Het ideale team voor de beste dementiezorg

“Het ideale team voor de beste dementiezorg” Voorstel voor een pilot i.k.v. het vernieuwingsprogramma Waardigheid en Trots

Indiener

Stichting QuaRijn Postbus 36 3960 BA Wijk bij Duurstede Tel. 0343 – 45 94 60 http://www.QuaRijn.nl/

Bestuurder

Mw. M.A.E. Hagen – Tervoort, Raad van Bestuur Tel. 0343 – 45 94 60 (algemeen nummer) Email [email protected]

Contactpersoon

Dhr. H. van der Wijk, regiomanager Oost Tel. 0343 – 45 94 59 (secretariaat) Email [email protected]

Locatie

De Koekoek Nieuweweg 30a t/m 30f 3901 BE Veenendaal http://www.QuaRijn.nl/De-Koekoek-Veenendaal

MH/DB

Definitief d.d. 17-6-2015

Pag. 1 van 8

Situatieschets locatie De Koekoek en visie QuaRijn Aantal cliënten Medewerkers

39 FUNCTIE Verzorgende niv. 3 Verpleegkundige niv. 4 Verpleegkundige niv. 5 Totaal

AANTAL 5 11 6 22

FTE 3.8 9.3 4.4 17.5

STAGIAIRES 0 18 6 24

Aard van de zorg

Kleinschalig wonen psychogeriatrie, volledig pakket thuis V&V

Kwaliteit

De Koekoek is in 2014 geopend; er heeft nog geen bezoek door de Inspectie voor de Gezondheidszorg plaatsgevonden. Wel is er in 2014 een externe audit afgenomen door Lloyds Register Quality Assurance. Er zijn geen (major) non-conformities geconstateerd, de basis is op orde.

Zorgkaartnederland.nl

Locatie is aangemeld: https://www.zorgkaartnederland.nl/zorginstelling/verpleeghuisen-verzorgingshuis-quarijn-de-koekoek-veenendaal-3055884 Er zijn nog geen reviews geplaatst (d.d. 10 juni 2015). QuaRijn wil graag actief deelnemen aan deze website.

Visie op dementiezorg

QuaRijn heeft de ambitie om regionaal ‘de beste in dementiezorg’ te worden. Deze ambitie is vastgelegd in het strategisch beleid en wordt dit jaar uitgewerkt in een visiedocument psychogeriatrische zorg (in ontwikkeling). HOOFDLIJNEN VAN DEZE VISIE: Het inzicht dat de beleving, het dementieproces en ook het gedrag van mensen met dementie van buitenaf beïnvloed kunnen worden heeft in het denken over dementiezorg grote veranderingen teweeg gebracht. Welke omgangsvormen en omgevingsfactoren passen het beste bij de beleving van mensen met dementie? Deze psychosociale invalshoek van dementie houdt in de praktijk in dat naasten, zorgmedewerkers en behandelaars een duidelijke verantwoordelijkheid hebben voor het psychisch en sociaal functioneren van mensen met dementie. Binnen QuaRijn is het belangrijkste uitgangspunt dat een ieder elke dag opnieuw probeert aan te sluiten bij de behoeften, voorkeuren en belevingswereld van de persoon met dementie. Daarbij staat de kwaliteit van leven voorop. Die levenskwaliteit wordt door verschillende levensgebieden beïnvloed en/of bedreigd. Om zowel de complexiteit te benadrukken, maar ook tot een voor iedereen werkbaar en begrijpelijk concept te komen onderscheiden we drie factoren:

