jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
A+
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
HUB Art Basics for Children bezoekersgids micro-tentoonstelling guide du visiteur micro-exposition visitor’s guide micro-exhibition
22.09.2010 – 30.09.2011
hoofdsponsor | sponsor principal
JONGE BELGISCHE ARCHITECTUUR IN BOZAR JEUNE ARCHITECTURE BELGE A BOZAR
Building for
PUB
D
e jonge Belgische architectuur viert momenteel haar hoogdagen. Voor de onlangs geopende archiJONGE BELGISCHE ARCHITECTUUR IN BOZAR tectuurbiënnale nodigde J E U N E A R C H I T E C T U R E Bvan E L G E AVenetië BOZAR curator Kazuyo Sejima het architectenbureau De Vylder-Tailleu-Vincke JONGE BELGISCHE ARCHITECTUUR IN BOZAR en Office Kersten Geers David Van Severen uit om hun werk op een internationaal podium te presenteren. De JEUNE ARCHITECTURE BELGE A BOZAR bijdrage van Office werd bovendien bekroond met de Zilveren leeuw, een prestigieuze prijs voor een jonge beloftevolle architectenpraktijk.
L
a jeune architecture belge est en fête. Pour la Biennale d’Architecture de Venise qui a récemment débuté, la commissaire Kazuyo Sejima a invité les bureaux d’architecture De Vylder-TailleuVincke et Office Kersten Geers David Van Severen à présenter leur travail sur un podium international. La contribution d’Office a de surcroît été couronnée d’un Lion d’Argent, un prix prestigieux qui récompense une jeune pratique prometteuse.
oung Belgian architecture is currently celebrating its high days. For the recently opened architectural biennial of Venice, curator Kazuyo Sejima invited the architecture firm De Vylder-Tailleu-Vincke and Office Kersten Geers David Van Severen to present their work on an international stage. The contribution of Office Kersten Geers David Van Severen was moreover awarded the Silver Lion, a prestigious prize for a young and promising architectural practice.
Beide bureaus waren eerder te gast in de microtentoonstellingsreeks NICHE, die het Paleis voor Schone Kunsten sinds 2008 organiseert in samenwerking met het architectuurtijdschrift A+. Jonge talent krijgt binnen deze reeks de kans om in een lezing een eerste grote belangwekkende realisatie toe te lichten. Een maquette van het werk wordt vervolgens het hele seizoen lang tentoongesteld in een van de nissen in de wandelgangen van de Henry Le Boeufzaal.
Quelques mois plus tôt, ces deux bureaux étaient invités dans la série de micro-expositions et conférences NICHE que le Palais des Beaux-Arts organise depuis 2008, en collaboration avec A+ Revue belge d’architecture. Dans cette série, les jeunes talents reçoivent l’opportunité de présenter, lors d’une conférence, leur première réalisation d’envergure. Une maquette du projet est ensuite exposée tout au long de la saison dans l’un des dégagements des couloirs de la salle Henry Le Bœuf.
Both firms had been previously guests at the NICHE micro-exhibition series organised in the Centre for Fine Arts since 2008 in cooperation with the A+ Belgian Review for Architecture. This series affords young talent an opportunity to present an initial major project in a lecture. A model of the work is then exhibited for the entire season in one of the niches in the corridors of the Henry Le Bœuf Hall.
Maar het Paleis voor Schone Kunsten gaat ook verder in zijn engagement. Geregeld doen we voor de scenografie van onze tentoonstellingen een beroep op deze generatie jonge architecten. Zo tekende 51N4E vorig jaar de scenografie van de succesvolle tentoonstelling ‘Frida Kahlo y su mundo’. Momenteel werkt Office aan het ontwerp voor de Lucas Cranachtentoonstelling die vanaf 20 oktober in Paleis voor Schone Kunsten te bezichtigen is. De jonge Belgische architectuur kan er alleen maar wel bij varen.
Architecture and Urban Transformation in Europe Exhibition 09.10 –28.11.2010
Paul Dujardin, Directeur-generaal, Paleis voor Schone Kunsten
Mais le Palais des Beaux-Arts pousse son engagement plus loin. Nous faisons en effet régulièrement appel à cette jeune génération pour concevoir les scénographies de nos expositions. L’année dernière, la scénographie de l’exposition ‘Frida Kahlo y su mundo’ a ainsi été réalisée avec brio par le bureau 51N4E. Actuellement, Office Kersten Geers David Van Severen conçoit la scénographie de l’exposition consacrée à Lucas Cranach qui est à voir à partir du 20 septembre au Palais des BeauxArts. Soutenue par ces démarches, la jeune architecture belge ne peut que prospérer.
