landschapskrant Noord-Hageland
05.2011
de it n a v ite Dagdivers r bio rchte We dag 11 zon ei 20 m 22
in dit nummer
Dag van de biodiversiteit p2 Samenwerking met bedrijven p4 Landschapsanimatie: Wat is dat? p6
Regionaal Landschap Noord-Hageland... een streek én een organisatie
Wie zijn wij? De vzw Regionaal Landschap Noord-Hageland werkt met de steun van het Vlaamse Gewest, de provincie Vlaams-Brabant en negen aangesloten gemeenten. Daarnaast werken we nauw samen met verenigingen actief rond natuur en landschap, toeristische organisaties, landbouwers en jagers. Als je deze krant in je brievenbus krijgt, betekent dit dat je in een van onze negen gemeenten woont. Aarschot, Begijnendijk, Bekkevoort, Diest, Holsbeek, Lubbeek, Rotselaar, Scherpenheuvel-Zichem en Tielt-Winge behoren tot ons werkingsgebied. Samen grensverleggend werken aan natuur en landschap In overleg met alle gebruikers van de open ruimte streven we naar duurzame natuur- en landschapszorg. Zo maken we onze streek nog aantrekkelijker. En nodigen we inwoners en bezoekers uit om op een zorgzame manier te genieten van onze typische landschappen en natuur. Contact Regionaal Landschap Noord-Hageland vzw Villa Coremans. Gelrodeweg 2. 3200 Aarschot T 016 63 59 54 F 016 63 10 60
[email protected] www.rlnh.be
Colofon Deze Landschapskrant is een uitgave van Regionaal Landschap Noord-Hageland vzw en verschijnt tweemaal per jaar. v.u. Julien Delauré vorm Meer wit druk Artoos oplage 65.000 ex. foto cover IJsvogel © Harvey van Diek/Buiten-beeld Deze uitgave is mogelijk gemaakt met de steun van
beeld natuurlijke tuin © Katrien Santermans
De streek Het regionaal landschap Noord-Hageland is een regio van 41.000 ha in het noordoosten van de provincie Vlaams-Brabant. De streek ligt op de overgang van de zandige Kempen en het zandlemige Hageland. Samen met de valleien van de Demer, Winge, Motte en Begijnenbeek zorgen de uitgesproken ijzerzandsteenheuvels voor een aantrekkelijk en afwisselend landschap. Denk hierbij nog talrijke oude monumenten, historische stadjes en pittoreske dorpen en je hebt de perfecte mix van natuur en cultuur.
dag van de
biodiversiteit zondag 22 mei 2011 Brouwerij Jack-Op in Werchter . van 10u30 tot 18u
2010 was niet alleen het jaar van de biodiversiteit, maar ook de start van het decennium van de biodiversiteit. De provincie Vlaams-Brabant, gemeenten, regionale landschappen en natuurverenigingen sloegen in 2010 de handen in elkaar met de provinciale biodiversiteitscampagne ‘Je hebt meer buren dan je denkt’. Op zondag 22 mei kan je op de internationale dag van de natuur op verkenning in en rond Werchter. Je kan op eigen houtje via een uitgestippelde wandeling op zoek naar de koesterburen van de Demervallei. Of je kan op stap met een ABC-gids om de oude landgebruiken van de vallei te leren kennen. Je kan ook kiezen om in een ecologische tuin te ontdekken welke koesterburen je daar tegenkomt. Daarnaast kan je een hoop tips opdoen om zelf meer biodiversiteit in en rond je huis te krijgen.
De dag van de biodiversiteit is een organisatie van het Regionaal Landschap Noord-Hageland vzw i.s.m. de gemeente Rotselaar, MAR Rotselaar, Natuurpunt Rotselaar en Tremelo. Dit evenement kadert in de provinciale biodiversiteitscampagne ‘je hebt meer buren dan je denkt’.
