Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1
Doelen van het plan
De doelen van dit schoolplan zijn: • als school (bevoegd gezag, directie, team en medezeggenschapsraad) vaststellen wat voor de periode van 1 augustus 2007 tot en met 31 juli 2011 voor de Parkschool het onderwijskundige beleid, personeelsbeleid, algemeen strategisch beleid, financiële beleid, materiële beleid en relationeel beleid ten aanzien van de kwaliteitszorg is en van deze beleidsterreinen een samenhangend geheel maken; dit beleid zo vast te stellen dat het gebruikt kan worden voor planmatige schoolontwikkeling met behulp van uit het geheel gedestilleerde SMARTdoelen; • voldoen aan de wettelijke verplichting te beschikken over een schoolplan.
1.2
Functies van het plan
Dit schoolplan zal fungeren als: • Strategisch plan, uitgangspunt voor de planning per schooljaar uitgewerkt in SMARTdoelen; • verantwoordingsdocument in de richting van kinderen en ouders,de landelijke overheid en inspectie.
1.3
Procedure voor het opstellen en vaststellen van het plan
Dit schoolplan is met name opgesteld door Jacques Prinsen, directeur en Lilian Gooren, unitcoördinator en intern begeleider. De teamleden, met name de disciplines IB, AB, MG, ICT, KDC, ARBO en Stage hebben gegevens aangeleverd. Een en ander is daarna in overleg met het team vastgesteld. De hoofdstukken met betrekking tot de inzet en ontwikkeling van het personeel en de paragrafen met betrekking tot het financieel beleid en materieel beleid zijn in samenspraak met het bevoegd gezag opgesteld.
1.4
Verwijzingen
In dit schoolplan wordt verwezen naar: • de schoolgids van de Parkschool; • het personeelsbeleidsplan van het bevoegd gezag van de school, Focus-SOO • de klassenklappers van de leerkrachten; • PKO; • WEC; • De klachtenregeling volgens de Kwaliteitswet van augustus 1998; • REC-plan • Documentenstructuur Parkschool
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
1
• • • •
1.5
KMPO lijsten Schoolconcept Parkschool 2004 Strategisch beleidsplan Focus 2007-2011 Nascholingsplannen Parkschool
Bronnen
Bij het maken van dit schoolplan zijn de volgende bronnen gebruikt: • Janssen, B. e.a. (1997) Handreiking schoolplan primair onderwijs, Utrecht: Sardes • Werken aan een schoolplan primair onderwijs, Amersfoort: CPS • Schoolwerkplan (1997), schoolplannen (1999-2003, 2003-2007), activiteitenplannen en schoolgids van de Parkschool • Schoolwerkplan 1999-2003 GCO Fryslôn 1998 • Personeelsbeleidsplan FOCUS SOO • Onderwijsdoelen voor het onderwijs aan zeer moeilijk lerenden; S.L.O. december ’99. • PKO rapport Parkschool 2006 • Strategisch beleidsplan Focus 2007-2011 • Nota: Projectplan steunpuntfunctie autisme. • Leerlijnen bij het Raamleerplan Godsdienst/Levensbeschouwing op Katholieke Basisscholen; een exemplarische uitwerking van het College Bisschoppelijk Gedelegeerden Nederlandse Katholieke Schoolraad van 2000
1.6
Status van het plan
Dit schoolplan is op voorstel van het team vastgesteld door het bevoegd gezag van FOCUS-SOO. De medezeggenschapsraad heeft er mee ingestemd. Zie bijlagen 1 en 2.
1.7
Evaluatie van het plan
Tijdens de loopperiode van het schoolplan zal er middels de evaluatie van de SMARTdoelen tevens tussentijdse evaluatie cq bijstelling van het schoolplan plaatsvinden. Evaluatiegegevens die bij het opstellen van het volgende plan pas verwerkt zullen worden, zullen als aantekening bij de betreffende hoofdstukken en paragrafen worden genoteerd. Tijdens de teambesprekingen zal het schoolplan regelmatig aan de orde worden gesteld.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
2
Hoofdstuk 2 Onze school 2.1
Huidige situatie
Naam Adres Postcode Gemeente Telefoon Fax E-mail
: Parkschool : Molenweg 65 : 6133 XM : Sittard : 046 - 4512861 : 046 - 4522710 :
[email protected]
Dependance Adres : Watersley 7 Postcode : 6132 KA Gemeente : Sittard Telefoon : 046 – 4512861 : b.g.g. 046 – 4594390 Dependance Adres : Watersley 3 Postcode : 6132 KA Gemeente : Sittard Telefoon : 046 – 4512861 : b.g.g. 046 – 4594390 De planning voor nieuwbouw neemt concrete vormen aan. In principe wordt in het schooljaar 2007-2008 gestart met de bouw. In het schooljaar 2008-2009 zal de unielocatie een feit zijn. Richting Bestuur
: R.K.-school : FOCUS, Stichting voor Onderwijs en Opvoeding.
De Parkschool is een school voor Zeer Moeilijk Lerende Kinderen, met verbrede toelating. De vorm van het onderwijs valt onder de WEC, Wet op de Expertisecentra. De school participeert binnen REC Limburg; REC III-23. De hoofdlocatie van de Parkschool ligt aan de rand van het park van Sittard. In de onmiddellijke omgeving van de school liggen de wijken Ophoven en Leyenbroek. Op enkele tientallen meters van de school verwijderd liggen het Logeerhuis voor verstandelijk gehandicapten en de Ophovenerhof, een dagbestedingvoorziening voor verstandelijk gehandicapten. De dependances van de school liggen op het terrein van de Stichting Pepijn en Paulus, een woon- en werkvoorziening voor verstandelijk gehandicapten. De Parkschool heeft een Rooms Katholieke levensbeschouwelijke grondslag en baseert zich in zijn omgaan met de mens en de omgeving op de christelijke
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
3
levensovertuiging (zie ook hoofdstuk 3, missie en visie). Het personeel zal trachten deze overtuiging over te dragen aan de leerlingen. Ouders van leerlingen die onze school bezoeken en die een andere of geen levensovertuiging hebben, respecteren de grondslag van de school.
2.2 Inrichting en gebruik van gebouwen en schoolterrein Locatie Molenweg: * 9 groepslokalen + 1 unit * 1 gymzaal met 2 kleedruimtes en 2 doucheruimtes * 7 toiletruimtes waarvan 1 geschikt voor rolstoelgebruikers * personeelskamer met orthotheek * ruimtes voor administratie, directeur, logopediste, psychologe, conciërge * 2 bergruimtes * gemeenschappelijke ruimte voor gezamenlijke activiteiten en de schoolbibliotheek * ruimte voor computer leerlingvolgsysteem * kelder * schoolkeuken * in de schooltuin bevindt zich een tuinkas. * miniboerderij * speelplaats, incl. klim- en glijtoestellen Locatie Watersley 7: * 6 groepslokalen + 1 unit* 1 gymzaal met 2 kleedruimtes, toiletten en een doucheruimte * apart lokaal voor algemene techniek met bergruimte * schoolkeuken, waskeuken en voorraadruimte * ruimte voor gemeenschappelijk gebruik * personeelskamer * 4 toiletruimtes waarvan 2 geschikt voor rolstoelgebruikers * ruimtes voor directeur, adjunct-directeur en conciërge * ruimte voor IB-er, psycholoog, logopediste en computergebruik. * speelplaats * diverse bergingen Locatie Watersley 3: * 3 groepslokalen * gemeenschappelijke ruimte, bergingen voor gezamenlijke activiteiten,toilet. Gebruik externe ruimtes / gebouwen: * zwembad De Nieuwe Hateboer, Sittard * zwembad Stichting Pepijn en Paulus * “de Tent” Stichting Pepijn en Paulus * bibliotheek Sittard en Munstergeleen Ook voor de Parkschool gelden qua gebruik school en andere zaken de ARBOregels. Voor de locatie Molenweg is de gebruikersvergunning al verleend, voor de locatie Watersley is dit in een afrondend stadium.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
4
2.3
Leerlingenpopulatie
De school biedt een vorm van speciaal onderwijs aan leerlingen in de leeftijd van 4½ tot 20 jaar, verdeeld over een afdeling S.O. en een afdeling V.S.O. De school is voor hen de enige mogelijke vorm van onderwijs en dus meestal eindonderwijs. De aanduiding zeer moeilijk lerenden is een verzamelnaam voor kinderen met een gemeenschappelijk kenmerk: door verschillende oorzaken zeer moeilijk lerend. Wat zeer moeilijk lerend inhoudt, is soms moeilijk aan te geven of af te bakenen. Vooralsnog gaan wij uit van het kind met een gering ontwikkelingsperspectief. Binnen het REC spreekt men van kinderen met een I.Q. tot 60, eventueel 60 tot 70. De gevarieerdheid van onze zeer moeilijk lerende schoolbevolking is al een aantal jaren gestadig toegenomen. De populatie van onze leerlingen bestaat uit leerlingen met een ruimer leervermogen maar ook met omvangrijkere sociaal-emotionele problemen (zmolk), als uit leerlingen met een nog geringer leervermogen (mg) dan tot voor kort bij ons op school werden aangemeld. De heterogeniteit neemt toe met leerlingen die een totaal andere onderwijsproblematiek met zich meebrengen. Het aantal kinderen met een ASS-problematiek is ruim eenderde. In de organisatiestructuur is een onderverdeling gemaakt in Leer-, ADL- en Structuur(auti)groepen (units, zie ook 4.7 en documentenstructuur, schoolconcept) Het wervingsgebied is niet beperkt tot de Westelijke Mijnstreek. Ontwikkelingen tonen aan dat ouders steeds bewuster kiezen voor een voor hun kind geëigende school. Het gegeven dat wij steunpuntschool voor autisme zijn, heeft als gevolg dat kinderen uit overige voedingsgebieden zich ook aanmelden. Indien mogelijk wordt echter zoveel mogelijk aan het spreidingsplan van het REC gehouden. Wij streven naar thuisnabij onderwijs In het schooljaar 2007/2008 heeft onze school 9 S.O. groepen en 10 V.S.O. groepen met in totaal 215 kinderen. Door de ambulante dienst worden 20 leerlingen begeleid. Toekomst gericht lijkt een bepaalde stabilisering in leerlingenaantal het meest reële. Er werken zo’n 70 personeelsleden, zowel onderwijzend als onderwijs ondersteunend personeel. Er is formatief nog ruimte voor enige uitbreiding (in het kader van de ontwikkelingen in het VSO). Inschrijving kan alleen indien er door de CVI een positieve beschikking voor cluster 3 is afgegeven (of observatieplaatsing). De vorige instelling waar de leerling verbleef ontvangt een bewijs van inschrijving. In principe wordt een wachtlijst vermeden. Zogenaamde verhuiskinderen worden altijd geplaatst. Plaatsing gebeurt op basis van voor reeds bekend gegevens (school, instantie, ouders), eventuele observatie en eigen diagnostiek. De Commissie van Begeleiding speelt hierbij een prominente rol. (zie schoolgids Parkschool) Uitschrijving vindt plaats bij verhuizing, schoolverlating i.v.m. leeftijd, dan wel plaatsing op een ander type school. De ontvangende instantie ontvangt een bewijs van uitschrijving. Van alle schoolverlaters wordt een onderwijskundig rapport opgesteld.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
5
2.4
Leerplicht, verzuim, verlof.
Het doel van de leerplicht is om zoveel mogelijk kinderen gebruik te laten maken van hun recht op onderwijs. Omdat deze leerplicht zo belangrijk wordt gevonden is dat in een wet vastgelegd namelijk de leerplichtwet. In de leerplichtwet zijn regels opgenomen waaraan ouders, leerlingen maar ook scholen aan moeten voldoen. De leerplichtwet kent dus een aantal verplichtingen. In de eerste plaats richt de wet zich tot de ouders/ verzorgers en legt aan iedere ouder/ verzorger twee verplichtingen op : 1. De verplichting, om te zorgen dat een jongere als leerling op een school is ingeschreven, begint op de eerste schooldag van de maand volgend op die waarin de jongere de leeftijd van vijf jaar bereikt. 2. De verplichting, om na de inschrijving ervoor te zorgen dat de leerling de school ook geregeld bezoekt, begint op de dag waarop de leerling op die school kan plaats nemen. Beide verplichtingen eindigen aan het einde van het schooljaar na afloop waarvan het kind tenminste twaalf volledige schooljaren een of meer scholen heeft bezocht. Indien dit niet kan worden vastgesteld dan geldt als regel dat het kind geen leerplicht meer heeft aan het einde van het schooljaar waarin het kind de leeftijd van zestien jaar heeft bereikt. De directeur van de school is verplicht ongeoorloofd schoolverzuim te melden aan de leerplichtambtenaar. Ook als een kind de school voortijdig verlaat dient de leerplichtambtenaar daarvan in kennis gesteld te worden. Op de Parkschool wordt de afwezigheid van leerlingen geregistreerd. Elke dag wordt in de groepen geïnventariseerd welke leerlingen afwezig zijn. Indien daartoe aanleiding bestaat, wordt contact opgenomen met de ouders / verzorgers van de betreffende leerling. Een strikte administratie rondom schoolverzuim is de basis voor verdere maatregelen die het ongeoorloofde schoolverzuim terugdringen. Verlof wordt alleen gegeven op gegronde redenen. Een en ander staat vermeld in de schoolgids. Het bevoegd gezag zal bij toelating en verwijdering handelen volgens de regels van de leerplichtwet en de Wet op de Expertise Centra (WEC). De tekst ligt ter inzage op school.
2.5
Voor -, tussen - en naschoolse opvang.
Er is geen voor- of naschoolse opvang. De kinderen komen vooral met speciaal vervoer tegen het begin van de schooltijd op school aan. In principe blijven alle leerlingen over op school. Bij goed weer kunnen de leerlingen buiten op de speelplaats verblijven. Bij slecht weer vindt het overblijven binnen plaats. Personeel houdt via een rooster bij toerbeurt toezicht gedurende het overblijven. Op de locatie Watersley worden er in elke middagpauze in het kader van sfeerverbetering twee activiteit aangeboden, waar leerlingen zich via de eigen leerkracht voor kunnen inschrijven. Deze activiteiten zoals dansen, voetbal, ~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
6
computer, video, wandelen, spel, worden geleid door een teamlid. De andere leerlingen zijn in de middagpauze buiten op de speelplaats. In de kleine pauze blijven op toerbeurt 2 groepen in de klas. Op de locatie Molenweg is er in de middagpauze sport in de gymzaal voor enkele leerlingen per groep. Naschoolse opvang wordt door externe instanties (Stichting Sociaal Pedagogische Zorg Sittard, Stichting Pepijn en Paulus, MIK e.a.),waarmee wordt samengewerkt, aangeboden. Hier worden ouders naar verwezen.
