Luchtkwaliteitplan

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 Gemeente Heerhugowaard

Opdrachtgever: Projectleider: Datum: Kenmerk:

Gemeente Heerhugowaard Milieudienst Regio Alkmaar, José Mesa / Rob Moerkerken 17 juni 2013 3002W005

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard

Inhoudsopgave 0.

SAMENVATTING ............................................................................................................................ 3

1.

INLEIDING ...................................................................................................................................... 4

2.

EUROPESE EN NEDERLANDSE WET- EN REGELGEVING ..................................................... 5 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.8.1 2.8.2

3.

ALGEMEEN ....................................................................................................................................5 NATIONAAL SAMENWERKINGSPROGRAMMA LUCHTKWALITEIT (NSL) .................................................5 REGIONAAL SAMENWERKINGSPROGRAMMA LUCHTKWALITEIT NOORDVLEUGEL .................................6 NIET IN BETEKENENDE MATE (NIBM) .............................................................................................6 BESLUIT GEVOELIGE BESTEMMINGEN ..............................................................................................6 PROJECTSALDERING ......................................................................................................................7 VERGUNNINGPLICHTIGE INRICHTINGEN W ABO EN HET ACTIVITEITENBESLUIT .....................................7 ONTWIKKELINGEN ..........................................................................................................................8 ZEEZOUTCORRECTIE ......................................................................................................................8 FIJN STOF (PM10 EN PM2,5) ............................................................................................................8

LUCHTKWALITEIT IN HEERHUGOWAARD ............................................................................. 11 3.1 DE GEMEENTE HEERHUGOWAARD................................................................................................ 11 3.2 OPBOUW LUCHTKWALITEIT........................................................................................................... 12 3.3 HUIDIGE SITUATIE........................................................................................................................ 13 TABEL 1 - AANTAL WONINGEN PER CONCENTRATIEKLASSE VOOR STIKSTOFDIOXIDE (NO2) .......................... 13 TABEL 2 - AANTAL WONINGEN PER CONCENTRATIEKLASSE VOOR FIJN STOF (PM10) .................................... 13 3.4 TOEKOMSTIGE SITUATIE .............................................................................................................. 13 TABEL 3 - AANTAL WONINGEN PER CONCENTRATIEKLASSE VOOR STIKSTOFDIOXIDE (NO2) .......................... 14 TABEL 4 - AANTAL WONINGEN PER CONCENTRATIEKLASSE VOOR FIJN STOF (PM10) .................................... 14 3.5 PARKEERGARAGES ..................................................................................................................... 14 TABEL 5 – INVOERGEGEVENS PER LOCATIE ............................................................................................... 15 TABEL 6 – RESULTATEN TOETSJAAR 2013................................................................................................. 16 TABEL 7 – RESULTATEN TOETSJAAR 2020................................................................................................. 16

4.

DOELEN, AMBITIES EN MAATREGELEN ................................................................................. 17 4.1 4.2

5.

TERUGBLIK OP LUCHTKWALITEITPLAN 2008-2012 ........................................................................ 17 NIEUWE DOELEN, AMBITIES EN MAATREGELEN .............................................................................. 17

MONITORING ............................................................................................................................... 19 5.1 5.2

MONITORINGSTOOL ..................................................................................................................... 19 NSL-REKENTOOL ........................................................................................................................ 19

BIJLAGEN: ........................................................................................................................................... 20 BIJLAGE 1: RESULTATEN LUCHTKWALITEIT HEERHUGOWAARD, PEILJAAR 2011 ............................................ 20 BIJLAGE 2: RESULTATEN LUCHTKWALITEIT HEERHUGOWAARD, PEILJAAR 2020 ............................................ 21 BIJLAGE 3: GEACTUALISEERD OVERZICHT TOEKOMSTIGE RUIMTELIJKE EN INFRASTRUCTURELE PLANNEN ...... 22

Pagina 2 van 22


0.

Samenvatting

Een goede luchtkwaliteit is van grote waarde voor de gezondheid. Met name in stedelijk gebied staat de luchtkwaliteit onder druk. Door verkeer en industrie worden stoffen uitgestoten naar de lucht die gevolgen hebben voor mens en milieu. Belangrijke probleemstoffen zijn fijn stof (PM10) en stikstofdioxide (NO2). Nabij parkeergarages kan benzeen ook tot problemen leiden. Stikstofdioxide wordt voornamelijk uitgestoten door snelrijdend en optrekkend verkeer. De bronnen voor fijn stof zijn zeer divers: verkeer, industrie en vele natuurlijke bronnen. Deze luchtverontreinigende stoffen kunnen bij een te hoge concentratie schade aan de gezondheid van mensen en dieren geven en schade aan planten en gebouwen. Vanwege de ernstige gezondheidsrisico’s wordt zowel op Europees als landelijk niveau hoge prioriteit gegeven aan het terugdringen van luchtverontreiniging. Ook de gemeente Heerhugowaard wil hieraan een bijdrage leveren. Daarvoor heeft zij in 2008 een luchtkwaliteitplan opgesteld. Omdat toen geen knelpunten zijn gesignaleerd, hoefde zij geen specifieke maatregelen te treffen. Het luchtkwaliteitplan is nu geactualiseerd. Het voorliggende plan is afgestemd op de nieuwe en gewijzigde weten regelgeving. Daarnaast zijn opnieuw berekeningen uitgevoerd met betrekking tot de huidige en toekomstige luchtkwaliteit. Daaruit zijn wederom geen knelpunten gebleken en daarom zijn nu ook geen (aanvullende) lokale maatregelen vereist. Dit neemt niet weg dat de gemeente Heerhugowaard continu aandacht zal schenken aan het aspect luchtkwaliteit. Naast het toetsen van nieuwe ruimtelijke en infrastructurele plannen aan de dan geldende grenswaarden, zal zij ook rekening houden met de luchtkwaliteit in het kader van vergunningverlening en handhaving en worden in regionaal verband gegevens verzameld voor de jaarlijkse monitoring in het kader van het nationaal en regionaal samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit (NSL en RSL). Ook gaat Heerhugowaard een aantal projecten uitvoeren die direct dan wel indirect aan een verbetering van de luchtkwaliteit zullen bijdragen, onder andere het stimuleren van het fietsgebruik en het gebruik van de ‘deelauto’, de aanleg van laadpunten voor elektrische auto’s, de reconstructie van een aantal kruispunten en de aanleg van de Westfrisiaweg.

Pagina 3 van 22


1.

Inleiding

Een goede luchtkwaliteit is van grote waarde voor de gezondheid. Met name in stedelijk gebied staat de luchtkwaliteit onder druk. Door verkeer en industrie worden stoffen uitgestoten naar de lucht die gevolgen hebben voor mens en milieu. Belangrijke probleemstoffen zijn fijn stof (PM10) en stikstofdioxide (NO2). Stikstofdioxide wordt voornamelijk uitgestoten door snelrijdend en optrekkend verkeer. De bronnen voor fijn stof zijn zeer divers: verkeer, industrie en vele natuurlijke bronnen. Deze luchtverontreinigende stoffen kunnen bij een te hoge concentratie schade aan de gezondheid van mensen en dieren geven en schade aan planten en gebouwen. Voor heel Nederland is berekend dat jaarlijks zo’n 18.000 mensen vroegtijdig overlijden aan de gevolgen van luchtverontreiniging. Een veelvoud hiervan ondervindt medische klachten door luchtverontreiniging. De gezondheidsrisico’s hangen af van de mate van de luchtverontreiniging en de risicogroep. Risicogroepen zijn ondermeer COPD-patiënten, (oudere) mensen met hart- en vaatziekten, kinderen, sporters en mensen die zwaar lichamelijk werk verrichten in de buitenlucht. Vanwege de ernstige gezondheidsrisico’s wordt zowel op Europees als landelijk niveau hoge prioriteit gegeven aan het terugdringen van luchtverontreiniging. Ook de gemeente Heerhugowaard wil hieraan een bijdrage leveren. Om de luchtkwaliteit te kunnen verbeteren en eventuele (toekomstige) knelpunten aan te pakken is in 2008 een luchtkwaliteitplan opgesteld. Daarvoor zijn toen alle ruimtelijke plannen, verkeersplannen en milieuvergunningen die van invloed konden zijn op de luchtkwaliteit in kaart gebracht. Daarbij is gekeken of deze ontwikkelingen en de daarmee gepaard gaande groei van de gemeente niet zodanige negatieve effecten op de lokale luchtkwaliteit zouden hebben, dat de luchtkwaliteitnormen zouden worden overschreden. Uit recent onderzoek is gebleken dat de gemeente Heerhugowaard (nog steeds) geen knelpunten kent. Desondanks wil zij het luchtkwaliteitplan actualiseren en afstemmen op de nieuwe en gewijzigde weten regelgeving en nieuwe (ruimtelijke) ontwikkelingen in Heerhugowaard. Het voorliggende plan voorziet daarin. Leeswijzer: In hoofdstuk 2 wordt de meest relevante weten regelgeving rondom luchtkwaliteit aangehaald. Hoofdstuk 3 gaat in op de actuele en toekomstige situatie in Heerhugowaard. Ook wordt in dit hoofdstuk de luchtkwaliteit nabij parkeergarages nader beschouwd. In hoofdstuk 4 wordt teruggeblikt op de afgelopen planperiode en worden nieuwe doelstellingen en plannen benoemd. Tot slot gaat hoofdstuk 5 in op de monitoring van de luchtkwaliteit en de beschikbare rekenmodellen.

