Samen met OKRA vraagt Welzijnszorg aandacht voor dit probleem. Niet alleen bij de bevolking, ook bij de beleidsmakers. Welzijnszorg - en ook OKRA - schuift vier politieke eisen naar voor. In de eerste plaats eist Welzijnszorg een leefbaar inkomen voor ouderen. Daartoe moeten de pensioenen welvaartsvast worden en moet de Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO) automatisch worden toegekend aan iedereen die er recht op heeft. Ten tweede moeten de kosten voor zorg betaalbaar zijn voor ouderen. Ten derde vraagt Welzijnszorg aandacht voor gezonde, veilige en betaalbare woningen. Daartoe moet de huursubsidie uitgebreid worden voor alle lage inkomens. Ten slotte wil Welzijnszorg aandacht voor de drempels die ouderen in armoede ondervinden om aan de maatschappij deel te nemen. Daarom vragen ze van politici middelen en initiatieven om ouderen uit hun isolement te halen. Ook jij kan de vier eisen van OKRA en Welzijnszorg onderschrijven. Kijk op www. armoedeverjaartniet.be of vraag meer info bij je trefpunt of regio.
9
IK VIND DE AARDE LEUK!
OKRA vindt de aarde leuk, jij toch ook? Duurzaam leven en kiezen voor milieuvriendelijke oplossingen. Twee jaar lang zet OKRA dit thema centraal. Zowel de leden als de trefpunten zullen in 2013 en 2014 werken aan meer duurzaamheid. Want OKRA vindt de aarde leuk.
okramagazine december 2012 - januari 2013
Onze mooie planeet is een echt godsgeschenk. Het is fijn om te kunnen drinken, eten, op stap te kunnen gaan, ons te verwarmen of te verfrissen. We genieten daar enorm van maar staan er soms niet bij stil dat deze dingen een impact hebben op het milieu en op de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen. Toch kunnen we ervoor zorgen dat ook zij later de kans krijgen om volop van de aarde te genieten. Maar dan moeten we duurzamer en zorgzamer leven. De manier waarop we nu leven in het rijke Westen, is immers niet vol te houden. We souperen de aarde en alle hulpbronnen op. We verbruiken immers steeds meer. Nieuwe huishoudtoestellen vliegen de deur uit. Winter en zomer liggen de
10
winkels vol met verse groenten en fruit van overal ter wereld. We verplaatsen ons steeds meer en steeds verder. Vaak gebruiken we hiervoor de auto of het vliegtuig. Daardoor gebruiken we grondstoffen tegen een steeds hoger tempo. Ook onze afvalproductie neemt toe. We kappen steeds meer bossen zodat er minder plaats blijft voor plant en dier. De groeiende wereldbevolking doet de druk op de aarde en haar grondstoffen ook toenemen. Bovendien blijft de sociale ongelijkheid groot.
Onze planeet kreunt Als we op dezelfde manier blijven consumeren en leven, woekeren we met de kansen en mogelijkheden van de toekomstige generaties. Een dagelijkse blik in de krant of in het journaal levert ons de zichtbare en voelbare bewijzen. Gletsjers en Noordpool smelten, woestijnen rukken op. In het Zuiden worden de watertekorten steeds groter terwijl er elders vaker overstromingen zijn en de zeespiegel stijgt. Het klimaat slaat op hol, het aantal stormen, orkanen en hittegolven neemt toe. De aarde warmt trouwens ook op in steeds sneller tempo. Hierdoor mislukken oogsten vaker waardoor de voedselprijzen stijgen. Ook de energieprijzen gaan in snel tempo omhoog, mede omdat de energiebronnen schaarser worden.
OKRA geeft om de planeet ‘Het zal onze tijd wel duren’, ‘ze gaan er wel iets op vinden’, ‘dat komt vanzelf wel terug op z’n pootjes’. Er zijn uitspraken genoeg waarom je je geen verdere vragen hoeft te stellen. Maar OKRA wil dat net wel doen. Ouderen hebben levenservaring, zijn allesbehalve onverschillig en steken hun hoofd niet in het zand. OKRA is een sociale, bewogen en geëngageerde organisatie. Net daarom neemt OKRA de toekomst van onze planeet ter harte en probeert ze het goede voorbeeld te geven. Ook jij kan je verantwoordelijkheid nemen tegenover toekomstige generaties. De kansen en mogelijkheden van je kinderen en kleinkinderen zijn je immers dierbaar. OKRA vindt het haar ethische plicht om te verzorgen wat we hebben gekregen van moeder natuur of vader god. OKRA wil ook solidair zijn met de levensomstandigheden van alle wereldburgers. Maar ook voor jezelf kan duurzamer leven voordelen opleveren. Het zorgt immers voor meer levenskwaliteit en besparingen.
OKRA vindt de aarde leuk Als slogan voor het centrale thema rond duurzaamheid, koos OKRA voor ‘Ik vind de aarde leuk’, duidelijk een positieve boodschap. OKRA zal proberen om zelf het voorbeeld te geven. Leden en beroepskrachten zullen ervaren dat het hier en daar best anders en milieuvriendelijker kan. Zo wil OKRA aantonen dat een duurzamere manier van leven met evenveel of zelfs meer levenskwaliteit mogelijk is.
Duurzamer leven kan met evenveel of meer levenskwaliteit.
‘Ik vind de aarde leuk’ is geen holle slogan. In 2013 en 2014 zal OKRA deze woorden concreet invullen met allerlei activiteiten en uitdagingen. Een greep uit het aanbod. Low impactman Steven Vromman gaat speciaal voor OKR A op tournee door Vlaanderen en Brussel met de OKRA-klimaatshow. In deze geanimeerde lezing vertelt hij over zijn milieuvriendelijke levenswandel en toont hij wat je zelf kan doen. Met confronterende cijfers, grappige beelden, verrassende vergelijkingen, een vleugje humor en zelfs een streepje muziek maakt hij duidelijk dat de toekomst van de planeet in onze handen ligt. OKRA-leden kunnen het boek van Steven Vromman Low Impact Man, praktische tips voor een ecologischer leven van wieg tot graf kopen tegen de voordeelprijs van 6 euro. Achttien OKRA-vrijwilligers, een per regio en twee beroepskrachten, gaan de uitdaging aan om in 2013 duurzamer te leven. Ze proberen hun ‘ecolo-
gische voetafdruk’ een jaar lang drastisch te beperken. Ze zullen getuigen over hun vorderingen en de manier waarop ze hun levenswijze aanpassen. Je kan hun ervaringen volgen op www.ikvinddeaardeleuk.be. Op vraag van je trefpunt, komen ze ter plaatse hun verhaal doen. Natuurlijk volgt er nog veel meer, in je trefpunt maar ook in OKRAmagazine. Tekst Pat Rooseleers
Klikklikklik Wil je de vordering van de achttien low impact vrijwilligers op de voet volgen? Zoek je zelf tips om duurzamer te leven? Dan kan je terecht op de gloednieuwe website rond het nieuwe centrale thema van OKRA. Surf snel naar www.ik vinddeaardeleuk. be. Je vindt er alle informatie over het hoe en waarom van dit thema, een overzicht van de activiteiten en uitdagingen, links naar nuttige en interessante organisaties en websites en natuurlijk de blogs van de low impact vrijwilligers.
okramagazine december 2012 - januari 2013
OKRA aan de slag voor de planeet
11
OKRA-CREA
Op de feesttafel Een mooi bloemstuk misstaat nooit op de feesttafel tijdens de eindejaarsperiode. Met deze simpele tips tover je met Kerstmis zelf dit mooie bloemstuk op tafel. In wit en frisgroen - het hoeft niet altijd warm rood te zijn met kerst.
okramagazine december 2012 - januari 2013
Benodigdheden
12
Een blok oasis Een kleine vorm Draad Drie lichtgroene kaarsen Vier cornusstokken (groen) of vier witte gebleekte stokken Klimop Gypsophilia Groene chrysantjes Tien witte roosjes Enkele toefjes mos Hortensia Vijf groene of witte kerstballetjes Gebleekte pitrietbogen Lichtgroene ijzerdraad
1
2
3
4
5
6
7
9
8
Werkwijze
Steek nu over het hele bloemstuk fijne toefjes gypsophilia.
4 Vervolg met de groene chrysantjes. 5 Voeg de witte roosjes toe.
2 Steek aan beide zijden van de oasis twee cornusstokken of witte gebleekte stokken. Hoe langer je de stokken laat uitkomen uit de oasis, hoe groter het effect dat je creëert met het bloemstuk. 3 Bedek de volledige oasis met de klimopbladen. Begin het best aan de zijkanten.
6 Werk af met het mos en de hortensia. Draai een toefje hortensia in bleekgroene ijzerdraad. Zorg ervoor dat er niets meer te zien is van de oasis. 7 Om het geheel een feestelijk tintje te geven, voeg je een vijftal bleekgroene of witte kerstballetjes toe.
8 Je kan de kerstballetjes vervangen door champagnekurken. Die kan je opbinden met ijzerdraad en zo in de oasis plaatsen. 9 Maak ten slotte driemaal een overspanning met drie gebleekte pitrietbogen. Realisatie Gaby Michiels Foto’s Frank Bahnmüller
okramagazine december 2012 - januari 2013
1 Snijd een derde van de oasis af in de lengte. Laat het stuk oasis vol met water zuigen. Plaats draad in de drie kaarsen en schik ze midden in het werkstuk.
13
OKRA-REIZEN
Laat je verleiden door OKRA-REIZEN Voel je de reiskriebels? Zijn je koffers al bijna gepakt? Kom dan snel de sfeer opsnuiven tijdens de reisbeurs van OKRA-Algemeen of boek meteen je reisje naar de zon. Stilaan plannen aan het maken voor een nieuwe reis? Misschien heb je nog geen idee voor een nieuwe bestemming of ben je op zoek naar meer info over het land van je dromen. Kom dan op zondag 27 januari 2013 tussen 10.00 en 17.00 uur naar de reisbeurs van OKRA-Algemeen. Je vindt er gedetailleerde informatie over elke aangeboden bestemming en je kan er diverse reisreportages bijwonen. ’s Middags is er een barbecue en achteraf kan je genieten van verse Belgische wafels. De toegang is gratis. Aeropolis, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel. Parking is aanwezig en er is een buspendeldienst tussen station Schaarbeek en Aeropolis tegen 1 euro.
okramagazine december 2012 - januari 2013
Of nu al naar Cyprus
14
Wil je niet wachten tot de zomer en heb je zin om binnenkort al je koffers te pakken? Dan heeft OKRA-REIZEN twee voorstellen voor jou. Van 3 tot 17 maart 2013 kan je tegen 1 050 euro naar Cyprus, alles inbegrepen. Je logeert in het compleet gerenoveerde Cyprotel Laura Beach (vier sterren) vlakbij het strand. Er zijn tal van sporten ontspanningsmogelijkheden afgestemd op senioren. Paphos heeft trouwens nog meer te bieden: je kan er een van de vele culturele hoogstandjes bezoeken - of allemaal natuurlijk. Wat dacht je van de Koningsgraven, de Romeinse villa’s of de haven van Kato Paphos met ontelbare gezellige terrasjes? Laat je verleiden en boek snel deze onvergetelijke reis.
En Turkije Staat Turkije op je lijstje met droombestemmingen? Dan kan je van 15 tot 29 april 2013 met OKRA naar Side aan de Turkse Rivièra. Je betaalt slechts 1 120 euro, alles inbegrepen. Side is een sfeervolle badplaats met lange zandstranden en kristalhelder water. In het oude stadsdeel vind je cafés en winkeltjes. In de oudheid was Side een belangrijke haven- en piratenstad. De stadsmuren en het theater zijn daarvan de stille getuigen. Met OKRA logeer je in het tophotel Paloma Oceana (vijf sterren). Grote kamers, prachtige tuin en alle comfort. En echt alles is inbegrepen, ook de cocktail die je bestelt onder de palmbomen.
Meer info over deze reizen en het volledige reisaanbod op www.okra.be of in de reisbrochure, te verkrijgen bij Lucie Van Hemelrijk via 02 246 39 44 of
[email protected]. De winterbrochure is nu verkrijgbaar, de zomerbrochure vanaf 22 januari 2013.
OKRA-ZORGRECHT
Informatie op jouw maat Ben je mantelzorger of zorggebruiker? Heb je vragen of kamp je met problemen? Dan kan je bij OKRA-ZORGRECHT terecht. OKRA bemiddelt en geeft informatie. OKRA-ZORGRECHT organiseert ook talrijke vormingsmomenten rond diverse onderwerpen. Een greep uit het aanbod. 17 december 2012, 14.30 uur ‘Als schaapjes tellen niet meer helpt’, lezing over slaapproblemen door medewerker Coming Home vzw Parochiale kring, Dorp 3 te Oosterzele 11 januari 2013, 14.00 uur Palliatieve zorg en euthanasie, door Gert Huysmans Liersebaan 12 te Zandhoven
28 januari 2013, 14.00 uur ‘Uitgewist’: over Alzheimer en dementie, door Pol Goossen en Werner Vandeneynden De stroming, Nationalestraat 111 te Antwerpen
Project
Inschrijven voor deze activiteiten is niet nodig. Wie zorg nodig heeft of zorg draagt voor anderen en niet onmiddellijk een antwoord vindt op zijn vragen, kan terecht bij OKRA-ZORGRECHT. Meer info en het volledige aanbod aan lezingen op www.okrazorgrecht.be en 02 246 57 72. OKRA-ZORGRECHT nodigt je ook uit om je mening te geven over de werking van deze dienst. Hiervoor kan je terecht op www.okrazorgrecht.be.
Beukenhof te Vichte
Laa
Ren t uw dem gel ent d gro tot e 4,6 ien! %n etto
Onze centrale waarden - Uniek servicepakket - Comfort en luxe - Veilig wonen
Investeer in assistentieflats! - Uniek woonconcept op centrumligging - Veilig huurrendement en meerwaarde - Eigen beheer- en uitbatingsfirma - Deskundig advies
okramagazine december 2012 - januari 2013
Senior Homes is dé specialist in de ontwikkeling van vernieuwende woonprojecten van assistentieflats.
VO AAN LL KO EE O IGE P IN ND OM !
- Toplocaties
Meer informatie?
Contacteer ons vrijblijvend of schrijf u in voor de eerstvolgende infoavond.
09 336 37 95
[email protected] www.seniorhomes.be
15
PRIKKERTJES
okramagazine december 2012 - januari 2013
Music for Life
16
65+-kaarten van De Lijn blijven langer geldig
Geef een eerlijk cadeautje
De 65+-kaarten van De Lijn die normaal gezien eind dit jaar allemaal vervangen zouden zijn, worden pas in de loop van volgend jaar vernieuwd. De huidige kaarten blijven geldig.
Sinterklaas, Kerstmis en Nieuwjaar. Waarschijnlijk mag je weer op cadeautjesjacht. Inspiratie zoeken, is niet altijd even eenvoudig. Oxfam biedt een alternatief. Met cadeautjes van Oxfam pakt uit geef je immers twee keer: je verrast een dierbare met een symbolisch pakje in de vorm van een wenskaart terwijl het geld van het geschenk naar een Oxfam-project gaat. Je kan o.a. kiezen uit een babykit, een hak, een schoolbord met krijtjes en een fiets.
De Lijn werkt aan de invoering van de MOBIB-kaart, een slimme kaart die reizen in de toekomst makkelijker zal maken. De eerste groep die deze nieuwe kaart zal krijgen, zijn de 65-plussers. Omdat de leverancier waarmee De Lijn samenwerkt voor dit project, vertraging heeft opgelopen, zal het onmogelijk zijn om dit jaar nog alle kaarten te vervangen. Het streefdoel is om de vervanging van de 65+-kaarten volgend jaar af te ronden. 65-plussers mogen hun huidige kaart blijven gebruiken tot op het moment dat De Lijn hen via een persoonlijke brief vraagt om hun nieuwe MOBIB-kaart aan te vragen.
Dit jaar voert Studio Brussel tijdens de eindejaarsperiode actie rond dementie. Geen klassieke geldinzamelingsactie dit keer, wel een sensibiliseringscampagne. De radiozender vraagt aandacht voor dementie en wil heel wat getuigenissen brengen. Zo wil Studio Brussel de ziekte uit de taboesfeer halen. En dat is nodig. Een op de vijf Vlamingen zal immers dementie krijgen. Toch blijft de aandacht voor deze ziekte beperkt en worden patiënten vaak gestigmatiseerd. Voor deze campagne werkt Studio Brussel trouwens samen met het Expertisecentrum Dementie. Hoe Studio Brussel deze actie concreet gaat invullen, blijft tot op het laatste moment geheim. Maar het loont ongetwijfeld de moeite om vanaf 3 december 2012 je radio af te stemmen op Studio Brussel.
Je kiest en bestelt de cadeautjes via www.oxfampaktuit.be of 02 501 67 33. Je krijgt een enveloppe thuis gestuurd met daarin een wenskaart met een foto van het gekozen cadeautje. Deze kaart overhandig je aan de gelukkige. Je gift gaat naar Oxfam-projecten.
Met cadeautjes van Oxfam pakt uit geef je immers twee keer.
'Doen wat me tot een compleet mens maakt' Drie kinderen, een onderwijscarrière en veel engagement. Zo zag het leven van Sabine Cocquyt eruit tot een verkeersongeluk haar leven helemaal overhoop haalde. Haar beide ouders kwamen om, haar zoon raakte zwaargewond. Toch nam ze zich voor om haar leven voluit te leven en ook te genieten, hoe moeilijk dat soms ook was. Een verhaal over verdriet en rouw maar ook over hoop en positiviteit.