2.6
Gedragsregels.
Gedrag van kinderen is altijd onderwerp van gesprek. Onze kinderen hebben soms moeite om het juiste gedrag te laten zien in alle situaties. De lijst van gedragsregels wordt regelmatig bijgesteld. (zie schoolgids) Een groot gedeelte van het team heeft scholing gekregen over het omgaan met agressie (ook praktijk). Indien noodzakelijk zal fysiek ingrijpen door teamleden plaatsvinden. Dit gebeurt op professionele wijze (met meerdere personen, ook zijn hiervoor bepaalde technieken aangeleerd) met als doel verder fysieke agressie (slaan, schoppen etc.) van het kind naar anderen gericht of naar zichzelf gericht te voorkomen. Een en ander gebeurt op de getrainde wijze (zie schoolgids). In het kader van de sociaal emotionele ontwikkeling, in relatie tot het adaptief onderwijs, wordt per locatie met regelmaat een bepaalde gedragsregel onder de aandacht gebracht. Deze regel heeft betrekking op het speelplaatsgedrag, maar kan ook in de klassen gehanteerd worden.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
7
Hoofdstuk 3
Missie en Visie
(NB zie ook schoolconcept, nov. 2004)
3.1 Missie Wij vinden dat in onze school, als lerende organisatie, een pedagogisch klimaat moet heersen waarin de leerling geborgenheid en veiligheid ervaart. Daarom streven we adaptief onderwijs na. Adaptief onderwijs is onderwijs dat aansluit bij de pedagogische en didactische behoeften van het kind. Ieder kind heeft drie basisbehoeften: - competentie: het besef iets te kunnen - relatie: het gevoel dat mensen je waarderen en met je om willen gaan - onafhankelijkheid / autonomie: het gevoel dat je iets kunt ondernemen zonder dat anderen je daarbij moeten helpen. Dat zijn basisvoorwaarden voor een actieve, gemotiveerde leerhouding. Personeel van de school komt tegemoet aan de basisbehoeften van de leerling en bevordert deze. Uitdagen, ondersteunen en vertrouwen zijn in dit proces sleutelbegrippen. Uitdagen om dingen uit te zoeken en te ontdekken, ondersteunen bij wat ze nog niet zonder hulp kunnen en vertrouwen hebben in de goede afloop van het leerproces. Dat vertrouwen leidt tot zelfvertrouwen bij de leerling. En zelfvertrouwen is een basisvoorwaarde voor een goede werkhouding. Vertrouwen, ondersteuning en uitdaging vormen de kernelementen van een adaptief, pedagogisch klimaat. Wij vinden het belangrijk dat onze school meewerkt aan de brede vorming van kinderen. Dat doen we door een plek te vormen binnen de regio, waar ontmoetingen kunnen plaats vinden tussen leerkrachten, ouders, kinderen en/of functionarissen van maatschappelijke instituten. In het kader van de vorming van regionale expertise centra in cluster 3 is de Parkschool officieel geregistreerd als steunpuntschool voor de opvang van autistische leerlingen en de opbouw van expertise bij de (preventieve) ambulante begeleiding van autistische leerlingen. De school is al sinds 1992 steunpuntschool/centrumschool voor autisme. Vanuit deze optiek verzorgen wij de opvang van zeer moeilijk lerende A.S.S.-leerlingen in Limburg van de regio Echt tot Maastricht. Ook verzorgen wij de ambulante begeleiding van geïndiceerde autistische kinderen in het speciale onderwijs.
3.2
Wat we willen. Onze visie. De gewenste kwaliteit.
3.2.1 Visie op levensbeschouwing en school. Wij als school baseren ons in ons omgaan met de mens en de omgeving op de christelijke levensovertuiging. Wij ontlenen die aan de Joods-christelijke traditie, verwoord in de bijbel, en aan wat de katholieke kerk eeuwenlang heeft gekoesterd en overgedragen. (Hierbij denken we aan beginselen als binding, verbondenheid, solidariteit). Het gaat om ons erfgoed. Concreet betekent dit dat we menen dat het juist op onze weg ligt om aandacht te geven aan een aantal waarden, die deels op relationeel vlak liggen, zoals openheid, respect, dienstbaarheid, veiligheid bieden, ~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
8
betrouwbaarheid, gepaste tolerantie, naastenliefde, opkomen voor de zwakke en het zwakke, het humane. Daarnaast willen wij kinderen gevoelig maken voor het onnoembare, het mystieke; het transcendente, voor waar mensen troost halen, voor de ‘droom’. Wij zien het als onze opdracht om als school te werken aan deze uitgangspunten van menselijk leven, door er aandacht aan te geven, door erover te communiceren, door ze over te dragen, kinderen in te wijden, door ze voor te leven, door ze ter sprake te brengen, door mensen/kinderen ervan bewust te maken. Hierin ligt voor ons de basis van het feit dat we een katholieke school zijn. (zie ook 2.1) 3.2.2 Visie op kind en ontwikkeling De ontwikkeling van zeer moeilijk lerenden is moeilijk voorspelbaar. Deze verloopt niet vaak lineair. Er zijn perioden van schijnbare stilstand. Soms lijken de leerlingen in de ene periode wat betreft een bepaald aspect aan hun plafond te zitten, terwijl dat een tijd later toch weer anders blijkt te zijn. Soms lijken leerlingen bij het wat ouder worden meer te kunnen dan op basis van het veronderstelde potentieel voor mogelijk is gehouden. Een vereiste is dat wij accepteren dat de kinderen zowel mogelijkheden als onmogelijkheden hebben. Een inlevend vermogen is een basishouding van ons. Wij zullen steeds de deur voor de kinderen moeten open houden. Het kind staat permanent centraal. 3.2.3 Visie op samenleving, mens en maatschappij (in relatie tot burgerschap en integratie) Onze school werkt mee aan de brede vorming van leerlingen. We geven aandacht aan het ontwikkelen van een multiculturele grondhouding en zullen d.m.v. dialoog en samenwerking mede verantwoordelijkheid dragen voor samenwerking met ouders als onze partners en met instellingen die werken aan de leefbaarheid van de omgeving. De zorg voor onze kinderen en de aandacht voor de kwaliteit van het leven staan daarbij voorop. In toenemende mate gaan onze leerlingen in de naschoolse periode zelfstandig wonen, werken en hun vrije tijd besteden. Voor sommigen is het nodig dat ze in voorkomende gevallen kunnen terugvallen op ondersteuning die steeds oproepbaar moet zijn. Andere leerlingen gaan meer beschut wonen: in een gezinsvervangend tehuis, een instituut, e.d. Vanuit en in hun woonsituatie beleven ze ook hun vrije tijd. Het onderwijs bereidt ze daarom voor op deze diverse woonsituaties en de vrije tijdsbeleving. Ook in de werksituatie treedt een verschuiving op: werken in een beschermde werkomgeving, werken in een dagverblijf of in een dagactiviteitencentrum. Ons onderwijs gaat hierop in, door arbeidsoriënterende vaardigheden en stages in het onderwijsprogramma op te nemen. 3.2.4 Visie m.b.t. samenwerkingsproject met KDC “’t Steyntje”. Ouders van verstandelijk gehandicapten met een aanzienlijke problematiek (ontwikkelingsperspectief van 0 tot 24 maanden), vragen in toenemende mate om onderwijs voor hun kinderen. Om aan deze vraag tegemoet te komen, vragen wij als school om een aangepaste onderwijsfacilitering én om ondersteuning vanuit de zorgsector. Door middel van een samenwerkingsproject met “’t Steyntje”, willen wij meer kennis opdoen over kenmerken en mogelijkheden van de doelgroep, over een adequaat
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
9
onderwijsaanbod en over kansrijke samenwerkingsarrangementen van onderwijs én zorg ten behoeve van deze groep kinderen. De Parkschool is een aantal jaren geleden de samenwerking aangegaan met KDC het Steyntje. Aanvankelijk was de inzet gericht van Parkschool naar Steyntje, in de vorm van part-time detachering van een van onze leerkrachten. Afgelopen schooljaar is een begin gemaakt met inzet van het KDC binnen de Parkschool. Deze inzet dient erop gericht te zijn de overstap van leerlingen uit het KDC naar de Parkschool naadloos te laten verlopen. Deze inzet geldt met name leerlingen die extra zorg of begeleiding nodig hebben. Te denken valt hierbij aan kinderen met specifieke problematiek. Wat vinden we belangrijk? • Een goede overgang van zorg naar onderwijs. Wat stellen we ons hierbij ten doel? De overdracht van kinderen van het KDC naar de Parkschool naadloos te laten verlopen middels: • Goede uitwisseling van informatie t.b.v. het instromende kind • Afspraken maken en realiseren m.b.t. de voorwaarden waaronder deze kinderen de overstap het beste kunnen maken. • Kennisoverdracht m.b.t. specifieke problematieken. 3.2.5 Visie op onderwijs (zie ook hoofdstuk 4) De ontwikkeling van het kind heeft consequenties voor ons onderwijs. Het is afgestemd op (zeer geringe) ontwikkelingsmogelijkheden van leerlingen, maar is naast adaptief onderwijs tegelijkertijd uitdagend, stimulerend en soms confronterend. Nu eens dient ons onderwijs veel en precieuze structuur te geven, een andere keer dient er meer ruimte te zijn voor eigen exploratie. De basis voor een gezamenlijke beginsituatie is beperkt. Gegeven de grote verschillen tussen de leerlingen wordt er een evenwichtig onderwijsaanbod samengesteld, waarin onder andere geborgenheid en verzorging, groei naar zelfstandigheid en het leggen van sociale contacten en de aanraking met het arbeidsproces, belangrijke componenten zijn. Voor jongere leerlingen is de pedagogische en didactische context gericht op de realisering van voorwaarden. Dat wil zeggen dat binnen de mogelijkheden wordt ingespeeld op (een zekere mate van) zelfstandigheid, verantwoordelijkheid, initiatief en taakgerichtheid. Voor de oudere leerlingen is de didactische context meer gebonden aan de directe voorbereiding op de naschoolse periode waarin de leefverbanden wonen, werken en vrije tijd centraal staan. Kortom: Kwalitatief onderwijs staat hoog in ons vaandel. Het didactische gaat daarom al snel over in het orthodidactische.
