Informatiebulletin van kabelraden.nl verschijnt vier maal per jaar Augustus kabelraad 39

Informatiebulletin van kabelraden.nl • verschijnt vier maal per jaar

Augustus 2013

kabelraad 39

In deze kabelraad ondermeer: n Nieuwe mediawet aangenomen n Stichting Kijkonderzoek wil meer weten n KPN uniformeert televisie-aanbod glasvezel n Nieuwe FOX-zender in aantocht n Caiway volledig over op glasvezel

31 mei 2013:

Conferentie! Het was een mooie dag op 31 mei jl. Buiten scheen de zon volop en binnen bij Beeld en Geluid kregen programma­ raden en anderen een gevarieerd programma over mediaontwikkelingen. Met centraal daarin de toekomst van media en consumenteninvloed.

2

De nieuwe autoriteit Consument & Markt (ACM), het Commissa­riaat voor de Media, KPN, een Volkskrantrecensent, het hoofd nieuwe media bij de NOS en meerdere kleine digitale zenders gaven hun blik op de toekomst. Maar ook de borrel, het bijpraten en natuurlijk ‘de experience’ zelf kregen voldoende aandacht! ACM geeft de aftrap De eerste om de aanwezigen toe te spreken was Johan Keetelaar, directeur telecom, vervoer en post bij de nieuwe Autoriteit Consument & Markt (ACM). Deze organisatie neemt sinds april de taken over van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) en de Onafhankelijke Post & Telecommunicatie Autoriteit (OPTA). ACM is er in eerste instantie voor de consument maar heeft wel de insteek dat bedrijven zaken kunnen blijven doen en ruimte moeten houden om te innoveren. Dat kan een paradox lijken, maar uiteindelijk is een goed functionerende markt met innovatie en eerlijke concurrentie ook goed voor de consument. De organisatie houdt zich zowel bezig met marktwerking en mededinging als met consumentenrecht. Keetelaar legde in zijn presentatie de nadruk op de activiteiten gericht op de (tv)consument. Veel klachten over tv krijgen ze niet: Consuwijzer, de consumenteningang voor klanten, noteert van de 80.000 signalen er slechts 2.000 over televisieaanbieders en 23.000 over telecombedrijven.

ACM meent dat er meer concurrentie is in de televisie­sector en er dus - ondanks de aanmerkelijke marktmacht van Ziggo en UPC op regionaal niveau - geen aanleiding is tot ingrijpen. Pluriformiteitstoezicht ligt primair bij het Commissariaat voor de Media en de wetgever. De regeling van wederverkoop is nog problematisch. Hoewel de Tweede Kamer de mogelijkheid heeft geregeld in de wet, maken partijen er nog geen gebruik van. Nederland is volgens Keetelaar al aardig op weg in het EUstreven van de digitale agenda: digitale televisie is de standaard, 4G is er inmiddels, glasvezel wordt verder uitgerold (en het liefst landelijk als het aan de EU ligt). Wat wel zorgen baart is de groei van partijen. ACM volgt dan ook fusies, overnames en autonome groei op de voet, want als overstappen alleen nog mogelijk is naar een partij van dezelfde eigenaar is dat geen oplossing. Bij drie partijen is er bijna altijd sprake van voldoende concurrentie maar meestal beperkt het veld zich tot twee partijen. Dan is het zaak alert te blijven. KPN op de televisiemarkt Marnix Laurs (hoofd content & partnerships van KPN) begon zijn verhaal over de toekomst in het verleden, met de start van tv bij KPN. Het bedrijf levert al aan meer dan 1 miljoen huishoudens IPTV, al dan niet via glasvezel. De wens van consumenten krijgt uitgebreid aandacht. KPN kan de interactieve boxen uitlezen en daaruit begrijpen hoe mensen televisie gebruiken; daarnaast doet het twee keer per jaar

contentonderzoek. Onbekende zenders worden meegenomen in onderzoeken om uit te zoeken of ze mee kunnen draaien in het pakket. Op een vraag uit het publiek gaf Lauwers toe dat radio nog problemen geeft: immers, radio luisteren via de televisie is geen ideale oplossing. Op een andere vraag moest hij constateren dat ‘los’ aanbieden van zenders niet op te brengen is. Dat past niet in het businessmodel van de meeste zenders die dan óf per stuk heel duur worden, of zelfs moeten stoppen. Consumenten, radio en Commissariaat TV-recensent Jean Pierre Geelen schetste op zijn eigen manier een beeld van het Nederlands medialandschap. Live is het kernwoord, gedeelde ervaringen. De talkshow als babbelbox die met name over televisie spreekt, zo schertste Geelen de Nederlandse content. Met als tip: een talkshow is meer luisteren dan zelf spreken…. Eric Eljon schetst vervolgens de taken van het Commissariaat voor de Media. Het Commissariaat wil een positieve rol spelen in de markt. Niet perse het opleggen van boetes is belangrijk, maar overleg met marktspelers en controle op afspraken tussen overheid en bijvoorbeeld de Nederlandse Publieke Omroepen zijn de kern van het werk. Belangrijk element voor het volgen van de markt is de Mediamonitor. Het publiek bleek moeite te hebben met de vermeende traagheid en gebrek aan daadkracht van het Commissariaat. Procedures

duren lang en de uitspraken zijn teleurstellend. Volgens Eljon gaat zorgvuldigheid voor snelheid. Programmaraden hekelden het gebrek aan communicatie; een leerpunt aldus de commissaris die ook daarbij wees op benodigde zorgvuldigheid. Dat het Commissariaat programmaraden in de steek zou laten weersprak Eljon overigens. Slechts in een kwart van de procedures heeft de kabelaar de afgelopen jaren gelijk gekregen. Op de vraag aan hoeveel van de handhavende besluiten ook daadwerkelijk uitvoering is gegeven moest hij het antwoord schuldig blijven. “Wij letten er niet op of een uitspraak wordt uitgevoerd, dat is aan belanghebbenden om verder aan te kaarten,” aldus Eljon. Roeland van Zeijst presenteerde als radiokenner de toekomst van radio. Nog steeds heeft de kabel belang voor het radioluisteren. Twee jaar geleden bleek dat in huis 58% van de beluistering plaatsvindt. Dit onderzoek wordt elk jaar gehouden en laat al langere tijd zien dat de ontwikkelingen in radioland heel langzaam gaan. Van Zeijst wijst ook op de regionale verschillen: Radio Noord is razend populair in Groningen, terwijl Vlaamse en Duitse zenders het in Limburg beduidend beter doen dan in de Randstad. Vergeleken met 10 jaar geleden zijn 538, BNR Nieuwsradio en Sky Radio de overlevers. Arrow Classic Rock, Radio 10 Gold en Classic FM hebben het zonder FM frequentie nog aardig goed gedaan. Opvallend vindt Van Zeijst de brede distributie van WDR 4 (93%

