ITBB. Elektrotechniek bv • Elektrotechniek • Meet- en regeltechniek • Signalering en beveiliging • Brandbeveiliging • Energievoorziening • Telematica/netwerken/infrastructuren • Medische facilitaire voorzieningen • Projectmatig beheer en onderhoud
www.itbb.nl
Magazine
ITBB. Klimaattechniek bv • Centrale verwarmingsinstallaties • Airconditioning installaties • Luchtbehandelingsystemen • Warmte- en koude opslag • Warmte terugwinning • Sanitaire technieken • Aardgas en medische gassystemen • Labmediasystemen • Meet- en regeltechniek / Gebouw beheer systemen • Risico Inventarisatie Legionella • Projectmatig beheer en onderhoud
ITBB. Ingenieurs- en Adviesbureau bv • Apparaten- en machinebouw • Conceptuele ontwerpen • Haalbaarheidsstudies • Engineering en bouw van mechanisaties en productiemachines • Aanpassing en optimalisatie van bestaande machines • Advies over CE-markering en Europese richtlijnen • Bruggen, sluizen en kunstwerken • CAD trainingen • Projectbegeleiding en ondersteuning
ITBB. Industrie bv • • • • • • •
Process piping Equipment setting Proces industrie Rebuilds Stopmanagement Revisie Projectmatig beheer en onderhoud
ITBB. Zonderman Elektrotechniek bv • • • • • •
Elektrotechniek in woningbouw Service, onderhoud en beheer Video intercomsystemen Brandpreventiesystemen Domotica en gebouwsysteemtechniek Renovatie en revitalisatie van woningbouw en hoogbouw
Het vermogen om interessant te blijven, door anders te denken. Onze visie.
ITBB. Zonderman Installatietechniek bv • • • •
Installatietechniek in woningbouw Service, onderhoud en beheer Sanitaire technieken Renovatie en revitalisatie van woningbouw en hoogbouw
ITBB Group bv Heerenveen / Groningen Postbus 455, 8440 AL Heerenveen It Dok 19, 8447 GL Heerenveen
Telefoon (0513) 65 00 88
E-mail
Telefax
Internet www.itbb.nl
(0513) 65 00 99
[email protected]
Op weg naar een elektrische samenleving Werken aan een duurzame energieproductie
Circulaire economie volgens ecologische principes Thomas Rau pleit
Lasergestuurde AutoCAD van ITBB maakt processen nauwkeurig en beheersbaar
Project
De Wissel Beetsterzwaag
Johan Ten Cate, manager vastgoed Zorggroep Alliade
“Meer ruimte voor individuele zorg’ Met de nieuwbouw van De Wissel
van de nieuwe huisvesting, kunnen
van onze bewoners. De keuze voor het
wil Zorggroep Alliade een
wij deze vertaalslag maken” aldus
bouwteam Dijkstra Draisma en ITBB is
gespecialiseerde woonvoorziening
Johan ten Cate, manager vastgoed
gemaakt op basis van de Economische
realiseren voor mensen met
van Zorggroep Alliade. “Het verschil
Meest Voordelige Inschrijving (EMVI).
een verstandelijke beperking en
zit voornamelijk in de extra ruimte
In de operatie zijn wij tevreden over
bijkomende gedragsproblemen.
die we nu ter beschikking hebben.
de samenwerking. ITBB denkt mee,
“De vorige locatie beantwoorde niet
Ruimte waarmee wij meer privacy
is probleemoplossend en stelt zich
meer aan de hedendaagse normen.
kunnen bieden aan onze bewoners.
coöperatief op. Het resultaat is een
Onze visie op zorg is dat wij onze
Daar waar wij voorheen meer in de
unieke balans tussen de nieuwbouw
bewoners die individuele aandacht
‘groep’ moesten werken, is nu meer
met meer ruimte voor onze bewoners,
moeten kunnen geven, die voor hen
ruimte voor een betere individuele
vermindering van de exploitatiekosten
belangrijk is. Met meer privacy en
benadering. Het onderscheid tussen
en verlaging van het energieverbruik
minder ‘prikkels’ die van invloed zijn
het privédomein en het algemene
voor de komende 15 jaar. Dat was ons
op onze bewoners. Met het realiseren
domein is sterk verbeterd ten gunste
doel.
Omvang: Gunningsvorm: Architect: Bouwteam:
2 I ITBB INSIDE
Nieuwbouw 10.500 m2, renovatie/ revitalisatie 2.500 m2 Het nieuwbouwprogramma bestaat uit 136 eenheden in vijf paviljoens, de renovatie uit 32 eenheden van twee bestaande gebouwen. Naast deze renovatie en nieuwbouw behelst het project ook de vernieuwing van het gehele terrein inclusief de boven- en ondergrondse infrastructuur. Built & Design – EMVI i.c.m. 15 jaar meerjarige onderhoud planning Van Manen en Zwart Architekten Bouwgroep Dijkstra Draisma - Installaties: ITBB Elektrotechniek bv / ITBB Klimaattechniek bv
ITBB INSIDE I 3
Inhoud
20
8 Leren anticiperen... Voorwoord Hoe fijn is het om als ondernemer te weten dat de zaken er goed voor staan. Dat de perspectieven goed zijn en alles onder controle is. Hoe lastig kan het zijn wanneer de praktijk je inhaalt en je beseft dat je moet bijschakelen. Voor die uitdaging staan ondernemers. Ook wij. De vanzelfsprekendheden van voorheen hebben plaats gemaakt voor de noodzaak om met visie te kunnen anticiperen op veranderingen. Visie
In dit nummer o.a.
8
Elektrische samenleving
38
veranderen wanneer dat nodig is. De snelheid waarmee zaken tegenwoordig veranderen is ongekend.
energieproductie
nauwkeuriger en beter beheersbaar
16
44
Het laatste woord
visie en daadkracht. Zeker niet eenvoudig, maar wel noodzakelijk. Het resultaat is dat we onze organisatie
werken aan een duurzame
De synergie van ITBB
Lasergestuurd AutoCAD
op vakinhoudelijke zaken, mentaliteit en klantwensen. Bij ITBB hebben wij ons gefocust op het kunnen Wanneer je te lang wacht met aanpassen, word je ingehaald. Wij hebben geleerd die stappen te zetten. Met én onze verantwoordelijkheden hebben aangepast naar de eisen van vandaag en morgen. Open, eerlijk en transparant.
van kennisbundeling
perspectief van Diana Monissen
Jelle J. Boorsma
20
Circulaire economie
46
18 jaar ITBB
ITBB profiteert maximaal
Maakt bouw- en installatieprocessen
Algemeen directeur ITBB Group bv
4 I ITBB INSIDE
38
16
Thomas Rau pleit voor een systeem
volgens ecologische principes
De zorgbranche vanuit het
18 jaar bouwen aan kwaliteit
© ITBB Group bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van ITBB bv Productie magazine Bens bv Leeuwarden www.bens.nl Contactgegevens ITBB Group bv Postbus 455, 8440 AL Heerenveen It Dok 19, 8447 GL Heerenveen Telefoon (0513) 65 00 88 Telefax (0513) 65 00 99 Website www.itbb.nl
ITBB INSIDE I 5
Actueel
Project I Berchhiem Burgum
Omvang: 7.500 m2 74 wonen intramuraal, welzijn en zorg, gezondheidscentrum (AWBZ en commercieel) Gunningsvorm: Aanbesteding offerte – EMVI Architect: KAW architecten Bouwkundig: Rottinghuis VolkerWessels Installaties: ITBB Elektrotechniek bv / ITBB Klimaattechniek bv
Nieuwe functies bij ITBB ITBB werkt samen met EnerGQ voor besparing van energie ITBB heeft een samenwerking met EnerGQ. EnerGQ helpt zowel consumenten als kleine en grote organisaties in binnen- en buitenland met het besparen van energie. Zo willen wij op een unieke wijze een bijdrage leveren
aan de strijd tegen klimaatverandering. De aanpak draait om energiebewustwording. Wij maken op elk moment onnodig energiegebruik zichtbaar en daarmee tastbaar zodat ieder individu zijn of haar steentje kan bijdragen. De mens staat centraal, geholpen door techniek en communicatie. Op die manier streven we naar totale verduurzaming die thuis en binnen uw bedrijf of organisatie merkbaar en zichtbaar is. www.energq.com
Door de uitbreiding van de activiteiten zijn bij ITBB de volgende nieuwe functies ingevuld: Ing. Jan de Graaf
adviseur bij ITBB Industrie
Ing. Rudie van Houten Hoofd projectbureau ITBB Industrie Ing. Pascal de Boer Rob de Vries
Projectleider ITBB Industrie
Servicecoördinator ITBB Klimaattechniek
Mr. Ivo Pieter Terpstra Klaas Veenstra
Juridisch specialist ITBB Group Projectleider ITBB Klimaattechniek
ITBB I&A in top 5 van Rijkswaterstaat De specialistische kennis over bruggen van ITBB Ingenieurs- en Adviesbureau heeft er toe geleid dat wij in de Top-5 staan van Rijkswaterstaat.
Machiel Talsma, directeur vastgoed Kwadrantgroep “Met de nieuwbouw van Berchhiem in Burgum heeft de Kwadrantgroep een hypermoderne locatie
ITBB breidt juridische afdeling uit
Optimalisatie afgerond kwaliteitsproces ITBB Industrie
Door de toename van (internationale) aanbestedingen heeft ITBB de juridische afdeling uitgebreid met mr. I.P. Terpstra. Hiermee wil ITBB de kwaliteit van de uitgangspunten bij aanbestedingen voor alle betrokken partijen maximaliseren.
ITBB heeft de optimalisatie afgerond van de kwaliteitsprocessen binnen de organisatie met de invoering van een overall digitaal verwerkingssysteem backoffice, een update van het interne beheerssysteem voor veiligheid, hygiëne, kwaliteit en planning en een update van de MVO rapportage.
gerealiseerd voor verpleeghuiszorg. In Berchhiem bieden wij verblijf en behandeling met somatische grondslag” aldus Machiel Talsma, directeur vastgoed van de Kwadrantgroep. “Alles komt samen in dit gebouw. Er zijn ruimten ontwikkeld voor behandeling en begeleiding van o.a. fysiotherapie en ergotherapie, maar er zijn ook ruimten voor specialisten, zoals ouderen geneeskunde, psychologen, logopedisten e.d.” De samenwerking met ITBB vat Talsma kort en krachtig samen; “ITBB is een deskundige en betrokken partij die meedenkt. Voor en tijdens de bouw. Een prima partner dus”
6 I ITBB INSIDE
ITBB INSIDE I 7
Op weg naar een elektrische samenleving “De wereldbevolking groeit. Door de ontwikkeling van niet-Westerse landen neemt de vraag naar energie sterk toe. Naar verwachting verbruiken we over honderd jaar acht keer zoveel energie ten opzichte van nu. Daarbij raken fossiele brandstoffen uitgeput en veroorzaken ze milieuproblemen. Het is dus geen vraag, maar een voldongen feit dat we werk moeten maken van duurzame energieproductie. En alleen met wind- en zonenergie gaan we het niet redden.”
