Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Opgave 1 Think Smart BV is een innovatieve onderneming. In de balans over 2008 is het volgende vermeld omtrent het aandelenvermogen: Bij inkoop van aandelenkapitaal, dat als eigen vermogen in de balans is verwerkt, wordt het bedrag van de betaalde vergoeding, met inbegrip van de rechtstreeks toerekenbare kosten, als mutatie in het eigen vermogen opgenomen. Ingekochte aandelen worden geclassificeerd als ingekochte eigen aandelen en wat betreft presentatie separaat zichtbaar gemaakt in het eigen vermogen.
1. Is de strekking van de toelichting zoals hierboven opgenomen strijdig met de regelgeving? Betrek in uw antwoord de wet, en de richtlijnen van de RJ.
Eén van de uitgangspunten van verslaggeving betreft het all inclusive principe. Hierbij worden alle baten en lasten via de winst en verliesrekening verantwoord. 2. Benoem vier uitzonderingen waarbij posten rechtstreeks in het vermogen gemuteerd mogen worden volgens de richtlijnen van de RJ. 3. Welke reden kunt u bedenken dat de Richtlijnen soms rechtstreekse verwerking in het vermogen verplicht stellen? Think Smart BV, een industriële onderneming te W. produceert hoogwaardige elektronische meet- en regelapparatuur. Bij de ontwikkeling van nieuwe producten worden de meeste onderzoek- en ontwikkelingsinspanningen door Think Smart BV in eigen bedrijf verricht. In sommige gevallen wordt gebruik gemaakt van diensten van derden. Tot en met het boekjaar 2007 heeft Think Smart BV alle kosten van onderzoek en ontwikkeling als kosten geboekt in het jaar van uitgaaf. Aangezien de onderzoek- en ontwikkelingsinspanningen vanaf 2008 enorm zijn toegenomen en de komende jaren steeds belangrijker voor het bedrijf zullen worden, overweegt Think Smart BV deze kosten op de balans op te nemen. Totaal werd door Think Smart BV in 2008 € 5.000.000 uitgegeven voor kosten van onderzoek en ontwikkeling. In 2008 heeft Think Smart BV wegens het verkrijgen van een deelneming in een buitenlandse onderneming € 1.500.000 goodwill betaald. 4. Op grond van welk verslaggevingsprincipe zou men de kosten van onderzoek en ontwikkeling wel en op grond van welk verslaggevingsprincipe zou men de kosten van onderzoek en ontwikkeling niet kunnen activeren? 5. Onder welke voorwaarden mogen volgens de RJ immateriële vaste activa op de balans worden opgenomen? 6. Noem ten minste drie van de specifieke eisen die de RJ in navolging van het IASB heeft gesteld ten aanzien van de activeerbaarheid van de ontwikkelingskosten. 7. Waarin onderscheiden volgens de RJ voorbereiding- en aanloopkosten zich van de kosten van onderzoek en ontwikkeling?
1
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Think Smart BV heeft een bedrag van € 1.000.000 als betaalde goodwill op de balans van 31 december 2008 geactiveerd en van de uitgegeven kosten van onderzoek en ontwikkeling van € 5.000.000 heeft men een bedrag van € 4.000.000 onder de immateriële vaste activa opgenomen. 8. Hoe groot dient de (wettelijke) reserve op 31 december 2008 volgens artikel 365 lid 2 BW 2 te zijn?
2
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Opgave 2 Kapitaalbelangen Zilvervos BV heeft als activiteit het vervaardigen van zilveren vossen in verschillende uitvoeringen. Eind 2008 bezit Zilvervos reeds een aantal jaren 80% van de aandelen van FoxPack BV, een onderneming die zich bezig houdt met het kunstzinnig verpakken van zilveren vossen. FoxPack Koopt deze vossen alleen in bij Zilvervos. De stemrechten in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders komen overeen met het kapitaalbelang. Zilvervos en FoxPack hanteren, volgens de Nederlandse wet en regelgeving, dezelfde grondslagen van waardering en resultaatbepaling op basis van historische kosten. Materiële vaste activa worden met jaarlijks gelijke bedragen afgeschreven tot een restwaarde van nul. Bij de waardering van de voorraden en bij de bepaling van de kostprijs verkopen daarvan hanteren beide ondernemingen de fifo-volgorde. De grondslagen voor de fiscale waardering en resultaatbepaling komen overeen met de bedrijfseconomische grondslagen, met uitzondering van de verwerking van deelnemingen. Zilvervos waardeert zijn belang in FoxPack tegen nettovermogenswaarde. Zilvervos verantwoordt betaalde goodwill rechtstreeks in het eigen vermogen. Beide ondernemingen hanteren een tarief voor de vennootschapsbelasting van 25%. De balans van FoxPack per 31 december 2008 luidt als volgt (bedragen x 1.000 euro): __________________________________________________________________________ _______ Materiële vaste activa 1.200 Aandelenkapitaal 1.500 Voorraad materialen 800 Algemene reserve 905 Voorraad zilvervossen 780 Winst 2008 350 Vorderingen 412 Pensioenvoorziening 390 Liquide middelen 138 Schulden 185 3.330 3.330 Vraag 1 Beredeneer dat het belang van Zilvervos in FoxPack classificeert als deelneming. Vraag 2 Beredeneer dat Zilvervos zijn belang in FoxPack terecht waardeert tegen nettovermogenswaarde.