3

van Nederland; in Groningen is dat NDR 1 Niedersachsen), VRT Studio Brussel (48% van de analoge huishoudens) en Efteling Radio (50%). Met het oog op de toekomst gaf hij aan niet veel te zien in gepersonaliseerde audiodiensten als MyRadio. Radio is toch vooral een gedeelde ervaring, zo stelde de radiospecialist. DAB+ dat inmiddels van start is gegaan biedt nieuwe kansen voor Classic FM, Radio 10 Gold, Radio Maria en misschien wel Slam! Hardstyle en Efteling Radio. Overigens geeft van Zeijst wel aan dat als DAB+ al een succes wordt, het nog jaren zal duren voor deze techniek echt een rol speelt in de beluistering. Digitaal en overal Lara Ankersmit (hoofd nieuwe media bij de NOS) liet zien hoe de NOS haar sport, evenementen en nieuwsuitzendingen altijd en overal brengt. Het tweede scherm, digitale kanalen, internet en sociale media. “crossmediaal en altijd’, zo is het credo. Ook al is het bereik nog niet altijd maximaal, internetsnelheden en de kwaliteit van content komt steeds meer beschikbaar. Ankersmit liet voorbeelden uit andere landen zien en hoe bij de Olympische Spelen extra streams met sportcontent populair waren. En verder: “het nieuws is veranderd, de mensen die het

maken zijn veranderd en de manier waarop mensen het ontvangen is veranderd. De NOS verandert mee.. “ volgens Ankersmit. Linda Brouwers (van o.a. Horse & Country), Tim Beudel (NostalgieNet) en Marc Putman (OutTV) bespraken hun zenders in een forumdiscussie over kleinere zenders in een digitale wereld. Beudel presenteerde daarnaast ook het initiatief voor de branchevereniging van Nederlandse themazenders, ThemaNed. Daarmee leggen de zenders een fundament om kennis en kunde te delen en gezamenlijke belangen te behartigen. Daarmee hopen ze klaar te zijn voor een nieuwe wereld waarin alleen zenders en exploitanten het voor het zeggen hebben. In de toekomst kunnen zij immers niet meer rekenen op de advisering van programmaraden en verdere directe consumenteninvloed is nog niet geregeld. Kabelraden.nl en de toekomst Een persoonlijk gesprek tussen Marco Swart, Pablo Meegdes en Marieke Pette sloot de conferentie af. Pablo en Marieke deelden hun televisieervaringen en – voorkeuren met de zaal en gingen in op hun werk bij programmaraden. Na een basis bij de programmaraden van Haarlem

Nieuwe functies voor Marieke Pette en Pablo Meegdes Op 1 september 2013 wordt Marieke Pette directeur van de LOBO, Landelijke Oudervereniging Bijzonder Onderwijs op algemene grondslag. Die (part time) functie zal zij combineren met werkzaamheden voor kabelraden.nl. Per 1 september volgt Pablo Meegdes haar op als directeur. Pablo neemt dan de externe contacten, begeleiding en advisering van programmaraden en andere algemene werkzaamheden voor zijn rekening. Marieke houdt zich na 1 september vooral nog bezig met de afronding van de organisatie en van programmaraden, ingezet door de wijziging van de Mediawet en de te verwachten beëindiging van de subsidie. Marco Swart, voorzitter kabelraden.nl: “Wij zijn blij dat Marieke na 10 jaar uitstekend werk voor kabelraden.nl een nieuwe uitdaging heeft gevonden. Gelukkig vertrekt zij niet helemaal bij ons. Wij hebben er het volste vertrouwen in dat zij samen met Pablo Meegdes de programmaraden zal blijven ondersteunen bij het afbouwen van hun werkzaamheden nu de Tweede Kamer heeft besloten programmaraden af te schaffen.”

4

en Delft was het bijzonder om voor alle programmaraden aan het werk te kunnen. Programmaraden maakten het mogelijk om ook doelgroepzenders en ander aanbod beschikbaar te houden voor een breder publiek. Pluriformiteit, invloed van klanten en het ondersteunen van nieuwe initiatieven vormden hun inhoudelijke drijfveer bij de advisering over de advisering. Belangrijker nog was het contact met de programmaraadsleden: 500 tot 600 vrijwilligers met allemaal hun eigen redenen om te willen komen tot een goed advies. Marieke en Pablo blikten terug op de langdurige juridische procedures, het wetgevingstraject en de relatie met kabelexploitanten. De laatste tijd staat veel van hun werk in het teken van de nieuwe wetgeving. Regelen van consumenteninvloed ter vervanging van de advisering door programmaraden is daarbij de leidraad. Pablo en Marieke vertellen over hun contacten met Kamerleden en de manier waarop zij het wetgevingstraject hebben ervaren. Uiteraard worden programmaraden op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen.

Stichting Kijkonderzoek wil meer weten van kijkers Stichting Kijkonderzoek (SKO) – verantwoordelijk voor het kijkonderzoek in Nederland is begonnen met een onderzoek om directe datainformatie van kijkers te verzamelen.

zoek en servicegerichte activiteiten. Maar ook dat deze gegevens aan derde partijen verkocht kunnen worden. Klanten kunnen hier overigens wel bezwaar tegen maken. KPN en UPC kennen in hun algemene voorwaarden soortgelijke formuleringen.

Via digitale ontvangers, het gebruik van interactieve tv en vooral via ‘retourverkeer’ naar kabelaars en IPTV-providers zijn veel data beschikbaar. SKO ziet mogelijkheden om daar meer mee te doen en zo de betrouwbaarheid van kijkcijfers te vergroten. Ook data van Video on Demand en Electronische programmaragidsen kunnen gebruikt worden. Het totaal zal veel meer inzicht kunnen geven in kijkgedrag. Kan dat wel? In theorie zijn UPC, Ziggo en KPN in staat om op persoonlijk niveau, met behulp van de interactieve boxen, te zien op welke manier een klant gebruikt maakt van de televisieproducten. In de algemene voorwaarden van Ziggo is bovendien al opgenomen dat persoonsen verkeersgegevens (= het bovengenoemde dataverkeer) van klanten gebruikt kunnen worden voor direct marketing, marktonder-

Nieuwe zenders Fox Fox start op 19 augustus opnieuw in Nederland. De nieuwe zender gaat series, films en sport uitzenden. Het kanaal is onderdeel van Eredivisie Media & Marketing (51% in handen van Fox International Channels met minderheidsbelangen voor de voetbalclubs en Endemol). De verwachting is dat in het seizoen Fox International Channels is in Nederland al actief met zenders als Fox Life, National Geograhic Channel, Nat Geo Wild, 24Kitchen en BabyTV. Tijdens het ter perse gaan van deze Kabelraad heeft Fox een overeenkomst voor digitale kabeldistributie met UPC en Ziggo getekend. Fox zal ook voetbal vertonen en een dagelijks sportnieuwsmagazine brengen. Toine van Peperstraten wordt een van de nieuwe gezichten van Fox. De verwachting is dat in het seizoen 2014/2015 de samenvattingen van het Eredivisie voetbal hierop te zien zullen zijn. Komend seizoen liggen die rechten nog bij de NOS (Studio Sport) op Nederland 1. Ondertussen kan Fox wellicht al wel programma’s rondom voetbal en buitenlands voetbal starten om meer merkbekendheid op te bouwen. Fox wordt dan het venster ten behoeve van de betaaltelevisiekanalen van Fox Sports. Opvallend is wel dat op dit moment veel series al op het Nederlandse

Fox Life worden geprogrammeerd die in andere landen op de themazenders van Fox worden vertoond. Fox gaat series als The Walking Dead, Da Vinci’s Demons, The Bridge en Ripper Street uitzenden. Fox Sports Eredivisie Eredivisie Live is per 1 augustus omgedoopt in Fox Sports Eredivisie. Het zendt uit op drie kanalen (was 4) met naast de Eredivisie ook wedstrijden uit de Jupiler League, het KNVB-Bekertoernooi en van de Nederlandse clubs in de UEFA Europa League. Het internationale voetbal wordt per 17 augustus aangeboden via het nieuwe Fox Sports International (met twee kanalen). Fox Sports heeft de liverechten van het Britse Barclays Premier League, de Italiaanse Serie A, de Britse FA Cup en League Cup, Coppa Italia, de Duitse DFB Pokal en UEFA Europa League opgekocht. Daarmee lijkt het vooral Sport1 (Voetbal) concurrentie te willen aandoen. Afhankelijk van de provider kostte Eredivisie Live vorig seizoen

tussen de 17 en 18 euro, bij het volledige aanbod. Bij Fox Sports Eredivisie wordt het buitenlandse voetbal daaruit gehaald en blijft de prijs ongeveer op dit niveau. Voor Fox Sport International wordt apart betaald, waarschijnlijk circa 12 euro. Een gecombineerd abonnement zal dan circa 25 euro kosten. Tijdens het ter perse gaan van deze Kabelraad is alleen met Ziggo een overeenkomst gesloten. Ziggo biedt vanaf 1 november ‘gescheiden’ abonnementen aan. De zender Fox heeft alvast wel tot 2017 ontheffing voor het uitzenden van Europees en Nederlands product; pas dan moet de programmering 50% Europees zijn en 40% Nederlands product bevatten. De zender Fox van het mediaconcern News Corp van Keith Rupert Murdoch bestond al van december 1998 tot april 2001. Het zond uit vanaf 18 uur maar presteerde matig met een marktaandeel dat niet hoger lag dan 3%. De zender werd destijds overgenomen door SBS Broadcasting die er Veronica op ging uitzenden.