Pagina 4 van 22


2.

Europese en Nederlandse weten regelgeving

2.1 Algemeen De Europese Unie wil dat de lucht overal schoon genoeg is om de gezondheid van de mensen te waarborgen. Daarvoor heeft zij normen vastgesteld voor de concentraties van vervuilende stoffen in de lucht. Deze normen ( vaak ‘grenswaarden’ genoemd) zijn in de Nederlandse wetgeving verwerkt in de 1 Wet milieubeheer (titel 5.2 luchtkwaliteitseisen , verder de Wet luchtkwaliteit genoemd). Deze wet is op 15 november 2007 in werking getreden. Grenswaarden geven een niveau van de buitenluchtkwaliteit aan, dat in het belang van de bescherming van de gezondheid van de mens en van het milieu in zijn geheel, binnen een bepaalde termijn moet worden bereikt. Voorts verplicht de wet gemeenten om periodiek de luchtkwaliteit op hun grondgebied vast te stellen, hierover te rapporteren en een plan van aanpak op te stellen om de luchtkwaliteit te verbeteren wanneer de grenswaarden worden overschreden.

2.2 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) Nederland heeft de Europese normen voor PM10 op 1 januari 2005 en voor NO2 op 1 januari 2011 niet gehaald. Nederland kan in het algemeen wel voldoen aan de normen voor de andere stoffen in de Europese richtlijn luchtkwaliteit. Lidstaten kunnen op grond van de richtlijn uitstel vragen om aan de normen te voldoen. Voorwaarde hiervoor is dat de lidstaat aantoont binnen een uitsteltermijn wel aan de normen te kunnen voldoen. De Nederlandse overheid laat in het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) zien hoe zij de normen voor PM10 en NO2 gaat halen. Dit programma vormde de basis voor het verzoek om uitstel aan de Europese Commissie, het zogenaamde derogatieverzoek. 2 Op 7 april 2009 heeft de Europese Commissie het gevraagde uitstel gegeven . Het NSL is op 1 augustus 2009 van kracht geworden. Sindsdien: moet Nederland met ingang van 11 juni 2011 aan de jaargemiddelde en daggemiddelde normen voor PM10 voldoen; moet Nederland uiterlijk op 1 januari 2015 aan de jaargemiddelde norm voor NO2 voldoen (met uitzondering van de agglomeratie Heerlen/Kerkrade die al op 1 januari 2013 moet voldoen); geldt dat een project ‘niet in betekenende mate’ (NIBM) bijdraagt aan de luchtkwaliteit, als het effect 3 op de luchtkwaliteit minder is dan 3% van de jaargemiddelde grenswaarde van 40 microgram/m 3 (dus minder dan 1,2 microgram/m ); kan een bevoegd gezag het NSL gebruiken om een project te onderbouwen dat ‘in betekende mate’ bijdraagt aan de luchtkwaliteit, op voorwaarde dat het project in het NSL staat; zijn overheden verplicht de maatregelen in het NSL uit te voeren; 3 is het monitoringstelsel van kracht. Een project of maatregel in het NSL kan gewijzigd, vervangen of toegevoegd worden via een melding aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu. Als de staatssecretaris instemt met de melding, wordt deze onderdeel van het NSL. In het NSL zijn maatregelen opgenomen die of de uitstoot (emissie) van schadelijke stoffen beperken of die de blootstelling (immissie) verminderen. Maatregelen die de emissie beperken zijn onder andere het verbeteren van de doorstroming op wegen, het verbeteren van het openbaar vervoer en het instellen van milieuzones voor vracht- en bestelauto’s. De immissie kan worden beperkt door bijvoorbeeld (geluid)schermen langs wegen te plaatsen, rondwegen om dorpen en steden aan te leggen of door kwetsbare groepen niet vlak bij wegen of andere bronnen te situeren.

1

Staatsblad 2007, nummer 414 Zie ook het Besluit derogatie (Staatsblad 2009, nummer 366). Hierin zijn de zones en agglomeraties aangewezen die uitstel hebben gekregen om aan de normen voor PM10 en NO2 te voldoen. 3 De monitoring verplicht de betrokken bestuursorganen om jaarlijks aan de minister van Infrastructuur en Milieu te rapporteren over de voortgang en uitvoering van de maatregelen en projecten die in het NSL zijn opgenomen en over de effecten daarvan op de luchtkwaliteit (zie ook hoofdstuk 5). 2

Pagina 5 van 22

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard 2.3 Regionaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Noordvleugel Het NSL bevat – per NSL-regio – ook de maatregelen die provincies, regionale samenwerkingsverbanden en gemeenten gaan treffen om de knelpunten met betrekking tot de luchtkwaliteit op te lossen. De provincie Noord-Holland en de provincie Flevoland werken hierbij nauw samen. De regionale en lokale maatregelen hebben zij gebundeld in het Regionaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Noordvleugel (RSL Noordvleugel). Ook de gemeente Heerhugowaard neemt hieraan deel. Met de RSL-maatregelen zal de luchtkwaliteit verbeteren en zullen de negatieve effecten van (nieuwe) ruimtelijke projecten worden gecompenseerd.

Voor Heerhugowaard zijn de navolgende projecten relevant: • Westfrisiaweg (bevoegd gezag provincie Noord-Holland); • Industrieterrein De Vaandel (voorheen De Vork; bevoegd gezag gemeente Heerhugowaard); • Woningbouwlocatie De Draai (bevoegd gezag gemeente Heerhugowaard).

2.4 Niet In Betekenende Mate (NIBM) Met het in werking treden van de nieuwe regelgeving is de koppeling tussen ruimtelijke ontwikkelingen en de gevolgen voor de luchtkwaliteit flexibeler geworden. Belangrijk hierbij is het begrip ‘niet in betekenende mate’ (NIBM). Ontwikkelingen die niet in betekenende mate bijdragen aan een verslechtering van de luchtkwaliteit hoeven in principe niet meer afzonderlijk te worden getoetst aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit. In het Besluit NIBM en de Regeling NIBM zijn de uitvoeringsregels vastgelegd. Projecten dragen ‘niet in betekenende mate’ bij aan een verslechtering van de luchtkwaliteit, als aannemelijk is dat de toename van de concentratie van fijn stof (PM10) of stikstofdioxide (NO2), 3 veroorzaakt door het project, minder is dan 3% van de grenswaarde (dus minder dan 1,2 microgram/m ). In de Regeling NIBM is een lijst met categorieën van gevallen (inrichtingen, kantoor- en woningbouwlocaties) opgenomen die niet in betekenende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging. Deze gevallen kunnen zonder toetsing aan de grenswaarden voor het aspect luchtkwaliteit uitgevoerd worden. Ook als het bevoegd gezag op een andere wijze, bijvoorbeeld door berekeningen, aannemelijk kan maken dat het geplande project NIBM bijdraagt, kan toetsing aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit achterwege blijven. De bijdrage van NIBM-projecten aan de luchtverontreiniging wordt binnen het NSL gecompenseerd met algemene maatregelen.