8 I ITBB INSIDE
ITBB INSIDE I 9
Visie
“Desalniettemin is duidelijk dat we op termijn moeten overschakelen naar een samenleving die draait op elektriciteit. Alleen via deze ‘energiedrager’ kunnen nieuwe, duurzame energiebronnen worden benut” Directeur Jelle Boorsma van ITBB maakt zich
halen we nog geen procent van ons energie
we op termijn moeten overschakelen naar een
graag hard voor alle mogelijke vormen van
verbruik uit zonne-energie. Als we alle zeilen
samenleving die draait op elektriciteit. Alleen
nieuwe energiewinning. Niet alleen uit
bijzetten, kan dat op termijn twintig procent
via deze ‘energiedrager’ kunnen nieuwe,
interesse en liefde voor zijn vak, maar zeker
van het huidige gebruik worden. Lijkt veel,
duurzame energiebronnen worden benut.
ook uit verantwoordelijkheidsgevoel. “Het
maar de vraag kan met een factor acht
“Elektriciteit is goed voor twintig procent van
klinkt misschien als een cliché, maar ik vind
toenemen in de komende honderd jaar. Dan
ons energieverbruik. Ik ben ervan overtuigd
het onaanvaardbaar dat we de aarde uitputten
is het een druppel op een gloeiende plaat.”
dat we uiteindelijk, wereldwijd, alle energie
en te weinig oog hebben voor de blijvende
Los van milieuproblemen, waaronder de
via elektriciteit gaan consumeren. En dan
schade die we aanrichten. Terwijl alle seinen
klimaatverandering, leidt het opsouperen van
vooral via slimme netwerken. Infrastructuur
op donkerrood staan. Daar hoef je echt geen
fossiele brandstoffen ook tot schaarste. Met
waarbij telematica en digitale technieken er
milieuactivist of visionair voor te zijn.”
alle gevolgen voor de wereldeconomie en
voor zorgen dat vraag en aanbod continu op
-vrede van dien.
elkaar worden afgestemd. Daar wordt druk
Gelukkig verandert er langzamerhand wel wat, signaleert Boorsma. Hij wijst op de toenemende belangstelling voor het winnen van wind- en zonne-energie en ook
aan gewerkt.”
“Nog een wereld te winnen met energiebesparing”
Besparing en restwarmte Zonne- en windenergie gaan zeker een bijdrage leveren aan de toekomstige behoefte.
Fossiele brandstoffen
Kenners gaan er echter vanuit dat dat nooit
Wereldwijd wordt 93% van de verbruikte energie opgewekt
veel meer dan twintig procent kan zijn,
met fossiele brandstoffen, vooral olie. Er zijn veel redenen
waarbij het twijfelachtig is of windenergie
om deze afhankelijkheid te verminderen. In de eerste plaats
panelen te investeren. Hetzelfde geldt
zonder subsidies de concurrentie aan kan.
zijn fossiele brandstoffen eindig. Daarnaast zorgt uitstoot
overigens voor aardwarmte.”
Hetzelfde geldt voor andere duurzame vormen
voor milieuschade en indirect klimaatverandering. Verder
Volgens Boorsma is iedereen zich daarvan
van energiewinning, zoals blauwe-, golf- en
worden olie en gas voornamelijk in politiek instabiele landen
Druppel op gloeiende plaat
bewust, maar zijn er andere belangen,
getijdenenergie, warmte- en koudeopslag en
gewonnen. Tot slot zal toenemende schaarste leiden tot sterk
Volgens Boorsma moeten we een flinke
met name die van multinationals, die onze
aardwarmte, waarbij onregelmatige productie
stijgende energieprijzen.
slag maken om aan de mondiaal stijgende
afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in
en (tijdelijke) opslag vaak de bottleneck zijn.
vraag naar energie te voldoen. “Wereldwijd
stand houden. Desalniettemin is duidelijk dat
In het meest gunstige geval leveren ze op
aardwarmte. Zeker in onze contreien. “Dat getuigt van een groeiende bewustwording. Al wordt het natuurlijk ook steeds lucratiever en rendabeler om in windmolens en zonne
10 I ITBB INSIDE
Jelle J. Boorsma, algemeen directeur ITBB Group bv
ITBB INSIDE I 11
Visie
de lange termijn een kwart van de wereldwijde
zowel de portemonnee als een beter milieu.
goed door te akkeren en de samenstelling te
energiebehoefte. Volgens Boorsma moeten we
Technisch gezien zijn er geen belemmeringen om
optimaliseren. Klinkt abstract, maar zo werk het
dus minder gaan gebruiken. “Er is nog een wereld
energieneutraal te bouwen en te wonen.”
wel in de praktijk.”
Ook moet er meer ingezet worden op hergebruik
Boorsma verwacht dat het grootste deel van onze
ITBB gaat de komende jaren dan ook door op
van warmte. Boorsmas bedrijf is daarin ook actief.
toekomstige energiebehoefte gedekt wordt door
de ingeslagen weg van slim ontwerpen, goed
“We werken samen met een grote kennisinstelling
nieuwe vormen van kernenergie. “Kernenergie is,
engineeren en waar mogelijk gebruik maken van
en gerenommeerde partner aan een techniek
zeker sinds Fukushima, besmet geraakt. Toch
nieuwe technieken en duurzame oplossingen.
waarmee we binnen een gesloten systeem een
ben ik er zeker van dat het winnen van energie uit
hoog rendement uit restwarmte halen. We zitten
kernen de toekomst heeft. Uit noodzaak, omdat
in de testfase en die verloopt zeer bemoedigend.
het veel goedkoper is en op termijn ook schoon
Meer kan ik er nog niet over zeggen.”
en veilig. De techniek staat niet stil. Binnen
te winnen op het terrein van energiebesparing”.
twintig jaar bouwen we veilige centrales waar andere kernen – als thorium – zonder risico en
“Schone vormen van kernenergie hebben de toekomst”
radioactief afval worden gespleten. Alles wijst daarop. Bovendien verwacht ik het nodige van de ontwikkeling van kleinschalige productie-units, op aardwarmte of bijvoorbeeld waterstof, die lokaal worden opgesteld en terugleveren aan het net.
12 I ITBB INSIDE
Vorig jaar september sloten veertig maatschappelijke organisaties - waaronder het Rijk, energieproducenten, natuur- en milieuorganisaties, werkgevers- en werknemers-
Zeg maar de WKK’s plus.”
organisaties, woningcorporaties, bouwbedrijven
Kansen
Samengevat komt dat er op neer dat zij
Boorsma ziet volop mogelijkheden en kansen voor
“Het klinkt misschien als een cliché, maar het is onaanvaardbaar dat we de aarde uitputten en te weinig oog hebben voor de blijvende schade die we aanrichten. Terwijl alle seinen op donkerrood staan. Daar hoef je echt geen milieuactivist of visionair voor te zijn.”
Energieakkoord
Slimmer ontwerpen
zijn onderneming. “We hebben de laatste jaren
Winst kan er volgens Boorsma ook behaald
veel geïnvesteerd in innovatie en kennis-
worden met het slimmer ontwerpen van
ontwikkeling. En niet zonder resultaat.
gebouwen. Denk aan het beter benutten van
Afgelopen jaar draaiden we, ondanks de
zonlicht en de isolatiewaarde van de aarde. Ook
voortdurende crisis in de bouw, ons beste
met de restwarmte van installaties en leidingen
jaar ooit. Omzet en groei zitten vooral in de
kan meer worden gedaan.
toegevoegde waarde die we leveren in de vorm
en netbeheerders, het Energieakkoord.
zich samen inzetten om in 2023 zestien procent duurzame energie te produceren. Ter informatie: nu zitten we op vier procent. Dit vergt een enorme investering in onder meer wind- en zonne-energie. Bovendien zijn er afspraken gemaakt over energiebesparing.
van advies, engineering en de uitvoering van “Het is natuurlijk gek dat we veel elektriciteit
meer complexe opdrachten. Steeds vaker op
gebruiken om gebouwen te verwarmen en te
basis van nacalculatie. Op de aanbestedingsmarkt
koelen. Dat kan ook anders, alleen moet je
kunnen we mee door slimme oplossingen te
daar als opdrachtgever voor open staan en
bedenken voor de prestaties die men eist. Vaak
in durven investeren. Dat betaalt zich terug in
kun je meer met minder doen door een bestek
ITBB INSIDE I 13
Projecten
Rev. Laarhof Lelystad Omvang 7.500 m Omschrijving W-installaties Opdrachtgever Zorggr. Coloriet 2
Rev. Bourguignon Leeuwarden
Nb. Compakboard Heerenveen
Nb. 12 woningen Lavendelweg
Nb. 16 woningen Diever
Verb. Koetshuis Tolbert
Omvang 2.500 m Omschrijving W-installaties Breeam Outstanding Opdrachtgever Bourguignon
Omvang Omschrijving Opdrachtgever
Locatie Groningen Omschrijving E&W installaties Opdrachtgever Bouwgroep Dijkstra Draisma
Locatie Diever Omschrijving E&W installaties Opdrachtgever Bouwmaatschappij Vuurboom
Locatie Tolbert Omschrijving E&W installaties Opdrachtgever De Zijlen via van Wijnen
2
6.600 m E&W installaties Compakboard Den Haag 2
Rev. Rabobank Leeuwarden
Nb. IVECO Leeuwarden
Rev. BAT Niemeyer Groningen
Nb. 22 woningen Werkerbrink
Nb. Harenhuus St. Annaparochie
Nb. 7 woningen Hoogkerk
Nb. 6 Levensloopbest. woningen
Omvang 5.000 m2 Omschrijving E&W installaties Duurzaam Opdrachtgever Rabobank
Omvang Omschrijving Opdrachtgever
Locatie Groningen Omschrijving E&W installaties Opdrachtgever BAT Niemeyer Groningen
Locatie Zwolle Omschrijving E installaties Opdrachtgever Bouwcombinatie Stadshagen
Omvang 5000 m2 Omschrijving E-installaties Opdrachtgever Zorgpartners Friesland & Wonen NW Friesland
Locatie Sneek Omschrijving E installaties Opdrachtgever Bouwbedrijf Rottinghuis
Locatie Ten Boer Omschrijving E installaties Opdrachtgever Geveke Bouw
1.300 m2 E&W installaties Cornelis Bedrijfsauto’s
Nb. La Liberté Hotel Groningen Omvang Omschrijving Management Opdrachtgever
6.000 m E&W installaties Focus Bouwmanagers Patrimonium 2
Nb. 12 woningen Wirdum (Fr.) Locatie Wirdum Omschrijving E&W installaties Opdrachtgever Heijmans Bouw
Nb. Zinn Selwerd Groningen, woonzorglocatie De Es
Rev. RDW kantoor Veendam
Nb. MFA Westerbork
Omvang Opdrachtgever Archtitect Bouwteam
Omvang Omschrijving Management Opdrachtgever
Omvang Omschrijving Opdrachtgever
10.800 m Zinn en Woningstichting Patrimonium Team 4 Architecten BGDD en ITBB
14 I ITBB INSIDE
2
7.800 m2 E&W installaties ABC Bouwmanagement BGDD / RDW
3.500 m2 E installaties Gemeente Midden Drenthe
ITBB INSIDE I 15
We share life together, we think together we work together
ITBB profiteert van kennisbundeling
“2013 was qua omzet en resultaat ons beste jaar ooit” “Ons verdienmodel is gebaseerd op het kennisniveau en de synergievoordelen van onze organisatie. Daarbij zijn onze bedrijfsbureaus en specialisten in de uitvoering de spil van de onderneming. Hun toegevoegde waarde en de bundeling van kennis en ervaring in de verschillende sectoren zorgden er samen voor dat we terugkijken op het beste jaar uit ons bestaan. En ook 2014 ziet er weer goed uit.” Directeur Jelle Boorsma is met recht trots op de prestaties van zijn onderneming. Ondanks de economische crisis en tegen de verdrukking in, behaalde ITBB in 2013 haar hoogste omzet en resultaat in haar bestaan. Een resultaat dat het bedrijf voor een belangrijk deel dankt aan investeringen in en de bundeling van kennis, jarenlange ervaring, intensieve ketensamenwerking en tevreden klanten.