Verwerving van belang in Poolvos door FoxPack Op 1 januari 2009 verkrijgt FoxPack een 60%-belang in Poolvos BV, een onderneming die zich bezighoudt met de productie van ijskoude vossen. FoxPack wil door deze verwerving structureel extra opdrachten verkrijgen voor het artistiek verpakken van ijskoude vossen. De omvang van het kapitaalbelang en de stemrechten in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders komen overeen. FoxPack verkrijgt dit 60%-belang door middel van een contante betaling van 2,1 mln euro cum dividend 2008. De bezittingen en schulden volgens deze balans vertegenwoordigen de fair values op 1 januari 2009 met uitzondering van het volgende: de actuele waarde van de materiële vaste activa bedraagt op 1 januari 2009 volgens een taxatie 2,0 mln euro. Op dat moment is de resterende levensduur 10 jaar de actuele waarde van de voorraad ijskoude vossen is op 1 januari 2009 750.000 euro de voorzieningen, berekend volgens de methodiek van FoxPack, bedragen op 1 januari 2009 350.000 euro Het tarief vennootschapsbelasting is 25%.
3
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Voor de waardering en resultaatbepaling hanteren FoxPack en Poolvos dezelfde grondslagen. FoxPack waardeert het belang in Poolvos tegen nettovermogenswaarde. In tegenstelling tot Zilvervos activeert FoxPack betaalde goodwill en schrijft deze met jaarlijks gelijke bedragen af in 9 jaar. Er is geen restwaarde. De balansen van Poolvos per 1 januari en 31 december 2009 luiden als volgt (bedragen x 1.000 euro): __________________________________________________________________________ _______ 31-12-09 1-1-09 31-12-09 1-1-09 Materiële vaste activa 1.240 1.400 Aandelenkapitaal 800 800 Voorraad ijskoude vossen 740 650 Algemene reserve 1.090 920 Vorderingen 310 270 Winst 2009 resp 2008 310 250 Voorzieningen 280 310 Liquide middelen 430 150 Schulden 240 190 2.720 2.470 2.720 2.470 Toelichting op de balans per 31 december 2009 van Poolvos In 2009 heeft Poolvos over 2008 een dividend van 10% uitgekeerd en heeft het resterende deel van de winst 2008 gereserveerd. De balanswaarden van de voorraad ijskoude vossen en de voorzieningen komen eind 2009 overeen met de waarden berekend volgens de grondslagen van FoxPack.
Vraag 3 Bereken de goodwill die FoxPack heeft betaald bij verwerving van het 60%-belang in Poolvos op 1 januari 2009. Vraag 4 Geef de journaalpost die FoxPack heeft gemaakt naar aanleiding van de verwerving van het belang in Poolvos op 1 januari 2009. Noem de namen van de balansposten en van de balansrubrieken waarvan deze posten deel uitmaken. Vraag 5 Bereken het aandeel in het resultaat van Poolvos dat FoxPack in 2009 verantwoordt als resultaat deelneming. Vraag 6 Bereken alle posten die in verband met de deelneming Poolvos voorkomen op de balans van FoxPack per 31 december 2009. Vraag 7 Geef gemotiveerd aan of het kapitaalbelang in Poolvos kwalificeert als een deelneming van Zilvervos.
Verdere gegevens betreffende FoxPack De nettovermogenswaarde van het belang in FoxPack eind 2008 komt overeen met het zichtbaar eigen vermogen van FoxPack per 31 december 2008 x de omvang van het belang van Zilvervos. FoxPack heeft in 2009 een dividend over 2008 van 12% uitgekeerd en heeft het resterende deel van de winst 2008 gereserveerd. FoxPack rapporteert over het boekjaar 2009 een winst na belasting van 497.000 euro.
4
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Vraag 8 Geef het verloop van de post deelneming FoxPack dat Zilvervos opneemt in de toelichting van haar enkelvoudige jaarrekening 2009.