2
NIET TE MISSEN
TERUGBLIK r
r
PROGRAMMA
Week van het bos 2010
Biodiversiteit in je tuin: lente-tuinwandelingen > 10u30 > 12u30 en 14u30 > 16u30 > Locatie: tuin van Alex Schubert, Guldentop 4, 3118 Werchter > Inschrijven via
[email protected] of 016 63 59 54 Biodiversiteit in het landschap > Bewegwijzerde landschapswandeling (+/-8km): doorlopend van 13u > 16u > ABC-wandeling met gids (+/- 4km): 13u30 & 15u > KinderKoester-zoektocht (+/- 5 km): doorlopend van 13u > 16u > Locatie: Brouwerij Jack-Op, Amerstraat 1, 3118 Werchter Aan de slag voor biodiversiteit > Workshop insectenhuis/bijenhotel: 13u > 15u en 15u30 > 17u30 voor iedereen vanaf 8j > Inschrijven voor deze workshop via 016 63 59 54 of
[email protected] Totem van de Demervallei > Bekendmaking om 17u door dhr Dirk Claes (burgemeester Rotselaar)
© RLNH
Doorlopend van 13u tot 18u > Biodiversiteitstentoonstelling > Mobiel ‘Word schandalig duurzaam’ > Infomarkt > Eet- en drankgelegenheid Meer info Regionaal Landschap Noord-Hageland vzw Tinne Cockx, projectmedewerker biodiversiteit T 016 61 92 29
Hope Farm: Trefmoment Akkervogels
E? WI
In de Demervallei leven enkele typische dier-en plantensoorten die jammer genoeg met uitsterven bedreigd zijn. Denk maar aan de drijvende waterweegbree, de ijsvogel, de kamsalamander, de sleedoornpage en de watervleermuis. Stuk voor stuk buren om te koesteren. Maar welke van deze koesterburen wordt de totem van de Demervallei? De afgelopen maanden kon hiervoor gestemd worden. Op 22 mei wordt in de Jack-Op in Werchter om 17u deze TOTEM door dhr Dirk Claes (burgemeester Rotselaar) bekend gemaakt.
In december 2010 trokken we samen met verschillende Vlaamse en Nederlandse partners naar de omgeving van Cambridge in Groot-Brittannië. We bezochten er enkele voorbeeldboerderijen met akkervogelprojecten. Eén van deze boerderijen test al enkele jaren verschillende akkervogelmaatregelen uit. We bekeken dit niet alleen op het terrein, maar hadden ook tijd voor het uitwisselen van informatie tussen de verschillende deelnemers en de Engelse projectmedewerkers. De andere boerderij neemt deel aan een project ‘Conservation Grade’. Dat wil zeggen dat ze bij het telen van hun gewassen ook bepaalde biodiversiteitsmaatregelen nemen zoals bloemrijke akkerranden, wintervoedsel voor akkervogels,… In het voorjaar van 2011 worden enkele van deze maatregelen ook in ons werkingsgebied overgenomen.
© RLNH
TOTEM van de DEMERVALLEI
De week van het bos in Horst trok op 1 weekend zo’n 3000 mensen. Allen genoten van een geslaagde mix van cultuur (vuurschow, heraldiek, toneel, modeshow,…) en natuur (nachtvlinders, vleermuizen, ijsvogels, sterrekijkers,…). Dit najaar (16.10.2011) bieden we samen met ANB en andere partners terug een goed gevuld programma aan in Houwaart. Meer informatie hierover in de landschapskrant van augustus.
3
De provincie Vlaams Brabant wil door de campagne ‘Je hebt meer buren dan je denkt’ werken aan meer biodiversiteit en de achteruitgang van de lokale biodiversiteit stoppen. De provincie werkt hier samen met gemeenten, natuurorganisaties, regionale landschappen, maar ook met de ‘industrie’. Toyota Parts Center Europe uit Diest is het eerste bedrijf in Vlaams-Brabant dat deelneemt aan de provinciale biodiversiteitscampagne ‘Je hebt meer buren dan je denkt’. Els Leysen, milieucoördinator van Toyota Parts Center Europe NV vertelt ons meer over deze samenwerking.
Waarom doet een bedrijf zoals TPCE mee aan de provinciale biodiversitetiscampagne? Onze vestiging van Toyota Parts Center Europe (TPCE), onderdeel van Toyota Motor Europe, werd zo’n 18 jaar geleden opgericht op een terrein van bijna 25 ha op de industriezone Webbekom. Ons terrein vormt de grens van industriezone naar landbouw & natuur. Vanuit onze Toyota visie streven we continu naar een duurzame groei, in evenwicht met de samenleving en het milieu. Hierbij willen we onze medewerkers actief betrekken. We willen verder gaan dan energieverbuik beperken, afval sorteren,… Maar willen ook aandacht hebben voor de dieren en planten die rond en op ons terrein leven. De Provinciale Biodiversiteitscampagne sluit dus perfect aan bij onze visie. De hulp van deskundigen rond biodiversiteit trok ons over de streep om de projecten in een officiëler kleedje te stoppen.
