11 Kerkblad van de Protestantse Gemeente te Bussum – Jaargang 24, nr. 11 – 15 november 2013
Chillen met Edwin en Mattanja
Esther Jager van basisschool De Zonnewijzer
De bijbeltekst van Gelsche Goudswaard
pagina 11
pagina 12
pagina 16
Nieuwe rubriek
Kinderen stellen zich voor
Verlosserkerk
AGENDA Elke zo 17.00 uur Spieghelkerk Avonddienst Elke za en di 10.00 – 12.00 uur Verlosserkerk Stiltecentrum Elke do 12.30 uur Mariakerk/Koepelkerk Middagpauzegebed Elke 2de di van de maandag 9.00 – 9.30 uur Verlosserkerk Gebed
Van de redactie
Woorden die me raken
Dat de steun van onze Bussumse kerken aan de kerk in Tiszaszentimre in Hongarije nu al zijn vruchten afwerpt kunt u lezen in het interview met Agnes en Nijs Brouwer en het reisverslag van Claudia de Raadt. Ook het interview met de directrice van De Zonnewijzer, de vierde christelijke school in Bussum, en zeker de kop die boven dit interview gekozen is, nodigt uit tot lezen. In de nieuwe rubriek ‘Kinderen in de kerk’ kunt u kennis maken met kinderen uit onze wijken. En dan is het zondag 24 november alweer het einde van het kerkelijk jaar. In onze kerken is dit altijd een heel speciale dag, Gedachteniszondag. In de Wilhelminakerk is er ’s avonds een Cantatedienst. Vanaf dit nummer bevat Bussum Onderweg weer advertenties. Ze zijn nodig om dit blad, dat het moet hebben van vrijwillige bijdragen, te kunnen laten verschijnen. Als laatste wijs ik u op de inleverdatum voor het decembernummer. De kopij voor Kerst, Oud- en Nieuw en Kerkbalans, moet uiterlijk 2 december worden ingeleverd. Voor u het weet is het zover!
‘Zij raken niet vergeten die over zijn gegaan tot U, want in uw heden bewaart Gij hun bestaan.’ Bussum Hilversum Amersfoort Soest
ereen Voor ied aar bereikb nacht dag en 79 88 035 691
www.guv-uitvaart.nl
Wil Keetelaar
Op de foto met uw kerststalletje
Di 19 nov 14.30 uur Lezing Antonius Hof Burgerlijke Stand en naamrecht Do 21 nov 10.00 uur Zandzeedienst Zo 24 nov Gedachteniszondag
Woe 27 nov 20.00 uur Doopsgezinde Kerk CCIV-lezing Wanneer mag ik dood? Zo 1 dec Eerste advent
Za 7 dec 10.00 – 12.00 uur Trefpunt kerstkaarten- en boekenverkoop Vrij 13 december 20.00 uur Spieghelkerk Kerstspieghelavond Vr 13 dec verschijnt Bussum Onderweg nummer 12 2 - Bussum Onderweg
ds. Henk van Dijk
Verre Naaste collecte
Zo 24 nov 19.00 uur Wilhelminakerk Cantatedienst
Ma 2 dec laatste datum inzending kopij voor nr. 12
Op de laatste zondag van het kerkelijk jaar (dit jaar 24 november) gedenken we hen die het afgelopen jaar gestorven zijn. Maar niet alleen hen, met hen ook al die anderen die ons zijn voorgegaan. Want al ben je er nog zo ver vandaan in de tijd, verdriet om degene die toen bij je was en nu niet meer, is nooit weg en kan je op ieder moment weer overvallen. Als je denkt dat het wel goed gaat, dat je er wat meer los van bent, haalt het je ineens weer in en zit je er weer middenin. Verlies is zo iets wonderlijks. Aan de ene kant gaat er iets voorgoed voorbij en aan de andere kant gaat er iets nooit meer voorbij. ‘Zij raken niet vergeten die over zijn gegaan, Gezang 731 Nieuwe Liedboek’. Stel je eens voor dat het wél zo was, dat iemand die in jouw leven belangrijk is geweest zou verkleinen tot een stipje aan de horizon dat je op den duur niet eens meer kunt zien. Vergeten, achter je gelaten, voorgoed. Je kunt verdriet hebben als je iemand hevig mist. Dat is acute pijn. Maar ook kunnen mensen lij-
den onder het gevoel dat het in de werkelijkheid van alledag haast net is alsof iemand er nooit is geweest. Alles in je lijkt stuk, jouw wereld is stuk, maar de wereld om je heen draait nog precies zo door. Dat is een soort doffe wanhoop die misschien nog wel erger is. En toch: juist het gegeven dat wat voorbij is zo sterk deel uit blijft maken van een mensenleven, dát is wat ons tot mens maakt. Wij hebben een geschiedenis, wij zijn zélf die geschiedenis. Met God wordt vaak het woord eeuwig in verband gebracht. Maar ‘eeuwig’ zou je je dan niet moeten voorstellen als een eeuwigdurende tijd, een klok die altijd maar doortikt, maar meer als een ruimte. Een ruimte om in te leven om er te zijn, een ruimte waarin je tot je bestemming mag komen en een ruimte waarin je uiteindelijk - hoe dan ook, ook al gaat dat ons begrip te boven, geborgen bent. Geborgen in liefde, geborgen bij een God voor wie je er zijn mag einde-loos, eeuwig de moeite waard, niet stuk te krijgen. En dat zo bij God iets dat voorbij is nooit écht voorbij is, dat wat geweest is bewaard blijft in zijn heden, dat het deel uitmaakt van wat was en is en zal zijn.
Uit de collectie van Mimi Winkels (meer informatie: www.tinnenfigurenmuseum.nl)
Kerststalletjes zag je vroeger alleen in katholieke of buitenkerkelijke gezinnen onder de kerstboom staan. Tegenwoordig zie je ze overal: bij mensen thuis, zelfs in kerken. De redactie van Bussum Onderweg wil graag een aantal leden van de PGB op de foto zetten met hun
kerststalletje, en hen daarover iets laten vertellen. Wie mogen wij op de foto zetten? Stuur een mailtje naar de redactie van Bussum Onderweg:
[email protected] of bel met verslaggever Martin Rep: 06-20424478
Zes keer per jaar is de eerste collecte voor het project van Verre Naaste: bijdragen aan scholing van jongeren in Kirinda (Rwanda). Op 17 november is die collecte in alle diensten. Op 21 april jl. kwamen enige medewerkers aan het project voor een ontmoeting naar Bussum. Zij waren hier op uitnodiging van de stichting Vrienden van Rwanda, die 25 jaar bestond. Er werden toen afspraken gemaakt voor een tentoonstelling. Inmiddels hebben Rwandezen die in Nederland wonen en de familie Van
Trefpunt te zien: in vitrines, aan de wanden en aan het plafond. Mijn favoriet is een grote mobiel met meer dan twintig menselijke figuurtjes, gemaakt van zeer eenvoudige plantenmaterialen. Verre Naaste ziet uw gift in de Mobiel uit Rwanda (detail) collecte van 17 november tegemoet en/of een Gilst een aantal betere souvenirs gift op bankrekening nr. 81.477 t.n.v. voor de tentoonstelling beschikbaar Verre Naaste o.v.v. Rwanda. gesteld. De tentoonstelling is enige maanden in de grote zaal van Het Klaas Oosterom Bussum Onderweg - 3
‘De mensen in Tiszaszentimre krijgen hun eigenwaarde terug’
E
r is goed nieuws uit Tiszaszentimre , het Hongaarse dorp dat de komende jaren wordt ondersteund door de protestantse gemeente Bussum. Agnes Brouwer van de Bussumse werkgroep vertelt.