5

Na jaren van voorbereiding en onzekerheid is het dan toch gebeurd: de wijziging van de Mediawet is aangenomen door de Tweede Kamer. Als de nieuwe wet in werking treedt betekent dat ook het einde van de werkzaamheden van programmaraden.

Nieuwe Mediawet aangenomen in de Tweede Kamer Lang proces De voorbereidingen voor aanpassing van de Mediawet begonnen al enige jaren geleden. Opeenvolgende kabinetten kwamen met verschillende voorstellen. Programmaraden hebben in de loop van de jaren eveneens uitgebreid aandacht besteed aan door hen gewenste aanpassingen van de huidige wet en de voorstellen. Daarbij is steeds het uitgangspunt geweest dat het het mooiste is als klanten zelf hun pakket kunnen samenstellen of individuele zenders kunnen kiezen. Ook zou een nieuwe regeling ‘techniek neutraal’ moeten zijn. Regionale verschillen, ruimte voor nieuwe zenders en diversiteit waren voor programmaraden, naast natuurlijk

Volgens de Staatssecretaris is de omvang van het pakket voldoende waarborg voor diversiteit. Concurrentie van aanbieders zou maken dat wel naar klanten geluisterd móet worden. Marktwerking zorgt er daarmee voor dat klanten genoeg te kiezen hebben en dat geen nadere regelgeving nodig is. 6

de wens van de grootste groepen kijkers, een belangrijke leidraad. Totdat klanten zelf kunnen kiezen zou een systeem van georganiseerde invloed onder andere voor deze uitgangspunten moeten zorgen. Helaas bleek het laatste voorstel van de regering weinig op te hebben met daadwerkelijke consumenteninvloed. Naast een iets uitgebreidere must carryregeling werd slechts voorgeschreven dat ‘pakketaanbieders’ een minimum standaardpakket aan moeten bieden van 30 zenders (digitaal). Volgens de Staatssecretaris is de omvang van het pakket voldoende waarborg voor diversiteit. Concurrentie van aanbieders zou maken dat wel naar klanten geluisterd móet worden. Marktwerking zorgt er daarmee voor dat klanten genoeg te kiezen hebben en dat geen nadere regelgeving nodig is. Bij de behandeling in de Tweede Kamer bleek dat niet alle leden ervan overtuigd zijn dat de markt inderdaad op deze manier zijn werk zal doen. Door meerdere partijen werd gevraagd om nadere regels of waarborgen. Dat zorgde er in ieder geval voor dat de wet op drie termijnen is behandeld en de stemmingen twee keer werden uitgesteld. Inhoud Uiteindelijk leidden alle vragen, amendementen en moties van de verschillende fracties tot een aantal toezeggingen van de Staatssecretaris en een beperkte wijziging van de wet (waar het de consumenteninvloed betreft).

2. Als het eerste lid toepassing heeft gevonden, kunnen twee of meer pakketaanbieders besluiten gezamenlijk een geschillencommissie als bedoeld in het eerste lid in te stellen. 3. Als het eerste lid toepassing heeft gevonden, worden bij ministeriële regeling tevens voorschriften gegeven over de wijze van behandeling van de klachten, de samenstelling van de geschillencommissie en over de gevolgen van de beslissing van de geschillencommissie in geval van gegrondheid van

De Staatssecretaris heeft in het overleg toegezegd de ontwikkelingen op het gebied van diversiteit van pakketten en tevredenheid van consumenten op te nemen in de Mediamonitor. In dit onderzoek van het Commissariaat voor de Media wordt inzicht gegeven in de stand van zaken in de mediamarkt. Daarbij wordt dus voortaan ook de stand van zaken in het tv-aanbod voor consumenten betrokken. Daarnaast zegt de Staatssecretaris een evaluatie van de wet toe. Hiermee wil de Staatssecretaris het verschil van inzicht overbruggen tussen partijen die menen dat de concurrentie al voldoende is om de markt zijn werk te laten doen en partijen die menen dat enige wetgeving ter ‘bescherming’ van consumenten noodzakelijk is. Als uit de evaluatie of Mediamonitor blijkt dat de aannames van de Staatssecretaris (voldoende concurrentie) onjuist zijn, kan hij altijd ingrijpen. Dat ingrijpen wordt vereenvoudigd door de bepaling die aan de wet is toegevoegd met het amendement van Dam / van Dijk. Dit amendement luidt: Artikel 6.16 1. Bij ministeriële regeling kan worden bepaald dat een pakketaanbieder voorziet in de instelling van een geschillencommissie voor de behandeling van klachten van abonnees over de samenstelling van het digitale standaardprogrammapakket.

A la carte Na de stemmingen – Jasper van Dijk (SP) had meerdere amendementen ingediend – blijkt dit de enige aanpassing van de wet te zijn die in de richting komt van de door programmaraden gewenste consumenteninvloed. Alle andere voorstellen, zoals verplicht onderzoek en een klachtencommissie, blijken geen meerderheid te halen. Inhoudelijk is verder nog interessant de motie Segers/Huizing over het verkennen van de mogelijkheid van een á la cartemenu, die samenvattend luidt als volgt: “verzoekt de regering de mogelijkheid voor het afnemen van kleinere pakketten dan wel van individuele zenders, het zogeheten à-la-cartemenu, expliciet mee te nemen in de toekomstverkenning”. Daarmee komt hopelijk enige duidelijkheid over de haalbaarheid van deze individuele zenderkeuze. Hoe nu verder? Na de zomer zal de Eerste Kamer zich uitspreken over de wet. Naar verwachting is dat in oktober of november. De wet zal hoogstwaarschijnlijk in werking treden op 1 januari 2014. Op het moment dat de nieuwe wet in werking is getreden zit het werk voor programmaraden erop. Tot die tijd kunnen programmaraden zich nog steeds richten op hun wettelijke adviesplicht. Kabelraden.nl zal programmaraden bijstaan bij de beëindiging van hun werkzaamheden en eventueel opheffen van rechtspersonen. Daarover ontvangen programmaraden in de loop van de zomer bericht.

