ARCHIEF
Koninklijk Ballet van Vlaanderen December 2003
Archief en documentatiecollectie Koninklijk Ballet van Vlaanderen 1. Identificatie 1.2. Titel, naam, omschrijving Archief en documentatiecollectie van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. 1.3. Datum of periode van ontstaan Vanaf 1969. 1.4. Beschrijvingsniveau Fonds. 1.5. Omvang Papieren archief (ca. 2800 boeken, 30 strekkende meter tijdschriften, 17 strekkende meter knipsels en documentatie), 40 strekkende meter partituren, ca. 700 affiches, ca. 1600 videobanden (Betacam, VHS, digitaal), ca. 250 cd’s en 12 strekkende meter geluidsbanden, computerfiles, ca. 18 strekkende meter foto’s en een 15-tal kartonnen dozen en een 20-tal ronde dialaders met dia’s, kostuums, decors en rekwisieten. 2. Context 2.1. Naam van de archiefvormer Koninklijk Ballet van Vlaanderen. 2.2. Administratieve geschiedenis / biografie Het Ballet van Vlaanderen werd in 1969 opgericht ter bevordering van een hoogstaande danskunst in Vlaanderen. Het grote deel van de dansers evenals het repertoire werden overgenomen van de balletgroep van de toenmalige Koninklijke Vlaamse Opera (KVO) in Antwerpen. Het ensemble werd aangevuld met afgestudeerden van het Stedelijk Instituut voor Ballet en verschillende buitenlandse dansers. De leiding werd in handen gegeven van Jeanne Brabants. De eerste voorstelling van het Ballet van Vlaanderen was ‘Prometheus’, een choreografie van André Leclair, die in première ging op 10 september 1970, en live werd uitgezonden op de BRT-televisie. Creaties van Leclair en van Brabants zelf stonden regelmatig op het repertoire, naast internationaal werk van onder meer Flemming Flindt, Birgit Cullberg en Hans van Manen. Van begin 1971 tot 1979 beschikte het gezelschap over studio’s in de Antwerpse Kerkstraat, daarna verhuisde het Ballet naar een nieuwe locatie in de Keizerstraat. Een zaal om eigen voorstellingen te presenteren, had het gezelschap echter niet, vandaar zijn uitgebreide tournees in België en het buitenland (vooral Nederland). Op 10 december 1976 verkreeg het Ballet van Vlaanderen het predikaat ‘Koninklijk’. In 1984 gaf Jeanne Brabants de fakkel door aan Valery Panov, een wissel waarmee een nieuwe richting werd ingeslagen. In 1987 werd Panov op zijn beurt opgevolgd door
Robert Denvers, die een op dat moment noodzakelijke vitalisering en harmonisering doorvoerde. In 1985 werd in de schoot van het Ballet van Vlaanderen een musicalafdeling opgericht, onder artistieke leiding van Linda Lepomme, die in 1989 tot artistiek directeur van de afdeling werd benoemd. In het voorjaar van 2004 houdt deze afdeling op te bestaan. Sinds de zomer van 1993 is het Koninklijk Ballet van Vlaanderen gehuisvest in een gebouw aan het Kattendijkdok-Westkaai op het Eilandje in Antwerpen, waar in 1998 een eigen theater werd ingehuldigd. Per 1 juli 2005 wordt de Australische Kathryn Bennetts, sinds veertien jaar de rechterhand van choreograaf William Forsythe, de nieuwe artistiek directeur, daarin bijgestaan door Jan Nuyts, een vroegere leerling van de Antwerpse balletschool die momenteel in Japan werkt. Zij moeten aan de ene kant het klassieke repertoire op een dynamische manier verder laten leven, en aan de andere kant een vernieuwende creativiteit en avontuurlijkheid aan de dag leggen, waarbij ook de hedendaagse dans aan bod komt. 2.3. Geschiedenis van het beheer Het archief werd vanaf 1969 gevormd in de gebouwen in de Kerkstraat, werd bij de verhuizing in 1979 mee overgedragen naar de Keizerstraat, en in 1995 naar de huidige lokatie aan het Kattendijkdok-Westkaai, waar het in verschillende afzonderlijke ruimtes wordt bewaard. 