3.2.6 Visie op ambulante begeleiding Huidige Situatie. Doel: Een bijdrage leveren om de leerling die extra zorg nodig heeft zo goed mogelijk te laten integreren in de reguliere leeromgeving. De begeleiding van de leerling wordt op maat gemaakt in samenwerking met de zorggroep rondom de leerling.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
10
Een ambulant begeleider moet een goede begeleiding op maat kunnen maken die aangepast is aan de wensen van het kind passend binnen de reguliere onderwijszetting. De begeleiding richt zich op het ontwikkelde kind middels het integraal aanbod van onderwijs en onderwijsondersteuning. Wat vinden wij belangrijk? Wij vinden het belangrijk dat er een goede samenwerking is tussen de verschillende REC verbanden op het gebied van Ambulante Begeleiding. Samen zoeken naar uniformiteit in documenten. Ervaringen uitwisselen met betrekking tot de begeleiding zelf. Maar ook blijven leren en ontwikkelen om zo goed mogelijk op de hoogte te blijven van de veranderingen binnen het speciaal onderwijs en de ambulante begeleiding. Maar ook het contact met de moederschool is van groot belang omdat daar ook de nodige expertise zit. Zo kunnen we gebruik maken van elkaars kennisgebied en zo ook in ontwikkeling blijven. Tevens vinden we het belangrijk dat er een goede verslaglegging is wat betreft de begeleidingsaspecten. Het dossier bevat overeenkomsten, begeleidingsplan, handelingsplannen en de verslagen van de bezoeken en gesprekken die er plaats vinden. Wat stellen we ons ten doel? De Ambulante Dienst van onze school op een positieve manier naar buiten te brengen en het vertrouwen in onze dienst zo sterk en groot mogelijk te maken. Dit willen we bereiken door een zo goed mogelijk werkrelatie op te bouwen met de reguliere school en de ouders. Samen zullen we zoeken naar de best mogelijke opleidingsvorm voor het kind. En dus ook op een creatieve manier zoeken naar aanpassingen waarin alle partijen zich kunnen vinden. Een samenwerkingsverband met andere AB-diensten binnen het Focus bestuur. Uniformiteit van de contracten en het begeleidingsplan voor alle AB-diensten. Het volgen van cursussen en studiedagen om onze expertise te vergroten en deze uit te dragen naar de ouders en scholen. Een goede voorlichting en bekendheid voor de reguliere scholen. Wij onderscheiden 3 soorten ambulante begeleiding: 1. Ambulante begeleiding aan geïndiceerde leerlingen in het reguliere onderwijs. 2. Preventieve ambulante begeleiding. 3. Ambulante begeleiding in verband met terugplaatsing. Ad. 1 Ambulante begeleiding aan geïndiceerde leerlingen in het reguliere onderwijs. Leerlingen die toelaatbaar zijn tot een vorm van speciaal onderwijs, maar regulier onderwijs volgen, krijgen op grond van een (objectieve) indicatiestelling een leerlinggebonden budget toegewezen. Voor deze kinderen zal vanuit een REC ambulante begeleiding op de reguliere school worden geboden. Daarvoor zal een deel van het leerlinggebonden budget verplicht bij het REC besteed moeten worden. Een ambulant begeleider geeft onder andere ondersteuning bij het opstellen van het handelingsplan waarin ook wordt aangegeven hoe de inzet van de ambulant begeleider er verder uit zal zien. Ad. 2 Preventieve ambulante begeleiding wordt verstrekt op verzoek van reguliere scholen, zonder dat er sprake is van verwijzing naar het speciaal onderwijs. Het
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
11
betreft ambulante begeleiding aan leerlingen die strikt genomen niet geplaatst hoeven te worden in het speciaal onderwijs. Echter, zo’n plaatsing zou wel ophanden zijn, als er geen begeleiding gegeven zou worden. Ad. 3 Ambulante begeleiding in verband met terugplaatsing wordt ook wel eens terugplaatsingsbegeleiding genoemd. Terugplaatsingsbegeleiding richt zich op de begeleiding bij terugplaatsing van speciaal onderwijs naar regulier onderwijs. Vaak is er dan, voor een bepaalde periode, behoefte aan begeleiding. 3.2.7 Visie op leerlingen met een stoornis uit het autistisch spectrum (ASS) Huidige situatie. De Parkschool is steunpuntschool voor autisme voor REC 3 (zuid). Binnen de Parkschool valt ruim eenderde van de populatie binnen het ASS gebied. Er is indertijd doelbewust gekozen voor structuurgroepen (werkende vanuit het TEACCH principe) en geïntegreerde groepen voor deze kinderen. Op diverse vlakken wordt er (eventueel gefasciliteerd) gewerkt aan de ontwikkeling van onderwijs aan ASS leerlingen op onze school en in het REC. Alsook participeert onze school in het LNA, en wordt deelgenomen aan de Taakgroep autisme binnen het REC. Wat vinden wij belangrijk? Evenals in alle scholen vinden wij het belangrijk dat de zml-ASS leerling dat aanbod krijgt waar hij /zij om vraagt. Dat betekent dat wij als school onszelf telkens de vraag moeten blijven stellen: is de situatie (incl. onderwijsaanbod) voldoende gestructureerd voor dit kind? De leerkracht die met de doelgroep werkt heeft affiniteit met en kennis van de doelgroep. Wat stellen wij ons ten doel? Een onderwijsorganisatie waarin het ASS kind optimaal tot zijn recht komt. Dat wil zeggen dat wij inzetten op: • Een omgeving waarin gebouwelijk is ingespeeld op prikkelarm en functioneel gebruik (autigroepinrichting) • Een omgeving die in het hele gebouw de structuur uitademt. • Een onderwijsorganisatie die tegemoet komt aan de gewenste structuur (autigroepen naast sociaal geïntegreerde groepen). • Onderwijs dat aansluit en uitgaat van de mogelijkheden van het ASSkind. • Een team waarbinnen een groeiende expertise en vaardigheid hand in hand gaan. • Een aanpak waarbinnen ook de lager functionerende ASS leerling tot zijn recht komt • Een omgeving die in samenspraak werkt met andere disciplines (o.a. Jeugdzorg) • Inzet PGB-gelden in schaduwtraining 3.2.8 Visie op stage (arbeidsoriëntatie, arbeidstoeleiding) Huidige situatie De leerlingen van de Parkschool voor VSO hebben vanaf hun 16e jaar de mogelijkheid om stage te lopen (na o.a. een Arbeidsinteresse test) in een interne en, indien mogelijk,later binnen een externe setting (snuffelstages, werkervaringsstages en plaatsingsstages). Deze stages hebben tot doel de leerling voor te bereiden en ~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
12
vervolgens te laten kennismaken met een situatie anders dan de schoolse. (Contract en evaluatiemomenten) Voor leerlingen die op jongere leeftijd voor stage en arbeid in aanmerking komen gezien hun ontwikkeling hanteren wij het arbeidsbesluit jeugdigen Onze stage aanpak is gebaseerd op en gerelateerd aan het model adaptief onderwijs. De stageplekken zijn gerelateerd aan de mogelijkheden die onze leerlingen hebben. Gezien de diversiteit van onze doelgroep zijn er verschillende soorten stage te onderscheiden. Binnen het V.S.O. zijn diverse vak-vormingsgebieden zie -CED leerlijnen- nauw verbonden met de voorbereiding op stage en werk. Huishoudkunde Algemene techniek Zorg voor tuin en dier Sociale Vaardigheidstraining Momenteel is de stagebegeleiding in handen van 2 leerkrachten van de V.S.O locatie. Beiden zijn in totaliteit 3 dagen per week bezig met het onderdeel stage, zowel intern als extern. Ook wordt er geparticipeerd in een netwerkoverleg met de arbeidsconsulenten van MEE, en een netwerkoverleg tussen de scholen in Zuid-Limburg. Vanaf maart 2007 zal de arbeidsdeskundige van het UWV structureel op gezette momenten aanwezig zijn voor het beantwoorden van vragen van ouders Een aantal collega’s heeft onlangs de cursus ‘brug naar werk’gevolgd. Dit heeft opgeleverd dat er een zestal collega’s gecertificeerd “BNW” trainer zijn en dat de Parkschool een gecertificeerde trainingslocatie is. Wat vinden wij belangrijk? • In de arbeidstoeleiding zijn de leerlijnen van CED leidraad: - werken - sociale en emotionele ontwikkeling - leren leren - praktisch lezen en rekenen • Training is een onmisbare schakel in de opleiding: Brug naar werk • Aandacht moet er zijn voor: - praktische vaardigheden - theoretische vaardigheden - sociale vaardigheden • Stagebegeleiding: - voorbereiding op de stage: - start van de stage: - tijdens de stage: • Nazorg • Ouders We willen voor het VSO een dusdanige organisatievorm creëren waarin de praktijkvakken, met als uitloop stage in verschillende vormen, gerelateerd aan de
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
13
items wonen, werken, vrije tijd en burgerschap optimaal gerealiseerd kunnen worden.
Wat stellen we ons ten doel
In het schooljaar 2007-2008 willen we Brug Naar Werk implementeren binnen de schoolorganisatie, zowel binnen de ADL als de Leerunit. -Een goede (digitale) Arbeidsinteresse test aanschaffen Het vakgebied arbeidsoriëntatie en arbeidsvoorbereiding dient verder uitgewerkt te worden. Interne stages formaliseren en een andere status geven. Tevens willen we het vak arbeidstraining een vaste plek binnen het V.S.O. programma toekennen. Momenteel ontbreekt het echter aan de faciliteiten om een en ander goed te realiseren. In een veranderende/nieuwe leeromgeving hebben wij de beschikking over een ruimte die we specifiek voor arbeidstraining kunnen gebruiken. In het verkrijgen van werk binnen de school zijn er tot nu toe contacten gelegd met Arbeidscentrum Trace-Zuid, Sterk in Werk en met het arbeidscentrum van Pepijn en Paulus. Arbeidstoeleiding/Arbeidstraining en stage zijn zaken die geformuleerd staan binnen de beleidsvoornemens in het kader van de veranderingsprocessen binnen het VSO. 3.2.9 Visie op Onderwijs en ICT Huidige situatie: Locatie Molenweg: De server wordt binnenkort vervangen door glasvezel. Verbinding internet wordt hierdoor sneller. Locatie Watersley: Het peer-to-peer netwerk wordt zo spoedig mogelijk vervangen door een server. Het netwerk bevat op locatie Molenweg 7 computers, op locatie Watersley 6. Iedere groep heeft 2-4 computers in de groep. Dit zijn veelal verouderde modellen. Tot aan de nieuwbouw blijft het behelpen. Iedere groep heeft een ICT-klapper waarin de software staat beschreven. Leerlingen maken gebruik van de computers in de groep en van de computers in de hal. Ze leren goed om te gaan met de computer en de programma’s. Leerlingen maken ook gebruik van internet. Het internetprotocol wordt in acht genomen. Leerkrachten maken gebruik van het LVS Datacare 2006. Alle collega’s maken gebruik van e-mail. Informatie en Notulen worden aangeleverd via e-mail. Wat vinden wij belangrijk? Een schoolsituatie waarin het ICT-onderdeel als middel optimaal tot zijn recht komt als onderwijsmiddel, als middel voor leerlingvolsysteem en handelingsplanning en als middel in de communicatie. Deze situatie kan in de nieuwbouw gerealiseerd worden. Tot dat moment wordt de huidige situatie actueel gehouden en waar mogelijkheden zijn uitgebreid. Wat stellen we ons ten doel • In de nieuwbouw zijn alle computers aangesloten op een netwerk. • Er zijn twee extra werkplekken met 6-8 computers. • Iedere groep heeft voldoende computers ter beschikking.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
14
• • • • •
De ICT-klapper aanvullen daar waar nodig. (ICT-coördinator) Software van de huidige Reken- en taal methode blijven volgen en uitbreiden als het niveau niet meer toereikend is. De leerlingen van het VSO krijgen een eigen emailadres als de nieuwbouw een feit is. Het programma veilig internetten wordt hierbij gebruikt. Het programma LVS Datacare is geïmplementeerd en wordt door alle collega’s intensief gebruikt. Voorlichting aan collega’s.
3.2.10 Visie op onderwijs aan zieke leerlingen In het belang van zieke leerlingen hanteren wij de volgende doelstellingen: . voorkomen van isolement . structuur bieden in de dagindeling . het kind het gevoel van eigenwaarde geven . continueren van het onderwijs/leerproces Onderwijs zorgt voor een uitdaging: het kind ervaart dat het nog wel degelijk dingen kan, dat het een taak tot een goed einde kan brengen en zal daar, juist wanneer het ziek is, enorm veel voldoening van hebben. Onderwijs biedt structuur in het leven van een kind. Juist zieke kinderen hebben behoefte aan dit houvast omdat er tijdens een ziekteperiode vaak weinig voorspelbaar is. Zieke kinderen die onderwijs krijgen, hebben bovendien het gevoel dat ze erbij blijven horen, ze komen minder snel in een isolement en hun leerachterstand zal beperkt blijven. De school zal zich daarom inspannen om de contacten met het zieke kind te onderhouden en de lesstof zo adequaat mogelijk aan te bieden. Wanneer een leerling door ziekte de school niet kan bezoeken, zal de school contact opnemen met ouders/verzorgers en kind, om te overleggen hoe het onderwijsleerproces zoveel mogelijk doorgang kan vinden. Voor ondersteuning en hulp kan de school een beroep doen op de consulent onderwijs aan zieke leerlingen van de schoolbegeleidingsdienst.
\
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
15
Hoofdstuk 4
Onderwijskundig beleid
Inleiding Het onderwijskundig beleid op de Parkschool is al enkele jaren in een ontwikkelingsversnelling. Adaptief, geborgenheid, kindgericht zijn en blijven kerngedachtes. We kunnen een aantal aspecten onderscheiden, maar niet scheiden. Een en ander is een complementair geheel. Achtereenvolgens zetten we op een rij: • Het pedagogische klimaat • Onderwijsdoelen • Afstemming onderwijs op onderwijsbehoeften van het kind • De inhoud van het onderwijs • De vak- en vormingsgebieden • Onderwijsvormen • Didactisch handelen • Groeperingsvormen • Leertijd • Leerrendement/leeropbrengsten • Leerlingenzorg Elk onderdeel heeft haar eigen beleidsvoornemens.
4.1
Pedagogisch klimaat
Huidige situatie We streven ernaar een stimulerend en uitlokkend klimaat te bieden. De sfeer van geborgenheid en veiligheid is de basis van een vertrouwensrelatie met alle volwassenen, die weer leidt tot het kunnen leren. De school gaat uit van de mogelijkheden en beperkingen van alle individuele kinderen. Respect voor elk kind en elke medewerker staat voorop. De Parkschool wil samen met ouders/verzorgers verantwoordelijk zijn voor een gedeelte van de opvoeding en vorming van de kinderen. Een eerlijk en open contact met de ouders/verzorgers is hierbij van groot belang. De bijscholing “adaptief onderwijs” voor het hele team is hierbij van belang, omdat we vinden dat adaptief onderwijs onderwijs is, dat aansluit bij de pedagogische en didactische behoeften van ons kind. Te weten: competentie, relatie en autonomie. Wat vinden wij belangrijk? We willen dat de kinderen zich vanuit hun eigen mogelijkheden blijven ontwikkelen, inlevend vermogen krijgen en toepassen (voor zover mogelijk), sociaal zijn, zelfrespect bezitten en een goed zelfbeeld ontwikkelen.We willen leerlingen vormen tot mensen die zich competent voelen en gedragen, die zich autonoom voelen en die betrokkenheid op anderen tonen. Dit hangt samen met de mensopvatting waarvan we uitgaan: mensen zijn unieke wezens die elk voor zich verdienen om optimale groeikansen te krijgen, gericht op een evenwichtig, sociaal en verantwoordelijk menszijn.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
16
Om de kinderen te ondersteunen om dit te bereiken is een schoolklimaat nodig, waarin opvoeding en onderwijs samengaan. Een vereiste is dat de mensen die bij ons op school werken met de kinderen, accepteren dat kinderen zowel mogelijkheden als onmogelijkheden hebben. Een invoelend vermogen is een basishouding van de personeelsleden. Ook realiseren wij ons dat het personeel steeds de deur voor kinderen moet open houden. Het kind zal permanent centraal moeten staan. Wij bieden de kinderen een basis om in de samenleving te kunnen functioneren. Wat stellen wij ons ten doel? Het ontwikkelingsperspectief van de individuele leerling is, meer dan nu het geval is, bepalend voor de inrichting en de organisatie van het onderwijs. Niet de leerstof en de ordening daarvan is de norm voor de inrichting van het leerproces, maar de manier waarop de leerling leert. Daarbij passen andere werkvormen en andere ordeningsprincipes, die de leerling een grotere invloed op en verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces geven. In juni 2008 sluit het team een driejarig nascholingstraject “adaptief onderwijs” af. In de klassen zal het adaptief onderwijs gaandeweg dit traject zichtbaar worden. Aan het einde van deze planperiode moeten pedagogisch klimaat, inhoud van onderwijs, onderwijsvormen en doelstellingen in het verlengde van bovenstaande liggen.
4.2
Onderwijsdoelen
Huidige situatie De onderwijsdoelen voor ons onderwijs, zoals omschreven in de WEC, komen aan bod binnen ons onderwijs. De kerndoelen van het SLO, uitgewerkt door het CED in de leerlijnen zoals wij die hanteren, zijn de leidraden voor ons onderwijs. Momenteel worden via de leerlijnen de leergebiedspecifieke onderwijsdoelen in de praktijk ‘gevolgd’. De leergebiedoverstijgende doelen komen aan bod, maar nog niet via de leerlijnen van het CED. Binnen de diverse vakgebieden hebben we een selectie gemaakt in de leergebiedspecifieke doelen, die aan bod komen binnen de stromingen in de ADLautigroepen en in de leergroepen. In een enkel geval is hierin ook een selectie gemaakt m.b.t. het S.O. en het V.S.O. Het PKO van de inspectie van sept. 2006 vermeldt dat: de school een leerstofaanbod voor de schoolse vakken voldoende hanteert; dat het leerstofaanbod voldoende aansluit op het uitstroomperspectief van de leerlingen én dat het leerstofaanbod het voldoende mogelijk maakt gericht in te spelen op de verschillen tussen de leerlingen. Tevens heeft e inspectie aandacht gevraagd voor de indicator ‘evaluatie van de opbrengsten’ om de school te stimuleren beleid te ontwikkelen voor het in kaart brengen en analyseren van de vorderingen en ontwikkeling die groepen leerlingen of de populatie als geheel behalen. De school heeft nog geen beleid ontwikkeld, zodat niet nagegaan kan worden of op basis van de werkelijke opbrengsten van leerlingen bij uitstroom en de analyse daarvan het beleid bijgesteld moet worden.