→
okramagazine december 2012 - januari 2013
OVER WAT TELT
17
klauterden, bepaalde me evenzeer. Ze werden conciërge op een grote kinderboerderij aan de rand van Brugge. Ze deden dat met hart en ziel. Al was dat niet eenvoudig, op hun 55ste opnieuw beginnen in een vreemde omgeving. Zien hoe mijn ouders omgingen met tegenslag, gaf me later veel vertrouwen. Sindsdien geloofde ik dat het kon, omgaan met verdriet. Je mag de moed nooit laten zakken.”
Weg uit West-Vlaanderen
okramagazine december 2012 - januari 2013
Sabine Cocquyt: “Het zoeken naar echtheid en authenticiteit was er altijd al maar werd sterker na het ongeval.”
18
“Ik ben een kind van het platteland. Ik groeide op in Damme, dicht bij Brugge maar ook dicht bij zee. Ik was de jongste van drie, ik had een oudere broer en een oudere zus. Later vond ik het opvallend dat mijn gezin net hetzelfde is samengesteld als het gezin waaruit ik kom: eerst een zoon en dan twee dochters. Mijn ouders hebben me twee grote waarden bijgebracht: werkkracht en doorzettingsvermogen enerzijds en het idee dat je van je leven moet genieten anderzijds. Mijn vader had een graan- en veevoederhandel, mijn moeder was huisvrouw. In de periode dat ik trouwde, ging het bedrijf van mijn vader failliet. Mijn ouders hadden niets meer, ze stonden aan de grond. Die periode heeft me heel erg bepaald. Hun verdriet te zien en hun angst voor het bestaan, was hard. Maar de manier waarop ze daarmee omgingen en recht
“Na mijn middelbare school trok ik naar Kortrijk en ging Germaanse studeren. Twee jaar later kwam ik in Leuven terecht. Dat was een grote aanpassing. De groep was veel groter en het beschermende West-Vlaanderen was weg. Niet meer iedereen sprak ‘mijn taal’, het West-Vlaams. Maar ik verteerde de overgang goed. Ik kwam terecht in een groepje van de Universitaire Parochie, een tof clubje, met mensen die ook later veel voor me zouden betekenen. In de eerste licentie ontmoette ik mijn latere man. We zijn na ons afstuderen in Leuven blijven hangen. Ik vond snel werk als leerkracht in het Leuvense SintPieterscollege. Dat was pas een schok. Ik had school gelopen in een modern meisjeslyceum en enkele jaren later kwam ik in een oude, bisschoppelijke school terecht. Het was een echte jongensschool waar nog veel priesters rondliepen. De sfeer was er zo anders, ik heb afgezien in het begin. Dan zeiden de leerlingen: ‘Mevrouw, je moet strafstudie geven.’ Ik kende dat niet. Maar ik heb veel geleerd van mijn collega’s en van de jongens, daar ben ik dankbaar om.”
Solidair engagement “Tijdens onze studies kwamen mijn man en ik in contact met een groepje mensen die kritisch naar de samenleving keken en zich inzetten voor een solidaire wereld.
Wij praatten daar veel over en vonden dat ons engagement zich niet mocht beperken tot onze studententijd. We moesten ons blijven inzetten en ons verbinden met andere mensen. De kracht daartoe haalden we uit het evangelie. Het kiezen voor de zwaksten, de soberheid. Heel ons leven zijn we dat blijven doen - ook toen dat alles behalve vanzelfsprekend was. We waren actief in de school van onze kinderen en zetten ons ook in hier in het dorp. Zo dragen we bijvoorbeeld nog steeds mee de actie van 11.11.11. We willen écht betrokken zijn. Ik heb mij ook jarenlang geëngageerd in de onderwijsvakbond, daar is heel veel tijd in gekropen. Voor mij is een vakbond een hefboom, een belangrijk instrument om te werken aan verbetering. Door aanwezig te zijn, kan je veel meer bijdragen dan door kritisch aan de kant te staan.”
Februari 1990 “In februari 1990 veranderde ons leven compleet. Op een zondagnacht liet de politie ons weten dat mijn beide ouders om het leven waren gekomen bij een verkeersongeval. Onze zoon, die ook in de wagen zat, verkeerde in levensgevaar. Hij zou tijdens de krokusvakantie samen met zijn neefjes bij oma en opa logeren. Een dronken chauffeur had de auto van mijn ouders aangereden. Hij had 2 promille in zijn bloed. Het was heel hard en ook heel bitter om het grote verlies te incasseren. Mijn ouders waren net tien maanden met pensioen, ze hadden de tien jaar daarvoor enorm hard gewerkt maar mochten niet genieten van hun pensioen. Mensen zeggen soms dat je zulk nieuws niet aankan maar dat lukt wel. Met je hoofd en je hart kan je dat echter niet snappen. Vanaf het moment dat we het telefoontje ontvingen, schakelden we over op automatische piloot. Je bent zo
gefocust op je kind, ik was zo op Dries gericht. Dries lag in coma, zijn toestand was zeer kritiek, de kans was reëel dat ook hij het niet zou halen. Maar je hoopt heel hard dat je kind blijft leven, dat was een hele sterke emotie. Een maand heeft hij in coma gelegen. Na nog eens anderhalve maand ziekenhuis, verhuisde hij naar Pulderbos om te revalideren. Thuis volgde nog lang kine en extra begeleiding. Hij was halfzijdig verlamd en moest motorisch revalideren. Toch waren de cognitieve stoornissen ernstiger. Hij had moeite om zich te concentreren, kon informatie moeilijker verwerken en had een licht tempoprobleem. Al verliep de
revalidatie goed, deze problemen spelen hem nog steeds parten, zelfs nu hij 32 is. Hij is niet stressbestendig en vlug vermoeid. Dingen moeten ook vaak herhaald worden, grote opdrachten moeten onderverdeeld worden in kleine onderdelen.”
Verder leven “In 1990 was ik een jonge moeder van drie kinderen. Dries was negen, Eva zeven en Jasmien vier. Ondanks alles gaat het leven verder maar dat is heel heftig. De volgende morgen moet je aan je twee dochters vertellen dat oma en opa dood zijn en dat hun grote broer misschien ook zal sterven. We zijn altijd eerlijk geweest, hoe
Sabine Cocquyt: “Mensen zeggen dat een groot verdriet je rijker maakt. Dat vind ik gratuit, daarvoor heb ik te veel geleden.”
hard het ook was. Maar ik denk dat die openheid geholpen heeft om het verdriet niet te verstoppen. Daardoor waren ze meer betrokken bij hun broer, het maakte ons als gezin sterker. We probeerden ook niet bitter te zijn, ons niet af te sluiten voor de rest van de wereld. Onze engagementen bleven, zowel in de school als in de vakbond. In die periode voelde ik mij heel erg verbonden met andere vrouwen die een kind of een man hadden verloren. Het is misschien gek maar ik haalde daar kracht uit. Wat ook hielp waren de vrienden en de familie die ons droegen. Ze lieten ons duidelijk merken dat we er niet alleen voor stonden. De eerste periode krijg je heel veel blijken van medeleven, daarna wordt het stil. Dat ervaren vele mensen die rouwen. Maar er zijn vrienden en familieleden die blijven komen, die durven zeggen:
→
okramagazine december 2012 - januari 2013
Ik besefte dat ik bewuster moest omgaan met de dingen die ons gegeven zijn.
19
Altijd opnieuw laat ik me raken door het verhaal van mensen.
‘we denken aan jullie’ of ‘ik begrijp dat het moeilijke dagen zijn nu’. Zij zijn heel belangrijk geweest voor ons.”
Echt en authentiek “Door de schok van het overlijden van mijn ouders nam ik me voor om mijn leven geleefd te hebben, op elk moment. Ik zou niet wachten tot mijn pensioen om te genieten. Ik leerde trouwens ook om te genieten van de kleine dingen, daar gaat het leven om. Zo kochten we net na het ongeval een goede stereoketen. Mooie muziek kon me troosten. Ook van de mooie omgeving waarin we wonen, kon ik genieten. Ik besefte dat ik bewuster moest omgaan met de dingen die ons gegeven zijn, ook met de kinderen. Daarom koos ik ervoor om halftijds te werken zodat er meer tijd was voor hen. Ik wilde niet dat hun jeugd gepasseerd was zonder dat ik er echt geweest was. En dus zaten we hier vaak rond de tafel en dan vertelden de kinderen over hun dag op school of dan knutselden we samen. Het zoeken naar echtheid en authenticiteit was er altijd al maar werd toch sterker na het ongeval. Nu ben ik dankbaar voor mijn keuze van toen, ik heb er enorm van genoten. Maar toen had ik het gevoel dat ik niet anders kon.”
okramagazine december 2012 - januari 2013
In therapie
20
“Het grote verdriet heeft ons als koppel ook op de proef gesteld. Tijdens de eerste periode overheerste het idee dat je er samen door moet maar snel daarna kwam de vermoeidheid en ontwaak je uit je automatische piloot. Ik kon bijvoorbeeld niet wenen, mijn verdriet zat opgesloten. En als ik dan toch eens een traan liet, wou mijn man me troosten. Maar ik wilde op dat moment geen troost, ik wilde huilen. Hij voelde zich dan niet begrepen. Al snel hadden we door dat we elk onze weg moesten gaan in het verdriet maar dat we
ook hulp van buitenaf nodig hadden. Ik praatte hier over vaak met onze huisarts en ging in therapie. Dat was echt nodig. Ik werd gek van verdriet, het was ondraaglijk zwaar. Bij de therapeut mocht ik blijven zeggen hoe erg en hoe moeilijk het allemaal was, dat deed veel deugd. Daarna hebben mijn man en ik elkaar terug gevonden. Nu voelen we ons diep en innig verbonden zowel door het ongeluk als door de strijd die we moesten voeren.”
Nieuwe wending “Dankzij die therapie ben ik in de wereld van het lichaamswerk terechtgekomen. Ik ondervond zelf hoeveel deugd ik had van massages en relaxatie en ik leerde mijn emoties te uiten. Dat is uiteindelijk bepalend geweest voor mijn verdere leven. Ik ging cursussen volgen en ontdekte nieuwe kwaliteiten in mezelf. Mijn empathisch vermogen bijvoorbeeld. Ik bouwde een kleine praktijk uit en gaf uiteindelijk mijn ontslag op school. Nu haal ik enorm veel voldoening uit het lichaamswerk en de rouwbegeleiding, om soms met woorden en soms zonder aanwezig te zijn. Al was het geen makkelijke keuze om de school, de leerlingen en het vakbondswerk achter te laten. Ik heb er heel wat traantjes om gelaten. Maar ik wil gedaan hebben wat mij tot een compleet persoon maakt, ik zal geleefd hebben.”
Schrijven “Mensen zeggen dat een groot verdriet je rijker maakt. Dat vind ik gratuit, daarvoor heb ik te veel geleden. Maar het is wel waar dat mijn leven veel positieve wendingen heeft gekend sinds of omwille van het ongeluk. Het lichaams-
werk is er een van, het schrijven een ander. In 1996 was ik op, ik stond aan de rand van een depressie. Met Dries ging het stilaan beter en daardoor was er eindelijk tijd om te rouwen om mijn ouders. Maar dat was enorm zwaar. Daarom nam ik een jaar loopbaanonderbreking om te schrijven. Vanaf dag één heb ik geschreven - om te verwerken. Enkele mensen lazen mee, onder andere Manu Keirse. Zij vonden dat het goed was wat ik schreef en gaven me complimenten over mijn schrijfstijl. Dat had ik niet verwacht. Zij raadden me aan een uitgeverij te zoeken en zo is het boek er uiteindelijk gekomen. De stille epidemie zorgde voor een keerpunt. Voor het eerst werden verkeersongevallen en hun slachtoffers uit de banaliteit gehaald. En daar was nood aan. Het werd duidelijk dat die honderden ongevallen een enorme impact hebben op heel veel mensen: vrienden, familie, klasgenoten, collega’s, huisartsen. Het boek De stille epidemie werd een hype en bij mij kriebelde het om meer te doen met de problematiek. Ik kwam in contact met andere families die getroffen waren door een verkeersongeval en met organisaties die ermee te maken hadden. Uiteindelijk is Zebra (nu Rondpunt vzw), een organisatie voor jonge verkeersslachtoffers, zo ontstaan. Het contact met lotgenoten bracht me ertoe een tweede en derde boek te schrijven. Altijd opnieuw laat ik me raken door het verhaal van mensen. En ik wilde er iets mee doen.”
Schuld en verdriet “Zo kreeg ik ook het verhaal te horen van iemand die een ongeval
veroorzaakt had en daar erg onder leed. Zo veel schuldgevoel, zo veel verdriet. De andere kant van het verhaal, die ontbrak nog en intrigeerde me. De problematiek van de veroorzaker is erg complex en het taboe dat er op rust enorm. Bij mijn zoektocht naar andere veroorzakers, ondervond ik hoe moeilijk het was om die te vinden. En toch moeten ze er zijn, dat bewijzen de ongevallenstatistieken. De veroorzaker van het ongeval van mijn ouders heeft nooit contact gezocht of spijt betuigd. Dat heeft mij lange tijd zeer bitter gestemd, zelfs woedend gemaakt. Maar op de duur laat je dat rusten. Bij de confrontatie met andere veroorzakers voor mijn laatste boek, kwamen die gevoelens echter weer naar boven. De veroorzakers die ik sprak, stonden voor mij in de plaats van ‘onze’ veroorzaker. Zij hebben mijn herstelbemiddeling verzorgd. Er viel een last van mijn schouders, de cirkel is rond, het verhaal af. Eindelijk was er plaats voor nieuwe dingen.”
een naar de Provence getrokken, daar hebben we enorm van genoten. We hebben nu drie kleinkinderen, een grote rijkdom. Zeker de komst van Ruben, ons eerste kleinkind, was heel bijzonder. Het was immers Dries die het eerst aan kinderen begon. We hadden nooit gedacht dat dat geluk ons te
beurt zou vallen. Nu heb ik het gevoel dat ons leven een roos is die volledig is open gebloeid, met heel veel bloemblaadjes, rijk en vol. Met dingen van vroeger en dingen van nu.” Tekst Nele Joostens Foto’s François De Heel
Hello my dear Lijkt het niet prachtig om jouw levensverhaal op te tekenen, zodat je kinderen en kleinkinderen er blijvend van kunnen genieten? Samen in een fotoalbum kijken, gebeurt niet zo vaak meer. Maar als iedereen thuis de foto’s kan bekijken via het internet, blijven de herinneringen misschien beter bewaard, ook voor wie na jou komt. De website www.hellomydear.be geeft je de mogelijkheid je levensverhaal op te tekenen. Alleen of samen met de hele familie. Als OKRAlid geniet je een fikse korting als je je registreert. Kijk op blz. 52.
“Omdat we voelden dat de nood groot was, zijn we in 2008 gestart met Over-Hoop, een lotgenotenwerking voor gezinnen die geconfronteerd werden met een verkeersongeval. Intussen zijn we een echte vzw. We voelen dat de volwassenen veel nood hebben om met elkaar te babbelen, de kinderen en jongeren willen vooral leuke dingen doen samen. Die kansen proberen we hen te geven. De jongeren spiegelen zich aan elkaar en trekken zich aan elkaar op. Zo ervaren ze dat het leven niet stopt na een ongeval en dat ze op een andere manier kwaliteit en vreugde vinden. Dat vind ik heel positief.”
Een volle bloem “Intussen blijft de verbondenheid als gezin erg belangrijk voor ons. Zo zijn we deze zomer met ieder-
okramagazine december 2012 - januari 2013
Lotgenoten
21
BOEKEN
Haardvuurboeken Boeken en haardvuur. Bijna een twee-eenheid. Buiten lelijk en guur of koud en sneeuwwit. Binnen lekker warm. De gele glans van het haardvuur. Een heerlijke tijd om je onder te dompelen in een kanjer van een roman.
Duivelspiek
uitstijgt boven vele andere in het genre. Hij kijkt ook deskundig in het Zuid-Afrikaanse hart met zijn twee grote probleemgebieden: rassendiscriminatie en corruptie. Daarbij is het een uiterst origineel verhaal, gevat in een loepzuivere taal. De ontknoping is - zo hoort het - zeer verrassend. Een grote aanrader voor de thrillerliefhebber.
Suikertand Een roman van de Engelse auteur Ian McEwan is altijd een literaire gebeurtenis. Denk maar aan wereldromans als Boetekleed, Zaterdag en Aan Chesil Beach. In 2012 verscheen opnieuw een grote roman: Sweet Tooth. Bijna gelijktijdig verscheen de Nederlandse vertaling. De verhalen van McEwan zijn altijd verbeeldingrijk. Meesterlijk tovert hij vreemde scenario’s om tot een spel met de werkelijkheid.
Deon Meyer.