2.5 Besluit gevoelige bestemmingen 4 Op 16 januari 2009 is het Besluit gevoelige bestemmingen in werking getreden. Met deze algemene maatregel van bestuur wordt de vestiging van zogeheten ‘gevoelige bestemmingen’ in de nabijheid van provinciale en rijkswegen beperkt. Hiervoor hanteert het besluit bepaalde onderzoekszones: 300 meter aan weerszijden van rijkswegen en 50 meter langs provinciale wegen, gemeten vanaf de rand van de weg. Waar in zo’n onderzoekszone de grenswaarden voor fijn stof of stikstofdioxide (dreigen te) worden overschreden, mag het totaal aantal mensen dat hoort bij een ‘gevoelige bestemming’ niet toenemen. Dit kan betekenen dat de vestiging van nieuwe ‘gevoelige bestemmingen’ binnen die zone niet is toegestaan. Bij uitbreidingen van bestaande ‘gevoelige bestemmingen’ is een eenmalige toename van maximaal 10% van het totale aantal blootgestelden toegestaan. De volgende gebouwen met de bijbehorende terreinen zijn aangemerkt als ‘gevoelige bestemming’: scholen, kinderdagverblijven en verzorgings-, verpleeg- en bejaardentehuizen. Het gaat hierbij niet om bestemmingen in de meest enge zin van het woord, maar om alle vergelijkbare functies, ongeacht de exacte aanduiding ervan in het bestemmingsplan en andere besluiten. In de context van dit besluit worden ziekenhuizen, woningen en sportaccommodaties dus niet als gevoelige bestemming gezien. In de meeste ziekenhuizen is sprake van luchtbehandeling, waardoor 4

Staatsblad 2009, nummer 14

Pagina 6 van 22

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard binnen een goede luchtkwaliteit gehandhaafd kan worden. Ook hebben ziekenhuizen een flinke verkeersaantrekkende werking, met negatieve gevolgen voor de luchtkwaliteit in de directe omgeving, terwijl een goede bereikbaarheid cruciaal is. Het Besluit gevoelige bestemmingen benadrukt het belang van een ‘goede ruimtelijke ordening’. Dat principe blijft onverkort gelden en is dus niet vervangen door het besluit. Het besluit waarborgt dat mensen met een verhoogde gevoeligheid in specifieke (nieuwe) situaties niet worden geconfronteerd met een luchtkwaliteit die niet voldoet aan de grenswaarden. Daarnaast schrijft de Wet ruimtelijke ordening (Wro) voor dat een bestemmingsplan moet voldoen aan de criteria voor goede ruimtelijke ordening. Die verplichting heeft in dit verband betrekking op situaties waarop het Besluit gevoelige bestemmingen niet ziet, maar die vanuit het oogpunt van goede ruimtelijke ordening onwenselijk zijn, bijvoorbeeld de bouw van woningen langs een snelweg, of de bouw van een school langs een drukke binnenstedelijke weg. In het algemeen is het verstandig om terughoudend te zijn met de vestiging van gevoelige bestemmingen nabij drukke (snel)wegen. De Gezondheidsraad concludeert niet voor niets dat ook bij concentraties beneden de grenswaarden gezondheidsschade kan optreden.

2.6 Projectsaldering De Regeling ‘Projectsaldering luchtkwaliteit 2007’ is op 15 november 2007 in werking getreden. De regeling werkt de regels voor projectsaldering uit de Wet luchtkwaliteit uit. Projectsaldering geeft de mogelijkheid om ruimtelijke plannen uit te voeren die: • • •

in betekenende mate (IBM) bijdragen aan de luchtverontreiniging en zorgen voor overschrijding van de grenswaarden voor fijn stof of stikstofdioxide en niet in het NSL zijn opgenomen.

Zonder projectsaldering zouden de plannen niet uitgevoerd kunnen worden. Projectsaldering moet plaatsvinden in een gebied dat een functionele of geografische relatie heeft met het plangebied. Het gaat daarbij ook om plannen die de luchtkwaliteit ter plekke iets kunnen verslechteren, maar in een groter gebied per saldo verbeteren. Overheden moeten de maatregelen die de luchtkwaliteit in het grotere gebied per saldo verbeteren, zo veel mogelijk tegelijkertijd met dit project realiseren. De regeling stelt eisen aan overheden om ruimtelijke besluiten goed te onderbouwen en te motiveren. Ook moeten zij rekening houden met andere aspecten zoals blootstelling en goede ruimtelijk ordening.

2.7 Vergunningplichtige inrichtingen Wabo en het Activiteitenbesluit Als een inrichting vergunningplichtig is, zal op grond van artikel 5.16 lid 2 van de Wet milieubeheer de luchtkwaliteit betrokken moeten worden bij de vergunningverlening (oprichten of veranderen van de inrichting). Sinds 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) van kracht. Een vergunning voor de activiteit milieu maakt sindsdien onderdeel uit van een omgevingsvergunning. Overigens zullen steeds meer inrichtingen gaan vallen onder de algemene regels van het Activiteitenbesluit. Voor een aantal activiteiten uit het Activiteitenbesluit hebben bedrijven vooraf toestemming van het bevoegd gezag nodig: de Omgevingsvergunning beperkte milieutoets (OBM). De grenswaarden voor luchtkwaliteit uit de Wet milieubeheer gelden voor iedereen, ook voor bedrijven die onder het Activiteitenbesluit vallen. Het Activiteitenbesluit houdt hier rekening mee met het onderbrengen van activiteiten onder het besluit en door daar waar nodig voorschriften te stellen. Voor een aantal activiteiten is een artikel opgenomen dat de mogelijkheid biedt om met een maatwerkvoorschrift aanvullende eisen te stellen.

Pagina 7 van 22

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard 2.8

Ontwikkelingen

2.8.1 Zeezoutcorrectie Bij toetsing van berekende concentraties fijn stof (PM10) aan de grenswaarden, mogen de concentraties worden gecorrigeerd voor de aanwezigheid van zeezout in de lucht. De zeezoutaftrek mag op het resultaat worden toegepast, als sprake is van een grenswaarde-overschrijding. Het betreft dan een aftrek van de bijdrage van een natuurlijke bron op de achtergrondconcentratie. De hoogte van de zeezoutcorrectie is vastgelegd in de ministeriële Regeling beoordeling luchtkwaliteit 2007 (Rbl 2007). Deze regeling is gewijzigd. Met ingang van 21 november 2012 zijn zowel de systematiek als de correctiewaarden aangepast. De correctie op het aantal overschrijdingsdagen is nu provincie-afhankelijk gemaakt en daarnaast verlaagd. Voorheen werd deze correctie standaard op 6 overschrijdingsdagen gesteld. De aftrek is nu 2, 3 of 4 dagen, afhankelijk van de provincie. Daarnaast is de correctie op de berekende jaargemiddelde concentratie per gemeente bepaald. Daarbij is de systematiek zelf ongewijzigd, maar zijn de 3 correctiewaarden verlaagd. De correctie varieert nu van 1 tot 5 microgram per m . Uit onderstaande figuren is af te leiden dat de correctie met betrekking tot het aantal overschrijdingsdagen in Noord-Holland 4 bedraagt. Voorts geldt in Heerhugowaard een correctie van 3 3 microgram per m op de berekende jaargemiddelde concentratie.

Figuur 1 - Bijgestelde zeezoutcorrectie (bron: RIVM); links zeezoutcorrectie voor de dagnorm, rechts zeezoutcorrectie voor de jaarnorm.

2.8.2 Fijn stof (PM10 en PM2,5) Sinds 2008 is een Europese richtlijn (2008/50/EG) voor luchtkwaliteit van kracht. Een belangrijke wijziging in deze richtlijn is de invoering van grenswaarden voor de jaargemiddelde concentratie en gemiddelde stedelijke achtergrondconcentratie van PM2,5 . Voor de vergunningverlening en de ruimtelijke ordening is de grenswaarde voor PM2,5 van belang. Deze gaat echter pas op 1 januari 2015 gelden en zal 25 µg/m3 zijn, gedefinieerd als jaargemiddelde concentratie.

Pagina 8 van 22

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard De term PM10, ook wel aangeduid met fijn stof, wordt gebruikt voor zwevende deeltjes (Particulate Matter) in de atmosfeer met een (aerodynamische) diameter van 10 m of kleiner. In het geval van PM2,5 betreft dit een diameter van 2,5 m of kleiner. PM10, en dus PM2,5 bestaat uit een primaire en een secundaire fractie. De primaire fractie wordt door direct menselijk handelen, maar ook door natuurlijke processen in de lucht gebracht. De belangrijkste door mensen veroorzaakte uitstoot komt van transport, industrie en landbouw. Belangrijke natuurlijke bronnen zijn zeezoutaerosol en opwaaiend bodemstof. Het secundaire deel wordt in de atmosfeer gevormd door chemische reacties van gassen, waar in het bijzonder ammoniak (NH3), stikstofoxiden (NOx), zwaveldioxide (SO2) en vluchtige organische stoffen(VOS) een belangrijke rol spelen. De fractie PM2,5 bevat vooral de deeltjes die ontstaan door condensatie van verbrandingsproducten of door reactie van gasvormige luchtverontreiniging. Ook stof dat, bijvoorbeeld in de vorm van roet en rook, rechtstreeks vrijkomt bij verbrandingsprocessen zoals bij transport, industrie en consumenten, bestaat vooral uit kleinere deeltjes. Stof dat vrijkomt bij mechanische bewegingen, zoals wegdekslijtage en stalemissies, betreft vooral deeltjes die groter zijn dan PM2,5. De samenstellende deeltjes van fijn stof hebben, afhankelijk van de grootte, een atmosferische verblijftijd in de orde van dagen tot weken. Daardoor kan fijn stof zich over afstanden van duizenden kilometers verplaatsen en is fijn stof een probleem op continentale schaal.