4
© RLNH
Samenwerking met
Biodiversiteit is niet het hoofddoel van jullie bedrijfsvoering. Werken jullie voor deze projecten samen met andere partners om de biodiversiteit op jullie bedrijventerrein te verhogen? Uiteraard blijven klanttevredenheid en tijdige leveringen van de onderdelen onze hoofddoelstelling. Maar om onze visie op duurzaam ondernemen en de projecten rond biodiversiteit in de praktijk te kunnen uitwerken, hebben we al enkele jaren een heel fijne samenwerking met de vrijwilligers van Natuurpunt Diest en medewerkers van Natuurpunt Nationaal. Dankzij de Provinciale biodiversiteitscampagne hebben we nu ook nog eens professionele hulp vanuit het Regionaal Landschap Noord-Hageland vzw waardoor we nu enkele projecten sterker kunnen uitwerken.
Welke acties hebben jullie al op het bedrijventerrein genomen? In het verleden hebben we met onze medewerkers en Natuurpunt vrijwilligers al enkele keren streekeigen bomen & struiken aangeplant op de overgang van ons terrein met de omgeving. Sinds februari 2010 produceren de zonnepanelen op het dak van ons magazijn zo’n 16% van ons totaal energieverbruik. Onze medewerkers worden tijdens de jaarlijkse ‘Groene Maand’-campagne ook bewust gemaakt rond diverse milieuthema’s zoals klimaatswijziging, verbruik van grondstoffen, biodiversiteit, mobiliteit, enz. en worden aangemoedigd mee te denken aan mogelijke acties in onze dagelijkse operaties. We zijn tevens verheugd om jaarlijks een koppeltje Scholeksters te mogen verwelkomen dat komt broeden op ons kiezeldak.
SAMEN AAN DE SLAG! r
bedrijven Wie is de TOTEM van TPCE? Een totem staat symbool voor de locale biodiversiteit en de hier aan gekoppelde acties. 60% van de werknemers van Toyota Parts Center Europe NV kozen in januari de geelgors uit tot TOTEM voor hun bedrijf. Een kleine opvallende zangvogel die voorkomt rond het bedrijventerrein. De houtkant rond het bedrijf zorgt voor nestgelegendheid en schuilmogelijkheden voor deze vogel. De locale Natuurpunt-afdelingen nemen in de buurt enkele akkervogel vriendelijke maatregelen met financiële steun van Toyota Parts Center Europe NV. Hierdoor wordt er niet alleen meer nestgelegenheid gecreëerd, maar vinden de geelgorzen ook voldoende voedsel.
EP RO OP
Onze medewerkers hebben recent – in kader van de Biodiversiteitscampagne – de Geelgors verkozen tot TPCE Totemdier. Daarrond kunnen we nog heel wat activiteiten organiseren. Er gaat o.a. een ‘Geelgors-Nieuwsbrief’ komen, waarvan net het eerste exemplaar onder de werknemers is verspreid. Bedoeling is onze medewerkers en hun familie op die manier betrokken te houden bij onze Totem maar tevens andere biodiversiteitsaspecten aan te kaarten. Dit voorjaar hopen we een poel aan te leggen waardoor we in de komende maanden en op lange termijn onze site nog aantrekkelijker maken voor dieren en planten. Onze medewerkers en hun familie zullen in de nabije toekomst ook betrokken worden bij educatieve activiteiten. Deze poel biedt tevens een mooie opstap naar andere verenigingen en scholen die op onze site rond biodiversiteit kunnen komen werken. Zo houden we een mooi evenwicht tussen onze operaties, mens & milieu.
© Bart Wullings / Buiten-beeld
En wat zijn jullie toekomstplannen ivm biodiversiteit
Meer biodiversiteit op de bedrijventerreinen in Noord-Hageland is één van de projecten waaraan het regionaal landschap ook wil werken. Ben je zelf milieucoördinator of bedrijfsleider van een bedrijf uit deze regio en wil je samen met ons de mogelijkheden bekijken hoe je op je eigen bedrijventerrein meer biodiversiteit kan krijgen, neem dan contact op met één van de biodiversiteitsmedewerkers van Regionaal Landschap Noord-Hageland vzw via 016 63 59 54 of mail
[email protected].