22
In tijden van afnemend licht Kan er voor de winterperiode een meer passende titel gevonden worden dan In tijden van afnemend licht? De Duitse auteur Eugen Ruge won met dit boek de prijs van het beste boek van 2011
© Tobias Bohm
okramagazine december 2012 - januari 2013
Tegenwoordig worden de meeste thrillers ‘literair’ genoemd. Dat zou de verkoop stimuleren. Ook literatuur is immers een commercieel product. Maar voor Duivelspiek is de vermelding ‘literaire thriller’ meer dan terecht. Deon Meyer is een Zuid-Afrikaanse auteur die hoge toppen scheert in het literaire thrillerlandschap. Hij werd bekroond met tal van literaire prijzen. Het verhaal. Een onbekende neemt het recht in eigen handen en berecht pedofielen. Een getuige zag iemand met een speer - het traditionele wapen van de Zoeloes - op de plaats van de misdaad. Inspecteur Bennie Griessel wordt met de zaak belast. Ondertussen kampt hij zelf met zware persoonlijke en familiale problemen die hij moet oplossen. Deon Meyer graaft diep in de menselijke psyche waardoor de roman
Het hoofdpersonage, Serena Frome, is de mooie dochter van een anglicaanse bisschop. Het is 1972, Groot-Brittanië, midden de economische crisis. De Britse geheime dienst contacteert Serena om een missie te vervullen binnen de literaire wereld. Ze gaat undercover en wordt verliefd op een jonge veelbelovende schrijver. Op het eerste zicht lijkt het een doorsnee spionage-liefdesverhaal. Niets is minder waar. Suikertand (de codenaam van de operatie) is een superieure roman over liefde, list en bedrog. Een handige manipulatie van de werkelijkheid. Kan Serena breken met de belangrijkste regel die binnen de geheime dienst bestaat: vertrouw niemand? Afkicken van Sweet Tooth was een heel karwei.
Ian McEwan.
Eugen Ruge.
Linden Maclntyre.
De rechterhand van de bisschop Linden MacIntyre is een bekende Canadese tv-journalist en auteur. Hij debuteerde op 57-jarige leeftijd. Zijn eerste roman The long Stretch verscheen in 1999 en werd in 2008 in het Nederlands
Verwacht van deze roman niet de sensatie die gewoonlijk gepaard gaat met dergelijke gebeurtenissen. vertaald als Het lange eind. Het boek werd voor verschillende prijzen genomineerd. En nu is er opnieuw een roman van hem uit: De rechterhand van de bisschop. Dit boek won de grootste literaire prijs van Canada. Als journalist schuwt MacIntyre uiteraard de actualiteit niet. De rechterhand van de bisschop gaat over het kindermisbruik binnen de katholieke Kerk. Priester Duncan Mac Askill gaat op rijpere leeftijd terug naar zijn geboortestreek om er pastoor te worden in een kleine parochie. Hij poogt intens een vertrouwensband op te bouwen met zijn parochianen van wie hij er veel in hun jeugd heeft gekend. Als een van hen, de achttienjarige Danny, zelfmoord pleegt, wankelt zijn zelfvertrouwen en vooral zijn loyaliteit tegenover zijn Kerk. Vooral omdat het lijkt alsof een
collega-priester een rol speelde in dit pijnlijk gebeuren. Verwacht van deze roman niet de sensatie die gewoonlijk gepaard gaat met dergelijke gebeurtenissen. Het gaat de auteur erom mechanismen bloot te leggen die in de Kerk werkten bij ontdekking van kindermisbruik. Geen enkele keer wordt de auteur expliciet in het beschrijven van het misbruik zelf. Dit thema speelt eerder dreigend op de achtergrond. Het onderwerp van het boek is de individuele verantwoordelijkheid die speelt of moet spelen bij kindermisbruik. Een actueel boek, dat uiterst vlot leest. De opdracht van de roman uit Psalm 4,3 stelt de grote beginvraag: Machtigen, hoe lang nog maakt U mij te schade? Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne
Deon Meyer, Duivelspiek, A.W. Bruna Uitgevers, Utrecht, 2012, 476 blz., 7,49 euro. Ian McEwan, Suikertand, De Harmonie, Amsterdam, 2012, 398 blz., 24,50 euro. Eugen Ruge, In tijden van afnemend licht, De Geus, Breda, 2012, 349 blz., 22,50 euro. Linden Maclntyre, De rechterhand van de bisschop, De Geus, Breda, 2012, 377 blz., 21,50 euro.
okramagazine december 2012 - januari 2013
in Duitsland. Volkomen terecht, al is het geen spectaculaire roman. Het boek vertelt het verhaal van de familie Umnitzer die de overgang beleeft van de D.D.R. naar het verenigde Duitsland. Ruge beschrijft deze familie heel levensecht, ook in de alledaagse dingen. Zo indringend, dat je bijna deel gaat uitmaken van de familie. Het boek deint ook uit naar de rest van de wereld: Mexico en Siberië komen aan bod. In tijden van afnemend licht beschrijft de dalen en pieken van de Duitse geschiedenis van de twintigste eeuw meesterlijk in een heerlijke stijl. Je komt thuis in dit boek. Op een fijnzinnige wijze worden kleine mensen getekend midden grote historische brokstukken. De dialogen zijn trouwens mensentaal, geen boekentaal.
23
TENTOONSTELLING
De kracht van het beeld
okramagazine december 2012 - januari 2013
Foto’s zijn de getuigen van de toestand van de wereld. Met tachtigduizend foto’s en drie miljoen negatieven is het fotografiemuseum van Charleroi de grootste Europese verzamelaar van die momentopnamen. Vanaf de daguerreotypie uit 1839 tot de digitale kunstfotografie van de 21ste eeuw.
24
Door de neogotische ramen van het 19de eeuwse karmelietessenklooster van Mont-sur-Marchienne fluisteren de prismakleuren van de herfst. Ze herinneren aan de tijd dat hier nog zusters door de gangen ruisten. Na het vertrek van de laatste karmelietes, werd in 1987 het klooster ingepalmd door wereldbeelden die voor hen wellicht buitenaards waren. Foto’s zijn echter niet altijd objectieve vensters. Veeleer vormen ze een indruk van de fotograaf die een plek in het universum tot stilstand brengt. Wat hij afdrukt, is het moment dat valt binnen de sluitertijd.
De geheimen van het zwarte doosje Om een foto niet louter als een vat vol informatie te zien, starten we het museumbezoek in het ontdekkingsparcours. “Het is een speelse voorstelling van enkele vuist-
regels in de fotografie maar ook volwassenen appreciëren deze benadering van hoe een foto wordt gemaakt”, vertelt medewerkster Dorothée. “Met eenvoudige doe-opdrachten leggen we de principes uit van de camera obscura, dieptezicht en het spel van licht en schaduw. Net als het effect van een gewijzigd standpunt of kadrering op de weergave van een landschap of gebeurtenis.” We zien foto’s uit ons collectief geheugen, zoals de vrouw in
Van afbeelding tot kunst De Franse Joseph Nicéphore Niépce maakte in 1826 de eerste foto. Hij wilde de zichtbare realiteit die de camera obscura in een donkere kamer projecteerde fixeren en bewaren. De daguerreotypie is een rechtstreeks en uniek positief beeld en slechts een tussenstap, tot de Engelse William H.F. Talbot rond 1850 het negatiefpositief procedé op papier ontwikkelde. “Vanaf dan gaat het snel”, zegt Dorothée. “Fotografie wordt nu gebruikt om ons patrimonium vast te leggen en de stellingen van wetenschappers met beelden te ondersteunen. De resultaten zijn louter encyclopedisch, van artistiek talent is dan nog geen sprake.” Portretfotografie en het visitekaartje of de afdruk op klein formaat, maken foto’s stilaan voor iedereen betaalbaar en foto-
Foto’s vormen een indruk van de fotograaf die een plek in het universum tot stilstand brengt.
ateliers schieten als paddenstoelen uit de grond. “Fotografen die zich van deze commercie willen onderscheiden, gaan nu op een andere manier fotograferen”, gaat Dorothée verder. “Door op hun modellen in te praten, maken ze psychologische portretten. Of ze creëren een achtergrond die er in werkelijkheid niet is. Kijk eens naar deze Congolezen. De foto’s kunnen zo uit Afrika komen maar zijn gemaakt in Tervuren, toen op de wereldtentoonstelling inboorlingen onze koloniale aspiraties in de verf moesten zetten.”
ger van deze picturale beweging. In het surrealisme gaat de aandacht dan weer naar vormelijke schoonheid.” Moderne fotografie legt steeds meer de tweede realiteit bloot: wat schuilt er achter een gelaatsuitdrukking of pose en wat vertellen landschappen en gebouwen over de omgeving?
Door de lens van de persfotograaf Parallel met de encyclopedische en artistieke fotografie, leggen persfotografen overal ter wereld
→
Rond de eeuwwisseling vallen fotografie en kunst steeds meer samen. Het esthetische krijgt nu voorrang en fotografen creëren met allerlei technische hulpmiddeltjes speciale effecten. “Zo proberen ze bijvoorbeeld met scherpte en vervaging of afdrukken op reliëfpapier het impressionisme in de schilderkunst te evenaren”, zegt Dorothee. “Léonard Misonne die vlakbij Charleroi woonde, was een belangrijke vertegenwoordi-
okramagazine december 2012 - januari 2013
de Vietnamoorlog die met een bloem in de hand een vuurpeloton trotseert. “De foto’s worden met zorg aangekocht of komen uit giften en nalatenschappen,” gaat Dorothée verder. “Momenteel hebben we tachtigduizend foto’s in depot, waarvan we er zo’n vierhonderd permanent in het museum ophangen. Samen met een selectie fototoestellen geven ze zowel de artistieke als de technische evolutie van de fotografie weer. Per jaar organiseren we ook negen tijdelijke tentoonstellingen met een historische, creatieve of documentaire inslag.”
25
okramagazine december 2012 - januari 2013
de grote gebeurtenissen voor eeuwig vast. In 1855 al maakte Roger Fenton de eerste oorlogsfoto’s in de Krim. Ook de executie van een Mexicaanse keizer in 1867 wordt als beeldverslag bewaard. Dichter bij huis is er uiteraard de mijnramp van Marcinelle. “Persfotografie werd soms gekleurd door de opdrachtgever”, zegt Dorothée. “Zo vroeg de Amerikaanse overheid na de grote crisis om esthetische foto’s te maken van de ellende. Dat moest aantonen dat het land zich ook herstelde.”
26
een tweede adem zoekt. De Zwitserse fotografe Magali Koenig zet met haar reisfotografie in Milieu de Rien beelden neer waarin het lijkt alsof de mens er net is uitgestapt en enkel zijn spoor naliet, vóór zij afdrukte. Ook de Belgisch-Italiaanse Aurore Dal Mas portretteert de afwezige mens. In Ultima geeft ze zo ruimte aan de opkomende emoties bij het
zien van landschappen die superieur zijn aan de mens. Het zijn stuk voor stuk krachtige beelden die ook beantwoorden aan de doelstellingen van het fotografiemuseum: de geschiedenis weer samenstellen via de blik van mannen en vrouwen die oog hebben voor de wereld waarin zij leven en hun waarnemingen op een creatieve manier uitdrukken. Tekst Suzanne Antonis
Van Carolo’s* tot de afwezige mens In de drie tijdelijke tentoonstellingen die momenteel in het museum lopen, staat de mens centraal. De Amerikaanse fotograaf Dave Anderson kreeg de opdracht om Charleroi te portretteren als een stad in verandering. Het resultaat is een mozaïek van kleurrijke verhalen, vol tederheid en hoop voor de metropool aan de Samber die
* Een Carolo is een inwoner van Charleroi.
Info Musée de la Photographie, Avenue Paul Pastur 11, 6032 Charleroi (Mont-sur-Marchienne), 071 43 58 10, www.museephoto.be. Bereikbaar vanaf NMBS-station Charleroi-Sud met bus 70, 71 of 170 (3 km). De drie tijdelijke tentoonstellingen lopen nog tot 20 januari 2013. Tickets: 6 euro, met reductie 4 euro.
SLIPS voor INCONTINENTIE : Krijg NU 1 gratis Incoslip coslip !*
AB
S SO UPE RB R ER EN D
Een zwakke blaas ? U
rine incontinentie kan een vreselijke nachtmerrie zijn ! Duizenden mensen lijden onder dit uiterst pijnlijke probleem, waarbij ze hun blaasfunctie niet meer onder controle hebben. Mensen die onder normale omstandigheden een vitaal en actief leven leiden, bevinden zich in een situatie waarin hun vrijheid ink beperkt wordt. Ze zijn slachtoffer van een veel voorkomende ziekte. Indien u tot nu toe stilzwijgend geleden hebt onder zwakke tot middelmatige incontinentie, hebben wij fantastisch nieuws voor u ! Vergeet dat vormeloze en ongemakkelijke wegwerpverband ! Nu kan u gemakkelijk wasbare, goed passende en comfortabele Incoslips dragen !
Ze passen en voelen aan als normaal ondergoed en zijn bovendien 100 % veilig
De Incoslip lijkt op normaal ondergoed ! HOOGTE
TAILLE HEUPEN
Wet van 8/12/1992:de informatie die u aan ons doorgeeft, kan doorgegeven worden aan derden door onze geautomatiseerde handelingen. U heeft een recht op inzage, verbetering of schrapping, ons per post mee te delen. Foto’s niet-contractueel. Illustratief relaas. Binnen 14 kalenderdagen, te rekenen van de dag die volgt op die van de ondertekening van dit contract, heeft de consument het recht om zonder kosten van zijn aankoop af te zien, op voorwaarde dat hij de verkoper hiervan bij een ter post aangetekende brief op de hoogte brengt. Elk beding waarbij de consument aan dit recht zou verzaken, is nietig. Wat betreft het in acht nemen van de termijn, is het voldoende dat de kennisgeving verstuurd wordt voor het verstrijken van deze termijn. Bedrijfsnummer BE 0424.889.197. Terugzending voldoende gefrankeerd. Portokosten niet terugbetaald. Levering binnen de 2 weken tot uitputting van voorraad.
PLUS
1 GRATIS INCOSLIP
U hebt nu de mogelijkheid om 2 Incoslips aan een bijzonder lage introductieprijs te proberen. Of maak gebruik van onze speciale aanbieding om gratis een extra slip te ontvangen als u 6 Incoslips bestelt. U bespaart dan 83,70 € en ontvangt bovendien een gratis slip extra. Wij garanderen dat u volkomen tevreden zal zijn. Indien dat niet het geval zou zijn, mag u de ongedragen Incoslips binnen R TEV ED 30 dagen terugsturen. Wij betalen u dan volledig terug.
D-
OF
TERU
Voor een snelle levering :
✆ 070 222 067
of www.dema-gezondheid.be
BESTELBON INCOSLIPS Stuur naar : DEMA nv - Avenue de l’Expansion 9A - 4432 Alleur - Tel. 070/222.067 - Fax 04/365.90.53 - www.dema-gezondheid.be ➊ Aankruisen a.u.b. :
VROUW
38/40
42/44
46/48
50/52
Taille (cm) 66-75 76-85 86-96 97-107
Heupen (cm) MAN Heupen (cm) Hoogte (cm) 94-102 33
5 86-91 103-109
6 92-97 34 110-119
7 98-103 35 120-129
8 104-109 35
Voor andere maten, ons raadplegen aub
➋ Aankruisen a.u.b. :
2 stuks voor 39,90 € ipv 59,80 € (Ik bespaar 19,90 €)
4 stuks voor 71,80 € ipv 119,60 € (Ik bespaar 47,80 €)
6 stuks + 1 GRATIS* voor 95,70 € ipv 179,40 € (Ik bespaar 83,70 €) Deelname in de verzendkosten + 5 €
➌ Ik regel als volgt : ❏ Cheque ❏ Aan de postbode (+ 4,95 € postale taks) ❏ Overschrijving op rekening n° 196-0144053-63 (IBAN : BE40-19601440-5363) of ❏ overschrijving hierbij die aangeboden wordt na het verzakingsbeding
(memodatum= besteldatum + 1 maand).
❏ Voor een snelle levering : ❏
❏
AAAA-AAAA-AAAA-AAAA AA-AA
✁
Mijn zwakke blaas had me ertoe gedwongen enkele van mijn lievelingsaktiviteiten op te geven. Het onaangename gevoel van dat dikke wegwerpverband belette me vrij te bewegen. Ik was ook bang dat men de vorm van het verband door mijn kleren heen zou zien. Gelukkig heb ik de Incoslips ontdekt ! Ik draag en was ze als normaal ondergoed. Ik ben nu weer begonnen met joggen en ik geniet van mijn lange wandelingen in de natuur. Karin F.
Probeer de Incoslips zelf - bestel nu meteen en bespaar geld !
EN★
Man
Als u tot nu toe plastic- of rubberincontinentie ondergoed hebt gedragen, kent u natuurlijk het hinderlijke en verraderlijke geluid dat u hoort wanneer u zich beweegt. Incoslips zijn geluidloos en onzichtbaar ! Geen geluiden meer! Incoslips blijven in model - tot 200 wasbeurten. Geen vervelende naden, lusjes, drukknopen of velcrosluiting meer. U trekt de slips eenvoudig aan - en weer uit. Ze passen telkens perfect.
GEL
Vrouw
HEUPEN
Incoslips hebben een mooie pasvorm en geven u het gevoel normaal te dragen. Super absorberende slips ondergoed Ze zijn volkomen onvoor lichte en medium zichtbaar. U kan zelfs incontinentie ! uw lievelingsjeans Volkomen discreet dragen - en niemand zal iets merken! U Hoog draagcomfort Ziet eruit als normaal ondergoed zal de hele dag een volkomen gevoel Tot 200 wasbeurten van veiligheid hebSuper absorberend weefsel ben, omdat u weet dat vochtige vlekVoor mannen en vrouwen ken of geurtjes geen Uitstekende kwaliteit probleem meer zijn. Geen aparte inleggers nodig Ze zijn vervaardigd uit een super lichtge* wicht 100 % katoenmengsel.