QuaRijn – Het ideale team voor de beste dementiezorg


Pag. 2 van 8

Situatieschets locatie De Koekoek en visie QuaRijn 1. fysieke factoren 2. psychosociale factoren 3. en de leefomgeving. Deze drie factoren beïnvloeden elkaar. Een puur medische benadering laat te weinig ruimte voor de gevoelswereld van de persoon met dementie, terwijl in een strikte welzijnsbenadering belangrijke medische zaken over het hoofd kunnen worden gezien. QuaRijn kiest daarom voor geïntegreerde belevingsgerichte zorg, waarin verschillende disciplines samenwerken om met ieders expertise tot een zo veilig en prettig mogelijke leefsituatie te komen voor ieder mens die bij QuaRijn verblijft of thuis zorg ontvangt. Uitwerking van deze visie vindt plaats aan de hand van de volgende thema’s: a) Belevingsgericht : kennis en empathie b) Medewerkers : mensen voor mensen c) Multidisciplinair : teamwork: delen en samenwerken d) Mantelzorg : ruimte voor betrokkenheid e) Woonomgeving : veilig, vertrouwd en uitnodigend f) Dagindeling : zin in de dag g) Voeding : lekker en gezond eten h) Zorgverlening : veilig en verantwoord i) (Para)medische inzet : expertise inbrengen j) Medicatie : niet te snel en niet te veel k) Onbegrepen gedrag : methodisch werken l) Onvrijwillige zorg : bescherming van kwetsbaarheid m) Naar het verpleeghuis : geen ‘opname’ maar een verhuizing n) Overlijden : menswaardige terminale zorg



Pag. 3 van 8

Pilot

Deskundigheden en competenties: de ideale teamsamenstelling voor de beste dementiezorg (kleinschalig wonen)

Achtergrond

Met de visie op de langdurige zorg waarbij zo lang mogelijk thuis blijven wonen het credo is, stijgt de complexiteit en intensiviteit van de zorg binnen instellingen. Immers, pas wanneer de zorg dermate complex is dat de cliënt met geen mogelijkheid nog thuis verantwoord kan wonen, komt hij in aanmerking voor langdurige zorg in een verpleeghuis of een vergelijkbare zorgvorm. Voor de psychogeriatrische zorg betekent dit veelal een stijging in psychiatrische en psychogeriatrische beelden (‘probleemgedrag’), aangezien dit vaak een van de belangrijkste redenen is waarom het thuis niet meer gaat. Deze stijging in complexiteit is lange tijd niet gepaard gegaan met een stijging in het opleidingsniveau van de medewerkers die voor deze mensen zorgen, hoewel de roep om hoger opgeleid personeel al geruime tijd klinkt. Zo werd uit een recent rapport over onbegrepen gedrag van de Inspectie voor de Gezondheidszorg duidelijk, dat vroegtijdig signaleren en analyseren van (probleem)gedrag van cruciaal belang is voor een efficiënte behandeling zonder psychofarmaca, en dat hiervoor een opschaling van het opleidingsniveau onder verzorgend personeel onontbeerlijk is.

Situatieschets

Stichting QuaRijn heeft met de opening in 2014 van de locatie De Koekoek stappen gezet om dit gat tussen toenemende complexiteit en opleidingsniveau te dichten. De Koekoek is een leerbedrijf waar verpleegkundigen in opleiding (niveau 4 en 5) samenwerken met reeds gediplomeerde verpleegkundigen van hetzelfde opleidingsniveau. Hiermee beoogt QuaRijn niet alleen het huidige deskundigheidsniveau te verhogen, maar de verhoging ook toekomstbestendig te maken.

De Koekoek brengt ‘zorg zo thuis als mogelijk’ in praktijk. Dit betekent bijvoorbeeld dat de inrichting van de units huiselijk is en bestaat uit een woonkamer en een leefkeuken. Er wordt dagelijks met de bewoners boodschappen gedaan en gekookt. Bewoners hebben allemaal een eigen, ruime studio met badkamer. Het scheiden van wonen en zorg komt ook terug in de financiering: de bewoners huren hun woning en ontvangen de zorg en behandeling in de vorm van het volledig pakket thuis (VPT).



Pag. 4 van 8

Pilot

Deskundigheden en competenties: de ideale teamsamenstelling voor de beste dementiezorg (kleinschalig wonen) Door de combinatie van een hoog opleidingsniveau en een visie waarin ‘thuis voelen’ centraal staat, geeft QuaRijn vorm aan de idee achter de Wet langdurige zorg: professionele zorg, zo thuis als mogelijk.