Volgens Op het moment dat de nieuwe wet in werking is getreden zit het werk voor programmaraden erop. Tot die tijd kunnen programmaraden zich nog steeds richten op hun wettelijke advies­ plicht. Kabelraden.nl zal programmaraden bijstaan bij de beëindiging van hun werkzaamheden en eventueel opheffen van rechtspersonen. 7

Nieuwe eigenaren voor RadioNL, Waterstad FM en Freez FM Nico Silvius

RadioNL, Waterstad FM en FreezFM zijn sinds mei in handen van Nico Silvius, Jur Bron en Gerard Ardesch. NDC Mediagroep, uitgever van de Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden verkocht de verlieslijdende radiopoot, mede omdat het bedrijf problemen kent en eerder dit jaar ook zelf werd overgenomen. De drie eigenaren zijn dat elk voor een derde, waarbij Nico Silvius als algemeen directeur opnieuw de centrale spil van de radiozenders is geworden. Silvius zette vanaf 2000 Waterstad FM en vanaf 2005 RadioNL op. Na overnames en het hernoemen van het voormalige City FM en Arrow Noord tot Freez FM, werd ook deze rockzender onderdeel van het radiobedrijf. In 2007 verkocht Silvius de zenders aan NDC om in 2010 de radiozenders helemaal te verlaten. Waterstad FM is een regionale commerciële zender voor Friesland en Groningen met muziek vanaf de jaren 60 in combinatie met regionaal nieuws. RadioNL richt zich met de ondertitel “het Hollandse hart van de regio” op Nederlandstalige muziek, terwijl Freez FM rockmuziek brengt. Nico Silvius: “De bedoeling is de operaties te continueren. We proberen de onderneming gezond te maken. De radiogroep heeft drie smaken die verlies draaien, het is niet aan één zender toe te wijzen. NDC Radio leefde op te grote voet en had te maken met teruglopende reclame inkomsten. De verliezen bedroegen 900.000 euro per jaar. De zenders hebben heel veel luisteraars, maar zelfs als 8

beste regionale commerciële zender van Nederland zit je door de manier waarop adverteerders ernaar kijken in vergelijking met landelijke gelden in een heel andere situatie. Onze zenders zijn niet per se goedkoper. De elektriciteit en de diesel die we nodig hebben om uit te zenden, blijven even duur.” Wat is er veranderd? Silvius: “De rockradiozender Freez FM heeft de uitzendingen op de kabel geheel stopgezet. De zender blijft via de FM-ether in Friesland en op internet beschikbaar. Voor Waterstad FM zijn drie frequenties in Drenthe, de Noordoost-polder (Flevoland) en Winschoten afgestoten en is de kabeldekking teruggebracht tot het kerngebied in Friesland en een deel van Groningen; er is nog een derde over van wat het eerst was.

Er zijn ook twee zenders aan Simone FM verkocht en we hebben interne wissels gepleegd.” “Kabel vraagt onterecht geld” Silvius: “Ons bedrijf betaalt 150.000 euro per jaar aan kabelexploitanten. Het is belachelijk dat terwijl televisiezenders worden betaald, de kabelaar zo’n 18 euro per maand vraagt aan abonnees en wij dan ook nog moeten betalen om gedistribueerd te worden. Dat is niet meer van deze tijd. Radiostations stoppen dan gewoon met kabeluitzendingen. We moeten 3 eurocent per zender per jaar per huishouden betalen. Voor de vrije ontvangst via FM en DAB+ moeten we ook investeringen doen en we moeten betalen aan auteursrechtenorganisatie Buma, Sena en Agentschap Telecom. Ook het streamen van de zenders heeft

zijn prijs. Als de kabeldistributie met een 0-tarief zou kunnen, dan hadden we de kabeldistributie in de randgebieden nog best intact kunnen houden. We betalen nu al het volle pond aan auteursrechten, maar voor de kabel weigeren we gewoon om zoveel te blijven betalen. 150.000 euro aan kosten kan bij ons al heel veel schelen.” Wat vind je van de programmaraden en het besluit om ze af te schaffen? Silvius: “Aan de ene kant is het niet goed, aan de andere kant wel. We zullen ze missen. Er wordt nu volledig overgegaan op het commerciële model voor radio. Ziggo en UPC krijgen het bij de kabeldistributie volledig voor het zeggen. Er waren heel actieve programmaraden. In de 20 jaar die ik mee heb gedraaid in deze markt heb ik mensen in programmaraden gezien die een voorbeeld waren voor de rest. Die er echt over nadachten dat ze 1 miljoen huishoudens vertegenwoordigen en dus uit moeten gaan van een gevarieerd aanbod. ‘Out of the box’ denken en niet aan het eigen belang alleen. Ze hebben voor onze zenders in ieder geval een hoop betekend. Een aantal programmaraden heeft een belangrijke rol gespeeld voor de ontwikkeling en uitbouw van met name RadioNL. Ik ben ze daar eeuwig dankbaar voor. In het nieuwe commerciële model zal met concurrentie van onder andere KPN meer mogelijk worden hopelijk.”

Hebben jullie iets gemerkt van de uitschakeling van de zenders op de kabel? Silvius: “Een trouw publiek als dat van Freez FM kon ineens zijn rockzender niet ontvangen. Maar we moesten, mede vanwege de kosten, wel terug naar de oorsprong.” Is er programmatisch iets veranderd? “De formats zijn hetzelfde gebleven. Wel zijn er enkele programmatische wissels; met de sanering hebben we helaas afscheid moeten nemen van tien mensen. Er is opnieuw samenwerking gezocht met TV Oranje, waar RadioNL een jaar geleden nog mee stopte. Het radiostation Radio Oranje Nationaal dat samen met TV Oranje door mij is opgezet in Noord-Brabant en Gelderland is nu ook onderdeel van de radiogroep. Wat we willen proberen is nu meer promotie en programma-uitwisseling tussen RadioNL en TV Oranje. Ook willen we terug naar de oorsprong en het regionale karakter meer een plek geven. Dat betekent dat we met de moderne techniek vanuit een personenauto vanaf braderieën en muziekfeestjes of bijvoorbeeld CD-presentaties kunnen uitzenden. We willen geen landelijke radiozender zijn maar aandacht geven aan de muziek uit de regio’s. Of het nu om een bloemencorso gaat of de Sneekweek, die binding moet terug. Alhoewel we de regio-edities verkleind hebben naar 12, is het regionale onderscheid duidelijker. De vormgeving is anders per

VRT Ketnet/Op12: binnenkort overal in standaardpakket In de nieuwe Mediawet (zie ook elders in deze kabelraad) die de Tweede Kamer wordt doorgifte van de derde VRT-zender, Ketnet/Op12 verplicht in het digitale standaardpakket van alle aanbieders met meer dan 100.000 klanten. Ook de vijf radiostations van de VRT zijn dan verplicht. Voorheen waren dit nog twee televisiezenders en drie radiozenders.

regio, de muziek is soms anders per regio (het grootste gedeelte is wel simultaan, red.), en nieuws en verkeer is geregionaliseerd net als de reclame. Hiermee heb je meer het idee naar je eigen zender te luisteren. We willen ook meer regionale inserts gaan doen. Was de verkoop dan een mislukking? Silvius: “Ik heb destijds het radiobedrijf met volle verstand verkocht in de hoop dat het de komende jaren vooruit kon. De gedachte dat een toevoeging van radio-activiteiten aan de krantenuitgeversactiviteiten tot een groter succes zou leiden bleek niet te kloppen. Je zag dat ook in het verleden met Radio 10 Gold bij Wegener, Noordzee FM bij Strengholt. Wie betaalt, bepaalt; er is ook een cultuurverschil. Nu zijn we samen met echte media-ondernemers weer de baas. Jur Bron en Gerard Ardesch zijn echte Nederlandse media-ondernemers die heel toegankelijk en betrokken opereren.” De redactie heeft UPC en Ziggo gevraagd naar hun mening over de kosten voor radiostations maar daar is geen inhoudelijke reactie op gekomen.

digitale free-to-cable aanbod. KPN zegt zich ‘uiteraard aan de wet te houden’ en te ‘bekijken’ hoe ze zowel de derde VRT-televisiezender als de radiostations - gezien de beperkte Digitenne capaciteit - kan toevoegen. Bij het IPTV-aanbod en het glasvezelaanbod ontbreekt overigens VRT Radio 2 nog. Ook daar zal KPN bekijken hoe het toegevoegd moet worden. KabelNoord is overigens verder de enige traditionele kabelaar die Ketnet/Op12 niet in het standaardpakket doorgeeft. Dat is ook straks niet verplicht omdat KabelNoord minder dan 100.000 abonnees heeft. Tele2 zal als deze wet van kracht wordt zowel de derde VRT-tv zender als de radiostations aan haar aanbod toevoegen. De verwachting is dat de nieuwe Mediawet per 1 januari 2014 van kracht wordt.