Geen naden, geen dikke lagen en geen knisperen van plastic
G
Verover uw vrijheid weer terug...
De Incoslips voelen aangenaam zacht aan tegen uw huid. Het vochtabsorberende kruis houdt u volledig droog en voorkomt irritatie. Onze Incoslips zijn er voor mannen zowel als voor vrouwen en vervangen het gebruik van ongeveer 200 stuks wegwerpverband. Bereken eens hoeveel geld u uitspaart !
★
Probeer NU de super absorberende Incoslips ! Ze passen en voelen aan als normaal ondergoed.
Vervalt op Handtekening ___________________ ❏ Bancontact : Deze betaalwijze kan enkel gebruikt worden bij bestelling via onze site www.dema-gezondheid.be
Naam ............................................................................................ Voornaam .................................................................................. Adres .......................................................................................... ..................................................................................... n° ..... bus ..... Postcode .................. Stad ................................................................. Tel ................................................................................. Email ............................................................................. OK 482
INTERIEUR
Kerst wordt knus Wit, klassiek, natuur en doe-het-zelf, dat zijn de grote trends voor Kerstmis 2012. Voor liefhebbers van een traditionele, gezellige en vooral knusse kerst is dat goed nieuws. Het is zelfs hip om je decoraties een home made look te geven.
okramagazine december 2012 - januari 2013
We dromen allemaal van een witte kerst. Lukt het niet buiten, dan doen we het dit jaar zeker binnen. We gaan helemaal voor een winterse sfeer. Onze groene kerstboom mag dan ook bedekt worden met een wit laagje ijs of sneeuw. Probeer poedermateriaal te vinden dat glanst: sneeuw met parelmoer- of kristaleffect. Zo boots je nog het best een ijzige wintermorgen na. Natuurlijk krijgen kransen dezelfde ‘Alpine’-
28
behandeling. Ook de kerstballen hebben dit jaar volop accenten met wit, uitgevoerd in glitter, kraaltjes of poeder. Richt je huis zo in dat het op een knus chalet lijkt. Het uitzicht op besneeuwde bergen moet je er helaas zelf bij denken. Haal de natuur naar binnen met glanzend bepoederde takken, dennenappels en takken met rode bessen. Leef je uit met decoraties in traditionele motieven en kleuren: sterren, rendieren, sneeuwkristallen, hartjes in rood. Je mag zelf ook stapels koekjes bakken in de vorm van sneeuwpoppen, huisjes en kerstbomen. Versier ze en hang ze in de boom. Voor de doe-het-zelvers: verzamel een paar lege glazen bokalen, vul ze met fijn wit zand, zet er een theelichtje in, doe er een geblokt rood-wit lintje rond met een strik en hang er tinnen kerststerretjes aan. Begin nu al een ‘mokwarmer’
te breien in rood en wit met eenvoudige motieven van een Noorse trui. Zo wordt de warme choco extra feestelijk. Heb je nog een kerststal op zolder staan? Geef die maar een ereplaatsje. Haal het servies van grootmoeder tevoorschijn en poets ook het tafelzilver alvast op: klassiek is hip.
Verstilde natuur Gruw je van de overdaad van een Zwitsers chalet, kan je ook kiezen voor een meer strakke en Scandinavische look. Laat je inspireren door een winterse tuin, de verstilde natuur, de transparantie en kleuren van ijs. Kies voor wit als hoofdkleur, geef een paar accenten met ijsblauw en zeegroen en maak het feestelijk af met grijs of zilver. Kies voor kerstballen die transparant zijn, zet je kaarsen op glazen houders en je theelichtjes in parelmoeren glaasjes. Wie niet zo’n fan is van sneeuw en vooral van het opruimen van nepsneeuw in huis, kan ook kiezen voor natuur de luxe. Een meer ingetogen en harmonieuze stijl met veel (gebroken) wit, pastelkleuren en chique natuurlijke blik-
→
okramagazine december 2012 - januari 2013
vangers. Koop kerstballen van dieren uitgevoerd in wit keramiek of bijna levensechte natuurlijke materialen, hang een boomtak vol met parelmoeren kerstballen aan lintjes. Kies voor zachte kleuren met contrast: lichtblauw, bruin en roomwit. Het doe-het-zelf-thema is ook bij deze stijl absoluut toegestaan. Maak dus gerust zelf je kerstballen. Ze mogen ook de home made look uitstralen. Knip kerststerren uit van roomwit vilt, vul ze een beetje op en naai ze met bruine draad in een grove steek dicht. Knip nog een paar kleinere sterren uit van bijvoorbeeld bruin en beige en zet die vast in het midden op het witte vilt met een knoop. Pak een oude, gebreide kabeltrui in een pastelkleur, knip lapjes uit in de vorm van een klok of een ster, vul ze op en zet ze aan elkaar.
29
Werk af met een satijnen lintje en een grote, glanzende kraal bovenaan.
Kerstboom
Knipoog naar de Balkan
tant Maarten Luther een van de eersten die in de 16de eeuw voor
Voor de liefhebbers van kleur is er ook goed nieuws. Dit jaar mogen paars, fuchsia, lila, rood, blauw, geel en roze zonder meer worden gecombineerd. De stijl is een knipoog naar de folklore van de Balkan maar blijft toch rustiek. Wie het aandurft, kan een witte kerstboom opzetten en die vol hangen met kleurrijke breisels, figuurtjes van vilt en kerstballen die alle kleurtjes combineren. Een beetje druk maar wel feestelijk. Waar een mens tot slot ook vrolijk van wordt, is de bloemige en decoratieve oosterse sfeer: gouden en rode kerstballen, prachtige zijden bloemen, vlinders, vogels en rijk bedrukte stoffen en papier. Niet hoekig en strak maar eerder op het romantische af. Heb je een klassiek interieur met antieke ornamenten, zou dit een hele fraaie kerstmix kunnen opleveren. Maar je kerstballen in een bonsaiboompje hangen? Nee, niet doen!
okramagazine december 2012 - januari 2013
Tekst Karin Swiers Foto’s Flamant en Walter Van Gastel
30
Over de oorsprong van de versierde kerstboom doen vele verhalen de ronde. Volgens de overlevering was de Duitse protesde kinderen een kerstboom zette. Zeker is dat de Duitse prinses Hélène de Mecklemburg de versierde kerstboom in 1837 introduceerde in Frankrijk. Het duurde niet lang of ieder adellijk huis had zo’n boom staan en natuurlijk druppelde die gewoonte verder door naar de gegoede burgerij. Decoraties waren vooral handgemaakt: papieren bloemen en mandjes, gebreide sterren, suikergoed en koekjes, wassen figuurtjes. De Britse koningin Victoria maakte de Duitse kerstboom populair in Engeland. Eind 19de eeuw werden de versiering en de grootte van de boom ook steeds meer statussymbool. Er werd geïnvesteerd in kerstballen van glas, slingers van kralen, cadeaus, versieringen van zilverdraad en met goud vergulde ornamenten. De kunstboom ging in 1930 in productie. De eerste fabrieksexemplaren werden gemaakt van ganzenveer op een frame van ijzerdraad of van hetzelfde materiaal als wc-borstels. Echt populair werd de kunstboom pas vanaf de jaren zestig.
GEDICHT
Ars poetica 4 Zoëven kwam ik de werkelijkheid tegen en ze zei: ‘Dag, en wie ben jij?’ ‘Ik’ zei ik, ‘kan dat?’ ‘Bij mij wel’, zei ze. Ik wilde wel van haar houden, en toch, ze was zo gewoon, maar ze zei: ‘Natuurlijk. Kijk, de velden hebben geen nevel meer nodig om te slapen en wij geen verliefdheid om te beminnen.’ En toen moest ik lachen. ‘Je bent dan toch nog een poëtische werkelijkheid’, zei ik. En zij: ‘Ja, natuurlijk, wat had je dan gedacht?’ En ik bekeek haar lang, en dacht: ‘Nu komt de zomer in het land Ik wil de taal dynamiteren tot een gebeurtenis waar veel mensen naar komen kijken.’ ‘Ja, doe dat’, zei ze.
Herman De Coninck uit: Onbegonnen werk, uitgeverij Manteau, 1984.
okramagazine december 2012 - januari 2013
en veel beelden in mijn gedicht.
31
FILM
Van romantische komedie tot klassieker Deze maand brengen de bioscopen heel wat moois. Een sterk Belgisch debuut, een leuke romantische komedie en een mooie verfilming van Anna Karenina. En dan komen ook de eindejaarsfilms er nog eens aan.
Offline: Een opvallend sterk debuut Wanneer Rudy Vandekerckhove na een celstraf van zeven jaar vrijkomt, lijkt zijn droom, een hereniging met vrouw Denise en dochter Vicky, niet meteen te slagen. Denise wil hem niet zien en doet er alles aan opdat ook Vicky haar vader niet zou ontmoeten. Maar Rudy is niet bereid zo maar op te geven. Offline is het speelfilmdebuut van de jonge Gentse kunstenaar Peter Monsaert. Tot nu toe liet hij vooral van zich spreken met multimediale kunst en theater. Offline werd een gevoelige film met zeer menselijke personages die op zoek zijn naar zichzelf en naar hun plaats in de wereld. De aandacht spitst zich toe op Rudy maar ook op zijn dochter
Vicky die moest opgroeien zonder vaderfiguur. Dat is iets wat ze duidelijk heeft gemist in haar ontwikkeling. Het liet een pijnlijke leegte achter en uit zich in haar omgang met mannen. Anemone Valcke zet de rol van Vicky uiterst knap neer met veel verve en natuurlijkheid. Ze toont zich meteen een topactrice. Monsaert levert met Offline een opvallend sterk en beloftevol debuut af. (Nu in de bioscoop).
Romantische komedie uit onverwachte hoek Wie een lichtere, ontspannende film zoekt, kan terecht bij Love is all you need, een leuke romantische komedie. Hoewel het genre al heel wat draken opleverde, is dit toch een van de betere films in zijn
soort. Dat heeft zeker te maken met het feit dat de Deense cineaste Suzanne Bier Love is all you need draaide. Bier, van wie we tot nu toe uitstekende films over ernstige onderwerpen te zien kregen, bewijst hier dat ze ook het lichtere genre aankan. Ida, een van kanker herstellende Deense kapster, stelt vast dat haar echtgenoot haar bedriegt en trekt alleen naar Italië voor het huwelijk van haar dochter. Als daar ook haar man Leif met zijn jonge minnares opduikt, wordt de situatie er niet makkelijker op. Maar Ida leert er ook Philip kennen. Hij is de toekomstige schoonvader van haar dochter. In Love is all you need krijgt zowel de humor als de romantiek de nodige aandacht. De humor bespeelt een ruim scala gaande van lichtvoetige humor tot (soms op het randje van scherpe) satire. De romantiek is schaamteloos aanwezig en speelt in op een zomers-
okramagazine december 2012 - januari 2013
Anemone Valcke toont zich een topactrice.
Offline.
32
Love is all you need.
EINDEJAAR Acties
-15%
tot 31 december 2012
KERSENPITKUSSENS
Stijlvolle verfilming van een literaire klassieker Leo Tolstoïs roman Anna Karenina werd al meer dan twintig keer verfilmd. Toch waagde de Britse cineast Joe Wright zich aan een nieuwe versie. Wright blijft trouw aan de inhoud van de roman zodat de kijker op dat gebied niets nieuws hoeft te verwachten. De bekende personages die alles opofferen voor de grote liefde, krijgen volop de aandacht die ze nodig hebben en verdienen. Het interessante van deze verfilming ligt in de bijzonder mooie, somptueuze vormgeving. Wright situeert van bij het begin zijn film in een theater en laat de decors daar haast een eigen leven leiden. Toch doorbreekt hij die setting soms door ook onder andere plattelandsdecors in te lassen. Wright en zijn fotograaf McGarvey creëren een unieke stijl en een complex ballet van camerabewegingen, wisselende kleurfilters en opvallende belichtingen. Door dit alles wordt Anna Karenina een echte, aanbevelenswaardige lust voor het oog. (Vanaf 5 december in de bioscoop.) Tekst Willy Verbestel
15% korting op de Cherry Belly baby en Senior warmtekussens.
MEDIMA WARMTEONDERGOED
Gratis longesokken of nekwarmer Bij aankoop van 96 euro Medima Angora bodywear.
gratis
2DE KUSSEN AAN HALVE PRIJS Bij aankoop van 2 TEMPUR hoofdkussens. Korting geldig op het goedkoopste kussen.
2DE MATRAS AAN HALVE PRIJS Bij aankoop van 2 TEMPUR Combi Special matrassen (20 cm) met velours of PUhoes. Korting geldig op de goedkoopste matras. 20% KORTING Bij aankoop van 1x 2-motorige bedbodem type F400 en bij aankoop van 1 TEMPUR Combi Special matras (20 cm) met velours of PU-hoes. 2DE BEDBODEM GRATIS Bij aankoop van SET: 2 TEMPUR Combi-Special matrassen (20 cm) met velours of PU-hoes en 2X 2-motorige bedbodems type F400.
okramagazine december 2012 - januari 2013
toeristisch beeld van Italië. Een sfeerschepping waar Dean Martin’s That’s amore op de geluidsband gretig op inspeelt. Hoewel gevangen in een ietwat voorspelbaar en clichématig verhaaltje, worden de hoofdpersonages toch vrij raak geschetst waardoor de film pretentieloos ontspannend en net daardoor leuk en prettig om zien wordt. (Nu in de bioscoop.)
EEN ATTENTIE VOOR IEMAND DIE JE LIEF IS
Acties geldig in de Thuiszorgwinkel tot 31 december 2012, zolang de voorraad strekt. Actie niet cumuleerbaar met andere acties en/of voordelen.
Meer acties en de adressen van onze Thuiszorgwinkels vind je op onze website of via 02 246 49 49. www.thuiszorgwinkel.be Anna Karenina.
33
GEZONDHEID Zeg niet zomaar migraine tegen hoofdpijn. Hoofdpijn is slechts één symptoom van migraine. “Vele migrainepatiënten moeten het bed houden tijdens een aanval, soms zijn ze dagen na elkaar werkongeschikt”, aldus dokter Luc Herroelen. Hij is gespecialiseerd in hoofdpijn en weet alles over migraine.
Meer dan
hoofdpijn
okramagazine december 2012 - januari 2013
Wanneer is er sprake van migraine?
34
Luc Herroelen: “Het is een familiale aandoening. Je moet voorbestemd zijn om de ziekte te krijgen. Het hoofdkenmerk van migraine is ongetwijfeld hoofdpijn. Meestal gaat het om een matige tot zeer ernstige hoofdpijn, vaak aan één kant van het hoofd. De pijn kan kloppend zijn en verergert bij bewegingen. Neen schudden, bukken of trappen lopen, zijn erg pijnlijk voor migrainepatiënten. Migraine gaat ook gepaard met misselijkheid - soms zelfs met overgeven. Sommige patiënten kunnen geen lawaai of licht verdragen. Er zijn er zelfs die het moeilijk hebben met bepaalde geuren.”
Migraine en hoofdpijn zijn dus geen synoniemen? Luc Herroelen: “Neen, voor ons is hoofdpijn slechts een symptoom dat ofwel kan wijzen in de richting
van migraine ofwel in de richting van spanningshoofdpijn. Andere hoofdpijnvormen komen minder frequent voor. Spanningshoofdpijn gaat zelden gepaard met andere symptomen. Vaak gaat het om drukkende pijn in heel het hoofd of bandvormig, net alsof je een pet aanhebt die te klein is. Wie last heeft van spanningshoofdpijn, kan soms ofwel geen geluid ofwel geen licht verdragen. Bij migraine ben je intolerant voor beide.”
Wat zijn de oorzaken van migraine? Luc Herroelen: “De ziekte is genetisch bepaald. Als je niet voorbestemd bent, zal je er geen last van hebben. Maar daarnaast zijn er factoren die een aanval uitlokken. Die kunnen heel verschillend zijn van persoon tot persoon. Zo ken ik mensen bij wie vers geperst sinaasappelsap steevast een aanval uitlokt. Anderen krijgen
migraine nadat ze rode wijn of porto dronken of rijpe kazen of pindanootjes aten. Een belangrijke uitlokkende factor voor vrouwelijke patiënten is de menstruatie. Migraine hangt onmiskenbaar samen met hormonenschommelingen. Dat wil echter niet zeggen dat mannen geen last kunnen hebben van migraine. Ook zes procent van de mannen kampt wel eens met een aanval. Vrouwen kunnen heel hun vruchtbare leven last hebben van migraine. Vaak stoppen de aanvallen na de menopauze maar dat geldt niet voor alle vrouwen. Ook stress is een belangrijke uitlokkende factor. Maar eigenlijk is stress nergens goed voor. Ben je epilepsiepatiënt, zal stress ook extra aanvallen uitlokken. Het zal de klachten echter niet veroorzaken. Migraineaanvallen worden uitgelokt door een samenspel van genetische elementen en omgevingsfactoren.”
Kan een migraineaanval behandeld worden?
