faces Faces is a magazine published by Asset | Accounting & Finance for student members, alumni, relations of Asset | Accounting & Finance, and other persons interested
Y. 1 4 | #. 03 |MAY 2013
flawed by design is The external audit flawed by design? A plea for a dramatic reform on the auditing profession On how the auditors lost all credibility
Ode to Warren Buffett why is he so successful? a resume on Warren Buffett, the prominent American philanthropist and one of the greatest investors of his generation
In addition: Interview with Danny Damman, commercial director at Ziggo Dome Interview with Tiny Sanders, CEO at PSV Eindhoven
advertising
Dear reader,
ers, Ernst & Young, KPMG, PwC and Rembrandt Fusies & Overnames second- and third-year students of the Bachelor Business Economics got the opportunity to orientate themselves in their particular field of interest. Furthermore in March, the Excursion Day was held on March 14 and the week after, on March 21 the AccountantsDay took place whereby the participations played the popular game ‘Wie is de Mol?’ Lastly, the lustrum edition of the Economic Business weeks Tilburg took place from April 8 until 18. Keeping ‘quality over quantity’ in mind, the EBT board has done a great job in this year’s organization. Hereby, I would like to thank the EBT board for their efforts, commitment and enthusiasm they have shown by organizing the Economic Business weeks Tilburg! In case you want more information after visiting the Economics Business weeks Tilburg, or did not get a chance to join, Asset | Accounting & Finance can be of help too. We offer a wide variety of internships and vacancies that might be interesting for you! You can find our Career Portal via www. Asset-AccountingFinance.nl/ Career-Portal. I wish you all the best during the last months of this semester and hope to see you at one of our activities.
3 Introduction
In front of you lies the newest edition of Faces. The previous edition – Faces International – was a special edition dedicated to this year’s Studytour’s destination, India. The Studytour Committee provided this special edition of Faces to you after having travelled to Mumbai, New Delhi and Agra with a group of twenty-eight students. In the meanwhile, the Editorial Board has been occupied to present this edition of Faces to you. With many interesting interviews, articles and opinions, they proudly published this copy. At this moment, the exams and resits are (almost) over and some of you are already started working on your master thesis. However, the academic year is not over yet, so again, Asset | Accounting & Finance has a lot to offer you in the upcoming months! For more information take a look at our website: www. Asset-AccountingFinance.nl. At the very beginning of this calendar year, on January 23, the semi-annual General Members Meeting of Asset | Accounting & Finance took place. During this meeting, Jasper Box, Marjan Martens and Tom Janssen were discharged from their responsibilities and Kim Claassen, Ruben Tax and Lieke Jessen were installed as respectively Vice-Chairman, Secretary and External Affairs. Hereby, I would like to wish all three new board members the very best for the upcoming year. Moreover, I would like to express my special thanks to Jasper, Marjan and Tom for their extreme commitment and enthusiasm, with which they have fulfilled their board functions during the past year. Furthermore, I wish you all the best in your upcoming careers and the rest of the future. Obviously, apart from the General Member Meeting, some very interesting activities took place. Starting back on February 7, when iFinance took place. This afternoon
was an immense success led by Chairman of the Day Prof. Dr. Ivo Arnold having promising speakers as Dr. Nout Wellink (former President De Nederlandsche Bank), Prof. Dr. Arnoud Boot (University of Amsterdam), Drs. Erik-Jan van Bergen (CIO SNS REAAL Asset Management), Drs. Leon Willems (Het Financieele Dagblad) and a keynote speech by Prof. Dr. Sylvester Eijffinger (Tilburg University). Students had the opportunity to participate in a business lunch with SNS REAAL, iFinance had media attention by nu.nl and RTL and the lecture room was fully booked. One can state that iFinance 2013 was a great success. In February, the Multinational Battle was held, for which the preliminaries took place on February 5, 8, 15 and 21 at respectively KPN, Shell, Ahold and Unilever. The top students per company entered the finale on March 14 and 15. On February 28, B.E.S.T. was held in cooperation with Magister J.F.T. and T.F.V. “de Smeetskring” and took place in pop center 013. This year’s edition had the theme “B.E.S.T. of the nineties” and DJ Jean, the Party Animals and Treestreet rocked the decks! All revenues from the auction articles benefited Villa Pardoes, while all visitors enjoyed a great party. In cooperation with the other associations that are part of Asset | Business Economics, the Asset | Business Economics Case Day took place on March 5. By means of cases by, amongst oth-
On behalf of the board, Sander Verberne Chairman Asset | Accounting & Finance
INTRODUCTION words from the chairman
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 3
INDEX
Collaborators: Drs. J.J.G.M. Sanders, Prof. dr. J.P.M. Suijs, S.P. Hoekstra, D. Damman BCom, C. Rietbergen BSc, Dr. M. Van Tuijl, C. Smit, T. Nierop, M. Plooi, M. Isselt, Drs. J. Dijkhuizen, Prof. dr. J.F.M.G. Bouwens, C. Latraniemi, E. Rood, F. Coepen, J. Dudzic, C. Rietbergen BSc, E. Pater, P. Bosschaart BSc, L.B.P. Rinkel BSc, S.W. Verberne, R.C.A. Tax Advertisements: NIBC, Tilburg University RA Program, PwC, Mazars, FoedererDFK, HLB Van Daal & Partners, ABAB, Wesselman, Govers, Ernst & Young, Career Portal, Duisenberg School of Finance, PostNL, Koenen & Co, KPMG Contact details: Tilburg University, Room E106 P.O. Box 90153, 5000 LE Tilburg Telephone: 013 - 466 2662
[email protected] About Faces: Faces is a magazine published by Asset | Accounting & Finance for student members, alumni, relations of Asset | Accounting & Finance, and other persons interested. Nothing from this edition of Faces may be copied and/or made public using press, microfilm, photocopy, or whatever other means, without authorization from the board of Asset | Accounting & Finance.
FACES #. 03 May 2013
Editorial
ARTICLES
Media publishing Flawed by design Ode to Warren Buffett Iets kleins met grote impact
Interviews Danny Damman Tiny Sanders
COLUMNS
Column Accountancy T. Nierop Column Van Tuijl
CONTRIBUTIONS Opinion Stock exchange Business for dummies Facts Student entrepreneur Face 2 face Campus life Message from abroad Overview activities
5 Summary
Chief Editor Martin Pott Copy Editor Mark van Wijgerden Editors Robert Hahn, Luc Hoffmans, Richard van den Meijdenberg, Ian Mouser, Paul Piters, Camiel Rietbergen, Tessa van Rijn, Lieke Jessen Layout Mark Koevoets Printing Orangebook almanakken&verenigingsbladen, www.orangebook.nl,
[email protected] ISSN 1566-225X Circulation 1250
7
16 22 26 38
9 29
14 46
20 34 37 41 43 44 49 51 53
On the internet: www.Asset-AccountingFinance.nl And on the main social network: www.facebook.com/AssetAF
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 5
26
EDITORIAL
pag.
ODE TO WARREN BUFFETT Why is he so successful? By C. Rietbergen BSc. Article
Article
Flawed by design Jeroen Suijs is a professor from the department Accountancy at Tilburg University. In his article he argues that the reputation of the audit profession has worsened over the last years. In his article he pleads for restructuring of the audit structure in order to restore the independence and quality of an audit. P22 Article
Ode to Warren Buffett This article brings us an exposition by a Faces editor on a paper trying to explain the origin of the successes of Warren Buffett, the prominent American philanthropist. P26
Article
Iets kleins met grote impact Cees Smit vertelt in zijn wisselcolumn over de Europese financiële transactietaks, de steeds hernieuwde pogingen om het in te voeren, de implicaties van de taks voor de financiële handel en wandel en vooral ook de wenselijkheid van het invoeren van deze transactietaks. P38 Interview
Danny Damman Danny Damman is commercial director of one of the
largest music locations in the Netherlands; the Ziggo Dome in Amsterdam. This interview is about the ways a music hall earns its money, how to deal with certain risks, and how to be working for a venture like the Ziggo Dome. P9 Interview
Tiny Sanders Tiny Sanders started as CEO of PSV Eindhoven in 2010. The Faces editorial board went to interview him about managing a sports club very important for the region, media relations, exposure and pressure, and financial statements and financial structure within a football club. P29 Column
Accounting Tom Nierop schrijft in zijn wisselcolumn over de onzichtbare onmisbare kerncompetentie voor solliciteren bij en werken in de Accountancywereld. P14 Column
Van Tuijl In his recurring column, Martin van Tuijl wrote a necrology on recently passed-away professor Jenny E. Ligthart, professor of Economics. He elaborates on how she keeps on teaching valuable lessons to nowadays students, even posthumously. P46
7 Contents
Media publishing On february 7th of this year iFinance was held at Tilburg University. The topic of this year was ‘Will Europe Survive? Did the media let Europe go South?’ In this article the iFinance committee goes in depth about the influence of the media on the current economic crisis in Europe. P16