Figuur 2 - Jaargemiddelde concentratie PM2,5 in 2008 (bron: Jaaroverzicht Luchtkwaliteit 2008, RIVM Rapport 680704008/2009)

Pagina 9 van 22

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard De fijn stof concentraties in Nederland zijn opgebouwd uit de achtergrondconcentrat ies plus lokale bijdragen. Het grootste deel van de door mensen veroorzaakte PM2,5achtergrondconcentratie in Nederland komt uit het buitenland. Hier bovenop komt de bijdrage uit eigen land, die leidt tot een verhoging van het concentratieniveau. Fijn stof wordt door de mens ingeademd en kan gezondheidseffecten veroorzaken. Hierbij gaat het om effecten op de luchtwegen, maar meer recent onderzoek laat zien dat er ook effecten op het hartvaatsysteem aantoonbaar zijn. Bij de effecten op de gezondheid van luchtverontreiniging wordt onderscheid gemaakt tussen de effecten die optreden na een tijdelijke verhoging van de concentraties gedurende één of enkele dagen (de zogenaamde acute blootstelling) en de effecten die gepaard gaan met langdurig blootgesteld zijn aan relatief lage niveaus (de zogenaamde chronische blootstelling). Nieuwe inzichten van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) geven aan dat PM2,5 schadelijker is voor de mens dan PM10. De oorzaak hiervan is onder andere dat PM2,5 dieper in de longen doordringt. op Daarnaast is PM2,5 een beter aanknopingspunt voor het beleid, deze nieuwe inzichten zijn daarom ook normen voor PM2,5 afgesproken, naast de al bestaande normen voor PM10. Hieronder (figuur 2) is een indicatieve kaart van de PM2.5 - concentraties in Nederland weergegeven om een eerste indruk te geven van de concentratieniveaus en verdeling in Nederland. Deze kaart heeft geen officiële status en er kunnen geen rechten aan ontleend worden.

Pagina 10 van 22


3.

Luchtkwaliteit in Heerhugowaard

3.1 De gemeente Heerhugowaard Het Structuurbeeld Heerhugowaard 2005-2015 is geactualiseerd en vervangen door de Structuurvisie Heerhugowaard ‘Stad van Kansen’ 2020, die op 13 september 2011 door de gemeenteraad is vastgesteld. Het doel van de structuurvisie is het schetsen van de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Heerhugowaard voor de komende 10 tot 15 jaar. De structuurvisie vormt als zodanig de basis voor het beleid en de projecten die de komende jaren op het gebied van wonen, economie en werkgelegenheid, mobiliteit, voorzieningen, groen, water en milieu worden ontwikkeld. In het kader van de luchtkwaliteit zijn de navolgende ontwikkelingen relevant: Bevolking De gemeente telde op 1 januari 2010 ruim 51.000 inwoners. Door de VINEX-taakstelling (die Heerhugowaard met Alkmaar en Langedijk van het Rijk kreeg om de regionale woningbehoefte op te vangen) heeft Heerhugowaard een jonge bevolking. Het aandeel jonge kinderen ligt boven het landelijk gemiddelde (groene druk), terwijl het aandeel ouderen in de Heerhugowaardse bevolking lager is. Vooral de leeftijdsgroep 30 tot 40-jarigen is in Heerhugowaard meer dan gemiddeld vertegenwoordigd. De leeftijdsopbouw van de Heerhugowaardse bevolking verandert de komende jaren flink. Nu heeft Heerhugowaard nog een relatief jonge bevolking, maar de komende decennia zet de vergrijzing echter goed door. De grijze druk van de 65-plussers ten opzichte van de productieve bevolkingsgroep zal zich ontwikkelen van 19% in 2010 tot 31% in 2030. De groene druk zal licht dalen naar ongeveer 41% in 2030. Naar verwachting zal de gemeente Heerhugowaard in 2030 circa 60.000 inwoners tellen. Wonen In Heerhugowaard is voldoende ruimte om te wonen. De eerstkomende jaren worden de plandelen III en IV van de Stad van de Zon en enkele appartementencomplexen in het Stadshart afgerond. Daarnaast worden de nieuwbouwlocaties Broekhorn en De Draai ontwikkeld. Hierbij staat de ontwikkeling van duurzame wijken voorop. Momenteel wordt gewerkt aan circa 2.300 woningen voor oplevering tot 2015. Tussen 2015 en 2020 staan 1.800 woningen op de planning. In totaal voorzien de plannen in circa 300 woningen meer dan volgens de provinciale berekeningen nodig zullen zijn. Daarnaast is er nog niet ingeplande plancapaciteit van ongeveer 700 woningen. Wel moet worden aangetekend dat hierin, vanwege de slechte economische ontwikkelingen, vertraging kan optreden. Bedrijvigheid In de toekomst zijn de meeste bedrijven gevestigd in de bedrijfszone. De bedrijfszone bestaat uit de bedrijventerreinen Zandhorst, Beveland, De Frans, het Stationsgebied en de toekomstige terreinen Broekhorn, Westpoort (Regionaal Topklinisch Interventie Centrum (RTIC)) en De Vaandel (voorheen De Vork geheten). Ook in De Noord is een kleinschalig bedrijventerrein aanwezig. Aan de westzijde van De Noord is het concentratiegebied voor glastuinbouw Alton gelegen. Het gebied Westpoort wordt begrensd door de Westtangent, N242, de spoorlijn en de Abe Bonnemaweg. Voor dit gebied wordt een Masterplan ontwikkeld, met daarin ruimte voor kantoren, maatschappelijke en medische voorzieningen (MCA Gemini Groep) en alles wat daaraan logischerwijs gerelateerd kan worden (zoals beperkt horeca, detailhandel en onderwijs). Verkeer Als het gaat om verkeer heeft Heerhugowaard de ambitie om de individuele mobiliteitsvrijheid te behouden en waar mogelijk te vergroten, waarbij een goede balans wordt gevonden tussen leefbaarheid, verkeersveiligheid en bereikbaarheid. Er wordt ingezet op duurzame vervoerswijzen, zoals de fiets, het openbaar vervoer en elektrische auto’s. Een geoptimaliseerde afstemming van de vervoersmodaliteiten en het creëren van de daarbij behorende voorzieningen moet de mobiliteit in Heerhugowaard verduurzamen.

Pagina 11 van 22

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard Met de aanleg van de Oosttangent wordt de hoofdwegenstructuur gecompleteerd en wordt het mogelijk om de Middenweg – ter hoogte van Centrumwaard – autoluw te maken. Regionaal is de doortrekking van de Westfrisiaweg van groot belang. De Westfrisiaweg in Heerhugowaard is de ontbrekende schakel in een bovenregionale verbinding tussen Alkmaar, Hoorn, Enkhuizen en Zwolle. Een belangrijk effect van de Westfrisiaweg is dat het doorgaande verkeer buiten de gemeente om geleid kan worden. Ook is de Westfrisiaweg een goede ontsluiting voor de bedrijventerreinen Zandhorst en De Vaandel.

3.2 Opbouw luchtkwaliteit De problematiek van de luchtkwaliteit in Heerhugowaard spitst zich – zoals in veel Nederlandse steden – toe op de stoffen PM10 en NO2. Van plaats tot plaats verschillen de concentraties van deze stoffen. Gedeeltelijk komen luchtvervuilende stoffen ‘overgewaaid’ vanuit het buitenland (“grensoverschrijdende achtergrond”). Alle bronnen in Nederland zorgen samen voor de “nationale achtergrond”. De extra uitstoot aan luchtverontreinigende stoffen in de stedelijke gebieden is de “stedelijke achtergrond”. Daarnaast zijn er pieken, vooral langs wegen als gevolg van een lokale bijdrage van het verkeer. Opgeteld kunnen de lokale (piek)emissies, de nationale achtergrond en de grensoverschrijdende achtergrond lokaal tot te hoge concentraties leiden.

