Heraut
VERENIGINGSBLAD VAN AMATEUR TUINDERS VERENIGING PICCARDTHOF Bijen op Piccardthof
9
Imker Jetze Dijkstra vertelt
Leni’s Tuinspiegel
10
‘Een extra maand tuinieren’
Project Wildebijen050
14
Zeven bijenhotels op Piccardthof
Nieuwe Voorzitter
5
Jochem van Woerden stelt zich voor
EN VERDER: De siertuin
18
Marijke Wilgenhof is nieuwe beheerder
Brewerspar
22
Een boomportret
4 6 7 8 12 17 20 21 23 24 26
Van de redactie / agenda Veilig drinkwater Betalen op Piccardthof Avonturen op Piccardthof Asbest Natuurlijk tuinieren Een flinke kluif Applaus Fotoverslag paaseieren zoeken Voorzitsels Piccardthof in beelden
3
Van de redactie
“Een dynamische club” zei onlangs nog Rieks Veeger tegen de redactie over de vrijwilligers van Piccardthof. En wat heet. Zo stelt in dit nummer de kersverse voorzitter Jochem van Woerden zich voor (zie artikel hiernaast), neemt Rieks afscheid middels de laatste voorzitsels en kunt u in deze Heraut meer lezen over het Wildebijenproject050, een nieuw opgestart project op Piccardthof. In deze Heraut ook aandacht voor de nieuwe beheerster van de Siertuin en er is applaus voor een vaste kracht, want zonder de vele vrijwilligers redt Piccardthof het niet. Dus wat schroomt u: trek erop uit op Piccardthof, sluit u aan bij een van de vele projecten of lever op een andere manier een bijdrage aan ons mooie park, uw bijdrage is zeer gewenst! Graag nodigt Piccardthof u deze zomer uit in de blokhut, alwaar elke zaterdag actieve leden u enthousiast te woord willen staan. In deze Heraut het verhaal van onze imker Jetze Dijkstra, die u deze zomer met genoegen vertelt over de bijen op Piccardthof. Wij wensen u een heel fijne zomer! De redactie
Agenda uitgelicht
Er zijn in de zomermaanden tal van leuke activiteiten te doen op en rond Piccardthof, zie hiervoor het blaadje van de ontspanningscommissie dat u van hen ontvangt. Hieronder lichten wij enkele andere activiteiten uit. Open tuinen middag Een kijkje nemen in de tuin van een medetuinder? Een aantal enthousiaste tuinders stelt hun tuin open om rond te neuzen, je te laten verrassen, een praatje te maken en tuintips en andere zaken uit te wisselen. Informatie over de tuinen die te bezoeken zijn, ligt op de middag zelf bij de hoofdingangen. Zondag 13 juli 13.30 uur - 17.30 uur Wandeling langs ecologische projecten Piccardthof De WNT in de tuincommissie is voornemens een wandeling langs de 10 ecologische projecten op ons complex te organiseren. Hierover heeft u in de vorige Heraut al iets meer kunnen lezen. Op 24 augustus 2014 zal dit voor de eerste keer plaatsvinden. wWe vertrekken om 10.15 uur langs “het “Pad van Tien”, en denken om ongeveer half twaalf eindigen bij het clubgebouw, waar we nog even kunnen napraten bij een kopje koffie o.i.d. Zondag 24 augustus 10.15 uur -11.30 uur Elke zaterdagmorgen in de zomer is de blokhut geopend van 10.00-12.00 uur!
4
-
Nieuwe voorzitter Piccardthof JOCHEM VAN WOERDEN STELT ZICH VOOR
Ik ben Jochem van Woerden, gehuwd met Anne-Lies, vader van Sterre en Max, en sinds september 2013 lid van de Piccardthof. Na de zomervakantie fietsten wij vorig jaar door een prachtig stukje Groningen en kwamen in een gebied als een mix van de Veluwe (waar ik vandaan kom) en Schiermonnikoog. Prachtige dennen, loofbomen, planten en hele vriendelijke mensen. Piccardthof. We werden geraakt door het (sociale) klimaat. Het is er altijd iets warmer en iets rustiger en heel relaxed. Precies wat je zoekt naast een hectische baan en een hectische stad. Op de mooiste dag van het jaar zeiden we ja tegen een huisje wat het oude winkeltje blijkt te zijn: een plek met verhalen, in een park met historie. Ik had bij de inschrijving aangegeven dat ik wel in was voor bestuurswerk. Sowieso is het goed om actieve betrokkenheid te tonen bij het park, in welke activiteit dan ook. Het leverde een brief op van het bestuur of ik wilde komen praten over een plek. Het bleek de voorzittersrol te zijn. Rieks zou stoppen en er werd een opvolger gezocht. In het dagelijks leven ben ik manager HRM, waarbij ik met passie mensen en organisaties verder ontwikkel en in hun kracht zet. Sturing geven aan projecten of processen hoort daar bij. Ik heb dan ook meteen aangegeven dat ik het leuk zou vinden om alle activiteiten vanuit de verschillende commissies bij elkaar te brengen en lijn in de bestuursoverleggen te brengen. De bestuursvergaderingen die ik inmiddels heb bijgewoond hebben me al een aardig beeld gegeven van ontwikkelingen die er spelen en veel is gelukkig al goed geregeld. De commissies doen hele goede dingen en ik denk dat Piccardthof zich onderscheidt door met respect voor de natuur de wereld iets mooier en groener te maken. Het voor een ieder mogelijk maken om prettig op de Piccardthof te kunnen vertoeven is mijn drive om in het bestuur te actief te worden. Ik hoop dat veel bewoners zich (blijven) melden voor verschillende activiteiten en we zullen elkaar vast wel eens ontmoeten! Hartelijke groet,