16 I ITBB INSIDE
ITBB INSIDE I 17
Synergie
“Duidelijk is dat duurzaamheid en energiebesparing in elk bouwproject een rol spelen. ITBB houdt daar in de planfase standaard rekening mee. “Dat werkt een stuk efficiënter en beter dan wanneer je gaandeweg het traject nog maatregelen moet nemen”
Geen windeieren
Doorpluizen en optimaliseren
mee, maar moeten het wel explicieter voor
“Het makkelijkste dat je in tijden van recessie
ITBB compenseert de terugloop in de
het voetlicht brengen. De klantrelatie vervult
kunt doen is ‘dure mensen’ op straat zetten
woningmarkt met extra omzet en mankracht
daarin een cruciale rol. We moeten steeds
en vervolgens je bedrijf laten krimpen tot haar
in de utiliteits- en industriebouw. En dan met
stilstaan bij en nadenken over de wijze
kritische omvang. Wij hebben dat niet gedaan
name waar het gaat om meer complexe en
waarop we deze vormgeven nu klantrelaties
en juist geïnvesteerd in kennisontwikkeling
omvangrijke opdrachten. “Onze ingenieurs
steeds gecompliceerder worden.”
en verdergaande specialisatie. Daardoor
spelen daarin een cruciale rol. Zij kunnen
kunnen we, in tegenstelling tot veel collega’s,
als geen ander bestekken doorpluizen en
Secundaire invloeden
complexe opdrachten binnen budget en
optimaliseren. Dat is niet alleen prettig
Boorsma signaleert niet alleen, maar
planning opleveren. Die aanpak, plus het
voor de opdrachtgevers, maar ook voor
heeft ook een visie op de manier waarop
feit dat we op verschillende markten actief
de werkvoorbereiding en mensen op de
tegenwoordig beslissingen worden
zijn en die ervaringen delen, heeft ons geen
werkvloer. Op die manier kunnen we binnen
genomen. “Secundaire belangen, partijen en
windeieren gelegd.”
het budget en planning aan de prestatie- en
ontwikkelingen krijgen steeds meer invloed op
kwaliteitseisen voldoen.”
het beslissingstraject. Zo zijn er vaak te veel
Desondanks voerde ITBB in december
Alert
binnen haar woningbouwtak. “Dat was de
Terwijl ITBB de wind in de rug heeft, blijft
externe adviseurs en directievoerders die als
enige manier om deze divisie in het zadel
Boorsma alert. “De ontwikkelingen gaan zo
extra schakel fungeren tussen opdrachtgever
te houden”, aldus de algemeen directeur.
snel dat je altijd scherp moet zijn. Eén zo’n
en -nemer. Dat komt de oplossingsgerichtheid
“Zoals bekend worden er fors minder nieuwe
ontwikkeling is bijvoorbeeld dat harde cijfers
en kwaliteit vaak niet ten goede.”
woningen gebouwd. In 2008 waren dat nog
niet langer zaligmakend zijn. Het kan zijn dat
80.000 eenheden en in 2011 minder dan
je in een aanbesteding als laagste inschrijft,
Ook de politieke invloed laat zich
de helft. Die ontwikkeling noopte ook ons
maar toch achter het net vist. Een plan van
gelden, volgens Boorsma. “Denk aan
tot deze reorganisatie. Binnen enkele jaren
aanpak, je visie op het aangeleverde bestek,
de voortdurend veranderende wet- en
hebben we ons personeelsbestand in deze
eventuele alternatieven, welke referenties je
regelgeving. Bijvoorbeeld op het terrein
tak van sport iets meer dan gehalveerd.”
kunt overleggen én in hoeverre je aandacht
van aanbestedingen, SROI, veiligheid
hebt voor duurzaamheid, ‘social return’ en de
en duurzaamheid. Maar ook in bepaalde
Boorsma noemt deze ingreep zeer ingrijpend
manier waarop je omgaat met sociale media
sectoren is de invloed van de overheid
voor de medewerkers die al lang bij ITBB
tellen steeds zwaarder mee bij het gunnen
groot. Neem de transities in de zorg- en
werken. “Gelukkig zagen we tegelijkertijd
van de opdracht.”
welzijnssector. Niemand weet waar dat
Tjaarda Houwing, Marja van de Veen - Kok,
klimaattechniek, industrie en ingenieurs- en adviesdiensten. De onderneming is actief
Albert Dolstra, Stefan Makkinje, Arjan Jonkers,
in de sectoren zorg, utiliteit-, industrie- en woningbouw. De bundeling van kennis
Lametta Kalma-Cnossen
van verschillende technieken en ervaring met verschillende sectoren zorgt voor een kruisbestuiving waar de opdrachtgever van profiteert. Bovendien biedt ITBB door de geïntegreerde aanpak totaaloplossingen. De klant heeft baat bij de efficiencyvoordelen en
aanbiedingen. Hetzelfde geldt voor de (vele)
exact toe leidt, maar duidelijk is wel dat
klimaattechniek. Daardoor is onze organisatie
“Het verhaal moet van A tot Z kloppen en
het beslissingen verlamd. Resultaat is dat
qua omvang en fte’s nog even groot als voor
goed worden overgebracht en geïllustreerd.
voorgenomen investeringen en opdrachten op
de reorganisaties.”
Daar scoor je punten mee. Hoe wij daar mee
de lange baan worden geschoven. Waardoor
omgaan? We hielden er altijd al rekening
mensen op de kist komen te zitten.”
18 I ITBB INSIDE
Synergie. De ITBB Group telt nu 160 fte’s, verdeeld over vier disciplines: elektrotechniek,
adviseurs betrokken bij het beoordelen van
2012 en in juni 2013 reorganisaties door
groeikansen binnen de sectoren industrie en
v.l.n.r.
één vast aanspreekpunt die verantwoordelijk is voor scope, planning, budget, kwaliteit & VGM.
Duurzaamheid
boeken. “Het in het bouwproces meenemen
besluit Boorsma. “Het is simpelweg een feit dat
Duidelijk is dat duurzaamheid en
van een duurzame samenstelling is
we de aarde uitputten en op alle terreinen een
energiebesparing in elk bouwproject een
daarbij altijd gunstiger dan het in een later
tekort aan grondstoffen veroorzaken. Duurzaam
rol spelen. ITBB houdt daar in de planfase
stadium aanpassen van een conventionele
bouwen kan daar, mits goed doordacht
standaard rekening mee. “Dat werkt een stuk
samenstelling. Niet alleen door de kosten van
ontworpen en uitgevoerd, een belangrijke
efficiënter en beter dan wanneer je gaandeweg
de installaties zelf, maar ook doordat we ze
bijdrage leveren aan het oplossen van dit
het traject nog maatregelen moet nemen”,
nauwkeurig op elkaar afstemmen en in de
probleem. Dat dit onderwerp onze volledige
bevestigt Boorsma.
meest efficiënte volgorde installeren.”
aandacht heeft, blijkt ook wel uit andere artikelen en interviews in dit magazine.”
Juist in die eerste fase kan ITBB plussen
Een bouwkundige upgrading van de
realiseren. In overleg met de bouwkundig
samenstelling levert soms een veel duurzamere
aannemer en architect onderzoeken de
oplossing dan een alleen een geoptimaliseerde
adviseurs met welke bouwfysische en of
installatie! Dat is duurzaam bouwen…
technische oplossing ze de beste resultaten
Duurzaam bouwen is een blijft een hot item,
ITBB INSIDE I 19
Thomas Rau pleit voor circulaire economie
“ Wat je erin stopt krijg je terug!”
“Wanneer een producent weet dat hij eigenaar blijft van zijn product, zal hij meer kwaliteit leveren. Bovendien zal hij er voor zorgen dat wat hij erin stopt weer opnieuw gebruikt kan worden. Op dat principe is mijn pleidooi voor een circulaire economie gebaseerd.” Thomas Rau is een hartstochtelijk pleitbezorger van de circulaire economie. Een systeem dat gebaseerd is op ecologische principes. “In de natuur gaat niets verloren. Het is een gesloten kringloop. Wanneer we ons economisch systeem en onze manier van denken over de eindigheid van grondstoffen, op dezelfde principes baseren kunnen we onze kwaliteit van leven continueren. Zo niet, dan vrees ik het ergste. We putten de aarde immers in versneld tempo uit. We winnen eindige grondstoffen, maken er spullen van, verbruiken ze en gooien ze weg. In het meest gunstige geval wordt een deel gerecycled.”