Wat vinden wij belangrijk?
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
17
Wij vinden het belangrijk een verdere verfijning aan te brengen binnen de onderwijsdoelen, i.r.t. de stromingen binnen onze school. Deze verfijning zal gebaseerd zijn op bevindingen, opgedaan vanaf het schooljaar 2006-2007. Ook de leergebiedoverstijgende doelen horen hierbij.. Daarnaast zullen we met einddoelen gaan werken. Het is belangrijk streefdoelen aan te geven die leerlingen minimaal dienen te behalen, wanneer ze onze school verlaten op 20-jarige leeftijd. Wanneer we dit zichtbaar maken, dan zal bij aanmelding van nieuwe leerlingen op onze school, een duidelijk traject voor deze leerling uitgestippeld kunnen worden. Het wordt dan voor ouders en leerkrachten duidelijk welke leerroute gevolgd zal worden, moeten worden. Daarnaast vinden wij het belangrijk beleid te ontwikkelen waarin duidelijk gekeken wordt naar het toekomstperspectief van de leerling. Aan dit toekomstperspectief dienen doelen gekoppeld te worden, die op de lange termijn (bij schoolverlaten) behaald zullen moeten zijn. (e.e.a. in het licht van de veranderende maatschappij) Door (eind)doelen te koppelen aan het toekomstperspectief van de leerlingen én door het bijhouden van deze gegevens, zal uit een jaarlijkse analyse moeten blijken of de gestelde doelen reëel zijn of bijgesteld dienen te worden. Wat stellen wij ons ten doel? Aan het einde van de planperiode zal zichtbaar gemaakt zijn, welke onderwijskundige doelen nagestreefd worden binnen welke stroming, hierbij ook kijkende naar de leeftijd van de kinderen en naar de uitstroommogelijkheden van de leerling.
4.3
Afstemming onderwijs op onderwijsbehoeften leerlingen
Huidige situatie: De lijn schoolplan-groepsplan-individueel handelingplan wordt zoveel mogelijk gehanteerd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van bovengenoemde CED-leerlijnen in combinatie met het leerlingvolgsysteem van Datacare. De hele zorgstructuur is hier middels diverse vormen van leerlingbesprekingen op ingericht. Wat vinden wij belangrijk? Het handelingsplan wordt opgesteld vanuit gegevens uit het interdisciplinair overleg, ouders en later leerkracht. Daarnaast het werken naar einddoelstellingen (zie boven) per unit. Een en ander met in achtneming van de leertijd. (zie beneden) Wat stellen wij ons ten doel? Adaptief onderwijs, waarin plaats is voor individuele handelingsplannen (niet globaal) mat daarin ook opgenomen orthopedagogische doelen.
4.4
Inhoud van het onderwijs
Huidige situatie: De school tracht door onderwijs, vorming en opvoeding, een voor het zeer moeilijk lerende kind, optimaal bereikbare zelfstandigheid na te streven. De vakgebiedspecifieke leerlijnen van het CED geven ons hiervoor de richting aan. De
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
18
leergebiedoverstijgende leerlijnen zijn momenteel nog niet geïmplementeerd binnen de school. Wat vinden wij belangrijk? Wij vinden het belangrijk, dat de leerling een aantal voor hem/haar zinvolle functionele en doelmatige vaardigheden en attitudes leert, die van wezenlijk belang zijn om tot een persoonlijk niveau van zelfstandig functioneren te komen. Dit vraagt van ons, dat we op grond van de kenmerken van de leerlingen, resultaten moeten gaan omschrijven. Resultaten, die wij willen zien aan het einde van hun schoolperiode, die ten minste komen te liggen op het niveau dat van de leerlingen mag worden verwacht. Deze resultaten hebben zowel betrekking op de leergebied specifieke, als ook op de leergebied overstijgende leerlijnen, c.q. doelen. Wat stellen wij ons ten doel? In de komende planperiode willen we komen tot het bepalen van het virtuele eindniveau van ADL en Leergroepen, van waaruit het toekomstperspectief van elke individuele leerling kan worden afgeleid. Daarnaast willen we de gebiedsspecifieke leerlijnen evenals de leergebiedoverstijgende leerlijnen (inclusief de verder uitgewerkte en ingepaste bronnenverwijzing) verder uitbouwen tot het ondersteuningsmiddel van de inhoud van onderwijs en handelingsplanning.
4.5 De vak- en vormingsgebieden, waaronder burgerschap en sociale integratie Huidige situatie: De Wet op de Experticecentra (WEC) vormt het wettelijk kader voor het onderwijs aan zeer moeilijk lerenden. De leergebiedspecifieke vakken, omschreven in de WEC, zitten allen in het vakkenpakket dat wij de leerlingen aanbieden, t.w. mondelinge taal, lezen, schrijven, rekenen, oriëntatie op ruimte, oriëntatie op tijd, oriëntatie op natuur en techniek, wonen en vrije tijd, en werken. Er wordt ook ruimte ingebouwd voor de leergebiedoverstijgende vakken, t.w. leren leren, zintuiglijke en motorische ontwikkeling, omgaan met media, ruimtelijke oriëntatie en mobiliteit, sociale en emotionele ontwikkeling en spelontwikkeling. Vanuit het wettelijk kader heeft de SLO (Stichting Leerplan Ontwikkeling) kerndoelen en tussendoelen voor het zml/mg beschreven. De kerndoelen hebben een formele status en geven een wettelijk kader voor het inrichten van het onderwijs aan kinderen met een verstandelijke en/of meervoudige beperking. Kerndoelen geven een beschrijving van door de samenleving gewenste kwaliteiten van leerlingen op het gebied van kennis, inzicht en vaardigheden. De tussendoelen zijn een concretisering van de kerndoelen, m.a.w.: markeringspunten op weg naar de algemener geformuleerde kerndoelen. De tussendoelen bieden onze school handvatten bij het maken van de keuzes voor het leerstofaanbod en nemen van de beslissingen over de inrichting van de onderwijsactiviteiten. Zij geven geen wettelijk kader, maar zijn een mogelijke uitwerking van de kerndoelen naar de onderwijsinhouden. M.b.t. de leergebiedspecifieke doelen hebben wij op school een keuze gemaakt in doelen waaraan gewerkt wordt binnen de stromingen (ADL-auti en leergroepen) en hierin ook nog gekeken naar de s.o.- of v.s.o. afdeling. ~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
19
Bij de Parkschool vat het vakgebied burgerschap onder de leerlijn sociale competentie, de leerlijn ‘besturen en besluiten’, onder vrijetijdsbesteding en onder mens en samenleving. Wat vinden wij belangrijk? Wij vinden het belangrijk dat ons onderwijs een brede ontwikkelingen bij de leerlingen nastreeft. Dit betekent dat het onderwijs zich vooral richt op de emotionele en verstandelijke ontwikkelingen van de leerlingen, op het tot ontwikkeling brengen van hun creativiteit en op het verwerven van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden (gerelateerd aan de leerlijnen van de CED) op een zodanige wijze dat de leerling optimale kansen krijgt zich als persoon te ontwikkelen. Het centrale begrip voor het onderwijs aan onze kinderen is (de versterking van) redzaamheid. Daarmee hangt nauw samen het hebben van zelfvertrouwen en een positief zelfbeeld. De functieontwikkeling op het gebied van zintuigen en motoriek is voor onze leerlingen een niet zo vanzelfsprekend ontwikkelingsproces. Het uitdrukkelijk stimuleren van deze ontwikkeling behoort niet bij één bepaald leergebied; het is een voorwaarde voor het verkrijgen van toegang tot de leergebieden. De categorie leergebiedoverstijgende kerndoelen zijn meer geënt op het ontwikkelen of bevorderen van vaardigheden en attitudes, en op het overdragen van normen en waarden die in de samenleving algemeen zijn geaccepteerd. Wij vinden het belangrijk dat de leergebiedoverstijgende kerndoelen nog meer aandacht gaan krijgen binnen ons onderwijs én wel op een dusdanige manier, dat er a.d.h.v. de leerlijnen, gewerkt gaat worden aan een systematische opbouw. Wij vinden het belangrijk dat wij als school manieren zoeken om ouders en de omgeving van de school, te betrekken in onze aanpak, v.w. het leveren van een bijdrage aan het vorm geven aan goed burgerschap en sociale integratie. De school kan dit niet alleen als een geïsoleerd instituut, maar heeft hierbij de samenleving nodig. Bij sociale integratie zijn de mogelijkheden die een school heeft voor de hand liggend om de invloedsfeer van de school als uitgangspunt te nemen. Alles wat in de school speelt, het betrekken van de ouders ‘en de directe omgeving van de school is belangrijk om hier binnen de school aandacht aan te besteden. We hebben het dan over de drieslag: - elkaar nodig hebben - elkaar ontmoeten - elkaar aardig vinden. Deze drieslag vormt een goede basis voor verdere didactische uitwerkingen. Waren we vroeger gericht ‘op de eigen kring’, daarvoor inde plaats zijn gekomen verbindingen tussen mensen, gebaseerd op sociale klasse, opleiding, politieke voorkeur en vrijetijdsbesteding. Wat stellen wij ons ten doel? In het schooljaar 2007-2008 zal er een bijscholing plaatsvinden over het werken met de leergebiedoverstijgende leerlijnen. De leerkrachten gaan, in de periode augustus-september voor het eerst deze leerlijnen digitaal invoeren in DATA-care. A.d.h.v. de resultaten zullen groepsplannen en, indien nodig, individuele handelingsplannen opgesteld worden.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
20
Binnen de leergebiedspecifieke en leergebiedoverstijgende leerlijnen zal er binnen twee jaar een selectie gemaakt zijn, v.w. doelen voor de ‘voorschoolse fase’, de onderbouw en bovenbouw s.o. én de onderbouw en bovenbouw v.s.o.
4.5.1 Overzicht van de leergebied specifieke vakken Taal mondelinge taal
1 communiceren 2 taalbegrip en – gebruik 3 deelname aan gesprekken 4 lezen voor dagelijks gebruik 5 schriftelijke taalvormen 6 woordenschat
Lezen schrijven (schriftelijke taal) Rekenen
Oriëntatie in mens en wereld oriëntatie op ruimte
1 herkennen en vergelijken van hoeveelheden 2 rekenhandelingen uitvoeren 3 tijdstip en tijdsduren 4 begrippen: tijd, lengte, snelheid en grootte 5 geldrekenen
1 lichaamsschema 2 ruimtelijke oriëntatie 3 oriëntatie binnen eigen leefomgeving; verkeer 4 kennis van de omgeving 5 wonen, werken en vrijetijdsbesteding (zie werken; wonen en vrije tijd)
oriëntatie op tijd
1 dag- en tijdsindeling 2 dagplan, kalender (zie rekenen) 3 gebeurtenissen in de tijd 4 geschiedenis en bronnen
oriëntatie op natuur en techniek
1 dieren, bomen, planten 2 inrichtingselementen van de natuur 3 met zorg omgaan met de natuur 4 tuin verzorgen 5 dieren verzorgen 6 weer- en meetinstrumenten 7 technische producten gebruiken 8 natuurkundige verschijnselen 9 gereedschap
oriëntatie op mens en samenleving
1 gezond en redzaam gedrag (zie soc. competentie; wonen en vrije tijd; werken) 2 wonen en vrije tijd . tafelmanieren
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
21
. boodschappen doen . aan- en uitkleden; verzorgen kleding . inrichten en schoonhouden kamer . ziekte, kleine verwonding, ongeluk . woonomstandigheden . besturen en besluiten . vrijetijdsbesteding
Werken/ Stage
Bewegingsonderwijs
Kunstzinnige oriëntatie tekenen en handvaardigheid (= beeldende vorming)
1 oriëntatie op arbeid 2 werkvaardigheden 3 arbeidsvaardigheden toepassen 4 praktische arbeidsvaardigheden
1 bewegingsvaardigheden 2 reguleren bewegingssituaties 3 zwemmen 4 vormen van georganiseerde sport (zie wonen en vrije tijd)
1 expressie met materialen 2 beeldende aspecten 3 materialen en technieken 4 werkstukken bekijken
muziek (en bewegen)
1 zingen 2 bewegen op muziek 3 muziek beleven, onderscheiden 4 ritmisch muziek maken 5 muziekstuk maken
drama(tische vorming)
1 toneelstukjes opvoeren 2 doen-alsof-situaties herkennen
4.5.2 Overzicht van de leergebiedoverstijgende vakken /vakoverstijgend Leren leren
1. aanpakgedrag 2. werkhouding
Zintuiglijke en motorische ontwikkeling
1. grove motoriek 2. fijne motoriek 3. zintuigen
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
22
Omgaan met media
1. mogelijkheden van informatiemedia 2. gebruiken van geschreven communicatiemiddelen
Ruimtelijke oriëntatie en mobiliteit
1. oriëntatie in de ruimte (MG-leerlingen) 2. routes herkennen en benoemen
Sociale en emotionele ontwikkeling
1. zelfbeeld 2. sociaal gedrag
Spelontwikkeling
1. oriëntatie op de omgeving
De vakken volgen de CED-leerlijnen, zijn verwerkt in het leerlingvolgsysteem Datacare en worden daarin tevens voorzien van de diverse bronnen uit methodes.
