Begrippenlijst Hieronder vind je van a – z de begrippen waar je (mogelijk) mee te maken krijgt als je gaat studeren. Associate Degree De Associate degree (Ad) is een tweejarige studie in het hoger beroepsonderwijs (hbo) en zit qua niveau tussen een mbo-4 en een hbo-bachelor in. Je kunt met de Associate degree starten als:
Je een mbo-4 diploma hebt en graag wil doorleren, maar een vierjarige hbo-bacheloropleiding te lang vindt. Je werkt (op mbo-4 of havo-niveau) en je graag verder wil specialiseren in je beroep. Je een havo-diploma hebt, maar (nog) geen vierjarige hbo-bacheloropleiding wilt volgen. Als je de Associate degree hebt afgerond, kun je met je wettelijk erkende diploma doorstromen naar de vervolgfase van de hbo-bachelor, of gaan werken.Op Studiekeuze123.nl staat een overzicht van associate degrees. Meer weten? De rijksoverheid heeft een filmpje ontwikkeld dat je kunt bekijken. Auditie Voor sommige (kunst)opleidingen moet je auditie doen. Docenten beoordelen of je voldoende talent hebt om de opleiding te kunnen volgen (zie ook Selectie). Bachelor Dit is een internationale titel die je mag gebruiken na een succesvol afgeronde bachelorstudie aan de hogeschool of universiteit. De bachelortitel mag je achter je naam vermelden. Er zijn verschillende varianten, afhankelijk van de opleiding die je hebt gevolgd. Op de hogeschool duurt de bacheloropleiding vier jaar. Op de universiteit duurt je bacheloropleiding drie jaar en is een masteropleiding een logisch vervolg. Bekostigd hoger onderwijs Bij een bekostigde hogeschool of universiteit betaalt (bekostigt) de overheid de instelling om opleidingen te verzorgen. Als je deelneemt aan een opleiding van een bekostigde hogeschool of universiteit heb je recht op studiefinanciering. Naast bekostigd onderwijs heb je ook particulier onderwijs. Ook hier heb je in sommige gevallen recht op studiefinanciering. Bindend Studieadvies Als je te weinig studiepunten haalt in het eerste jaar, kun je een bindend studieadvies (BSA) krijgen om met je studie te stoppen. Je mag je dan wel inschrijven voor een andere opleiding. Niet alle opleidingen werken met een bindend studieadvies. Op Studiekeuze123.nl kun je op de opleidingsfactsheets onder 'Facts & Figures' zien of een opleiding een BSA heeft en hoeveel studiepunten je hiervoor moet halen. Brede bacheloropleiding Dit is een breed onderwijsprogramma in het eerste jaar van de universiteit, waarin verschillende wetenschapsgebieden zijn samengevoegd. Bij bacheloropleidingen met een breed eerste jaar, kun je als student zonder verlies van studiepunten na het eerste jaar alsnog naar een andere opleiding overstappen. Collegegeld Het collegegeld is het geld dat je betaalt om aan een universiteit of hogeschool te mogen studeren. Het bedrag je dat aan een instelling betaalt, hangt echter af van je achtergrond en het type onderwijs.Voor bekostigd hoger onderwijs zijn er twee soorten collegegeld
Wettelijk collegegeld schooljaar 2013-2014: €1.835 (voltijd), €1.049 - €1.835 (deeltijd / duaal). Op de site van DUO staat aan welke voorwaarden je moet voldoen om wettelijk collegegeld te betalen. Instellingscollegegeld: Als je niet voldoet aan de voorwaarden voor wettelijk collegegeld, dan zal je dit collegegeld moeten betalen. Het bedrag verschilt per instelling en is een stuk hoger dan het wettelijk collegegeld. Voor particulier hoger onderwijs geldt dat de instelling zelf bepaalt wat de hoogte van het collegegeld is.
