Kennisinstituut Bier is het wetenschappelijke instituut op het gebied van verantwoorde bierconsumptie in relatie tot gezondheid. Het instituut wil gedegen, wetenschappelijke kennis over verantwoorde bierconsumptie en gezondheid toegankelijk en toepasbaar maken. Zo speelt Kennisinstituut Bier een rol bij het beantwoorden van de steeds groter wordende vraag naar kennis over gezonde voeding.
Postbus 590, 6700 AN Wageningen T 0317 750 620
[email protected] www.kennisinstituutbier.nl
De Diëtisten Coöperatie Nederland hecht belang aan goede informatie voor diëtisten en hun cliënten. Deze organisatie onderschrijft het belang van juiste informatie op het gebied van alcohol(consumptie).
Hoe vol is uw glas?
Bronnen: Eettabel, Voedingscentrum, 2009, 4e druk Gezondheidsraad, Richtlijnen goede voeding 2006 NEVO-tabel 2011, RIVM/Voedingscentrum, Den Haag 2011 www.voedingscentrum.nl
Copyright: ©Kennisinstituut Bier 2011
Alcohol in een gezonde leefstijl Alcoholhoudende dranken kunnen passen in een gezonde leefstijl, mits je met mate drinkt. De Gezondheidsraad stelt: “Volwassenen die gewend zijn alcoholhoudende dranken te gebruiken, wordt aanbevolen dit gebruik te beperken tot voor mannen twee standaardglazen en voor vrouwen tot één standaardglas per dag. De alcoholconsumptie dient gelijkmatig te worden gespreid over de dagen van de week. Alcoholgebruik wordt ontraden voor jongeren beneden de 18 jaar, vrouwen die zwanger zijn of dat kunnen of willen worden en vrouwen die borstvoeding geven.” Van een dergelijke alcoholconsumptie zijn positieve gezondheidseffecten bekend. Zo verlaagt het de kans op hart- en vaatziekten en zijn er aanwijzingen dat het beschermt tegen diabetes type 2. Deze effecten kunnen met name worden toegeschreven aan de alcohol. Elk standaardglas alcoholhoudende drank bevat ongeveer evenveel alcohol. Het maakt dus voor het effect op de gezondheid niet uit of je bier, wijn of gedistilleerd drinkt. Geheelonthouders worden niet aangemoedigd om (met mate) alcohol te gaan drinken. Alcoholconsumptie kan in sommige gevallen leiden tot gewenning en overmatige consumptie wat schadelijk is voor de gezondheid.
1
Maximaal standaardglas per dag
Hoeveel drinkt mijn cliënt? In principe zit er in een glas bier ongeveer evenveel alcohol als in een glas wijn of sterkedrank, als het maar in een glas van het juiste formaat wordt geschonken. In een standaardglas alcoholhoudende drank zit rond de 10 gram alcohol. Dit komt overeen met (ongeveer) 250 ml bier, 100 ml wijn en 35 ml sterkedrank. Maar door de verscheidenheid aan glazen, flesjes en blikjes is het vaak lastig om inzicht te krijgen in de alcoholconsumptie van uw cliënt. Met de Glazenstandaard op uw bureau kunt u alcoholconsumptie bespreekbaar maken. Gebruik de standaard om te bespreken hoeveel uw cliënt drinkt, zodat hij of zij zich realiseert om hoeveel standaardglazen het gaat. De gevulde glazen, flesjes en blikjes zijn zo realistisch mogelijk en in juiste verhouding afgebeeld. Voor de cliënt zijn de standaardglazen afgerond op halve glazen. Op de achterzijde van elke onderzetter staat aanvullende informatie voor u als gezondheidsprofessional exact weergegeven. Het doel van de Glazenstandaard is bewustwording van de cliënt op de volgende punten: t*TFFOHMBTXFM±±OHMBT )PFHSPPUJTIFUHMBTPGJTIFUFFOCMJLKFPGnFTKF t)PFWPMTDIFOLJLNJKOHMBT t)PFWFFMTUBOEBBSEHMB[FOESJOLJLHFNJEEFMEQFSEBH Bier-Pils Fluitje-200 ml
2
Maximaal standaardglazen per dag
Rode wijn Glas-150 ml
+ 1
= 2,5 standaardglazen
1,5
Praktische tips
t "MDPIPMDPOTVNQUJFCFUFLFOUWPPSWFFMNFOTFOHFOJFUFOFOPOUTQBOOFO0OEFSLFO deze aspecten en introduceer het begrip ‘verwencalorieën’. Verwencalorieën zijn afkomstig uit voedingsmiddelen die niet tot de basisvoeding behoren en daarom niet in de Schijf van Vijf voorkomen. Producten zoals gebak, koek en snacks vallen, net als alcoholhoudende dranken, in deze categorie. t 0WFSBMDPIPMIPVEFOEFESBOLFOMFWFOWFFMGBCFMTFONJTWFSTUBOEFO#JKWPPSCFFMEEBUFS in een glas sterkedrank meer alcohol zit dan in een glas bier. Of dat alleen rode wijn gunstige gezondheidseffecten kan hebben. Check eens of deze fabels ook bij uw cliënt bestaan. Een mooie ingang voor een goed gesprek over alcohol! t &FOTUBOEBBSEHMBTBMDPIPMIPVEFOEFESBOLCFWBUPOHFWFFSLDBM Om dit te verbranden moet een persoon van 70 kg: t NJOVUFOIBSEMPQFO t NJOVUFOUFOOJTTFO t NJOVUFOXBOEFMFO t "MDPIPMDPOTVNQUJFHBBUWBBLTBNFONFUFFO hapje. Dit zorgt voor een grotere inname van verwencalorieën. Let hier dus ook op. Een handig hulpmiddel hierbij is de Bierwijzer. Deze is door gezondheidsprofessionals te bestellen via: www.kennisinstituutbier.nl
En wat als uw cliënt meer dan verantwoord drinkt?