Migrainepatiënten hebben het aantal aanvallen soms zelf in de hand. Luc Herroelen: “Als ze een aantal algemene richtlijnen in het achterhoofd houden, kunnen ze vaak het aantal aanvallen terugdringen. Natuurlijk geldt dat niet voor elke patiënt. Maar alle patiënten doen er goed aan stress te vermijden, regelmatig te slapen en te eten en voldoende lichaamsbeweging in te bouwen. Alcoholgebruik vermijden - of tot een minimum beperken kan voor sommige patiënten cruciaal zijn. We merken bijvoorbeeld dat chronische migraine vaker voorkomt bij rokers of mensen met overgewicht die te weinig bewegen. Ook cafeïne kan migraineaanvallen uitlokken of migraine erger maken. Migrainepatiënten moeten ook opletten met het gebruik van pijnstillers. Overmatig gebruik kan hun aanvallen verergeren. Als ze meer dan twee weken per maand
Luc Herroelen: “Uiteraard. Daarvoor zijn er eenvoudige preparaten die patiënten maximaal drie dagen per week mogen nemen of gecombineerde preparaten die maximaal twee dagen per week genomen mogen worden. Er is ook specifieke medicatie voor migraine, de zogenaamde ‘triptan-preparaten’. Die zijn efficiënter dan gewone pijnstillers en mogen maximaal twee dagen per week genomen worden. Vaak schrijf ik ook een antibraakmiddel voor, zelfs bij patiënten die (nog) geen last hebben van misselijkheid. Nemen ze eerst het antibraakmiddel en daarna de pijstiller, hebben ze onmiddellijk een behandeling tegen misselijkheid mocht die toch de kop op steken. Bovendien wordt de pijnstiller beter opgenomen vanuit de darm als je een antibraakmiddel gebruikt hebt. Sommige mensen kunnen ook voorspellen dat ze een aanval gaan krijgen. Als ze veel moeten geeuwen bijvoorbeeld weten ze dat er een aanval aankomt. Een dosis antibraakmiddel kan deze aanval afzwakken of soms zelfs voorkomen.”
Gaat een migraineaanval gepaard met verschillende fases? Luc Herroelen: “Ja, de fase waarin patiënten kunnen voorspellen dat er een aanval aankomt, noemen
we de prodromale fase. Daarna komt de aurafase. Zo’n twintig procent van de migrainepatiënten doorloopt deze fase. De aurafase gaat gepaard met visuele stoornissen. Patiënten zien vlekken, zigzaglijnen, flitsen of glinsterende sterretjes. Soms valt het gezichtsveld uit aan de linker- of rechterzijde. Daarna komt de hoofdpijnfase. Een op de vier migrainepatiënten moet tijdens een aanval het bed houden in een verduisterde slaapkamer. Zijn de patiënten te misselijk, dan helpt de orale inname van een pijnstiller vaak niet, zeker niet wanneer ze binnen de 30 min. na inname gebraakt hebben. Een suppo is dan een betere oplossing.”
Kunnen mensen die last hebben van zulke zware aanvallen geen preventieve medicatie nemen? Luc Herroelen: “Dat raad ik aan bij patiënten die last hebben van migraineaanvallen die hen aan het bed gekluisterd houden. Zij kunnen een preventief medicijn innemen om de intensiteit en/of de frequentie van de aanvallen te verminderen. Er zijn twee soorten geneesmiddelen die we daartoe voorschrijven: bètablokkers en geneesmiddelen tegen epilepsie. Soms proberen we deze medicatie af te bouwen nadat patiënten zes maanden geen last meer hadden van migraine. Dat lukt echter niet altijd. Bij een aantal patiënten keren de aanvallen onmiddellijk in alle hevigheid weer. Deze personen moeten de preventieve geneesmiddelen vaak jaren slikken, sommige vrouwen zelfs hun hele vruchtbare leven.” Tekst Nele Joostens
okramagazine december 2012 - januari 2013
een pijnstiller gebruiken, zal dit hun hoofdpijn verergeren. Een samengestelde pijnstiller werkt vaak beter tegen migraine maar moet beperkt worden tot tien dagen per maand. Morfinepreparaten werken sowieso niet zo goed tegen hoofdpijn en zullen die verergeren. Vaak moeten migrainepatiënten die bijvoorbeeld ook last hebben van rugpijn hun pijnstiller voor de rugpijn laten vallen omdat die te veel hoofdpijn veroorzaakt.”
35
INFO
CO-vergiftiging, een stille moordenaar Jaarlijks vallen er meer dan duizend slachtoffers door CO-vergiftiging. Een tiental keer zelfs met dodelijke afloop. De maanden tussen oktober en april zijn het gevaarlijkst, dan is het immers het stookseizoen. Het ideale moment dus om enkele aandachtspunten op een rijtje te zetten.
Koolstofmonoxide (CO) is een giftig gas dat ontstaat bij de onvolledige verbranding van fossiele brandstoffen zoals hout, kolen, olie, gas en petroleum. De verbranding gebeurt onvolledig door gebrek aan zuurstof. Dagelijks kom je koolfstofmonoxide tegen in de verbrandingsgassen van verwarmingsapparaten, warmwatertoestellen, ovens, fornuizen en zelfs sigaretten. Daarnaast ook in de uitlaatgassen van motorvoertuigen. CO is een kleurloos, smaakloos en reukloos gas.
CO-vergiftiging
okramagazine december 2012 - januari 2013
De longen nemen CO zeer snel op in het bloed. Daar hecht het zich
36
vast op de rode bloedcellen waarbij het zuurstof verdringt. Het vermogen van CO om zich vast te hechten op de rode bloedcellen is namelijk 240 keer groter dan dat van zuurstof. Daarom kan er relatief veel CO in het bloed terechtkomen, zelfs bij een geringe aanwezigheid van CO in de lucht.
Herkennen Een diagnose is soms moeilijk te stellen, omdat de symptomen van CO-vergiftiging dikwijls als zeer vage, algemene klachten geformuleerd worden. Daardoor kan er zelfs verwarring zijn met een griep, een migraineaanval of voedselvergiftiging. Bij een acute ver-
giftiging is er sprake van een korte blootstelling aan een relatief hoge concentratie CO. Door de ernst van de vergiftiging is een opname in het ziekenhuis noodzakelijk. Bij een blootstelling aan zeer hoge concentraties CO kan er immers een ademhalingsstilstand volgen. Indien het slachtoffer de zone niet verlaat of de juiste hulp krijgt, kunnen symptomen optreden zoals zwakte, problemen om zich voort te bewegen, verwardheid, bewusteloosheid, braken, coma of dood. Er kan ook sprake zijn van chronische vergiftigingen wanneer personen lange tijd blootgesteld zijn aan CO. Kenmerken zijn hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, braken en aanhoudende vermoeidheid.
Alarmsignalen Sommige situaties moeten een alarmbelletje doen rinkelen. Wees dan waakzaam en verlaat de ruimte onmiddellijk. Wanneer verschillende personen op dezelfde plaats dezelfde klachten vertonen of huisdieren zich vreemd gedragen, kan er sprake zijn van CO-vergiftiging. Het kan ook gevaarlijk zijn als je steeds klachten hebt bij bepaalde activiteiten of op bepaalde tijdstippen, bijvoorbeeld wanneer je een bad genomen hebt. Heel alarmerend wordt het wanneer de klachten steeds verdwijnen als je de ruimte verlaat. Het is ook een teken aan
Eerste zorg en behandeling In het geval van een CO-vergiftiging komt het erop aan zo snel mogelijk te reageren. Open alle deuren en vensters zodat het gas kan ontsnappen. Zet indien mogelijk de toestellen uit die verantwoordelijk zijn voor de CO-vergiftiging. Haal het slachtoffer uit het vertrek en bel een ziekenwagen met zuurstof aan boord. Als het slachtoffer niet meer ademt, start je onmiddellijk met kunstmatige beademing.
Preventie Het is vooral belangrijk om CO-vergiftiging te voorkomen. Zorg steeds voor voldoende en regelmatige verluchting in de kamer. Plak dus zeker niet alle kieren van ramen en deuren dicht.
Bij CO-vergiftiging komt het er op aan zo snel mogelijk te reageren.
Staat in de badkamer een gasgeiser of een verwarmingstoestel, dan is een verluchtingsrooster onderaan de deur en bovenaan in de muur wettelijk verplicht. Ongeveer de helft van de CO-vergiftigingen wordt veroorzaakt door kleine 5-litergasgeisers, aangesloten op een douche of een bad. Laat ze plaatsen door een vakman, onderhoud ze regelmatig en gebruik ze op de juiste manier. Voor een douche heb je minimaal een 10-litergasgeiser nodig en voor een bad minimaal een 13-litergasgeiser, steeds met een schoorsteen of rookafvoerpijp.
Kachels en ketels voor centrale verwarming vragen een juiste aansluiting op de schoorsteen en regelmatig onderhoud. Een kachel op een lage stand is gevaarlijk. Dit vermindert de trek in de schoorsteen. Plaats daarom nooit een te grote kachel in een kleine kamer. Laat de zuurstofklep van een kolen- en houtkachel voldoende open. Er moet steeds genoeg zuurstof bij de vlammen kunnen. Zorg voor een goed trekkende schoorsteen. Vogelnesten, stenen of bladeren in de schoorsteen kunnen de doorgang verminderen. Laat de schoorsteen tijdig controleren en onderhouden. Tekst Niek De Meester
Meer info? Op www.antigifcentrum.be vind je meer informatie. Doe er een virtueel bezoek doorheen je huis en identificeer de voornaamste bronnen van CO. Wie in West-Vlaanderen woont, kan een premie ontvangen ter preventie van CO-vergiftiging. www.west-vlaanderen.be/kwaliteit/Welzijn/woonloket/woonbeleid/Pages/voorkomenkoolmonoxide.aspx
okramagazine december 2012 - januari 2013
de wand als er op, rond en boven de gasgeisers en op wanden zwarte vlekken zitten door roetafzetting. Je doet er goed aan de vlammen van je verwarmingstoestel in het oog te houden. Wanneer je verwarmt met aardgas, butaan, propaan en mazout, zijn de vlammen normaal blauw. Gele vlammen wijzen op slechte verbranding. Ook abnormaal hoge vochtigheid in het huis kan wijzen op de aanwezigheid van CO. Je kan dit merken aan condens op de ramen, loskomend behangpapier, afschilferende verf, een typische vochtgeur en soms zelfs schimmel. Ook de geur van verbranding kan wijzen op de aanwezigheid van verbrandingsgassen en houdt dus een risico op CO-vergiftiging in.
37
DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS
Hard tegen hard Als er momenteel één omstreden politiek leider is in LatijnsAmerika, is het Hugo Chávez, de president van Venezuela. Voor- en tegenstanders van de man bestoken elkaar met bitse argumenten, niet alleen in eigen land. Toen Chávez in 1998 voor het eerst de presidentsverkiezingen won, begon voor zijn land een nieuw tijdperk. Veertig jaar lang leefde Venezuela met twee partijen die inhoudelijk nauwelijks verschilden en elkaar afwisselden aan de macht. Chávez kwam aan het hoofd te staan van een rijk land. Hét magische woord: olie. Venezuela is de vijfde olieproducent ter wereld, de derde olieleverancier van de Verenigde Staten. En toch heerste er veel armoede. Het nieuwe staatshoofd besliste de strijd daartegen aan te knopen. Hij noemde het de Bolivariaanse revolutie, naar Simon Bolívar, de historische bevrijder van ZuidAmerika uit het begin van de 19de eeuw.
okramagazine december 2012 - januari 2013
Het zwarte goud
38
“Olie”, stelde Chávez, “is onze voornaamste rijkdom maar is niet onuitputtelijk. De multinationale bedrijven die de olie ontginnen, dragen ons een veel te klein deel van de opbrengst af.” Hij vergeleek dat met de tijd van de Conquista, toen de Spaanse veroveraars het goud en zilver van het continent leegroofden om hun schatkist te spijzen. De landen van het Zuiden, zo was zijn punt, moeten eindelijk meester worden over hun eigen grondstoffen. Ze moeten er een eerlijke prijs voor krijgen. Daarover vatte hij onderhandelingen aan met de buitenlandse ondernemingen die in Venezuela werkzaam zijn. Met heel wat bedrijven kwam het tot
een overeenkomst. Waar dat niet het geval was, zou de onderneming worden genationaliseerd. En zo geschiedde. De inkomsten worden aangewend voor de financiering van ambitieuze sociale programma’s. Armoedebestrijding, in de eerste plaats. Volgens de cijfers van de Wereldbank is de armoede in het land sinds Hugo Chávez aan de macht kwam, teruggedrongen van 57 tot 28 procent van de bevolking. Hij investeerde op grote schaal in onderwijs, gezondheidszorg en huisvesting en zette een reusachtige alfabetiseringscampagne op. Chávez ving het tekort aan artsen op door massaal medisch personeel uit Cuba te laten overkomen. In ruil daarvoor krijgt het land van Fidel Castro, dat vrijwel permanent met een energietekort kampt, haast gratis olie geleverd. Onnodig te zeggen dat dit van in het begin op tandengeknars is onthaald in Washington. Daar is het communistische eiland nog altijd de grote boeman.
Exit Oom Sam Nog meer ergeren ze zich daar aan de hevige uithalen van Chávez naar de dominante politieke en economische rol die de Verenigde Staten tijdens de 20ste eeuw speelde in het zuidelijk deel van het continent. Vooral ten tijde van George W. Bush vlogen de scheldtirades over en weer. Chávez zette een alliantie op met een aantal landen die hem steunen in zijn bekommernis om de druk van het Noorden weg te nemen en baas te willen worden in eigen huis. Onder meer Bolivia, Ecuador, Cuba en Nicaragua zijn hem daarin gevolgd. Anderen, zoals Brazilië en Argentinië, houden enige afstand van zijn radicale stellingen. Toch gaat ook bij hen - zij het wat voorzichtiger - de slinger in dezelfde richting. Een eerlijker aandeel in de opbrengst van de grondstoffen en een diversificatie van de handelsrelaties zijn daar twee belangrijke pijlers van. De jongste jaren moeten de Verenigde Staten als voornaamste handelspartner in heel wat landen geleidelijk plaatsmaken voor China. Het tijdperk van de Noord-Amerikaanse dominantie in Latijns-Amerika is voorgoed voorbij.
Het Venezuela van Chávez is opgesplitst in twee delen: aanhangers en tegenstanders staan met getrokken messen tegenover elkaar.
Bij de recente presidentsverkiezingen, in oktober, is Hugo Chávez herverkozen met 54 procent van de stemmen, tegen 44 procent voor zijn tegenstander, Henrique Capriles. Hij kreeg van de kiezers dus een duidelijk mandaat voor een vierde ambtstermijn. Zeker als je weet dat vier op de vijf Venezolanen naar de stembus trokken, dat is de hoogste opkomst sinds dertig jaar. Het armste deel van de bevolking - de doelgroep van zijn sociale programma’s - draagt Chávez nog altijd op handen.
Toch wordt hij - even vurig - uitgespuwd door de andere helft van de bevolking. Het Venezuela van Chávez is opgesplitst in twee delen, bijna twee verschillende werelden. Aanhangers en tegenstanders staan als het ware met getrokken messen tegenover elkaar. Zeg maar: arm tegen rijk. Onder meer de nationalisering van zo’n duizendtal bedrijven en de organisatorische problemen die daarmee gepaard gaan - bijvoorbeeld wat bevoorrading betreft - hebben de gegoede klassen tegen hem in het harnas gejaagd. En uiteraard nemen zij
De Boliviaanse Revolutie …
hem ook zijn vele verwijzingen naar een socialistische maatschappij als streefdoel kwalijk, hoewel zijn regeringswijze in de praktijk vaker lijkt op alleenheerschappij.
Kritiek Chávez blijft vóór alles immers een militair die korte metten maakt met uitingen van oppositie. Toen de werknemers uit de oliesector staakten, ontsloeg hij ze massaal. Toen er wat te luide kritiek vanuit het parlement klonk, zette hij de hoge vergadering via volmachten enige tijd op nonactief. Is hij ontstemd over wat een krant schrijft, sluit hij ze gewoon. Een televisiestation, dan haalt hij het uit de ether. De basiscomités, die bedoeld zijn als participatienetwerk, worden door velen gewantrouwd als sluiks controleorgaan. Zelfs op de sociale programma’s is er kritiek: de toekenning van sociale woningen bijvoorbeeld komt volgens de oppositie alleen de vriendjes van de regeringspartij ten goede. Bovendien zijn corruptie en criminaliteit allesbehalve uitgeroeid. Een algemene bedenking komt niet alleen uit oppositiehoek. Venezuela, zo luidt het, is er de afgelopen jaren ongetwijfeld sterk op vooruitgegaan maar er is geen werk gemaakt van een economisch plan op lange termijn. Ooit zal de olie op zijn. Als er tegen dan geen alternatieve economie is uitgewerkt, is het gedaan met de Sinterklaaspolitiek. Tekst Liesbet Walckiers
okramagazine december 2012 - januari 2013
Vierde ambtstermijn
39
RELATIES
Kleuterjuffen zijn onbetaalbare schatten
okramagazine december 2012 - januari 2013
Alsof ik terug bij juffrouw de Munter zit aan die kniehoge lessenaartjes en stoeltjes waar ik mijn knieën nu nauwelijks onder krijg. Het is 68 jaar geleden en alles komt terug terwijl ik juf Inge en juf Bernadette bezig hoor. Juf Inge heeft vijftien ukjes onder haar hoede voor wie alles nog moet beginnen, Juf Bernadette moet 26 snaakjes voorbereiden om niet te struikelen bij de overstap naar de grote school. Een koninklijke taak die de mama’s van deze kleuters, onder wie Dominique en Cindy, zeer waarderen.