Heeft u een computer? Start dan in uw favoriete browser (Internet Explorer of Firefox bijvoorbeeld) Google Maps eens op, en tik dan in het zoekveld ‘Tiszaszentimre’ in. De plattegrond van het Hongaarse dorp, 160 kilometer ten oosten van de hoofdstad Boedapest, komt in beeld. Aardig is nu om op het poppetje van ‘Streetview’ te klikken. Opeens rijd je met de auto dwars door het dorp. Je ziet dat het een armoedige boel is. De wegen zitten vol kuilen en gaten, en dan moet je nog weten dat de Google-auto alleen over de doorgaande wegen reed, die in redelijke staat zijn.
venslust en geen energie in het dorp, het was er grauw en grijs. Gevolg van tientallen jaren armoede en leven onder het communistisch bewind, waar initiatief niet op prijs werd gesteld. “De mensen zijn nu veel vrolijker”, zegt Agnes. “Ze zien dat ze ertoe doen. Er wordt hun wat gebracht. Als je hun vraagt om iets te komen doen, stáán ze er nu ook meteen. Er is gemeenschapszin ontstaan. Een gevoel voor eigenwaarde. Het dorp wordt netter.” En, vult Nijs aan: “De kerken groeien. Men durft er weer voor uit te komen, lid van een kerk te zijn.”
Verwarming U heeft geen computer? Dat is niet zo erg, want het goede nieuws uit Tiszaszentimre is toch niet te zien in Streetview. Nu de protestantse gemeente van Bussum zich bekommert om het Hongaarse dorp, is er namelijk wat aan het veranderen. Agnes Brouwer van de werkgroep-Tiszaszentimre straalt als ze het vertelt, en haar man Nijs – hij assisteert haar dankzij zijn contacten met hulporganisatie Kinderen in Nood – springt op van zijn stoel om het voor te doen. “Eerst liepen ze zo”, zegt hij, terwijl hij een paar passen doet met het hoofd tussen de schouders. Er was geen le-
Het project-Hongarije ging afgelopen februari officieel van start tijdens een speciale kerkdienst in de Wilhelminakerk, waar dominee Gusztav Fodor en zijn vrouw Anikó (ook predikant) uit Tiszaszentimre voorgingen. Tiszaszentimre is het nieuwe Bussumbrede project van de diaconie, dat na twaalf jaar het project in het Roemeense Anghelus gaat vervangen. Vijf keer per jaar wordt er in alle vier Bussumse wijkgemeenten, inclusief Sion, voor gecollecteerd. Agnes Brouwer is de spreekbuis van de werkgroep-Hongarije , waar verder Janny van der Meulen (Centrum)
Ronald van den Berg (West) Jany Nagel en Ineke Mauritz (Sion) deel van uitmaken. De protestantse kerk in het dorp is met Europees geld opgeknapt. Maar het bijwonen van de diensten is eigenlijk pas mogelijk geworden dankzij Bussums geld. Daarvan werd een verwarming met airco aangeschaft. “In de kerk heersten ’s winters temperaturen onder nul. Niet alleen de mensen zaten met een dikke jas aan in de kerk, de dominee had er ook een aan op de preekstoel.” De zittingen op de banken waren van badmatjes of oude stukken tapijt. Nu wordt er mede met financiële steun vanuit Bussum gewerkt aan vernieuwing en verbetering van deze zittingen.
Controle Is er controle op de goederen en financiën die naar Tiszaszentimre gaan? Nijs Brouwer: “Gusztav Fodor stelt een wensenlijstje op voor het komende jaar. In overleg met de diaconie wordt daar een aantal projecten uit gekozen. Fodor stelt daarvoor een offerte op. De diaconie betaalt deze projecten. Na afloop krijgen wij de definitieve rekeningen. Alles wordt verantwoord.” Agnes Brouwer: “Er zullen altijd wensen blijven, maar met onze steun hopen wij deze Hongaarse gemeente een beetje op weg te helpen.”
De auto van Google Streetview rijdt door Tiszaszentimre. Rechts de kerk van dominee Gustav Fodor.
4 - Bussum Onderweg
Bussums bezoek aan Tiszaszentimre
C
laudia de Raadt, ouderling van de Wilhelminakerk, maakte in februari kennis met Gustav en Anikó Fodor, toen het predikantenpaar uit Tiszaszentimre in Bussum was. Zij sprak toen af een kerkdienst in het Hongaarse dorp te zullen bijwonen en ook een bezoek te brengen aan het bejaardenhuis daar. Hier haar verslag. Om acht uur vertrokken wij uit Portelek, ruim honderd kilometer van Tiszaszentimre vandaan. We namen de ‘grote’ wegen, waar je soms slalommend moest rijden vanwege het slechte wegdek. Klokslag tien uur liepen we de kerk binnen. Gustav was net met de dienst begonnen. Hij begroette ons en stelde ons voor aan een jongeman die perfect Nederlands sprak. Om kwart voor elf uur was de dienst afgelopen en toen mocht ik naar voren komen om iets te vertellen. Dat kon in het Nederlands, want de jongen vertaalde het in het Hongaars. Ik bracht de groeten over van Bussum en overhandigde de tas met cadeaus en de kaarten waar de gemeenteleden uit de Verlosserkerk, de Spieghelkerk en de Wilhelminakerk hun namen hadden op geschreven. Gustav liet trots zien dat de installatie voor koude lucht en warme lucht geïnstalleerd was en met een afstandsbediening werkte. Daarna gingen we naar het bejaardenhuis. Daar hield Gustav een korte dienst voor de mensen die al aan tafel zaten en na ons bezoek zouden gaan eten. We kregen een rondleiding door het huis, dat er verzorgd en schoon uitzag. Hij liet ons verschillende dingen zien die daar gekomen waren via de Nederlandse hulporganisatie Kinderen in Nood, waaronder een héél grote klok, een spiegel en schilderijen. Ook liet hij zien wat er nog gedaan, hersteld of bijgebouwd zou moeten worden. Voor de eetzaal/recreatiezaal naar de gang en keuken is een soort schuifwand wenselijk; tegels in de gangen, zodat de bewoners en personeel niet meer over het versleten zeil vallen; deuren in de gangen zouden verbreed moeten worden vanwege rolstoelen; een aantal ko-
zijnen was verrot en zeer tochtig; een binnenplaats willen ze graag dicht maken, dak erop en een deur naar buiten. Deze ruimte kan dan gebruikt worden voor de tweewekelijkse bijbelgroep en andere dagactiviteiten. Die vinden nu plaats in de keuken. Het is een hele lijst, maar de wensen zijn niet ingewikkeld om uitgevoerd te worden. Er is wel geld voor nodig. Na dit bezoek dronken we koffie bij Gustav en Anikó in het tweehonderd jaar oude huis naast de kerk, waar zij wonen. Daarna liet Gustav trots zijn bakstenenmuseum zien, dat onder de toren van de kerk is gevestigd. Bakstenen met wapens, teAgnes Brouwer met een geschenk uit kens e.d. van kerken. Het Tiszaszentimre: een typisch Hongaarse enige bakstenenmuseum fles voor spuitwater. in Europa. De week ervoor was het officieel geopend met 150 We besloten op de terugweg naar aanwezigen en zelfs de minister van Portelek binnenwegen te nemen Cultuur was present geweest. om nog wat van het landschap te genieten. Nadat we driemaal op een Na een hartelijk afscheid vertrok- doodlopende weg en een boerenerf ken wij met een aantal stenen als waren terecht gekomen, hoorden we cadeau. Mijn steen had het wapen dat de kaart verouderd was en dat van de invloedrijke familie Esterházy het pontje om de Tisza mee over te en is in mijn koffer meegegaan naar steken was opgeheven. Het was een Nederland. (Deze steen bleek 3,9 kg prachtige tocht, maar de terugweg te wegen) was 82 km langer dan de heenweg.