Het op grote schaal inzetten van verpleegkundigen is relatief nieuw in de langdurige psychogeriatrische zorg. De opschaling van het opleidingsniveau heeft duidelijk meerwaarde voor de verpleegkundige zorg en het analyseren van complex gedrag. Daar staat tegenover, dat de meeste verpleegkundigen hun opleiding hebben gevolgd in een ziekenhuissetting. Hierdoor vinden zij het vaak lastig om cliënten vanuit hun welbevinden te begeleiden, en bijv. terughoudend te zijn met het aanvragen van medische consulten. Nog onlangs is vanuit de Christelijke Hogeschool Ede een onderzoeksrapport uitgebracht onder de titel ‘Samen zorgen’ (bijlage 1). Dit onderzoek gaat over de samenwerkingsrelatie tussen de verpleegkundigen en de mantelzorgers binnen De Koekoek, waarbij in een aantal aanbevelingen ook het welzijnsaspect genoemd wordt. Doelstelling

De doelstelling van deze pilot is tweeledig: 1. Inzicht verkrijgen in de ideale teamsamenstelling voor ‘professionele dementiezorg, zo thuis als mogelijk’: hoeveel medewerkers, met welke opleiding, deskundigheden en competenties zijn verhoudingsgewijs nodig om cliëntgerichte zorg verantwoord en doelmatig te kunnen leveren. 2. Realiseren van een optimale, duurzame inzet van verpleegkundigen niveau 4 en 5 in de psychogeriatrische zorg door verbetering van de kennis en kunde op welzijnsgebied.



Pag. 5 van 8

Pilot

Deskundigheden en competenties: de ideale teamsamenstelling voor de beste dementiezorg (kleinschalig wonen)

Resultaten

1. Toename van de kwaliteit van leven van cliënten door het vinden van de juiste balans in verpleegkundige zorg en welzijn, blijkend uit ervaringen van cliënten en familieleden. 2. Verrijking van de kennis en ervaring van verpleegkundigen gericht op welzijn en samenwerking met mantelzorgers. 3. Duurzame verbetering van de inzetbaarheid van verpleegkundigen binnen de ouderenzorg door vergroting van hun kennis en kunde op het gebied van welbevinden, o.a. blijkend uit doorstroming van leerlingen en stagiaires. 4. Een ideaaltypische beschrijving van een team dat de zorg en begeleiding van dementerende ouderen in een kleinschalige setting organiseert, in termen van deskundigheden, kwalificatieniveaus en competenties en hun onderlinge verhoudingen, bruikbaar als leidraad voor andere locaties, zowel binnen als buiten QuaRijn.

Relatie met speerpunten Waardigheid en Trots

Doelen en resultaten liggen primair op het gebied van de kwaliteit van professionals (speerpunt 3) en dragen indirect tevens bij aan cliëntgerichte zorg (speerpunt 1).

Werkwijze

1. De verpleegkundige gaat de cliënt meer vanuit het welzijn benaderen. Bijvoorbeeld: activiteiten voor mensen in verschillende stadia van dementie bedenken, inschatten op welke manier bewoners in het dagelijkse leven (koken, de was doen, huishouden) mee kunnen doen en kunnen inspelen op psychosociale behoeften. Familieleden en mantelzorgers hierbij betrekken, is daarbij voor hen normaal. 2. Omdat deze situatie zo nieuw is, willen we beginnen met inventariseren van behoeften bij verpleegkundigen en mantelzorgers wat betreft de welzijnscomponent van het wonen in De Koekoek. Wij denken daarbij een semi-gestructureerde vragenlijst te gaan gebruiken.



Pag. 6 van 8

Pilot

Deskundigheden en competenties: de ideale teamsamenstelling voor de beste dementiezorg (kleinschalig wonen) Vervolgens zal in een focusgroep bepaald worden welke stappen nodig zijn om verbeteringen door te voeren. Doordat zowel de inventarisatie als het doorvoeren van de verbeteringen bottom-up worden georganiseerd, is de verwachting dat er betere resultaten geboekt worden dan wanneer er vanuit de top van de organisatie nieuwe regels worden ‘opgelegd’. 3. Deze werkwijze en resultaten zullen worden verspreid binnen en buiten QuaRijn en ook worden betrokken in de samenwerking met opleidingsinstellingen (zie hieronder). Door de doorstroom van afgestudeerde leerlingen en stagiaires vanuit De Koekoek naar andere locaties van QuaRijn, ontstaat een olievlekwerking. 4. Voor het ontdekken van de ideale teamsamenstelling is variatie in de teamsamenstelling door de tijd of vergelijking met andere teams nodig. Een werkwijze hiervoor wordt nog bepaald. We maken hierbij graag gebruik van expertise vanuit kennisinstellingen.