In front of you lies yet another edition of Faces, filled with interesting interviews, columns and other articles. For me, in particular, this is a very exciting edition, as this is the first issue where I will be serving as editor-in-chief. Therefore, I would like to thank everyone at Asset | Accounting & Finance, and the Editorial Board in particular, for the faith they have put in me and the support I have received up till now. I hope you will enjoy this and every future edition from my hand just as much as the issues under my predecessor Robert’s supervision. One of the fascinating interviews we had for this issue was with Tiny Sanders, the CEO of one of the biggest football teams in the Netherlands: PSV. Before accepting this job, mister Sanders also had a very interesting career, working at other large companies such as Mars and FrieslandCampina. He tells us something about this and goes into detail how managing a football club differs from managing a ‘normal’ company. Furthermore, we had an interview with Danny Damman, who is currently a manager at the recently opened and (already) well-known music hall Ziggo Dome. This large concert location has a capacity of about 17.500 people, and is therefore one of the biggest location for music events in the Netherlands. In his interview mister Damman tells us about his past and how the Ziggo Dome was able to become so renowned in such a short period. As time passed we also got closer to one of the biggest annual financial events held at Tilburg University; iFinance. This event was held on February 7th and had many prominent speakers such as former president of the Dutch central bank Nout Wellink and professor of economics at Neyenrode Business University Ivo Arnold. To give you more insight in the topic of this exciting event our colleagues from the iFinance commission wrote an item for the Finance & Investment theory article of this edition of Faces. To add to this list of interesting subject we have an article about the success of world famous investment guru Warren Buffet. How he became so successful and what makes him so influential is argued here. In the Face 2 Face column we have a discussion on a hot topic concerning the position of women at higher levels within organizations. Tilburg University professor Jan Bouwens motivates that there should, by law, be no threshold of the amount of women on the board of directors. On the other hand, entrepreneur and women’s representative for the Netherlands at the United Nation’s general meeting, Josette Dijkhuizen, argues that this threshold is good for the position of women within the corporate world. On top of this all the other regular articles, such as the opinion, facts, and many other items will also be present with a lot of interesting material to make reading this edition worthwhile. I hope (and trust) you will enjoy it as much as i did! Martin Pott Editor-in-Chief Faces
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 7
INTERVIEW Richard van den Meijdenberg is masterstudent Accounting en Martin Pott is bachelorstudent Bedrijfseconomie
Danny DAMMAN In 2012 opende een van de grootste concertlocaties van Nederland, de Ziggo Dome in Amsterdam, haar deuren. Danny Damman is commercieel directeur bij Ziggo Dome en vertelt wat er allemaal komt kijken bij het managen van een concerthal
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 9
10 Interview FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 10
Zou u iets over uzelf kunnen vertellen? Wat heeft u gestudeerd en hoe is uw loopbaan tot nu toe verlopen? Ik ben geboren en getogen in Amsterdam. Ik ben ooit op de middelbare school op het Atheneum begonnen, waar ik vervolgens wat langer over heb gedaan dan gemiddeld, aangezien ik toen voor Ajax speelde. Dit betekende dat ik heel veel moest trainen; zo’n vier á vijf keer per week. Dit heeft er toe geleid dat ik langer over mijn middelbare school heb gedaan. Na het atheneum ben ik naar de HEAO gegaan, waar ik commerciële economie gestudeerd heb, aangevuld met een aantal marketingcommunicatie cursussen. Hierna ben ik het bedrijfsleven ingegaan. Omdat er, toen ik van school afkwam, sprake was van een hoog werkeloosheidspercentage dacht ik “ik pak alles aan, als ik maar mijn eerste baan heb”. Dit heeft er toe geleid dat ik bij buitenreclamebedrijf Alrecon, wat nu bekend staat als CBS Outdoor, terecht ben gekomen. Zij exploiteerden onder andere de reclame op de NS-stations. Ik ben daar gestart als concessiemanager. Ik was mede verantwoordelijk voor het binnenhalen van concessies bij grote gemeenten. Later ben ik gaan werken bij een dochteronderneming van Alrecon, een sportmarketingbureau genaamd ARC Sports & Events. Zo ben ik het evenementenvak ingerold. ARC Sports Events was in die tijd verantwoordelijk voor de marathon van Amsterdam, FC Den Haag en het Rosmalen tennistoernooi. Na de periode bij Alrecon/
ARC Sports Events heb ik in Almere een servicebioscoop opgezet. Dit was eigenlijk een overgangsjaar, aangezien ik wist dat de Amsterdam ArenA gebouwd zou worden en daar linksom of rechtsom zou gaan werken. Toen ik vroeger bij Ajax voetbalde waren de velden zo slecht dat als het geregend had je op het parkeerterrein moest trainen. Dan moesten we rondjes rond stadion “De Meer” rennen, waar op elke hoek een trainer je stond aan te moedigen. Op één hoek stond Dirk de Groot, een Rinus Michels/ Van Gaal-achtig type, die elke keer als je voorbij kwam met een plat Amsterdams accent, al wijzend naar het stadion, in je oor schreeuwde: “Tussen deze vier muren moet je komen, daar gaat het om!” Als voetballer heb ik het niet gered, maar ik wilde terug tussen die vier muren, al moest ik het gras maaien. Toen de Amsterdam ArenA gebouwd werd heb ik daar gesolliciteerd. Je zet op je CV nooit waar je gevoetbald hebt, maar dat leek me in dit geval wel passend. Met succes, want op basis hiervan werd ik uitgenodigd op gesprek en binnen een uur was ik aangenomen als evenementmanager. Bij de Amsterdam ArenA heb ik alle grote evenementen gedaan; zowel voetbalwedstrijden als concerten van bijvoorbeeld Michael Jackson, U2 en de Rolling Stones. Door dit laatste kwam ik in contact met het bedrijf Mojo Concerts. Zij waren met de Amsterdam ArenA in gesprek over de exploitatie van een nieuwe concertlocatie. Dit resulteerde uiteindelijk in mijn overgang naar de Amsterdam
Music Dome Exploitatie B.V., die in 2008 werd opgericht. Vanuit de Heineken Music Hall (HMH) ben ik gestart als ‘kwartiermaker’. Een halfjaar geleden zijn we geopend en momenteel werken er veertig mensen. Wat houden uw taken bij de Ziggo Dome precies in? Als commercieel directeur ben ik verantwoordelijk voor de verhuringen (lees: het binnenhalen van de evenementen) voor de memberclub (businessclub), het werven en onderhouden van business partners en last but not least de marketing en communicatie. De kernactiviteit is eigenlijk heel eenvoudig: we hebben een zaal en die proberen wij te verhuren aan derden. Wij verhuren onder andere aan IDQ en Live Nation/Mojo, waar we contracten mee hebben afgesloten. De contacten met deze partijen onderhouden is één kant van mijn werkzaamheden. Een andere kant heeft meer betrekking op de marketing- en communicatiecampagnes. Zo onderhoud ik de contacten met de pers, maar verzorg ik ook de communicatie. Wat betreft marketing moet je denken aan het positioneren van de Ziggo Dome in de markt. En, last but not least, houd ik me ook bezig met het bedenken van nieuwe concepten, wat varieert van een nieuw voetbalconcept tot een nieuw soort popconcert. Wij nemen hiervoor nooit een exploitatierisico, maar mijn taak is enerzijds om partijen te vinden die bereid zijn deze exploitatie op zich te nemen en anderzijds het vinden van sponsors hiervan.
Op wat voor manier verdient de Ziggo Dome geld? Wij verhuren het pand aan organisatoren van evenementen. Deze organisator verzorgt de kaartverkoop en de marketing naar de fans. Alle inkomsten uit kaartverkoop en sponsoring van een evenement komen ten goede aan de organisator. Horecainkomsten tijdens een evenement komen de Ziggo Dome toe. Afgezien van de huur, is dit de enige vorm van inkomsten uit de concerten zelf. Daarnaast is er sprake van een tweede inkomstenbron, namelijk sponsoring. Sponsoring gebeurt bij ons op twee manieren. De eerste vorm hangt samen met het evenement of de artiest; hier krijgen wij geen geld voor. Maar wij als Ziggo Dome ontvangen wel inkomsten voor de sponsoring van de Ziggo Dome zelf. Onze derde inkomstenbron is de verkoop van lidmaatschappen van onze memberclub aan het bedrijfsleven. Deze lidmaatschappen geven onder andere het recht op het bijwonen van concerten in de Ziggo Dome. Op wat voor manier komen artiesten bij de Ziggo Dome terecht? Het gaat als volgt in zijn werk: een artiest heeft een management. In overleg met zijn/haar management wordt besloten tot een tournee. Deze tournee kan zich beperken tot een aantal steden of een aantal keren in een bepaalde periode. Het management treedt in contact met een promotor en sluit hiermee een deal. De promotor op zijn beurt sluit weer
een deal met zogenaamde local promotors, zoals Mojo Concerts in Nederland. De local promotor is verantwoordelijk voor de kaartverkoop, de productie en de lokale marketing. De promotor zelf is verantwoordelijk voor de wereldwijde promotie. De local promotor bepaalt in nauw overleg met het management en de artiest de locatie van het concert. Dit hangt in eerste instantie af van hoeveel kaarten een bepaalde artiest kan verkopen, maar daarnaast ook van demografische kenmerken en van de voorkeur van een artiest voor een bepaalde stad. Hoe wordt er, naast u, leiding gegeven binnen de Ziggo Dome? Afgezien van mijzelf werken er nog twee andere directeuren binnen het bedrijf. Er is een directeur die verantwoordelijk is voor de algemene zaken, zoals financiën en personeelszaken. Tevens is er een directeur die verantwoordelijk is voor operationele zaken en alle facilitaire zaken. Live Nation is ook (gedeeltelijk) eigenaar van de Ziggo Dome. Kiezen zij hierdoor niet veel eerder voor de Ziggo Dome voor het inplannen van concerten? Amsterdam Music Dome Exploitatie B.V. is een dochterbedrijf van Live Nation (81%) en Black Box Operations B.V. (19%). Met het oog op de exploitatie van de Ziggo Dome sluit Amsterdam Music Dome Exploitatie B.V. contracten met diverse businesspartners, muziekpromotors, organisatoren van verschillende evenementen en leve-
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 11
“
In de Amsterdam ArenA heb ik meegemaakt dat de Rolling Stones op zouden treden en dat Mick Jagger midden in de nacht zoveel last van zijn keel kreeg dat hij niet meer kon zingen
“