Bussum Onderweg - 5
Bruidegom en Bruid: Christus Koning en de Kerk De laatste zondag van het kerkelijk jaar - voordat de advent begint - is traditioneel het feest van Christus Koning, waar in de Oosterse orthodoxie vele iconen aan zijn gewijd. Maar in de Nederlandse protestantse traditie worden de overledenen herdacht, die bij katholieken en lutheranen op 2 november (Allerzielen) aandacht krijgen door lichtjes te plaatsen op de familiegraven en door het zingen van een klassiek Requiem in de kerk. Onze katholieke geloofsgenoten in Bussum bijvoorbeeld luisterden dit jaar naar het Requiem van Duruflé. Christus koning als laatste zondag van het kerkelijk jaar gaf Bach in 1731 op 25 november de gelegenheid om een cantate neer te schrijven waarin het koningschap van de bruidegom het hoofdthema is, en de kerk als de bruid wordt voorgesteld. Naast de nieuwtestamentische lezing over de wijze en de dwaze maagden koos Bach als aanvulling stukken uit het Hooglied, die antieke theologen als Origenes in de 4e eeuw reeds hadden geïnterpreteerd als een dialoog tussen God en de ziel. Bach had al langere tijd geen cantates meer geschreven. Hij had er zelf drie tot vijf jaargangen vervaardigd en verder keuzes gemaakt uit achttien cantates van zijn neef Johann Ludwig en uit de enorme productie van zijn vriend Telemann. Maar nu moest er een nieuwe cantate komen, omdat de laatste week van november maar eens in de zeven jaar valt aan het eind van het kerkelijk jaar. Bach was gestopt met zijn productie toen hij een groot aantal cantates had geschreven gebaseerd op kerkelijke hymnen en voor de lezing van deze dag had dominee Philip Nicolaï in 1599 een lied geschreven van drie strofen: ‘Op waakt op, zo klinkt het luide’, zoals de Nederlandstalige versie begint. Voor Bach lag het kennelijk voor de hand om op basis van dit lied 6 - Bussum Onderweg
Kerstspieghelavond
Wanneer mag ik dood ?
Op vrijdagavond 13 december vindt er in de Spieghelkerk een Spieghelavond plaats in het kader van Advent en Kerst, het kerstverhaal herverteld voor volwassenen door Ruben van Zwieten. Dit omlijst met muziek. Ruben van Zwieten is als voorganger geen onbekende in de Spieghelkerk. Hij is actief in de Amsterdamse ondernemerswereld, o.a. met het project ‘De Nieuwe
‘Wanneer mag ik dood?’ is de titel van de CCIV-avond, waar prof. dr. Douke Post, oud-hoogleraar Sociale Geneeskunde aan de RU te Groningen, zal spreken over ‘Levensbeëindiging en Levensverlenging.’ Een zeer actueel thema, dat tegelijkertijd talrijke dilemma’s oproept, zowel voor artsen als patiënten. Medisch kunnen we immers steeds meer en mensen willen doorgaans ook langer leven. Maar is dit laatste wel altijd verantwoord? Zetten we bij levensverlenging ook wel eens de zo noodzakelijke vraagtekens bij de kwaliteit van leven ? Het belooft een zeer boeiende avond te worden, die veel stof tot nadenken zal geven. Deze avond – georganiseerd in samenwerking met VU Connected – wordt gehouden op woensdag 27 november in de Doopsgezinde Kerk, Wladimirlaan 10 en begint om 20.00 uur. Entree €6 inclusief koffie/ thee. Opgave kan ook via de CCIVadministratie, tel. 035 - 6947051.
Poort’ op de Zuidas. De avond wordt georganiseerd door de Stichting Vrienden van de Spieghelkerk (www.spieghelkerk.nl). U wordt ontvangen met glühwein en na afloop is er een hapje en een drankje. De aanvang is 20.00 uur, de bijdrage bedraagt € 10. Kaarten zijn te verkrijgen bij boekhandel Los, de bibliotheek en op de avond zelf in de Spieghelkerk.
Op 24 november: cantatedienst in de Wilhelminakerk een nieuwe cantate te schrijven. Drie keer klinkt dit koraal in deze cantate. De eerste keer in het openingskoor gezongen door de sopranen terwijl de overige stemmen en het orkest een Franse ouverture ten gehore brengen, alsof de koning binnen schrijdt. Dan roept de tenor zingend: ‘hij komt, hij komt’ - zoals een poortwachter de dageraad aankondigt - en de bruid begroet haar bruidegom in een duet: ‘wanneer kom je...?’ En de bruidegom antwoordt: ‘Ik kom er helemaal voor jou’. De tenoren hernemen vervolgens de koraal met het tweede couplet over de wachters die aangehoord worden door de gemeente (Zion). Christus - de bas - nodigt dan de bruid uit om tot hem te komen, want bij hem ben je veilig, en bruid (sopraan) en bruidegom (bas) jubelen over hun liefde in een duet met citaten uit het Hooglied. Met een Gloria - het laatste couplet van de koraal - wordt deze cantate afgesloten: ‘Daarom zijn wij verheugd ... eeuwig ...in dulci jubilo. Op 24 november - dit keer op de vierde zondag van de maand - zal cantate BWV 140 “Auf wacht auf, ruft uns die Stimme” weerklinken
in de cantatedienst in de Wilhelminakerk om 7 uur ‘s avonds. Mignon Primus (sopraan) vertolkt de rol van de bruid en Rob van Surksum (bas) die van de bruidegom. Ons koor Voices zingt de drie koralen en het Wilhelmina-consort onder kapelmeester Wouter Groesz omspeelt de gezongen gedeeltes, waarbij de instrumenten vaak een pre-echo of een illustratie of een verdieping zijn van wat er door de zangers ten gehore wordt gebracht (Bach toont zich ook in zijn muziek theologisch onderlegd). Wybe Kooijmans bespeelt - zoals gebruikelijk - de orgels en het geheel staat onder leiding van Piet Philipse. Dominee Stephan de Jong is onze liturg. Denkt u aan de collecte? De cantatediensten worden gedragen door echte beroepsmusici leden van de omroeporkesten en professionele zangers - die voor een onkostenvergoeding hun bijdrage leveren. Maar vele musici samen leveren toch een behoorlijke kostenpost op. Een goede opbrengst geeft de mogelijkheid om de cantatediensten ieder jaar weer te programmeren. De cantatedienstcommissie
Ruben van Zwieten
Naar school in de sloppenwijk Opnieuw Ethiopië
Kerstkaarten- en boekenverkoop
Vanaf oktober vorig jaar tot en met oktober van dit jaar, zijn er veel bijdragen binnengekomen op het gironummer van de stichting Edukans. Dankzij de inzet van particulieren, scholen en schoolbesturen, bedrijven en stichtingen was de opbrengst €4580,92. Een prachtig bedrag! Ook het komend jaar wordt er voor een project in Ethiopië gespaard. In Addis Abeba wonen veel arme mensen. Ze knutselen hun huizen in elkaar van karton, hout en golfplaat. Veel mensen verdienen niet genoeg om van te leven. Edukans helpt een school in de sloppenwijk om 400 kinderen naar school te laten gaan. Lesboeken, schriften en eten worden gekocht, toiletten en douches worden gebouwd. We vragen uw bijdrage op giro 515, t.n.v. Edukans te Amersfoort.