4.6
Onderwijsvormen (hoe wordt er geleerd)
Huidige situatie: Het PKO van de inspectie van sept. 2006 vermeldt dat de leraren duidelijk uitleggen, de leerlingen stimuleren tot denken, en dat de instructie en verwerking afgestemd worden op de onderwijsbehoefte van de leerling. Deze drie punten zijn in voldoende mate aanwezig. Ook wordt in dit verslag melding gemaakt dat de leerlingen voldoende actief betrokken zijn bij de onderwijsactiviteiten. Onvoldoende scoren wij op het volgende punt: de leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau. Wat vinden wij belangrijk? We streven kwalitatief hoogwaardig onderwijs na en stemmen daarom ons onderwijsaanbod af op de verschillen tussen de leerlingen, door middel van gedifferentieerde inzet van personeel, een flexibele organisatie en een rijke leeromgeving met een veelheid aan leerbronnen. We hebben, i.h.k.v. adaptief onderwijs gekozen om thematisch te werken, waarin competenties van leerkrachten (bijvoorbeeld klassenmanagement) speerpunten zijn.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
23
Ook de praktijkvakken, de stage en ICT bieden een veelheid aan mogelijkheden aan, om het onderwijsaanbod af te stemmen op de verschillen tussen de leerlingen onderling. Daarnaast richten wij ons onderwijs op de competenties en zelfverantwoordelijkheid van de kinderen (en het samenwerkend leren). Hierbij past een effectieve en gedifferentieerde instructie en verwerking en het stimuleren van denk- en leerstrategieën van de kinderen. Wat stellen wij ons ten doel? Gedurende het nascholingstraject adaptief onderwijs ligt de nadruk op het ontwikkelen en bevorderen van leerkrachtgedrag (en O.O.P.-gedrag) dat noodzakelijk is om binnen adaptief onderwijs te werken. Daarbij is er bijzondere aandacht voor het klassenmanagement. Vormen van werkplekleren (o.a. stage) lijken de meest aangewezen manier om de gewenste competenties te ontwikkelen. Daarnaast is zelfstandig leren een belangrijk item. Nadat het nascholingstraject is afgerond, zal gekeken dienen te worden of de gewenste resultaten bereikt zijn en/of verdere scholing gewenst is. Middels PAP, POP en functioneringsgesprekken wordt ingespeeld op de eigen competentie en ontwikkelingsmogelijkheden hierin.
4.7
Didactisch handelen
Huidige situatie De meest toegepaste werkvormen zijn de begeleide oefening en de opdrachten in de les. We zijn gestart met het adaptief onderwijs. Het didactisch handelen wordt, i.h.k.v. deze nascholing, opgepakt binnen het PAP (persoonlijk actieplan). Wat vinden wij belangrijk? We zouden meer aandacht moeten gaan besteden aan werkvormen, waarbij zelfsturing een belangrijk uitgangspunt is. Dit kan alleen maar wanneer wij de leerling mede eigenaar maken van hun eigen leren. Daarom is het belangrijk dat we rekening houden met de basisbehoeften van onze leerlingen, t.w. relatie, competentie en autonomie. Wat stellen wij ons ten doel? We willen als personeel zelfsturing bevorderen en tegemoet komen aan de drie basisbehoeften, door het dagelijks onderwijs zo te regisseren dat: - er een veilig en tegelijkertijd uitdagend leerklimaat ontstaat, waarvan kinderen mede-eigenaar zijn - kinderen vaardigheden ontwikkelen die nodig zijn om op eigen benen te staan - er geleerd wordt in betekenisvolle situaties, waarin kinderen zelf vorm en inhoud kunnen geven aan hun leren - kinderen een reflectieve houding ontwikkelen
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
24
4.8
Groeperingsvormen
Huidige situatie: We hebben binnen de gehele school gekozen voor een leer-, een auti- en een ADLstroming, omdat we het belangrijk vinden om zoveel mogelijk in homogene groepen te werken, uitgaande van het niveau van de leerling, i.c.m. leeftijd, waardoor we meer tegemoet kunnen komen aan effectieve instructies en waardoor ‘verloren leertijd’ zoveel mogelijk beperkt blijft. Wat vinden wij belangrijk? We vinden het belangrijk dat onderwijs zo efficiënt mogelijk gegeven kan worden. Gezien de huidige situatie is dit niet altijd haalbaar. Kijkende naar het planmatig werken met de leerlijnen, is verdere differentiatie van belang. (thematisch werken, gebruik ruimtes, efficiënte leertijd) Wat stellen wij ons ten doel? Vanaf schooljaar 2007-2008 wordt er binnen het VSO een begin gemaakt met praktijkgericht onderwijs. Na een opstartfase van één jaar zal in het schooljaar 20082009 een verdere invoering gestalte krijgen. Aan de hand van deze en mogelijke verdere ontwikkelingen zijn aanpassingen in groeperingvormen verder mogelijk.
4.9
Leertijd
Huidige situatie Veel leer- en vormingsgebieden overlappen elkaar, waardoor vakken vaak moeilijk te onderscheiden zijn. Omdat vaak gedifferentieerd gewerkt wordt, wat een goede organisatie vergt, besteden niet alle leerlingen evenveel tijd aan bepaalde vakken. Ondanks het feit dat wij bij ons onderwijs uitgaan van de individuele leerling, hebben we toch wel het idee dat we kinderen soms niet voldoende aandacht kunnen geven. Tot nog toe hebben wij ons gehouden aan het advies van de inspectie van het onderwijs (mei 2004), waarin gezegd wordt dat wij ongeveer 50% van de uren aandacht dienen te besteden aan taal/rekenen (s.o.), praktijkvakken (v.s.o.) en sociale redzaamheid. Volgens het PKO van sept. 2006 komen alle vakken aan bod. De verdeling van de uren is evenwichtig en loopt bij de leerkrachten parallel. Er wordt echter nog niet voldoende rekening gehouden met de specifieke behoeften van onze leerlingen. Verder beschrijft de inspectie in het PKO dat wij in voldoende mate gebruik maken van de geplande onderwijstijd maar dat wij als school de hoeveelheid tijd nog onvoldoende afstemmen op de onderwijsbehoefte van de (individuele) leerlingen. Zij adviseert ons om meer dan nu het geval is expliciet beleid te voeren m.b.t. het afstemmen van de onderwijstijd op de behoefte van de individuele leerlingen en dit vast te leggen in de handelingsplannen. Wat vinden wij belangrijk? Wij vinden het belangrijk om beleid te maken m.b.t. de onderwijstijd die afgestemd dient te worden op de behoefte van de (individuele) leerlingen.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
25
Vanuit het vaststellen van de groepsplannen blijkt of een leerling in aanmerking komt voor een individueel handelingsplan. In het lesrooster is de tijd af te lezen, die ingeruimd is voor het werken aan de leerstof, zoals omschreven in het groepsplan. Daarnaast zullen we de individuele onderwijstijd vast moeten gaan leggen (afwijkend van het lesrooster van de groep) in de individuele handelingsplannen van de leerlingen, waarbij aangegeven zal moeten worden wie op welk moment en gedurende welke tijd met het kind werkt. Wat stellen wij ons ten doel? We willen toewerken naar een schematisch overzicht, waarin de tijd dat bepaalde vakken gegeven worden (leergebied specifiek en leergebiedoverstijgend), wordt weggezet, en waarbij tevens rekening gehouden wordt met: de stromingen binnen de school (s.o., v.s.o., leer- auti of ADL-groep) en de keuzeprofielen, uitstroommogelijkheden van de leerlingen. Hierbij zullen we ons zoveel mogelijk conformeren aan de wettelijke tijd.
4.10 Leerrendement/leeropbrengsten (zie ook 4.3) Het toezichtkader geeft aan: resultaten van de leerlingen liggen aan het eind van schoolperiode tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingen mag worden verwacht. Huidige situatie Bij het rendement hebben we momenteel een 0-score vastgesteld. Testen en toetsen zijn afgenomen bij die leerlingen waarbij dit van toepassing is. Daarnaast hebben we de leergebiedspecifieke vakgebieden middels observatie, ingevuld in DATA-care. Momenteel zijn we binnen de VSO-afdeling bezig met het opstellen van profielen, waarin diverse vakgebieden opgenomen worden. Wat vinden wij belangrijk? We vinden het belangrijk dat de leerlijnen in DATA-care nauwkeurig bijgehouden worden. Overzichtskaarten m.b.t. test- en toetsresultaten, die momenteel nog in het dossier van de leerlingen opgeborgen zijn, dienen gedurende een aantal jaren bijgehouden te worden. Vanuit deze verzamelde gegevens is het dan mogelijk tijdens de leerlingbespreking een analyse te maken van de vorderingen van de leerling én van hieruit vervolgstappen te plannen. We vinden het belangrijk dat we vanuit de inschatting van de huidige gegevens, een uitstroomprofiel gaan maken voor de diverse stromingen binnen onze school, waarbij gekeken wordt naar het niveau van de leerling en de interesses. We spreken dan van ‘basiskwaliteit’ waarop alle leerlingen recht hebben. Wat stellen wij ons ten doel? Een systeem waarbij voor de leerling optimale leeropbrengsten in relatie tot het voor hem/haar gestelde ontwikkelingsprofiel
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
26
4.11 Leerlingenzorg (zorg en begeleiding) Huidige situatie: Het PKO van de inspectie van sept. 2006 vermeldt dat, in vergelijking met twee jaar geleden, in o.a. de leerlingenzorg de meeste vorderingen gemaakt zijn. Tegelijk stelt de inspectie vast dat de school de ontwikkeling nog niet heeft afgerond. Het gaat hierbij vooral om de indicatoren die ingaan op het opstellen van handelingsplannen en de functionaliteit ervan, de afstemming van de onderwijstijd op de behoeften van individuele leerlingen en de actieve zelfverantwoordelijke leerling. Gedurende de laatste twee jaar hebben er op schoolniveau grote ontwikkelingen plaats gevonden, die in relatie staan met de leerlingenzorg. Dit heeft geresulteerd in een overzicht “zorgstructuur” met daarin opgenomen: toetsmomenten; ouderavonden; rapporten; invullen LVS; e.d. Er is tevens een overzicht/afsprakenlijst bijgevoegd, waarin de volgende items zijn opgenomen: doel; doelgroep; frequentie; duur; tijdstip; deelnemers; verslaggeving; informatie naar ouders; opbergen gegevens. Bij de handelingsplanning zoals nu gehanteerd, 1x per jaar opgestld en 1x per jaar geëvalueerd, wordt uitgegaan van de handelingsgerichte adviezen van de commissie van begeleiding bij de instroom van de leerlingen. Bij het opstellen van het handelingsplan van de reeds op school zittende leerlingen wordt gebruikt gemaakt van het ingevulde LVS, voor wat betreft de leergebiedspecifieke vakken. Ouders tekenen dit handelingsplan wanneer het besproken is met hen. Het handelingsplan wordt aan het begin van het schooljaar opgesteld en aan het einde van het schooljaar geëvalueerd. Bij het opstellen van het plan wordt gebruik gemaakt van gegevens verkregen uit de test- en toetsresultaten (CITO) en middels observaties, verwerkt in de lijsten van het LVS. De huidige cyclus ziet er als volgt uit: - de commissie van begeleiding stelt adhv een probleemstelling en interdisciplinair overleg de handelingsgerichte adviezen op. - het opstellen van een handelingsplan i.s.m. de pyschologe, de IB-er en leerkracht. - ondertekend door ouders, eventueel na een gesprek - de uitvoering in de klas - evaluatie, analyse en bijstellen van het plan met een lid van de commissie van begeleiding (psychologe), de IB-er en leerkracht
Wat vinden wij belangrijk? We vinden het belangrijk dat - de huidige cyclus gehandhaafd blijft zoals hij is, - de pedagogische doelen uitgebreider vermeld gaan worden in het handelingsplan van de leerlingen. Hiervoor kunnen we gebruik gaan maken van de leergebiedoverstijgende leerlijnen van het CED. Voor de nieuwe leerlingen geldt de volgende aanvulling: - het opstellen van een handelingsplan i.s.m. de ouders (als vertegenwoordiger van de leerling voor het s.o. en v.s.o.), eventueel met de v.s.o.-leerlingen
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
27
-
(afhankelijk van de mogelijkheden van de leerling), de psychologe, de IB-er, logopediste en leerkracht. evaluatie, analyse en bijstellen van het plan met een lid van de commissie van begeleiding (psychologe), de IB-er en leerkracht: jaarlijks evaluatie, analyse en bijstellen van het plan met een lid van de commissie van begeleiding (psychologe), de IB-er, logopediste en leerkracht: 1x per 4 jaar
In het handelingsplan dienen zowel didactische als pedagogische doelen aan bod te komen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de gegevens ingevuld in ons LVS en van de test- en toetsresultaten. Wat stellen wij ons ten doel? We willen naast de cyclus van de jaarlijkse handelingsplanning, toewerken naar interdisciplinair handelingsplanoverleg, waarin zowel ouders, leerkrachten, IB-er, psychologe en logopedisten zijn betrokken. We stellen ons een cyclus van 4 jaar ten doel en we starten met de nieuwe leerlingen van het schooljaar 2007-2008, dan wel het schooljaar 2008-2009 . Na 4 jaar wordt deze cyclus geëvalueerd met de eerste groep leerlingen.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
28
Hoofdstuk 5 Onze zorg voor kwaliteit Inleiding Er zijn diverse invalshoeken denkbaar als men over het begrip kwaliteit spreekt. Kwaliteit is de dingen goed doen en /of aan de verwachtingen van de klant voldoen. De klant is dan de leerling, de ouders/verzorgers en de samenleving. De school is verantwoordelijk voor het primaire proces en dient de kwaliteit ervan te bepalen. Vastleggen van een en ander is een middel om reflectie te bevorderen om van hieruit de kwaliteit mede te behouden dan wel te verbeteren. Dus enerzijds moet de kwaliteit gemeten worden, anderzijds moet de kwaliteit naar aanleiding van die meting verbeterd worden. De scholen van Focus-SOO, waaronder ook de Parkschool hebben een overeenkomende plancyclus voor wat betreft Kwaliteitszorg. Naast de schoolplanontwikkeling is er ingezet op het ontwikkelen en optimaliseren van een gezamenlijke visie, het opstellen van prioriteiten en het maken van kwalitatieve veranderingsplannen. Aan de hand van het schoolplan dan wel een plan van aanpak en de jaarlijkse evaluaties wordt er een onderwijskundig jaarplan met verbeteractiviteiten opgesteld, een en ander verwoord in SMART-termen. Kwaliteitsbepaling, onderzoek, verbetering, borging en bewaking zijn op deze manier in een cyclus gezet. Natuurlijk zijn er de concrete kwaliteitsaspecten in de dagelijkse gang van zaken die ook een rol spelen. (zie overzicht 4.4)
5.1
De doelen van onze kwaliteitszorg
Bij kwaliteitszorg en meetinstrument spelen twee perspectieven een rol. Het a. ene ziet kwaliteitszorg als externe beheersbaarheid en accountability (afleggen van verantwoording over de kwaliteit aan derden: inspectie en overheid, maar ook ouders): externe kwaliteitszorg; het b. andere ziet kwaliteit als het professionele handelen in het kader van de schoolontwikkeling: interne kwaliteitszorg. Ad a. Bij de bepaling van de kwaliteitsdimensies en bij behorende indicatoren vanuit het perspectief van positiebepaling wordt onder andere uitgegaan van het INKmanagementmodellen de kwaliteitsdimensies op basis van het toetsingskader van de inspectie van onderwijs.Hierbij zijn er een vijftal kwaliteitsdimensies de onderscheiden: • Context • Input • Processen op schoolniveau • Processen op leerkrachtniveau • Output Ad b. De criteria voor schoolontwikkeling zijn gebaseerd op theorieën van scholen als lerende organisatie en professionele cultuur. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de fase-indeling van de schoolontwikkeling volgens de PDCA-cyclus. (plan-do-checkact).