Jochem van Woerden
5
Veilig drinkwater
PICCARDTHOF VERBETERT WATERSYSTEEM
Drie maanden geleden kreeg Piccardthof bezoek van het Waterbedrijf Groningen. Men had zichzelf uitgenodigd voor een controle van onze drinkwaterinstallatie. Tenslotte hebben Nutsbedrijven de wettelijke plicht om hun producten, die als eerste levensbehoeften worden beschouwd, op een gezonde en veilige manier bij de gebruikers af te leveren. Bram de Jong was onze gastheer en gaf toelichting op het wel en wee van onze gemeenschappelijke drinkwaterinstallatie. Daarmee wordt bedoeld alle ondergronds leidingwerk en aftakkingen etc., tot ieders eigen hoofd-afsluitkraan. Ongetwijfeld heeft u in de media wel eens berichten over legionella-infecties in drinkwater vernomen. Dat aandachtspunt kwam ook bij de rondgang met Bram aan de orde. De laatste jaren is de kennis over het ontstaan en het voorkomen van risico’s van zo’n drinkwatervervuiling enorm toegenomen. Legionella is een bacterie die zich samen met vele andere ‘collega’s’ in zeer geringe hoeveelheden in drinkwater bevindt. Wordt een drinkwaterleiding ergens warmer dan 25 graden Celsius, dan gaan die enkele bacteriën zich flink vermeerderen. Denk aan een stukje afgedopte leiding ergens of een huisje-installatie die een tijdlang niet is gebruikt.
Risico’s
Als besmet water wordt verneveld (zoals douchen) en de stoom met de bacteriën erin wordt ingeademd loop je kans op een ‘Veteranenziekte’. Een chronische longziekte met vervelend verloop. Kortom: dát risico wil Piccardthof u niet laten lopen. Want nu komt het: het waterbedrijf eist dat we de komende jaren ons watersysteem flink verbeteren.
Plan van aanpak
In élke bewoonde tuin wordt een standaardput geplaatst waarin de aanvoerwaterleiding wordt aangesloten op een afsluitkraan met waterkeerklep. Want op dit moment kan bij een beetje onderdruk op het leidingsysteem (dat gebeurt wel eens als er elders in de stad eens erg veel wordt afgenomen) met legionella besmet, stilstaand drinkwater, het aanvoernet ínstromen. Niet fris. Bram de Jong en Ron Smilda hebben na de zomer een plan van aanpak gereed. Daaraan vooraf gaan ze bij elke tuin inventariseren wat de beste plek is voor zo’n put. En de bestaande watermeter, in of buiten uw huisje, vervalt. Immers, U krijgt een nieuwe die met de stop/keerkraan is gecombineerd. Deze aanpassing van het drinkwaternet op Piccardthof is een verplichting.
6
Uitvoering & kosten
Piccardthof kan het gefaseerd uitvoeren, maar moet binnen een aantal jaren de boel voor elkaar hebben. Kosten van zo’n pvc-put met klepkraan: inkoop ca €120. Het plaatsen van de put en de nieuwe afsluiter, het verwijderen van de oude meter en de check of alles goed werkt wordt per situatie bekeken. Wie gaat dat betalen? Linksom of rechtsom: wij met z’n allen. Wanneer gaan we ermee beginnen? Na de zomer 2014. Ieder lid ontvangt bericht over wanneer zijn aansluiting op de planning staat.
Plaatje bij een praatje
Om u een beeld te geven hoe zo’n put eruit ziet hiernaast een foto, maar beter nog: er is een exemplaar aanwezig in ons verenigingsgebouw.
Betalen op Piccardthof
Voor sommige benodigdheden kunnen Piccardthofleden terecht bij onze tuinlieden. Voor grond of zand bijvoorbeeld. Daarvoor krijgt het lid dan een factuur of wordt er contant betaald. Niet meer van deze tijd, deze papierwinkel en administratieve handelingen door verschillende personen. Piccardthof heeft sinds 19 juni de beschikking over een pinautomaat. Het bestuur meent dat daarmee het principe boter-bij-de-vis op Piccardthof beter gaat lukken. En betalen wordt hiermee een stuk veiliger. Dus: contant betalen gebeurt alleen nog aan de bar van ons verenigingsgebouw. Alle overige betalingen aan de Vereniging dient u per overschrijving of door middel van PIN te gaan doen. Geen contant geld meer. Alleen als u een volle gasfles van Abel wilt afnemen trekt u nog uw portemonnee.
Hoe?
De automaat is ‘mobiel’, wat betekent dat hij overal op ons park kan worden benut. Mensen met een betaalpasje waarop het logo Mastercard en Visa voorkomt kunnen met PIN betalen.
Bij wie?
De pinautomaat krijgt als standplaats het kantoor van onze tuinlieden. Maar ook Joke de Wit, onze penningmeester, gaat ermee op pad. Bij overdrachten van huisjes en entree van nieuwe leden bijvoorbeeld. Het zal eerst wel even wennen zijn, maar uw medewerking draagt bij aan de veiligheid van ons allen op Piccardthof.