Zaterdag 7 december is er in Het Trefpunt, bij de Verlosserkerk, de jaarlijkse CREAKA-kerstkaarten verkoop. Deze prachtige handgemaakte kaarten zijn gemaakt door de dames van CREAKA. Er is ook dit jaar weer volop keus. Natuurlijke zijn er ook verjaardagsrouw en trouwkaarten. Maar... in hoofdzaak kerstkaarten. De opbrengst van deze verkoop komt ten goede aan het schoolproject voor kinderen in Hongarije. Tegelijkertijd is er de maandelijkse boekenmarkt, waarvan de opbrengst voor het Verre Naaste project (Rwanda) is. Oosterom heeft een aantal uitgelezen boeken over Naarden, Bussum en Hilversum uitgekozen. Ook geschikt voor onder de kerstboom.
Graag vermelden Et.1212 H 03 Informatie: A.P.Kasse 0620264214
[email protected] of www.edukans.nl
Tussen 10.00 en 12.00 uur bent u van harte welkom. En zoals u gewend bent: de koffie staat klaar. Bussum Onderweg - 7
Kinderen in de kerk presenteren zich – jij ook?
I
n Bussum Onderweg is veel aandacht voor mensen uit de kerk. Daar horen natuurlijk ook de kinderen bij. In de vier wijkgemeenten waren in 2012 in totaal 255 kinderen in de leeftijd van 0 tot 19 jaar ingeschreven bij de Protestantse Gemeente te Bussum, waarvan 103 in Centrum, 103 in West, 45 in Oost en 4 bij Sion. Bussum Onderweg vindt het belangrijk dat deze kinderen een plaats krijgen in een eigen rubriek. In deze nieuwe rubriek stelt zich iedere maand een aantal kinderen voor uit de verschillende wijken.
Voor deze eerste keer zijn dat er vier, te weten Willemijn, Floris, Nout en Daan uit de kindernevendienst van wijkgemeente West (Spieghelkerk). In deze wijkgemeente is er wekelijks kindernevendienst tijdens de kerkdienst. De kindernevendienst is verdeeld over twee groepen: voor kinderen van 4 jaar (groep 1
van de basisschool) tot ongeveer 8 jaar (groep 5 van de basisschool) en van 8 jaar tot en met 12 jaar (groep 8 van de basisschool). Eens in de twee weken splitsen de kinderen uit groep 7 en 8 van de basisschool zich af voor een bijeenkomst van BasisCatechese. Wekelijks zijn er in West gemiddeld zo’n twintig kinde-
Nout
Daan
Hoe heet je? Nout Schoonakker.
Hallo, ik ben Daan Linde. Ik ben 9 jaar en ik zit in groep 6 van de Juliana Daltonschool. Ik ben gedoopt in de Spieghelkerk en daar gaan we nog steeds naartoe.
Op welke school zit je en in welke groep? Ik zit op de Juliana Brandsmaschool in groep 5.
Floris Ik ben Floris Goedvolk en ik ben op de eerste zomerdag 8 jaar geworden. Nu zit ik in groep 5 van de Juliana Daltonschool. Als wij naar de kerk gaan, bij de Spieghelkerk, dan mag ik vaak helpen bij de crèche. In de kerk vind ik het soms wel wat saai, daarom ben ik graag bij de kleine kinderen. Ook help ik graag mee met het opruimen van de koffiekopjes. En ik vind drummen heel leuk, dus dat hoop ik nog een keer te mogen doen in de kerk. Floris staat ook op de voorpagina.
Het werkt als volgt. U geeft uw e-mailadres door aan de coördinator Hans Bosman, h.bosman@ wdz.nl of
[email protected] onder vermelding van ‘Nieuwe deelnemer Goederenbank’. Door zijn contacten binnen het kerkelijk en buitenkerkelijk circuit komt hij noodgevallen op het spoor, nu eens aangegeven door diaconieën, dan weer door de Sociale Dienst, het IDF of de Voedselbank. In zo’n geval krijgt u dan een mailtje met bijvoorbeeld de volgende vraag: ‘Heeft u beschikbaar: een matras (140x200), een heren- en/of een damesfiets, een koelkastje (tafelmodel), een kinderbedje.’ Hebt u niets van dit alles, dan reageert u gewoon niet. In een volgend geval heeft u misschien wel ergens op zolder of in een berghok een oude kinderwagen staan, wat vergeten kinderkleertjes of een oude tv, een tafel(tje), een bed. Hebt u wel een of meer van de gevraagde ‘spul-
len’ dan meldt u dat en in overleg wordt het bij u opgehaald. In bovenstaand voorbeeld kwamen de matras en de fietsen binnen een dag boven water. En zo gaat het steeds. Wellicht ten overvloede: het gaat er dus niet om dat u nu opgeeft wat u allemaal hebt en kwijt wilt. Nee, wacht rustig tot er een vraag langskomt waarbij u denkt: ‘Hé, dat klikt. Ik heb nog dit of dat (vul maar in...) ergens staan.’ De Goederenbank beschikt momenteel over circa 110 mailadressen. Dat zijn heel wat adressen. Maar afgezet tegen het aantal christenen/gelovigen in de regio is het eigenlijk een miniem percentage. Uit uw (soms beperkte) overvloed wilt u toch wel eens iets belangeloos ter beschikking stellen? Meldt u zich dus aan als boven omschreven.
Arie Vijn en Ton Reijinga Interkerkelijk Diaconaal Fonds Bussum
Mijn vrienden van school gaan niet naar de kerk, maar gelukkig is Floris er meestal. Ik vind het het leukst om na het luisteren naar het Bijbelverhaal te tekenen of het spelletje galgje te doen.
Naar welke kerk ga je? Ik ga naar de Spieghelkerk. Wat vind je leuk aan jouw kerk of aan de kindernevendienst? Dat ik er leuke kinderen tegenkom en dat dominee Stephan een leuk verhaal vertelt.
Floris
In elke uitgave van Bussum Onderweg komen beurtelings kinderen uit alle wijken aan bod. Wil je ook in deze rubriek? Stuur een mooie foto van jezelf op naar
[email protected] en wij nemen contact met je op.
Ik ben Willemijn Goedvolk. Ik ben bijna tien jaar (eerste kerstdag) en zit in groep 6 van de Juliana Daltonschool in Bussum. Wij gaan vaak naar de Spieghelkerk. De verhalen van dominee Stephan vind ik daar wel grappig. Soms kan het verhaal helemaal niet echt gebeurd zijn en dan vind ik het leuk om daar een vraag over te stellen. Ik vind dieren heel leuk en daarom ga ik vaak alle honden uitlaten bij ons in de buurt. Ik zit op hockey en dat is super leuk!
Hoe oud ben je? Ik ben acht jaar.
Wij schreven er al eerder over. Naast de Voedselbank bestaat er in Naarden-Bussum inmiddels ook de Goederenbank. Na zo’n twee jaar blijkt die succesvol. Het is een initiatief vanuit de oecumene.
ren die aan de kindernevendienst mee doen.
Willemijn
Willemijn
Goederenbank
Groeten van Daan Nout Daan
8 - Bussum Onderweg
Bussum Onderweg - 9
Shoppen in Parijs of toch liever bomen knuffelen?
Z
onder een leger van vrijwilligers zou het werk van de protestantse gemeente nooit gedaan kunnen worden. Bussum Onderweg portretteert een aantal van die mensen achter de schermen. Edwin en Mattanja van Chill Church aan het woord.