ranciers. Zo heeft Amsterdam Music Dome Exploitatie B.V. een twintigjarig onderhuurcontract afgesloten met Mojo Concerts/Live Nation. Ondanks haar aandeelhouderspositie is haar bestaansrecht geschoeid op het juist adviseren van haar klanten, de artiesten. Zo zullen zij voor een concert waarvan het vermoeden is dat er 50.000 tickets van verkocht kunnen worden nooit kiezen voor de Ziggo Dome. De Amsterdam ArenA of De Kuip is dan het alternatief. Dit geldt ook voor de keuze Ahoy en Ziggo Dome. Er kunnen gemiddeld per concert 2.500 mensen meer in de Ziggo Dome. Dit zijn dan extra inkomsten voor de artiest. Live Nation is ook eigenaar van de Heineken Music Hall. Biedt dit nog bepaalde voordelen ten aanzien van, bijvoorbeeld, het verplaatsen van concerten onderling? De HMH is inderdaad (100%) in eigendom van Live Nation. Dit biedt zeker bepaalde voordelen. Zo stond ‘The Script’ ongeveer een jaar geleden in Paradiso voor 1.000 man en zij zouden nu in de HMH optreden, waar plaats is voor zo’n 5.500 bezoekers. Nu was dit concert zo in trek dat het bij de HMH in vijf minuten was uitverkocht. Toen is het inderdaad naar ons verplaatst en dit was een goede keuze, want het concert was ook bij ons uitverkocht. Zo zou het andersom ook kunnen dat als de verkoop tegenvalt wij een concert kunnen doorschuiven naar de HMH. Want het blijft altijd moeilijk in te schatten hoe veel kaarten een artiest verkoopt, ondanks alle ervaring. Hoe gaan jullie, afgezien van deze constructie, om met concerten die ver beneden verwachting verkopen? Omdat de organisator hiervoor verantwoordelijk is neemt zij de beslissing hierover. Indien er bijvoorbeeld voor een concert maar zeventien kaarten worden verkocht, dan kan zij beslissen het concert te annuleren. Hiervoor hebben wij
annuleringsvoorwaarden in het contract opgenomen. Een andere optie is om het concert naar een andere locatie te verplaatsen. Dit is de meest voorkomende situatie. Het komt zeer zelden voor dat een concert geannuleerd wordt. Lopen jullie verder nog risico wanneer er artiesten afzeggen, vanwege stemproblemen of iets dergelijks? Zulk soort zaken kunnen altijd voorkomen en daarbij lopen wij zeker een risico. In de Amsterdam ArenA heb ik meegemaakt dat de Rolling Stones op zouden treden en dat Mick Jagger midden in de nacht zoveel last van zijn keel kreeg dat hij niet meer kon zingen. Hierdoor moest het concert geannuleerd worden. Zoals gezegd zijn hiervoor in het contract annuleringsvoorwaarden opgenomen en is dit dus van te voren geregeld. Gelukkig zijn dit soort zaken vaak wel verzekerd, waardoor het risico wordt ingeperkt. In hoeverre en op wat voor manieren ziet u verder groeimogelijkheden voor de Ziggo Dome? Wij zijn pas zes maanden open dus stabilisatie lijkt mij een eerste streven. In de toekomst zie ik groeimogelijkheden door natuurlijk het aantal evenementen uit te breiden. Daarnaast openen wij binnenkort een kleine popzaal, waarvan de capaciteit 800 personen is. Ook liggen er, zoals ik al eerder zei, nog een aantal concepten in de kast die we willen realiseren. De meeste groei zie ik echter in de markten voor grootschalige besloten evenementen, zoals congressen en grootschalige openbare sportevenementen zoals een WK zwemmen. Verder bent u iemand die het concept ‘totaalbeleving’ veel wil laten terugkomen, zou u misschien uit kunnen leggen wat dit inhoudt? Ik zal dit uitleggen aan de hand van een paar voorbeelden. Ik ben ooit bij de Super Bowl in Miami aanwezig geweest. Het grootste sport-
evenement in Amerika. Zodra je de stad inreed begon het al: je ziet overal billboards en activiteiten in de stad. Dan start je beleving al. Zo ook bij de Champions Leaguefinale in Londen twee jaar geleden: FC Barcelona tegen Manchester United. Overal zie je fans, Messi komt op tv-schermen voorbij; je wordt er overal mee geconfronteerd. Je beleving begint al ver voor een evenement. Eigenlijk al met de aanschaf van je kaartje. Natuurlijk kom je bij een concert voor Rihanna, maar het umfelt (de omgeving waarin je het concert beleeft) versterkt je emoties. Het gevoel dat je in een andere wereld zit, dat je er bij bent, dat je een heerlijk avondje uit bent, dat is de totaalbeleving. Wij realiseren dit door een vooren nabeleving te creëren. Zo hebben we een geweldig restaurant waar DJ’s draaien en waar je lekker kunt eten. Na afloop worden door het hele pand afterparties georganiseerd. Je hoeft dus niet de stad in, maar je kunt hier na afloop nog rustig een biertje drinken en je adrenaline delen met de overige fans. De ultieme vorm van nabeleving is dat als je straks thuiskomt je het concert nog eens kunt bekijken op tv. Dit doen wij in de toekomst in nauwe samenwerking met Ziggo. Ons streven is het creëren van een beleving vanaf het moment dat je het kaartje koopt totdat je thuis op de bank naar de uitzending van het concert op tv kijkt. Heeft u verder nog adviezen voor de studenten uit Tilburg? Ik zit hiervoor eigenlijk in het verkeerde vakgebied, maar wat ik wel merk is dat geen enkel bedrijf in onze branche zonder goede mensen uit jullie vakgebied goed draait. Het is verder ook een vak waar eeuwig en altijd werk in te vinden is. Mijn advies is: specialiseer je in het vak en zorg dat je in de evenementenindustrie terecht komt, want daar liggen de banen voor het oprapen. Verder: geniet van het leven en bezoek vaker een concert… en dan natuurlijk bij voorkeur bij ons. FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 13
COLUMN accounting
zelfvertrouwen is een cruciale voorwaarde om je werk goed te doen. Voor een accountant geldt dat nog extra. Zelfoverschatting is levensgevaarlijk, nuchter vertrouwen in je eigen inzicht en functie is essentieel DOOR tom nierop Wie wel eens een personeelsadvertentie bekijkt, kent de competenties waar sollicitanten over moeten beschikken. De precieze formuleringen zijn modegevoelig, maar termen als analytisch vermogen, zelfstandig kunnen werken, communicatief, in teamverband kunnen opereren, ‘hands on’-mentaliteit en het prachtige maar helaas ietwat in onbruik geraakte ‘helikopterview’, zullen velen bekend in de oren klinken. Eén essentiële eigenschap wordt echter zelden genoemd: zelfvertrouwen. Toch is dit een cruciale voorwaarde om je werk goed te doen.
Voor een persoonlijke professie als accountant geldt dat nog extra. Zelfoverschatting is levensgevaarlijk, maar nuchter vertrouwen in je eigen inzicht en functie is essentieel. Dat geldt zowel tegenover klanten als collega’s. Eerst de klanten. Vakkennis heb je nodig, evenals ervaring en steun van je kantoorgenoten. Maar daarmee gewapend moet je vooral kritisch vermogen tonen, je tegen een klant durven uitspreken en je in spannende situaties niet te snel laten afbluffen. En dat draait om – gefundeerd zelfvertrouwen.
Tom Nierop is hoofdredacteur van Accountant.nl
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 14
“
Een remedie tegen groepsdwang is zelfvertrouwen. Wees niet bang om dom te zijn, zeg wat je vindt. Je valt op en in het allerergste geval moet je na discussie een keer toegeven
“
Gek genoeg wordt dit vaak veronachtzaamd. Op beroepsniveau zie je dat aan het, voor buitenstaanders, ondoorgrondelijke web van verklaringen waarmee accountants willen aangeven wat ze wel en vooral niet doen, waarvoor ze wel en vooral niet aansprakelijk zijn en waar je ze dus vooral niet aan mag ‘ophangen’. Merkwaardig, want de klant, zeker in het mkb, gaat er juist blind vanuit dat een accountant staat voor degelijkheid, deskundigheid, zekerheid en betrouwbaarheid - binnen redelijke grenzen uiteraard. Wie ergens zeker van wil zijn gaat
Zelfvertrouwen als kerncompetentie Over zelfvertrouwen, de onzichtbare en onmisbare kerncompetentie bij solliciteren en werken
15 Column
naar een accountant. Zo simpel is het. Een treffend voorbeeld speelde onlangs in mijn eigen kennissenkring toen iemand mij vroeg of ik een ‘gekwalificeerde accountant’ wist, die eens kon kijken naar een persoonlijke administratie. Dit in verband met een mogelijk voor de rechter uit te vechten familieconflict over het beheer van het (vrij bescheiden) vermogen van een hoogbejaarde ouder. “Ik wil dat een betrouwbaar en deskundig iemand een rapportje schrijft over de huidige financiële situatie.” Het verschil tussen AA en RA was deze persoon onbekend, laat staan de subtiele verschillen tussen assurance en non-assurance, zekerheid verschaffen en zekerheid ontlenen en andere vaktechnische schriftgeleerdheid. De doorsnee koper van accountantsdiensten gaat simpelweg (nog steeds, of is het ‘nog wel’?) uit van: accountant + rapportage = betrouwbaarheid. Niks meer, niks minder. En hetzelfde geldt voor de eindgebruiker van die diensten, dus belanghebbende derden of met een fraai woord ‘het maatschappelijk verkeer’. Maar in plaats dat dit publieke beeld wordt omarmd en uitgevent, duiken accountants steeds vaker weg achter defensieve bezweringen als ‘aan assurance verwant’ en andere hocuspocustaal. In essentie komt dit door een gebrek aan zelfvertrouwen. Ook binnen de eigen organisatie is zelfvertrouwen essentieel. Elke organisatie is ook een strijdtoneel, met strijdige belangen tussen mensen en afdelingen. In de accountancy speelt dat door het individuele karakter van de professie, de hiërarchische opbouw, de financiële belangen en de onderlinge ‘ratrace’ naar de top (met zeker in de grote organisatie up or out) mogelijk nog sterker dan elders. Ruud Dekkers sprak aan het eind van zijn NIVRA-voorzitterschap zijn verbazing uit over het feit dat jonge accountants zich zo weinig laten horen in discussies over het beroep en vooral over de door hen aangegeven reden: de werkgevers zouden het niet waarderen en het zou ‘negatieve repercussies’ kunnen hebben voor je carrière. Deze angst voor straf op te grote eigenwijsheid kan zich ook voordoen rond professionele discussies binnen een kantoor. De neiging om bij onbegrip of een afwijkend inzicht te denken ‘dat zal wel aan mij liggen’, is menselijk. Toch blijkt achteraf maar al te vaak dat het door anderen werd gedeeld, maar dat niemand zijn vinger durfde op te steken. Een remedie tegen zulke groepsdwang is zelfvertrouwen. Wees niet bang om dom te zijn, zeg wat je vindt. Je valt op en in het allerergste geval moet je na discussie een keer toegeven. Ook geen probleem. Immers, alleen domme mensen veranderen nooit van mening.