Figuur 2 - Voorbeeld van de concentratieopbouw in de buitenlucht

Op de internationale en nationale achtergrondconcentratie heeft de gemeente Heerhugowaard geen invloed. Primair ligt een verantwoordelijkheid bij de Europese Unie en het rijk om te hoge achtergrondconcentraties terug te dringen. Dit bijvoorbeeld door de invoering van schonere motoren en brandstoffen. Maatregelen gericht op het verbeteren van de luchtkwaliteit in Heerhugowaard moeten dus met name gericht zijn op het terugdringen van de bijdragen die lokaal relevant zijn. Hierbij speelt het verkeer een dominante rol. De bijdragen van andere bronnen zoals industrie, agrarische sector (kascomplexen) en huishoudens (open haarden en allesbranders) zijn weliswaar aanwezig, maar ondergeschikt aan de rol van het verkeer. Uiteraard kunnen genoemde bronnen lokaal (enige) overlast veroorzaken. Dit zal dan per geval bekeken en indien mogelijk aangepakt worden.

Pagina 12 van 22

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard 3.3 Huidige situatie In dit luchtkwaliteitplan zijn de concentraties van luchtverontreinigende stoffen in de buitenlucht berekend voor de huidige situatie (peiljaar 2011). De berekeningen zijn uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regeling beoordeling luchtkwaliteit 2007’ en met behulp van de NSL-rekentool (zie ook paragraaf 5.2). De luchtkwaliteitberekeningen zijn uitgevoerd voor de twee meest belangrijke stoffen, te weten stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10). Als invoerdata is gebruik gemaakt van het nieuwe regionale verkeersmodel van de agglomeratie Alkmaar, die ook is gebruikt voor het berekenen van de geluidbelastingcontouren wegverkeerslawaai, in het kader van de EU-richtlijn omgevingslawaai. De verkeersgegevens voor het jaar 2011, intensiteiten, verdeling over de voertuigcategorieën, wegvaksnelheden en dergelijke, zijn aangevuld met de overige noodzakelijk data, zoals de bomenfactor en de mate van congestie op de beschouwde wegen. In de afbeeldingen van bijlage 1 zijn de resultaten van de berekeningen weergegeven in de vorm van een berekende concentratie per bouwblok (woning) voor zowel NO2 als PM10. Tevens is in de onderstaande tabellen het aantal woningen per concentratieklasse weergegeven. concentratie klasse < 15 g/m

3

aantal woningen 16

15 – 20 g/m

3

10.227

20 – 25 g/m

3

7.223

25 – 30 g/m

3

128

30 – 35 g/m

3

-

35 – 40 g/m

3

-

> 40 g/m

3

-

Tabel 1 - Aantal woningen per concentratieklasse voor stikstofdioxide (NO2)

concentratie klasse < 15 g/m

3

aantal woningen -

15 – 20 g/m

3

-

20 – 25 g/m

3

17.572

25 – 30 g/m

3

22

30 – 35 g/m

3

-

35 – 40 g/m

3

-

> 40 g/m

3

-

Tabel 2 - Aantal woningen per concentratieklasse voor fijn stof (PM10) Uit de resultaten van de berekeningen blijkt dat er voor beide stoffen geen overschrijding van de grenswaarde plaatsvindt. Voor fijn stof bevinden zich circa 90% van de woningen binnen de 3 achtergrondconcentratie, die in deze regio rond de 24 g/m ligt. 3.4 Toekomstige situatie Uit het onderzoeksrapport van M+P (zie paragraaf 4.1) is af te leiden dat Heerhugowaard ook in 2016 kan voldoen aan de wettelijke normen voor NO2 en PM10. Voor dit nieuwe luchtkwaliteitplan zijn – overeenkomstig de ‘Regeling beoordeling luchtkwaliteit 2007’ en met behulp van de NSL-rekentool – luchtkwaliteitberekeningen uitgevoerd voor het peiljaar 2020. Hiervoor zijn de in paragraaf 3.3 genoemde invoerdata aangevuld, aan de hand van de verwachte ruimtelijke en infrastructurele ontwikkelingen (zie bijlage 3).

Pagina 13 van 22


Uit de resultaten van de berekeningen blijkt dat ook in 2020 geen overschrijding van de grenswaarde voor NO2 noch voor PM10 plaats zal vinden. Vorenstaande resultaten zijn in de afbeeldingen van bijlage 2 verwerkt. In onderstaande tabellen is tevens het aantal woningen per concentratieklasse weergegeven. Hierbij wordt opgemerkt dat het aantal woningen in 2020 circa 25.000 zal bedragen. concentratie klasse < 15 g/m

3

aantal woningen 67

15 – 20 g/m

3

16275

20 – 25 g/m

3

8534

25 – 30 g/m

3

124

30 – 35 g/m

3

-

35 – 40 g/m

3

-

> 40 g/m

3

-

Tabel 3 - Aantal woningen per concentratieklasse voor stikstofdioxide (NO2) concentratie klasse 15 g/m

3

aantal woningen -

15 – 20 g/m

3

-

20 – 25 g/m

3

24979

25 – 30 g/m

3

21

30 – 35 g/m

3

-

35 – 40 g/m

3

-

> 40 g/m

3

-

Tabel 4 - Aantal woningen per concentratieklasse voor fijn stof (PM10) 3.5 Parkeergarages Langs wegen zijn vooral de parameters stikstofoxide (NO2) en fijn stof (PM10) relevant. Nabij parkeergarages speelt de parameter benzeen ook een belangrijke rol. Vooral nabij de toegangsweg en de plaats waar de afgezogen dampen van de parkeergarage worden uitgeblazen, kan benzeen in relevante concentraties aanwezig zijn. Echter, in de praktijk zullen bedoelde emissies veelal niet voor overschrijdingen van de grenswaarden zorgen, wanneer de parkeergarage is ontworpen conform NEN 2443 ‘Parkeren en stallen van personenauto’s op terreinen en in garages’ en indien de maatregelen zijn uitgevoerd die beschreven staan in het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (het Activiteitenbesluit) en bijbehorende ministeriële regeling. Zo nodig kan het bevoegd gezag aanvullende eisen stellen door middel van zogenoemde maatwerkvoorschriften. Heerhugowaard kent ook een aantal parkeergarages. Per locatie is aan de hand van de beschikbare verkeersgegevens de emissie bepaald en getoetst aan de geldende grenswaarde. De resultaten zijn in 3 onderstaande tabellen verwerkt. Hieruit is af te leiden dat de grenswaarde van 5,0 µg/m op geen enkele locatie wordt overschreden.

Pagina 14 van 22


Naam

coördinaten

parkeerbewegingen

X

Y

mvt/etmaal

Stadsplein

117.019

519.893

1.250

Dekamarkt

117.222

519.772

1.500

Zuidtangent

117.296

519.734

4.000

Coolplein

117.172

519.581

600

Middenweg

117.329

519.557

4.000

Tabel 5 – Invoergegevens per locatie Benzeen (C6H6) Naam

jaargemiddelde

jaargemiddelde achtergrond

Stadsplein

1,3 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Dekamarkt

1,4 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Zuidtangent

2,6 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Coolplein

1,0 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Middenweg

2,6 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Pagina 15 van 22

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard Tabel 6 – Resultaten toetsjaar 2013 Benzeen (C6H6) Naam

jaargemiddelde

jaargemiddelde achtergrond

Stadsplein

1,2 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Dekamarkt

1,3 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Zuidtangent

2,3 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Coolplein

0,9 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Middenweg

2,3 µg/m

3

0,7 µg/m

3

Tabel 7 – Resultaten toetsjaar 2020 Ten opzichte van de vorige planperiode lijkt het erop alsof er een verslechtering heeft plaatsgevonden. In een enkel geval zou de benzeenconcentratie zelfs meer dan verdubbeld zijn. Dit beeld is echter vertekend omdat er geen of onvoldoende verkeersgegevens over het in het uitrijdende verkeer

bekend waren. Bij deze berekeningen zijn gemakshalve alle bewegingen op één punt gesitueerd. Daarnaast is inmiddels de berekeningsmethodiek gewijzigd. Voor deze planperiode is wel gerekend met de beschikbare verkeersgegevens en de nieuw berekeningsmethodiek. Op basis van deze berekeningen kan worden vastgesteld dat de wettelijke grenswaarden op geen enkele locatie worden overschreden. Berekeningen van de toekomstige situatie (= peiljaar 2020) laten zelfs een (lichte) verbetering zien. Dit laat echter onverlet dat bij een verdere uitbreiding van de parkeervoorzieningen in het Stadshart extra aandacht zal moeten worden geschonken aan het aspect benzeen. Tot slot: in de berekeningen van de vorige planperiode is ook een ‘reservelocatie’ meegenomen. Deze is echter nog niet gerealiseerd. In de planvorming is hiervoor 2015 aangegeven, maar dat is nog ongewis. Bedoelde locatie is daarom in de huidige berekeningen niet mee genomen.