Dit betekent dat UPC, Tele2 en Digitenne van KPN dat hun pakket moeten aanpassen. Ketnet/Op12 startte in mei 2012 met uitzenden. Sinds die tijd biedt Canvas een eigen 24-uurskanaal aan. Bij Digitenne van KPN verdween Ketnet daardoor. UPC biedt Ketnet/Op12 weliswaar in het zogeheten Starter-aanbod, maar niet in het

9

Caiway, de als vooruitstre­ vend te boek staande kabel­ aar uit het Westland, heeft de ambitie de eerste kabel­ aar te worden die volledig overgaat op glasvezel. Op 10 oktober 2010 stopte de provider al met analoge kabeltelevisie. De volgende stap is verglazing, een mas­ saal project waarvoor niet alleen de straten open moe­ ten, maar dat misschien wel de grootste wijziging voor het bedrijf en zijn klanten met zich meebrengt.

Caiway volledig over op glasvezel Structuur Caiway is de serviceprovider waar de klanten abonnee zijn en die televisie, internet en telefonie levert. Het bedrijf is een dochtermaatschappij van Communication Infrastructure Fund (CIF). CIF is op haar beurt van de Rabobank Groep als onderdeel van

de Rabo Vastgoedgroep en Bouwfonds REIM. In juli 2012 verliet Aart Verbree het bedrijf; in januari dit jaar trad Albert Vergeer (42) aan als nieuwe algemeen directeur. Op 2 mei 2011 maakten KPN, CIF en Caiway bekend dat KPN Caiway zou overnemen; het bedrijf bereidde zich voor om onderdeel te worden van KPN. Op 10 april 2012 werd echter bekend dat Caiway onderdeel van CIF zal blijven. De NMA had bezwaren tegen het regionale marktaandeel dat KPN en Caiway zouden verkrijgen.

De televisie-oplossing via glasvezel: Caiway biedt haar glasvezeltelevisie aan in pakketten vanaf 50 euro per maand. In het pakket van 40 euro per maand wordt televisie via regulier DVB-C geleverd. Televisie via glasvezel betekent feitelijk dat elke zender vanaf de aanbieder apart wordt gestreamd zodra je ingeschakelt. Dat betekent net als bij reguliere televisie een enkele seconde wachten. Ook Video on Demand diensten en ‘uitzending gemist’ - al dan niet in HD - zitten in het pakket. Slechts in enkele overgenomen gebieden wordt nog analoog aangeboden; de verwachting is dat dit net als in het oorspronkelijke Caiway-gebied binnen een paar jaar wordt gestopt.

10

Inmiddels is duidelijk dat CIF Caiway de komende drie tot vijf jaar zal behouden en richt zich op de verdere investeringen in diensten en het netwerk. CIF heeft officieel de visie dat het een ‘open en neutrale infrastructuur’ nastreeft. Tot op heden is echter alleen dochter Caiway op de eigen netwerken actief. Het afgelopen jaar nam CIF de kabelnetwerken van KabelMedia Brabant Gelderland (KBG), CAI Hendrik-Ido-Ambacht, CAI Albrandswaard en SCAI Borculo over die inmiddels ook het aanbod van Caiway brengen. Het bedrijf bedient inmiddels na alle overnames circa 175.000 klanten. Daarbij nemen net als bij de grote kabelaars circa 65% van de potentiële huishoudens een abonnement af van Caiway. Kabelraad sprak met Albert Vergeer, de algemeen directeur van het bedrijf.

dat up- en downloadsnelheid hetzelfde is en je ziet in de ontwikkeling dat er steeds meer vraag komt naar bandbreedte, ook ten behoeve van uploaden. Zeven jaar geleden had niemand gedacht dat we op de huidige snelheden en diensten zouden zitten; sociale media bestonden niet of nauwelijks, maar vragen wel veel bandbreedte. In de Europese digitaliseringsagenda is afgesproken dat in 2020 100 Mbit/s voor iedere EU-burger beschikbaar moet zijn, maar ik voorspel dat spoedig 1 gbit/s gewenst zal zijn. Dan heb je het over glasvezel. CIF heeft een geloof in glasvezel en investeert daar fors in. Dat UPC en Ziggo dat anders zien (tot op wijkcentraleniveau wel glasvezel aanleggen, maar niet tot aan huis, red.) is hun goed recht, maar heeft misschien te maken met hun beursgenoteerde posities.”

“De tijd dat je abonnees kan aanbieden wat je wilde, is voorbij. Klanten zijn veeleisender geworden. Ze verwachten dat je een compleet aanbod biedt van televisie, internet en telefonie. Alle kabelaars zijn van oorsprong overheidsinitiatieven, en zijn intussen vrijwel allemaal vercommercialiseerd. In die rol moet je veel beter luisteren naar de klanten en de kwaliteit van het aanbod en de diensten op aanpassen. Caiway is van oudsher vooruitstrevend geweest in haar productaanbod. We kunnen de service en de klantenservice verbeteren. Als een individuele klant geen diensten heeft is dat een groot probleem voor die individuele klant, als je betaalt voor een product dan heb je de plicht om problemen van klanten op te lossen.”

Hoe gaat Caiway om met concurrentie? Het televisiestandaardpakket lijkt immers duur met 18,75 euro per maand. Vergeer: “Feitelijk is de concurrentie vooral tussen DSL (netwerk van KPN, red.) en kabel. In onze gebieden zijn verder geen glasvezelinitiatieven gaande op dit moment, behoudens de onze. Nieuwe klanten kiezen voor tripple play combinaties (telefonie, internet en televisie, red.) bij een provider. 60 % van Nederland neemt dat af. In die zin zijn we niet duur. Onze tripple play instapglasvezel-pakket is 40 euro per maand; hogere pakketten kosten 50, resp. 60 euro per maand, waarbij wij daadwerkelijk glasvezeldiensten leveren met daarbij een interessante televisiepropositie . Een van de positieve reacties die wij van klanten kregen is “eindelijk glasvezel, waar glasvezel voor bedoeld is”.

Welke focus hebben jullie met glasvezel? Vergeer: “De koers die Aart Verbree en CIF hadden ingezet was al om over te gaan op glasvezel. In 2015 is het de bedoeling om glasvezel te leveren in ons gehele verzorgingsgebied. Via glasvezel kunnen we onze diensten goed tot hun recht laten komen met interactieve televisie, internet en bellen. Het grote voordeel van ons glasvezelaanbod is

De televisiepropositie van Caiway biedt in het digitale basispakket niet alleen 24 HD-zenders van onder andere de NPO, RTL, SBS,VRT, BBC One/Two en ARD/ZDF alsmede ARTE HD maar biedt ook specialistische zenders als Mezzo, Pebble TV en Animal Planet HD, Cultura24, Best24, Politiek24, Journaal24 en VH1 Classic die veelal bij andere kabelaars alleen met bijbetaling te zien zijn in pluspakketten.