Media Publishing
16 Article
Their Influence on the European Debt Crisis
BY S. Hoekstra
If you read the newspapers nowadays, you are guaranteed to encounter an article about the current economic crisis. In the media there still is a lot of speculation about whether the end of the economical crisis is gradually coming in sight, or whether we still have many years filled with negative newspaper headlines ahead of us. Not all publishers in the media environment – with media ranging from papers as‘het Financieele Dagblad’ to news programs as ‘Fox News’ - have the same style of publishing. They also have different expectations about the future state of the economy. In this article I will elaborate upon the reportings of media and its influence on the European (Sovereign) Debt Crisis.
iFinance is one of the biggest financial events of Tilburg University. This year iFinance was about the relation between the current financial state in Europe and the reporting of the European press about this situation FACES | Y. 14 | #. 02 | P. 16
The influence that the media has on the overall state of the economy has several components. First of all I will elaborate on the subject matter of reporting by media organizations. Secondly, the responsibilities of media organizations will be introduced, focusing on the question whether readers have the right to get unbiased content. Lastly, the possible influences of media behavior will be analyzed.
Media Bias In general, the media write economic articles that can be qualified as a form of normative economics, meaning that these articles are loaded with personal content of the writer(s). According to Keynes, normative economics (as opposed to positive economics) is the part of economics that expresses normative judgments about economic fairness, what the economy ought to be like, or about what the goals of public policy ought to be. Not only journalists (or news programs) are writing articles (or broadcasting shows) based on normative economics. In fact, some people argue that it is impossible to be one hundred percent unbiased at all.
Sjors Hoekstra is a Bachelor Bedrijfseconomie student and committee member of iFinance 2013
Nearly every piece of text is influenced by biases; Gentzkow & Shapiro (2005) tried to identify media bias by comparing articles of three different newspapers, all covering the same event. This study concluded that bias is related to the choice of a journalist on how to organize his hierarchy of words. Media bias is thus caused by the choice of the author on how to present the information.
Web, we can nowadays no longer escape from the mass of information and data that reaches us via many different channels. In addition, freedom of expression has become increasingly important, so basically any journalist can report on whatever he wants however he wants to. But still, media institutions and their journalists do have responsibilities about what they publish.
Media Companies We asked Nout Wellink, former President of the Dutch Central Bank, about his opinion on the responsibility of the media. He stated the following: “Media companies are no watchdogs, even though they are expected to publish news in an unbiased manner. However, media institutions cannot be trusted as supervisors since they have to sell papers and therefore focus on short run gains. Besides this, there is no such thing as oversight for journalists; their articles are not checked for truthfulness or completeness.”
According to Bardoel and d’Haenens (2004) the social responsibility of the media can be divided in terms of responsibility, referring to the responsibility to the public, and responsiveness, the fact that media companies have to listen to society. McQuail (2000) distinguishes four types of media responsibility: assigned, contracted, self-assigned and denied responsibilities. The ‘assigned responsibilities’ can be seen as obligations by laws and rules that the media must meet. ‘Contracted responsibilities’ originate from agreements between the press and politicians; this kind of responsibilities is expressed in codes instead of rules (for example the use of violent or sexual content on television). ‘Self-assigned responsibilities’ arise from voluntary initiated
During the last two decades the media have had an increasingly important role in our society. With the arrival of modern technology and the growth of the World Wide
“
the media write economic articles that can be qualified as a form of normative economics, meaning that these articles are loaded with personal content of the writer(s)
“
codes and can differ per media organization. The last type of media responsibility, ‘denied responsibilities’, refers to irresponsible behavior by media organizations that is deemed to be unsuitable. In a commercial context, media companies have responsibilities towards all of their stakeholders as most other companies also have. However, they do not have the responsibility to write articles based on scientific content, nor do they have to behave totally unbiased. In addition to this, there is no such thing as a prescribed maximum level of biased content in newspaper articles. Because of the complexity of macro economics and finance, there is no generally accepted and shared expectation of the future state of the economy. This may be the first reason why economic news differs in several newspapers and other media. Secondly, as holds for other private companies, media companies have a goal to maximize their profit. In order to do so, it might be favorable for them to exaggerate, change or underwhelm reported expectations about the future state of the economy because this can be in the interest of their readers or viewers (Gentzkow FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 17
FACES | Y. 14 | #. 02 | P. 18
& Shapiro, 2005). When the audience ratings go up, the advertisement income will also go up, which in turn has a positive influence on the profit but a possible negative influence on the media bias. Effects of Media publishing What are the possible effects of media-biased behavior? According to Mr. Wellink the traditional media only have a small influence on financial markets: “Analysts from big companies do not read papers such as ‘De Telegraaf’ for their professional interests. Companies have their own network and analysts. However, consumers do read the papers which can affect their consumer behavior. So indeed the media have influence, but only in a very limited way.”
“
media institutions cannot be trusted as supervisors since they have to sell papers and therefore focus on short run gains. Besides this, there is no such thing as oversight for journalists
“
Governance When looking at the power of the media one might suggest that there should be governance to control what the media writes and reports. When an independent organization would check all the publishing of media the differences between newspapers would indeed be erased. However, the introduction of such an organization would not exclude bias since the media bias would be replaced by the bias of this independent organization. This is not the only reason why media governance may be a bad idea. When the control of bias is excluded to a single party, the probability of the use of propaganda might increase. Therefore it can be dangerous to establish an organization for controlling the media, even though it is an independent organization.
Engelberg and Parsons (2011) showed that local press coverage increases the daily trading volume of the local market by almost 75%. But in larger industries with larger firms local media coverage only has a trivial effect. They also found a relation between media coverage and the underlying information. It appears that the demand in the retail industry is three to ten times more sensitive to the amount of media coverage than the actual information in the articles. The conclusion from Engelberg and Parsons has similarities with the paper of Huberman and Regev (2001). Huberman and Regev investigated the impact of a prominent article in the New York Times about a breakthrough in cancer research from a biotechnology company. One might think that the strong and permanent rise of the stock price of this very firm that followed this article is not a surprise. However, seven months before this specific article was published, the news about the breakthrough was already made public! So basically the rise of the stock price was not based on new news at all. This ex-
introduced in the USA. Dellavigna & Kaplan (2006) investigated the impact of the expansion of Fox News on the Republican vote share. They found a significant effect on the impact of voting behavior in towns with Fox News. It appeared that the Republican vote share increased with 0.4 to 0.7 percentage points in the 2000 Presidential elections, compared to the 1996 elections. This suggests that the media can also have a respectable political impact.