Mattanja: “Tijdens de bijeenkomsten zijn we niet actief bezig met het geloof. We willen vooral dat de kinderen meer betrokken worden bij de kerk.” Edwin: “Het is géén evangelisatie, géén catechisatie. Wij proberen het geloof te laten weerklinken in onze manier van omgaan met elkaar.”
gemeente West. Het paar woont met hun twee kinderen aan de rand van het Naardermeer. Edwin is projectadviseur in de ijzerwarenvakhandel (“daarvóór ben ik 23 jaar vertegenwoordiger geweest”), Mattanja is medewerkster bij NCOI Opleidingsgroep in Hilversum. Zo’n beetje elke maand trekken ze er met een groep jon-
kiezen.” Mattanja: “Zij bedenken, wij sturen en beslissen.” Shoppen in Parijs vonden de kinderen wel een goed idee. Maar, zegt Edwin: “Het moet binnen het budget passen, en we moeten ook weer op tijd terug zijn. De kinderen moeten immers weer met hun ouders mee naar huis.” Des te blijer waren zij dat het idee om met Sinterkerst iets voor anderen te doen, uit de groep zelf kwam. “Door de sfeer bij Chill Church voelen ze dat een bepaald onderwerp passend is”, zegt Mattanja.
Enthousiasme Chill Church ontstond vijf jaar geleden na een verzoek van ouders uit West aan de kerkenraad omdat er niets was voor jongeren die te oud waren geworden voor de Kindernevendienst. Edwin en Mattanja werden gevraagd omdat ze zelf geen kinderen in de leeftijdscategorie twaalf tot en met zestien hadden – “de kinderen zien ons daardoor niet als belerende ouders.” Maar ze vielen vooral op door hun grote enthousiasme, dat er in die vijf jaar niet kleiner op is geworden. Edwin en Mattanja Hendriks aan het chillen in het Naardermeer.
Mattanja: “Je hoopt dat de kinderen enthousiast worden. Dat de jongeren een paar jaar langer het gevoel houden dat ze bij de kerk horen.” Edwin: “Het is verbazingwekkend dat we nu al aan het vijfde seizoen bezig zijn. Toen we begonnen, zei dominee Stephan de Jong dat hij hoopte dat we het een jaar zouden volhouden.”
Sinterklaas Samen met Miranda van Manen en Martijn Kroon zijn Edwin en Mattanja Hendriks verantwoordelijk voor Chill Church van de wijk10 - Bussum Onderweg
geren op uit om iets bijzonders te doen. Terwijl hun ouders naar de dominee zitten te luisteren, lopen de kids naar de Brandsmaschool tegenover de Spieghelkerk. Soms is daar wat leuks te doen (zoals een debat of een spel), soms is er een activiteit buitenshuis (zoals een bezoek aan het Anne Frankhuis in Amsterdam, een museum, een synagoge; bomen knuffelen tijdens een tocht met Natuurmonumenten door de Ankeveense Plassen). De ideeën daarvoor bedenken de kinderen zelf. Edwin: “Wij geven categorieën aan waarbinnen ze iets kunnen
De naam Chill Church werd bedacht door de kinderen. ‘Chillen’ is jeugdtaal voor niets doen of ontspannen; ‘church’ is ‘kerk’ in het Engels. Edwin Hendriks: “Weet je wat zo leuk is? Toen we de laatste keer onderwerpen zaten te bedenken, zei een van de jongeren: ‘Ja, maar het is niet alleen chillen, het is óók church. Zo ontstond het idee om een jongerenkerkdienst te organiseren.” Tekst: Martin Rep
Programma Chill Church 17 november: museum 15 december: sinterkerst
West Spieghelkerk GEDACHTENISDIENST 24 NOVEMBER Op 24 november, aan het eind van het kerkelijk jaar en op de drempel van advent, kijken we terug en herinneren ons de namen van de gemeenteleden die ons ontvielen. We doen dit als gewoonlijk door voor ieder licht aan de paaskaars aan te ontsteken. Deze verwijst naar Christus, de belichaming van de liefde, van Gods liefde. ‘Die liefde wil een huis zijn over de dood heen.’ (Bieke Vandekerckhove) Die liefde kan mensen troosten in hun rouw. Al blijft die rouw scherp en onoverdraagbaar. In de Talmoed staat het volgende verhaal: Een jongeman komt na de voorgeschreven rouwperiode van een week bij de rabbi. Zijn gewaad is gescheurd. Hij vraagt aan hem: ‘Kan ik dit gewaad – ik heb geen ander – weer dicht naaien en dan
weer gebruiken?’ De rabbi antwoordt hem: ‘Ja, dat mag je, maar bedenk wel, als je het kleed repareert en probeert te herstellen, dat je dan de scheuren en de rafels niet onzichtbaar mag maken, want het zou lijken alsof het nooit gebeurd was.’ Na een week komt de jongeman terug, met zijn kleed gerepareerd. Hij vraagt aan de rabbi: ‘Kan ik dit kleed aan iemand overdoen, ruilen of verkopen?’ De rabbi antwoordt hem: ‘Nee, dat kan niet. Het scheuren en repareren van ons leven is aan ons en van ons en anderen kunnen het niet dragen.’ (Bewerking door Aart Jan Flink)
Naamrecht
getoond. Voorts zal het een en ander verteld worden over voornamen: over mooie, leuke, grappige, gekke en rare namen, die vroeger en vooral tegenwoordig gegeven worden. Ook de mogelijkheid om je achternaam of voornaam te veranderen komt aan bod, alsmede hoe ambtenaren van de burgerlijke stand omgaan met het naamrecht van de in ons land wonende vreemdelingen. Tot slot aandacht voor het nieuwe naamrecht (keuzemogelijkheid van de ouders voor de naam van de vader of de moeder), de registratie van partnerschappen en het voltrekken van huwelijken tussen twee mannen of twee vrouwen; ook enkele nieuwe ontwikkelingen wat betreft huwelijks-
DE BURGERLIJKE STAND EN HET NAAMRECHT VANAF CA. 1800 Op dinsdag 19 november is er om 14.30 uur een lezing in de Antonius Hof. De burgerlijke stand is in ons land door de Franse overheersing (Napoleon) in 1811-’12 ingevoerd en sinds die tijd een overheidstaak geworden. Aan de hand van veel voorbeelden zal een overzicht worden gegeven van geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten vanaf ca. 1800 tot heden. Ook hoe wij aan onze namen zijn gekomen komt in het kort aan de orde. Als extra bezienswaardigheid zullen ook enkele Koninklijke akten worden
KERKDIENSTEN IN DE ADVENTSTIJD Voor de kerkdiensten in de Spieghelkerk gedurende de Adventstijd hebben in we de Meent en het
Spieghel huis aan huis flyers als uitnodiging rondgebracht. Hierop staan de thema’s van de kerkdiensten vermeld: 1 december: Wie droomt is wakker (Micha 4,1-7) 8 december: Kan God ook heel klein zijn? (Micha 5,1-4a) 15 december: God heeft geen applaus nodig (Micha 6,6-8) 22 december: Hij, die in zijn angst nooit bang werd (Micha 7,7-8; 18-20) 25 december: Wij zijn niet van onszelf (Lucas 2,1-20) Op zaterdagavond 7, 14 en 21 december zullen er evensongs worden gehouden: ‘Christmas carols and lessons’. Hieraan werkt mee het koor Voices o.l.v. Piet Philipse. De aanvang is steeds 19.00 u. Op 24 Kerstavond 24 december begint om 19.00 u. het kinderkerstfeest, getiteld: ‘White Heaven’. voltrekkingen en (het zelf doen van) stamboomonderzoek. Aan het begin van de lezing wordt aan een ieder een overzicht uitgereikt van de belangrijkste wijzigingen van de burgerlijke stand vanaf 1800 tot heden en aan het eind een overzicht van het huidig naamrecht in Nederland. Een boeiende lezing door de heer Wim Zondag die een bijzonder kijkje geeft in de keuken van de burgerlijke stand en het naamrecht in Nederland. Iedereen is op onze gespreksmiddagen van harte welkom. De toegang is gratis. Wel wordt een bijdrage gevraagd als tegemoetkoming in de kosten. Anneke van Dijk, secretaresse Werkgroep Gespreksmiddagen.