Deeltijd Bij een studie in deeltijd ga je naast je baan één, twee of drie avonden per week naar de hogeschool of universiteit. Je staat als deeltijdstudent ingeschreven en je hebt geen recht op studiefinanciering. Digitaal proefstuderen Naast de reguliere vormen van proefstuderen kan je ook digitaal proefstuderen; op de websites van instellingen die dit aanbieden, vind je via een inlogcode een opdracht die je zelfstandig kunt uitwerken. Meer informatie over (online) proefstuderen kan je vinden op de site van de instellingen. Duaal Bij een duale studie wordt studeren en een betaalde baan afgewisseld of gecombineerd. Anders dan bij deeltijd, vullen werk en studie elkaar aan. Zonder passend werk kun je geen duale opleiding volgen. Je hoeft hierbij geen stage te lopen. In de periode die je werkt, ben je werknemer en ontvang je een salaris. Je hebt recht op studiefinanciering voor de periode dat je studeert. Op de universiteit betekent duaal studeren meestal dat je studie wordt verlengd met een jaar werken in de praktijk. Duits- of Engelstalig onderwijs Je kunt kiezen voor een opleiding die helemaal in het Engels of Duits wordt gegeven. Handig als je verder wilt in het buitenland. Kijk voor het actuele aanbod op www.studyfinder.nl. DUO Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) regelt namens het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) de studiefinanciering, de OV-studentenkaart en de inschrijving in het (hoger) onderwijs. Meer informatie vind je op www.duo.nl. Educatieve Master Een educatieve master is een één- of tweejarige opleiding (120 ECTS) op de hogeschool of universiteit waarin een eerstegraads onderwijsbevoegdheid wordt gehaald. Na een studie Frans of Engels kun je dan bijvoorbeeld je onderwijsbevoegdheid halen. De invulling verschilt per instelling. Soms is het een master die je doet na je gewone master, en soms kun je het meteen doen na je bachelor. Handicap of functiebeperking Op Studiekeuze123.nl wordt op de instellingsfactsheets weergegeven hoe universiteiten en hogescholen scoren op speciale voorzieningen hebben voor studenten met een functiebeperking, zoals dyslexie. Elke instelling heeft daarnaast een contactpersoon die meer informatie kan geven. Hogeschool of Universiteit Een hogeschool biedt beroepsgerichte opleidingen aan; na vier jaar ben je klaar om de arbeidsmarkt op te gaan. Op hogescholen doe je kennis op waar je in de praktijk wat aan hebt. Werkervaring opdoen is een belangrijk onderdeel van een hbo-opleiding. Je leert de theoriekennis tijdens stages toe te passen op de werkvloer. Voor de hogeschool heb je minimaal een havo of mbo-4 diploma nodig om toegelaten te worden. Bij een universiteit leer je complexe zaken te analyseren en ook zelf wetenschappelijk onderzoek te doen. Studeren aan de universiteit is iets heel anders dan naar school gaan. Vergeleken met een hboopleiding biedt de universiteit minder structuur en meer vrijheid. Je bent zelf verantwoordelijk voor het verloop van de studie. Er is grote keuzevrijheid bij het kiezen van hoofd- en bijvakken. Naast veel zelfstudie moet je discipline opbrengen om colleges bij te wonen en zorgen dat je je tentamens haalt. WO is een veelgebruikte afkorting voor ‘wetenschappelijk onderwijs'; dit zijn opleidingen aan de universiteit. Voor de universiteit heb je minimaal een vwo-diploma of een hbo-propedeuse nodig om toegelaten te worden. Inschrijven Inschrijven voor het bekostigd hoger onderwijs doe je via www.studielink.nl. Voor particulier onderwijs schrijf je je in bij de instellingen zelf. Intakegesprek Een aantal instellingen biedt een individueel studiekeuzegesprek aan, om studenten een beter beeld van de studie te geven.