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
29
5.2
Kwaliteitsmeetinstrument
Als te gebruiken instrument is binnen Focus-SOO uniform gekozen voor de KMPO, waarbij zowel (externe) positiebepaling alsook (interne) schoolontwikkeling meegenomen worden, en tevens de waardering van ouders, kinderen en medewerkers. Daarnaast geeft het een vergelijking met andere scholen en voorafgaande jaren. De KMPO geeft een zelfevaluatie en stelt een kwaliteitsprofiel op. De KMPO bestaat uit drie delen: • Een matrix voor de dwarsdoorsnede van de school • Eigen beoordeling toetsingskader inspectie • Enquêtes voor ouders, leerlingen en medewerkers In 2006 zijn voor het eerst de onderdelen afgenomen. Bij de interne factoren (zie beleidsvoornemens) komen in grote lijnen de resultaten naar voren. Hieruit bleek dat het instrument voor de Parkschool niet geheel dekkend was. Het instrument laat onvoldoende op alle aspecten zicht ontstaan m.b.t. de kwaliteit van het onderwijs. Binnen Focus-SOO zijn er afspraken gemaakt om aanpassingen aan te brengen. Deze veranderingen kunnen dan in de nieuwe afname worden meegenomen. (20082009).
5.3
Uitkomsten en vervolg
Huidige situatie In 2006 is de kwaliteitsmatrix door het MT ingevuld. Ook zijn door ouders en medewerkers (06-07) de vragenlijsten ingevuld. De KMPO matrix van het MT waarin gevraagd wordt naar verdere beleidsvorming en organisatiestructuur (inclusief management alsook collegialiteit), aandacht voor het “klimaat” binnen de school alsook de kwaliteitszorg en bewaking sluiten hierop aan. De vragenlijst van leerkrachten benadrukt deze aspecten, waarbij uitbouw materieel, methodisch zeker aandachtspunt is. De vragenlijst van ouders heeft als aandachtspunten nieuwbouw, verdere uitbouw communicatie en pragmatisch gezien: toezicht. Wat vinden wij belangrijk? Een school waarin kind, ouders en team zich thuis voelen en waarbij die doelen voor het kind worden bereikt die in overeenstemming zijn met zijn of haar vermogens in relatie tot wat de maatschappij van hem/haar vraagt. Wat stellen wij ons ten doel? Naast de materiële aspecten, optimalisering communicatie en leerlingenzorg uitgewerkt in de doelstellingen zoals verwoord in hoofdstuk 3 en 4..
5.4
Concrete kwaliteitsaspecten
Naast bovenstaande specifieke, geobjectiveerde kwaliteitscontrole is er natuurlijk ook de specifieke kwaliteitscontrole door middel van:
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
30
• • • • • • • • • • • •
Met name het leerlingvolgsysteem Datacare klassenklappers (observatie/registratie) klassenconsultaties o.a. aan de hand van een Persoonlijk Actie Plan leerlingbesprekingen handelingsplanning overleg/onderzoek met/door Commissie van Indicatie en Begeleiding, inzet expertise (eventueel met ouders) gebruik van diensten zoals Consent en MEE, CCE oplossen c.q. verminderen van knelpunten met betrekking tot leerlingen met specifieke moeilijkheden; het inrichten en gebruiken van een praktisch bruikbare orthotheek; adaptief onderwijs: kinderen het gevoel geven dat ze waardevol zijn en de hulp krijgen die ze nodig hebben; onderwijs op maat jaarlijkse besprekingen van de al dan niet gehaalde beleidsvoornemens die voor dat jaar gesteld zijn (evaluatie SMARTdoelen) functioneringsgesprekken (inclusief Persoonlijk OntwikkelingsPlan)
5.5
Additionele kwaliteitsgegevens
In dit kader zijn een drietal aspecten te noemen: • De trendwatch. De trendwatch leerlingen is een format t.b.v. de signalering en analyse van leerlinggegevens en wordt op Focus-niveau ontwikkeld in het kader van de kwaliteitszorg. In het format zijn een aantal prestatie-inicatoren opgenomen die betrekking hebben op o.a.: instroom, doorstroom en uitstroom van leerlingen en de leerresultaten. De tendwatch is een hulpmiddel om op basis van kwantitatieve gegevens verbeterpunten aan te brengen. De trendwatch t.b.v WEC-scholen is in ontwikkeling en wordt in 2008 op de markt verwacht. • Het jaarverslag. In het kader van de kwaliteitszorg wordt door de directeur een uitgebreid (school-) jaarverslag opgesteld. Hierin wordt aan ouders verantwoording afgelegd voor het opgestelde beleid, c.q. uitgevoerde activiteiten en de bereikte resultaten op het gebied van onderwijs, organisatie, leerlingenzorg, materieel en financieel. Het jaarverslag wordt gepresenteerd op papier en op de website. • Het ondersteuningsplan; deskundigheidsbevordering. Doelstelling is om kennis en vaardigheden van personeel voldoende af te stemmen op de onderwijskundige ontwikkelingen. Een en ander gebeurt op basis van de verbeteraspecten uit het jaarplan en de afstemming hierop vanuit begeleidingsdiensten en nascholingsactiviteiten (op individueel en teamniveau). Hiervoor verwijzen wij naar het nascholingsplan dat per schooljaar wordt samengesteld
5.6
De inrichting van onze kwaliteitszorg
Er is vastgesteld over welke aspecten op onze school afspraken gemaakt horen te worden. Daarna is nagegaan of over deze aspecten al schriftelijk vastgelegde afspraken gemaakt zijn en zo ja, waar ze bewaard worden.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
31
Ten slotte is bepaald hoe vaak en met wie de afspraken in elk geval besproken moeten worden. 5.6.1 Het schoolplan Aspecten
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee nvt.
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Aantal Indien 1 x keren van p. p.jr. toepas 4 sing jr.
Doelen van het schoolplan
x
Schoolplan
Functies van het schoolplan
x
Schoolplan
Het werken aan het schoolplan
X
Schoolplan
X
Schoolplan
X
Schoolplan
X
Schoolplan
X
Schoolplan
Het vaststellen van het schoolplan Overige omstandigheden die de beleidskeuzen beïnvloeden De extern ontwikkelingen De interne sterkte/zwakte analyse
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
x
x
Met wie worden de afspraken besproken?
Kinderen
ouders
team
(G)M.R .
Bev. Ge zag
x
x
X
X
x
x
x
X
x
x
x
X
x
x
X
x
x
x
x
1
1
x
x
x
X
Onze school (1) 5.6.2 Het gebouw en het terrein Aspecten
De inrichting en het gebruik van het gebouw
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee Nv t
x
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
Met wie worden de afspraken besproken?
Aantal Indien 1 x Kinkeren van p. deren p.jr. toepas 4 sing jr.
Integraal huisvestings plan Schoolplan
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
x
ouders
team
(G)M.R Bev. Ge . zag
x
x
X
32
De inrichting en het gebruik van het terrein
x
Schoolgids
1
x
x
Onze school (2) 5.6.3 De leerlingen Aspecten
Het toelaten van leerlingen Het verwijderen van leerlingen Het aanmelden van leerlingen De opvang en begeleiding van nieuwe leerlingen Overgang van s.o. naar v.s.o. Het uitschrijven van leerlingen De schoolregels Het vrij geven Het schoolverzuim
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee nvt
x x x
x
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Aantal
keren p.jr. Schoolgids Schoolplan Schoolgids Schoolplan Schoolgids Schoolplan Schoolplan Zorgstruc tuur
x x x x x
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
Indien 1 x Kinvan p. deren toepas4 sing jr. x x
x
ouders
team
x
x
x
X
x
x
x
X
x
x
X
x
1 Schoolgids Schoolplan Schoolgids Schoolgids Schoolgids
Met wie worden de afspraken besproken?
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x x
x 1
x x x
x
x
(G)M.R Bev. Ge . zag
x x x
Onze school (3) 5.6.4 De schooltijden, weekplannen, etc. Aspecten
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee nvt
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
Aantal
keren p.jr.
Met wie worden de afspraken besproken?
Indien 1 x Kinvan p. deren toepas4 sing jr.
ouders
team
x
x
x
x
x
x
x
(G)M.R Bev. Ge . zag
De schooltijden
De vakanties/vrije dagen
x
Schoolgids
x
Schoolgids klassenklap per
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
x
1
x
33
De weekplannen/ andere roosters
x
De jaarlijkse evenementen
klassenklap per Doc. structuur x
1
Klassenklap per
x
x
x
x
De opdracht van de school (1) 5.6.5 De uitgangspunten en algemene doelstellingen Aspecten
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee nvt
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
Aantal
keren p.jr.
Met wie worden de afspraken besproken?
Indien 1 x Kinvan p. deren toepas4 sing jr.
De visies en consequenties
x
Schoolplan
De missie
x
Schoolplan
X
Wat we willen
x
Schoolplan
X
ouders
team
(G)M.R Bev. gezag .
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
De opdracht van de school (2) 5.6.6 Het schoolconcept (uitgewerkte consequenties) Aspecten
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee nvt.
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
Met wie worden de afspraken besproken?
Aantal Indien 1 x Kinkeren van p. deren p.jr. toepas 4 sing jr.
ouders
team
Het school- en klassenklimaat
x
Schoolplan
x
x
De inhoud van het onderwijs
x
Schoolplan
x
x
x
Schoolplan
x
x
Hoe er geleerd/ onderwezen wordt
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
(G)M.R Bev. Ge . zag
34
De waardering en evaluatie
x
Schoolplan
x
x
De groeperingsvormen
x
Schoolplan
x
x
De onderwijskundige vormgeving van onze school (1) 5.6.7 De vak- en vormingsgebieden / activiteiten S.O. Aspecten
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee nvt
Zintuiglijke ontwikkeling Arbeid met ontwikkelingsmateriaal Taal en communicatie Lezen
x
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
Indien nodig
Groepsmap
1x p. jr.
1x p. 2 jr.
Met wie worden de afspraken besproken?
Kin-
ouders
team
x
1x p. 4 jr. x
x
x
x
deren
(G)M.R Bev. gezag .
x
Groepsmap x x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
Schrijven
x
Groepsmap
x
x
x
Rekenen
x
Groepsmap
x
x
x
Bevordering sociale redzaamheid Verkeer
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
Lichamelijke oefening Zwemmen
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
Bevordering van gezond gedrag Wereldoriëntatie
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
Tekenen
x
Groepsmap
x
x
x
Muziek
x
Groepsmap
x
x
x
Handvaardigheid
x
Groepsmap
x
x
x
Textiele werkvormen
x
Groepsmap
x
x
x
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
X
x
35
Spel en beweging
x
Groepsmap
x
x
x
Levensbeschouwelijke vorming Computer
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
Pauze
x
Groepsmap
x
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt?
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
X
x
x
V.S.O Aspecten
ja
Arbeid met ontwikkelingsmateriaal Taal en communicatie Lezen
Indien nodig
ne n.v e .t.
1x p. jr.
1x p. 2 jr.
1x p. 4 jr.
Met wie worden de afspraken besproken?
Kinderen
ouders
team
(G)M.R .
Bev. Ge zag
Groepsmap x
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
Schrijven
x
Groepsmap
x
x
x
Rekenen
x
Groepsmap
x
x
x
Bevordering sociale redzaamheid Verkeer
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
Lichamelijke oefening Bevordering van gezond gedrag Wereldoriëntatie
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
Tekenen
x
Groepsmap
x
x
x
Muziek
x
Groepsmap
x
x
x
Handvaardigheid
x
Groepsmap
x
x
x
Textiele werkvormen Spel en beweging
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
Actieve vrijetijdsbesteding Levensbeschouwelijke vorming
x
Groepsmap
x
x
Groepsmap
x
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
x
x
x
x
36
Computer
x
Groepsmap
x
x
x
Huishoudkunde
x
Groepsmap
x
x
x
Algemene techniek Zorg voor tuin en dier Arbeidstraining / stage Pauze
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
x
x
x
Groepsmap
x
X
x
Groepsmap
x
X
x x
x
De onderwijskundige vormgeving van onze school (2) 5.6.8 De zorg voor de leerling Aspecten
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee nvt
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
Aantal Indien 1 x
keren van p.jr. toepas sing De zorgstructuur
De interne organisatie voor leerlingen met specifieke behoeften
IBspoorboekje Doc. structuur
x
IBspoorboekje
p. 4 jr.
Met wie worden de afspraken besproken?
Kinderen
ouders
team
x
x
1
x
x
2
x
x
x
x
x
x
(G)M.R Bev. Ge . Zag
X
Schoolplan Zorgstructuur
De leerlingbesprekingen
x
IBspoorboekje Schoolplan Zorgstructuur
Datacare: didactisch en pedagogisch volgsysteem
x
IBspoorboekje Schoolplan Zorgstructuur
Samenwerking met REC III; KDC’; e.d.
5.6.9
x
Schoolplan
x
X
Overige beleidsterreinen
Aspecten
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt?
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
Met wie worden de afspraken besproken?
37
ja
Algemeen strategisch beleid Financieel beleid
nee
keren p.jr. Schoolplan Personeelsbeleidsplan Schoolplan Strategisch beleidsplan 2007 – 20011 van Focus Schoolplan Strategisch beleidsplan van Focus 2007-2011
x
x
Materieel beleid x
Relationeel beleid: contacten school / ouders
Aantal
nvt
x
Schoolgids Schoolplan
Indien 1 x van p. toepas4 sing jr.
Kinderen
ouders
x
x
1
x
team
x
1
x
(G)M.R Bev. Ge . Zag
x
x
x
x
x
x
x
5.6.10 Zorg voor kwaliteit : SMART-doelen Aspecten
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee nvt
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
Aantal
keren p.jr.
. Doelen van de kwaliteitszorg Aspecten waarvan de kwaliteit bepaald wordt Procedure kwaliteitszorg
5.6.11
x
Schoolplan
x
Schoolplan
x
Hoe vaak worden de afspraken besproken? Indien van toepassing
1x p. 4 jr.
x
1
Met wie worden de afspraken besproken?