ample shows that media can influence financial markets. Not only financial markets are influenced by media organizations and their way of reporting. From 1996 to 2000 the Fox News Channel, by some criticized for promoting conservative reporting, was
REFERENCES Bardoel, J. & d’Haenens, L. (2004). Media Responsibility and Accountability: New Conceptualizations and Practices. Communications, 29, 5-24. Dellavigna, S. & Kaplan, E. (2006). The fox news effect: Media bias and voting. (NBER Working Paper No. 12169). Retrieved from: http:// www.nber.org/papers/w12169 Engelberg, J.E., & Parsons, C.A. (2011). The Causal Impact of Media in Financial Markets. The Journal of Finance, 66, 1. Gentzkow, M, & Shapiro, J.M. (2005). Media Bias and Reputation. (NBER Working Paper No. 11664). Retrieved from http://www.nber. org/papers/w11664 Huberman, G. and Regev, T. (2001). Contagious Speculation and a Cure for cancer: A Nonevent that Made Stock Prices Soar. The Journal of Finance, 56, 1. Keynes, N. (1890). The Scope and Method of Political Economy. Cambridge: University of Cambridge McQuail, D. (2004). Publication in a Free Society: the Problem of Accountability. Retrieved from: http://www.cecs.uminho.pt/ events/mcquail/D_McQuail_openlecture.pdf
Because of the previously described dilemma, media responsibility is a difficult theme to discuss. In the Netherlands there is hardly any discussion about the influence of the media on the state of the economy, which is not surprising since the media them self have no reason to complain about the current freedom of press. I do not want to propose a different kind of system of press governance or a minor restriction in freedom of press. However, I do think that the media must be aware of their power or influence and must take their responsibilities in bringing the news. FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 19
door Mygell Isselt
Zelfinzicht loont: manage je eigen talent
opinion Zelf ben Ik altijd iemand geweest met een brede interesse die veel verschillende studies en loopbanen interessant vond. Ik was eigenlijk ook altijd een beetje zoekende. Als ik terugkijk was ik zelf altijd te weinig bewust bezig geweest met de vragen “wie ben ik, wat wil ik en wat kan ik?” Dit zie je ook terug komen in mijn eerdere carrièreverloop. Na mijn VWO ben ik bedrijfseconomie gaan doen, maar ik weet niet of dat nog mijn eerste keuze zou zijn als ik met mijn kennis van nu terug zou kijken. Ik ben hierna naar het Koninklijk Instituut van de Marine gegaan want ik FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 20
wilde officier van de mariniers worden. Op een gegeven moment merkte ik dat ik het wel gezien had en van daar uit ben ik het bedrijfsleven ingegaan. Ik heb gewerkt in zowel sales functies, voornamelijk in een internationale omgeving, als in human resourcefuncties. Uiteindelijk heb ik dit HR-advieswerk ook omgezet in een eigen bedrijf. Ik heb in mijn tijd wel wat problemen opgemerkt in de begeleiding in het onderwijs. Op mijn middelbare school bijvoorbeeld was er een decaan, maar ik kan me nou niet bepaald herinneren dat hij mij echt hielp met het vraagstuk “wat zou bij jou
Mygell Isselt is directeur-eigenaar van Greenshoot HR, een adviesbureau in het gebied van human resource management
passen?”, of dat hij nou echt duidelijkheid bracht in het studiekeuzeproces. Deze vorm van begeleiding heb ik ook gemist aan de Universiteit van Tilburg. Achteraf had het veel voor mij betekend als mensen mij hadden gezegd “het is belangrijk om zo vroeg mogelijk zelfinzicht te creëren en van daaruit keuzes te maken”. Ik weet zeker dat veel andere mensen hier ook last van hebben! In mijn werk zie ik mensen voorbij komen in allerlei leeftijdsgroepen, tot wel 50 jaar aan toe. Deze mensen weten niet wie ze zijn of wat nou bij hen zou passen en worden vaak ook gedreven
“
In mijn werk zie ik mensen voorbij komen in allerlei leeftijdsgroepen die niet weten niet wie ze zijn of wat nou bij hen zou passen. Ze worden vaak ook gedreven door bijzaken
“
21 Opinion
het verkrijgen van zelfinzicht is enorm belangrijk. Het is voor veel mensen nog heel ver weg en het is ook niet laagdrempelig om zoiets in gang te zetten
door bijzaken zoals status of excuses als ‘het wordt van mij verwacht’ of ‘ik ben erin gerold’. Je ziet dus dat er weinig bewust met belangrijke keuzes wordt omgegaan en dat mensen er enorm veel baat bij zouden hebben als zij hierin ondersteund zouden worden, of dat iemand ze hier eens op zou wijzen. Een advies als: “ga eens bewust nadenken over jezelf, je eigen ontwikkeling en je loopbaan.” Vroeg of laat loop je er toch tegenaan. Er wordt niet genoeg gemeld dat het verkrijgen van zelfinzicht enorm belangrijk is. Het is voor veel mensen nog heel ver weg en het is ook niet laagdrempelig om zoiets in gang te zetten. Sowieso qua kosten niet, en ook omdat mensen niet weten waar ze het moeten zoeken. Nogmaals: daar waar je het dan kúnt zoeken, bijvoorbeeld een decaan of studiecentrum, leveren vaak niet iets waar je wat aan hebt. Het is te weinig, niet diep genoeg en niet persoonlijk genoeg. De eerste, en ook laagdrempelige, stap die gezet moet worden is dat de rol van decanen en studiecentra anders ingericht moet worden. Dit is geen revolutie, maar houdt eigenlijk in dat zij gewoon beter gaan doen wat zij moeten doen. Met nog betere hulpmiddelen en gesprekken mensen gaan helpen. Het wordt pas nuttig als je dieper met een leerling of student kunt gaan, maar dit kost dus ook tijd en geld. Op het moment is het vaak oppervlakkig op een niveau dat het ‘leuk en handig’ is, maar lang niet doortastend genoeg. Dit gezegd hebbende zie ik sommigen ook doorslaan. Dan wordt het zoeken naar passie een overdreven zoektocht naar de eeuwige blijdschap in het werk. We zitten allemaal in de top van de piramide van Maslow; we hoeven ons niet zo heel veel zorgen te maken om eten of over veiligheid. We zijn met zelfontwikkeling bezig en één ding zie ik heel duidelijk: sommige mensen zijn overdreven bezig met zelfontwikkeling en zelfreflectie waardoor het niet meer praktisch is. Soms moet je ook gewoon je schouders ophalen en zeggen “het zij zo
en niet alles is leuk” om door te kunnen gaan. Mijn doel is dat ik mijn verhaal aan zoveel mogelijk mensen vertel. Aan de ander kant leer ik dat je steeds meer tevreden moet zijn met je eigen gebreken. Talenten en valkuilen hebben we allemaal en daar zul je diep in moeten gaan. Ik ben mijn beperkingen meer gaan zien, maar zeker ook meer mijn talenten gaan zien. En ik ben ook bewuster keuzes aan het maken en daar hoort ook bij dat je soms tegen jezelf moet zeggen: “dit is niets voor jou, dit moet je niet doen!” Andere mensen adviseer ik: denk niet te simpel of te licht over zelfinzicht, want het is wèl belangrijk om jezelf te leren kennen. Blijf er ook weer niet teveel in hangen: dat is eigenlijk de grote les. Je moet op zoek naar een balans, maar: ken jezelf en accepteer jezelf. Dat is eigenlijk, los van studiekeuze of beroepskeuze, de grote les. Dit is hard werken en soms confronterend, maar het gaat je zo veel opleveren later als je 30, 40, 50 of zelfs 60 bent. Ik zie elke dag weer gebeuren dat mensen hier tegen aan gelopen zijn omdat ze dit niet genoeg gedaan hebben. Ken jezelf en heb vrede met jezelf! FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 21
flawed by design
by Jeroen Suijs
is The external audit flawed by design? A plea for a dramatic reform on the auditing profession
Jeroen Suijs is professor in Accounting at Tilburg School of Economics and Management, Tilburg University
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 22
In recent years, the reputation of the audit profession has gone from bad to worse. In the perception of the general public, external auditors have failed in their task to provide a true and fair view of the financial position of business organizations and the audit profession seems to have lost all credibility. Various initiatives to restore this credibility have been undertaken, ranging from new legislation to plans to reform the profession. In the previ-
ous issue of Faces, professor Marcel Pheijffer also pleaded for such a reform (cf. “Accountancy op de schop”), suggesting that the dominant position of the Big-4 audit firms is one of the major problems in the industry. In this article, I also plead for a (dramatic) reform of the profession, but for a different reason: the external audit is a so-called credence good and therefore the current institutional environment of the external audit seems flawed.
Various factors have been recognized as potential sources for the improper functioning of the external audit. One such factor is the provision of both assurance services and advisory services to the client. The argument here is that the fear of losing advisory revenues may reduce the auditor’s independence. Another factor is the huge start up cost that comes with auditing a new client: the fear of losing the client reduces the auditor’s
independence. Recent legislation in the Netherlands has focused on these factors by limiting advisory services and reducing auditor tenure by mandatory rotation. Another factor is the seemingly lack of competition between audit firms. The audit market for large multinational companies is an oligopoly with only four suppliers of assurance services: Deloitte, Ernst & Young, KPMG, and PWC. However, the audit market has evolved to this market
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 23
24 Article
structure over the past decades. Before the 1980s, the market was dominated by the Big-8. This gradually changed over time and resulted in the Big-4 in early 2000s. Hence, it is not clear whether the current oligopoly structure is an imperfection or an economically efficient outcome. The factor that I want to focus on is the nature of the external audit. The external audit is a credence good. As I will argue below, this has important consequences for the functioning and organization of the audit market. A credence good is a good or service for which the quantity and/or quality is difficult to ascertain for the consumer of this good or service, even after having consumed the good or service. As a result, it is difficult, if not impossible, for consumers to properly value a credence good. Examples of credence goods are medical treatments, car maintenance, and education. When you consult a physician because of health problems, you have to trust the physician’s judgment and his choice for medical treatment. Unless you are a physician yourself, you have very little means to monitor whether the physician made the correct diagnosis and whether the proposed treatment is appropriate. Likewise, when your car needs to be serviced, you have to trust the mechanic that he is only replacing the worn out parts. The external audit is in the same league of products as medical treatment and car repairs. Investors do not know how much auditing a firm needs and investors cannot judge whether the external audit is delivering the required quality. Investors have to trust that the external auditor performs his tasks appropriately. The problem with credence goods is that either consumers may be overcharged, i.e., they are paying too much for the product or service that they actually receive, or consumers do not receive the quality they desire. In a market for credence goods,
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 24
it is difficult for sellers of high quality products to differentiate themselves from sellers of low quality products. Since consumers cannot assess the quality of the product, sellers cannot differentiate on price. Charging a higher price to signal to consumers that your product is of high quality does not work. A seller of a low quality product can easily charge the same price, as the consumer will not know that he has received a low quality product anyway. So, where does it go wrong for the audit market? Regulations prescribe that firms periodically disclose to its stakeholders (e.g. investors) a financial report on the financial position and performance of the firm. Because of misalignment of interests between firm management and its stakeholders, this financial report may lack credibility. Stakeholders are skeptical and realize that firm management may bias the financial report and overstate good news or withhold bad news. For this reason, a mandatory external audit of the financial report is required. The external auditor testifies whether the financial report complies with the appropriate generally accepted accounting principles (GAAP). A clean audit opinion signals compliance with GAAP and thus enhances the credibility of the financial report. In the context of credence goods, two aspects of the external auditing process seem somewhat strange, to say the least. First, even though the external audit serves the
interests of the stakeholders of the firm, it is the firm (i.e., the audit committee) that appoints the external auditor and not the stakeholders themselves. Second, during the auditing process the external auditor only communicates with the firm and not with its stakeholders. All that stakeholders receive is the final outcome of the auditing process, which, roughly speaking, boils down to either “Yes, the financial report complies with GAAP” or “No, the financial report does not comply with GAAP”. Let us compare how the market for medical treatments and car maintenance would look like if they were organized in a similar way as the market for external audits. Suppose you have serious doubt about the diagnosis made by your physician. You could then opt for a second opinion by consulting another physician of your choice. This second opinion serves a similar role as the external audit in financial reporting: it should enhance the credibility of the diagnosis. However, if it was organized like the external audit, then having a second opinion would go as follows: your physician would consult a second physician to review your case and this second physician would report his findings to your physician. You would have no choice over who this second physician is and neither would you receive the diagnosis made by this second physician. Clearly, such a second opinion would not be very helpful and many people would
“
When you consult a physician because of health problems, you have to trust the physician’s judgment and his choice for medical treatment. The external audit is in the same league
“ consider its form unacceptable. The same applies for car maintenance. If it was organized like the external audit, then you would not be able to take your car to another garage. At best, your car mechanic would tell you that both he and another car mechanic had checked your car and that both of them came up with the same (long) list of repairs. Again, it is obvious that the check up by the additional mechanic would not add any credibility at all. So, why then would the external audit add credibility in the context of financial reporting? It thus seems there are two (fatal) flaws in the design of the external audit. Observe that the market for car maintenance works reasonably well, because car owners themselves can decide which garage services their car, and – maybe even more important – they can switch garages very easily if they are not satisfied with the service received. The stakeholders of the firm do not choose the external auditor of the firm. Neither can they switch auditors very easily. Switching auditors comes with considerable
costs, which is due to the nature of the external audit: it requires a lot of time and effort to perform an external audit. One cannot just hire a second auditor because there is some doubt about the quality of the incumbent auditor. Consequently, to obtain a properly functioning external audit it is vital that the external auditor not only communicates to the firm (i.e., the audit committee), but also to its stakeholders. The way forward for the audit profession is thus to have the external auditor communicate directly to the stakeholders of the firm. One possible way of organizing this is that the firm publicly discloses an unaudited financial report and that the external auditor of the firm comments on this report in a publicly disclosed audit report. Such audit report can include whether the financial report complies with GAAP, but it may include much more than that. Auditors could also comment on the risks of the firm, the sensitivity of the financial position to changes in economic circumstances, or whether the likelihood of bankruptcy has increased or decreased.