Loten Voor sommige studies is meer belangstelling dan er plaatsen zijn. Geneeskunde is hier een voorbeeld van. Het is in dat geval verstandig om je ook voor een andere studie aan te melden, zodat je wat achter de hand hebt als je wordt uitgeloot, want dat hoor je pas in juli. Bij een ‘gewogen loting’ hebben scholieren met hoge eindexamencijfers meer kans. Majors en Minors Majors zijn de hoofdvakken en omvatten het grootste deel van je opleiding. Minors zijn pakketjes samenhangende keuzevakken waarmee je je opleiding kunt verbreden of verdiepen. Master Internationale titel die je mag gebruiken na een succesvol afgeronde masteropleiding. Een masteropleiding is een vervolg op een bacheloropleiding. Deze masterfase duurt een of twee jaar. Het zijn vooral universiteiten waar je een masteropleiding kunt doen, maar ook sommige hogescholen bieden (beroepsgerichte) masteropleidingen aan. Meeloopdagen Als je serieus geïnteresseerd bent in een studie, kun je een dagje meelopen. Informeer hiernaar bij de opleiding. Tijdens een meeloopdag word je gekoppeld aan een tweede- of derdejaarsstudent. Je volgt samen de colleges en werkgroepen van die dag. Er wordt niets speciaal voor jou georganiseerd. In de pauzes kun je vragen stellen en praten met studenten en docenten. Je krijgt zo een goede indruk van hoe het er echt aan toegaat op de hogeschool of universiteit. Numerus Fixus Betekent letterlijk: vastgesteld aantal. Voor sommige studies, zoals geneeskunde of kunstopleidingen, is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar, daar geldt een ‘studentenstop’. Je moet loten voor een plaats of de selectie vindt plaats op basis van prestaties en motivatie. Op de opleidingsfactsheets wordt aangegeven of een studie een numerus fixus heeft of niet. OV-Studentenkaart Je hebt als student met studiefinanciering recht op gratis openbaar vervoer. Je kunt kiezen tussen een weekkaart (vrij reizen door de week) of een weekendkaart (vrij reizen in het weekeinde). De overige dagen reis je met 40 procent korting. Particulier hoger onderwijs Nederland telt tientallen particuliere hogescholen en enkele particuliere universiteiten, waarvan Universiteit Nyenrode de bekendste is. Particuliere instellingen worden niet gefinancierd door de overheid. Zij bieden o.a. geaccrediteerd onderwijs aan; studenten hebben in dat geval recht op studiefinanciering. Het collegegeld kan hoger zijn dan bij de bekostigde opleidingen. Naast particulier onderwijs heb je ook bekostigd onderwijs. Postinitiële masteropleiding De postinitiële masterprogramma's zijn veelal beroepsgerichte opleidingen die primair gericht zijn op mensen die al een hbo- of universitaire titel of graad behaald hebben en/of over de nodige werkervaring in de beroepspraktijk beschikken. Deze zogenaamde 'niet-bekostigde' masterprogramma's worden niet gesubsidieerd door de Nederlandse overheid; het collegegeld wijkt daardoor af en studenten kunnen geen aanspraak maken op studiefinanciering (behalve als je nog recht op studiefinanciering ‘over' hebt). Voor toelating tot zo'n master is niet per definitie een overeenkomende bacheloropleiding noodzakelijk. Het aantal plaatsen van zo'n opleiding is veelal beperkt en kandidaten worden geselecteerd. Een ander kenmerkend verschil is dat ze geen toegang bieden tot een promotietraject. Deze postinitiële masterprogramma's worden zowel door hbo-opleidingen als universiteiten aangeboden. Proefstuderen Als groep belangstellende scholieren vorm je samen een nieuwe klas voor één dag. Iemand van de hogeschool of universiteit heet je welkom, je wordt als groep studenten behandeld. Je volgt samen een paar vakken en krijgt een opdracht om uit te werken. Zo kun je echt de sfeer proeven van een opleiding aan een hogeschool of universiteit. Informeer of de opleiding van jouw keuze deze mogelijkheid aanbiedt. Meer informatie over proefstuderen vind je bij de instellingen.
Researchmaster Een researchmaster heeft een focus op onderzoek, een hoge kwaliteit en de toelatingseisen zijn streng. Een researchmaster duurt twee jaar. Researchmasters zijn op Studiekeuze123 te herkennen aan de toevoeging ‘research' achter de naam en onderscheiden zich van reguliere universitaire masteropleidingen op een aantal punten.