Y
But the commitment of the Centre for Fine Arts goes even further. We regularly call on this generation of young architects for the scenography of our exhibitions. For instance, 51N4E was last year entrusted with the scenography of the successful exhibition Frida Kahlo y su mundo [Frida Kahlo and her world]. Office Kersten Geers David Van Severen is at present working on the design for the Lucas Cranach Exhibition which will open in the Centre for Fine Arts on 20 October. Young Belgian architecture can only prosper in the process. Paul Dujardin, General Director, Centre for Fine Arts
Paul Dujardin, Directeur général, Palais des Beaux-Arts
Construire Bouwen voor Building for
Bruxelles Brussel Brussels
Architecture et Transfor mations Urbaines en Europe Architectuur en Stedelijke Transformaties in Europa Architecture and Urban Transfor mation in Europe
3
JONGE BELGISCHE ARCHITECTUUR IN BOZAR
HUB Art Basics for Children
JEUNE ARCHITECTURE BELGE A BOZAR
H
et is niet omdat men voor kinderen bouwt dat de architectuur ook kinderlijk moet zijn. Met enkele JONGE BELGISCHE ARCHITECTUUR IN BOZAR minimale J E U N E A R C Hingrepen I T E C T U R E B E L Gschept E A B O Z A R HUB in het ABC-huis in Schaarbeek ruimte voor onbevangen creativiteit. JONGE BELGISCHE ARCHITECTUUR IN BOZAR
Brussel heeft er een nieuw cultuurhuis bij. Voor kinderen ditmaal. Art Basics JEUNE ARCHITECTURE BELGE A BOZAR for Children (ABC) opende dit voorjaar zijn deuren in een nieuwe locatie aan het Gaucheretplein, in de kaalgeslagen vlakte achter de blinkende skyline van de Brusselse Noordwijk.
4
A
vec quelques interventions minimales, HUB crée dans la maison ABC à Schaerbeek un espace qui respire une créativité toute spontanée. Bruxelles s’enrichit d’une nouvelle maison de la culture. Cette fois, elle s’adresse aux enfants. Au printemps, Art Basics for Children (ABC) a ouvert ses portes dans un nouveau lieu, place Gaucheret, un terrain en friche derrière la silhouette brillante du quartier Nord à Bruxelles.
B
uilding for children does not mean the architecture has to be childlike. With just a few minimal changes, HUB creates space for uninhibited creativity at the ABC house in Schaarbeek. There’s a new cultural venue in Brussels. This time it’s for children. This spring, Art Basics for Children (ABC) opened at a new location on Gaucheretplein, in the cleared open area behind the gleaming skyline of the North District.
Het Gaucheretplein ligt verloren op het kruispunt van de grootschalige kantoorprojecten en het heterogene, verpauperde stadsweefsel van Schaarbeek. Uit deze moeilijke situatie put de wijk echter net haar kracht om nieuwe initiatieven te omarmen. Zo bouwde Pierre Hebbelinck enkele jaren geleden in het midden van het plein het Huis van de Burgers, dat voorziet in lokalen voor naschoolse opvang en een polyvalente zaal voor de jeugd uit de buurt. Maar terwijl het Huis van de Burgers zich opwerpt als een bindende factor voor het heterogene buurtleven, strekt de missie van ABC zich verder uit dan louter de schaal van de buurt. Als cultuurhuis voor de jeugd richt ABC zich met zijn creatieve studio’s in eerste instantie op scholen. De ateliers zijn er niet alleen voor de kinderen, maar ook voor de leerkrachten, de dagelijkse ruggensteun in de ontwikkeling van de creativiteit van de kinderen. Daarnaast ontvangt ABC ook groepen en gezinnen, evenals organisaties en families uit de omgeving. ABC wil op die manier zowel voor de buurt als voor het brede schoolgebeuren een laagdrempelige organisatie zijn.
La place Gaucheret semble un peu perdue entre les grands projets de bureaux et le tissu urbain hétérogène, frappé de paupérisation de Schaerbeek. Pourtant, le quartier puise sa force de cette situation difficile pour prendre à bras-le-corps de nouvelles initiatives. Il y a quelques années, Pierre Hebbelinck a construit au milieu de la place la maison des Citoyens qui compte des locaux d’accueil après l’école et une salle polyvalente pour la jeunesse du quartier. Mais là où la maison des Citoyens veut renforcer les liens dans un quartier très hétérogène, la mission d’ABC s’étend bien au-delà des limites du voisinage. En tant que maison de la culture pour la jeunesse, ABC s’adresse en premier lieu aux écoles en leur offrant ses studios de création. Les ateliers ne sont pas réservés seulement aux enfants, mais aussi aux enseignants, qui y trouvent un appui quotidien pour le développement de la créativité de leurs élèves. ABC accueille aussi des groupes et des familles, ainsi que des organisations et des familles des environs. ABC se positionne, ainsi, en tant qu’organisation accessible à tous, tant pour le voisinage que pour les milieux scolaires.