Pagina 16 van 22


4.

Doelen, ambities en maatregelen

4.1 Terugblik op Luchtkwaliteitplan 2008-2012 Uit het onderzoeksrapport van M+P (“Onderzoek luchtkwaliteit”, d.d. 25 januari 2008) – dat aan het Luchtkwaliteitplan 2008-2012 ten grondslag heeft gelegen – zijn geen overschrijdingen van de grenswaarden af te leiden. Zelfs niet op de langere termijn. Daarom was aanvullend lokaal beleid niet vereist. Desondanks had Heerhugowaard de ambitie om de lokale luchtkwaliteit zo mogelijk te verbeteren door: • eventuele knelpunten – mede als gevolg van toekomstige ruimtelijke plannen – inzichtelijk te maken; • de eventueel te treffen maatregelen te inventariseren en vast te stellen; • bouwplannen, verkeersplannen en dergelijke consequent te toetsen aan de grenswaarden en deze werkwijze organisatiebreed in te bedden; • binnen de HAL-regio afstemming te zoeken in een gezamenlijke aanpak; • de burgers te informeren en voor te lichten. Alle toekomstige plannen zijn geïnventariseerd en meegenomen met de berekeningen van de toekomstige luchtkwaliteit. Er zijn geen (toekomstige) knelpunten vastgesteld. Een bijgewerkt overzicht van bedoelde plannen is in bijlage 3 opgenomen. In samenwerking met ervaren medewerkers van de vakdisciplines milieu, ruimtelijke ordening en volkshuisvesting en stadsbeheer heeft ingenieursbureau M+P alle mogelijke maatregelen geïnventariseerd, die direct dan wel indirect aan een verbetering van de luchtkwaliteit zullen bijdragen. In grote lijnen hebben deze maatregelen betrekking op het verbeteren van de doorstroming, het beperken van de intensiteit, het stimuleren van het gebruik van schone voertuigen en het in acht nemen van voldoende afstand tussen de bron en ontvanger. In de afgelopen planperiode zijn (nagenoeg) alle aangekondigde maatregelen uitgevoerd. Deze zullen vast en zeker in positieve zin hebben bijgedragen aan de luchtkwaliteit in Heerhugowaard. Echter, het is moeilijk te kwantificeren welk aandeel de lokale maatregelen hebben gehad ten opzichte van regionale, nationale en Europese maatregelen. Binnen de HAL-regio worden de gegevens verzameld, die nodig zijn voor de jaarlijkse monitoring van het NSL en het RSL. Een verdere afstemming in een gezamenlijke aanpak is (nog) niet opportuun gebleken. Over het thema luchtkwaliteit is zowel binnen als buiten de (ambtelijke) organisatie van Heerhugowaard in ruime mate gecommuniceerd. Hiervoor zijn onder andere persberichten uitgebracht en artikelen geplaatst in ‘Stadsnieuws’. Naast diverse presentaties voor interne en externe doelgroepen is het Luchtkwaliteitplan ook op inter- en intranet verschenen. Er is continue aandacht voor luchtkwaliteit binnen de beleidsvelden ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer, industrie, vergunningverlening en handhaving en monitoring.

4.2 Nieuwe doelen, ambities en maatregelen Omdat Heerhugowaard nu noch in de toekomst knelpunten kent ten aanzien van de luchtkwaliteit, hoeft zij geen specifieke maatregelen te treffen. Het accent van het beleid ligt meer op het consolideren van de huidige situatie, ondanks ruimtelijke ontwikkelingen en dergelijke. Daarvoor is continue aandacht voor het thema ‘luchtkwaliteit’ binnen de (ambtelijke) organisatie vereist. Nieuwe bouw- en infrastructurele plannen dienen consequent getoetst te worden aan de actuele grenswaarden. Zo nodig dienen passende maatregelen te worden getroffen. Daarnaast kent Heerhugowaard een aantal projecten die direct dan wel indirect aan een verbetering van de luchtkwaliteit zal bijdragen. In dit kader zijn de navolgende projecten relevant: Fietsen In de afgelopen jaren is in Heerhugowaard een hoofdfietsnetwerk opgebouwd, dat nu vrijwel compleet is. Op dit moment wordt gewerkt aan een fietsbeleidsplan, voortvloeiend uit het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP). Eén van de speerpunten van dit beleid is het verhogen van het aantal fietsritten tot 7,5 km. Nieuwe ontwikkelingen, denk daarbij aan de elektrische fiets, zouden ertoe kunnen leiden dat deze afstand groter wordt. Daarmee kan het aantal autoritten worden verminderd en daarmee de luchtverontreiniging.

Pagina 17 van 22

Luchtkwaliteitplan 2012-2016 - Gemeente Heerhugowaard Tevens zal dit beleid bestaan uit het verder onder de aandacht brengen van het hoofdfietsnetwerk door middel van verschillende projecten, zoals: • project Costas: een Europees project waar Heerhugowaard lead-partner is voor het stimuleren van het fietsen naar sportverenigingen; • Bike the track: het fietsen stimuleren door een puntenspaarsysteem.

Automobiliteit Op het gebied van automobiliteit wordt gewerkt aan het stimuleren van de deelauto, “Carsharing” en “Peer to peer”. Dit laatste is een ontwikkeling, waarbij particulieren hun auto aan derden ter beschikking stellen, tegen een starttarief plus een vergoeding per kilometer. Ook het gebruik van de elektrische auto wordt gestimuleerd door het plaatsen van nieuwe laadpalen. Bedrijven worden aangespoord om laadpalen te plaatsen voor hun werknemers die met een elektrische auto komen. Zuidtangent De doorstroming van het verkeer blijft een punt van aandacht. Met name de Zuidtangent is in dit opzicht een knelpunt, waar de komende jaren aan gewerkt wordt om de doorstroming te verbeteren. Zo zal het kruispunt Middenweg/Zuidtangent worden voorzien van een verkeersregelinstallatie (VRI) en zal de rotonde worden verwijderd. Deze zorgt tijdens de drukke perioden rondom het winkelcentrum en de daarbij behorende parkeergarages voor veel stagnatie van het verkeer. De VRI moet ervoor zorgen dat de doorstroming wordt verbeterd. Voor een verbeterde doorstroming zal ook de ondertunneling van het spoor een oplossing moeten bieden. Deze maatregel zal echter niet op korte termijn kunnen plaatsvinden vanwege de verstrekkende infrastructurele gevolgen en de financiën die daarmee gemoeid zijn. N242 (Westerweg) - Westtangent Ter verbetering van de doorstroming en vanwege de komst van het ziekenhuis (Regionaal Topklinisch Interventie Centrum) wordt deze kruising in de periode 2013-2014 gereconstrueerd. De VRI zal worden vervangen door een ongelijkvloerse kruising. N242 (Westerweg) - Zuidtangent - Broekerweg Ook op dit kruispunt wordt de doorstroming verbeterd. De capaciteit van het kruispunt wordt vergroot met extra opstelstroken. Fietsverkeer en voetgangers worden afgewikkeld via nieuw aan te leggen tunnels. Westfrisiaweg Met de aanleg van de Westfrisiaweg wordt het doorgaand verkeer tussen de N507 en de N242 om Heerhugowaard heen geleid.

Pagina 18 van 22


5.

Monitoring

5.1 Monitoringstool Sinds 2010 vindt jaarlijks een monitoring plaats van het NSL. Daarin wordt de ontwikkeling van de luchtkwaliteit gevolgd en wordt de uitvoering van de maatregelen en projecten, die zijn opgenomen in het NSL, bijgehouden. Ten behoeve van deze monitoring worden berekeningen uitgevoerd met de ‘Monitoringstool’, die het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft laten ontwikkelen. Indien uit de monitoring blijkt dat de doelstellingen van het NSL niet worden gehaald, dan kunnen extra maatregelen worden getroffen. De monitoring in 2012 heeft plaatsgevonden met de nieuwe ‘Monitoringstool’, die op 1 februari 2012 beschikbaar is gesteld. De uitvoering van de monitoring is neergelegd bij Bureau Monitoring. Bureau Monitoring is een samenwerkingsverband tussen het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en InfoMil. InfoMil, onderdeel van Agentschap NL, ondersteunt het proces en draagt zorg voor de contacten met de NSL-partners. Het RIVM is verantwoordelijk voor de wetenschappelijke resultaten die in de jaarlijkse monitoringsrapportage worden opgeleverd. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de rekentool die het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft laten ontwikkelen als onderdeel van de ‘Monitoringstool’ en de informatie (bijvoorbeeld verkeersintensiteiten) die wordt aangeleverd door de NSL-partners. Het is de verantwoordelijkheid van de overheid die de gegevens aanlevert, dat deze gegevens correct en volledig zijn.