7
Uit: Avonturen op Piccardthof DE GROENE ZON
T
erwijl het seizoen vordert zie je het park weer transformeren. In een paar weken tijd vliegt alles de grond uit, richting de hemel. Monsterachtig hoog soms, alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Het mooiste daarvan vind ik: je hoeft er niets voor te doen en je hoeft er niets over te weten. En toch, wie meegelopen heeft met de Kruidenwandeling op 8 juni, weet dat er een extra dimensie schuilt achter al dat moois. Volgens het typische kruidenvrouwtje dat de wandeling leidt, zo weggelopen uit een sprookje met haar lange grijze haren en zwierige jurk, is zelfs de zon groen. Er heeft zich een twintigtal liefhebbers om haar heen verzameld op het pad. Mensen van wie ik vermoed dat ze dit niet voor het eerst meemaken. Ik kijk omhoog. De zon is verre van groen, en verbergt zich al vlug achter een dik pak wolken. Het begint te miezeren. Maar de borders blijken vol te staan met planten en kruiden waar ik me nauwelijks van bewust was, sterker nog, waar ik het bestaan niet eens vanaf wist. Vandaag krijgen ze plotseling een naam, een functie, een geschiedenis. Het kruidenvrouwtje onthult een schat aan informatie: van de rode kleurstof in de knopjes van Sint Janskruid (er wordt meteen lustig op los geknepen) en de smerige smaak van Stinkende Gouwe, - waar latex van gemaakt wordt of een lever-tinctuur - tot de helende werking van zevenblad tegen jicht. "Je kunt er ook soep van maken, of een stamppot", zegt ze, neust even tussen de bladeren en houdt dan een blad omhoog. "Dit lijkt me een lekker blad", zegt ze. Haar ogen twinkelen even en prompt staat ze erop te kauwen. Zelfs de hond volgt alles aandachtig. We leren over een druppeltje dauw op het blad van vrouwenmantel, dat je eraf moet slurpen voor eeuwig leven (een van de deelnemers duikt acuut de border in), tot de hop in bier waar vrouwelijke hormonen in zitten. Er wordt smakelijk gelachen bij de opmerking dat mannen die teveel bier drinken, nogal vrouwelijke vormen neigen aan te nemen. Dat moet dus wel kloppen. Inmiddels is de miezerregen veranderd in druppels die niet meer te ontkennen zijn. Onze t-shirts plakken op onze rug en dankbaar hobbelen we achter het vrouwtje aan richting kantine, waar de dampende kruidenthee al voor ons klaarstaat. Ik kijk omhoog. De zon is nergens te zien maar ik weet het zeker. Vandaag is hij groen. Leonieke Toering Kijk op: www.degroenezon.com
8
Bijen op Piccardthof ‘ONZE’ IMKER VERTELT
S
inds vorig jaar heb ik een aantal bijenvolken in de bijenstal (bij de groentetuinen noordzijde) mogen plaatsen. Ik zet zo het werk van Henk Wilting, die er vanwege leeftijd mee stopte, voort. Gelukkig kon ik een paar kasten van hem overnemen, deze staan weer in de stal. Ik probeer geleidelijk een vaste bijenpopulatie op te bouwen. De honing die ik slinger (er is nog niet zoveel in deze beginjaren) houd ik apart en verkoop ik graag weer aan de bewoners van Piccardthof. Dit kan gelukkig in de blokhut van de werkgroep Natuurlijk Tuinieren naast het verenigingsgebouw, gedurende het seizoen elke zaterdagmorgen van 10.00 tot 12.00 uur. Elke eerste zaterdagochtend van de maand ben ik ook zelf aanwezig om over de bijen te praten. Daar raak je nooit over uitgepraat! Zou u lege potjes waar de deksels met bijenprint op passen willen verzamelen en in de bijenstal willen zetten of op zaterdagmorgen naar de blokhut willen brengen? Dit scheelt behoorlijk in de kosten. Het is altijd mogelijk om even bij de kasten te kijken. Ook staat er een infobord bij de ingang na het bruggetje. Kijk altijd aan de achterzijde of zijkant van de kasten en NOOIT in de vliegroute aan de voorzijde, dan loopt u het risico te worden aangevallen en misschien te worden gestoken. Ook met drukkend weer, honden en als u parfum draagt, loopt u een grotere kans om gestoken te worden. s 'Avonds is het beste moment om bij te kasten te kijken. Meer info vindt u op www.bijengroningen.nl of de site van de Nederlandse Bijenhouders Vereniging, www.bijenhouders.nl. Jetze Dijkstra
050-4032205,
[email protected] P.S. Wilt u mij bellen als u ergens een zwerm/grote tros bijen ziet hangen? Die kom ik dan z.s.m. ophalen.
9
Leni’s tuinspiegel
‘EEN EXTRA MAAND TUINIEREN’
T
uinseizoen 2014: na een zachte winter en een vroege lente met zomertemperaturen schóót alles de grond uit en stonden de bomen binnen een mum van tijd in pril groen. Wat een verschil met vorig jaar. In een tuindagboekje waar we af en toe wat in schrijven, bladerde ik terug naar 2013: de vorst zat tot in april in de grond, de krokussen stonden op 6 en 7 april volop in bloei. Dit jaar was dat een maand vroeger! Een positief ingestelde tuinder waar ik een praatje mee maakte, was blij met “een extra maand tuinieren dit jaar”. Ikzelf werd er een beetje weemoedig van. Ik ben één van die werkende mensen met in-het-weekend-tijd-voor-de-tuin, en voor ik het wist waren de krokusjes, het longkruid, de krentenboompjes die een weekend daarvoor nog volop bloeiden het weekend daarna alweer over hun hoogtepunt…
Aard van het beestje
Er zijn verschillende redenen waarom de ene mens een opgeruimde kijk op het leven heeft, en een ander allerlei beren op de weg ziet. Het is voor een deel ‘ingebakken’. Het hoort bij de aard van het beestje. Daar heb je het dus mee te doen.