Doelstellingen en programma zijn specifiek gericht op het verwerven van onderzoekscompetenties; Ze hebben een academische context van onbetwistbaar hoge kwaliteit met een streven naar excellentie; Er vindt een selectie plaats van studenten met bovengemiddelde academische prestaties en ambities. Simpel gezegd: een researchmaster heeft een focus op onderzoek, een hoge kwaliteit en de toelating is streng. Researchmasters duren twee jaar. Schakeljaar Als je een niet-aansluitende master wilt volgen, is het vaak, vooral bij een overgang van een hbobachelor naar een wo-master, nodig om een schakeljaar te volgen. In dit schakeljaar leer je de belangrijkste vaardigheden die nodig zijn voordat je aan de master mag beginnen. Zo'n schakeljaar is vaak duur, omdat je geen studiefinanciering krijgt en het dus grotendeels uit eigen zak betaald moet worden. Daarnaast kunnen masters ook nog individuele eisen stellen aan studenten. Kijk daarom altijd goed welke toelatingseisen een master heeft en wat je moet doen als je (nog) niet aan deze eisen voldoet. Selectie Een aantal opleidingen selecteert studenten. Voor de hogere hotelschool moet je bijvoorbeeld over managementcapaciteiten beschikken, voor een kunstopleiding heb je artistiek talent nodig. Tijdens speciale selectiedagen word je getest. Ook krijg je een gesprek. Studie in Cijfers (Studiebijsluiter) Studie in Cijfers (onofficiële naam: studiebijsluiter) is ontwikkeld als onderdeel van het totale palet aan studiekeuze-informatie. Deze studiebijsluiter toont betrouwbare cijfers (gemakkelijker) vindbaar en vergelijkbaar, over o.a. studenttevredenheid, diploma-rendement en arbeidsmarkt per opleiding t.o.v. het landelijk gemiddelde van deze opleiding. De studiebijsluiter wordt geïntegreerd in de opleidingsinformatie (online en folders) van hogescholen en van Studiekeuze123.nl. Studie in Cijfers is een initiatief van de jongerenorganisaties LAKS, ISO LSVb, CNV Jongeren en JOB en is gefaciliteerd door Studiekeuze123. Meer weten? Bekijk Studie in Cijfers op deze site. Studeren in het buitenland Veel studenten gaan na hun bachelor verder studeren in het buitenland. Omdat de titels internationaal zijn, kun je makkelijk overstappen. Je kunt ook meteen kiezen voor een bacheloropleiding in het buitenland. Kijk op www.nuffic.nl. Studiefinanciering Als je voltijd of duaal een opleiding aan een hogeschool of universiteit volgt, heb je recht op studiefinanciering. Je studiefinanciering kan bestaan uit een basisbeurs, een aanvullende beurs, een rentedragende lening of een collegegeldkrediet. De beurs is een prestatiebeurs: dat betekent dat hij als lening wordt uitbetaald. Als je de opleiding afrondt in de tijd die ervoor staat, wordt je beurs achteraf omgezet in een gift. De lening en het collegegeldkrediet moet je na je opleiding terugbetalen. Kijk op www.duo.nl. Studielast Je studielast wordt uitgedrukt in studiepunten (ECTS). Voor elk vak is vastgesteld hoeveel studiepunten je daarvoor krijgt. Een driejarige universitaire bachelor levert 60 ECTS per jaar op, dus 180 ECTS in totaal. Een vierjarige hbo-bachelor levert 240 ECTS op. Eén ECTS staat voor 28 uur studie. Studielink Inschrijven voor een bekostigde opleiding, doe je via www.studielink.nl.
Titels Bachelor is een internationale titel waarop je recht hebt na een succesvol afgeronde bachelorstudie aan de hogeschool of universiteit. Een bachelor titel mag je achter je naam vermelden, bijvoorbeeld: BEc (bachelor of economics), BA (bachelor of arts) of BSc (bachelor of science). Ook Master is een internationale titel die je achter je naam zet, bijvoorbeeld MSc (Master of Science). Toelatingseisen Soms voldoe je niet aan de toelatingseisen voor de studie, omdat bijvoorbeeld je profiel niet aansluit. Dan kun je bijspijkeren of je kunt aantonen dat je wel de vereiste kennis hebt. Informeer bij de opleiding. De toelatingseisen per opleiding kun je vinden op de opleidingsfactsheets onder 'Toelating en Kosten'. Verkorte studie Met een mbo-diploma op zak kun je in sommige gevallen een aansluitende hbo-studie met één tot anderhalf jaar bekorten. Dit hangt af van jouw individuele situatie, dus vraag bij de opleiding naar de mogelijkheden. Sommige hogescholen kennen ook speciale vwo-trajecten die sneller gaan dan het reguliere programma. Voltijd Als je ingeschreven staat als voltijd student wordt van je verwacht dat je gemiddeld 40 uur per week besteedt aan je studie. In principe volg je dan elke dag lessen of colleges, loop je stages en doe je aan zelfstudie. Werken en leren Als je wilt werken en leren tegelijk, kun je kiezen voor een duale opleiding, voor een deeltijdopleiding of voor afstandsonderwijs.