Tips om te minderen: t8FMLESBOLKFJOEFXFFLJTVIFUNFFTUFXBBSE ,PFTUFSEBUESBOLKF t8FMLFEBHWBOEFXFFL[PVVVXESBOLKFXFMLVOOFOMBUFOTUBBO t(FOJFUCFXVTU HBFSWPPS[JUUFO%SJOLVXHMBTOJFU[POEFSOBEFOLFOMFFH t%SJOLUVPQFFOCFQBBMEFEBHNFFSEBOPQBOEFSFEBHFO ,VOUVIFUPQEJFEBHXBUSVTUJHFSBBOEPFO t*TFFOLMFJOFSHMBTFFOJEFF t%SJOLFSFFOHMBTXBUFSCJK(PFEWPPSEFEPSTU t*TBMDPIPMWSJKCJFSFFOPQUJF 0GFFOBMDPIPMWSJKFDPDLUBJM
Bier - Pils Fluitje 200 ml
Stapelglas 200 ml
±
1
Maximaal standaardglas per dag
1
Vaasje 250 ml
Flesje 300 ml
±
Bier - Pils Blikje 330 ml
1,5
Pul of blik 500 ml
±
2
2
Maximaal standaardglazen per dag
Inhoud (ml)
Aantal standaardglazen
Energie (kcal)
Koolhydraten (g)
Fluitje
200
0,9
90
5,8
Stapelglas
200
0,9
90
5,8
Vaasje
250
1,1
113
7,3
Flesje
300
1,3
135
8,7
Blikje
330
1,5
149
9,6
Pul of blik
500
2,2
225
14,5
Extra informatie: t *OFFOTUBOEBBSEHMBTBMDPIPMIPVEFOEFESBOL[JUSPOEEFHSBN alcohol. Voor bier komt dit (ongeveer) overeen met 250 ml.
Bier - Overig
Bier - Overig
Alcoholvrij Oud bruin Rosébier Witbier Witbier Zwaar bier Zwaar bier Vaasje-250 ml Flesje-300 ml Flesje-300 ml Glas-250 ml Flesje-300 ml Glas-300 ml Flesje-330ml
Alcoholvrij Vaasje Oud bruin Flesje Rosébier Flesje Witbier Glas Witbier Flesje
0
±
1
Maximaal standaardglas per dag
0,5
±
1
±
1,5
±
Zwaar bier Glas
2
Zwaar bier Flesje
2
Maximaal standaardglazen per dag
Inhoud (ml)
Aantal standaardglazen
Energie (kcal)
Koolhydraten (g)
250
0,0
65
15,3
300
0,6
111
15,9
300
1,1
159
18,0
250
1,1
110
7,0
300
1,3
132
8,4
300
1,9
192
12,3
330
2,1
211
13,5
Extra informatie: t %FJOIPVEWBOHMB[FOFOnFTTFOLBOWBSJ¯SFO*OEF[F Glazenstandaard is uitgegaan van de meest voorkomende maten. t)FUBMDPIPMQFSDFOUBHFWBOPVECSVJOCJFS Ø JTMBHFSEBO EBUWBOQJMT Ø
t ;XBBSCJFSCFWBUNFFSEBOBMDPIPM Voorbeelden: Amstel Gold, La Trappe en Duvel.