20 I ITBB INSIDE
Thomas Rau Architect Thomas Rau staat dit jaar zesde in de Duurzame top-100 van Trouw. Ook werd hij verkozen tot Architect van het Jaar 2013. Een titel die hij vooral dankt aan zijn uitgesproken visie op de nieuwe economie en de vertaalslag naar de bouwwereld. Vijf jaar geleden richtte hij, naast zijn succesvolle architectenbureau, Turntoo op als denktank en spreekbuis van een op ecologische principes gebaseerde economie. Sinds 2012 werkt hij enkel (samen) met gelijkgestemden en opdrachtgevers die zijn visie onderschrijven. Van zijn hand zijn onder meer het kantoor van de Triodos Bank en de gemeentehuizen van Lochum en Brummen.
ITBB INSIDE I 21
Visie Zo gaan veel kostbare grondstoffen definitief
Losgoed
Slimme gebouwen
verloren én wordt het milieu belast. Alle goede
Vertaald naar de vastgoedwereld, betekent
Op de vraag wat de rol van de architect is
voornemens ten spijt, heeft dit op bezit en
dit een totaal andere manier van denken en
in zijn nieuwe economie, antwoordt Rau als
verbruik geënte systeem haar natuurlijke
opereren. Rau lacht als hij vertelt dat in ‘zijn
volgt. “Architecten moeten slimme gebouwen
grenzen bereikt meent Rau.
wereld’ vastgoed losgoed wordt. “Het gebouw
ontwerpen. Gebouwen die optimaal gebruik
“Zogenaamd duurzame initiatieven volstaan niet
van de toekomst is niets meer dan een tijdelijke
maken van de natuur. Gebouwen die tijdelijk,
meer. Geënt op hetzelfde systeem zorgen ze er in
opslagplaats van grondstoffen. Na gebruik
demontabel en volledig recyclebaar zijn. En die
het gunstigste geval voor dat we de
moet je het volledig kunnen demonteren en de
vooral ook innovaties faciliteren.”
schade beperken. Het roer moet radicaal om.”
materialen en grondstoffen opnieuw kunnen gebruiken.” Om dat te kunnen organiseren en
“Hoe ik dat laatste zie? Een gebouw moet
Verbruik wordt gebruik
controleren, pleit Rau voor het geven van een
noviteiten kunnen opnemen. Minder hardware
In Rau’s ideale economie gaat het er anders
identiteit aan het gebouw. Dit in de vorm van een
en meer software. Neem een voorbeeld aan
toe. Daarin draait het niet langer om bezit
grondstoffenpaspoort. “Door het een identiteit
Tesla. Deze autofabrikant update zijn auto’s
en verbruik, maar om prestaties en gebruik.
te geven, bestaat het gebouw echt. In zo’n
elke vier weken aan de hand van de ervaringen
Het principe is simpel. Een fabrikant levert
paspoort staat bijvoorbeeld precies uit welke
van honderdduizenden gebruikers. De tamelijk
geen product, maar een prestatie. Voor een
onderdelen en materialen het pand bestaat.
traditionele bouwwereld kan van die manier van
afgesproken periode en vergoeding. Hij blijft
Inclusief de minimale prijs bij ontmanteling of
denken en werken veel leren.”
eigenaar van het goed en neemt dit na gebruik
teruglevering.”
weer in. De afnemer verlangt slechts een
Financiering
performance en is niet langer verbruiker, maar
Volgens Rau wordt de financiering van vastgoed
gebruiker.
“Duurzaamheid is geënt op verkeerd systeem”
ook gemakkelijker. “Financiers weten dat ze – gedurende een van te voren vastgestelde
Omdat de producent verantwoordelijk blijft
periode – verzekerd zijn van vaste inkomsten
voor zijn product zal hij meer oog hebben voor
én een goed product. De ontwikkelaar heeft
kwaliteit. Ook het besparen en hergebruiken van
daar belang bij. Nu wordt de financiering vaak
materialen en grondstoffen krijgt een andere
De reacties op Rau’s denkbeelden zijn over
als risico gezien. Niet alleen omdat je niet
dimensie, aldus Rau. “Wat je erin stopt, krijg je
het algemeen positief, laat hij weten. “De
precies weet wat je financiert, maar ook omdat
letterlijk terug.”
meeste mensen onderkennen dat we zo niet
de waarde fluctueert en er driftig met vastgoed
door kunnen gaan. Dat we ons bestaansrecht
wordt gespeculeerd.”
Dit betekent bijvoorbeeld dat we geen
ontlenen aan een systeem dat de aarde uitput.
armaturen, lampen en energie kopen, maar
Daar de consequenties uit trekken, is echter een
Om tot een circulaire economie te komen, moet
betalen voor een bepaald aantal lichturen. We
ander verhaal. Het niet comfortabele gevoel en
er veel veranderen. Vooral ook tussen de oren,
schaffen ook geen wasmachine aan, maar een
de onzekerheid van grote veranderingen houdt
besluit Rau. “Het begint met de bewustwording
x-aantal wasbeurten per jaar. We verlangen
velen tegen. Vergeet ook niet dat de overheid
dat we gast zijn op aarde. Dat die aarde een
geen verwarmings- of koelinstallatie, maar een
– als belanghebbende en curator – dit systeem
gesloten systeem is én dat alles tijdelijk is.
optimaal woon- en werkklimaat. “Als gebruiker
in stand houdt. Feit is dat we niet langer een
Vanuit die attitude ontstaat als vanzelf de
wil je gefaciliteerd worden. Om te kunnen
hypotheek kunnen nemen op de toekomst,
ambitie om ecologisch verantwoord te gaan
wonen, werken en genieten. Dat is iets anders
maar toe moeten naar een businessmodel
produceren én consumeren. Daar ben ik van
dan opgezadeld worden met allerlei apparaten
dat tijdelijkheid faciliteert. De tijdelijkheid
overtuigd.”
en technieken die je vaak al snel na levering in
van grondstoffen, maar ook van bijvoorbeeld
de steek laten. ”
gebouwen.”
22 I ITBB INSIDE
spelregels Werken volgens de principes van de circulaire economie, betekent dat er aan de volgende spelregels/randvoorwaarden moet worden voldaan: 1.Demontabel bouwen – want alles is tijdelijk 2.Hergebruik definiëren – want alles is eindig 3.Grondstoffen documenteren – want alles heeft een identiteit
ITBB INSIDE I 23
Actueel
Grote order voor Zonenergie 3.0 en ITBB Elektrotechniek bv
Nieuwe validatieruimte voor ITBB Ingenieurs en Adviesbureau
Steeds meer klanten weten ITBB Ingenieurs- en Adviesbureau te vinden als het gaat om advies en engineering bij vraagstukken ten aanzien van optimalisatie van bestaande en of de ontwikkeling van speciaal machines. Zo ontwikkelden de ingenieurs van ITBB reeds speciaal machines voor de meest uiteenlopende klanten zoals robots voor het assembleren van scheerapparaten, optimalisatie machines voor melkpoeder behandeling, onderzoekmachines voor de kwaliteitsbeoordeling van suikerbieten, inpakmachines voor bakkersgisten en nog veel meer. Door de toenemende vraag heeft ITBB geïnvesteerd in een eigen validatieruimte waar machines kunnen worden geassembleerd en uitgebreid worden getest. Dit om onze klanten nog beter te kunnen bedienen.
In samenwerking met Zonenergie 3.0 heeft ITBB Elektrotechniek bv opdracht ontvangen voor het leveren en monteren van ruim 7000 PV panelen. In totaal zal er 2 Mega Watt aan zonnepanelen worden geleverd en geïnstalleerd bij klanten van Friesland Zon. Zonenergie 3.0 bv is een SEI erkende PV installateur en dochteronderneming van de ITBB Group bv. Zie voor meer informatie Friesland-zon.nl Zonnepanelen virtueel op dak voor het beste resultaat! Specifiek voor het plannen van PV-projecten, heeft Zonenergie 3.0 een softwarepakket waarmee het ontwerp van de PV systemen perfect kan worden geselecteerd. Of het nu gaat om een dak, gevel, of het grondsysteem, binnen de software kunnen diverse mogelijkheden worden opgezet en in 2D en 3D gevisualiseerd. Het projectontwerp wordt met volledige documentatie en gedetailleerde assemblage plannen, complete stuklijsten, systeem diagrammen en rapporten gegenereerd. Uiteraard biedt de software ook een geïntegreerde opbrengst simulatie, die wordt berekend met de gerenommeerde “Polysun Inside” plug-in. Voor meer vragen kunt u altijd contact opnemen met onze specialisten.
ITBB INSIDE I 25
Project
BAT Niemeyer Groningen
Utilitiesmanager Jan de Vries van BAT Niemeyer
“Kwaliteit maak je met het team” “Bij BAT Niemeyer staan kwaliteit, efficiëncy, budgetbewaking, energiebesparing en het realiseren van een aangenaam werkklimaat voor de medewerkers centraal. Ook bij het optimaliseren van onze fabriek. De ervaring die je in de praktijk hebt, moet vertaald worden naar beleid en normen voor de aanpassingen en uitbreidingen die wij voor ogen hebben. Ik bewaak deze uitgangspunten binnen de samenwerking met ITBB” aldus Jan de Vries utilitiesmanager bij BAT Niemeyer. “Ik ben als het ware de schakel tussen de interne wensen en de externe partijen die dit moeten uitvoeren. Dit betekent dat je de richting aangeeft hoe wij het willen hebben en dat je tijdens het proces bewaakt en bijstuurt. Het plezierige van ITBB is dat ze hierin optreden als een meedenkende en flexibele partner. Dat maakt de samenwerking optimaal, want kwaliteit maak je tenslotte als een team. Ook bij dit project”. Zie ook artikel op pagina 41.
26 I ITBB INSIDE
ITBB INSIDE I 27
Praktijk
Bourguignon eerste BREEAM gecertificeerd automobielbedrijf in Nederland. Met een score van 71,2% voor het inmiddels verkregen BREEAM-ontwerpcertificaat wordt de classificatie ‘Excellent’ gehaald. Daarmee is Bourguignon het eerste automobielbedrijf in Nederland dat BREEAM Excellent I I I I gecertificeerd is.