The Gaucheretplein lies forlorn on the crossroads of the major office projects and the heterogeneous and run-down urban fabric of Schaarbeek. But it is precisely from this difficult situation that the district draws the strength to embrace new initiatives. A few years ago, for instance, Pierre Hebbelinck built the Citizens’ Centre in the middle of the square, to provide accommodation for after-school care and a multipurpose hall for the neighbourhood’s youngsters. But whereas the Citizens’ Centre presents itself as a binding factor for the heterogeneous life of the neighbourhood, the scope of ABC’s mission extends beyond this scale. As a centre of culture for children, ABC’s creative studios are oriented primarily towards schools. The workshops are not only for children, but also for teachers, providing an everyday backup in the development of the children’s creativity. ABC also receives groups and families in general, as well as organisations and families from the neighbourhood. ABC is thus intended to be a low-threshold organisation for both the neighbourhood and the broader educational scene.
De nieuwe stek van ABC is ondergebracht in een industriële wasserij uit de jaren 70, die later werd gebruikt als jeugdhuis De Fabriek. HUB stripte de architectuur van de wasserij tot op het bot. De minimale ingreep was ingegeven door het lage bouwbudget, de problematische bouwkundige staat van het jeugdhuis, en bovenal de filosofie van ABC, die creativiteit wil stimuleren, niet opdringen. Binnen biedt de open structuur alle vrijheid aan de on-
Les nouveaux locaux d’ABC se situent dans une ancienne blanchisserie industrielle des années 1970, utilisée comme maison de la jeunesse: La Fabrique. HUB commence par dépouiller l’architecture de la blanchisserie jusqu’au squelette. L’intervention minimale a été dictée par le budget très limité, par l’état problématique de la construction mais avant tout, par la philosophie d’ABC, qui souhaite stimuler la créativité sans vouloir l’imposer. A l’in-
ABC’s new location is in a 1970s industrial laundry that was later used as a youth club. HUB stripped the laundry down to its basic architecture. The minimal approach was dictated by a low budget, the questionable state of the building, and above all the philosophy of ABC, which wants to stimulate creativity, not impose it. Inside, the open structure offers plenty of freedom to satisfy the unrestrained curiosity of its various visitors. 5
6
7
HUB - Art Basics for Children
gedwongen nieuwsgierigheid van de diverse bezoekers. De gaanderij op de hoek is met polycarbonaatplaten omsloten en bakent een soort van voorplein af, als een voorlopig antwoord op de gewilde interactie met de wijk. In een tweede fase zal een nieuw gebouw met keuken en tatamiruimte immers aansluiten op deze gaanderij en het ABC een duidelijk gezicht geven in de wijk. De verbouwing getuigt van een nononsenseaanpak. Het is niet omdat men voor kinderen bouwt dat de architectuur ook kinderlijk moet zijn. Hier dus geen flashy kleurtjes en prullige vormen, maar een volwaardige, sobere architectuur die de kinderen niet als voorgeprogrammeerde wezens beschouwt, maar hen uitnodigt hun rijke creativiteit aan te boren. Het gebouw organiseert zich langs een parcours dat een theaterput, verschillende studio’s, een filmstudio, een bibliotheek, een crèchecafé, een kinderkeuken en kantoren met elkaar verbindt. Verscheidene doorsteken en doorkijken rond deze plekken maken allerlei uitwisselingen en relaties mogelijk. Het kloppende hart van het gebouw, het organiserende element waar alles en iedereen met elkaar in contact komt, is de theaterput. Het is een soort van trappenpodium dat het gehele gebouw in de hoogte en de diepte doorboort, en waarvan de leefsfeer zich over het gehele gelijkvloers uitstrekt. Het is de tegenpool van de klassieke theaterdoos: niet de voorstelling is hier het doel op zich, maar wel het werkproces, de interactie en de creativiteit. De open, witte ruimtes zijn drager van de multifunctionaliteit en worden ingevuld met een heel scala aan meubels die het gebruik bepalen. In nauw overleg met HUB ontwierp ABC de verschillende elementen: tribune, kapstokken, boekenbakken, keukenmeubels, tafels, zandbakken… De tactiele, bruine multiplexmeubels creëren plekken of activiteitenstations waar creativiteit en verbeelding aangewakkerd worden. Het contrast tussen de verschillende gebruikselementen en de lege, gestripte fabrieksarchitectuur
térieur, la structure offre une liberté totale à la curiosité spontanée des visiteurs, quels qu’ils soient. La galerie qui fait l’angle est gainée de plaques en polycarbonate et délimite une esplanade en réponse provisoire à l’interaction voulue avec le quartier. Dans une seconde phase, un nouveau bâtiment avec cuisine et espace tatami sera relié à cette galerie et affichera un visage clair d’ABC dans le voisinage. La rénovation témoigne d’une approche pragmatique. Ce n’est pas parce qu’on construit pour des enfants que l’architecture doit être infantile. Donc pas de couleurs criardes ni de formes de pacotille, mais une architecture sobre et de qualité, qui ne considère pas les enfants comme de petits êtres préprogrammés, mais les invite à découvrir la richesse de leur créativité. Le bâtiment s’organise autour