40
“Bij die kindjes die op 2,5 voor het eerst naar school komen, begin je van nul. Dat is even wennen maar nu heb ik er al tien jaar mijn hart aan verloren”, zegt Inge vanop haar kleuterstoeltje naast Dominique. “Je bent voor hen die grote vertrouwensfiguur, die moederkloek met haar eendjes die al na een jaar verrassend flink hun vleugeltjes uitslaan. In het begin lopen ze wat onwennig door elkaar maar ze hebben snel de vaste dagstructuur door en weten gauw hoe alles op elkaar volgt. Er zijn kindjes die heel vlot spreken, anderen zeggen nog niets. Die probeer ik in een taalbad te dompelen maar dat is voor elk kind anders. In een instapklasje moet je op verschillende niveaus werken en als de groep niet te groot is, lukt dat.” “Een huilbui ja, dat hoort bij het begin van het schooljaar. Maar die is meestal snel over. Kordaat afscheid nemen, een kusje en weg, dat helpt. Vaak zijn ze na het
Juf Inge en mama Dominique huilafscheid de vrolijkheid zelf. We leren alles al spelend. We beginnen de dag met een liedje, de kleuters spelen dolgraag papa en mama in de poppenhoek, ze schilderen met overgave op grote bladen met felle kleuren, we knutselen en soms loopt het samenspelen wel eens uit de hand. Ik heb in de klas een klein rond matje waarop ik een boos gezicht heb getekend. Als het echt te ver gaat, moet het kindje even op het boze matje gaan zitten en nadenken. Dan hebben we er een gesprekje over. Soms lukt dat maar soms ook niet. Het zijn jonge wezentjes die experimenteren met hun sociale omgang. Ik heb ook koppige knulletjes gehad. Sommigen moet je streng aanpakken, dat ze voelen dat het menens is.”
“Het is ongelooflijk”, zegt mama Dominique, “hoe ons kindje, dat thuis al wel iets kon, na een maand school dingen vanzelfsprekend doet zoals jasje aandoen en de mouwen opstropen om de handjes te wassen. In een klasje heeft een aansporing die ze thuis ook kreeg, meer effect. Een goede band met de juf is belangrijk want zo’n prutske naar school brengen, is voor een moeder een grote stap. Je geeft je kind het grootste deel van de dag in handen van een vreemde vrouw. Maar ik zag hoe juf Inge omging met de kinderen. Als een kindje zo mag beginnen, zal het graag op school zijn. Onze dochter krijgt veel aanmoedigingen. Zie je wel dat je dat en dat kan! Dat tempert het overdonderende van pas naar school gaan. Bij juf Inge kan ik mijn kleine kleuter met een gerust hart loslaten.”
Bij juf Inge kan ik mijn kleine kleuter met een gerust hart loslaten.
“Ik kwam toevallig bij de oudste kleuters terecht en dat is na dertig jaar nog heel leuk”, vertelt Bernadette in de stille woensdagnamiddagklas. “Een kleuter ontwikkelt zich snel. Een jaar kleuterklas is gelijk aan twee jaar lagere school, zegt men. Als het kind gezond is en van overal impulsen krijgt, komt die interesse om cijferbeelden te volgen, lettertjes te herkennen en hun naam proberen te schrijven als vanzelf. Meer dan vroeger gaan we uit van hun interesse. Al van bij de kleinsten. Als een kind zijn fijne motoriek wil oefenen door parels te rijgen of door met playmobilmannekens te spelen, kan dat. Maar de leefwereld van dat kleine kind lijkt niet meer op de onze toen we klein waren. De gsm en de laptop, het zijn hun speeltjes geworden. Trein, vliegtuig, buitenland, andere talen, vele vijfjarigen maakten het al mee. Je moet met een ruimer aanbod in de klas komen om hun aandacht te trekken. Toch denk ik dat het mijn taak is om de kinderen ook te laten genieten van gewone dingen. Van
potlood en papier en wat je daarmee kan toveren. Het echte materiaal beleven. Bij les in verkeer bekijk ik een echte fiets, niet alleen een prentje op het scherm. Om eikels te leren kennen, rapen we ze in het bos, ruiken en voelen eraan. Ik heb nog houten bouwblokken in de klas. Je moest eens zien hoe graag ze spelen met dit aangenaam en handelbaar materiaal net als met lego en puzzels. En boeken, ja dat blijft. We gaan naar de bib en we vertellen veel. Ik probeer, net als de ouders, die vraag naar steeds wat anders en steeds meer als uitbreiding te zien. Het is zeker onze taak om wat rust te brengen in die soms woelige grote klas. De kinderen tijd gunnen om met materiaal bezig te zijn is belangrijk. Niet enkel op papier iets aan te duiden of in te kleuren.”
“Het mooie is dat kleuters nog altijd vrolijke wezens zijn die ons onbevangen aankijken en blij zijn met de zon, de lieve opa, het mooie speelgoed in de klas. Ze schipperen nog tussen romantiek en realiteit. Laat het nog maar even zo. De harde dingen van het leven komen gauw genoeg. Ik ben blij met ouders met wie we daarover kunnen praten en we op dezelfde golflengte zitten”, besluit Bernadette ons gesprek bij de schoolpoort.
Kleuters schipperen nog tussen romantiek en realiteit.
Tekst Hilde Masui Foto’s Jürgen Doom en Thomas Legrève
okramagazine december 2012 - januari 2013
Juf Bernadette en mama Cindy
“Alles is veel vluchtiger”, zegt Cindy. “Ik volg de juf dat alles supersnel evolueert en de kinderen veel meer aanbod krijgen. Misschien te veel zodat ze sneller uitgekeken zijn op iets en steeds meer willen. Maar ze moeten ook tevreden kunnen zijn met een wit blad en kleurtjes en daar iets mee doen. We moeten hen temperen, je kan toch niet alles hebben of overal naartoe zoals sommige klasgenootjes. Bernadette is een toffe juf die haar kinderen heel knap voorbereidt op het eerste leerjaar. Thuis en op school, dat klikt bij ons. Wat ze leerde in de klas over samenwerken in een groepje, zich aan afspraken houden, zich aan nieuwe situaties aanpassen, het zit er allemaal in. Goede kleuterjuffen zijn onbetaalbaar.”
41
MENU
Smakelijke stad
okramagazine december 2012 - januari 2013
Al tien jaar is Hasselt de hoofdstad van de smaak. En terecht, de stad telt heel veel streekproducten en streekgerechten. Sinds kort is er ook een restaurant en brasserie waar je alle Hasseltse lekkernijen kan proeven. Het Smaaksalon, daar moet je zijn.
42
Iedereen kent wel de Hasseltse jenever en de dikke speculaas. Maar de stad heeft meer te bieden op culinair vlak. Het Smaaksalon verwerkt ook Limburgse stroop, appelen en peren uit Haspengouw, bubbels uit Vliermaal en diverse Limburgse kazen. En wat had je gedacht van artisanale pralines bereid in hartje Hasselt? Keus genoeg daar in de hoofdstad van de smaak. Het Smaaksalon is gevestigd in het unieke decor van Huis de Corswarem, trouwens naast het kantoor van Toerisme Hasselt. Het is een statig herenhuis uit de 19de eeuw waarvan de rijk versierde eetzaal het orgelpunt vormde.
Adrien de Corswarem, de bouwheer, wilde met al die pracht en praal de aandacht vestigen op de rijkdom en macht van zijn familie. Fraai zijn de plafonds met stucwerkdecoraties en een merkwaardige schouw. Tijdens de Eerste Wereldoorlog palmden Duitse officieren het huis in. Ze maakten er hun eetzaal van. Later werd het herenhuis rechtbank, conservatorium en stadsarchief. Nog maar net restaureerde de stad het pand grondig zodat het vandaag het mooie decor vormt voor de toeristische dienst en Het Smaaksalon. Achter het fornuis van Het Smaaksalon staat Giovanni Oosters. Hij heeft een grote voorliefde voor
streekproducten en werkt graag met veel groenten. Dat die streekproducten verder gaan dan de klassiekers, merk je meteen als je de kaart open slaat. Waterkers uit Tongeren, fruit uit Sint-Truiden, kruidenzout uit het Maasland en rundvlees uit Borgloon. Al deze streekproducten stoelen op rijke tradities en vooral op veel vakmanschap. Nochtans hoeven ze niet verwerkt te worden in ouderwetse bereidingen. Net als andere koks wil Giovanni Oosters vooral eigentijdse gerechten serveren. En dat lukt hem meer dan behoorlijk. Trouwens, op de kaart vind je ook de lievelingsgerechten van bekende Hasselaren.
Hasseltse erwtensoep 500 gr groene gedroogde erwten | 1,5 liter water | 500 gr aardappelen | 1 prei | 2 uien | kruiden (selderie, laurier, tijm) | 400 gr vers spek | bakboter | rundsbouillonblokje | 2 sneden brood.
Voor twee: 4 runderlapjes | bakboter of reuzel | 200 gr vers spek | 8 uien | 1 wortel | muskaatnoot | bruin bier | 1 borrel Hasseltse jenever.
Snijd het spek in reepjes of blokjes. Verhit de bakboter of de reuzel en bak er het spek lichtbruin in. Haal het uit de pan en bak de runderlapjes aan beide zijden bruin. Haal ze uit de pan. Voeg de fijn gesneden ui en wortel toe en laat die even kleuren. Doe het vlees terug in de pan en overgiet met bier en jenever. Kruid met muskaatnoot, peper en zout. Laat nog een uurtje verder stoven in een afgesloten pan. Breng op smaak. Bind de saus indien gewenst met bruine sausbinder.
Dronken aardbeien 150 gr aardbeien | 1 dl room | wit van 2 eieren | 80 gr poedersuiker | 4 gelatineblaadjes | boter | 1 borrel Hasseltse jenever. Plet de aardbeien en pureer ze door een roerzeef. Doe er de room en jenever bij. Klop het wit van de eieren met de poedersuiker tot een stevig schuim. Week de gelatine in koud water, knijp uit en laat au-bain-marie smelten. Voeg de gesmolten gelatine geleidelijk bij de aardbeien en de room. Voeg op het laatst de eiwitmassa toe en schep die heel voorzichtig onder. Beboter een bakvorm en breng de massa er in. Laat opstijven op een koele plaats. Haal de opgesteven massa uit de vorm en versier met wat aardbeien en slagroom.
okramagazine december 2012 - januari 2013
Runderlapjes op zijn Hasselts
Week de groene erwten een nacht in water. Schil de aardappelen en snijd in stukken. Reinig de prei en snijd fijn. Snijd de ui in kleine stukjes. Doe het water, de prei en de ui bij de erwten en voeg de kruiden toe. Laat een halfuurtje koken. Voeg het spek toe en laat samen nog een uur koken. Haal het spek uit de soep en giet de soep door een roerzeef. Leng indien nodig aan met water en laat verder koken. Breng op smaak met een bouillonblokje of peper en zout. Snijd het spek in blokjes en voeg toe aan de soep. Snijd de sneden brood in blokjes en bak ze goudbruin in bakboter. Doe enkele stukjes gebakken brood in een soepbord en overgiet met de soep.
→
43
Konijn met druiven en Hasseltse jenever 1 konijn | 1/5 dl Hasseltse jenever | 2,5 dl muskaatwijn | 500 gr gepelde druiven | bakboter | 50 gr bruine suiker | 2 uien | room | peper en zout.
Hasseltse bierpannenkoeken
okramagazine december 2012 - januari 2013
Voor vier: 1 dl bruin bier | 3 eieren | 4 eetlepels gesmolten boter | 2 dl melk | 250 gr bloem | 1 koffielepel bakpoeder | snuifje zout | 2 eetlepels suiker | nootmuskaat | bakboter.
44
Roer de eieren los en voeg het bier, de melk en de gesmolten boter toe. Doe het bakpoeder, het zout, de suiker en de muskaatnoot bij de bloem. Voeg de bloem toe terwijl je goed roert. Verhit de bakboter en bak van dit deeg pannenkoekjes. Serveer ze warm met honing, suiker of siroop.
Verdeel het konijn in stukken en bak bruin. Voeg de fijn gesneden uien toe en laat even meestoven. Flambeer met de jenever en blus met de muskaatwijn. Laat gaar stoven. Voeg de druiven toe en laat even meestoven. Haal het vlees uit de pan en laat de saus inkoken. Voeg de room toe en breng op smaak. Giet de saus over het konijn.
Hasseltse dikke speculaas Voor acht: 375 gr bloem | 125 gr melkerijboter | 250 gr donkerbruine suiker | ½ koffielepel kaneel | ½ koffielepel maagzout | 1 ei. Maak een deeg van de bloem, de boter, de suiker, het ei, de kaneel en het maagzout. Voeg indien nodig een beetje koud water toe tot je een mooie dikke massa krijgt. Laat het deeg een halve dag rusten in de koelkast. Kneed het deeg opnieuw en draai met de handen kleine kroketjes. Leg ze op een bakplaat op 5 cm van elkaar en bedek met bakpapier. Verwarm de oven op 180°C. Laat de kroketjes 15 min. bakken. Tekst Nele Joostens en Blanche Van Belle Foto’s Emy Elleboog
UITJES Getekend, Jan R. Een renaissancemeester herontdekt In de 16de eeuw introduceerde Jan Rombouts de renaissance in Leuven. Recent wetenschappelijk onderzoek naar deze schilder met het monogram IANR leverde belangrijke ontdekkingen op, zowel wat zijn persoon als zijn oeuvre betreft. De tentoonstelling in M presenteert een dertigtal werken uit de M-collectie naast (inter)nationale bruiklenen van schilderijen, glasramen, tekeningen en prenten, grotendeels van de hand van Jan Rombouts zelf maar ook van Leuvense tijdgenoten en van Lucas Van Leyden en Albrecht Dürer. M brengt daarmee dé sleutelfiguur van de Leuvense renaissance voor het eerst onder de aandacht. Info Tot 17 februari 2013 in M-Museum Leuven, L. Vanderkelenstraat 28, 3000 Leuven, 016 27 29 29, www.mleuven.be. Iedere dag behalve woensdag open van 11.00 tot 18.00 uur; donderdag tot 22.00 uur. Gesloten op 24, 25 en 31 december en 1 januari. Tickets: 9 euro. Bereikbaarheid: Er zijn regelmatige busverbindingen tussen het station en de halte Bondgenotenlaan. Van daar is het minder dan 5 min. wandelen tot M.
Frietmuseum Brugge Het begon allemaal 10 000 jaar geleden in Peru. De oorsprong van de friet gaat inderdaad zo ver terug. In het Brugse Frietmuseum kom je niet alleen alles te weten over de geschiedenis van de aardappel en de friet maar kan je ook frietjes eten. Wist je dat in de 18de eeuw de aardappel werd gebruikt als middel tegen dysenterie? En dat je op aardappelen kan overleven? Begin 1800 was de aardappel in Frankrijk zelfs het belangrijkste basisvoedsel. Samen met de lekkere Belgische chocolade, is de Belgische friet zeker het product dat het meest de goede levenswijze van de Belg illustreert. In de loop der jaren is de friet een product geworden dat zich over de hele wereld verspreid heeft. Info Frietmuseum Brugge, Vlamingstraat 33, 8000 Brugge, 050 34 01 50, www.frietmuseum.be. Het Frietmuseum is alle dagen open van 10.00 tot 17.00 uur. Gesloten op 24, 25 en 31 december en op 1 januari. Ook de tweede en derde week van januari gesloten. Tickets: 6 euro, 65+: 5 euro. Je kan ter plaatse frietjes eten. Bereikbaarheid: Vanaf het station van Brugge neem je een bus die naar het centrum rijdt (elke 10 min.). Je stapt af aan de halte van de Grote Markt (Belfort). Het museum bevindt zich 300 meter verder.
Weegee, pseudoniem van Arthur Fellig (VS, 1899-1968), is een van de meest kleurrijke figuren uit de Amerikaanse fotografie. Hij is bekend om zijn sensationele beelden van moorden, branden, ongevallen en braspartijen. Zijn genadeloze flits legt deze gebeurtenissen op een directe en onverbloemde manier vast. De tentoonstelling Weegee: Murder Is My Business focust op zijn dramatische zwart-witfoto’s van de New Yorkse crime scene tijdens de jaren 1930-1940. Weegee zette de toon voor wat later de sensatiepers zou worden. Het stedelijk geweld en het straatleven spelen de hoofdrol in zijn vroege werk. Zijn ontluikende carrière als persfotograaf valt samen met het einde van de Grote Depressie, de intrekking van het alcoholverbod en het hardhandige optreden van de regering tegen de maffia tijdens de jaren 1930. Hierdoor nemen het aantal moorden en gewelddadige misdaden spectaculair toe. Weegee moest en zou ze allemaal fotograferen. De tentoonstelling bevat meer dan honderd vintage prints, originele kranten, filmfragmenten en zichten op de Photo Leaguetentoonstelling uit 1941. Info Tot 27 januari 2013 in het FoMu (Fotomuseum), Waalsekaai 47, 2000 Antwerpen, 03 242 93 00, www.fotomuseum.be. Open van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur. Op 24 en 31 december sluit het museum om 14.00 uur. Gesloten op 25, 26 december en 1 en 2 januari. Tickets: 7 euro; 60+: 5 euro.