Directeur Ramon Bourguignon
Duurzame uitdaging Directeur Ramon Bourguignon:
Wat is BREEAM? Score en weging. De definitieve score wordt bepaald door de 9 categoriescores op te tellen. Dit gebeurt automatisch in de DGBC-software waarin de Assessor zijn rapport samenstelt (Assessment tool). Deze tool past per categorie ook een weging toe. Deze wegingspercentages zijn vooralsnog dezelfde zoals die in BREEAM International worden gehanteerd: Management 12% Gezondheid 15% Energie 19% Transport 8% Water 6% Materialen 12,5% Afval 7,5% Landgebruik & ecologie 10% Vervuiling 10% De behaalde eindscore wordt volgens onderstaande tabel omgezet in een BREEAM-NL kwalificatie > = 30% I > = 45% I I > = 55% I I I > = 70% I I I I > = 85% I I I I I
28 I ITBB INSIDE
BREEAM is een methode om de duurzaamheids-
BREEAM is hét instrument om de duurzaamheid van
prestatie van gebouwen te bepalen. Het wordt
nieuw en bestaand vastgoed meetbaar te maken.
gebruikt om gebouwen te analyseren en te
BREEAM let op materiaalgebruik en energiegebruik én
verbeteren. BREEAM is het belangrijkste en meest
op de leefbaarheid van het gebouw en de omgeving.
“Bij de keuzes die je moet maken voor nieuwbouw, spelen duurzaamheid, werkomgeving
gebruikte duurzaamheidskeurmerk ter wereld.
Tijdens de nieuwbouw van de showroom en werkplaats
en exploitatiekosten een belangrijkere rol. De BREEAM methodiek die ITBB voor onze
voor Bourguignon in Leeuwarden heeft ITBB deze De BREEAM- methode kan gebruikt worden voor
BREEAM methodiek toegepast en vertaald naar een
zowel het ontwerpen van nieuwe gebouwen als
duurzame installatie. Daarmee is Bourguignon het
voor het beoordelen van bestaande gebouwen. Door
eerste Nederlandse Automobielbedrijf met het BREEAM
deze analyses ontstaat bewustwording waardoor
Excellent certificaat. Hiermee is de onderneming niet
exploitatievoordelen optreden. Het systeem maakt
alleen een trendsetter binnen duurzaamheid, het
gebruik van een kwalitatieve weging over negen
biedt direct ook vele praktische voordelen binnen de
categorieën (management, gezondheid, energie,
bedrijfsvoering; zoals een waardevermeerdering van
transport, water, materialen, afval, landgebruik
het vastgoed, exploitatievoordelen, fiscale voordelen en
& ecologie en vervuiling) met als resultaat een
niet in de laatste plaats een gezondere en productievere
kwalitatieve eindscore waaraan een waardering is
leef- en werkomgeving.
In de nieuwe situatie is slechts 35% van de gebruikelijke energie nodig
nieuwbouw heeft toegepast heeft ons uiteindelijk enorm veel voordelen opgeleverd. De duurzaamheid van het gebouw levert een aanzienlijke besparing op. In de nieuwe situatie is slechts 35% van de gebruikelijke energie nodig en is de waarde van het vastgoed toegenomen door de certificering. Voor de medewerkers is een uitstekende en gezondere werkomgeving gecreëerd. Een win-win situatie voor alles en iedereen dus.”
gekoppeld.
ITBB INSIDE I 29
Innovatie
ITBB Industrie optimaliseert kwaliteitsborging lasprocedure
Actueel
ITBB Industrie investeert in Orbitaal lasmachines Orbitaal lassen is een lasproces, waarbij de boog mechanisch 360° rond een statisch werkstuk, buis en fittingen, in een continu proces roteert. Op lastig
ITBB certificering bodemenergiesystemen BRL 6000-00 / BRL 6000-21
toegankelijke plaatsen kan met een handmatig lasproces niet de volledige las worden gecontroleerd door de lasser. Om de volledige controle over het smeltbad te houden, moet een perfecte balans worden gezocht tussen zwaartekracht en oppervlaktespanning bij elke positie van de toorts. Met een orbitaal lasproces worden deze variabelen gecontroleerd en met grote precisie verwerkt tot een constante, geheel volgens gewenste specificaties uitgevoerde, rondlas. Een belangrijk gereedschap waarmee een zo hoog mogelijke laskwaliteit kan worden bereikt.
ITBB Elektrotechniek bv is gediplomeerd brandbeveiligings deskundige
ITBB lasspecialisten gediplomeerd lasinspecteurs
Automatisering en communicatie worden steeds
Door de toenemende kwaliteitsvraag binnen het gespecialiseerde lasproces heeft ITBB op
Lasspecialisten van ITBB Industrie hebben de opleiding
steeds essentiëler voor de continuïteit.
basis van de NEN-EN ISO 9001 , NEN-EN- ISO 5817 en ISO 6520 een kwaliteitsprocedure
gevolgd tot visueel lasinspecteur volgens de NEN-EN-
ICT-en datanetwerken horen standaard bij
ISO 5817 en ISO 6520 norm. Op die wijze borgen wij
gebouwinstallaties. ITBB Elektrotechniek bv is
nog beter de kwaliteit van onze dienstverlening. Visueel
hierin gespecialiseerd. Installatie, uitbreiding en
opgenomen in haar uitvoeringsproces. Deze procedure sluit aan bij gestelde kwaliteitseisen in de Food- en Pharma industrie. Aansluitend daarop heeft ITBB een eigen lasstandaard opgesteld. Deze lasstandaard draagt bij aan de klantspecifieke eisen door de secundaire
onderzoek van het laswerk is van groot belang om
voorwaarden zoals temperatuur, luchtvochtigheid, stof, bereikbaarheid, enz. te beoordelen.
lasonvolkomenheden te constateren en problemen in
Wanneer de procedures worden gevolgd en de juiste voorwaarden geschept zijn wordt de
een vroeg stadium te voorkomen.
kans op een ongewenst resultaat geminimaliseerd.
belangrijker onderdelen van bedrijfprocessen voor bedrijven en organisaties. De kwaliteit van de ICT omgeving en van de netwerken worden daarmee
modificatie van datanetwerken binnen de sectoren zorg, mkb, overheid en industrie horen bij ons specialisme. Dat maakt ITBB Elektrotechniek bv tot een complete partner bij nieuwbouw en verbouw, ook voor uw ICT infrastructuur.
30 I ITBB INSIDE
ITBB Elektrotechniek is al jaren BMI- NCP1344/ IB/7000 gecertificeerd. Met gespecialiseerde montageploegen door ketensamenwerking werken onze montage ploegen dagelijks aan nieuwbouw en vervanging van brandmeldinstallaties. Naast de montage specialisten en projecttering deskundigen hebben we ook een Brandpreventiedeskundige in dienst die als specialist de vertaalslag kan maken van de theorie, bouwplantoetsing en regelgeving, naar de praktijk waarbij hij de daadwerkelijke technische oplossingen voor brandwerendheid, rookwerendheid etc. bepaalt.
Bedrijven die bodemenergiesystemen ontwerpen, installeren, beheren of onderhouden moeten vanaf 1 oktober 2014 beschikken over een erkenning van overheidsinstantie Bodem. De specialisten van ITBB hebben inmiddels met goed gevolg de aanvullende scholing behaald. DEKRA bv verklaart dat; ITBB Klimaattechniek bv op 19 september 2014 aan DEKRA opdracht heeft verstrekt tot het uitvoeren van een certificatieonderzoek in het kader van het Besluit bodemkwaliteit. Het kwaliteitssysteem zal worden getoetst tegen alle eisen van de; BRL6000-00 en Bijzonder Deel BRL6000-21. Het onderzoek zal plaats vinden medio januari 2015. Bij een positieve certificatiebeslissing wordt een KOM INSTAL® procescertificaat verstrekt aan ITBB Klimaattechniek bv
Maatschappelijk betrokken MVO
Ook voor ICT- en datanetwerken biedt ITBB een oplossing op maat
ITBB tekende recent voor een 3 jarig subsponsorcontract bij de MHCL (Mix Hockey Club Leeuwarden), is voor het 6e jaar stersponsor bij SC Cambuur en is sponsor bij het jeugd kaatsen, volleybal, turnen, korfbal, schaatsen, hardlopen, jeugdvoetbal en karten. Voorts ondersteunt ITBB financieel de organisatie van mindervalide jeugd vakantiekampen en nog een aantal maatschappelijke verenigingen en organisaties.
ITBB INSIDE I 31
“Dienstverlening kan niet wachten want comfort moet gewaarborgd zijn en bedrijfsprocessen moeten doorgaan”
ITBB introduceert het Digitale Logboek. Alle info via de Cloud!
Binnen de ITBB Group is service en onderhoud een
Met de introductie van het Digitale Logboek, maakt ITBB
belangrijk onderdeel. Service en onderhoud staan garant
alle relevante informatie over onderhoudscontracten 24/7
voor continuïteit. Continuïteit is van groot belang voor
beschikbaar en inzichtelijk. Via de Cloud kan de klant 24-7
organisaties die voor hun bedrijfsvoering afhankelijk zijn van
de contract status uitlezen. Ook kunnen hier foto’s, van
betrouwbare installaties. ITBB kan u hierbij ontzorgen door
bijvoorbeeld het opgeleverde werk in worden opgenomen
uw gebouwgebonden installaties preventief en correctief te
en een algemeen dossier. In combinatie met een barcode
onderhouden en door onze 24-uursservice. Dienstverlening
scan kunnen alle onderdelen die in het onderhoudscontract
kan niet wachten, want comfort moet gewaarborgd zijn en
zitten, worden voorzien van een unieke code. Aan de barcode
bedrijfsprocessen moeten doorgaan. Ook na ingebruikneming van installaties is ITBB Group de juiste partner met een breed pakket aan diensten op het gebied van service & onderhoud. ITBB Service en Onderhoud management is specialist in het beheer en onderhoud van gebouwen. U wilt altijd op uw installaties kunnen rekenen en dus gaat u voor maximale betrouwbaarheid. Onze specialisten beheren desgewenst installaties op
is een technische datasheet gekoppeld. Alle relevante gegevens kunnen op deze wijze digitaal en via een Cloud worden bewaakt en geoptimaliseerd. Bij grotere contracten voor bijvoorbeeld fabrieken en/of vastgoedbeheerders kan op deze wijze de actuele status door de beheerder zelf en door de dienstdoende service monteur direct worden uitgelezen en indien van toepassing bijgewerkt.
afstand en verzorgen inspecties, controles en (preventief)
Met het Digitale Logboek maken wij de communicatie met onze
onderhoud aan tal van installaties voor klimaat, sanitair en
opdrachtgevers completer en nauwkeuriger en beschikken
elektrotechniek. Ook zijn zij gespecialiseerd in het traceren
wij op elk gewenst moment over alle relevante informatie over
en snel verhelpen van storingen en defecten. U kunt daarbij
eventuele calamiteiten snel te kunnen oplossen.
rekenen op een betrouwbare en een slagvaardige aanpak, want onze monteurs streven ernaar het oponthoud zo kort mogelijk te houden. Ook is ITBB Group de juiste partij voor het opstellen en uitvoeren van het totale onderhoudsbeleid binnen uw organisatie. U heeft hiervoor de keuze uit verschillende contractvormen die geheel op uw wensen
Service- en onderhoud management
22 I ITBB INSIDE 32
Het ITBB Digitale Logboek maakt alle relevante gegevens 24/7 inzichtelijk
kunnen worden vastgesteld.