3. Inhoud en structuur 3.1. Inhoud, samenvatting Het archief omvat een documentatiecollectie/bibliotheek en een archief. In beide delen, behalve de video’s, worden de afdelingen ballet en musical gescheiden bewaard. De documentatiecollectie/bibliotheek bestaat voor een groot deel uit een aangekochte collectie van Piet Deses. Deze omvat boeken, tijdschriften, zeldzame stukken, knipsels, ... voornamelijk vanaf de jaren ’30 (enkele zeldzame stukken dateren zelfs van het begin van de achttiende eeuw) . Voor de rest bestaat de collectie uit boeken en tijdschriften, verzameld sinds het ontstaan van het Ballet van Vlaanderen. Het archief bestaat uit een zakelijk archief en een productiearchief. Het zakelijk archief omvat loonadministratie, correspondentie, personeelsdossiers, enz. Het productiearchief bestaat voornamelijk uit promotiemateriaal, affiches, brochures, foto’s (productie- en repetitiefoto’s en negatieven), video’s (productie- en repetitiebeelden, trials), cd’s en geluidsbanden en knipsels. Het productiearchief bevat een aparte afdeling partituren: aangekochte muziekbladen en zelfgeschreven partituren, vaak met notities van dirigenten. 3.2. Informatie over de selectie en vernietiging Er bestaat een uitgebreide inventaris van de zeldzame stukken van Piet Deses. De rest van de collectie is deels ontsloten en bibliografisch beschreven in een WINISISdatabank. Het Ballet van Vlaanderen is van plan deze toegankelijk te maken via het internet.
3.3. Aanvullingen Aangroei door werking van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. 3.4. Ordeningsstelsel Boeken: volgens UDC-klassement (Universal Decimal Classification), waarna ingedeeld per thema. Tijdschriften worden thematisch ingedeeld, en per titel chronologisch geordend. Knipsels worden chronologisch geordend in archiefdozen, de recente in ordners. De partituren zijn chronologisch per productie geordend. De video’s zijn ongeordend, een rugetiket op de band vermeldt wel vaak titel, duur en systeem. Een 500-tal videobanden werden reeds in een databank opgeslagen, de rest is nog niet ontsloten. De geluidsbanden zijn ongeordend. Van de cd’s bestaat er een algemene beschrijving op fiches. Foto’s en dia’s worden per productie geordend. 4. Raadpleegbaarheid 4.1. Toegankelijkheid Raadpleging na toestemming van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. 4.2. Reproductiebepalingen Reproductie na toestemming van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. 4.3 Taal Archiefmateriaal is voornamelijk in het Nederlands, verschillende talen voor buitenlandse tournees. Er zijn ook anderstalige boeken, tijdschriften en knipsels. 4.4. Materiële toestand Het grootste deel van het archief is opgeslagen in archiefdozen op rekken. Het recente archief wordt in ordners bewaard. De zeldzame stukken van de collectie Piet Deses werden apart in een kast opgeslagen. Affiches worden opgerold op houten rekken en in een aparte ruimte bewaard; van elke affiche worden minstens drie exemplaren bijgehouden. Partituren zitten per productie in enveloppes in kartonnen dozen in grote afsluitbare kasten. Foto’s worden in plastic hoezen in fotoboeken bewaard en dia’s in diadozen of in laders in kartonnen dozen. Recent fotomateriaal wordt digitaal bewaard. 5. Verwant archiefmateriaal 5.1. Bestaan en verblijfplaats van originelen Koninklijk Ballet van Vlaanderen, Kattendijkdok-Westkaai 16, Antwerpen. Toegankelijk op afspraak. 5.2. Aanwezigheid van copieën Documentatie ook bij Vlaams Theater Instituut, AMVC en de Stadsbibliotheek Antwerpen. Het AMVC-Letterenhuis beheert brieven van Jeanne Brabants en affiches van producties van het Ballet Van Vlaanderen. 5.4. Literatuur
BARBIER, R. en SCHROYENS, M., Het Koninklijk Ballet van Vlaanderen, Antwerpen, 1983. VAN DESSEL, N., BRAECKMAN, F. (red.), Het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. 30 jaar ballet – 15 jaar musical, Tielt, 1999. BARBIER, R., Koninklijk Ballet van Vlaanderen: creaties en realisaties 1970-1980, Antwerpen, 1983. 7. Beschrijvingscontrole 7.1. Opmerkingen m.b.t. de beschrijving Tine Rams en Yasmina Boudia. 7.2. Beschrijvingsmethode en –regels De beschrijving is gebaseerd op de International Standard for Archival Description (ISAD(g)). 7.3. Data beschrijving December 2003.