d’un parcours qui assure la liaison entre une fosse de théâtre, plusieurs studios, un studio de cinéma, une bibliothèque, un cafécrèche, une cuisine pour enfants et des bureaux. Plusieurs percées et trouées autour de ces endroits facilitent toutes sortes d’échanges et de relations. Le cœur battant du bâtiment, l’élément organisateur où tout et tout le monde se rencontrent est la fosse de théâtre, une sorte de scène toute en marches qui traverse le bâtiment aussi bien en hauteur qu’en profondeur et d’où l’ambiance s’étend à l’ensemble du rez, bref tout le contraire de la classique boîte de théâtre. Ici l’objectif n’est pas la représentation, mais le processus de travail, l’interaction et la créativité. Les espaces ouverts et blancs sont porteurs de la multifonctionnalité et sont équipés d’une gamme de meubles qui en définissent l’usage. HUB a créé les différents éléments en concertation avec ABC: tribune, portemanteaux, bacs à livres, meubles de cuisine, tables, bacs à sable, etc. Les meubles tactiles, marron et en multiplex créent des lieux et des coins d’activités stimulant la créativité et l’imagination. Le contraste entre les différents éléments utilitaires et l’architecture industrielle vide, dépouillée, accentue la flexibilité
The arcade on the corner is closed off with polycarbonate sheeting and marks off a sort of forecourt as a provisional response to the desired interaction with the district. In the second phase, a new building containing a kitchen and a tatami room will be linked to this arcade so that the ABC has a clear face to present to the neighbourhood. A no-nonsense approach was taken to the conversion. Building for children does not mean the architecture has to be childlike. So there are no flashy colours or trashy forms, but proper, plain architecture that does not see children as pre-programmed creatures, but invites them to draw on their wealth of creativity. The building is organised along a circuit that links together a theatre pit, several studios, a film studio, a library, a crèche café, a children’s kitchen and offices. Several passages and views around these places enable all sorts of exchanges and relationships to be set up. The heart of the building, the organising element where everything and everyone comes into contact with each other, is the theatre pit. It is a sort of stepped stage that penetrates the whole building vertically and horizontally, and whose atmosphere extends over the whole of the ground floor. It is the opposite of the traditional box theatre: here, it is not the performance that counts, but the working process, interaction and creativity. The open white spaces are the basis of this multifunctionality and are filled with a whole range of furniture that determine their use. The ABC designed the various elements in close consultation with HUB: seating, coat-hooks, book boxes, kitchen furniture, tables, sandboxes, etc. The tactile brown plywood furniture creates specific places or activity stations where creativity and imagination are stimulated. The contrast between the various user elements and the empty, stripped-down architecture of the factory emphasises the flexibility of the building, even in the long term. The tatami room, film studio and kitchen just fill the space, and are thus only temporary users of the architecture. 8
9
HUB - Art Basics for Children
legt de nadruk op de flexibiliteit van het gebouw, ook op lange termijn. Tatamiruimte, filmstudio of keuken zijn slechts een invulling, en dus tijdelijke gebruikers van de architectuur.
du bâtiment, même à long terme. L’espace tatami, le studio de cinéma ou la cuisine ne sont qu’une réponse possible et donc représentent des utilisations provisoires de l’architecture.
Kinderen spelen het liefst net naast de speeltuin, en deze architectuur laat dat perfect toe. Het gevaar van multifunctionele ruimtes is dat ze hun doel voorbijschieten, en overtollige restruimtes worden waar geen programma voor gevonden wordt. Werken met kinderen en kinderen de ruimte geven om hun creativiteit te ontplooien, laat net toe dat multifunctionele ‘nietsruimtes’ door hen als interessant beschouwd worden. ABC is niet de kleurrijke speeltuin, maar het uitdagende werkterrein er net naast.
Les enfants jouent de préférence juste à côté du terrain de jeu et c’est précisément ce que cette architecture permet. Le danger des espaces multifonctionnels est qu’ils ratent souvent leur objectif et deviennent des espaces superflus pour lesquels on ne trouve aucun programme. Travailler avec des enfants et leur offrir l’espace pour développer leur créativité permet justement qu’ils considèrent ces espaces ‘néant’ comme intéressants. ABC n’est pas un terrain de jeux plein de belles couleurs, mais le terrain d’activités plein de défis, juste à côté.
Children prefer to play next to the playground, and this architecture makes this perfectly possible. The danger of multipurpose spaces is that they miss their mark, becoming redundant residual spaces for which no programme can be found. Working with children, and giving children the space to develop their own creativity, in fact means that they are very keen on multipurpose ‘spaces for nothing’. ABC is not the colourful playground, but the challenging workspace right next to it.