5.2 NSL-rekentool De concentraties van luchtverontreinigende stoffen in de buitenlucht kunnen worden berekend of gemeten. De uitkomsten zijn te gebruiken voor: • • •

het vaststellen van de huidige situatie; het beoordelen van de effecten van toekomstige maatregelen en projecten; het opstellen van plannen en rapportages.

Het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM) maakt jaarlijks gegevens bekend die overheden moeten gebruiken bij de berekening van de concentraties luchtverontreinigende stoffen. Deze taak van IenM is vastgelegd in de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 2007 (RBL 2007). De gegevens worden jaarlijks vóór 15 maart bekendgemaakt. In maart 2012 heeft IenM de nieuw invoergegevens (emissiefactoren, achtergrondconcentraties en meteorologische data) bekendgemaakt. Deze nieuwe invoergegevens zijn in de nieuwste versies van CAR, ISL2 en ISL3a verwerkt. Dit zijn drie goedgekeurde rekenmodellen. Vanaf medio 2012 is de NSL-rekentool beschikbaar. De NSL-rekentool – een on-line rekenprogramma, beschikbaar gesteld door IenM – bevat de data van de door IenM bekendgemaakte gegevens als de lokale gegevens (verkeersgegevens, omgevingskenmerken). Met de NSL-rekentool kunnen varianten van het NSL worden doorgerekend, maar ook op zichzelf staande berekeningen, zoals NIBM- en grenswaardentoetsing. De NSL-rekentool is geschikt om berekeningen uit te voeren voor wegen binnen het bereik van SRM1 en SRM2 (zie RBL 2007). De NSL-Rekentool wordt dé standaardimplementatie van SRM1 en -2 van het ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Pagina 19 van 22


Bijlagen: Bijlage 1: resultaten luchtkwaliteit Heerhugowaard, peiljaar 2011

Pagina 20 van 23


Bijlage 2: resultaten luchtkwaliteit Heerhugowaard, peiljaar 2020

Pagina 21 van 22


Bijlage 3: geactualiseerd overzicht toekomstige ruimtelijke en infrastructurele plannen

Pagina 22 van 22

Luchtkwaliteitplan gemeente Heerhugowaard Overzicht ruimtelijke en verkeerskundige plannen jaar van doorrekening

ruimtelijk plan

inhoud

concreet

Structuurvisie

doorlooptijd tot

aantal woningen of opmerkingen ha

1.1. 1.1.a.

2012

Broekhornpolder Broekhornpolder (wonen)

Ontwikkeling woonwijk Broekhornpolder

ja

ja

2013-2015

160 woningen

1.1.b.

2018

Broekhornpolder (wonen)

Ontwikkeling woonwijk Broekhornpolder

ja

ja

2015-2020

389 woningen

1.1.c.

2018

Broekhornpolder-bedrijventerrein

Ontwikkeling bedrijventerrein tussen N242 en spoorweg

ja

ja

gefaseerd 2015 2020

8 HA

2. 2.a. 2.b.

2012 2012

Heerhugowaard-Zuid Heerhugowaard Zuid – plandeel 1 Heerhugowaard Zuid – plandeel 2

Wonen Wonen en voorzieningen

ja ja

ja ja

gereed 2015

823 woningen 1600 woningen

gereed Laatste grondgebonden woningen zijn in aanbouw; nog 1 appartementengebouw te gaan nabij Dijk van Kyoto (planning n.t.b.).

2.c.

2012

Heerhugowaard Zuid – plandeel 4

Wonen

ja

ja

2012-2016

236 woningen

woningbouw medio 2013 in woonveld 1 nabij Sport Lagnune.

2.d.

2012

Heerhugowaard Zuid – plandeel 3

Wonen en recreatie

ja

Ja

gereed

348 woningen

Woningbouw in "De Strip" medio 2013 afgerond. Daarna is het wachten op verdere ontwikkelingen (planning n.t.b.).

2.e.

2012

Recreatie

ja

ja

gereed

187 Ha gereed

dubbel zie recreatie

2.f.

2012

Heerhugowaard Zuid – recreatiegebied Park van Luna Antonia Korvezeetuin

Ontwikkeling woonbuurt (voormalig dierenpension Adrianahoeve)

ja

nee

gereed

27 woningen

3. 3.a.

2012

Het Stadshart Parkeerbeleid in het Stadshart e.o.

ja

ja

gereed

3.b. 3.c.

2012 2018

Wonen in het Stadshart Wonen in het Stadshart

betaadl parkeren, vergunninggebied, blauwe zones Wonen boven winkels Wonen Westtangent/Koraal

ja nee

ja ja

gereed onbekend

150 woningen 180 woningen

3.d. 3.e.

2012

Voorzieningen in het Stadshart Fietsparkeervoorzieningen

Winkels, horeca, voorzieningen Verbeteren fietsparkeervoorzieningen in Stadshart (reservelocatie)

ja nee

ja nee

gereed gereed

2,5 Ha nieuw

3.f.

2018

reserve locatie Stadshart

Winkels en woningen tussen stadsplein en Westtangent

nee

ja

2015

7000 m2 BVO 65 woningen

4. 4.a.

2012

Woonwijk De Draai Woonwijk De Draai-Noord

Woonwijk

ja

ja

2013-2020

1500 woningen

Circa 1500 woningen; 1e 80 woningen gereed medio 2013; verdere voortgang afhankelijk van verkoop.

4.b.

2018

Woonwijk De Draai-Zuid

Woonwijk

ja

ja

2020-2025

1200 woningen

Circa 1200 woningen; op enkele kleinschalige ontwikkelingen na zal dit deel van De Draai pas over 5-10 jaar worden ingevuld.

2012-2038

120 Ha (70 Ha netto)

5.a.

2012

De Vaandel (1e fase te noorden van N23)

ja

ja

2012-2015

6 Ha netto

10 Ha bruto

5.b.

2018

De Vaandel (overige fasen)

Ontwikkeling van grootschalig bedrijventerrein Ontwikkeling van grootschalig bedrijventerrein

ja

ja

2015 - 2038

64 Ha netto

110 Ha bruto

Ontwikkeling nieuwe woonbuurt Realisatie Praktijkschool

ja ja

nee ja

gereed 2012

126 woningen 4300 m2 bvo

5.

Bedrijventerrein De Vaandel

6. 6.a. 6.b. 7.

Binnenstedelijke herontwikkelingslocaties Gebiedsdeel 1 2012 2012

De Noord: Plaetmanstraat Umbriëllaan Focus Binnenstedelijke herontwikkelingslocaties Gebiedsdeel 2

bijlage 3 geactualiseerd overzicht plannen.xlsx

1

gestagneer uitvoering onbekend


ruimtelijk plan

inhoud

7.a.

2018

Ruimtelijke visie Hugo Oord / G. Douplantsoen

7.b.

2012

7.c.

2012

7.d.

concreet

Structuurvisie

doorlooptijd tot


Visie Wonen, Welzijn en Zorg gebiedsdeel 2: de ontwikkeling van een woonservicezone: uitbreiding voorzieningen, verbouwing en uitbreiding Hugo Oord, ontwikkeling nieuwe woningen G. Douplantsoen

ja

nee

2013-2014

82 woningen

Bouw supermarkt

Visie Wonen, Welzijn en Zorg gebiedsdeel 2: ontwikkeling voorzieningencentrum

ja

ja

2014-2015

1250 m2 bvo + 4000 m2 parkeren

Van Duivenvoordestraat / Don Bosco / v.m. Kruisgebouw

Visie Wonen, Welzijn en Zorg gebiedsdeel 2: ontwikkeling voorzieningencentrum / AGOED (apotheek gezondheidszorg ondere 1 dak) met wonen

ja

ja

2014 AHOED, appartementen onbekend

2000 m2 AHOED en 90 appartementen

Poort halfweg

Winkels met daarboven woningen

ja

ja

gereed

141 appartementen en 5100 m2 bvo aan winkels en horeca

nee nee nee nee

nee nee nee nee

2015 2014-2015 2014 2013

124 woningen 34 woningen 60 woningen 32 woningen

ja ja

nee ja

gereed gereed

148 +77 woningen

7.e. 7.f. 7.g. 7.h. 8.