B Maak kans op gratis duotickets. Kijk blz. 52!
okramagazine december 2012 - januari 2013
Weegee: Murder Is My Business [Body of Dominick Didato, Elizabeth Street, New York], August 7, 1936 © Weegee/International Center of Photography
45
UIT
Nog altijd groen en gratis
okramagazine december 2012 - januari 2013
Of je nu van mode, jenever of speculaas houdt, in Hasselt kom je altijd aan je trekken. Op haar groene boulevard geniet je van poëzie en kunst. In de Minderbroederkerk vraag je het Heilig Paterke om raad.
46
Rita Lemmens, stadsgids: “De tien strepen op het Hasseltse wapenschild verwijzen naar de tien steden van het graafschap, namelijk Bilzen, Bree, Borgloon, Beringen, Hasselt, Stokkem, Herkde-Stad, Maaseik, Peer en Hamont. De hazelaar gaf niet alleen zijn naam aan de stad. Ook de munt in deze streken heette Hassaluth. Hier moet vroeger een groot bos van hazelaren gestaan hebben. Je vindt in Hasselt een
pak verwijzingen naar de hazelnoot. Zoals de klinknagels, verwerkt in de straatstenen. De punt van de hazelnoot geeft de richting aan waarin je moet lopen. Op die manier heb je na zo’n vijf kilometer alle bezienswaardigheden van de stad verkend. De Hasseltse hazelnotentaart zie je met tussenpozen bij de bakker verschijnen. Soms taant haar populariteit wat maar een tijdje later is ze weer bijzonder hip.” We starten onze wandeling aan het stadhuis, een patriciërswoning uit 1630. Rita: “Trouwerijen vinden nog altijd plaats in de statige trouwzaal. Vroeger moest je betalen voor een rode loper. Steve Stevaert schafte dit af. Net als de stadsbussen rollen we nu ook voor
iedereen de rode loper gratis uit. Hasselt wil zich promoten als een groene stad. Dat merk je onder andere aan de lindebomen op het Groenplein achter het stadhuis. Vanwege het hartvormige blad beweert men dat onder deze bomen recht werd gesproken met het hart. Aan de achterkant van het stadhuis vind je niet alleen gratis toiletten, je kan er ook gratis fietsen afhalen. Zo wordt een bezoek aan de Japanse tuin bijvoorbeeld minder inspannend. Hasselt ligt langs enkele fietsknooppunten, een uitvinding van de Limburgers trouwens!”
Speculaas, geen speculoos
De rode loper wordt voor alle bruidsparen gratis uitgerold aan het stadhuis.
Via de etalages lokken grote Limburgse ontwerpers als Stijn Helsen en Nicky Vankets je met hun creaties. hier bedevaarders die voor alle soorten problemen bij het Heilig Paterke komen aankloppen. Nochtans werd hij alleen maar zalig verklaard. Aan de Thonissenlaan bevindt zich het standbeeld van Hendrik van Veldeke, de eerste Dietse schrijver, geboren rond 1100 in Spalbeek. De meeste auteurs schreven toen in het Latijn. Hij vertaalde in het Diets, een samensmelting van Nederlands en Duits. Vandaar dat de Duitsers beweren dat hij een Duitser was. Tijdens de 19de eeuw heette deze plaats de Reddelberg. Vroeger hielden zich hier de hoertjes op.
De boulevard is omzoomd met 250 esdoorns en voorzien van kunst en poëzie.
Artistieke wandeling Nog meer groen vinden we langs de ‘boulevard’ die rond de stad loopt op de plaats van de vroegere stadswallen. Na de Franse Revolutie werden hier grote huizen opgetrokken. De beau monde gebruikte de boulevard vooral als catwalk. Zien en gezien worden, was het motto. Begin 20ste eeuw bouwde de burgerij er chique art nouveau huizen met een bel etage. Zo hadden de dames een ideale uitkijk op wat in de mode was. Langs de vier kilometer lange boulevard plantte de stad 250 esdoorns die de uitlaatgassen moeten opvangen. Langs het wandelpad staan kunstwerken opgesteld en in het voetpad is poëzie gegraveerd. Her en der nodigen de banken van de bekende Hasselaren je uit om even te gaan zitten. En als die allemaal bezet zouden zijn, vind je zeker plaats op de zogenaamde Peggy’s, de antiparkeerpaaltjes die merkelijk breder zijn dan de gewone paaltjes. Ideaal om even bij te komen tijdens het shoppen. Ze zijn genoemd naar de ontwerpster Peggy Winkels. Nog meer actuele kunst vind je in het Z33 huis, het vroegere begijn-
→
okramagazine december 2012 - januari 2013
We lopen door het gezelligste steegje van de stad, de Walputsteeg. Een knusse plek waar je van op een terrasje de drukte op het Groenplein kan gadeslaan. Om de hoek in de Minderbroederstraat laat bakker Depaifve ons proeven van de echte Hasseltse speculaas. Niet te verwarren met het fabriekskoekje dat we kennen als speculoos. “Wij werken met speculaaskruiden, de andere zijn ‘loos’, zonder kruiden dus. Hasseltse speculaas wordt steevast met echte boter gebakken. Vandaag zijn er varianten met chocolade, noten en marsepein waar oorspronkelijk ook amandelen in zitten.” De smaak is dan ook niet te vergelijken met speculoos uit eender welke supermarkt. Iedere voormiddag kan je vanuit de winkel toekijken hoe de speculaas artisanaal bereid wordt. In de Minderbroederstraat ligt ook Pater Valentinus Paquay begraven. Hij is beter bekend als het Heilig Paterke. Omdat hij zo goed kon luisteren en tijd maakte voor zijn medebroeders, kreeg hij al vlug deze naam. Hij stierf op 1 januari 1905 en werd begraven op het grote kerkhof buiten de stad. De Hasselaars wilden hem echter dichtbij hebben en bezorgden hem een graftombe in de Minderbroederkerk, een barokke kerk met een opvallend plafond. Op ieder uur van de dag tref je
47
miekfabriek van de jeneverbarons. Een rare combinatie? Niet als je je de jeneverstoopkes herinnert. Naast de stoopkes leverde de fabriek ook siervoorwerpen en tegeltjes. Vandaag gaan de zeldzame exemplaren voor hoge bedragen over de toonbank op de antiekmarkt. Na de keramiekfabriek kwam de Philipsfabriek waar de eerste cassettebandjes gemaakt werden. Toen de fabriek uitweek naar de rand, verscheen op die plaats de bibliotheek. “Alle belangrijke plaatsen in een mensenleven liggen langs de boulevard”, lacht Rita. “Scholen, ziekenhuizen, openbare gebouwen en ook de gevangenis.” Ook de kanaalkom krijgt op dit moment een facelift. De gelatinefabriek maakte plaats voor een kunstencentrum.
Mout en mode Aan de Gouverneur Verwilghensingel ligt de grootste Japanse tuin van Europa.
De smaak van Hasseltse speculaas is niet te vergelijken met die van speculoos uit de supermarkt.
okramagazine december 2012 - januari 2013
hof, tevens een groene oase midden de stad. Wil je meer groen zien? De grootste Japanse tuin van Europa ligt eveneens in Hasselt, aan de Gouverneur Verwilghensingel. Een geïdealiseerd stukje natuur van 2,5 ha, minutieus nagebouwd, zoals Japanners dat al eeuwen doen.
48
De naam bleef hangen en bij de verbouwing graveerde men drie pistolen als herkenningsteken in de voorgevel. Op sommige plaatsen bemerk je Hasseltse keramiektegels in de gevel. Ze herinneren aan de kera-
Fabrieken versus kunst Een opmerkelijk huis op de Grote Markt is het huis ‘de drij pistolen’. Al in de 17de eeuw was het huis onder die naam bekend als herberg. Hier keuvelden de jeneverbarons en wisselden zij de laatste technische gegevens uit bij het opkopen van het graan. Ondertussen genoten ze voor drie pistola, de Spaanse munteenheid, van een copieuze maaltijd. Het Modemuseum organiseert regelmatig thematentoonstellingen.
De gerestaureerde mouttoren speelde een sleutelrol in de jeneverstokerij. In mout of gekiemd graan zitten veel enzymen die er voor zorgen dat de vertering verbetert. Mout helpt bij de afbraak van zetmeel naar suikers. Die suiker wordt omgezet in alcohol. De mout werd gedroogd in speciale droogovens of mouttorens. We kennen ze van Leven en dood in den ast, de roman van Stijn Streuvels. In de Gasthuisstraat lopen we even aan bij het Modemuseum, het vroegere gasthuisklooster van de
Streekverhaal: de oorsprong van de speculaas Hierover doen verschillende verhalen de ronde. Er was eens een bakker die ieder jaar voor zijn vrouw haar verjaardag een speciale taart bakte. Toen de bakker overleed, wist de knecht niet meer hoe de bakker die taart maakte. Vandaar dat hij ging 'speculeren' om dat recept terug te vinden. Komt de term daarvan? Het zou kunnen. Anderen zeggen dat de koek in een houten vorm werd gedaan. Dat was een spiegelbeeld van de koek die je kreeg. Spiegelbeeld verwijst naar speculum of spiegeltje. Een derde mogelijkheid luidt als volgt: toen een vrijer voor de eerste keer bij zijn schoonfamilie op bezoek kwam, nam hij een koek mee in de vorm van een pop die hij mooi versierde. Daarom heten de Hasselaars de vinstermiekes (vrouwen) en de vinsterpiekes (mannen). Dit verwijst ook weer naar de speculaas. Mij lijkt de eerste versie de meest aannemelijke.
afgelegd, de doodskist rechtop moest staan omdat de ruimte te klein was om ze plat te leggen. Kinderen moesten om beurt gaan slapen, er was geen plaats voor iedereen. De hygiëne was ook niet wat ze nu is. Een kapper moest zijn scheermesje niet invetten, de luizenspijs deed dit voor hem, luidt de overlevering. Het zatte Sofieke kwam dagelijks kranten verkopen in een kinderwagen. En meer van dat. Nog even kerstshoppen? Tot eind december wordt het Kolonel Dusartplein omgetoverd tot de wondere wereld van Winterland Hasselt, de meest betoverende kerstmarkt van de Benelux. Tekst Chris Van Riet
Staande sterven Gekleurde verhalen zat in Hasselt. In de wijk De Beek woonden vroeger de minder gegoede inwoners. Ze waren erg klein behuisd en werden daarom de Beekratten genoemd. Hun huisjes waren zo klein dat wanneer een dode werd
Info Toerisme Hasselt, Maastrichterstraat 63 (Huis de Corswarem), 3500 Hasselt, 011 23 95 40,
[email protected], www.hasselt.be.
Maak kans op een gratis verblijf in Hasselt. Kijk blz. 51!
okramagazine december 2012 - januari 2013
Grauwzusters. De architect zette geperforeerde wanden voor de oorspronkelijke bogen van de kloostergang. Deze wanden kunnen, indien nodig, opnieuw verwijderd worden zodat de originele bogen zichtbaar worden. Vooral ’s avonds bij kunstlicht geeft dit een sfeervol effect. Het Modemuseum organiseert regelmatig thematentoonstellingen. Het thema mode kom je trouwens overal in de stad tegen. Via de etalages lokken grote Limburgse ontwerpers als Stijn Helsen en Nicky Vankets je met hun creaties. Al in de 13de eeuw was Hasselt bekend om zijn rijke lakenindustrie. Veel straatnamen herinneren aan deze bloeiende periode. Zo o.a. de Paardsdemerstraat waarin het woord paard verwijst naar pertsen. Dat betekent ‘van een kwaliteitslabel voorzien’. In de Raamstraat werden dan weer de geweven stoffen op grote ramen te drogen gehangen na het verven. Vandaag kan je vooral in de Demerstraat de modegrillen volgen.
49
gewas 53 luifel 54 pagina (afk.) 55 telwoord 57 baardje 59 plukje haar 61 voorhoofdsrimp 63 september 66 afloop 68 visgerei 70 kledingstuk 71 voertuig 73 titanium 75 boksterm.
KRUISWOORDRAADSEL HORIZONTAAL 1 beweeglijk 6 ingang 11 lidwoord 12 heks 14 over 15 dans 17 karig 19 vader 21 plaaggeest 22 haarversteviger 23 deel van het skelet 25 brandgang 26 slee 27 waarnemend (in samenst.) 28 vulkaan op Sicilië 30 voorzetsel 31 vernielde auto 33 soort bom 35 deel van de hand 37 keukenhulpmiddel 40 zonder haar 42 omgang 43 luizenei 47 stapel 50 metalen vat 52 graafwerktuig 54 eenjarig kalf 55 neon 56 stadium 58 woning 60 sciencefiction 62 boom 64 muurholte 65 hondenras 66 voordat 67 niet een 69 vaartuig 71 gewicht 72 hoofddeksel 74 tam 75 oude inhoudsmaat 76 niet geheel droog 77 hoge stoep.
1
2
3
4
5
2 11 15
6
7
8
9
10
8 12
16
13
17
18
22
21
24
28
32
33
29
34
20
25
9 31
4
19
23
27
26
14
30
7
35
36
5 37
38
39
40
41
42 43
44
45
46
VERTICAAL 50 1 groot aantal 2 mannetjesvarken 3 olm 4 voegwoord 5 baantje 7 onder55 56 nemingsvorm 8 fooi 9 deel van een bijenkorf 10 bijwoord 12 zuil 13 van 62 63 leer 16 graansoort 17 seconde 18 rijtoer 20 uitstekend 22 waagstuk 67 68 24 economische term 27 zouteloos 29 vaartuig 32 muzieknoot 34 ijsdek aan elk van de polen 36 muziek72 noot 37 vorm van het boeddhisme 38 deel van het bestek 39 naald76 boom 41 Europeaan 44 man van adel 45 daar 46 steensoort 47 paardje 48 niet even 49 holte onder de arm 51 eiland in de Ierse Zee 52 oliehoudend gewas 53 luifel 54 pagina (afk.) 55 telwoord 57 baardje 59 plukje haar 61 voorhoofdsrimpel 63 september 66 afloop 68 visgerei 70M O B I E L J E N T E E N K O L V I kledingstuk 71 voertuig 73 titanium A S T E P S O B E R P 75 boksterm.
S A R G E L R I B A R L O C O E T N A W R A K M IJ N P A Z E E F M S D K E V E R K E2012 E R Oplossing kruiswoordraadsel december N E E T S A N H D R U M S P A P I N E F A S E F L A T E L S N I S D O G G E E N K A J A K K 7 1 2 3 4 5 6 8E 9P E 10 T M A K K A N A T T I G S B O R
Naam:
Straat: Postnr.:
Woonplaats:
Tel.:
E-mail:
47 51
52
53
57
58
48
49
54 59
60
3
61
6
64
65 69
73
66
70
71
74
75
10 77
1 © DENKSPORT PUZZELBLADEN
R E E A R A P A T R A I N L M A A L A - januari O O P N K S F E E R I L O N N D E S
SUDOKUSudoku 2013
Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten Vul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van één keer voorkomen in alle kolom3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer voorkomen. men, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.
7 4
Nr.:
10 OKRA-lidnummer of trefpuntnummer: Schiftingsvraag: Waar staat het standbeeld van Hendrik van Veldeke?
9
6
3
4
7
3
1
9
1
6 4
8
7 9
5
2 1
7 5
3 8 8
2
6
9
© DENKSPORT PUZZELBLADEN
Vergeet niet een postzegel van 0,75 euro toe te voegen!
50 50
Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord december 2012-januari 2013, PB 40, 1031 Brussel, voor 31 december 2012. De winnaars verschijnen in het maartnummer 2013. Voeg één postzegel van 0,75 euro toe (niet vastkleven). Winnaars oktober 2012 zie blz. 53.
5i2jzen
pr
KRUISWOORDRAADSEL Maak kans op een van onderstaande prijzen en stuur je oplossing van het kruiswoordraadsel naar OKRA-magazine.
Speel en win een van deze prijzen
Verblijf ter waarde van 125 euro Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen.
Info
Arrangement voor twee personen in hotel De Groene Hendrickx te Hasselt (waarde 170 euro). Het arrangement Smaakvol city trippen in Hasselt omvat: Een overnachting in een standaard kamer, ontbijtbuffet met showcooking, driegangenmenu in Brasserie ‘De Groene Hendrickx’, Hasselts Smaakje, toeristische smaakroute.
■ De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88,
[email protected], www.dekinkhoorn.be. ■ Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59,
[email protected], www.ravelingen.be. ■ Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04,
[email protected], www.olfossedouth.com.
Info:
50 boeken Vijf exemplaren van In tijden van afnemend licht van Eugen Ruge (waarde 22,50 euro). Vijf exemplaren van De rechterhand van de bisschop van Linden MacIntyre (waarde 21,50 euro). Tien exemplaren van Duivelspiek van Deon Meyer (waarde 7,49 euro). Tien exemplaren van Suikertand van Ian McEwan (waarde 24,50 euro). Vijf exemplaren van De Rooms-katholieke kerk. Een geïllustreerde geschiedenis (waarde 14,95 euro). Vijf exemplaren van Ware liefde van José Van Der Sman (waarde 14,45 euro). Tien exemplaren van Kleine oorlogen van Sadie Jones (waarde 19,90 euro).
okramagazine december 2012 - januari 2013
Hotel De Groene Hendrickx, Zuivelmarkt 25, 3500 Hasselt, 011 28 82 10, www.lodge-hotels.be,
[email protected].