It would provide the external auditor with much better opportunities to show the stakeholders of the firm what the added value of the external audit is. Furthermore, the external auditor would have very strong incentives to provide stakeholders with useful information. For if they don’t, stakeholders would demand a reduction in the audit fee or demand replacement of the current auditor by a better one. The result will be a more transparent audit market in which stakeholders are better able to assess the quality and independence of the external auditor. I realize that the proposed reform is a rather dramatic one. However, it expresses what the audit profession really needs. The external auditor should (be able to) communicate directly with the stakeholders of the company. In the current set-up, the audit opinion has become an almost meaningless piece of information, which of course is not really surprising as the message of the auditor is confined to either “yes” or “no” of which “no” is not considered to be an acceptable option.
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 25
ode to warren buffett by C. Rietbergen BSc.
Nicknamed the ‘Oracle of Omaha’, Warren Buffett is regarded as one of the greatest investors of his generation. Aged 82, the man known as the ultimate value investor is the chairman and CEO of Berkshire Hathaway, world’s eighth largest public company according to the Forbes 2000 rankings. To put into perspective how good Buffett’s performance actually is, a recent study by Andrea Frazzini, David Kabiller, and Lasse Pedersen remarks that one US dollar invested in Berkshire Hatha-
Camiel Rietbergen is a master student accounting
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 26
a resume on Warren Buffett, the prominent American philanthropist and one of the greatest investors of his generation
way in November 1976 would be worth more than 1500 US dollars by the end of 2011. Perhaps more impressive: looking at all US mutual funds and publicly traded stocks in the period between 1926 to 2011 which have been around for at least thirty years, the authors find that Berkshire Hathaway has the largest Sharpe ratio of them all: 0.76 between 1976-2011. The Sharpe ratio is a measure of risk-adjusted returns, in a sense that an asset with a higher Sharp ratio offers a better return for the same risk taken, or the same return for a lower risk. So what explains the performance of Berkshire Hathaway, whose current largest holdings include Wells Fargo & Co, the Coca-Cola Company and IBM?
In the paper titled “Buffett’s Alpha”, Andrea Frazzini, David Kabiller, and Lasse Pedersen of AQR Capital Management find that Buffett selects stocks that are low risk (low beta and volatility), cheap and of high quality. By controlling for the so-called Betting-Against-Beta (representing the tendency to buy safe stocks) and Quality Minus Junk (representing the tendency to buy companies that are profitable, growing and paying dividends), his alpha becomes insignificant (0.1 percent annualized). This suggests that a significant part of the performance of Berkshire Hathaway’s public portfolio can be explained by the factors mentioned above. As a further explanation of his exceptional performance, Frazzini et al. states that Buf-
based on Andrea Frazzini, David Kabiller & Lasse H. Pedersen (2012) Buffett’s Alpha AQR Capital Management
27 Aricle
“
Buffett’s genius appears to be at least partly in recognizing early on that certain factors work, applying leverage without ever having to fire sale, and sticking to his principles
“
fett stays loyal to his investment discipline, even during rough periods and estimates that Buffett applies a leverage of around 1.6 to 1, thereby boosting the returns (and risks) from his “safe” stocks. Hence, the Berkshire stock is more volatile than the portfolio of stocks it owns (25 percent versus 17 percent), but leverage alone cannot completely explain his performance: applying the same leverage to the stock market would yield an excess return (over the Treasury Bill rate) of 10 percent, compared to an excess return of 19 percentof Buffett. When comparing the public and private portfolios of Berkshire Hathaway, the researchers found that both had a higher excess return, risk and Sharpe ratio compared to the stock market, but that the public portfolio performed better (it had a larger Sharpe ratio). Under the assumption that the performance of the public portfolio is a measure of Buffett’s stock selection ability and the performance of the private portfolio also captures his skill as a manager, they infer that the skill of Buffett comes mostly from his ability to pick stocks. A significant benefit of the private portfolio however is the presence of an insur-
ance float, which provides a very low rate of financing and, hence,offers a unique chance for cheap leverage. This insurance float is part of the private portfolio of Berkshire Hathaway, which, from 1980 to 2011, on average made up 63 percent of the company, while the remainder was invested in publicly traded companies. This percentage has increased to over 80 percent over the years. As a final illustration of their point, a diversified Buffettstyle portfolio is constructed, tracking Buffett’s market exposure and stock selection themes, matching amongst others Berkshire’s beta. What they find is that the systematic Buffett-style portfolios can be comparable to the actual return and match Berkshire Hathaway’s public portfolio even more closely (a 75 percent correlation). The authors do emphasize that they have the benefit of hindsight, while Warren Buffett decided to follow these principals decades ago: “Buffett’s genius thus appears to be at least partly in recognizing early on, implicitly or explicitly, that these factors work, applying leverage without ever having to fire sale, and sticking to his principles” (Frazzini et al. 2012). FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 27
INTERVIEW Ian Mouser en Camiel Rietbergen zijn beiden masterstudent Accounting
Tiny Sanders Tiny Sanders is sinds 2010 CEO bij PSV Eindhoven. Dit is het verhaal hoe hij bij PSV terecht kwam en op wat voor manier een voetbalclub verschilt van een ‘normaal’ bedrijf
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 29
Wat voor student was u? Ik denk dat ik het best te omschrijven was als iemand die met heel veel verschillende dingen bezig was in mijn studententijd. Toen kon dat allemaal nog. Ik was vertegenwoordiger, interviewer, ik deed veel aan sport, had verkering en speelde bridge. Daarnaast zat ik in de kandidaatsraad en studeerde ik nog. Dit was toen een niet ongebruikelijke combinatie en één waar ik tot op de dag van vandaag groot voorstander van ben.
30 Interview
Zou u ons een beknopte schets kunnen geven van uw loopbaan tot dusver? In 1980 ben ik afgestudeerd, waarna ik als management trainee ben begonnen bij Mars. Bij Mars heb ik een aantal marketing-gerelateerde en financiële functies gedaan en in 1987 ben ik financieel directeur geworden, waarna ik voor twee jaar naar Australië ben gegaan voor de afdeling Petfood. Vanuit Mars ben ik verhuisd naar HCS Technology NV, een beursgenoteerde onderneming hier in Nederland, gespecialiseerd in met name kopieerapparaten, faxen en dergelijke. Dit heeft maar drieëneenhalf jaar geduurd, waarna ik naar Campina ben gegaan. Voor Campina heb ik onder andere in Duitsland gewerkt en na Campina International, was ik acht jaar CEO bij Campina. Dit duurde tot 2008 en toen werd ik een zogenaamde zzp’er. Dat was fantastisch; ik deed verschrikkelijk veel leuke en vooral ook verschillende dingen. Ik deed een aantal commissariaten bij familiebedrijven, veel internationaal advieswerk en ik zat nog een beetje in de agrarische wereld. Dat beviel me prima, maar na twee jaar belde PSV voor deze functie. Toen hoorde ik mijzelf ‘ja’ zeggen en vanaf 2010 zit ik hier.