ITBB INSIDE I 33
Projecten
FOI Installaties Parenco Locatie Renkum Omschrijving Leveren en monteren RVS leidingwerk Opdrachtgever Parenco
Uitbr. productiecapaciteit Paragon
Opt. biovergisting Orgaworld
Nb. Productie Fronterra Heerenveen
Uitbr. FrieslandCampina Leeuwarden
Ontw. amfibische graafmachine
Locatie Veendam Omschrijving Montage RVS leidingwerk Opdrachtgever Paragon Europe
Locatie Amsterdam Omschrijving Plaatsen drogers incl. RVS leidingwerk Opdrachtgever Haarslev Industries
Locatie Heerenveen Omschrijving RVS process piping Opdrachtgever Relco Europe
Locatie Leeuwarden Omschrijving RVS Utility piping Opdrachtgever FrieslandCampina
Locatie Tynaarlo Omschrijving Doorontwikkeling WTB ontwerp Opdrachtgever Waterking
Uitbr. productiecapaciteit Kikkoman
Uitbr. FrieslandCampina Bedum
Uitbr. capaciteit Eska Graphic Board
Ren. productie DS Smith Packaging
Nb. voet-fietsbrug Stavoren
Nieuwbouw reuzenrad
Locatie Sappermeer Omschrijving autoclaaf inclusief leidingwerk Opdrachtgever Kikkoman Foods
Locatie Bedum Omschrijving RVS process piping & Equipment setting Opdrachtgever TetraPak
Locatie Sappermeer Omschrijving Montage RVS leidingwerk Opdrachtgever Eska Graphic Board
Locatie Eerbeek Omschrijving Vervanging ø 3m. ventilatorhuis Opdrachtgever DS Smith Packaging
Locatie Stavoren Omschrijving CE documentatie Opdrachtgever Mandess Vastgoed
Locatie Frankrijk / Engeland Omschrijving Ontwerp A-frame Opdrachtgever Kroeze Constructie
Uitbr. productie Milchwerke Bermes Locatie Omschrijving Opdrachtgever
Nb. Het Hooge Heem Grootegast Omvang 7.500 m Omschrijving E/W installaties Opdrachtgever Stichting Woon- en Zorgcentrum Het Hooge Heem 2
34 I ITBB INSIDE
Holdorf, Duitsland RVS process piping & Equipment setting Den Hollander
Renovatie Botletbrug
Renovatie Ringbrug
Locatie Botlek Rotterdam Omschrijving Ontwerp kabel begeleidingsysteem Opdrachtgever SPIE Infra
Locatie Goes Omschrijving Detailenigineering WTB Opdrachtgever Hillebrand
Uitbr. Albemarle Catalysts
Renovatie Hoornse brug
Renovatie fietsbrug ‘De Slinger’
Ren. tankenpark Orgaworld
Locatie Amsterdam Omschrijving Uitbr. + vervangen RVS leidingwerk Opdrachtgever Albemarle Catalysts
Locatie Purmerend Omschrijving Voorontwerp WTB Tenderfase Opdrachtgever SPIE Infra
Locatie Drachten Omschrijving Inspectie & advies Opdrachtgever Hillebrand
Locatie Amsterdam Omschrijving Modificatie RVS leidingwerk Opdrachtgever Orgaworld
ITBB INSIDE I 35
Project IJshal Leeuwarden
Bernhard Bijma, projectmanager Gemeente Leeuwarden
“Wij hebben gestuurd op een zo laag mogelijk energieverbruik” “Wanneer je als gemeente de exploitatie van een indoor schaatshal succesvol wilt maken, dan moet je bij de realisatie van de hal sturen op het toekomstige energieverbruik. Duurzaamheid is daarmee een essentieel onderdeel omdat het energieverbruik van een ijshal aanzienlijk is. Op deze wijze hebben wij als gemeente hiervoor de uitgangspunten bepaald en de aanbesteding voor het project Elfstedenhal benaderd” aldus Bernhard Bijma, projectmanager van Gemeente Leeuwarden. “ITBB is onderdeel van een breder consortium dat ingeschreven heeft op een Build&Design aanbesteding, waarbij ook onderhoud en energielevering belangrijke onderdelen zijn geweest voor de besluitvorming en voor het resultaat wat wij voor ogen hebben”. Het consortium kwam met het beste plan.
Omvang: Design: Build:
Nieuwbouw 22.000 m2, De gemeente Leeuwarden en Stichting IJshal Leeuwarden hebben besloten dat de bouw van de nieuwe Leeuwarder ijshal ‘De Elfstedenhal’ gerealiseerd wordt door een Fries Consortium. GEAR (TWA architecten / AchterboschZantman) Bouwgroep Dijkstra Draisma, Jorritsma Bouw, Pranger-Rosier, ITBB, duurzaamheidsadvisering Ekwadraat.
36 I ITBB INSIDE
“Met de realisatie van de Elfstedenhal denkt de Gemeente Leeuwarden te voorzien in een regionale behoefte. Wij hebben een exploitatieprognose opgesteld en wij verwachten structureel circa 160.000 bezoekers per jaar die voornamelijk uit Leeuwarden en Noord-Friesland komen”.
ITBB INSIDE I 37
Innovatie Virtueel ontwerpen is de toekomst. D.m.v. de nieuwste lasertechnieken kunnen nieuwe en bestaande situaties 1:1 worden ingelezen. De klantwensen kunnen daarna op ware grootte worden ingepast in het virtuele 3D model van de werkelijke situatie. Het maakt niet meer uit of dit een modificatie is van een bestaande opstelling of een volledige inpassing van een nieuwe machine of productielijn. Met gebruik van nieuwe laser technieken kan ITBB ieder toekomstige gewenste situatie in het virtuele 3D model brengen. Het grote voordeel daarvan is dat alles in het ontwerp passend kan worden gemaakt en dat je samen met de klant de gewenste situatie in het virtuele 3D model kunt ontwerpen. Zodra deze zijn goedgekeurd wordt het 3D model uitgewerkt naar 1:1 werktekeningen. De installatie onderdelen kunnen daarna in de eigen ITBB prefab fabriek onder de beste condities worden geprefabriceerd, gecodeerd, gekeurd etc. Nadat de onderdelen zijn geprefabriceerd kan in een korte tijd het werk op locatie worden geassembleerd. Met deze innovatie is ITBB in staat ieder werk op locatie in een zeer korte tijd te bouwen. Ook kan met deze techniek de uitvoering en de voortgang van het werk tijdens montage worden vastgelegd. Dit is met name een goed hulpmiddel indien er tijdens de uitvoering nog veel wijzigingen worden doorgevoerd. In praktijk blijkt het verrekenen van deze mutaties achteraf vaak een discussie omdat wijzigingen en mutaties achteraf visueel vaak lastig te controleren zijn. Met behulp van tussentijdse 3D opnames kunnen de mutaties vaak deze ingewikkelde discussies voorkomen.
Ing. Rudie van Houten, hoofd bedrijfsbureau ITBB Industrie
Lasergestuurde maatvoering maakt bouw- en installatieprocessen nauwkeuriger en beter beheersbaar Werken met prefab vervangingsonderdelen
vorm van contracten, waarin de verantwoor-
tegenwoordig samen met TNO. “De scans die
voor installaties heeft veel voordelen. De
delijkheid voor een project in zijn geheel
wij maken, bestaan uit miljoenen puntjes.
onderdelen kunnen onder ideale omstandig-
bij de aannemer wordt gelegd. Die twee
Om die om te zetten naar de CAD-program-
heden worden gemaakt en de overlast bij de
ontwikkelingen samen voeden de behoefte
ma’s waarmee opdrachtgevers werken, moet
opdrachtgever blijft beperkt. Helemaal op
aan een heel nauwkeurig 3D-beeld van een
een ongelooflijke hoeveelheid data worden
maat zijn de onderdelen echter vrijwel nooit,
bestaande situatie. Daarop zijn wij ons gaan
verwerkt. Dat is een enorme slag.”
weet Hoofd Bedrijfsbureau Industrie
toeleggen.”
Rudie van Houten van ITBB uit ervaring,
Korte downtijd
zeker bij complexe installaties. Daarvoor
Het is díe slag die Geomaat zo interessant
hebben de toppers uit Heerenveen nu echter
maakt voor ITBB, vertelt Van Houten. “Als
een oplossing, vertelt hij in het kantoor van
ITBB industrie krijgen wij regelmatig de
Geomaat in Hoogkerk. Dit bedrijf is gespecia-
vraag om complexe installaties te verbeteren
liseerd in het vertalen van 3D puntenwolken
of aansluitingen te vervangen. Met de CAD-
in CAD-modellen. Met deze virtuele ontwerpen
modellen van Geomaat kunnen we de nieuwe
is maatwerk altijd perfect op maat.
onderdelen op de millimeter nauwkeurig maken. Voor de opdrachtgever betekent dit
Directeur Jelle Boorsma van ITBB ontmoette
dat de downtijd in de fabriek kan worden
zijn collega Jolle Jelle de Vries van Geomaat
teruggebracht. Nu is het plaatsen van
bij toeval tijdens een studiereis naar de
onderdelen vaak een kwestie van inmeten en
Verenigde Staten. De mannen raakten aan
“Deze CAD-modellen kunnen voorkomen dat een onderdeel niet past of dat de klant toch liever iets anders wil. Het kan in één keer goed.” 38 I ITBB INSIDE
bijstellen, nog een keer meten en bijstellen
de praat en ontdekten dat ze elkaar iets
Dataverwerking
en dan pas installeren. Dat hoeft niet meer.
te bieden hadden. De Vries richt zich met
Wat Geomaat onderscheidt van anderen
Bovendien kunnen we de opdrachtgever met
Geomaat bewust op de vervangingsmarkt,
is dat het bedrijf de 3D scans die het van
de CAD-modellen precies laten zien wat we
waarin ook ITBB actief is. “Wij zijn begonnen
wegen, kunstwerken en (fabrieks)instal-
gaan doen. Ook dat voorkomt faalkosten
als landmeters in de wegenbouw. Vanuit
laties maakt, vervolgens ook kan vertalen
en verspilling van materiaal. Het is dus ook
die hoek zag ik twee ontwikkelingen. Een
in producten, waarmee de aannemer kan
duurzamer.”
groeiende behoefte aan vervanging van het
werken. De software die voor deze vertaling
bestaande, bijvoorbeeld om de levensduur
nodig is, ontwikkelde het bedrijf grotendeels
van een brug te verlengen of een installatie
zelf. Maar om het proces in de toekomst nog
energiezuiniger te maken, en een nieuwe
verder te kunnen automatiseren, werkt het
ITBB INSIDE I 39
Uit de praktijk
referenties
Rabobank introduceert het nieuwe werken op een nieuwe locatie
BAT Niemeijer bespaart energie “In top drie van al onze fabrieken”
Begin september verhuisde Rabobank
telt het pand een aantal ‘aanlandplekken’.