5
Landschapsanimatie: Wat is dat?
© RLNH
Stefan Smets versterkt sinds 1 juli ons team als landschapsanimator. Landschapszorg stimuleren en ondersteunen is zijn hoofdtaak. Met de toenemende versnippering en de teloorgang van typische landschappen en landgebruik verdwijnt niet alleen een stuk erfgoed maar vaak ook natuur en de bijhorende fauna en flora. Stefan zet de inwoners en de gemeenten van ons werkingsgebied aan om mee te werken aan bv. het herstellen en aanplanten van hagen, heggen, houtkanten en boomgaarden. Daarnaast werkt hij ook projecten uit rond het behoud van ons cultuurhistorisch erfgoed en het herwaarderen van kasteelparken. Wil jij of jouw vereniging zelf bijdragen door een haag te planten? Heb je een tof idee om een landschap in jouw buurt op te waarderen? Of heb je simpelweg advies nodig over welke soorten je waar plant? Aarzel dan niet om onze landschapsanimator te contacteren: Stefan Smets T 016 61 92 23 of
[email protected]
Nieuwe projectvoorwaarden
Als het perceel aan deze voorwaarden voldoet wordt door de landschapsanimator een voorstel uitgewerkt. Bij het opmaken van dit plan wordt steeds rekening gehouden met het omliggende landschappen. Voor de aanplanten wordt steeds inheems en indien mogelijk streekeigen plantmateriaal gebruikt. Bij de keuze van de fruitbomen wordt gekeken naar de traditionele hoogstam-varianten uit Noord-Hageland.
6
© RLNH
Op vraag van inwoners uit ons werkingsgebied en in samenspraak met Ruimte en Erfgoed planten onze landschapsteams hagen, houtkanten en hoogstamfruitbomen aan. Ook voeren deze teams achterstallig onderhoud uit in deze kleine landschapselementen. Om in aanmerking te komen voor deze subsidie moet het perceel voldoen aan een aantal voorwaarden: Het perceel moet in een prioritaire zone liggen. Deze zones zijn bepaald door de Vlaamse Overheid en hebben niet alleen een grote landschappelijke waarde, maar bevatten ook typische natuurlijke en cultuurhistorische kenmerken van de regio. Deze zones worden ankeren relictzones genoemd en zijn opgenomen in de landschapsatlas.
IN DE KIJKER
© RLNH
r
Herstel boomgaard In Molenbeek-Wersbeek werd een oude boomgaard met typische streekeigen soorten onder handen genomen. De landschapsteams werden ingezet om het achterstallig onderhoud in deze boomgaard aan te pakken. De bomen werden deskundig gesnoeid, afgebroken takken werden opgeruimd en 14 nieuwe fruitbomen werden aangeplant. Daarnaast werd ook de omringende meidoornhaag geschoren. Enkele dode stammen blijven staan als nestgelegenheid voor bv. de steenuil of andere holenbroeders. Wie weet vindt de eikelmuis zijn weg tot hier! Blikvanger in de boomgaard is een zeer oude kerselaar, waar Duitse soldaten tijdens WO II nog beschutting tegen de zon hebben gezocht! Kasteelparken in Lubbeek In het park Sint-André van het UZ Lubbeek werd de begroeiing rond de vijver door de landschapsteams aangepakt. Zo kunnen de bezoekers de vijver weer bewonderen. In de toekomst zal de omgeving van de vijver verder aangepakt worden en wordt een vlonder aangelegd zodat de vijver ook een educatieve functie krijgt.