Ambitie en draagvlak

BESTUURDER: “De pilot past in de recent gekozen strategische koers met de titel: ‘op naar dienstverlening met een ‘wow’ effect’. Hieruit spreekt de ambitie om mensen die ons nodig hebben kwaliteit van leven te bieden waarbij zij zich, ook als ze ziek zijn, positief blijven verwonderen in het leven. Binnen QuaRijn is onder leiding van de bestuurder strategische personeelsplanning tot stand gekomen. Zij voert een beleid waarbij medewerkers worden gestimuleerd om zichzelf te ontwikkelen en te investeren in zichzelf met opleidingen zoals niveau 3, 4 en 5 en de opleiding Gespecialiseerd Verzorgende Psychogeriatrie (GVP). Dit beleid is geborgd in de strategische personeelsplanning 2015-2018. De bestuurder is positief verbonden met locatie De Koekoek, het innovatieve concept van deze locatie en de vraagstukken die er leven. Zij ziet uit naar de pilot en verwacht dat QuaRijn met deze pilot een bijdrage kan leveren aan een duurzame en zinvolle inzet van verpleegkundigen gericht op kwalitatief goede zorg, waardigheid en kwaliteit van leven van mensen met een psychogeriatrische aandoening. De bestuurder stimuleert en draagt bij aan de verbinding van de zorg met hogescholen in de regio en is bereid te investeren in verdere ontwikkelingen.



Pag. 7 van 8

Pilot

Deskundigheden en competenties: de ideale teamsamenstelling voor de beste dementiezorg (kleinschalig wonen) De bestuurder wil een actieve rol spelen in het pilottraject en stelt de organisatie graag open voor leerervaringen, zowel van buiten naar binnen als van binnen naar buiten QuaRijn.” (bijlage 2, artikel in ‘Boardroom Zorg’, mei 2015) CENTRALE CLIËNTENRAAD: “De Centrale cliëntenraad staat zeer positief tegenover het pilotvoorstel, omdat de bewoners hierin centraal komen te staan en de kwaliteitsverbetering ten gunste is van de bewoners. We denken graag mee over de betere in zet van het personeel en willen ook graag op de hoogte gehouden worden van het op hoger niveau brengen van het personeel. We willen graag betrokken zijn en blijven bij de uitvoering van de pilot.” ONDERNEMINGSRAAD: “De ondernemingsraad staat zeer positief tegenover het pilotvoorstel, omdat het gericht is op verdere kwaliteitsverbeteringen en optimale, duurzame personele inzet en groei. Wij denken zeker mee bij de uitvoering hiervan en worden graag nauw betrokken bij de verdere ontwikkelingen. Als een serieuze partner zullen wij er zorg voor dragen dat de gehele organisatie plezier heeft van de resultaten van deze pilot.” RAAD VAN TOEZICHT: De Raad van Toezicht staat zeer positief tegenover het pilotvoorstel. Het past bijzonder goed in de strategische koers van QuaRijn, welke is gericht op het bieden van topzorg en expertise in dementiezorg. Ook past het bij de strategische personeelsplanning, gericht op groei van deskundigheidsniveaus en inhoudelijke specialisatie. Wij zullen vanuit betrokkenheid toezien op de uitvoering ervan en zijn nieuwsgierig naar de praktijk, waarvan wij ons zeker zullen vergewissen. We hopen dat de gehele organisatie groei ervaart door de resultaten van deze pilot.

Samenwerking

QuaRijn werkt bij het leerbedrijf De Koekoek samen met het ROC A12 te Ede, de Christelijke Hogeschool te Ede en het Hoornbeeck College te Amersfoort. QuaRijn wil deze pilot benutten om in samenwerking met deze partners de verpleegkundige opleidingen meer dan nu het geval is te richten op de kwaliteit van leven van de dementerende oudere. Tevens is een gezamenlijk lectoraat ‘reflectie op goede zorg’ in voorbereiding.

Bijlagen

1. Samen zorgen, onderzoeksverslag De Koekoek, juni 2015 2. Artikel in Boardroom Zorg, mei 2015



Pag. 8 van 8

Het ideale team voor de beste dementiezorg

Recommend Documents