2012 2012 2012 2012

Tamarixplantsoen Acacialaan Bickerstraat Middenweg 27 Binnenstedelijke herontwikkelingslocaties Gebiedsdeel 3

Ontwikkeling woningen Ontwikkeling woningen Ontwikkeling woningen Ontwikkeling woningen

8.a. 8.b.

2012 2012

Titanialaan I Herstructurering De Horst 1e fase

8.c.

2012

Olmenlaan

8.d.

2012

Stationsweg / Ter Braaklaan (woningen Tromp)

Ontwikkeling wonen en kantoren Ontwikkeling wijkcentrum, Brede School en wonen Ontwikkeling wonen en voorzieningen (o.a. supermarkt) Ontwikkeling woningen

8.e. 8.f.

2012 2012

Ruysdaelstraat Herstructurering Tamarixplantsoen (onderdeel van Visie Beukenlaan)

8.g.

Herstructurering Acacialaan / Taxuslaan (onderdeel van Visie Beukenlaan)

9.

Binnenstedelijjke herontwikkelingslocaties Gebiedsdeel 4

9.a. 9.b. 10. 10.a. 10.b.

2012

10.c.

2012

10.d.

2012

Middenweg 27 Hoogheemraadschap NHNK Visie Stationsgebied Hotel De Zandhorst - bowling en parkeren Hotel De Zandhorst - wellness centre en parkeerdek Maatregelen Zuidtangent(verbetering doorstroming) Parkeerdek BonRoute

11. 11.a.

2012

Recreatie Waarderhout omvormen tot een Stadsbos.

11b.

2012

2012

Heerhugowaard Zuid - recreatiegebied Park van Luna (functie: ontlasten kustgebied)


ja

nee

gereed

42 woningen

ja

nee

gereed

8 woningen

Ontwikkeling woningen Verbouwing zorgcentrum, ontwikkeling wonen

ja ja

nee ja

gereed 2013-2015

27 woningen 1 fase 60 woningen, 2 fase 80 woningen

Ontwikkeling wonen, voorzieningen

ja

nee

2015 1e fase 2017 28 woningen 1e fase 2e fase 28 appartementen 2e fase

Ontwikkeling woningen kantoor

ja ja

nee nee

2014 gereed

31 woningen 10.157 m2 bvo

ja nee

nee nee

2009 - 2010 nnb

1,0 Ha nnb

ja

nee

2014

ja

nee

gereed

nee

nee

2013

57 Ha

2007

187 Ha gereed

Uitbreiding Hotel De Zandhorst Uitbreiding Hotel De Zandhorst Korte termijnmaatregelen kruising Zuidtangent Ontwikkeling parkeerdek BonRoute langs het spoor (achter huidige station)

het bos aantrekkelijker maken voor verschillende vormen van recreatie. Recreatie: functie ontlasten van het kustgebied

2

niet doorgegaan niet doorgegaan

gereed


ruimtelijk plan

inhoud

11.c.

2012

Broekhornpolder (recreatie)

11.d.

2012

Compensatie-bos Smuigelpolder

12. 12.a.

2012

Verkeerskundige plannen Fietspad langs Westtangent

12.b.

2012

Studie verkeersluwe Midenweg

12.c.

2012

Reconstructie Westtangent

12.d.

2012

N508 (Oosttangent – Randweg Alkmaar)

12.e.

2012

Opbreken weg over Huygendijk na aanleg N508

12.f.

2012

Westfrisiaweg

12.g.

2012

Fietstunnel Van Noortwijklaan naar De Vork

12.h.

2012

Westfrisiaweg

12.i.

2012

Doortrekken Oosttangent door Waerderhout

12.j.

2018

Doortrekken Oosttangent langs De Draai

12.k.

2012

Verkeerssituatie RTIC

12.l. 12.m. 12.n. 12.o.

2012 2012 2012 2012

12.p.

2012

12.q.

2018

12.r.

2012

12.s. 12.t. 12.u. 13. 13a.

2012 2012 2012 2012

Fietstunnel Park van Luna onder N242 Fietsbrug (Ashok Bhalotrabrug) over N242 Tunnels kruising N242-Zuidtangent Fietsbrug Stationsweg-Westdijk Mogelijke ongelijkvloerse kruising Westtangent richting ziekenhuis. Verbeteren doorstroming auto- en fietsverkeer Zuidtangent Verbeteren doorstroming auto- en fietsverkeer Westtangent thv Zuidtangent. Broekhornpolder-N242 Broekhornpolder-N242 Duurzaam Veilig Openbaar Vervoer Verbetering toegankelijkheid 162

13b.

2012

RegioNet

13c.

2012

RegioNet

13.d. 13.e. 13.f. 13.g.

2012 2012 2012 2012

OV Leerlingenvervoer Hugohopper RTIC


concreet

Structuurvisie

Ecologische en recreatieve voorzieningen zoals fietsen wandelroutes tussen het Park van Luna en de Broekhornpolder en de jachthaven aan de Westdijk

ja

ja

Compensatie bos aanleg Oosttangent in de Smuigelpolder

nee

nee

ja

ja

gereed

Studie verkeersluwe Middenweg (onderzoek, onderdeel GVVP) Reconstructie Westtangent tussen Icaruslaan en Stationsweg Aanleg N508: aansluiting Oosttangent op N242 / Randweg Alkmaar

nee

ja

2015

ja

nee

gereed

ja

ja

gereed

De aanleg van de N508 ontlast de Huygendijk 1e fase Aanleg Westfrisiaweg (N23) bedrijventerrein De Vaandel Bereikbaarheid (bedrijventerrein) De Vork door nieuwe fietstunnel 2e fase Aanleg Westfrisiaweg (N23) bedrijventerrein De Vaandel Doortrekken Oosttangent door Waerderhout, vanaf Rustenburgerweg/Zuidtangent tot en met Beukenlaan

ja

ja

gereed

ja

ja

gereed

ja

nee

gereed

ja

ja

2014-2016

ja

ja

2013

ja

ja

gereed

Aanleg tweede fietspad langs Westtangent

Doortrekken Oosttangent vanaf Beukenlaan tot en met Van Veenweg (project De Draai) Diverse zaken uit mobiliteitsplan, zoals invoering betaald parkeren. aanleg fietstunnel aanleg fietsbrug Tunnels kruising N242-Zuidtangent aanleg fietsbrug ongelijkvloerskruising ten behoeve van fietsers Op termijn door middel van tunnel onder het sproor Verbeteren doorstroming Westtangent thv Zuidtangent. Reconstructie N242 - Westtangent Reconstructie N242 - Zuidtangent 30 km/u in woonwijken Project verbetering toegankelijkheid buslijn 162 Hoogwaardig OV; opwaardering buslijn 160 Hoogwaardig OV: gebruik alternatieve brandstoffen? Duurzaamheidseisen nieuwe concessie openbaar vervoer Schone voertuigen bij nieuwe aanbesteding. Schone voertuigen. Onderzoek mogelijkheden elektrisch voertuigen. Nieuwe busverbinding.

doorlooptijd tot


2013-2015

2016

ja

ja

2015-2016

ja ja ja ja

nee nee nee nee

Gereed Gereed 2013-2014 2013

nee

nee

2015-2016

nee

ja

ja

Afhankelijk ontwikkeling Broekhorn, recreatief fietspad Westdijk in 2012, aanleg havenkantoor en jachthaven 20132014 3 Ha

1e fase Zanhorst/de Vaandel is gereed

2018

nee

2014

ja ja nee

nee

2012-2014 2013-2014 gereed

ja

nee

gereed

ja

nee

2009

gereed en weer afgewaardeerd

nee

nee

2009

consessie loopt tot juni 2016

nee

nee

2016

nee

nee

onbekend

nog concreet, nadere studie volgt doorlopend

nee

nee

gereed

ja

nee

2015-2016

3

nagenoeg afgerond


ruimtelijk plan

14. 14.a.

2018

Westpoort RTIC RTIC MCA 1e fase

14.b.

2018

RTIC MCA 2e fase


inhoud

bouw RTIC: operatiekamers, beddenafdeling, spoedeisende hulp, heliveld zorghotel, detailhandel i.r.t. ziekenhuisfunctie, etc.

concreet

Structuurvisie

ja

nee

2014-2025 2014-2016

nee

nee

2023-2025

4

doorlooptijd tot


max 200.000 m2 bvo Plan bevindt zich in VO stadium. inclusief 2e fase zie 14.b.

Luchtkwaliteitplan

Recommend Documents