10
Aan de neiging om dingen negatief te interpreteren, helpen onze hersenen graag mee. Hersenonderzoek heeft aangetoond dat de oudste delen van onze bovenkamer pijlsnel onraad ruiken en voor je het weet, fluisteren ze ons in dat de situatie waarin we ons bevinden niet pluis is. In vroegere tijden waren deze waarschuwingen waarschijnlijk heel terecht maar wanneer is er vandaag de dag nog sprake van levensgevaar? Gelukkig hebben we zelf ook nog iets in te brengen… als we dat willen. Het blijkt dat je jezelf prima kunt trainen in een positievere kijk op het leven.
Humor bij slakken
In een boek over positief denken kwam ik een – voor mij nieuwe - oefening tegen. Met een geweldig advies: maak het jezelf gemakkelijk! Immers voortdurend positief tegen het leven aankijken is teveel gevraagd van notoire zwartkijkers. De oefening gaat als volgt: je bedenkt voor elke dag van de week een thema, zoals ‘rust’ (heel geschikt voor de zondag), ‘geduld’ of ‘humor’ of wat je ook maar verzint. Je bent vrij in het kiezen van thema’s die bij je passen. Ieder thema vormt een soort van kapstokje voor de betreffende dag. Wanneer zich iets voordoet waarbij je de neiging hebt negatief te reageren, neem je het thema van de dag in gedachten en probeer je vanuit deze focus te reageren. Als je bijvoorbeeld weer eens in de verkeerde
rij bij de kassa staat, denk je: “Ok, vandaag heb ik het thema ‘geduld’ en ik heb alle tijd.” Of als de slakken zich te goed hebben gedaan aan je mooie margrieten, probeer je er met humor naar te kijken. Een grote uitdaging! Het vergt enige discipline om de dagthema’s bewust te gebruiken maar na verloop van tijd gaat het je steeds gemakkelijker af. Je kunt de oefening blijven doen zolang je het gevoel hebt dat het werkt. Je doet het overigens voor jezelf, in principe zonder anderen ervan op de hoogte te brengen maar dat mag natuurlijk wel.
foto: Pete Hunt
Al jaren blij met ons plekje op Piccardthof
Genieten op maandag
Ik heb de oefening een tijdlang uitgeprobeerd en ik heb er veel aan gehad en eigenlijk nog steeds. Het gebruiken van een positieve focus maakt echt verschil in hoe je tegen dingen aankijkt. Wat ik - om te beginnen - al heel leuk vond, was het bedenken van de dagthema’s. Het zelf kunnen kiezen gaf me een gevoel van vrijheid en het was net alsof ik mezelf allemaal cadeautjes gaf. Voor de maandag had ik een topper
die ik noemde: ‘Tel je zegeningen’. In het Engels hebben ze er ook een mooie uitdrukking voor: ‘Count your blessings’. Ik had hem bewust gekozen voor de eerste werkdag van de week. Ik moet vaak op gang komen, wil het liefst het weekend nog even vasthouden. Bij het wakker worden, maakte ik een lijstje van de positieve dingen in mijn leven op dat moment: de zon die scheen, de vogels die ik kon horen. Ja, ik kon
11
horen, zien, voelen, ruiken en proeven. Stilstaan bij het feit dat al mijn zintuigen werkten, werd een feest: het genieten van de warme stralen van het douchewater op de huid, de geur van shampoo, het eerste kopje koffie van de dag, het ontbijt dat weer zo heerlijk smaakte… Ik stond ook stil bij de mensen om mij heen: mijn levensmaatje natuurlijk, vriendinnen en vrienden, het feit dat mijn ouders, inmiddels dik in de tachtig, nog leven. Op het moment dat ik aan hen dacht, voelde ik me een rijk mens. Dit thema heeft me zoveel blije momenten bezorgd dat ik op een gegeven ogenblik naar de maandag ging uitkijken!
ik nagenoeg pijnloos tuinier. Met het verstrijken van de jaren krijg je zomaar wat. Dat zie ik aan mensen om mij heen, ook op Piccardthof. ‘Tel je zegeningen’ geldt natuurlijk ook voor de tuin: al zoveel jaren gelukkig met ons mooie groene plekje op Piccardthof. De zon die de tuin en het tuinhuis verwarmt. De bomen op ons stekkie die voor voldoende schaduw zorgen. De planten, bloemen, vogels, vlinders, kikkers, de stilte. Het ’s morgens wakker worden in het groen en buiten kunnen ontbijten… Aardige buren. Onze tuin als deel van een prachtig tuinpark. Ik voel me een gezegend mens!
Een gezegend mens
Leni van Noord
Een ander onderwerp dat zich leent voor het tellen van zegeningen is je gezondheid. Ik mag in mijn handen knijpen dat ik mijn lijf en leden over het algemeen kan bewegen zonder pijn, dat
Wil je reageren op Leni’s tuinspiegel? Je kunt haar mailen op:
[email protected]
Asbest op Piccardthof
E
en Piccardthoflid stelde kortgeleden een terechte vraag: Heeft de vereniging een asbest-beleid? Want over 10 jaar, vanaf 2024 om precies te zijn, wordt het wettelijk verboden om nog asbesthoudend dakmateriaal te gebruiken.