Kinderen
ouders
x
Schoolplan
x
1
team
(G)M.R Bev. Ge . zag
x
X
x
x
x
X
Overige afspraken
Aspecten
Klassenklapper
Zijn er schriftelijk vastgestelde afspraken over gemaakt? ja nee Nv t
Zo ja, waar worden de afspraken bewaard?
X
klassenklap per
Hoe vaak worden de afspraken besproken?
Aantal
keren p.jr.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
Met wie worden de afspraken besproken?
Indien 1 x Kinvan p. deren toepas4 sing jr.
ouders
team
(G)M.R Bev. Ge . zag
x
38
Jaarlijkse evaluatie/ Jaarverslag
Schoolplan Doc. Structuur Schoolgids
Klachtenregeling
x
Schoolgids
x
1
x Schoolgids
1
x
x
x
x
x
x
x
Wij gebruiken voor onze kwaliteitszorg de volgende procedure Aspecten
(zie voorgaande schema’s) Er zijn schriftelijk vastgelegde Afspraken (documentenstructuur) en meestal activiteiten die daaruit voortvloeien
Er zijn nog geen schriftelijk vastgelegde afspraken
De afspraken worden gemaakt en schriftelijk vastgelegd. (documentenstructuur) N.B. Er kunnen activiteiten uit voortvloeien
De activiteiten en het bespreken van de afspraken wordt ingepland.
De afspraken worden besproken
De afspraken leiden tot voldoende/goede kwaliteit
Wij blijven ons aan deze afspraken houden en het bespreken ervan wordt weer ingepland. (kwaliteit behouden)
De afspraken leiden tot onvoldoende kwaliteit.
Er wordt in kaart gebracht waarom deze afspraken tot onvoldoende kwaliteit leiden.
Hebben de oorzaken iets met de afspraken te maken? Nee N.B. Als door onvoorziene omstandigheden den of bepaalde signalen afspraken eerder dan gepland besproken moeten ~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~ worden, doen we dat en wordt de planning aangepast.
Oorzaken zonodig zo goed mogelijk aanpakken en nagaan of de afspraken over een ander aspect
Ja Afspraken aanpassen en het 39 bespreken ervan weer inplannen.
Hoofdstuk 6 Personeelsbeleid (zie ook documentenstructuur Parkschool)
Inleiding Personeelsbeleid wordt geconcretiseerd in het personeelsbeleidsplan van FocusSOO. Daarnaast is het van belang dat het zich ook uit in de praktijk. In grote lijnen kan men stellen dat het Personeelsbeleid de volgende gebieden betreft: - arbeidsvoorwaarden - de loopbaan - en arbeidsomstandigheden. In het personeelsbeleidsplan is naast de wettelijke voorschriften ruimte voor bestuursbeleid. Ons bevoegd gezag kent op het gebied van personeelsbeleid een hoge prioriteit ( zie strategisch beleidsplan) toe aan: * Kwaliteitszorg * Opleidingen * Arbeidsmarkt directeuren
Huidige situatie In het kader van de raamovereenkomst moet elke school sinds 01-08-’96 een (meerjaren) personeelsbeleidsplan hebben. De Parkschool volgt het FOCUS personeelsbeleidsplan. Zij zijn hierbij uitgegaan van het model van de VBKO-notitie “Personeelsbeleidsplan” mei 1994. Uitgangspunt is de wettelijke regelgeving. Vervolgens is eventueel aanvullend bestuursbeleid geformuleerd. Het bestuur zal jaarlijks het gevoerde personeelsbeleid evalueren en de resultaten hiervan vastleggen in het sociaal jaarverslag. Mede op basis van deze evaluatie, worden voornemens met betrekking tot het personeelsbeleid eveneens in dit jaarverslag opgenomen. Een en ander in overleg met de GMR. In onderstaand schema is aangegeven hoe het model eruit ziet. Tevens is aangegeven wie verantwoordelijk is voor de uitvoering van de onderdelen en wie verantwoordelijk is voor de bewaking van de onderdelen. Het bevoegd gezag (Raad van Toezicht) heeft het College van Bestuur gemandateerd voor een groot aantal aspecten. Dus waar RvT staat kan dit tevens inhouden CvB
6.1
Arbeidsvoorwaardenbeleid Verantwoorde lijk voor uitvoering
2.1
RvT
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
Verantwoorde lijk voor bewaking
Aanvul lend bestuursbeleid -
Behoeft een aanvulling
40
Benoemingsvereisten 2.2 Voorrangsbenoemingen 2.3 Werving en selectie 2.4 Doelgroepenbeleid 2.5 Sollicitatiecode 2.6 Tijdelijke/vaste benoeming 2.7 Functiebeloning 2.8 Promoticriteria 2.9 Disciplinaire maatregelen en straffen 2.10 Buitengewoon verlof 2.11 Arbeidsduurverkorting (incl. jaar- en spaarverlof) 2.12 Bapo-regeling 2.13 Medische keuringen 2.14 Deeltijdarbeid
2.15 Normjaartaakbelasting 2.15.1 Normjaartaak 2.15.2 Werktijdfactor 2.15.2 Werktijdfactor 2.15.3 Werktijdenregeling 2.15.4 Maximale lessentaak 2.15.5 Deskundigheidsbevordering 2.15.6 Minimale nietlessentaak 2.15.7 Taakbelastingsbeleid en belastbaarheidsbeleid 2.15.8 Taakbelasting directeuren
6.2
RvT
RvT
+
RvT RvT RvT RvT
Directeur/RvT RvT RvT RvT
+ + +
RvT RvT RvT
RvT
+ + -
RvT
Directeur
+
RvT
RvT Directeur
+
RvT RvT
RvT
+ -
RvT
RvT Directeur Werknemer
+
RvT RvT RvT RvT RvT
RvT
+ -
RvT
Directeur
+
RvT
Directeur
+
RvT
Directeur
+
RvT
Loopbaanbeleid Verantwoorde lijk voor uitvoering
3.2
-
Deskundigheidsbevordering/
RvT
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
Verantwoordelijk Aanvullend Behoeft voor bewaking bestuurseen beleid aanvulling
RvT Directeur
+
41
scholingsbeleid 3.3 Junior- en seniorleraar 3.4 Taakdifferentiatie 3.5 Functionerings- en beoordelingsgesprekken 3.5.1 Functioneringsgesprek 3.5.2 Beoordelingsgesprek
3.6 Formele regeling tot het loopbaanbeleid 3.6.1 Overplaatsing / mobiliteit 3.6.2 Loopbaanbeëindiging 3.6.3 Opzeggingstermijn 3.6.4 Herbenoeming bij restvaliditeit 3.6.5 Afvloeiïng
6.3
RvT
Directeur
+
RvT
Directeur/MT
+
RvT
Directie DB-lid/DB gemandeerde functionaris; Directeur Commissie van beroep
RvT RvT RvT RvT RvT Arbo RvT
Directeur Werknemer Bestuur Werknemer Werknemer
+ + -
Arbeidsomstandighedenbeleid
4.2 Bedrijfsgezondheids- zorg 4.2.1 Modulair pakket 4.2.2 Protocol ziekmelding en begeleiding 4.2.3 Verzuimregistratie
4.3 Risicoïnventarisatie en evaluatie (ARBO beleid)
Verantwoorde lijk voor uitvoering
Verantwoorde lijk voor bewaking
Aanvul lend bestuursbeleid
RvT
Bestuur Arboned Directie
+
Directeur Arbodienst SROL GIW Bestuur Directeur Arbo coördinator Personeelsvertegenwoordiger M.R.
+
RvT RvT
RvT
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
Behoeft een aanvul ling
+
+
42
4.4 Bedrijfshulpverlening 4.4.1 Melding en registratie van ongevallen
RvT RvT
4.4.2 Bestuurlijke boetes
Arbeidsinspec tie RvT
4.5 Agressie, geweld en seksuele intimidatie
Arbeidsinspec tie B.H.V’ers RvT Directeur Arbo coördinator Arbeidsinspecti e Directeur RvT Directeur C.P. of V.P. Werknemers
+ +
+ +
Wat vinden wij belangrijk? Een arbeidsomgeving die volgens de huidige wetgeving geregeld is en waarbij ruime aandacht aanwezig is voor de rechten en plichten van de werknemer. Wat stellen wij ons ten doel, in samenspraak met het bevoegd gezag? • De bestaande onderdelen van ons personeelsbeleidsplan waar nodig actualiseren in verband met de nieuwe regelgeving. • Nog verder inzoomen op taakdifferentiatie. • Verdere uitvoering van nascholingsbeleid • een verdere invulling geven aan integraal personeelsbeleid waarbij het competentiebeleid de aandacht krijgt. Hiervoor is nodig: vaststellen van de competenties van het personeel. nadruk op ziekteverzuim, mobiliteit, vitaliteit, werven en binden
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
43
Hoofdstuk 7 Overige beleidsterreinen 7.1
Algemeen strategisch beeld
Bestuurlijk is de situatie dat de school ressorteert onder Focus, Stichting voor Onderwijs en Opvoeding te Sittard. Onder het bestuur ressorteren 37 basisscholen, 3 SBO-scholen en 2 WEC-scholen (ZMOK en ZMLK). Het strategisch beleid van Focus-SOO is voor de komende jaren gericht op: * Schoolontwikkeling * Verhouding ouders -school * Kwaliteitszorg * Opleidingen * arbeidsmarkt directeuren * bestuurlijke samenwerking en zorgstructuur De speerpunten komen overeen met de speerpunten van de Parkschool, met uitzondering van de laatste twee welke niet schoolgericht zijn.
7.2
Ons financiële en materiële beleid
Bij de berekening van de lumpsumsystematiek voor financiële instandhouding die wij van het Rijk ontvangen zijn drie soorten programma's te onderscheiden, namelijk: a. personeelslasten b. gebouwafhankelijke programma's van eisen; c. leerlingafhankelijke programma's van eisen. Deze programma's zijn als volgt opgebouwd: Ad a. Personeelslasten. Het beleid van Focus is gericht op de t-systematiek om zoveel mogelijk aan te sluiten op de actuele situatie van loonkosten binnen de school. Als Parkschool wordt daar in het kader van ontwikkelingstendensen van afgeweken. Er blijven gelden en behoeve van ontwikkelmomenten openstaan om zodoende zo goed moegelijk te kunnen inspelen op de zich ontwikkelende situatie. De financiële administratie hiervoor is ondergebracht bij SROL te Heerlen. Ad b. Gebouwafhankelijke programma's van eisen: 1. Onderhoud - gebouw - tuin - schoonmaak 2. Energie- en waterverbruik - elektriciteit - gas - water
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
44
3. Publiekrechtelijke heffingen 4. Dotatie voorziening 5. Huur Ad c. Leerlingafhankelijke programma's van eisen: 1. Middelen - medezeggenschaps/ouderraad - onderhoud, vervanging en vernieuwing OLP en onderhoud meubilair - dotatie voorzieningen olp; automatisering; meubilair - culturele vorming - schoolzwemmen - reiskosten - bedrijfsgezondheidszorg - overige uitgaven - personele uitgaven 2. Administratie, beheer en bestuur - administratiekosten - onderhoudsbeheer - accountantskosten - contributies - bestuurskosten - WA-verzekering Binnen de Focus SOO is het volgende beleidvolgende beleid: • opstellen van de conceptbegroting; • bewaken van en doen van uitgaven tot het beloop van de bedragen van de vastgestelde begroting. • dagelijks beheer van de huisvesting, schoonmaak en energie overeenkomstig het huisvestings- en onderhoudsplan. Dit gebeurt ook schooloverstijgend. • afspraken rond huur en verhuur maken en controleren. • signaleren van knelpunten in de huisvesting als gevolg van leerlingontwikkelingen aan het College van Bestuur. • vergoedingen in het kader van ICT en ‘autisme’ worden ingezet ten behoeve van personeel. Een deel van de jaarlijkse inkomsten wordt toegevoegd aan de reserves/voorzieningen ten behoeve van toekomstige investeringen in onderwijsleerpakketten, in onderhoud van het gebouw, in vervanging van meubilair en in ICT. De toekenning van financiële middelen aan alle onder FOCUS ressorterende scholen, is conform het vigerende vergoedingensysteem, d.w.z. alle middelen worden per school geregistreerd. De basis voor bestedingen ligt in de noodzakelijk te maken kosten voor onderwijs en gebouw. De begroting van de school betreft de kosten waarvoor de directeur verantwoordelijk is. Voor kosten ontstaan op basis van bestuursbesluiten wordt een begroting op bevoegd gezagsniveau vastgesteld. De directeur geeft binnen de kaders zoals vastgesteld door het bestuur uitvoering aan het financieel en materiaal beleid. Hij draagt er zorg voor dat de financiële middelen economisch en doeltreffend worden ingezet met als doel verhoging van de
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
45
kwaliteit van het onderwijs. Via bureau Focus vindt ondersteuning plaats in beleidsen controllerfunctie. De praktische uitvoering gebeurt door het SROL in Heerlen. Binnen Focus-SOO is door middel van het inrichten van een facilitaire dienst een ontwikkeling naar steeds meer gezamenlijk inkopen van materialen en diensten.(papier, meubels, schoonmaak e.d.)
7.3
Ons relationeel beleid
Direct bij het onderwijs betrokken zijn: 1. de kinderen 2. de ouders/verzorgers 3. het team 4. de directie 5. het bevoegd gezag 6. de (G.)M.R 7. de oudervereniging De relaties tussen deze groepen/personen kunnen als volgt in beeld gebracht worden (zie onder):
Over deze relaties zijn ook afspraken gemaakt en in een aantal gevallen formeel vastgesteld. In ons geval gaat het om: Bij 1 de schoolregels (zie klassenklapper), bij 2 om contacten tussen school en ouders (zie schoolgids), bij 3 om het directiestatuut, bij 4, 5, 6, 7 en 8 om het reglement MR en bij 7 en 9 om het reglement GMR. Voor wat betreft de vergaderingen e.d. binnen de Parkschool wordt verwezen naar het document “Communicatiestructuur”. (documentenstructuur Parkschool) De teamleden hebben alle andere taken dan lesgeven onderling verdeeld (zie Taakbeleid, zie documentenstructuur Parkschool). Alle geledingen hebben externe contacten maar in het kader van deze paragraaf zijn de externe contacten van team en directie van belang. Deze externe contacten zijn opgenomen in het overzicht van de taakverdeling. De school maakt in het kader van REC III-23 Limburg. De schoolregels, het directiestatuur en de reglementen van MR en GMR worden in het kader van kwaliteitszorg weer besproken.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
46
Focus Stichting voor Onderijs en Opvoeding, bevoegd gezag van de school Raad van Toezicht--Æ College van Bestuur
3
9
8
Directie MT Unitcoördinatoren
G.M.R.