Wijn Wit droog Glas-100/150 ml
Wit zoet Glas-100/150 ml
Wijn Rood Glas-100/150 ml
1 150 ml = ± 1,5
100 ml =
1
Maximaal standaardglas per dag
Inhoud (ml)
Aantal standaardglazen
Energie (kcal)
Koolhydraten (g)
Wit droog Glas
100 150
0,9 1,4
67 101
0,6 0,9
Wit zoet Glas
100 150
1,0 1,5
96 144
5,9 8,9
Rood Glas
100 150
1,0 1,5
82 123
3,0 4,5
±
Extra informatie:
2
Maximaal standaardglazen per dag
t%FHMB[FOCJKEFDMJ¯OUJOGPSNBUJF[JKOHFWVMEUPUNM de stippellijn geeft aan hoe vol het glas is bij 150 ml. t *OFFOTUBOEBBSEHMBTBMDPIPMIPVEFOEFESBOL[JUSPOEEFHSBN alcohol. Voor wijn komt dit (ongeveer) overeen met 100 ml.
t &S[JKOEJWFSTFXJKOHMB[FOBGHFCFFME [PEBUVXDMJ¯OULBO aanwijzen welk type wijnglas hij/zij thuis gebruikt. t (FCSVJLFFOTFFONBBUCFLFSPNCFUFSJO[JDIUUFLSJKHFOJO hoeveel er geschonken wordt.
Wijn - Overig Sherry Glas-50 ml
Port Glas-50 ml
Rosé Glas-100/150 ml
Mousserende wijn Glas-100/150 ml
Wijn - Overig Wijn Fles-750 ml
Inhoud (ml)
Aantal standaardglazen
Energie (kcal)
Koolhydraten (g)
50
0,7
56
1,6
50
0,7
78
6,5
Rosé Glas
100 150
0,9 1,3
71 107
2,5 3,8
Mousserende wijn Glas
100 150
0,9 1,4
73 110
2,0 3,0
750
7,5
612
23,8
Sherry Glas Port Glas
±
1
Maximaal standaardglas per dag
0,5
1 150 ml = ± 1,5 100 ml = ±
±
Wijn Fles
7,5
2
Maximaal standaardglazen per dag
Extra informatie: t%FHMB[FOCJKEFDMJ¯OUJOGPSNBUJF[JKOHFWVMEUPUNM de stippellijn geeft aan hoe vol het glas is bij 150 ml. t *OFFOTUBOEBBSEHMBTBMDPIPMIPVEFOEFESBOL[JUSPOEEFHSBN alcohol. Voor wijn komt dit (ongeveer) overeen met 100 ml.
t &SHBBOSVJN[FWFOTUBOEBBSEHMB[FOVJUFFOnFTXJKOWBONM Lukt dit niet, dan zit er meer dan 100 ml in het glas. t (FCSVJLFFOTFFONBBUCFLFSPNCFUFSJO[JDIUUFLSJKHFO in hoeveel er geschonken wordt.
Gedistilleerd Likeur 15-25% Glas-35 ml
Jenever Glas-35 ml
Whisky Glas-35 ml
Mixdrank Glas-250 ml
Gedistilleerd Mixdrank Flesje-275 ml
Likeur <15% Glas Likeur 15-25% Glas Likeur >25% Glas Jenever Glas Whisky Glas Mixdrank Glas
±
0,5
±
1
±
Mixdrank Flesje
1,5
Inhoud (ml)
Aantal standaardglazen
Energie (kcal)
Koolhydraten (g)
35
0,4
70
10,2
35
0,6
85
10,2
35
0,9
102
10,2
35
1,0
70
0,4
35
1,2
86
0,0
250
1,2
170
21,0
275
1,4
204
27,0
Extra informatie: t *OFFOTUBOEBBSEHMBTBMDPIPMIPVEFOEFESBOL[JUSPOEEFHSBN alcohol. Voor gedistilleerd komt dit (ongeveer) overeen met 35 ml.
1
Maximaal standaardglas per dag
2
Maximaal standaardglazen per dag
t%FWPFEJOHTXBBSEFJTBGIBOLFMJKLWBOEFESBOLFOEJFHFNJYU worden en de verhouding. In deze Glazenstandaard is uitgegaan van rum-cola in de verhouding 35 ml rum en 215 ml cola.
t 7PPSCFFMEWBOMJLFVS -JLPSFUUF
t &FOCMJLKFNJYESBOLIFFGUEF[FMGEFJOIPVEBMTFFOHMBTNJYESBOL
t 7PPSCFFMEFOWBOMJLFVS1JTBOH"NCPO 4BGBSJ 1J©B
t (FCSVJLFFOTFFONBBUCFLFSPNCFUFSJO[JDIUUFLSJKHFOJO
Colada, Blue Curaçao, Crème de Cassis, Passoa, Bootz likeuren. t 7PPSCFFMEFOWBOMJLFVS 5JB.BSJB (SBOE.BSOJFS Sambuca, Amarreto, Bols/De Kuyper likeuren.
hoeveel er geschonken wordt.