De tabaksfabriek BAT Niemeyer in Groningen
Vermeldenswaardig is ook het samen met ITBB
Leeuwarden-Noordwest Fryslân naar het
“Werkplekken zonder pc, waar je een laptop
werkt sinds 2011 met een ambitieus
uitgevoerde LED-programma. “Werken met
voormalige hoofdkantoor van Friesland Bank. De
kunnen inloggen en even kunt werken”, verklaart
energiebesparingsprogramma. De fabriek wil
LED is in deze wereld, waarin tabak ook op
voorafgaande maanden werd een groot deel van
Reitsema.
in 2020 de helft minder energie verbruiken dan
kleurechtheid wordt beoordeeld, not done. Na
in referentiejaar 2000. Volgens utilitiesmanager
een test, met een beperkt aantal armaturen, gingen
‘het gebouw met de Koepel’ van binnen gestript en flexibel ingedeeld. “We omarmen het nieuwe
Het ‘oude werken’ is niet helemaal losgelaten.
Jan de Vries, ligt de multinational op koers. “We
de critici echter overstag. Binnen twee jaar is
werken. Dat heeft consequenties voor zowel de
We werken met zogenaamde vlekken. Dit
hebben inmiddels verschillende maatregelen
een kleine zeventig procent van alle HR-lampen
indeling als inrichting van de kantoren.”
betekent in praktijk dat afdelingen in principe op
doorgevoerd en staan qua energiegebruik in de
vervangen door LEDs. Dan hebben we het dus
een etage gehuisvest zijn. Is daar geen plek, dan
top drie van al onze fabrieken.” De Vries werd in
over duizenden lampen. Tel uit de winst.”
kan men elders een bureau pakken.”
2011 aangetrokken om de gewenste besparing,
Facilitymanager Eltjen Reitsema spreekt in meervoud. De bank betrekt behalve het
Niet vanzelfsprekend
samen met zijn manager Richard Vredenberg,
voormalige hoofdkantoor aan het Beursplein ook
Koepel
handen en voeten te geven. Dat was nodig,
het gedeelte aan het Zaailand waar inmiddels het
Op de bovenste drie verdiepingen, in de koepel,
laat laatste weten. “De fabriek verbruikte in
servicekantoor zit. Beide kantoren ondergingen
zitten spreekkamers en vergaderruimtes. “De
verhouding tot andere plants (te) veel energie.
een metamorfose om de komst van de 250
negende, bovenste etage is geschikt voor
Inmiddels staat BAT Niemeyer in de top drie van
De Vries aan. “Terwijl we meer zijn gaan
bijvoorbeeld ook op het gebied van werktuigbouw
medewerkers mogelijk te maken.
grotere bijeenkomsten”, aldus Reitsema die laat
West Europa.”
produceren en ook meer energievragende
en klimaatbeheersing. Zo installeert ITBB
machines gebruiken.”
momenteel nieuwe infrastructuur ten behoeve
weten dat de centrale technische installaties niet “De indeling was traditioneel, met aparte kantoortjes. Betreffende afdelingen zijn gestript
Eltjen Reitsema Facilitymanager Rabobank
en omgetoverd tot kantoortuinen met flexibele
vervangen zijn, maar wel gemodificeerd.
Richard Vredenberg FTS Manager BAT Niemeijer
Vredenberg noemt ITBB een uitstekend partner. “We werken nu enkele jaren samen. In het energiebesparingsprogramma, maar
Forse besparingen
van de verpakkingslijnen. Ook gaan ze een
De heren benutten de eerste maanden om het
Verschillende maatregelen
nieuwe koelmachine neerzetten.”
“Samen met ITBB Elektrotechniek bv en ITBB
verbruik, samen met in- en externe auditors,
Dit mooie resultaat dankt BAT Niemeyer
Opdrachtverstrekking is overigens niet
werkplekken. Om onze mensen te laten wennen,
en geluiddempende schermen opgehangen.
Klimaattechniek bv is een situatie gerealiseerd
in kaart te brengen. Dit onder de noemer:
aan uiteenlopende maatregelen. Vaak in
vanzelfsprekend. “Meestal schrijven we tenders
zijn we maanden voor de verhuizing begonnen
Elke verdieping heeft een pantry, lockers
waarin de technische randvoorwaarden zo
meten is weten. Vervolgens maakte het team
overleg met ITBB uitgevoerd. Als voorbeelden
uit en altijd beoordelen we of een aanbieding
met een ‘cleandeskpolicy’ en het opruimen
en een aantal staande werkplekken en
optimaal mogelijk zijn ingevuld. Daarmee is het
een ‘roadmap’ richting 2020. Het eerste
noemt De Vries de ingebruikname van
marktconform is. Feit is dat ITBB vaak als beste
van ladeblokken en persoonlijke archieven.
concentratieruimten. Iedere werkplek heeft
comfort van de werkomgeving geoptimaliseerd.
jaar boekten ze succes met het installeren
energiebesparende lucht-compressoren in
uit de bus komt. Ze onderscheiden zich vooral
Zonder die ballast konden we in één weekend
een pc met twee beeldschermen. Daarnaast
De klimaatbeheersing voldoet uitstekend,
van vacuümontgassers op de koel- en
de fabriek en een vacuüminstallatie aan de
in meedenken en aanpak. Ze weten een bestek
verhuizen.”
beschikken de accountmanagers over een
het datanetwerk is uiterst stabiel en met de
verwarmingsinstallaties en heatrecovery op
verpakkingslijnen. Maar ook de betere en meer
vaak zo te optimaliseren dat ze meer kwaliteit
laptop.
indirecte LEDverlichting op alle etages is ook het
infeed water van de stoomketel. “Dat leverde een
efficiënte klimaatbeheersing. Vredenberg:
of rendement leveren. Bovendien werken ze
duurzaamheidsaspect optimaal ingevuld. Dat
besparing op in het gasverbruik van maar liefst
“Op advies van ITBB is de bestaande
zorgvuldig en netjes. Niet onbelangrijk in een
werkt echt heel prettig.”
twaalf procent”, aldus Vredenberg.
luchtbehandelingsinstallatie geoptimaliseerd door
productieomgeving als de onze. Lijkt misschien
Akoestische plafonds De kantoren kregen elektrisch verstelbare
Aanlandplekken
bureaus, zodat iedereen zijn/haar flexplek met
Per fte is er 0,7 werkplek beschikbaar. Volgens
luchtverdeelslangen te installeren. Resultaat is
logisch, maar we hebben helaas ook andere
één druk op de knop op arbo-hoogte heeft. Om
Reitsema is dat voldoende gezien het aantal
Binnen drie jaar verbruikt BAT Niemeyer
een gezonder en gelijkmatiger klimaat én een
ervaringen met leveranciers.”
het geluid te dempen en de afdelingen
parttimers en medewerkers dat buitenshuis actief
inmiddels achttien procent minder gas en
forse energiereductie.”
iets op te delen, zijn akoestische plafonds
is, waaronder de accountmanagers. Bovendien
twaalf procent minder elektriciteit, vult
40 I ITBB INSIDE
ITBB INSIDE I 41
Stel...
Stel...
Stel...
U bent fabrikant van snoepgoed. U ontwikkelt een nieuw assortiment, bedenkt een originele verpakking met een leuk deksel. Hoe kunt u het plaatsen van die deksels automatiseren?
U bent fabrikant van kwetsbare producten die u volledig geautomatiseerd verpakt wilt hebben zonder beschadiging. Zeg maar, hoe verpak je kroepoek zonder dat het krak zegt...
U moet bepaalde producten of afvalstromen volledig geautomatiseerd sorteren op kleur, materiaal of gewicht. Hoe doet u dat?
Stel, u heeft soortgelijke praktische vragen. Laat ons eens nadenken over de oplossing.
Het ontwikkelen van maatwerkoplossingen is het specialisme ITBB Ingenieurs- en adviesbureau ITBB Ingenieurs- en Adviesbureau is de partner als het gaat om conceptontwikkeling, engineering en bouw van speciale apparaten en speciale machines. Daarnaast begeleiden wij onze klanten op het gebied van 3-dimensionaal ontwerp, machineveiligheid en regelgeving in de vorm van CAD trainingen en CE advies. Wij leveren maatwerk. In onze beleving wordt gebruiksgemak, duurzaamheid en klanttevredenheid bepaald door ondubbelzinnige communicatie en inlevingsvermogen. De beheersing van het ontwerpproces is cruciaal. Sleutelwoorden voor onze dienstverlening zijn kennis, ervaring, vakmanschap, kwaliteit, mentaliteit en de grootst mogelijke betrokkenheid en flexibiliteit. Volledig zelfstandig of samen met gespecialiseerde businesspartners realiseren wij met veel succes projecten in iedere branche. Dienstverlening op maat, zoals u van een partner mag verwachten.
Zo ontwikkelden de ingenieurs van ITBB reeds speciaal machines voor de meest uiteenlopende klanten zoals robots voor het assembleren van scheerapparaten, optimalisatie-machines voor melkpoeder-behandeling, onderzoekmachines voor de kwaliteitsbeoordeling van suikerbieten, inpakmachines voor bakkersgisten en nog veel meer.