51
OKRA-LIDKAART = GELD WAARD
Info zie blz. 45.
Win gratis duoticket
Uitjes gelezen blz. 45? Nog nooit van het Frietmuseum gehoord? Maak kans op een van de vijftig gratis duotickets (waarde 22 euro) voor een bezoek aan het Frietmuseum. Stuur deze bon vóór 31 december 2012 naar OKRA-magazine, Frietmuseum, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Frietmuseum. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon: Info zie blz. 45.
Win gratis duoticket
Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 18 euro) voor een bezoek aan de tentoonstelling Getekend, Jan R. in het M-Museum te Leuven. Stuur deze bon vóór 31 december 2012 naar OKRA-magazine, Getekend, Jan R., PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Getekend, Jan R. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon: Info zie blz. 45.
Win gratis duoticket
Uitjes gelezen blz. 45? Zin om de foto’s van Weegee te bewonderen? Maak kans op een van de vijf gratis duotickets (waarde 14 euro) voor een bezoek aan het Fomu in Antwerpen. Stuur deze bon vóór 31 december 2012 naar OKRA-magazine, Fomu, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar
[email protected] met de mededeling Fomu. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon:
Korting Hello my dear
Teken het verhaal op van jouw leven of dat van iemand die je dierbaar is zodat het niet verloren gaat voor komende generaties. Dat kan op www.hellomydear.be. Als OKRA-lid betaal je slechts 69 euro in de plaats van 89 euro om het verhaal voor minstens tien jaar vast te leggen.
✃
Stuur een mailtje naar
[email protected], geef je OKRA-lidnummer en ontvang een unieke kortingscode.
Gratis toegang Wonen 2013
OKRA
52
Van 26 januari tot 3 februari 2013 vindt in de Mechelse Nekkerhal de bouw- en interieurbeurs Wonen plaats. Je kan er kuieren tussen de 250 standen met ideeën en oplossingen voor een comfortabel leven in een stijlvol interieur en je geniet goede beursvoorwaarden. Deze bon geeft je recht op gratis toegang tot de beurs. (waarde 5 euro) Vergeet deze bon niet mee te nemen. Meer info op www.wonen.eu.
NTAAL
e hoop 4 Aziatische taal 8 gein 11 vurig bewonderaar 12 laagtij 14 voertuig 15 gee snuiftabak 16 onder andere 17 fijngesneden sigarettentabak 19 donkere kamer uwland 21 armband 23 onwillekeurige zenuwtrek 25 hetzelfde 26 samentrekking v.h. enrif 27 eenmaal 31 grote hoeveelheid 32 voordat 33 matrasvulling 36 voorzetsel den vaas 38 deel van de voet 39 neon 40 flauw 41 dof van geest 42 vogeleigenschap wn 44 voorzetsel 45 straat (afk.) 46 tennisterm 47 handwarmer 48 Bijb. figuur Winnaars kruiswoord oktober 2012. om 51 omheining 53 uitgestorven vogel 55 lootje 56 senior 57 loofboom 59 pl. in ItaMeer dan 3 000 deelnemers. uitgave 62 eerste hulp bij ongelukken 64 broos 65 niet even 66 temperatuur 68 sportNaar wiecomputer gaat het verblijf voor twee personen in 70 personal 71 gegraven diepte 72 indien 73 gifslang 74 telwoord.
AAL
5
SPEEL EN WIN
47 winnaars
9
6
6
Amsterdam? Pierre Vergauwen uit Sint-Amands.
7
5
9
van Wie eenkrijgt sleutel 2 voegwoord 3 verborgen 5 klein kind 6 wiel 7 vorstenhoofddeksel de waardebon van 125 euro? ieknoot 9 org. v. 10 onderricht 11 angstbeklemming 13 lang, dik stuk Christine Demey olielanden uit Ooigem. 5 ongedierte 17 houten afscheiding 18 u (ouderwets) 22 twijg 24 olm 28 bijwoord Wie ontvangt straks een duoticket voor het festival stleer van30 ambtenaar de Ambiance? bij het ijkwezen 31 Belgische frank 32 grond om boerderij komend (afk.) 35 onvoltooid 37 tijdmaat 38 primitief huisje 40 ongemaWilly Geerdens uit Herk-de-Stad,36 moeder Martine De Vuyst uit Sint-Niklaas, Daniël Defloor uit Oostende, Robert Van Herk 41 grote plaats 42 stopmechaniek 43 bovenste dakrand 45 silicium 46 pantoffel uit Neerpelt, Frans Van Craen uit Heist-op-den-Berg, Maria opmoeder 50 of dergelijke restaurant- en caféwezen 52 gierigaard Lauwens49 paard uit Hofstade, Yvonne de Pauw 51 hotel-, uit Lede, Rosa opbieden 55 vergrootglas 56 padvinder 57 van Bollen uit Vorselaar, Godelieve Peeters uit Jette, Thila adel 58 pit, fut 60 militair 61 Gr. letter uit Wondelgem.69 overmatig 71 zuurgraad. aard Aerts 67 motorschip
3
2
8
7
6
Wie kan binnenkort wegduiken in Ira’s bekentenis? 1 2 3 4 5 6 7 François Hardy uit Kanne-Riemst, Frans Gebruers uit Herentals, Viviane Alleweireldt 12 uit 13 Nieuwpoort, 14 Edmond 11 Myny uit Destelbergen, Ben Millet uit Meise.
8
25
26
27
28
36
37
23
33
Oplossing: bollenplanter. Antwoord op de extra vraag: 62 jaar.
F O B I E L O M P E T A
B E R G A N E B A S H A R A C E L D H I K B O M M E T U A F S U M S T R A R I A O D O E S P P D E H B E M P O L S A D
T U K G E T E E E R N F S O L D O F O U T D E
R K S A R D O K O E N S R K H A R U I E T M H L O L O R T E E P C R A
L O R A P A E T I C E A P O K N N A M O F E K T S E N C R O P U C H T
L E S IJ K E R K R E N T
Oplossing kruiswoordraadsel oktober 2012.
8
1 6
7
© DENKSPORT PU
30 34
8
8
24
29 35 39
Wie leest straks Viktor Vavitsj? 42 uit 40 Van Caekenberg uit41 Hofstade, Palmer Maes Hubert Lennik, A. Feyaerts uit Beigem, Gustaaf Bauwens uit Lokeren, 45 Gent. 46 44 Yo Lotigiers uit
Wie 66 kan rekenen op Congo. De68impact van de kolo- 70 69 67 nie op België? Magda Archie uit Deerlijk, Sonja Saeys uit Varsenare, Mia 73 72 Masson uit Kuurne, Gaby Haumont uit Bocholt, P. Vermeire uit Edegem.
10
20
38
Wie geniet straks van De laatste trein naar 48 49 50 Istanbul? Omer Klaes uit Sint-Job-in-’t-Goor, Maria Van De Vel uit 53 54 55 Brasschaat, Etienne De Brauwere uit Blankenberge, Simone De Bruyne uit Mortsel, Francois De Winter uit 57 58 59 60 uit Veltem-Beigem, Paul Ringoot uit Stekene, L. Snacken Wommelgem, Suzanne Waem uit Antwerpen, Freddy De 62 Van Roeyen uit 63 Vrasene. 64 61 uit Hofstade, Jozef Roover
9
15
17 18 19 Wie 16 mag De man zonder ziekte ontdekken? Roza Van Dercruyssen uit Deerlijk, Jozef Van Herck uit 22 Fontaine Hove,21Anna Bakkers uit Bree-Tongerlo, Etienne uit Oostende, Willy Decraemer uit Oostkamp.
Voor wie ligt Het tribunaal van de ziel klaar? Lena Bicke uit Denderwindeke, Agnes 32 Van Wichelen uit 31 Sint-Niklaas, Jeannine Seghers uit Stekene, Andrea Van Vyve uit Koksijde, Marcel Beck uit Sint-Gillis-Waas.
9
43 47 51
52 56
71
Sinds jaren dé specialist in mobiliteit en zorg! Steeds beste prijs/kwaliteitsgarantie 65 Persoonlijke service aan huis! Nieuw en tweedehands (met garantie) Thuiszorgwinkel INTERPARAMEDICAL altijd
74
-10% tot -70% op:
wandelstokken/krukken © DENKSPORT PUZZELBLADEN looprekjes/rollators manuele en elektrische rolstoelen SCOOTMOBIELS wc-verhogers badliften toiletstoelen etc… scooters vanaf 750 euro
PROMO:
432 159 867 284 375 916 693 548 721
158 276 493 631 984 725 512 367 849
967 483 251 795 612 348 874 129 536
Oplossing sudoku november 2012.
rolstoelen vanaf 250 euro rollators vanaf 75 euro Vrijblijvend bezoek aan huis door onze specialisten Of bezoek onze vernieuwde showroom
ebshop onze w DICAL.COM p o k ij K AME 33 ERPAR T N .I 919.3 / WWW 9 8 4 0 ons op Of bel
colofon OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw PB 40, 1031 Brussel 02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be,
[email protected] Redactie Nele Joostens, Chris Van Riet, Katrien Vandeveegaete Redactieraad Herman De Leeuw, Niek De Meester, Nic Fruru, Jos Lacroix, Hilde Masui, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Hugo Verhenne Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving Gevaert graphics nv Coverbeeld François De Heel Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Sylvain Van Der Guchtlaan 24, 9300 Aalst 053 82 60 80 fax 053 82 60 90
[email protected] Oplage: 169 550 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Het februarinummer verschijnt uiterlijk op 26 januari 2013.
OKRA-regio’s Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68
[email protected] www.okra.be/antwerpen
OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 22 59 50
[email protected] www.okra.be/limburg
Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55
[email protected] www.okra.be/oostbrabant
Brugge Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90
[email protected] www.okra.be/brugge
Mechelen Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45
[email protected] www.okra.be/mechelen
Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39
[email protected] www.okra.be/brussel
Midden-Vlaanderen www.okra.be/middenvlaanderen Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 • 09 269 32 16
[email protected] ■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16
[email protected] ■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99
[email protected] ■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15
[email protected] ■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94
[email protected]
Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12
[email protected] www.okra.be/oostende
Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06
[email protected] www.okra.be/ieper Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52
[email protected] www.okra.be/kempen Kortrijk Wijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk 056 26 63 53 fax 056 26 63 10
[email protected] www.okra.be/kortrijk
Tielt Oude Stationsstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79
[email protected] www.okra.be/tielt Waas en Dender Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75
[email protected] ■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17
[email protected] www.okra.be/waasendender ■
Algemeen secretariaat | www.okra.be |
[email protected] www.okrasport.be | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41
02 246 57 72
02 02 02 02
246 246 246 246
44 36 44 35 42 09 42 07
02 246 44 47 02 246 44 34 02 246 44 39 02 246 44 47
54
Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80
[email protected] www.okra.be/roeselare
02 246 39 44 Volg OKRA op Facebook en Twitter.
OKRA-CMPensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie 02 246 44 33 02 246 44 37 02 246 57 71 Websites 02 246 44 57
Van 14,95 voor slechts
€ 7,95!
LEZERSAANBIEDING
SUPERPROMOTIE Exclusief wijnaanbod van Léoville-Barton Voor liefhebbers van topklasse Bordeauxwijnen hebben we nu een wel heel spectaculair aanbod. Wij hebben namelijk het gerenommeerde Château Mauvesin Moulis uit het absolute topjaar 2010 weten te bemachtigen. Dit Château is eigendom van Leoville-Barton, gerespecteerd producent van de grand cru classé wijnen Château Léoville-Barton en Château LangoaBarton. Op dit moment wordt oogstjaar 2011 aangeboden voor rond de twaalf euro. Wijnvoordeel zal de wijnwereld dan ook weer op haar grondvesten doen schudden door het topjaar 2010 aan te bieden voor slechts 7,95 euro per fles! OVER CHÂTEAU MAUVESIN Het Château heeft een ongekend lange en rijke historie die teruggaat tot 1457! Het was toen één van de drie zogeheten “Noble Houses” van burggraaf Jean de Foix Grailly. In 1582 trouwde Marguerite, Lady of Mauvesin, met Jacques Leblanc, Anthony Barton een hooggeplaatste adviseur van de koning in Bordeaux. Tot aan de verkoop aan de familie Barton is het chateau altijd familiebezit gebleven. PROEFNOTITIE CHÂTEAU MAUVESIN MOULIS AC 2010 Jaargang 2010 heeft een verbluffend goede wijn voortgebracht. De wijn is schitterend paarsrood met zwarte tinten. De geur is aromatisch met veel rijp fruit en een zijdezachte smaak met mooie rondingen. De wijn is nog jong, maar door de traditionele vinificatie kan deze zeker, indien goed gedecanteerd, nu al gedronken worden. Indien u de wijn nog enkele jaren kunt wegleggen dan zult u beloond worden met een verfijning die men alleen tegenkomt bij uitzonderlijke topwijnen uit de Bordeaux.
Bestel het snelste via www.wijnvoordeel.be/okra
Bestelbon Okra wijnaanbieding
GRATIS THUISBEZORGD
Ja, Ik bestel: .............. x 6 flessen Château Mauvesin Moulis AC 2010 voor € 7,95 per fles. Naam: Straat: Postcode:
Nr: Gemeente:
Emailadres: Tel.:
Geboortedatum:
Stuur deze bon in een voldoende gefrankeerde envelop naar: Wijnvoordeel, Leuvensesteenweg 149, 3070 Kortenberg Betaling per factuur na levering. Gemakkelijk en zonder risco.
Bus:
okramagazine december 2012 - januari 2013
EXTRA VOORDEEL: Gratis thuisbezorgd. Vul in de winkelmand uw unieke code in: KR789 en profiteer van dit voordeel.
55
Ontdek Hasselt Abdijsite Herkenrode
De Abdijsite Herkenrode herbeleeft zijn gloriedagen door een grondige restauratie, zowel van binnen als van buiten. Laat je verleiden door 100 hectare geschiedenis, rust en natuurlijke schoonheid. Bij elk bezoek ontdek je weer iets nieuws, omdat het herwaarderingsproject gewoon verder loopt. Volg de abdijgeschiedenis via een chronologisch parcours in het belevingscentrum. Een geschiedenis van 600 jaar vrouwen op Herkenrode, in voor- en tegenspoed. De abdis vertelt je over haar werk in een audiogids en brengt zo het verhaal tot leven. Laat je meevoeren door het rijke verleden en geniet nog even na met een abdijbiertje: Herkenrode Tripel of Herkenrode Bruin. Kom langs De Herkenrodesite is vrij toegankelijk. Het belevingscentrum en de abdijwinkel zijn open van dinsdag tot zondag tussen 10 en 17 uur. Abdijsite Herkenrode Herkenrodeabdij 4 3511 Hasselt-Kuringen T +32 11 23 96 70
[email protected] www.abdijsiteherkenrode.be
Pittoreske steegjes met trendy shops, Bourgondische restaurants en abdijsite Herkenrode: Hasselt is dé stad voor levensgenieters. Ook in de winter kan je hier een heerlijke dag beleven. Zelfs letterlijk, want Hasselt is de Hoofdstad van de Smaak.
Nationaal Jenevermuseum
In een 19de-eeuwse landbouwstokerij brengt het Nationaal Jenevermuseum het verhaal van de Belgische jenever, van graankorrel tot borrel. Je volgt onder meer het productieproces in een authentieke stookinstallatie uit die tijd. De enige stookinstallatie in België en Nederland die volledig op stoom werkt. Het museum stookt er naar een 19de-eeuws recept zijn museumjenever in. Uiteraard kan je ook proeven van heel wat Belgische graanjenevers. Kom langs Het museum is open van 1/4 t.e.m. 31/10 van dinsdag tot zondag van 10 tot 17 uur. En van 1/11 t.e.m. 31/3 van dinsdag tot vrijdag van 10 tot 17 uur - zaterdag en zondag van 13 tot 17 uur.
Modemuseum Hasselt
Als bezoeker krijg je de kerncollectie te zien via wisselende opstellingen, uitgewerkt rond een thema, aangevuld met bruiklenen. Daarnaast brengt het museum tentoonstellingen waarbij een designer, een bepaald materiaal of een bepaalde techniek centraal staan. Ook kruisbestuivingen tussen mode en andere kunstvormen komen aan bod. Kom langs Het museum is dagelijks geopend van 10 tot 17 uur, behalve op maandag. Modemuseum Hasselt Gasthuisstraat 11 3500 Hasselt T +32 11 23 96 21
[email protected] www.modemuseumhasselt.be
Nationaal Jenevermuseum Witte Nonnenstraat 19 3500 Hasselt T +32 11 23 98 60
[email protected] www.jenevermuseum.be
Groepsbezoek?
Je kan natuurlijk ook zelf een programma
samenstellen en voor een groepsbezoek reserveren bij Toerisme Hasselt. Dan voorzien wij een gids die jullie naar de mooiste plekjes leidt! Start je rondleiding door Hasselt met een bezoekje aan het smaaksalon en de smaakwinkel. Je proeft er letterlijk alles wat Hasselt de titel van Hoofdstad van de Smaak verleent.
Toerisme Hasselt • Maastrichterstraat 59 • 3500 Hasselt T +32 11 23 95 40 •
[email protected] • www.hasselt.eu