Asbest?
Asbest is een keramisch natuurproduct met een vezelstructuur. In de vorige eeuw is het volop toegepast in uiteenlopende soorten bouwmaterialen, bloembakken enzovoorts. Sterk plaatmateriaal werd ervan gemaakt. Grijzig van kleur, vezelig van structuur. Onbrandbaar en brandremmend. Inmiddels weten we dat de kleinste vezeldeeltjes gemakkelijk kunnen worden ingeademd. Het zijn een soort naaldjes die zich priemend rechtop in je longen vasthechten. Ze verteren niet en blijven het longweefsel irriteren. Dat veroorzaakt op den duur kanker.
12
Risico’s:
Asbestmaterialen die aan de buitenlucht zijn blootgesteld verschralen door zon en vorst. En ook door (mos-)begroeiing bijvoorbeeld. Stukjes asbest laten erdoor los en worden door de wind meegevoerd. Maar ook als u het materiaal bij een verbouwing verzaagt, erin boort of het sloopt kunnen gemakkelijk vezeltjes in de lucht komen. Het inadem-risico ontstaat dan ongemerkt. Voor uzelf, én uw buren.
Verwijderen?
Onze wetgever zorgt voor de gezondheid van ons allen en bepaalt dat asbest als materiaal niet meer mag worden toegepast en op termijn uit ons leefmilieu moet zijn verwijderd. Te beginnen met daken, omdat hun blootstelling aan weersinvloeden natuurlijk maximaal is. De komende tien jaar zullen er op Piccardthof huisjes zijn waar vanaf asbest-dakmateriaal verwijderd dient te worden.
Hoe?
Daarover kunt u op internet veel vinden. Doet u het zelf: dan behoedzaam, en na afloop inpakken in plastic voor vervoer naar de stort. Een ingehuurd bedrijf pakt het bedrijfsmatig en daardoor met veel voorzorgsmaatregelen aan.
De boodschap:
Ga eens rond uw huisje na of er asbest te vinden is. De Bouwcommissie kan u er bij adviseren. De volgende stap is om voor het verwijderen van asbest-dakmateriaal een planning te maken. Immers: er moet vaak wel een andere dakbedekking worden aangebracht. Dat vraagt om tijd en geld. Piccardthof zal in de komende jaren dit onderwerp vaker bij u onder de aandacht brengen. Brengt U het, als huisje-eigenaar, onder de aandacht van een eventuele koper van uw huisje. Zo halen we op een gezonde manier 2024 met elkaar.
13
Project Wildebijen050
P
iccardthof werkt mee aan het project Wildebijen050 en kreeg onlangs vanuit dit project 7 gratis bijenhotels om mee te kunnen doen aan het onderzoek.
Waarom dit project?
Om meer te weten te komen over waar en hoeveel wilde bijen er in de stad (en op het terrein van Piccardthof ) voorkomen, omdat de wilde bijen op deze manier geholpen worden (ze hebben het al niet gemakkelijk!) en omdat het meer bepaalt wat er zoal in onze omgeving leeft. De bijen helpen ons op hun beurt weer door onze gewassen te bestuiven.
Waar
Op het complex zijn 7 genummerde bijenhotelletjes opgehangen op plekken die voor iedereen goed te zien en te volgen zijn (zie verspreidingskaart) plus nog twee in particuliere tuinen. Ze hangen op een zonnige plek, zoveel mogelijk op het zuiden. Op de verspreidingskaart staan aangegeven:
t t t t t t t
Nr. 70: Goudenregenlaan 4, langs het pad aan een paal Nr. 71: Tussen Kruidentuin en Natuurlijke oevers, aan het informatiebord Nr. 72: Tussen Jasmijnlaan 2 en de Paddenpoel, aan een paal Nr. 73: Fruithof, aan de stam van de duivelswandelstok Nr. 74: Tussen Speelweide en Ribeslaan 17, langs het pad aan de stam van een es Nr. 75: Bloementuin hoek Hortensialaan / Maluslaan, aan het informatiebord Nr. 76: Vlindertuin, aan de stam van de fruitboom bij de boombank
14
Verspreidingskaart van de bijenhotelletjes op Piccardthof
15
Hoe
Twee keer per jaar (in juni en september) worden foto’s van de voor die gelegenheid genummerde bijenblokjes (en de daarin wel of niet gevulde gaatjes) gemaakt en opgestuurd. De Universiteit Wageningen werkt mee en beoordeelt hoeveel en welke soort wilde bij er bij ons voorkomen. Het resultaat van het onderzoek wordt gebruikt om aandacht te geven aan het zo bij-vriendelijk mogelijk inrichten van de groene omgeving. Het resultaat zal gepubliceerd worden. Meer informatie over het bijenproject? Kijk op www.wildebijen050.nl
Het bijenhotelletje bij de Vlindertuin
16
Natuurlijk Tuinieren
IN ONTWIKKELING OP PICCARDTHOF
E