Each year, Asset | Accounting & Finance organizes: iFinance. Hoe hebt u de overstap van het bedrijfsleven naar de iFinance 2013 “Will Europe survive? sportwereld ervaren en waar heeft u het meest aan moeten Did the media let Europe go south?” wennen? Ik zou deze overstap karakteriseren als will take place on February 7.‘meer hetzelfde dan velen denken, maar meer anders dan Professor Bovenbergnog PhD is seated invelen vrezen.’ Dit eerste zeg ik the board of recommendation. FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 30
“
Door de emotie die hier in alle aderen en vezels zit krijgt het bedrijf heel veel media-aandacht: wij hebben vier full-time journalisten, Philips, Unilever en Campina niet één
“
omdat het uiteindelijk toch gewoon een bedrijf blijft. Het is dan wel een klein bedrijf, maar het is ook gewoon een bedrijf waar de wetten van de zwaartekracht der financiën net zo gelden als in elke andere structuur in de wereld. Verder werken er ook mensen en is het dus ook omgaan met mensen op dezelfde manier als dat je dat elders tegenkomt. Dit zijn twee hele grote overeenkomsten. Het grote verschil zit in de emotie die in zo’n club zit. Waar je bijvoorbeeld als consumentenbedrijf heel veel geld investeert om emotie in een merk te krijgen, zit het hier in alle aderen en vezels van het bedrijf. Door die emotie krijgt het bedrijf heel veel media-aandacht. Je ziet bijvoorbeeld dat hier vier journalisten fulltime in huis zitten, terwijl Philips, Unilever en Campina niet één fulltime journalist hebben. Deze vier journalisten moeten natuurlijk allemaal twee keer per dag een nieuwtje hebben. Dat zijn dus acht nieuwtjes en ik heb ze niet! Dit is natuurlijk een voorbeeld, maar het is wel tekenend voor de enorme aandacht die met PSV gepaard gaat. Hierdoor kan je soms een bepaalde druk krijgen om dingen wel of niet te doen die heel anders is in het normale bedrijfsleven. Als je niet oppast, gaan externe zaken invloed uitoefenen op de interne zaken. De grootste uitdaging is om dit te voorkomen. Heeft dit ook uw manier van handelen ten opzichte van de media veranderd? In mijn vorige functies moest je vaak moeite doen om de media binnen te halen en aandacht te krijgen voor bijvoorbeeld een introductie van een product. Bij PSV doe ik krampachtig heel veel moeite om eruit te blijven. Weinig media-aandacht vind ik uiteindelijk het verstandigst. Als het nodig is moet je natuurlijk alle media te woord staan en er ook zijn. Je moet open zijn en bereid zijn te vertellen wat er te vertellen valt, maar indien mogelijk moet je dat zo weinig mogelijk zelf doen en ook niet zelf
die exposure willen hebben. Ik heb wel eens gezegd dat, als ik twintig jaar geleden voor deze functie gevraagd zou zijn, ik toen hopelijk zo verstandig zou zijn geweest om ‘nee’ te zeggen. Ik heb nog nooit iemand gezien die carrière heeft gemaakt vanuit deze baan, nog nooit! Of je wordt helemaal afgebrand, of een beetje, maar je brandt in ieder geval, dat is zeker. Je hebt een bepaalde ervaring nodig met mensen en processen, en je moet in staat zijn om tegen de druk te kunnen, vooral die van buiten. Voor een club als PSV is het transferbeleid van grote waarde. Hoe wordt er in de financiële planning ingespeeld op transfers en de (vaak) volatiele transferwaarde van spelers? Ten eerste is er een enorm verschil tussen geldstromen en accounting, in het voetbal is dit heel sterk. Soms loopt een speler die je verkoopt drie jaar door je winst-en-verliesrekening heen en het be-
drag dat je vandaag uitgeeft gaat er vijf jaar doorheen. Het belangrijkste is dat je de balans moet vinden tussen cash en accounting. Het gevaarlijke is dat je in deze onderneming het risico loopt dat je winst laat zien terwijl je ondertussen failliet gaat. Daarentegen krijg je, door die matching van bedragen over looptijden, best een fatsoenlijk beeld van wat de financiële risico’s daadwerkelijk zijn. Je moet deze cash- en accountingregels beide in je vingers hebben en er rekening mee houden in de bepaling van je koers. Als je dit doet, dan is een transfer helemaal niet zo spannend. Je koopt iemand voor tien miljoen en een contract voor 5 jaar, dan gaat dat voor twee miljoen naar je winst-en-verliesrekening en de rest wordt later afgeschreven. Dit is heel strak beschreven zodat alle clubs hetzelfde doen. Het tweede is dat je, meer dan bij andere bedrijven, moet zorgen dat je het
onderscheid blijft houden tussen risico’s nemen en gokken. In het bedrijfsleven neem je vaak risico’s, maar het is zelden zo dat alles op het spel staat omdat je een risico neemt. In het voetbal was het in het verleden zo dat in tijden dat het niet goed gaat, wanneer er bijvoorbeeld geen Champions League werd gehaald, er werd besloten om extra te investeren met de gedachte dat je dan wèl Champions League gaat spelen en meer zal verdienen. Als dit niet lukt, dan doe je dat natuurlijk nogmaals. Daarmee bedoel ik dat je een grens bereikt waar het niet meer het nemen van een risico betreft, maar het gokken op succes. Emiel Roemer zou bijvoorbeeld een geweldige oud-voetbaldirecteur zijn geweest: “Ik heb een tekort, dus wat ga ik doen: ik ga geld uitgeven en daar ga ik zoveel mee verdienen dat ik het tekort oplos. Als het tekort dan groter wordt, ga ik nog meer geld uitgeven”. Dit is precies hoe de voetbalwereld FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 31
“
Het belangrijkste is dat je de balans moet vinden tussen cash en accounting: Het gevaarlijke is dat je het risico loopt dat je winst laat zien terwijl je ondertussen failliet gaat
“
dacht. In het verleden is het verschil tussen risico nemen en gokken te vaag geworden en is er onder het mom van risico nemen gewoon gegokt. Hoe en in welke mate houdt u bij PSV rekening met onzekere factoren zoals sportieve prestaties en blessures? Simpel gezegd: door risicomanagement, verzekeren en veel bidden. Het risicomanagement dat wij hebben ingevoerd is dat wij structureel in kaart brengen wat risico’s zijn, wat we er mee kunnen doen en wat we er mee willen doen. Dit gaat dan niet alleen om financieel risico, maar ook technisch risico, zoals een brand. Je loopt namelijk veel risico’s als voetbalclub, maar je kunt ook erg veel dingen verzekeren. Je kan zelfs het risico verzekeren dat je geen Champions League haalt. Dat is dan wel verschrikkelijk duur, maar het kan wel! Je moet een goede afweging maken van wat je kunt verzekeren, wat je zelf kunt managen en waar je het risico kunt lopen. Sommige zaken zijn gewoon een kwestie van heel veel bidden. Kunt u kort iets vertellen over de financiële hervormingen die u bij PSV heeft doorgevoerd? Allereerst moet ik zeggen dat ik hier niet ben binnen gekomen voor een financiële interimklus, er was slechts sprake van een samenloop van omstandigheden. Er was een structureel tekort van twintig miljoen euro: de kosten waren zeventig miljoen en de inkomsten lagen op vijftig miljoen. Als je dan een aantal keer investeert en de resultaten blijven uit, dan blijf je achter met een negatief eigen vermogen, een negatieve geldbalans en een structureel gat van twintig miljoen. Het was duidelijk dat er veel geld in de club moest komen. Toen kwam bij ons de realisatie dat je alleen maar naar mensen toe kan gaan om geld op te halen als je eerst een garantie kan bieden dat dit niet in een bodemloze put terecht komt. Je moet
perspectief bieden op een nieuwe, positieve en gezonde winst-en-verliesrekening. Er is vervolgens een programma gemaakt waarin veel geld is bespaard bij bijvoorbeeld de spelers, maar ook in de organisatie. Hiervoor is zelfs een extern bureau ingeschakeld om dit op een goed gekaderde manier aan te pakken. Verder zijn er een hele hoop andere kosten bespaard. Zo had PSV leningen die 8% of meer kostten en zat er een hypotheek op het stadion die tot stand was gekomen uit een consortium van zeven banken. Dit was allemaal een drama en kostte verschrikkelijk veel geld. Met al deze bezuinigingen hebben we uiteindelijk tien miljoen bespaard. Ook moesten de inkomsten met tien miljoen omhoog, onder andere door vijf miljoen extra per jaar aan sponsorinkomsten. Toen dit pakket geloofwaardig was durfden we naar de buitenwereld te gaan om geld te vragen, in de vorm van bijvoorbeeld renteloze leningen of anderszins. In deze periode is ook de grondverkoop tot stand gekomen, wat voor de gemeente overigens ook een prachtige economische deal is geweest. Zo hebben we toen 86 miljoen opgehaald. Hiermee was het structureel klaar: er was zoveel geld opgehaald dat het eigen vermogen gelijk megagezond was, een solvabiliteit van boven de 40% was bereikt en een gezonde cashpositie met uitzicht op een nieuw evenwicht van de winst-en-verlies-rekeningen. De enige onzekerheid die nog in de begroting zat was vijf miljoen euro aan Champions League-opbrengsten. Er is toen getracht om een meer zekere manier te vinden om deze vijf miljoen te financieren, bijvoorbeeld via de media. Inmiddels is dit gat door de zogenaamde FOX-deal ook opgevuld en hebben we Champions Leaguekwalificatie niet meer nodig voor een evenwichtige begroting. Hoe ziet u de financiële toekomst van PSV tegemoet en