Centrum Wilhelminakerk
De Zandzee
EXPOSITIE ‘BLOEMENPRACHT’ In de Wilhelminakerk is een expositie met als titel ‘Bloemenpracht’. Zo’n twintig schilderijen, gemaakt door Jannie Minekus, hangen dit najaar in de koffiezaal en de gang. Prachtige bloemen uit het voorjaar tot najaar sieren de muren. U bent vooral welkom op donderdagmorgen om bij een kopje koffie de expositie te bekijken. Wim Vonk
Op donderdag 21 november wordt in de Zandzee een kerkdienst gehouden. Voorganger is ds. S. de Jong. Begeleiding samenzang: Bram Kasse. U bent hartelijk welkom om 10.00 uur in de bovenzaal. Na afloop van de dienst is er koffie en gelegenheid tot gesprek. Jannie Minekus Bram Kasse
Bussum Onderweg - 11
‘Begrip voor elkaars geloof, dat willen we heel graag’
I
n Bussum zijn vier protestants-christelijke scholen: de Julianaschool met drie locaties (locatie Brandsma, locatie Juliana Dalton en locatie Kwartellaan) en De Zonnewijzer. De redactie heeft de vier scholen bezocht om te vragen hoe het protestants-christelijk onderwijs tegenwoordig wordt ingevuld in een maatschappij waarin de kerk steeds meer terrein verlies. Drie scholen zijn inmiddels aan de beurt geweest. Nu het laatste deel in deze serie: De Zonnewijzer.
De Zonnewijzer is sinds 2009 gevestigd in Breeduit, de brede school in Bussum-Zuid. We hebben een gesprek met Esther Jager, directeur van De Zonnewijzer. De Zonnewijzer heeft 182 leerlingen. 15% van de kinderen heeft een christelijke achtergrond terwijl 30% een islamitische achtergrond heeft. Een ruime meerderheid wordt nietgelovig opgevoed.
titeit is voor De Zonnewijzer een belangrijk punt. De school wil de eigen protestants-christelijke identiteit houden en uitdragen. Er wordt wel samengewerkt met de locatie van de Koningin Emmaschool in Breeduit. Sinterklaas wordt gezamenlijk gevierd, maar het kerstfeest niet. Daar is duidelijk gekozen voor een eigen viering, die aansluit bij de eigen identiteit.
Protest basison ants-christelijk derwijs in Bussu m
Deel 3 (
De Zonn slot) ewijzer
ook wel ouders die vragen waarom we met kerst niet eten op school. Maar dat doen we heel bewust niet. Met Pasen hebben we wel het paasontbijt. Dan eten we met de kinderen. Dan komen de matzes op tafel en vertellen we het paasverhaal. Maar met kerst vieren we de geboorte van Jezus.”
Niet in de kerk
Esther Jager
Samenwerking
Kerstviering
Esther vertelt dat naast De Zonnewijzer nog een andere school onderdak heeft in Breeduit: een locatie van de Koningin Emmaschool. De populatie van die school bestaat voor 80% uit moslimkinderen; de school is openbaar. Als je zo dicht op elkaar zit, komt de vraag naar samenwerking snel aan de orde. Iden-
De invulling van de kerstviering is jaarlijks anders, maar elk jaar wordt het kerstverhaal verteld. De afgelopen twee jaar is er een musical opgevoerd waar alle kinderen een bijdrage in hadden. Vorige kerst werd het verhaal naar deze tijd getrokken; Jozef en Maria gingen op zoek naar een herberg, met een mobiele telefoon. “Er zijn
12 - Bussum Onderweg
De Zonnewijzer maakt voor deze vieringen geen gebruik van een kerkruimte, zoals de andere scholen wel doen. Dat doet de school niet omdat daarmee de ouders niet worden bereikt. Esther zegt daarover: “Een paar jaar terug hadden we wel schoolkerkdiensten in de Verlosserkerk. De laatste keer zaten er maar drie kinderen van de hele school. De vraag is dan: wat is onze investering, want we bereiken de ouders niet op deze manier. De kinderen met een islamitische achtergrond komen niet naar een kerk. Dat mogen ze niet op grond van hun geloof. Bij een kerstmusical zijn ze er, samen met hun ouders, allemaal wel bij, want dat vieren we gewoon in de school.”
Identiteit Bij de aanmelding is de identiteit van de school een belangrijk onderdeel van gesprek. Dat levert voor ouders nooit problemen op. Vaak hebben ze zich goed ingelezen op de website en in de schoolgids. De school legt altijd uit wat het praktisch gezien inhoudt. Zo wordt de
dag begonnen in de kring met een gebed, met een gedicht of met een bijbelverhaal, net wat er op dat moment bij de levensbeschouwelijke methode Trefwoord aan de beurt is. Ook worden er diverse christelijke liedjes gezongen. Alle kinderen doen daar aan mee. De school kent een continurooster met vijf gelijke dagen. De kinderen eten op school en voor het eten wordt er gebeden. Er wordt verwacht dat de kinderen meezingen; bij het bidden moeten ze in ieder geval respect tonen. Op het moment dat een kind niet meebidt, is het stil en zit het of met de handen plat op tafel of met de armen over elkaar. Respect is hierbij het sleutelwoord.
Wederzijds respect Het aanleren van respect voor elkaars geloof vindt Esther heel belangrijk. “Als kinderen van islamitische afkomst meedoen aan ramadan, dan mogen ze vertellen waarom ze dat doen. Hetzelfde geldt voor het Suikerfeest en het Offerfeest. Ook feesten uit het Jodendom komen aan de orde, maar omdat er geen joodse kinderen op school zijn, leeft dat minder. In de bovenbouw is er elk jaar wel een spreekbeurt over de islam. De kinderen nemen dan een gebedskleed mee van huis en soms mag de Koran ook mee. De andere kinderen hebben daar dan echt interesse in.”
Er ontstaat begrip voor elkaars geloof. Dat willen we heel graag.” In de katholieke kerk was dat net zo. Sommige kinderen waren voor het eerst in een kerk. “Ze vonden het er zo mooi. Ze hebben het nu echt een keer gezien.“ Esther vertelt dat zij met Pasen nog wel eens een echte bijbel heeft meegenomen naar school, om daaruit voor te lezen. Dat vinden de kinderen altijd erg interessant.
Trefwoord We vragen nog naar de methode Trefwoord. Esther legt uit dat die methode werkt met thema’s die gemiddeld drie tot vier weken duren. Het begint vaak met een spiegelverhaal, gevolgd door een bijbelverhaal op de dag daarna. Meestal worden er twee bijbelverhalen in de week verteld. Vrijdag wordt afgesloten met een gebed. De mate waarin er nog extra aandacht aan geloof of levensbeschouwing wordt besteed, hangt af van de leerkracht, maar de methode Trefwoord is de basis. Die krijgen alle kinderen aangeboden.