Ground floor
Véronique Boone
First floor
Art Basics for Children Place Gaucheretplein 13 Brussels Client: Art Bascis for Children vzw Program: base for the cultural operations of ABC npo Architects: Koen Drossaert, Bart Biermans, David Matthyssen, Stijn Leemans, Elisabeth Mercelis Stability: Bureau Bouwtechniek | BAS bvba | Ingenieursbureau Jan D’ Hondt Area: 1725 m² Budget: 950.000 Euro 10
11
12
13
HUB
O
nder leiding van Koen Drossaert en Bart Biermans groeide HUB in nauwelijks 7 jaar tijd uit van een tweemanszaak tot een praktijk met 12 ontwerpers. Beiden studeerden ze aan het Henry van de Veldeinstituut waar ze respectievelijk in 1996 en in 1992 hun diploma behaalden. De samenwerking ontstond op het moment dat ze elkaar tegenkwamen in het bedrijfcentrum van het ‘Designcentrum De Winkelhaak’ in Antwerpen. Op zoek naar een wending in hun professionele leven, hadden ze daar beiden hun intrek genomen in een ontwerpersatelier. Koen had na zijn studies een tijd bij Christian Kieckens gewerkt en was vervolgens, na twee jaar Berlage-instituut, in Nederland werkzaam geweest bij een grote projectontwikkelaar. In 2003 besliste hij om zich volledig op het uitbouwen van een eigen praktijk te richten. Bart was, na zijn studies, aan de slag gegaan bij Neutelings Riedijk architecten en bij META-architecten. Hij werd daar partner van het bureau, maar besloot in 2003 een zelfstandige koers te varen.
HUB
S
ous la houlette de Koen Drossaert et Bart Biermans, il a fallu à peine 7 ans à HUB pour passer d’une société de 2 personnes à un atelier de 12 créateurs. Koen et Bart ont tous deux étudié à l’Institut Henry van de Velde, où ils ont respectivement obtenu leur diplôme en 1996 et 1992. Leur collaboration a vu le jour lors de leur rencontre au centre de design « De Winkelhaak » à Anvers. À la recherche d’un changement professionnel, ils s’y étaient tous deux installés dans un atelier de création. Après ses études, Koen a travaillé pendant un moment chez Christian Kieckens ; il a ensuite passé deux ans à l’institut Berlage avant d’être engagé aux Pays-Bas par un grand bureau. En 2003, il décide de se concentrer exclusivement sur le développement de son propre atelier. Quant à Bart, à la fin de ses études, il entame sa carrière chez Neutelings Riedijk et META-architecten, dont il devient d’ailleurs partenaire. En 2003, il décide de poursuivre comme indépendant.
Koen: “Samen hebben we het bedrijf HUB opgestart, met als basis een aantal gewonnen en één gerealiseerde Open Oproep, het werkhuis voor De Scheepvaart aan het Albertkanaal te Schoten.” De naam van het bureau verwijst naar de hub die ze willen vervullen in het netwerk van expertises die in het ruimtelijke werkveld samenkomen. “Wij zijn geen oeuvrebewakers, maar hebben een brede focus en pakken zeer verschillende opdrachten aan. We willen actief zijn op verschillende schaalniveaus en in opdrachten die gekenmerkt worden door een hoge complexiteit. Het is pas achteraf en vanuit het noodzakelijke lange termijnperspectief dat hieruit architectuur kristalliseert. Daarbij is het ‘bouwen’ een belangrijk einddoel om de attitude van het bureau tastbaar te maken.”
Koen: “Nous avons démarré HUB ensemble, après avoir remporté plusieurs appels ouverts, dont un était entretemps réalisé: le bâtiment de la s.a. De Scheepvaart le long du canal Albert à Schoten”. Le nom du bureau fait référence à l’espace qu’il veut combler dans le réseau des expertises rassemblées dans le champ de l’aménagement spatial. “Nous ne sommes pas les gardiens du travail du bureau ; nous travaillons sur un spectre très large et traitons des demandes très variées. Nous voulons être actifs sur différents niveaux d’échelle ainsi que dans les missions caractérisées par un haut niveau de complexité. Ce n’est que par la suite – et dans le cadre d’une indispensable perspective à long terme – que l’architecture se cristallise à partir de ces éléments. C’est pourquoi le fait de ‘construire’ est un objectif important pour concrétiser l’attitude du bureau”.