42 I ITBB INSIDE
ITBB INSIDE I 43
Het laatste woord
Diana Monissen, bestuursvoorzitter van De Friesland Zorgverzekeraar:
“Technische innovaties van grote waarde bij veranderingen in de zorg” Er gaat veel veranderen in de Nederlandse zorg- en
Niet alleen bij gemeenten, ook bij zorgverzekeraars
Onzekerheden wegnemen
welzijnssector. Verantwoordelijkheden verschuiven en
verandert er het nodige. Zo gaan deze bijvoorbeeld de
Ondanks haar positieve toekomstvisie op de Friese
er moet fors worden bezuinigd om de zorg betaalbaar
wijkverpleegkundige betalen, die een belangrijke rol
zorg, begrijpt Monissen de onzekerheid bij gemeenten,
te houden. Ook Diana Monissen, bestuursvoorzitter van
krijgt in sociale wijkteams. De wijkteams moeten er op
zorginstellingen en leveranciers. Immers, investeringen
De Friesland Zorgverzekeraar, ziet de noodzaak voor
hun beurt voor zorgen dat mensen langer thuis kunnen
in specialisaties en gebouwen blijven in onzekere tijden
verandering. “We moeten ‘de zorgvraag’ herdefiniëren.
wonen.
uit. Wat Frieslands grootste zorgverzekeraar kan doen om die onzekerheid te verminderen? “Ten eerste goed
Want wanneer heb je behoefte aan zorg? Het wegnemen van belemmeringen voor goed functioneren is bijvoorbeeld vaak veel effectiever.” Daarin kan techniek, volgens Monissen, een belangrijke rol spelen.
Planbare ingrepen die niet in een anderhalvelijnscentrum kunnen, worden straks zo veel mogelijk gedaan in ‘themaziekenhuizen’
informeren. Zo houden we eind 2014 in de provincie een twaalftal zorgmanifestaties. Net zo belangrijk is om met alle betrokkenen vooruit te kijken en ‘de zorgvraag’ onder de loep te nemen.”
Met welke middelen kun je wél functioneren én “Bij de vitaliteit van mensen en ondersteuning aan huis
(langer) thuis blijven wonen. Die essentiële vraag moet
worden technische hulpmiddelen enorm belangrijk.
de zorgsector zich de komende jaren stellen meent Monissen. Evenzo belangrijk in die nieuwe filosofie is
Anderhalvelijnscentra
Niet voor niets stimuleert ons ‘participatiefonds’
volgens haar de focus op duurzaamheid, in de vorm van
Ook zogenaamde ‘anderhalvelijnscentra’ zien we,
veelbelovende technische innovaties, zoals bijvoorbeeld
preventie. “De komende jaren moet de nadruk liggen
als het aan Monissen ligt, steeds meer in het Friese
serious gaming. Daarmee kun je je oefeningen thuis
op bewegen, voeding en energie. Op ‘jonger ouder
straatbeeld. “Hier vinden mensen zowel hun huisarts,
uitvoeren zonder begeleiding. Techniek wordt van grote
worden’. Mooi voorbeeld is het programma ‘Sport op
tandarts als andere eerstelijns gezondheidszorg.
waarde bij de veranderingen komend decennium.”
Basisscholen’ dat wij in 19 Friese gemeenten hebben
Ook voor specialistische voor- en nazorg kunnen ze
geïnitieerd. Ook geven we op scholen voorlichting over
er terecht. Net als voor een kop koffie. Want naast
Fusies
voeding en helpen we ziekenhuizen milieuvriendelijker
een gezondheidsplein, zijn er ook horeca en winkels
De afgelopen jaren fuseerde menig zorgverlener
te worden. Een lijn die we de komende jaren verder
gevestigd.” Drachten heeft met ‘Sûnenz’ het eerste
én –verzekeraar, ook in Friesland. Zo ging het bedrijf
doortrekken.”
anderhalvelijnscentrum van het land. Compleet met
van Monissen samen met grote broer Achmea. “De
een gezondheids-, vitaliteits-, winkel- en horecaplein.
Friesland voert haar eigen beleid. Voordeel is dat we
Komende jaren komen er nog vijf centra bij in Friesland.
over en weer van elkaars best practices leren. En ook
Voorbereid op transities
bij investeringen in een aantal innovaties trekken we
Met een marktaandeel van 62% in de provincie, is De Friesland een factor van belang bij het slagen van
Voor de ziekenhuiszorg pleit Monissen voor meer spe-
samen op.”
de transities in de Friese zorg- en welzijnssector. Als we
cialisatie. “Planbare ingrepen die niet in een anderhal-
Monissen staat nog altijd achter de fusie. “Het is een
Monissen mogen geloven, zijn gemeenten, zorgaanbie-
velijnscentrum kunnen, worden straks zo veel mogelijk
prima fusie, en dat is niet iedere. Een goede fusie moet
ders en verzekeraars goed voorbereid. “Al anderhalf jaar
gedaan in ‘themaziekenhuizen’. Hiervan komen er drie
aantoonbaar meerwaarde opleveren voor de klant en
werken we intensief samen om alles zo goed mogelijk te
in de provincie. Deze ziekenhuizen specialiseren zich
maakt doelgerichter werken mogelijk. Dat is bij ons het
laten verlopen. Alle partijen stellen zich constructief op,
bijvoorbeeld in borstkanker of oogheelkunde. Voor zeer
geval. Samensmeltingen voor enkel organisatorische
ook de gemeenten. Natuurlijk gaat het nog niet bij elke
complexe aandoeningen is het MCL de aangewezen
kostenreductie, voegen in mijn ogen te weinig toe.
gemeente even soepel, maar de wil is er.”
instelling, met als achtervang het UMCG in Groningen.
Helaas gebeuren ze wel. Ook in de zorgsector.”
44 I ITBB INSIDE
ITBB INSIDE I 45
ITBB Group bv is een cluster van technisch gespecialiseerde bedrijven. Vanuit onze vestigingen in Heerenveen en Groningen werken dagelijks 200 werknemers aan de meest uiteenlopende projecten. Van gebouw gebonden installaties in ziekenhuizen en multifunctionele accommodatie t/m fabrieksinstallaties en van ontwikkeling van speciale handeling machines t/m de engineering en ontwikkeling van stalen bruggen. Voor de food-, energie en papiersector leveren wij onder andere rvs leidingwerken en equipment setting. Met een gezamenlijke backoffice beschikt ITBB over de beste professionals op het gebied van kwaliteit-, veiligheid-, juridische- en financiële controle waarmee ITBB haar opdrachten op alle facetten optimaal waarborgt. ITBB beschikt over de volgende gespecialiseerde business units; ITBB Beheer bv, ITBB Elektrotechniek bv, ITBB Klimaattechniek bv, ITBB Industrie bv, ITBB Ingenieurs- en Adviesbureau bv, Zonderman Elektrotechniek bv, ITBB Zonderman Installatietechniek bv. ITBB. Sterk als specialist, onderscheidend als geheel. Ontwerp, Advies, Projectleiding, Uitvoering en Beheer. ITBB Toppers in techniek…
1997 Op 1-2-1997 is de operationele start met 9 FTE. In september 1997 wordt het nieuwe kantoor in Heerenveen geopend. NEN-EN-ISO 9001 certificering en VCA** certificering. Op 31 december 1997 heeft ITBB 15 FTE in dienst.
2002 1e uitbreiding kantoor ITBB vestiging Heerenveen (2 bouwlagen)
2004 Start businessunit ITBB Klimaattechniek bv, op 31-12-2004 telt deze 15 FTE. 1 Mei 2004 waarborg certificering thans BRL 6000-2005 / BRL 600004 / BRL 6000-07, 1 Mei 2004 waarborg certificaat thans BRL 6000-2005 / BRL 6000-01 / BRL 6000-02 / BRL 6000-03 - gediplomeerd inspecteur Onroerend Goed werktuigkundige installaties
jaar 18 bouwen aan kwaliteit
ITBB Group viert haar 18-jarige bestaan
46 I ITBB INSIDE
2007 ITBB koopt Zonderman bv en ETG bv gevestigd in Groningen. Op 31-12-2007 telt deze 55 FTE. (E installaties in seriematige woningbouw), 3e uitbreiding vestiging Heerenveen met kantoren en assemblage fabriek voor ITBB Industrie bv
2010 Oprichting Zonderman Installatietechniek bv en naamwijziging Zonderman bv naar Zonderman Elektrotechniek bv Op 31-122011 telt Zonderman Installatietechniek 15 FTE. Interne verbouw kantoor Heerenveen, ITBB Beheer bv naar 2e verdieping. 26 juni 2011 BMI certificering NCP1344/IB/7000
2013
1996 Op 1-11-1996 wordt door Jelle J. Boorsma ITBB Installatie Technisch Bureau Boorsma bv opgericht. De belichaming van het ITBB concept is verpakt in het ITBB logo.
1999 Op 28-5-1999 wordt ITBB Apparaten- en Machinebouw bv opgericht (v.a. 28 augustus is de handelsnaam aangepast naar ITBB Ingenieurs en Adviesbureau bv). Op 28-5-1999 wordt de holding structuur opgericht; ITBB Group bv – ITBB Beheer bv business units. Implementatie digitaal realtime informatie en financieel beheer platform ITBB wordt erkend leerbedrijf ECABO en Kenteq
2003 Finale verkiezing Friese Ondernemer van het Jaar
2005 2e uitbreiding kantoor ITBB vestiging Heerenveen (verdieping in bedrijfshal) Oprichting afdeling service en onderhoud management.
2006 Juni 2006 start businessunit ITBB Industrie bv, op 31-12-2006 telt deze 9 FTE.
2009 Realisatie nieuwbouw vestiging ITBB en Zonderman bedrijven te Groningen. Reorganisatie en optimalisatie ITBB Ingenieurs en Adviesbureau bv Reorganisatie en optimalisatie ITBB Industrie bv Bedrijfscertificaat F-gassen regeling behaald.
2012 1 januari 2012 Erkend Philips LED expert, 1 april 2012 KOMO INSTAL procescertificaat, 19 augustus 2012 STEK bedrijfscertificaat, november 2012 1e reorganisatie Zonderman bedrijven, erkenning EVI Zonnestroom PV, oprichting label Zonenergie 3.0 bv
Mei 2013, 2e reorganisatie Zonderman bedrijven, optimalisatie assemblage fabriek ITBB Industrie bv, reorganisatie Zonderman Installatietechniek bv naar verdere integratie met ITBB Klimaattechniek bv, gediplomeerd Brandpreventiedeskundige, aanschaf orbitaal las automaten ITBB Industrie bv
18 jaar na aanvang van ITBB werken er dagelijks circa 200 medewerkers [160 FTE & 25% flexibele schil) aan gemiddeld 60 verschillende projecten!
2014 Optimalisatie, reorganisatie en uitbreiding ITBB Industrie bv, uitbreiding organisatie ITBB Elektrotechniek bv en ITBB Klimaattechniek bv in vestiging Groningen, uitbreiding en optimalisatie ITBB Service en Onderhoud Management organisatie, ITBB Industrie bv gediplomeerd visueel lasinspecteur, inrichting test- en validatieruimte ITBB Ingenieurs en Adviesbureau bv, certificering bodemenergiesystemen BRL 6000-00 / BRL 6000-21
ITBB INSIDE I 47