Esther is verheugd dat de laatste jaren de integratie tussen ouders op haar school is verbeterd. Voorheen was er toch meer sprake van gescheiden groepen. Het organiseren van onder andere interculturele feesten, waarbij ook de allochtone ouders een rol vervulden, lijkt hierin een positieve bijdrage te hebben geleverd. “De achterliggende gedachte bij deze feesten was steeds: hoe betrekken we alle ouders, ongeacht geloof of afkomst bij de school? Door de ouders hapjes te laten maken en te laten helpen bij activiteiten, zoals henna-schilderen wordt de ouderbetrokkenheid enorm vergroot. De school is een afspiegeling van onze samenleving, waarbij inte-
Project Wereldgodsdiensten Net als de drie andere protestantschristelijke scholen doet ook De Zonnewijzer mee aan het project Wereldgodsdiensten via de overkoepelende stichting Proceon. Met de bovenbouw is de school naar een synagoge, een moskee en een katholieke kerk geweest. Esther vertelt over het bezoek aan de moskee: “Dat was fantastisch. Omdat we Marokkaanse en Turkse kinderen op school hebben, mocht een van die kinderen het gebed in de moskee doen. Op dat moment krijg je zoveel kennis van elkaar.
Het blijft vervolgens niet bij het vertellen van het verhaal. Kringgesprek in De Zonnewijzer Er is altijd nog een gesprekje over. Esther zegt daar- gratie en respect belangrijke onover: “Wat wil dit verhaal je ver- derwerpen zijn”, besluit Esther. tellen, wat vind je er van? Goed tegen kwaad, wat zou jij doen? Tekst: Inge de Groot Twee weken terug is in groep 8 Foto’s: Esther Jager en Wil Keetelaar het verhaal van de slang en Eva in het paradijs verteld. Je vraagt Volgende maand: redacteuren Inge de kinderen dan wat ze daar van de Groot en Wil Keetelaar praten vinden. Heb je zelf ook wel eens na over hun bevindingen na de inverleidingen gehad, die je niet terviews met de vier protestantskon weerstaan?” christelijke basisscholen in Bussum. Bussum Onderweg - 13
Informatie Dank je wel, Wouter Batelaan! In 2006 reageerde Wouter op een oproep van de diaconie in de Onderweg. Er werden mensen gevraagd die mee wilden werken om ook in onze contreien een voedselbank van de grond te trekken. Allerlei talenten werden gezocht. Wouter, oud- aannemer en bekend om zijn ‘gouden handjes’, werd met vreugde ontvangen. Al gauw wist hij de stoffige oude garageboxen die wij als loods mochten gebruiken om te toveren tot een bruikbare ruimte vol stellingen, planken en opklapbare werkbladen. Wouter zorgde voor de ruimtelijke ordening. Omdat er in het begin zoveel tegelijk moest gebeuren en hij tòch zoveel in de loods was, werd hem gevraagd om ook het voorraadbeheer bij te houden (de stroom van in- en uitgaande levensmiddelen). Dat was vaak een enorme vracht werk, maar hij deed het jarenlang met grote plichtsbetrachting, heel secuur en heel trouw. Zijn geordende geest heeft wel eens moeite gehad met de ladingen levensmiddelen die in dozen, kratten en tasjes werden aangevoerd en toch geregistreerd moesten worden. Nu is hij gestopt, al kost hem (en ons) dat moeite. Hij is 80 en gaat het rustiger aan doen. Wij van de voedselbank willen hem ook op deze plek nog eens hartelijk bedanken. De Protestantse Gemeente Bussum wensen wij oprecht veel diaconale doeners toe zoals Wouter!
Zondag 17 november
Oost Verlosserkerk 10.00 ds. P.H. van Gilst, Kindertijd, 0-12 jr. Centrum Wilhelminakerk 10.00 ds. H.J. van Dijk, Kindernevendienst, 4-12 jr, crèche West Spieghelkerk 10.30 ds. L. Korevaar, Kindernevendienst, 4-13 jr, crèche Sion Spieghelkerk 08.55 ds. W.J. Gorissen, crèche 17.00 ds. R.R. Eisinga, HA Naarderheem 10.30 mw.ds. P.J. Viveen Molenaar Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 ds. R.H. de Vos De Antonius Hof 10.30 mw.ds. J. de Blois, HA
Dinsdag 19 november
De Gooise Warande 14.30 mw. ds. H.W. van Beelen, Middagwijding
Donderdag 21 november De Zandzee
10.00 ds. S. de Jong
Zondag 24 november
Oost Verlosserkerk 10.00 ds. N.W. den Bok, Gedachtenisdienst, Kindertijd, 0-12 jr. Centrum Wilhelminakerk 10.00 ds. H.J. van Dijk, Gedachtenisdienst, Kindernevendienst, 4-12 jr, crèche 19.00 Cantatedienst West Spieghelkerk 10.30 ds. S. de Jong, Gedachtenisdienst, Kindernevendienst, 4-13 jr, crèche Sion Spieghelkerk 08.55 ds. C. van Andel, crèche 17.00 ds. R.R. Eisinga, Herdenking overledenen Naarderheem 10.30 ds. L.J.W. Koppenhol Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 ds. W.F. Metzger, HA De Antonius Hof 10.30 pastor L. van der Schoot
Van het Kerkelijk Bureau Met ingang van 1 februari 2014 wijzigen alle bankrekeningnummers, waaronder ook die van u, van uw kerkelijke gemeente en die van de landelijke Protestantse Kerk. Dit nieuwe rekeningnummer heet IBAN (International Bank Account Number) en bestaat uit 18 tekens.
ING BANK REKENINGNUMMER NU 150275 400820 5914375 65 8460 285
IBAN NL43 INGB 0000 1502 75 NL11 INGB 0000 4008 20 NL23 INGB 0005 9143 75 NL80 INGB 0658 4602 85
U hebt dit nummer nodig om overschrijvingen te kunnen doen, waaronder giften aan uw plaatselijke gemeente. Hiernaast staan de verschillende bankrekeningnummers van de Protestantse Gemeente te Bussum met daar achter het nieuwe IBAN-nummer.
ABN- AMRO REKENINGNUMMER NU 55 4017 148 55 4024 055 60 5269 092
IBAN NL15 ABNA 0554 0171 48 NL57 ABNA 0554 0250 55 NL12 ABNA 0605 2690 92
14 - Bussum Onderweg
Donderdag 28 november
Bussum Onderweg Maandblad van de Protestantse Gemeente te Bussum
Zondag 1 december
Redactie Inge de Groot 035 - 694 02 47 Wil Keetelaar 035 - 693 09 56 Klaas Oosterom 035 - 691 43 36 Martin Rep 035 - 887 28 97
[email protected]
Huize Godelinde 15.00 mw. ds. H. Honderd, HA
Oost Verlosserkerk 10.00 ds. N.W. den Bok, Kindertijd, 0-12 jr. Centrum Wilhelminakerk 10.00 ds. H.J. van Dijk, Kindernevendienst, 4-12 jr, crèche West Spieghelkerk 10.30 ds. S. de Jong, Kindernevendienst, 4-13 jr, crèche Sion Spieghelkerk 08.55 ds. B. Oosterom, crèche 17.00 ds. G.J. van de Top Naarderheem 10.30 mw.ds. P.J. Viveen Molenaar Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 ds. W.F. Metzger De Antonius Hof 10.30 mw.ds. J. de Blois
Dinsdag 3 december
De Gooise Warande 14.30 ds. J.C. Visser, Middagwijding
Spieghelkerk
Advertenties en administratie
[email protected] Ook digitaal ontvangen?