en enthousiaste groep leden heeft alweer het nodige onderhoud gepleegd aan de diverse projecten op Piccardthof. Ook is er een begin gemaakt met de verdere plan-ontwikkeling van het groenbeheer op Piccardthof. Enkele leden van de werkgroep hebben samen met onze tuinman Ron Smilda en de hovenier van Klavertje-vier Nils van Ligten een rondwandeling gemaakt op het park. Kijkend en overleggend waar er in het bestaande onderhoudsplan nog ruimte is om op een meer ecologische wijze het onderhoud uit te voeren. Ook werden meerdere suggesties besproken met als doel de natuurwaarde van het park te verhogen. Het resultaat is een uitgebreide lijst met plannen die in de komende jaren gerealiseerd gaan worden. Inmiddels is langs de Hortensialaan het gewijzigde maaibeleid van de brede grasstrook langs het pad al zichtbaar. Hier wordt een deel van het gras minder vaak gemaaid, waardoor een bredere variatie in beplanting de kans krijgt. Net als in de weide bij de vijver nu al het geval is, komt ook hier een verrijking van de natuurwaarde tot stand. De begroeiing sluit zo meer aan op de bomenrand en zal nu gefaseerd worden gesnoeid. Het bestuur van ATV Piccardthof onderschrijft deze ontwikkeling en neemt de aanbevelingen van de werkgroep over. De plannen worden zoveel mogelijk gerealiseerd door deze in het jaarlijkse schema van de tuinman in te passen. Daarmee wordt een betere samenhang tussen de diverse projecten en het algehele groenonderhoud op het park bereikt. Uiteindelijk zal dit leiden tot een grotere natuurwaarde van Piccardthof, waarmee de positie van het park in de ecologische hoofdstructuur van Groningen wordt versterkt. En natuurlijk, we hopen en denken dat ook de leden van Piccardthof en alle bezoekers gebaat zijn bij deze ontwikkeling en nog meer kunnen genieten van de verscheidenheid en pracht van de natuurlijke omgeving. Namens de werkgroep Natuurlijk Tuinieren, Harrie Hartel
17
De Siertuin
S
inds afgelopen voorjaar heeft de Siertuin een nieuwe beheerster: Marijke Wilgenhof.
De Siertuin zie je links liggen zodra je Piccardthof vanaf de ingang bij het Stadspark op loopt. In 2006 heeft Annemarie Duijm de tuin ontworpen en daarna jarenlang beheerd, totdat ze er helaas om gezondheidsredenen mee moest stoppen. Sindsdien heeft de tuincommissie geprobeerd de tuin te onderhouden, wat met de beperkte man/vrouw-kracht die we hadden, nog niet meeviel. Vandaar dat we erg blij zijn met het besluit van Marijke om de Siertuin te gaan beheren.
Wie is Marijke?
Marijke heeft al zo'n twintig jaar een huisje op de Piccardthof. Eerst woonde ze 15 jaar aan de Meidoornlaan en nu alweer vijf jaar aan de Maluslaan. Haar dochter heeft nog steeds een vriendin uit de beginjaren dat ze hier woonden! Ze heeft ook nog een zoon en beide kinderen zijn al zelfstandig. Marijke heeft biologie gestudeerd maar kon daarin helaas geen werk krijgen. Wel heeft ze veel vrijwilligerswerk gedaan, zoals het opzetten van een schooltuin en rondleidingen geven in de Chinese tuin van de Hortus in Haren. Omdat zwemmen een tweede grote hobby van haar is heeft ze zich omgeschoold tot badjuffrouw. Daarin kan ze nu regelmatig betaald aan de slag komen.
18
Behalve voor tuinieren en zwemmen interesseert ze zich ook erg voor vlinders. Ze is lid van de Vlinderstichting en heeft vorig jaar geprobeerd om een door de Vlinderstichting ondersteunde vlindervriendelijke strook aan te leggen langs de Hortensialaan. Dat is toen om allerlei redenen niet gelukt, vandaar dat ze besloten heeft om zich in te gaan zetten voor de Siertuin.
Wat zijn haar plannen?
Marijke heeft mooie plannen voor de Siertuin: ze wil er graag meer inheemse en bloeiende planten in zetten, die veel vlinders en andere insecten trekken. De hoge grassen die er al in staan kunnen mooi als windbrekers fungeren zodat vlinders makkelijker rond kunnen vliegen. Meer stinzenplanten staan ook op haar verlanglijstje. Die bloeien al vroeg en zijn daardoor hele goede voedselleveranciers voor bijen. Overigens vonden we tijdens de opruim-werkochtend in maart al Kievitsbloemen en een Lenteklokje! Want natuurlijk staan er ook al heel veel fraaie planten in de Siertuin, behalve de al genoemde grassen. Zo vind je er diverse inheemse klim- en struikrozen, akeleien, morgensterren, aardperen en nog veel meer. Op het informatiebord vind je ook veel leuke wetenswaardigheden over de tuin. Bovendien kan je, door mee te helpen met een werkochtend, nog veel meer te weten komen over deze tuin én kennismaken met Marijke! De werkochtenden worden aangekondigd via de mail en op de krijtborden bij beide ingangen. Ze worden meestal op zaterdag of zondag gehouden, maar als het langer licht is ook wel op een doordeweekse avond. Mede namens Marijke: graag tot ziens in de Siertuin!