Hoe wordt het televisie-aanbod samengesteld? Vergeer: “In het verleden boden we alles aan. Dat kan helaas niet meer, maar we proberen een zo groot mogelijke doelgroep te bedienen met het standaardpakket. Op basis van marktonderzoek, internetenquêtes, het kijkgedrag en andere gegevens kijken we hoe we de televisiepakketten zo aantrekkelijk mogelijk kunnen houden. Ook de onderhandelingen met de aanbieders spelen een rol. Ook van de KabelAdviesRaad (KAR) willen we graag weten wat ze van onze producten vindt.” Welke rol ziet u voor de KAR? Vergeer: “Voor ons is belangrijk dat we weten wat klanten willen. Probleem is dat de huidige kabelraden veelal niet representatief zijn, en we graag ook de input van een 17-jarige willen, alsmede van bijvoorbeeld een jonge moeder. Ik kan me voorstellen dat de KAR over 5 jaar niet meer bestaat. We kijken naar hoe ermee om te gaan, nu ook de wetgever de programmaraden schrapt.” Caiway en CIF staan de komende tijd voor de uitdaging glasvezel tot een succes te maken. Terwijl met name Ziggo zich afzet tegen glasvezel, is opvallend dat Caiway er geloof in heeft. In de geschiedenis van het middelgrote kabelbedrijf dat inmiddels 150 medewerkers telt, is vaker gebleken dat waar zij toonaangevend in was, de grote kabelaars volgden (ongecodeerd digitaal uitzenden, afschakeling analoog en nu glasvezel met een breed HD-aanbod als standaard). Grote kabelaars en concurrenten als KPN hebben daarbij zichtbaar moeite om dat te kunnen bijbenen.

11

UPC: digitaal kijken voortaan UPC heeft een belangrijke stap gezet waardoor digitale kabeltelevisie in haar gebied veel breder beschikbaar is dan tot nu het geval was. Sinds 3 april zendt het bedrijf ongecodeerd een standaardpakket van circa 30 zenders en de regionale publieke zenders uit. Daarmee hebben alle 1,7 miljoen UPC huishoudens de beschikking over digitale kabeltelevisie.

UPC noemde dit in de aankondiging ‘een van de meest ingrijpende wijzigingen op de Nederlandse tv-markt sinds de introductie van digitale televisie’. Tot 3 april bood UPC (gecodeerde) digitale kabeltelevisie alleen tegen extra betaling aan. Eind maart telde UPC Nederland 1,09 miljoen extra betalende digitale kabelabonnees, oftewel 64,2 % van haar klantenbestand. 35,8 % keek dus nog niet digitaal. In 2011 werd de zogeheten CI+ module geïntroduceerd waarbij ook zonder digitale ontvanger naar digitale kabeltelevisie van UPC gekeken kan worden.

kijkt nu alleen analoog kabeltelevisie. Met deze stap bieden we ook voor deze groep een aantal voordelen van digitale televisie. Ook voor tweede televisietoestellen biedt dit meer mogelijkheden.”

Kabelraad sprak Robin Kroes, directeur strategie bij UPC Nederland.

Waarom nu pas? Caiway doet dit aanbod al langer. Kroes: “Wij hadden het idee dat dit niet eerder kon. De voornaamste reden was dat er te weinig televisietoestellen in de markt stonden met ingebouwde DVB-C tuners. Ook was het voor ons niet eerder mogelijk om een interessant aanbod te bieden. Dat heeft te maken met afspraken met zenders. Het aanbod zou voor te weinig klanten relevant zijn geweest.”

Kroes: “Digitaal gaat heel hard. Steeds meer klanten kiezen hiervoor. In basis biedt het betere geluid- en beeldkwaliteit, bieden we hoge definitie en internactieve diensten. Horizon gaat dan weer een stap verder en biedt nog meer diensten. Een deel van de klantengroep

Gaat dit omzet kosten op jullie betaalde digitale kabeltelevisiepakketten, of is het juist ingegeven door de wens de daling van klantenaantallen te keren? Kroes: “Wij merken dat onze digitale televisieklanten dit niet als vervanging

Robin Kroes

12

zonder smartcard voor het betaalde product zien, terwijl de analoge kijker wel toegevoegde waarde ervaart. Een klein deel van de digitale televisiekijkers is teruggegaan naar het gratis aanbod, maar dat zijn er niet veel. Interactiviteit, meer kanalen, elektronische programmagids en opnamemogelijkheden zijn extra van waarde. De digitale gebruiker met onze ontvanger zal een beperkter aanbod zonder interactie niet als een echt alternatief zien.” Werkt het overal? Kroes: “We volgen de standaarden. We hebben wel gezien dat er wat oudere DVB-C tuners bestaan waar het soms niet mee werkt. Maar het overgrote merendeel van de televisietoestellen daar werkt het bij. We kijken nog of we met wat aanpassingen het bereik nog groter kunnen maken.” Kon dit zomaar? In het verleden gaven jullie aan dat er een auteursrechtenprobleem bestaat. “Natuurlijk hebben we dit afgestemd met de zenderaanbieders. Uit het feit dat we dit doen, blijkt dat het kan. Auteursrechten zijn sowieso ingewikkeld, maar de markt is in beweging. Als je ziet hoe de producten er enige jaren geleden uitzagen en nu met die mogelijkheden op meer schermen, dan moet je wel een en ander in de afspraken aanpassen. De dienst is in goede samenwerking met de kanalen geïntroduceerd.”

“Het standaard digitale kabel TVen radio-aanbod bevat net als analoog de belangrijkste 30 zenders. Het gaat dan om de populaire zenders en zenders die in een breed pakket thuishoren.”

Opvallend is dat het aanbod wordt gedaan op het moment dat de Tweede Kamer akkoord is met de nieuwe wetgeving omtrent televisiedistributie. In dat voorstel wordt een minimum digitaal standaardpakket van 30 zenders geïntroduceerd. “Er is geen link met de wetgeving, al houden we ons daar uiteraard wel aan.”

Pakketten Het instappakket bestaat uit de bekende NPO/RTL/SBS zenders, evenals de Viacom-zenders (MTV, Comedy Central, Nickelodeon), Disney Channel, VRT Een,

Hoe is de pakketopbouw en wat zijn de criteria voor het digitale standaardpakket? Kroes: “We beschouwen het ongecodeerde free to cable-pakket als ons instaptelevisieprodukt. Nederland 1, 2 en 3 zitten er ook met hoge definitie-versies in. Door te tonen wat HD is willen we klanten overtuigen om meer in hoge definitie af te nemen. De HD-versies van de RTL en SBSzenders zitten in het pakket daarboven. We hebben onze pakketten met de introductie van het nieuwe model enigszins aangepast. Er is nu ook een ‘alles in 1’ basisaanbod voor 39,50 euro per maand. Dan wordt het free-to-cable pakket van 30 tv-zenders aangeboden, internet en telefonie, inclusief een decoder, zodat klanten gebruik kunnen maken van interactieve diensten. We willen daarmee ook inspelen op klanten die alles willen afnemen in een goede prijs/kwaliteitsverhouding.

Canvas, Disovery, TLC, ARD, ZDF, BBC 1 & 2, BBC World News, CNN, Eurosport en BravaNL Klassiek, alsmede circa 55 radiozenders. Ketnet/Op12 zit opvallend genoeg alleen in het hogere pakket, maar aanbieden in het basispakket wordt binnenkort wettelijk verplicht. De hogere pakketten zijn enigszins heringericht met buitenlandse zenders WDR, TVE Internacional, Rai 1, Sky News, Al Jazeera CCTV News in het eerste pakket.

Het standaard digitale kabel TV- en radio-aanbod bevat net als analoog de belangrijkste 30 zenders. Het gaat dan om de populaire zenders en zenders die in een breed pakket thuishoren. Een kopie van het analoge pakket, maar het is wel geüniformeerd. Dat baseren we op kijkonderzoeken en kijkersvoorkeuren.” Hoe gaat het verder met analoge kabeltelevisie? “We hebben nog geen plan om terug te schakelen of analoge kabeltelevisie uit te faseren. We geloven in een digitale toekomst. Op termijn weten we dat er een einde aan komt, maar we weten dat nog een hele hoop huishoudens analoog kijken en dat waarderen. Daarom houden we het nog in stand. Ook in verband met tweede televisietoestellen. We hebben dus geen concreet plan.”