E DO E! E M
Het park rond het UZ Pellenberg is van onschatbare waarde. Het park staat vol oude, monumentale bomen, maar veel van deze bomen waren in zeer slechte staat en betekenden een gevaar voor de bezoekers. In overleg met de eigenaar, het Agentschap Natuur en Bos en het Agentschap Ruimte en Erfgoed werd beslist om de zieke bomen te kappen en te vervangen door nieuwe bomen. Hier en daar werden in het park nog een aantal beheerswerken uitgevoerd. Al deze werken kaderen in een beheersvisie voor het hele park. In het verleden zijn er o.a. al sparren gekapt en is het maaibeheer van het centrale gazon aangepast. Enkel de buitenste rand van dit gazon wordt regelmatig gemaaid. Hierdoor ontstaat een bloemrijk hooiland dat het typische Engelse landschapspark opfleurt. met steun van Ruimte & Onroerend Erfgoed
© RLNH
Enkele voorbeeldprojecten
Bestuivers: actie voor solitaire bijen
© Gilbert Loos
Het regionaal landschap heeft heel wat acties rond het aanplanten van streekeigen hagen en houtkanten. Hierdoor ontstaan heel wat nieuwe verbindingen voor onze planten en dieren. Ongeveer 80% van de planten is afhankelijk van insecten voor bestuiving (bloesem, bessen en fruit). Hierdoor is de waarde van bijen ‘onbetaalbaar’. Naast de honingbij dragen ook solitaire bijen hun steentje bij aan de bestuiving. Momenteel gaat het niet goed met de verscheidenheid aan solitaire bijen. Er is een verminderd bloemenaanbod, er worden steeds meer pesticiden gebruikt en de natuurlijke nestgelegenheden zoals zonbeschenen boomstammen met kevergaten, holle stengels of open zand(leem) worden schaarser. Solitaire bijen en wespen leven elk apart in een eigen holletje en zijn in tegenstelling tot andere bijen en wespen zachtaardig en komen niet naar zoetigheid en dergelijke. Het regionaal landschap is op zoek naar mensen met een zuidgerichte zonbeschenen locatie (gevel, tuin, boomgaard,…) in Noord-Hageland waar een nestblok voor solitaire bijen mag hangen. Deze mensen noteren in de winter het aantal bewoners in dit nestblok. Ons bijenblok heeft 155 gaatjes in verschillende diameters zodat klein en groot een geschikt onderkomen kunnen vinden. Het hele jaar door, vanaf begin maart tot eind oktober, tref je bijtjes aan bij het nestblok. Een nestblok is gratis op te halen in Villa Coremans zolang de voorraad (200 nestblokken) strekt. Hiervoor neem je contact op via 016 63 59 54 of
[email protected]
Meer weten? Kijk op www.rlnh.be onder de titel ‘zorgen voor natuur’ voor meer info.
7
BLIKVANGERS
KOM JIJ OOK? r
r
ACTIVITEITENKALENDER
Erfgoedbank Het Regionaal Landschap Noord-Hageland vzw heeft het initiatief genomen om, in samenwerking met Heemkunde Vlaanderen, de heemkundige kringen, de provincie Vlaams-Brabant en de vijf Demergemeenten Diest, ScherpenheuvelZichem, Aarschot, Begijnendijk en Rotselaar, een erfgoeddatabank voor de Demervallei te laten ontwikkelen. Er is immers een schat aan informatie aanwezig in onze regio. We willen al deze informatie inventariseren en digitaliseren. Via een internetdatabank komen alle gegevens ter beschikking voor heemkringen, erfgoedverenigingen, gidsen en andere geïnteresseerden. Voor de ontwikkeling van de erfgoeddatabank laten we ons bijstaan door het bedrijf Pictura. Zij zullen een website maken waarin afbeeldingen, films, geluidsfragmenten en documenten kunnen bewaard en ontsloten worden. Voor bezoekers van de website zal het mogelijk zijn om een eigen pagina binnen de site aan te maken. Geheel gratis zal je een eigen account kunnen aanmaken. Zo zal je gemakkelijk een soort van eigen collectie kunnen opbouwen, waarvan zelfs een slideshow gemaakt kan worden. Ook zal de mogelijkheid bestaan om reacties te plaatsen bij bestanden uit de collecties.
r
OPROEP!
Interesse in de geschiedenis van de Demervallei? Heb je wat vrije tijd? Dan is jouw helpende hand zeker welkom! We zoeken nog enthousiaste vrijwilligers om: – informatie in te zamelen: opzoeken in archieven, verzamelen van foto’s, interviews afnemen… – informatie te digitaliseren: inscannen van dia’s, foto’s… – informatie in te voeren in de erfgoeddatabank – de databankkwaliteit op te volgen: kloppen de referenties? Zijn er geen doodlopende links?