[email protected]
Kerkelijk Bureau 035-69 18 852
[email protected] Geopend: ma en wo van 10.30 - 12.30 uur, vr van 8.30-10.30 uur
College van Kerkrentmeesters NL11 INGB 0000 4008 20 t.n.v. Protestantse Gemeente te Bussum
Oost Verlosserkerk 10.00 mw. ds. H.W. van Beelen, Kindertijd, 0-12 jr. Centrum Wilhelminakerk 10.00 ds. H. Bonestroo, Kindernevendienst, 4-12 jr, crèche, West Spieghelkerk 10.30 ds. S. de Jong, Kindernevendienst, 4-13 jr, crèche Sion Spieghelkerk 08.55 ds. R.R. Eisinga, crèche 17.00 ds. Th.W. van Bennekom Kerk in de Meent 10.00 ds. H.J. Bodisco Massink Naarderheem 10.30 mw. A. Schilder Verhoef Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 drs. J. Lotterman De Antonius Hof 10.30 pastoor N. de Gooijer
Donderdag 12 december Huize Godelinde
15.00 ds. S. de Jong
Wijkgemeente Centrum – Wilhelminakerk Wilhelminaplantsoen 14 1404 JB Bussum 035 – 691 75 25 Koster: P. Vos Predikant: ds. H.J. van Dijk 035 – 694 91 04 06 – 47 09 91 99 b.g.g. 035 – 694 98 60
[email protected] Scribaat: E.E.J. Dekker 035 – 694 25 00
[email protected] Wijkkas: NL41 INGB 0001 6441 11
Prot. Gem. Bussum H.A. Lorentzweg 59 1402 CC Bussum www.pknbussum.nl
Algemene Kerkenraad
[email protected]
Zondag 8 december
Scribaat: mevr. J.G. Lenderink 035 – 693 48 97
[email protected] Wijkkas: NL60 INGB 0001 3284 22
College van Diakenen J. Post - 035-693 08 10
[email protected] NL07 INGB 0000 5055 55 t.n.v. Diaconie NL02 INGB 0000 2461 70 t.n.v. Zending Wijkgemeente Oost – Verlosserkerk H.A. Lorentzweg 59 1402 CC Bussum 035 – 691 73 09 Koster: mevr. A. Stuivenbergvan Dijk Predikanten (parttime): mevr. ds. H.W. van Beelen 06 – 41 67 53 09 (ma, di, wo)
[email protected] ds. N.W. den Bok 06 – 14 40 58 47 (wo, do, vr)
[email protected] Psychopastoraat: mevr. W.Vooys 035 640 91 47
Wijkgemeente West – Spieghelkerk Nieuwe ’s-Gravelandseweg 34 1405 HM Bussum 035 – 691 24 06 Koster: J. van ’t Hof Predikant: ds. S. de Jong 035 – 887 11 59
[email protected] Scribaat: H. Dooijes 035 – 691 70 80
[email protected] Wijkkas: NL25 INGB 0000 5568 35 Wijkgemeente Sion – Spieghelkerk Nieuwe ’s-Gravelandseweg 34 1405 HM Bussum 035 – 691 24 06 Bijstand in het pastoraat: ds. R.R. Eisinga 0345 – 642 572 06 – 14 75 34 89
[email protected] ds. A. Visser 0341 – 268 572
[email protected] Scribaat: J.A.N. Mauritz 035 – 693 28 47
[email protected] Wijkkas: NL41 INGB 0006 0659 53 Ouderenpastoraat Antonius Hof mevr. ds. Jac.M.E. de Blois 035 – 693 14 56 (di en vr) of 030 – 271 86 76
[email protected] Patria pastor J. Molensky 06 – 17 32 24 22
[email protected]
Bussum Onderweg - 15
Mijn bijbeltekst Elke maand vertelt een lezer wat zijn of haar favoriete bijbeltekst is. Johannes 4 : 1 – 42 Het gesprek met de Samaritaanse vrouw. Speciaal de verzen 13 en 14 Jezus antwoordde en zeide tot haar: Een ieder, die van dit water drinkt, zal weder dorst krijgen; maar wie gedronken heeft van het water, dat Ik hem zal geven, zal geen dorst krijgen in eeuwigheid, maar het water dat Ik hem zal geven, zal in hem worden als een fontein van water, dat springt ten eeuwigen leven. Dat water vindt Gelsche Goudswaard een mooi thema. Maar ook het gesprek tussen Jezus en de vrouw, ‘dat je elkaar recht in de ogen kijkt en dat je echt dingen kunt zeggen die er toe doen. Dat
heb je natuurlijk allemaal weleens in je leven.’ Gelsche vertelt over een ervaring, die zij enkele jaren geleden had, in de veertig dagen tijd. Het was in een moeilijke periode in haar leven. In een groep werd het bovenstaande verhaal gelezen en in haar verbeelding zag ze Jezus bij die bron met de Samaritaanse vrouw op een muurtje zitten, terwijl die twee heel fijn in gesprek waren. De Samaritaanse was heel open en durfde Jezus van alles te vragen. ‘Om een beetje jaloers op te zijn!’ Zij dronk het Levende water! Toen het verhaal afgelopen was zag Gelsche een ronde gele vlek op de muur in de hoek van de kamer; het deed haar aan de zon denken en ze werd er een beetje blij van. Kort daarna bracht zij een bezoek aan haar therapeut. Zij kwam bezweet bij hem aan en hij vroeg of zij
Gelsche Goudswaard een glas water wilde. Gelsche vond dit, na de bovenstaande ervaring, bijzonder en vertelde hem erover.’ Levend water en daarnaast een gewoon glas water’; beide hielpen haar om uit het dal te klimmen. Vandaar dat dit bijbelverhaal haar steeds weer aanspreekt. Wil Keetelaar
Zinvolle toevalligheid Elke maand vraagt de redactie een lezer een column te schrijven.
Janny-Sollman-Bouter Na de ‘participatiesamenleving’ een prachtig nieuw begrip opgedaan deze week. Deze ‘zinvolle toevalligheid’ viel in de preek van. Jos van Oord op 22 september in de Spieghelkerk. Hij betrok dit begrip op zijn ontmoeting op de markt bij de viskraam met een onbekende en die hem ongevraagd zijn verhaal deed over het overlijden van zijn echtgenote, omdat hij 16 - Bussum Onderweg
Van Oord als predikant herkende. Toeval. Hoe vaak zegt een mens dat niet. Je wilt iemand bellen en du moment dat jij de naam opzoekt, trilt je telefoon: de persoon die jíj wilt bellen, belt jóu. ‘Dat is toevallig,’ roep je meteen. Op dit soort toeval is het woord ‘zinvol’ denk ik niet van toepassing. Toen ik erover nadacht, kon ik me moeiteloos een aantal zinvolle toevalligheden herinneren die mij waren toegevallen. Stuk voor stuk hadden die gebeurtenissen namelijk iets moois voortgebracht, of iets heel praktisch of was er iemand heel erg mee geholpen. Een paar voorbeelden: toevallig ga ik tijdens een eerste college (lerarenopleiding) naast iemand zitten. We worden daardoor tot elkaar ‘veroordeeld’ om samen o.a. werkstukken te maken enz. Nu – 22 jaar later – is ze één van mijn beste vriendinnen. Toevallig raken we in de klas in gesprek over gezinssituaties. Na afloop van de les vraagt een jon-
gen of hij even met mij mag praten. Hij vertelt een ijzingwekkend verhaal over zíjn gezin en de rol die hij daarin moet vervullen. Als hij het uiteindelijk goedvindt dat ik professionele hulp inschakel, zijn er na twee weken gesprekken met maatschappelijk werk en het gezin en kan de leerling weer gewoon puber zijn . Kun je op een zinvolle toevalligheid aansturen? Ik denk van wel. Hoe vaak kom je in de supermarkt niet een bekende tegen. Hoe vaak vraag je niet: ‘Hoe is het?’ en hoe vaak ga je dan voorbij aan een wat ontwijkend ‘Oh, wel goed hoor…’ en loop je door. Even geen tijd/ geen zin. Ds Van Oord pleitte in diezelfde dienst voor de mijmering. Zomaar even zitten en (na) denken. Misschien gaat het daar allemaal wel over: de tijd nemen, ook als je jezelf wijsmaakt, dat je die niet hebt. Janny Sollman-Bouter