13

KPN heeft het digitale televisie-aanbod van haar glas-vezelproviders in lijn gebracht met haar eigen IPTV/Glasvezel-aanbod. Hierdoor bieden alle KPNdochters nu dezelfde televisiepakketten aan. Glashart Media, één van de dochters, vult voortaan nog slechts de technische levering van diensten in. KPN maakt afspraken voor alle dochterbedrijven met de tv- en radiozenders. KPN telt in totaal 399.000 glasvezelklanten; waarvan 126.000 via overnames.

KPN uniformeert televisie-aanbod glasvezel Pieter Plaisier, director glasvezelbedrijven en verantwoordelijk voor de integratie van XMS, Concepts, Lijbrandt Telecom, KickXL en Edutel met KPN vertelt: “In oktober heeft KPN de servicebedrijven van Reggefiber volledig overgenomen. Ook Glashart Media is overgenomen. We hadden meerdere contentpakketten die zijn nu geharmoniseerd. We spraken in het verleden van twee kanten met contentpartijen. Daar waren natuurlijk efficiencyvoordelen in te halen. Voor de klanten is er wel een en ander gewijzigd met zenderwijzigingen in de pakketten.” Is dat niet lastig voor klanten, hoe reageren ze? Klassieke muziek-zenders (Mezzo en Brava), maar ook een finan­ cieel-economische zender als CNBC zijn verdwenen. “We snappen dat het verdwijnen van een bepaalde zender impact kan hebben, maar we gaan voor een volwaardig pakket. Er zijn ook voordelen want nu is Sport1 bijvoorbeeld overal beschikbaar en is er een kids- en erotisch pakket beschikbaar. Mensen hechten zich altijd aan zenders. Dat realiseren we ons. Toch vonden we dat we dit zo moesten doen. We denken dat op deze wijze het glasvezelprodukt beter wordt ingevuld, ook in de richting van de contentpartijen die nu één loket hebben.” En binnenkort wordt het ook één merk? Plaisier: “De bedoeling is dat Telfort, naast KPN, het merk voor glasvezeldiensten wordt. Concepts en KickXL worden nog dit jaar omgezet naar Telfort. XMS en Lijbrandt Telecom volgen waarschijnlijk volgend jaar. Edutel blijft wel Edutel heten (deze levert via de namen OnsBrabantNet en ON diensten). Hoe de pakketten en de omzetting plaatsvinden zijn we nog aan het uitzoeken.” Telfort biedt pakketten via glasvezel van 45, 50 en 60 euro per maand. Vanaf 50 euro per maand worden daarbij circa 70 zenders aangeboden inclusief alle regionale publieke zenders en 11 HD-zenders. Het pluspakket van 43 tv-zenders inclusief ‘programma gemist’ tot 10 dagen terug kost 10 euro per maand en acht extra HD-zenders 7,50 euro per maand.

14

Wat zijn de criteria van de samenstelling van de pakketten? Plaisier: “Daar is een speciaal contentteam dagelijks mee bezig. We kijken altijd naar een breed scala aan aanbod voor een breed publiek. We vragen klanten regelmatig wat ze vinden van ons aanbod. Er vinden ook zenderwijzigingen plaats waarmee we echt luisteren naar de klanten. Nu is het wel zo dat er iets meer commerciële zenders beschikbaar zijn in het pakket dan voorheen, maar dat heeft ook te maken met de populariteit van zenders. We kijken bij de pakketsamenstelling ook naar de opbouw van het basispakket en pluspakket. Uiteraard is ook het resultaat van de commerciële afspraken met zenderaanbieders van invloed op de samenstelling van de pakketten.” Hoe gaan jullie om met de nieuwe wetgeving? “Als het gaat om de verplichting lokale omroepen door te geven: dat wordt vanuit KPN ingevuld”.

Wijzigingen De vervallen zenders bij de KPN-aanbieders variëren van CNBC tot CBBC/CBeebies, JimJam, RTL Crime, ProSieben, Sat1, Fashion TV, BravaHD, Mezzo, Pebble TV en Playboy TV. KPN heeft wel Discovery Channel HD nieuw ingevoegd en zenders als Xite, Antena 3 (Spanje), Mediaset Italia en Meiden van Holland Soft. Overgeheveld van het pluspakket naar het basispakket zijn zenders als RTL (Duitsland) en BBC World News. Er zijn ook zenders verhuisd van het basispakket naar het pluspakket: bijvoorbeeld Investigation Discovery, Eurosport2, 192TV, Djazz TV, Travel Channel en Discovery World. In het pluspakket heeft KPN talloze nieuwe zenders ingevoegd waaronder MTV Music24, Boomerang, Style, History, iConcerts, E!, Animal Planet, Slam!TV, Dusk, PassieTV en Trace Urban. De HD-versies van VRT Een, Canvas en Eurosport zijn overgeheveld naar het HD-pakket. Ook is er een nieuw kids (vier kinderzenders voor 5 euro per maand) en erotisch pakket (10 euro per maand voor 4 zenders) naast de apart af te nemen natuur & documentaire- en entertainmentpakketten (elk 6 zenders voor 5 euro per maand) met zenders die ook in het pluspakket zitten.

TV-pakketten laten kleine verschillen zien Veel digitale kijkers kregen het afgelopen half jaar te maken met wijzigingen in het tv-pakket. Mocht een favoriete zender verdwijnen, is overstappen dan een oplossing? Dat is vooral een interessant vraag nu de wetgever overstappen als de beste manier ziet voor consumenten om te krijgen wat ze willen. Onderstaand daarom een overzicht van de verschillende pakketten, inhoud en tarieven. Overigens kan overstappen natuurlijk alleen van kabelexploitant naar één van de KPN-aanbieders (of satelliet, niet in het overzicht) of vice versa. Overstappen tussen kabelexploitanten is niet mogelijk. Alle aanbieders bieden de reguliere zenders van NPO, RTL, Discovery, Viacom, en VRT, BBC 1 en 2 en (een aantal) regionale en lokale zenders. De abonneecijfers zijn van 30 maart 2013.

Ziggo

Aantal klanten: Percentage: Digitaal: Tarief:

2,85 miljoen 67,7% van de huishoudens in het gebied is klant 79,3% van de klanten kijkt digitaal standaard €17,75 / extra 26,25 / duurste 31,25

Opvallende zenders Standaard: 13th Street, Ziggo Xite, 24Kitchen, NostalgieNet, BravaNL klassiek, Family7, BBC World News, Politiek24, Journaal24, CNN, EuroNews, Al Jazeera English, ARD, ZDF, NDR, WDR, RTL, Sat1, Arte, TV5Monde, France2, Rai 1, TVE en TRT. Extra: MGM, Crime&Investigation, Humor TV, 101TV, OutTV, Best24, Animal Planet HD, Travel Channel, Cultura 24, verschillende kinderzenders, Slam!TV, Lite TV, VH1, VH1 Classic, 192 TV, TV Oranje, Eurosport 2, CNBC, BBC 3 en 4 en PassieTV/Dusk Duurste pakkket: RTL Crime, RTL Lounge, Syfy, Investigation Discovery, Comedy Central Family en extra, Fox Life, E!, Horse & Country, Discovery themazenders, Nat Geo Wild, History, Mezzo, Viacom en Disney themakinderzenders, Pebble TV, MTV themazenders, DjazzTV en Penthouse. De pakketten kennen ook verschillende HD-zenders. Daarnaast zijn er ook bijzondere themapakketten beschikbaar.