Binnen HUB wordt in drie ontwerpteams gewerkt met telkens uiteenlopende specialisaties: landschapsarchitecten, architecten met bouwervaring, stedenbouwers en medewerkers met een meer academische achtergrond. Koen: “Wij willen dat onze medewer-
HUB, c’est trois équipes de création avec chacune sa spécialité: les architectes paysagers, les architectes expérimentés en construction, les urbanistes et les architectes au passé plus académique. Koen: “Nous voulons que nos collaborateurs aient un maximum de
W
ith Koen Drossaert and Bart Biermans at the helm, HUB has in scarcely 7 years grown from a twoman company to a firm with 12 designers. Both studied at the Henry van de Velde Institute, graduating in 1996 and 1992 respectively. Their cooperation commenced when they ran into each other in the business centre of the “De Winkelhaak Design Centre” in Antwerp. Seeking a change of course in their professional life, they had both taken up residence in a design studio there. After graduation, Koen worked at Christian Kieckens for a spell, and then, after spending two years at the Berlage Institute, worked for a major project developer in the Netherlands. In 2003, he decided to concentrate entirely on setting up his own practice. After graduation, Bart went to work for Neuteling Riedeijk and for META (both architecture firms). He became a partner at the latter firm, but in 2003 decided to go his own way. Koen: “Together, we set up HUB, on the basis of a number of open tenders won and one completed, the Navigation Workshop Building on the Albert Canal in Schoten.” The name of the firm refers to the hub they wanted to create in the network of areas of expertise that converge in the spatial sphere of action. “We are not supervisors of the body of work of HUB. We have a broad focus and tackle widely different tasks. We want to be active at different scale levels and in tasks that are highly complex. It is only subsequently, and with the necessarily long temporal perspective that architecture crystallises from this process, where “building” is an important ultimate goal for making the firm’s attitude tangible.”
kers zo veel als mogelijk verantwoordelijkheid en vrijheid nemen in hun onderzoek en ontwerp. Het zeker niet zo dat Bart en ik de eerste lijnen op papier zetten en dat er vervolgens iemand moeten zitten zweten om dat uit te werken. Wij zijn de coaches van het team en dragen daarbij op dit moment de eindverantwoordelijkheid, maar we zijn zeker niet ten eeuwigen dagen de dragers van het handschrift.”
responsabilités et de liberté dans leurs recherches et projets. Jamais Bart ou moi ne tracerons les premières lignes sur le papier pour ensuite demander à un collaborateur de s’échiner à en faire quelque chose d’utilisable. Nous sommes les coaches de l’équipe. À ce titre, nous portons la responsabilité finale, mais nous ne sommes certes pas les seuls et irremplaçables détenteurs de signature”.
Na een jaar in het stadcentrum te hebben gezeten, verhuisde Hub naar een kantoorruimte in de haven. Met een organische groei van 2 à 3 medewerkers per jaar, wordt ook deze ruimte te klein. “Binnenkort gaan we verhuizen naar een nieuwe ruimte van 500m2 in een oud pakhuis op de kaaien dat onderdeel is van een eigen project. Dat is goed voor maximaal 20 à 25 medewerkers. Veel groter willen we niet worden omdat we denken dat er een kritische limiet is voor het ‘grote kleine’ bureau dat ons voorstaat. Dat is het perspectief, ook omdat er momenteel een aantal grotere projecten in de pipeline zitten voor realisatie.”
Après une année au centre-ville, HUB a transféré ses bureaux sur le port. Mais vu la croissance organique de 2 à 3 collaborateurs par an, cet espace devient lui aussi trop petit. “Nous allons bientôt emménager dans un nouvel espace de 500 m², un ancien entrepôt sur les quais qui fait partie d’un de nos projets. Il pourra accueillir de 20 à 25 collaborateurs. Nous ne voulons pas devenir trop grands, parce que nous pensons qu’il y a une limite critique au ‘grand petit bureau’ qui est aujourd’hui le nôtre. Voilà nos perspectives, notamment parce que nous avons actuellement plusieurs grands projets qui ne demandent qu’à se concrétiser”.
work the whole thing out. We are the coaches of the team and as such bear ultimate responsibility at this time, but we certainly will not bear the signature for eternity.” After a year in the city centre, Hub moved to new office premises in the harbour. Organic growth of 2 to 3 employees per year has made this office space too small too. “We will soon be moving to new premises with 500 m² of floor space in an old warehouse on the wharf that are part of one of our own projects, and will be able to accommodate 20 to 25 staff. We do not want to grow much bigger than that because we think that there is a critical limit for the “large small” firm we aim for. These are the prospects, because there is a large number of projects in the pipeline too at this time.”
Iwan Strauven
HUB Vosseschijnstraat Kaai 140 B-2030 Antwerp T +32 3 281 31 29
[email protected] www.hub.eu Associates: Bart Biermans & Koen Drossaert. Collaborators: Hans Caarls, Stephanie Heine, David Jacobs, Stefano Cincinnato, David Matthyssen, Daniel Rivera, Frederic Van Steene, René van Poppel, Gabriele Rovati and Alix Vervecken Major completed projects: Mixed use industrial HQ building for ‘De Scheepvaart nv’, Schoten | Reconversion and extension of an historic castle and farmstead into an educational centre and hotel for the Heerlijckyt van Elsmeren, Geetbets | New office and laboratory building for Nokia Siemens Networks, Herentals | New passive home for Mrs. Skatchkoff, Kortrijk.