7
6
Staf OP Psychologe groepslk psy.ass vakleerkr. jeugdarts maats.werk
M.R.
Spec.Taken ICT IB AB KDC ARBO Autisme Stage
5
4 2
OOP paramed. *logoped. *fysioth. klas.ass. admin. concier.
A A A A A A A A Z M L K
P A R K S C H O O L A A A A A A A A A
ouder vereniging
Ouders, verzorgers
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
kinderen
1
47
Hoofdstuk 8 De Beleidsvoornemens op een rij
Inleiding Wanneer het geheel van beleidsterreinen van de Parkschool achter elkaar gezet is, geeft het een totaaloverzicht van alle beleidsvoornemens. In dit hoofdstuk worden ze op een rij gezet alsook wordt er een prioritering aangegeven.
8.1
Pijlers schoolplan
Het nieuwe schoolplan 2007-2011 is gebaseerd op een aantal pijlers. Intern: * Schoolpan 2003-2007: de ingezette weg m.b.t. de visie, missie, de vak- en vormingsgebieden blijft centraal staan. De CED-leerlijnen in relatie tot het leerlingvolgsysteem Datacare vormen hier de kapstok. *
Het plan van aanpak “Waar een wil is, is een weg”(2004), waarin de accenten op organisatie, communicatie, expertise-uitbouw en professionalisering liggen.
*
De KMPO matrix van het MT waarin gevraagd wordt naar verdere beleidsvorming en organisatiestructuur (inclusief management alsook collegialiteit), aandacht voor het “klimaat” binnen de school alsook de kwaliteitszorg en bewaking sluiten hierop aan. De KMPO-vragenlijst van leerkrachten benadrukt deze aspecten, waarbij uitbouw materieel, methodisch zeker aandachtspunt is. De KMPO-vragenlijst van ouders heeft als aandachtspunten verdere uitbouw communicatie en pragmatisch gezien: toezicht.
*
De in gang gezette schoolontwikkelingen m.n. praktijkgericht werken in het VSO en de Parkschool als steunpuntschool voor autisme.
*
De visie op de diverse onderwijs en vormingsgebieden zoals beschreven in hoofdstuk 2.
*
Jaarverslag Parkschool 2006-2007
Extern: *
Het strategisch beleidsplan 2006-2011 van Focus geeft als aandachtspunten o.a.: - professionalisering (c.q. opleiding) - schoolontwikkeling, actualisering van het onderwijs waarin het individuele kind centraal staat, voortbouwend op adaptief onderwijs
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
48
- aandacht voor de rol van de ouders - kwaliteitsontwikkeling waarbij IPB, scholing, organisatie (MT) een rol spelen - integraal schoolleiderschap *
Het PKO van onderwijsinspectie 2006 legde nadruk op: - de evaluatie van de kwaliteiten van de opbrengsten, het leren en onderwijzen - de zorgstructuur die in samenspraak met de ouders en kind moet zorgen voor het optimale leeraanbod voor het individuele kind; met daarbinnen een functionele handelingsplanning.
*
Binnen het REC werkplan 2006-2007 ligt de nadruk op samenwerking en expertise-uitbouw op het vlak van autisme, zmolkers, interne begeleiding, trajectbegeleiding en mg. De ontwikkelingen op het gebied van herijking van de zorg geeft geen andere accenten wel wat betreft het samenwerkingsaspect: Minder RECbreed, maar bestuurs/voedingsgebied breed, met daarin verdere samenwerking op diagnostiek, advies en ambulante begeleiding. Met andere woorden hier komt een onzekerheidsfactor om de hoek kijken.
Als we een en ander wb kernpunten op een rij zetten dan komen in grote lijnen naar voren: • leerlingen: uitbouw leerlingenzorg, leerstof aanbod, handelingsplanning • MT/team: professionalisering communicatie, organisatiestructuur • Ouders: communicatie, professionalisering en organisatiestructuur • Leerstofaanbod: kerndoelen, leerlijnen, handelingsplannen • Algemeen: verdere uitbouw kwaliteitszorg. • Verdere uitbouw naar zorg op maat (passend onderwijs).
8.2
De beleidsvoornemens op een rij.
Onderstaand zetten we de beleidsvoornemens uit de voorgaande hoofdstukken nogmaals op een rij. Vanuit de visie op de diverse onderdelen komt het volgende naar voren: •
Onderwijs (zit in alle Smartdoelen) o Kwalitatief onderwijs staat hoog in ons vaandel. Het didactische gaat daarom al snel over in het orthodidactische, d.w.z. brede zorg, zelfstandig werken, groepswerk en sociaal leren, adaptief onderwijs.
•
Voorschools, samenwerking K.D.C. o Goede uitwisseling van informatie t.b.v. het instromende kind o Afspraken maken en realiseren m.b.t. de voorwaarden waaronder deze kinderen de overstap het beste kunnen maken. o Kennisoverdracht m.b.t. specifieke problematieken.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
49
•
Ambulante Dienst o Opbouw positief imago, door een zo goed mogelijk werkrelatie op te bouwen met de reguliere school en de ouders. o Een samenwerkingsverband met andere AB-diensten binnen het Focus bestuur. o Uniformiteit van de contracten en het begeleidingsplan voor alle ABdiensten. o Het volgen van cursussen en studiedagen om onze expertise te vergroten.
•
Autisme o Een omgeving waarin gebouwelijk is ingespeeld op prikkelarm en functioneel gebruik (autigroepinrichting) o Een omgeving die in het hele gebouw de structuur uitademt. o Een onderwijsorganisatie die tegemoet komt aan de gewenste structuur (autigroepen naast sociaal geïntegreerde groepen). o Onderwijs dat aansluit en uitgaat van de mogelijkheden van het ASSkind. o Een team waarbinnen een groeiende expertise en vaardigheid hand in hand gaan. o Een aanpak waarbinnen ook de lager functionerende ASS leerling tot zijn recht komt o Een omgeving die in samenspraak werkt met andere disciplines (o.a. Jeugdzorg) o Inzet PGB-gelden in schaduwtraining
•
Arbeidstoeleiding o Brug Naar Werk implementeren binnen de schoolorganisatie, zowel binnen de ADL als de Leerunit. o Een goede (digitale) Arbeidsinteresse test aanschaffen o Interne stages formaliseren en een andere status geven. o Het vak arbeidstraining een vaste plek binnen het V.S.O. programma toekennen.
•
ICT o Het programma LVS Datacare is geïmplementeerd en wordt door alle collega’s intensief gebruikt. o In de nieuwbouw zijn alle computers aangesloten op een netwerk en zijn er twee extra werkplekken met 6-8 computers. Tevens heeft iedere groep voldoende computers ter beschikking. o De ICT-klapper aanvullen daar waar nodig. (ICT-coördinator) o Software van de huidige Reken- en taal methode blijven volgen en uitbreiden als het niveau niet meer toereikend is. o De leerlingen van het VSO krijgen een eigen emailadres als de nieuwbouw een feit is. Het programma veilig internetten wordt hierbij gebruikt. o Voorlichting aan collega’s.
•
Onderwijs aan zieke kinderen. o voorkomen van isolement o structuur bieden in de dagindeling o het kind het gevoel van eigenwaarde geven o continueren van het onderwijs/leerproces
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
50
Vanuit het onderwijskundig beleid: • Pedagogisch klimaat Het ontwikkelingsperspectief van de individuele leerling is, meer dan nu het geval is, bepalend voor de inrichting en de organisatie van het onderwijs. Niet de leerstof en de ordening daarvan is de norm voor de inrichting van het leerproces, maar de manier waarop de leerling leert. Daarbij passen andere werkvormen en andere ordeningsprincipes, die de leerling een grotere invloed op en verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces geven. In juni 2008 sluit het team een driejarig nascholingstraject “adaptief onderwijs” af. In de klassen zal het adaptief onderwijs gaandeweg dit traject zichtbaar worden. Aan het einde van deze planperiode moeten pedagogisch klimaat, inhoud van onderwijs, onderwijsvormen en doelstellingen in het verlengde van bovenstaande liggen. •
Onderwijsdoelen o Aan het einde van de planperiode zal zichtbaar gemaakt zijn, welke onderwijskundige doelen nagestreefd worden binnen welke stroming, hierbij ook kijkende naar de leeftijd van de kinderen en naar de uitstroommogelijkheden van de leerling.
•
Afstemmen onderwijs op onderwijsbehoeften leerlingen o Adaptief onderwijs, waarin plaats is voor individuele handelingsplannen (niet globaal) mat daarin ook opgenomen orthopedagogische doelen.
•
Inhoud van het onderwijs o In de komende planperiode willen we komen tot het bepalen van het virtuele eindniveau van ADL en Leergroepen, van waaruit het toekomstperspectief van elke individuele leerling kan worden afgeleid. (zie ook onderwijsdoelen) o Daarnaast willen we de gebiedsspecifieke leerlijnen evenals de leergebiedoverstijgende leerlijnen (inclusief de verder uitgewerkte en ingepaste bronnenverwijzing) verder uitbouwen tot het ondersteuningsmiddel van de inhoud van onderwijs en handelingsplanning.
•
Vak- en vormingsgebieden o In het schooljaar 2007-2008 zal er nascholing plaatsvinden over het werken met de leergebiedoverstijgende leerlijnen. o De leerkrachten gaan, in de periode augustus-september voor het eerst deze leerlijnen digitaal invoeren in DATA-care. A.d.h.v. de resultaten zullen groepsplannen en, indien nodig, individuele handelingsplannen opgesteld worden. o Binnen de leergebiedspecifieke en leergebiedoverstijgende leerlijnen zal er binnen twee jaar een selectie gemaakt zijn, v.w. doelen voor de ‘voorschoolse fase’, de onderbouw en bovenbouw s.o. én de onderbouw en bovenbouw v.s.o.
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
51
•
Onderwijsvormen o Binnen adaptief onderwijs te werken met bijzondere aandacht voor het klassenmanagement o.a. Vormen van werkplekleren en zelfstandig leren zijn hierbij een belangrijk item. o Middels PAP, POP en functioneringsgesprekken wordt ingespeeld op de eigen competentie en ontwikkelingsmogelijkheden hierin.
•
Didactisch handelen Zelfsturing bevorderen en tegemoet het dagelijks onderwijs zo te regisseren dat: o er een veilig en tegelijkertijd uitdagend leerklimaat ontstaat, waarvan kinderen mede-eigenaar zijn o kinderen vaardigheden ontwikkelen die nodig zijn om op eigen benen te staan o er geleerd wordt in betekenisvolle situaties, waarin kinderen elf vorm en inhoud kunnen geven aan hun leren o kinderen een reflectieve houding ontwikkelen
• Groeperingsvormen Vanaf schooljaar 2007-2008 wordt er binnen het VSO een begin gemaakt met praktijkgericht onderwijs. Na een opstartfase van één jaar zal in het schooljaar 20082009 een definitieve invoering gestalte krijgen. Aan de hand van deze en mogelijke verdere ontwikkelingen zijn aanpassingen in groeperingvormen verder mogelijk. • Leertijd We willen toewerken naar een schematisch overzicht, waarin de tijd dat bepaalde vakken gegeven worden (leergebied specifiek en leergebiedoverstijgend), wordt weggezet, en waarbij tevens rekening gehouden wordt met: de stromingen binnen de school (s.o., v.s.o., leer- auti of ADL-groep) en de keuzeprofielen, uitstroommogelijkheden van de leerlingen. Hierbij zullen we ons zoveel mogelijk conformeren aan de wettelijke tijd. • Leerrendement Een systeem waarbij voor de leerling optimale leeropbrengsten in relatie tot het voor hem/haar gestelde ontwikkelingsprofiel • Leerlingenzorg We willen naast de cyclus van de jaarlijkse handelingsplanning, toewerken naar interdisciplinair handelingsplanoverleg, waarin zowel ouders, leerkrachten, IB-er, psychologe en logopedisten zijn betrokken. We stellen ons een cyclus van 4 jaar ten doel en we starten met de nieuwe leerlingen van het schooljaar 2007-2008, danwel het schooljaar 2008-2009 . Na 4 jaar wordt deze cyclus geëvalueerd met de eerste groep leerlingen. Vanuit de kwaliteitszorg: • Kwaliteitszorg Naast de materiële aspecten, optimalisering communicatie en leerlingenzorg uitgewerkt in de doelstellingen zoals verwoord in hoofdstuk 3 en 4..
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
52
o o o o o
Werken met de trendwatch Jaarlijks het jaarverslag Jaarlijks nascholingsplan Aanpassing KMPO Afname KMPO
Vanuit de overige beleidsterreinen •
Beleidsterreinen personeel en materieel o De bestaande onderdelen van ons personeelsbeleidsplan waar nodig actualiseren in verband met de nieuwe regelgeving. o Nog verder inzoomen op taakdifferentiatie. o Verdere uitvoering van nascholingsbeleid o een verdere invulling geven aan integraal personeelsbeleid waarbij het competentiebeleid de aandacht krijgt. Hiervoor is nodig: vaststellen van de competenties van het personeel. nadruk op ziekteverzuim, mobiliteit, vitaliteit, werven en binden
8.3
De prioritering en planning van de beleidsvoornemens
In deze planning en prioritering geven we de beleidsvoornemens een plaats in de tijd. Zij vormen de basis voor het jaarplan met SMART-doelen.
Items Onderwijs Voorschools/kdc Ambulante begeleiding Autisme Arbeidstoeleiding ICT Zieke kinderen Pedagogisch klimaat Onderwijsdoelen Onderwijsbehoeften Inhoud van het onderwijs Vak- en vormingsgebieden Onderwijsvormen Didactisch handelen Groeperingsvormen Leertijd Leerrendement
Schooljaar 2007-2008
Schooljaar 2008-2009
Schooljaar 2009-2010
Schooljaar 2010-2011
X X X X X X X X X X X
X X X X X X
X
X
X X X X
X X
X
X
X X X
X X X X
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
X X X X
X
X X
X X
X
X X
53
Leerlingenzorg Kwaliteitszorg Overige beleidsterreinen
X x x
X X
X X X
X x
Voor een aantal items geldt dat ze in het schema onderscheiden worden, maar in de praktijk een sterke verbondenheid met elkaar hebben. In het onderwijskundig jaarplan zal deze verbondenheid gebruikt worden. Ook zullen daarbij de diverse subitems worden onderscheiden. Daarnaast is het een gegeven dat er items zijn die jaarlijks de aandacht blijven hebben
~Parkschool, Schoolplan 2007-2011~
54