19
Een flinke Kluif
H
et houdt maar niet op met de toestroom van bijzondere entiteiten in mijn tuin. Na de dode ree afgelopen december (zie de vorige Heraut) werd ik eind maart door buurman Tjeerd geattendeerd op de aanwezigheid van enkele paarsbruine zwammen in mijn tuin, met het uiterlijk van een stel hersenkronkels. We kenden de zwam geen van beiden, wellicht wegens onvoldoende herseninhoud, maar enig speurwerk van Tjeerd leverde de ‘Gyromitra Esculenta’, oftewel de ‘Voorjaarskluifzwam’ op. Onthoud dit woord voor scrabble! ‘Valse morielje’ wordt hij ook wel genoemd, terwijl hij in het Fins ‘korvasieni’ heet, letterlijk ‘Oorpaddestoel’ en daar lijkt hij met een beetje fantasie ook enigszins op. Het is een zeer giftige en zeldzame paddestoel, voorkomend op de rode lijst van bedreigde paddestoelen in Nederland, die van maart tot juni met name in dennebossen groeit. En in mijn tuin dus. Ondanks de giftigheid - de zwam kan zelfs dodelijk zijn - geldt de zwam als een delicatesse. Er is een paar jaar geleden zelfs een risottorecept met deze valse morielje in een Engels kookboek verschenen door een foute vertaling vanuit het Fins, waarop de volledige voorraad boeken uit de handel moest worden genomen. Vroeger dacht men dat 10 minuten koken of een paar maanden laten drogen de giftigheid zouden doen wegnemen maar inmiddels weet men beter: er blijft altijd iets van het gif in de zwam achter. En dan schijnt hij ook nog kankerverwekkend te zijn, al is dat in dit geval een beetje mosterd na de maaltijd. Het doet me denken aan het bekende gezegde dat alle paddestoelen eetbaar zijn, maar sommige slechts 1 keer. Als je het wilt proberen raad ik als bijgerecht fugu aan, de beruchte Japanse kogelvis, die eveneens een smakelijke hap schijnt te zijn en mogelijk je laatste, als de kok ook maar één klein foutje maakt. Maar wie weet sla je twee vliegen in één hap en heffen de vergiften elkaar op. Een groene salade erbij is toch wel aan te bevelen in verband met de vitamine C. De handel in deze zwammen is sinds jaren verboden in Nederland maar als er flink gelapt wordt is ondergetekende best bereid afstand van een of meer van zijn kostbaarheden te doen. Onder de tuintafel uiteraard, met een lekker kookrecept als toegif(t). Enkele fraaie foto’s van de zwam zijn gemaakt door Kees Borrius, die daarna spoorslags naar Australie is vertrokken om daar nog fraaiere foto’s te gaan maken. Nico Karsdorp
20
Applaus!
H
et kan niet luid genoeg klinken: Applaus !
Tijdens de laatste bestuursvergadering waren we het eens: we gaan een heerlijke zomer tegemoet, met Abel aan het roer van ons verenigingsgebouw. Misschien komen we als bestuurders soms wat stoens uit de hoek, Piccardthofharten gloeien in die ruwe bolsters. Kijk eens terug over de afgelopen maanden wat een geweldige gedaantewisseling zich op ons middenterrein heeft voorgedaan. Allereerst, in februari/ maart, zag je Johan Molema en Abel aan de slag met een grote schoonmaak. Meteen hebben ze ook maar even een flinke verfbeurt aangepakt. Begin maart op zondag weer open: de toeloop kwam schoorvoetend op gang. En toen stonden de vaste gebruikers al bij Abel op de stoep: dansers, tuincommissie, voorjaarsfeestgangers: allen gastvrij onthaald met enorme ruimte voor eigen inbreng. Tja, het opruimen en schoonmaken van de kantine na afloop is telkens wel een hele klus... In mei kwamen de plannen. Zeg maar gerust Plannen! Vaker open, slimme drankjes met een ‘bite’, maaltijden in de zomer, kortom: we kunnen in de zomer echt op een méér dan warme ontvangst rekenen. Als vrijwilliger spant Abel zich samen met zijn Ali in voor onze leden. En dat zonder vergoeding. Ongelooflijk eigenlijk, omdat we met elkaar in het vroege voorjaar niet konden overzien hoeveel werk het is om in onze kantine een gezonde en gezellige sfeer te brengen. En te onderhouden ook nog eens. In de zomer krijgt Abel hulp. Het kan gewoon niet zonder om ons verenigingsgebouw open te kunnen houden. Hulp achter de bar van mensen die met een IVA-certificaat in de buutze rondlopen. Maar niet alleen van hen. Voor in de schoolvakanties wordt het op enkele ochtenden echt gezellig als ouders samen de mouwen opstropen met stoffer, blik, mop en emmer. En koffie natuurlijk. Schrijft u zich op tijd in aan de bar. Er wordt op u gerekend! Applaus dus voor Abel en zijn team voor de organisatie, inkoop, administratie enzovoorts, wat allemaal nodig is om de kantine in beweging te houden. Het gaat echt niet vanzelf. Als bestuur gaan we óók helpen; zelf schenken, maar we starten ook een intekenlijst voor úw bijdrage: ieder lid doet elk jaar een keer iets voor de vereniging. Als u snel erbij bent heeft u nog flink keuze. De lijst ligt achter de bar.