UPC

Aantal klanten: Percentage: Digitaal: Tarief:

1,67 miljoen 60,1% van de huishoudens in het gebied is klant 64,2% van de klanten heeft digitaal ‘starter’pakket standaard €18,20 / starter 23,70 (incl huur) / duurste 33,70

Opvallende zenders Standaard: opvallend: BravaNL klassiek Starter: Xite, 24 Kitchen, Fox Life, 13th Street, WDR, TV5Monde, TVE, Rai 1, Crime & Investigation, EU1 the Makers Channel, Ajax TV, History, NostalgieNet, Arte, EuroNews, Journaal24, Politiek24, Al Jazeera English, Sky News, CCTV News, Cartoon Network, PassieTV Duurste pakket: Shorts TV, RTL Lounge, RTL Crime, Comedy Central Family en extra, NDR, RTL, Sat1, RTV7, Animal Planet HD, Fashion TV HD, MyZen HD, Eurosport 2 HD, MGM, Dancetrippin’, MTV themazenders, Slam!TV, LiteTV, 192TV, VH1 Classic, TV Oranje, Djazz TV, Dusk!, Best24, 10, HumorTV24 Daarnaast biedt UPC ook verschillende thema-pakketten en meerdere HD-zenders in de pakketten. Bij zowel Ziggo als UPC zijn Fox Sports Eredivisie, Sport 1, Film1 en HBO in verschillende combinaties beschikbaar, evenals verschillende on demand films.

Digitenne

De goedkoopste manier om televisie te kijken is via Digitenne van KPN. Het aanbod bestaat uit 28 tv-zenders en 23 radiozenders met naast de reguliere zenders 24Kitchen, Xite, Investigation Discovery en de erotische zender Meiden van Holland. Via EDPnet is het aanbod van Digitenne het goedkoopst: € 9,95 per maand.

KPN interactief

KPN interactief kent inmiddels meer dan 1 miljoen abonnees. Het goedkoopste pakket kost €16,50 per maand, het pluspakket is € 26, 50. Daarnaast zijn er verschillende themapakketten beschikbaar. KPN-aanbod is o.a. ook verkrijgbaar via XS4All en Telfort, met zowel IPTV als glasvezelpakketten. Opvallende zenders Standaard: 24Kitchen, Investigation Discovery, Mediaset Italia, Antena 3 (Spanje), Xite, Arte, WDR, RTV7, HumorTV24, Journaal24, 13th Street en Zing TV (Hindimuziek). Pluspakket: Themakanalen Viacom, NPO-themakanalen, OutTV, NostalgieNet, iConcerts, Slam!TV, TNT, Meiden van Holland, 192TV, Dusk, Brava NL Klassiek, History, Travel Channel, Djazz TV, TV Oranje. KPN biedt ook verschillende sportzenders en HBO alsmede verschillende thema-pakketten. 15

Jurisprudentie

Rechtbank wijst beroep programmaraad Limburg af Op 28 juni 2013 heeft de rechtbank Utrecht uitspraak gedaan in de beroepszaken van programmaraad Limburg en Ziggo, tegen de afwijzing van het handhavingsverzoek van de programmaraad. Hiermee lijkt een einde gekomen aan een langdurige procedure, waarin vooral de benoemingen van programmaraadsleden centraal stonden. Wat vooraf ging Op 1 november 2011 heeft het Commissariaat het handhavingsverzoek over het advies (december 2010) van de programmaraad Limburg afgewezen. Die uitspraak kon echter niet in stand blijven na de procedure bij de Raad van State, die gewonnen was door de programmaraden. Programmaraad Limburg tekende dus bezwaar aan. Op 10 juli 2012 werd echter ook dat bezwaar afgewezen, nu op basis van een nieuw argument. Het Commissariaat meent in die uitspraak dat de maximale wettelijke zittingstermijn door een groot aantal leden van de programmaraad wordt overschreden. Daarmee was er geen sprake van een geldige programmaraad en kon er (dus) geen geldig advies opgesteld worden. Op de overige punten werd de programmaraad wel in het gelijk gesteld. Zowel Ziggo als de programmaraad gingen daarop in beroep bij de rechtbank Utrecht.

In het beroep voerde de programmaraad aan dat hij niet zelf verantwoordelijk is voor de benoeming van zijn leden. Ook wees hij op de rol van het Commissariaat, dat telefonisch had aangegeven dat na de oprichting van een nieuwe programmaraad (een vereniging, nu Ziggo de betrokkenheid met de programmaraad had stopgezet) een nieuwe benoemingstermijn was gaan lopen. De ‘oude’ leden zouden als lid van een nieuwe programmaraad door kunnen gaan. Ook andere programmaraden hadden bij navraag te horen gekregen dat leden langer konden blijven zitten, nu er nieuwe wetgeving in de maak was. Uitspraak Op 30 november 2012 vond de zitting plaats en op 28 juni 2013 deed de rechtbank uitspraak. De rechtbank concludeert dat de benoeming van de leden van de programmaraad op 1 januari 2009 was verlopen. De redenering van de programmaraad werd dus geheel terzijde geschoven. De rechtbank geeft aan dat de Mediawet (Mw) niet zegt dat herbenoeming voor vier jaren moet plaatsvinden (NB: sommige leden waren slechts voor 2 jaar herbenoemd) en evenmin de mogelijkheid schept voor een stilzwijgende verlening van het lidmaatschap. Ook nu de programmaraad van rechtsvorm is veranderd wil dat niet zeggen dat de termijnen voor benoemingen opnieuw zijn gaan lopen. Hiermee geeft de rechtbank duidelijk aan dat een programmaraad moet bestaan uit ten minste 7 leden,

die allen voor maximaal twee perioden van vier jaar benoemd zijn. De rechtbank meent dat de dwingende bepaling dat een programmaraad uit ten minste zeven leden moet bestaan betekent dat de programmaraad bij de vaststelling van het advies aan die eis moet voldoen. Zo niet, kan geen geldig advies worden uitgebracht. Nu hier geen geldig advies uitgebracht kon worden – immers er waren te weinig ‘benoemde’ leden – kan Ziggo ook niet in overtreding zijn. Het beroep van Ziggo wordt overigens ook afgewezen. Ziggo wilde een principeuitspraak over de onderdelen waarop de programmaraad in het gelijk was gesteld (‘strategisch adviseren’ en de motivering van het advies). De rechtbank geeft aan dat het enkele feit dat een partij een principiële uitspraak wenst geen ‘rechtens te respecteren belang’ oplevert. Ziggo had geen baat bij een uitspraak en er is dus geen sprake van procesbelang. Het beroep wordt niet ontvankelijk verklaard. De programmaraad Limburg heeft besloten af te zien van hoger beroep. Er lopen nu nog wel zaken van verschillende programmaraden bij de rechtbank Rotterdam. Een deel van die programmaraden had wel voldoende rechtsgeldig benoemde leden. Deze zaken zullen mogelijk nader bekeken worden in het licht van de afbouw van programmaraden.

COLOFON Kabelraad is een uitgave van Kabel­raden.nl, Stichting Landelijk Steunpunt Programma­raden en verschijnt 4 keer per jaar. Leden van programmaraden en andere geïnteresseerden ontvangen Kabelraad gratis • Het abonnement is aan te vragen via e-mail ([email protected]) of bij Kabelraden.nl • Beechavenue 54 - 80, 1119 PW Schiphol-Rijk • Telefoon: 020 - 6586250 Kabelraad verschijnt onder redactie van Kabelraden.nl en David de Jong (DutchMedia) • Fotografie: Henk Veenstra • Vormgeving: Fonts+Files visuele communicatie, Haarlem • Drukwerk: StyleMathôt, Haarlem