Three design teams are at work in HUB, each with various areas of specialisation: landscape architects, architects with building experience, town planners and staff with a more academic background. Koen: “We want our employees to assume as much responsibility and take as much liberty as possible in their research and design work. In any event, Bart and I do not draw the first lines on paper and then have someone sit and sweat to
Major current projects: Mixed use development – renovation and extension of a historic warehouse and a new housing complex, Antwerp | Reconversion of an old office building into a new fire station, Antwerp | Reconversion of the old mining HQ in Houthalen into a cleantech business center, Houthalen-Helchteren | New mixed use development for a residential building, local police office and subway entrance, Antwerp | Mixed use public private residential development, Aarschot | Two new mixed use low energy residential buildings ‘Treillarmé’, Gent | Mixed use public private residential development, Geel.
14
15
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
micro-tentoonstelling | micro-exposition | micro-exhibition 30.09.2008 – 30.06.2009
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
orde van architecten ordre des architectes
Bureau vers plus de bien-être (V+)
A+
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
Cinéma Sauvenière
orde van architecten ordre des architectes
bezoekersgids | guide du visiteur | visitor’s guide
NoA architecten 150/15kV Onderstation Petrol
Deze gids is een leidraad voor de bezoeker van de tentoonstelling HUB - Art Basics for Children die wordt georganiseerd in het kader van NICHE – Jonge Belgische architectuur in Bozar. Naar aanleiding van de tentoonstelling komt Koen Drossaert op 22 september 2010 een lezing geven in het Paleis voor Schone Kunsten.
bezoekersgids | guide du visiteur | visitor’s guide
Ce guide accompagne l’exposition HUB - Art Basics for Children organisée dans le cadre du cycle NICHE – Jeune architecture belge à Bozar. A l’occasion du vernissage, Koen Drossaert donne le 22 septembre 2010 une conférence au Palais des Beaux-Arts.
Bozar-AplusCover_NICHE-print.indd 1
This visitor’s guide accompanies the exhibition HUB - Art Basics for Children organised in the framework of NICHE – Joung Belgian Architecture in Bozar. At the opening of the Exhibition on the 22nd of September 2010, Koen Drossaert gives a lecture in the Centre for Fine Arts.
9/15/08 7:07:58 PM
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
micro-tentoonstelling | micro-exposition | micro-exhibition 17.12.2008 – 30.06.2009
A+
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
orde van architecten ordre des architectes
micro-exposition | micro-tentoonstelling | micro-exhibition 17.12.2009 – 30.09.2010
JDS Architects
A+
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
VM & Mountain dwellings
AgwA Métal guide du visiteur | bezoekersgids | visitor’s guide
orde van architecten ordre des architectes
bezoekersgids | guide du visiteur | visitor’s guide
NICHE_NoA_cover_17x24cm.indd 2
Cover_JDS_NICHE_17x24cm_300dpi_v2.indd 1
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
micro-exposition | micro-tentoonstelling | micro-exhibition 15.01.2009 – 30.06.2009
A+
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
orde van architecten ordre des architectes
micro-tentoonstelling | micro-exposition | micro-exhibition 21.01.2010 – 30.09.2010
360 Architecten
A+
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
Vlerick Leuven Campus
orde van architecten ordre des architectes
guide du visiteur | bezoekersgids | visitor’s guide
Cover_360ARCH_NICHE_17x24cm_300dpi_v2.indd 1
orde van architecten ordre des architectes
A+
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
Les Ballets C de la B – LOD
orde van architecten ordre des architectes
guide du visiteur | bezoekersgids | visitor’s guide
Kortrijk Xpo bezoekersgids | guide du visiteur | visitor’s guide
02/03/09 17:27
micro-tentoonstelling | micro-exposition | micro-exhibition 05.05.2010 – 30.09.2010
Dierendonckblancke Architecten Gemeenschapscentrum Avelgem
A+
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
orde van architecten ordre des architectes
guide du visiteur | bezoekersgids | visitor’s guide
Structurele Partners van de NICHE reeks | Partenaires structurels de la série NICHE | Structural Partners of the NICHE series
Matador Maison Folie bezoekersgids | guide du visiteur | visitor’s guide
matador, centre des chantiers culturels participatifs © plmd, collection d’architectures