21
Boomportret
WAARDEVOLLE BOMEN OP ONZE HOF
Brewerspar (Picae Breweriana)
Deze spar ontleent zijn naam aan professor Brewer, een botanicus uit de 19e eeuw, die de boom ontdekte in Californië. Het bijzondere aan deze spar zijn de hangende twijgen. De vorm van de twijgen doet de boom goede dienst: overtollige sneeuw kan er gemakkelijk vanaf glijden. De boom wordt ook wel Gordijnspar of Sluierspar genoemd. De hangende twijgen verschijnen na tien tot vijftien jaar. De boom heeft platte naalden en wordt twintig tot veertig meter hoog. Enige tijd geleden heeft de Tuincommissie een lijst opgesteld van zogenaamde ‘monumentale’ bomen. Deze bomen zijn voorzien van een naambordje. De Brewerspar is daar een van. De boom staat op verschillende plekken op het complex. De Brewerspar op de foto bevindt zich in de tuin van Lijsterbeslaan 4. Info ontleend aan de Bomenroute Piccardthof Foto: Leni van Noord
22
Paaseieren zoeken EEN FOTOVERSLAG
Foto’s: Jan Bakker
23
Voorzitsels
‘WISSEL VAN DE WACHT’
E
en bescheiden uitdrukking in ons taalgebied voor een activiteit die meestal ongemerkt voorbij gaat. Het gaat immers om het opletten zelf, en niet om degene die toevallig de ‘opletpet’ op heeft. Zo heb ik in ieder geval mijn voorzitters-periode afgelopen jaren ervaren: samen hebben we toch maar een mooie toko. Fiets bijvoorbeeld eens heel bewust vanaf Stadspark onder de snelweg door naar Piccardthof. Met enig zwaar trapwerk kom je weer langs het rood-witte paaltje omhoog. De vertrouwde paardemestbult links bij Diverdoatsie en wat auto’s rechts. Maar vooral in het midden, op een zonnige dag, uitnodigend: dat openstaande hek. De spijlen ervan versmelten als het ware in een zee van licht. Links en rechts: - geen jachtige wielrijders? - en dan... rijd je onder de boog door: Piccardthof! Een grootser welkom is haast niet denkbaar. Je merkt dat de steentjes knarsen onder de fietsbanden en recht vóór je strekt zich een kaarsrechte laan uit. “Goh, wat een ruimte, wat een aandacht, wat lekker hier”. Probeer het eens: zó, extra bewust het park oprijden. “Wat hebben we het met elkaar lekker voor elkaar” is wat regelmatig bij me boven komt. Pas later komen daar in m’n gedachten flarden van poppetjes bij: Bram met z’n nieuwe lantarenpalen, Ron met z’n touwtje waarlangs Martin de borders snijdt. Abel ook, die het niet kon aanzien dat tot voor kort de publicatiezuil voor zijn huis zo beroerd er uit zag (flink in de verf nu, dus). Deze plek in de Heraut is favoriet voor enige bespiegelingen. Voor onderwerpen die tussen de regels door zo belangrijk zijn voor wat Piccardthof betekent. Ik begon met het woord ‘samen’. Zo zie ik het echt: we geven met elkaar gestalte aan ons park. Op de ALV is een nieuwe voorzitter gekozen. Nieuw elan in het bestuur dus. En Abel is de energieke spil in ons verenigingsgebouw geworden. Ook een kernrol waarmee we met elkaar dingen voor elkaar boksen wat in je uppie aanzienlijk minder gemakkelijk is. Bijvoorbeeld: fijne activiteiten, vaak groene acties vanuit de TC of sportieve plannen vanuit de OC die als ‘Samen-Dingen-Doen’ op Piccardthof warm onthaald worden. Ik heb er zin in om flink aan ons huisje aan de klus te gaan. De moestuin een oppepper te geven en voorbereidingen te treffen voor een nieuwe wijnmakerij in september. Piccardthof biedt ieder van ons veel gastvrijheid en speelruimte. Letterlijk speelruimte. Maar Piccardthof nodigt ons regelmatig uit om zelf met een idee te komen.
24
Het park zélf dus, dat ons als het ware met zijn hele unieke uitstraling en de mensen die er door heen lopen, op ideeën brengt. (Is die ideeënbus eigenlijk nog ergens? Ik heb ‘m al een tijdje niet gezien). De beestjespuinmuur bij de parkeerplaats is een mooi voorbeeld van zo’n idee. En dan nog iets: Piccardthof is een uitstekende uitvalsbasis naar allerlei soorten groene activiteiten die er buiten ons park worden georganiseerd. Vanzelfsprekend heeft u zich al ingeschreven op de email-nieuwsbrieven van Natuurmonumenten of de Milieufederatie. En wat dacht u van het Der A-festival (http://festivalderaa.nl) begin juli. Op de fiets is dat in één dagje prima te doen. En zit daar weer een mooi verslagje in voor de derde Heraut in oktober dit jaar? Doen! Welnu: dit is mijn Piccardthof en ik wens u deze Piccardthof voor déze zomer en verder, met Jochem de komende jaren als voorman van ons bestuur, ook als het uwe toe. Bedankt allen voor jullie ondersteuning en tips de afgelopen drie jaar. Kijk af en toe eens in het verenigingsgebouw of u misschien nog ergens aan mee kunt doen of kunt helpen. Verder veel plezier met Piccardthof en vanzelfsprekend tot ziens! Rieks Veeger
Gedurende zijn voorzitterschap heeft Rieks in de vorm van zijn Voorzitsels de Heraut verrijkt met zijn belevenissen en eigen kijk op Piccardthof. De redactie van de Heraut wil hem via deze weg hartelijk bedanken voor deze bijdragen!
25
Piccardthof in beelden FOTOCOLLAGE VAN ERNA DE WINTER
Slakkenplaag 2014, ook op Piccardthof!
Musjes in lekker zacht badderzand
Nét ontpopt lieveheersbeestje met z’n omhulsel nog naast zich
26
Embryo van een nieuw solitair bijtje?