5
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Opgave 3 Analyse jaarrapport Hierna volgen passages uit het jaarrapport 2009 van Yesterco, welke is gebaseerd op de Nederlandse regelgeving (de wet en de RJ-richtlijnen). Na iedere passage worden één of meerdere vragen gesteld. Ten behoeve van de vraagstelling is de tekst hier en daar enigszins aangepast. Omrekening van vreemde valuta Koersverschillen worden als regel ten gunste of ten laste van het resultaat gebracht met uitzondering van de koersverschillen die voortvloeien uit de netto-investering in buitenlandse groepsmaatschappijen. Deze worden ten gunste of ten laste van de overige reserves verantwoord. Koersverschillen op leningen in vreemde valuta en overige financiële instrumenten worden eveneens ten laste of ten gunste van de overige reserves verantwoord, voor zover deze het valutarisico op buitenlandse groepsmaatschappijen dekken. Vraag 1 In het geval van positieve koersverschillen op de netto-investering in buitenlandse groepsmaatschappijen boekt Yesterco deze ten gunste van de overige reserves. Noem een bezwaar tegen deze wijze van rechtstreekse verwerking in het eigen vermogen. Immateriële vaste activa Goodwill wordt geactiveerd en lineair afgeschreven over de verwachte levensduur met een maximum van 20 jaar. Kweekrechten van vis worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde en lineair afgeschreven over een periode van 40 jaar. Het betreft hier concessies die (in)direct aan derden overdraagbaar zijn. Vraag 2 Bij de immateriële vaste activa van Yesterco is met betrekking tot de afschrijvingstermijn een onderscheid te maken tussen enerzijds de geactiveerde goodwill (afschrijving in maximaal 20 jaar) en anderzijds de geactiveerde kweekrechten van vis (afschrijving over 40 jaar). Verklaar op basis van de RJ-richtlijnen waarom dit onderscheid voor de waardering van belang is. Voorzieningen Pensioenen De toegezegde pensioenregeling in Nederland is gewijzigd in een toegezegde bijdrageregeling. Vraag 3 Wat is het gevolg van deze wijziging voor de resultaatbepaling van Yesterco? Garanties Het grootste deel van garanties heeft betrekking op een door Yesterco afgegeven bankgarantie voor leningen verstrekt door derden aan afnemers van de Groep. Vraag 4 In de praktijk zien we dit soort bankgaranties vaak vermeld bij de “niet uit de balans blijkende verplichtingen”. Geef de reden waarom door Yesterco deze bankgaranties in de balans onder de post Voorzieningen zijn opgenomen.
6
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
See Food Op 3 december 2009 hebben Yesterco Holding N.V. en Store Johanson S.A. een overeenkomst getekend voor de fusie van de wereldwijde viskweek-, verwerkings- en marketing & sales-activiteiten van Yesterco met de viskweekactiviteiten van Store Johanson. In deze nieuwe onderneming See Food zullen Yesterco en Store Johanson een belang krijgen van respectievelijk 75% en 25%. De twee ondernemingen hebben evenwel gedeelde zeggenschap over de onderneming, omdat belangrijke (zakelijke) beslissingen alleen kunnen worden genomen indien de leden van zowel de Raad van Commissarissen van Yesterco als van Store Johanson of de vertegenwoordigers van Store Johanson en Yesterco op de Algemene Vergadering (van Aandeelhouders) daarmee instemmen. Naar verwachting zal de transactie in het eerste halfjaar van 2009 worden afgerond. Vraag 5 a. Geef gemotiveerd zowel de rubricering als de waarderingsgrondslag bij de verwerking van dit kapitaalbelang in de vennootschappelijke balans per 31 december 2009 van Yesterco, uitgaande van de Nederlandse verslaggevingsvoorschriften. b. Geef gemotiveerd de mogelijke verwerkingswijze(n) van dit kapitaalbelang in de geconsolideerde balans per 31 december 2009 van Yesterco, uitgaande van de Nederlandse verslaggevingsvoorschriften. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Leaseverplichtingen Per 31 december 2004 bedroegen de langlopende leaseverplichtingen in totaal EUR 26,8 miljoen (2003: EUR 29,8 miljoen). Vraag 6 Op welke vorm van leasing hebben deze verplichtingen betrekking? Motiveer uw antwoord. Belastingen De bedrijfsactiviteiten van Yesterco zijn onderworpen aan winstbelasting onder verschillende buitenlandse belastingwetten met nominale belastingtarieven die variëren van 10% tot 42% en die de oorzaak zijn van het verschil tussen het gewogen gemiddelde tarief en het wettelijke winstbelastingtarief in 2008 en 2009 van 25% in Nederland. De voor Yesterco in 2009 geldende nominale belastingtarieven waren gelijk aan die van boekjaar 2008. Vraag 7 Geef een verklaring voor het feit dat het gewogen gemiddelde nominale winstbelastingtarief in 2009 (20,8%) gestegen is ten opzichte van 2008 (12,5%). Op de geconsolideerde balans per 31 december 2009 van Yesterco staat een voorziening voor latente belastingverplichtingen. Deze belastinglatentie wordt gewaardeerd tegen nominale waarde onder toepassing van een belastingtarief van 25%. Vraag 8 Geef in journaalpostvorm (geen bedragen vermelden) het effect op de geconsolideerde jaarrekening 2009 van Yesterco indien eind 2009 materieel tot een tariefsverlaging zou zijn besloten.
Einde proeftentamen
7