Cover_Dierendonckblancke_NICHE_17x24cm_v3.indd 1
PUB
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
micro-exposition | micro-tentoonstelling | micro-exhibition 06.05.2009 – 30.06.2009
orde van architecten ordre des architectes
Office Kersten Geers David Van Severen
Tentoonstellingscoördinatoren | Coordinateurs d’exposition | Exhibition coordinators: Iwan Strauven, Marie-Cécile Guyaux Tentoonstellingsadvies | Conseillers d’exposition | Exhibition advisors: Stefan Devoldere (A+), Paul Lievevrouw (A+), Michel Mast (A+) Directeur-generaal - Arstistieke directeur PSK | Directeur général - Directeur artistique PBA | Chief Executive Officer - Artistic Director CFA: Paul Dujardin Adjunct-directrice tentoonstellingen PSK | Directrice adjointe expositions PBA | Deputy Exhibitions Director CFA: France de Kinder
Medewerkers BOZAR EXPO | Collaborateurs BOZAR EXPO | Staff BOZAR EXPO: Axelle Ancion, Joris Erven, Nicolas Bernus Communicatie PSK | Communication PBA | Communication CFA: Sabine Jonckheere, Géraldine Jonville, Annelien Mallems Model | Maquette: HUB Coproductie | Coproduction • Paleis voor Schone Kunsten | Palais des Beaux-Arts | Centre for Fine Arts • A+ Belgisch tijdschrift voor architectuur | A+ Revue belge d’architecture | A+ Belgian Review for Architecture | www.a-plus.be
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
A+
Tentoonstelling | Exposition | Exhibition
bezoekersgids | guide du visiteur | visitor’s guide
micro-tentoonstelling | micro-exposition | micro-exhibition 25.03.2010 – 30.09.2010
Jan De Vylder Architecten
Cover_JdV_NICHE_17x24cm_300dpi.indd 1
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
Technische dienst Blankenberge
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
micro-exposition | micro-tentoonstelling | micro-exhibition 01.04.2009 – 30.06.2009
A+
BULK architecten
12/23/08 4:35:24 PM
jonge belgische architectuur in bozar jeune architecture belge à bozar
belgisch tijdschrift voor architectuur revue belge d’architecture
18/11/09 17:48
11/21/08 1:46:09 PM
NICHE HUB - Art Basics for Children Bezoekersgids | Guide du visiteur | Visitor’s Guide Coördinatie | Coordination: Iwan Strauven, Marie-Cécile Guyaux Tekst | Textes | Texts: Veronique Boone (A+213), Iwan Strauven Vertalingen | Traductions | Translations: Alain Kinsella (FR), Francis Vallée (EN) Vormgever | Graphiste | Graphic Designer: Olivier Rouxhet Omslag | Couverture | Cover: Studio van Son Fotografie | Photographies | Photography: Sarah Blee (p.4, 6-7, 10), Ilse Lieckens (p. 9, 12-13) Uitgever | Editeur | Publishers: Bozar Architecture ISSN 2032-9539
Steun | Soutien | Support
Hoofdsponsor | Sponsor principal | Main Sponsor
14/04/09 14:30
Reeds verschenen bezoekersgidsen | Guides du visiteur déjà parus | Already published visitor’s guides: www.bozar.be
16
Een gemeente die kwalitatieve hedendaagse architectuur promoot, het erfgoed van morgen
Théâtre de la Balsamine. Architecte:MA2. Photo|Foto ©Marie-Françoise Plissart
A+
micro-tentoonstelling | micro-exposition | micro-exhibition 17.12.2008 – 30.06.2009
Une commune qui encourage l’architecture contemporaine de qualité, patrimoine de demain
Notre passion, l’architecture
Architectuur, onze passie www.regiedergebouwen.be www.regiedesbatiments.be
Regie der Gebouwen Régie des Bâtiments
Aanwezig op / Présent à : INTERIEUR Kortrijk 15 - 24/10 Stand 4037
Sanitairkeramiek, badmeubelen, ligbaden, wellnessproducten en accessoires: alles wat het leven in de badkamer een beetje mooier maakt, u vindt het bij Duravit. | Céramique sanitaire, meubles de salle de bains, produits de bien-être et accessoires : tout ce qui embellit la vie dans la salle de bains, vous le trouvez chez Duravit. Catalogus? Catalogue? Duravit BeLux Sprl-Bvba, Tel. +3226560510, Fax +3226560515,
[email protected], www.duravit.be
19
Meer tijd voor creativiteit, met de zekerheid van Protect. Mettez plus de créativité dans vos idées... avec Protect, vous êtes bien protégé.
Protect is een verzekeringsmaatschappij gespecialiseerd in bouwverzekeringen:
Protect est une compagnie d’assurances spécialisée en assurances de construction:
• Beroepsaansprakelijkheid voor ontwerpers (architecten, ingenieurs en vastgoedmakelaars) • ABR polis • 10-jarige verzekering per werf
• Assurance responsabilité professionnelle pour concepteurs (architectes, ingénieurs et agents immobiliers) • Police TRC • Assurance décennale par ouvrage
T 02 411 41 14 - www.protect.be Verzekeringsmaatschappij toegelaten onder het nr. 1.009 - Entreprise d’assurances agréée sous le numéro de code 1.009
090613 - ad jonge architecten.indd 1
11/09/09 14:13