MEI vrijdag 13 mei 2011 Het stuift op de heide: bijen en wespen 19u30 > Villa Coremans, Aarschot r
[email protected] of 016 63 59 54 vrijdag 20 mei 2011 Solitaire bijen in alle maten en kleuren: herkenning van de voornaamste families en soorten. 19u30 > Villa Coremans, Aarschot r
[email protected] of 016 63 59 54 zaterdag 21 mei 2011 Excursie met aandacht voor solitaire bijen en wespen 14u > parking drukkerij van de abdij van Averbode (langs de Herseltsebaan) r
[email protected] of 016 63 59 54 ZONDAG 22 mei 2011 Dag van de biodiversiteit > Jack-Op Werchter r
[email protected] of 016 63 59 54 ZONDAG 29 mei 2011 Koesterwandeling ‘Veldkrekel’ 13u45 > Bezoekerscentrum Huize Ernest Claes, Ernest Claesstraat 152, 3271 Zichem r
[email protected] of 016 63 59 54
JUNI Zaterdag 4 juni 2011 Koesterwandeling ‘Van de krekel en de mier’ 19u30 > speelplein Dassenaarde, Asdonkstraat, Molenstede r
[email protected] of 016 63 59 54 Zondag 5 juni 2011 Koesterwandeling Kloesebos 14u00 > begraafplaats Gelrode r
[email protected] of 016 63 59 54 ZONDAG 12 juni 2011 Orchideënwandeling Vorsdonk-Turfputten 14u-17u > Oud Stationsplein Gelrode
Voel jij je geroepen een van deze taken mee op te nemen? We horen het graag! Meer info:
[email protected] of bel 016 63 59 54
Wandelingen, info, drank en hapjes r www.natuurpuntoostbrabant.be
JULI vrijdag 1 juli 2011 Diest herbergt het Vliegend hert (en wie weet kan jij ook helpen?!) 20u > BC Webbekoms broek r Bosgroep Noord Hageland vzw (
[email protected] of 016 46 57 50)
AUGUSTUS Vrijdag 5 augUSTUS 2011 Infoavond Sprinkhanen in de regio 19u30 > villa Coremans r
[email protected] of 016 63 59 54 Zaterdag 6 augUSTUS 2011 Excursie ‘op zoek naar de Rosse sprinkhaan.’ 14u > oud treinstation van Gelrode (Wipstraat) r
[email protected] of 016 63 59 54 zaterdag 6 augustus 2011 Avondwandeling Bekkevoortse koesterburen 19u > kerk Assent r
[email protected] of 016 63 59 54 Zondag 7 augUSTUS 2011 Excursie ‘Op zoek naar de Moerassprinkhaan in de Demerbroeken’ 13u45 > Huize Ernest Claes, Zichem r
[email protected] of 016 63 59 54 Zondag 21 augUSTUS 2010 Excursie ‘op zoek naar de Gouden sprinkhaan’ 14u > begraafplaats Langeveld (nabij houtzagerij Caluwaerts) r
[email protected] of 016 63 59 54 zaterdag 27 augustus Nacht van de vleermuis 19u > abdij Averbode r
[email protected] of 016 63 59 54
IJsschaatsen aan ’s Hertogenmolens in Aarschot, 1929 © uit het archief van stadsarchief Aarschot
BELANGRIJKE MEDEDELING verdeling landschapskrant vanaf augustus 2011 gewijzigd!!! De voorbije jaren kregen de inwoners uit onze regio tweemaal per jaar gratis onze landschapskrant in de bus. Door besparingen bij de subsidiërende overheden moeten we spijtig genoeg de verspreiding bus aan bus herbekijken. Onze volgende editie (augustus 2011) zullen we daarom verdelen op publieke plaatsen (bibliotheken, gemeentehuizen, bakkers, wachtzalen artsen,…). Zo zorgen we ervoor dat je ook in de toekomst de krant dicht bij huis gratis kan bekomen. Daarnaast vind je de krant ook terug op onze website en kan je je abonneren op onze digitale nieuwsbrief (inschrijven via www.rlnh.be). Indien je niet beschikt over internet, kan je ons bellen op 016 63 59 54. We laten je graag weten op welke locatie bij jou in de buurt je onze landschapskrant in de toekomst kan vinden!
MEER WETEN? Abonneer je gratis op onze digitale nieuwsbrief 8
‘Landschapsmail’ via onze website www.rlnh.be of stuur een mailtje naar
[email protected] met als onderwerp ‘Landschapsmail’.
?