welke interessante ontwikkelingen voorziet u? Als je kijkt naar de governancestructuur van PSV, dan kan het niet zo zijn dat de situatie per ongeluk of ongemerkt ongezond wordt in de toekomst. Dus als het gebeurt dan doen mensen dat bewust met open ogen en zal dit niet ongemerkt misgaan. Als we het hebben over de toekomst van het generen van inkomsten, dan is het denk ik heel belangrijk om naar het buitenland te kijken. Hier in Nederland zitten de stadions vol en we zijn maar een klein landje, dus veel mensen zullen er ook niet bij komen. Er kunnen geen grote stappen meer gemaakt worden. Die kan je wel maken door naar het buitenland te kijken, bijvoorbeeld Azië, waar de komende jaren ook steeds meer kansen zullen ontstaan. We zijn nu in India bezig met een project waar wij als partner samen met de Indiase bond jeugdcentra aan het oprichten zijn en het WK onder17 naar India proberen te halen. Onze mensen lopen daar rond met PSV en Philips op hun shirt, dus wij zijn nadrukkelijk aan het kijken waar we wat voor Philips kunnen betekenen. We willen onze sponsoren graag iets bieden waarmee wij hen kunnen helpen, iets structureels, en niet zomaar even iets doen. Wat zou u tot slot willen meegeven aan de studenten van onze universiteit? Behalve wat ik net zei “ga niet te vroeg op de stoel van een voetbalbestuurder zitten”, zou ik zeggen: maak van je externe sleutelgat een venster en gooi het open om ook bezig te zijn met de rest van de wereld tijdens je studententijd. Ik weet dat dit een beetje tegen de trend is van tegenwoordig, maar ik vind die trend echt verschrikkelijk. Het is zo jammer en ook zo verkeerd voor de ontwikkeling, fase en leeftijd waarin studenten zitten om ze te dwingen alleen maar met de studie bezig te zijn. Dus: gooi open! FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 33
34 STOCK EXCHANGE
fondsen: niet flitsend wel return stock exchange De doorsnee belegger kan aandelen, opties en turbo’s beter links laten liggen en zich richten op beleggingsfondsen door Martin Plooi
In de huidige crisistijd is beleggen niet meer zo vanzelfsprekend als in de jaren negentig van het vorige millennium. Toen zat de AEX, de belangrijkste aandelenindex in Nederland, flink in de lift en steeg deze van 300 punten in januari 1997 tot 700 punten in 2000. Veel bedrijven deden het goed en beleggers hadden een grote kans winst te maken met de aankoop van individuele aandelen. Vandaar dat beleggen onder huis-tuin-en-keuken beleggers synoniem was aan stockpicking: je koos een bedrijf uit de AEX waarvan je goede verwachtingen had en kocht FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 34
aandelen. Vervolgens leunde je achterover en wachtte tot de verwachting uitkwam. AEX nog niet hersteld na de top van 700 punten Deze vorm van beleggen kon natuurlijk niet goed gaan. Niet-professionele beleggers realiseerden zich niet dat het beleggerssentiment in golven voorbij komt. Na de top van de AEX brak de zogenaamde dotcom-crisis uit en begonnen aandelen aan een glijvlucht naar beneden. Beleggers waren gewend aan stijgende koersen en hadden moeite om de daling juist in te schatten. Was dit een
tijdelijke dip of was er meer aan de hand? Uiteindelijk daalde de AEX verder tot een niveau van 250 punten in maart 2003. Twee keer crisis De meeste aandelenbeleggers zijn echter optimistisch en ze speurden na de dotcom-crisis weer naar nieuwe kansen op de beurs. De AEX krabbelde weer op en bereikte in 2007 een niveau van 550 punten. Maar toen kwam de tweede crisis. Het begon met de kredietcrisis die vanuit de Verenigde Staten oversloeg naar de rest van de Westerse wereld, gevolgd door een economische
crisis en daarna de Europese schuldencrisis. Inmiddels zijn er vijf crisisjaren voorbij. In die periode is de AEX weer onder de 200 punten gezakt en nu, in het begin van 2013, probeert de AEX met vallen en opstaan de 350 punten te slechten. De animo om te beleggen is sterk afgenomen, maar het goede nieuws is dat ook in deze crisistijden winst kan worden gemaakt met beleggen. Geen stockpicking maar gedisciplineerd beleggen Daarvoor is een andere benadering nodig dan de stockpicking-methode uit de jaren negentig. Een benade-
“
De animo om te beleggen is onder huis-tuin-en-keuken beleggers sterk afgenomen, maar het goede nieuws is dat ook in deze crisistijden winst kan worden gemaakt met beleggen
ring die past bij een doorsnee belegger, die belegt naast zijn gezin en werk en het leuk vindt om op termijn een mooie winst te boeken. Een methode die niet flitsend is, die in korte tijd geen tientallen procenten winst oplevert, waar je niet de blitz mee maakt, maar die na 10 jaar wel een grote kans biedt om het gemiddelde rendement van 8,3% met aandelen en 4,2% met obligaties te halen. En dat is toch vele malen hoger dan die schamele rentevergoeding van de bank! Beleggingsfondsen Wat we gaan doen is beleggen in beleggingsfondsen of indextrackers (ETF’s). Bij deze vorm van beleggen wordt, door de beheerder van het beleggingsfonds of indextracker, belegd in een groot aantal aandelen of obligaties. Het gezamenlijke resultaat bepaalt de koers van het beleggingsfonds of indextracker. Bij een indextracker wordt een gekozen index (bijvoorbeeld de AEX) nauwkeurig gevolgd door de beheerder. Hij hanteert precies dezelfde samenstelling als de index. Bij een beleggingsfonds kan de beheerder afwijken en daardoor beter (of slechter) presteren dan de index. Het grote voordeel van een beleggingsfonds of indextracker is dat zo’n fonds een veel kleiner risico heeft om sterk in waarde te dalen dan een individueel aandeel. Periodiek beleggen in een mixfonds De eenvoudigste manier om te beleggen is periodiek beleggen in een mixfonds. Een
mixfonds is een beleggingsfonds dat belegt in zowel obligaties als aandelen in een bepaalde verhouding. Deze verhouding is afhankelijk van uw beleggersprofiel. Dit profiel is een indicatie van het risico dat u wilt nemen met beleggen. Bij het afsluiten van een beleggersrekening bepaalt de bankmedewerker uw beleggersprofiel. Voor elk beleggersprofiel is er een mixfonds, maar het staat u natuurlijk vrij om voorzichtiger te beleggen dan uw profiel aangeeft. Periodiek beleggen wil zeggen dat maandelijks – ongeacht of de beurs stijgt of daalt – voor een vast bedrag in een fonds wordt ingelegd. Aangezien de inleg periodiek wordt ingelegd, middelt de aankoopprijs uit en loopt u minder risico om op een hoog niveau in te stappen. Tegen het einde van de looptijd is het verstandig om tijdig over te schakelen op een mixfonds met een lager risico. Rendement? Maar wat is nu het rendement van een mixfonds? Alle banken bieden mixfondsen aan, dus er is keus genoeg om het rendement te vergelijken. Voor mijn columns op Beursgorilla.nl heb ik al in juli 2009 het rendement berekend van het ING Dynamic Mix Fund III, een mixfonds voor de belegger met een neutraal profiel (50% aandelen, 50% obligaties). Dat rendement kwam toen – midden in de crisis – uit op ruim 7% in een jaar, bij een investering van steeds 1.000 euro per maand. In januari
“
van 2012 heb ik het rendement opnieuw berekend. Over een periode van 3,5 jaar – nog steeds midden in de crisis – steeg de koers van het fonds met 5% naar 21,81. Dit werkt door op alle eerdere investeringen, dus op het totale ingelegde bedrag van inmiddels 43.000 euro. Ook is al die tijd dividend uitgekeerd van ongeveer 44 cent per aandeel (2% per jaar). Aan koerswinst is een bedrag verdiend van 3.651 euro, aan dividend 1.380 euro. Dat leverde uiteindelijk een totaalrendement op van 23,4% over de gehele looptijd sinds 15 juli 2008 over een gemiddeld geïnvesteerd vermogen van 21.500. Een goed resultaat als we rekening houden met de grote turbulentie op de aandelenmarkten in die periode. Begin februari 2013 is de koers 23,60. De koerswinst is dus nog 8 procent toegenomen! Andere beleggingsstrategieën Ook andere beleggingsstrategieën kunnen een mooie winst opleveren, zoals het aloude ‘buy-and-hold’beleggen. Hierbij koopt u een beleggingsfonds en houdt het fonds jaren in de portefeuille, ongeacht de koersontwikkeling. U kunt deze strategie vanzelfsprekend goed combineren met periodiek beleggen. U ziet, beleggen hoeft niet ingewikkeld te zijn om toch rendement te behalen. Laat de professionals het werk doen! En het belangrijkste van allemaal: blijf uit de buurt van individuele aandelen, opties en turbo’s. FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 35
Martin Plooi is Columnist van Beursgorilla.nl
BUSINESS FOR DUMMIES
Op stage gaan is hét moment in je studie om jezelf te bewijzen. Het geeft je de mogelijkheid om je kennis in praktijk te brengen, een professioneel netwerk op te bouwen en wellicht te werken aan je toekomstige baan. Het vinden van een geschikte stageplaats is dus cruciaal voor je verdere loopbaan. Duizenden studenten gingen je al voor, maar hoe kom jij aan de perfecte stage? De start Voordat je begint te zoeken in de talloze online vacaturebanken moet je jezelf afvragen: wat wil ik? Bij welk type organisatie zou ik stage willen lopen? Wat voor stageplek past bij me? Daarnaast is het belangrijk om te weten waar je sterke en zwakke punten zitten. Ben je bijvoorbeeld niet erg assertief, kies dan ook niet voor een groot bedrijf. Een klein bedrijf met meer persoonlijke aandacht past dan beter bij je. Op deze manier stel je gemakkelijk een top-3 samen. Verlanglijstje Zodra je top-3 in beeld is kun je gericht gaan zoeken. Bezoek de website van het stagebedrijf en kijk in je Linkedin-netwerk naar mensen die werkzaam zijn voor het bedrijf of er connecties mee hebben. Via je bestaande netwerk aan een stage komen werkt vaak erg goed. Wist je dat de meeste vacatures niet eens online komen te staan? Die zijn vaak al binnen het netwerk van het stagebedrijf vergeven voordat jij een kans krijgt. Wees brutaal Mocht je geen geschikte vacature kunnen vinden dan
is het tijd voor de volgende stap. Veel bedrijven wachten lang met het plaatsen van een vacature. Daar hoef jij natuurlijk niet op te wachten. Wat in veel gevallen goed werkt is het sturen van een open sollicitatie. Zorg hierbij dat je jezelf op een originele wijze presenteert:een saai CV met standaard bijbehorende brief zien ze al zo vaak. Een meer originele manier is om jezelf te ‘verkopen’ via bijvoorbeeld Bol.com of Marktplaats. Prijs jezelf aan als een ‘limited-edition’ stagiair waarvan er natuurlijk nog maar 1 op voorraad is. Afhankelijk van de branche worden ludieke acties vaak op prijs gesteld. Zelf de hoorn oppakken en het bedrijf opbellen kan ook wonderen verrichten:je toont enthousiasme en laat zien dat je serieus geïnteresseerd bent. Wacht dus niet af tot de perfecte vacature je onder ogen komt. CV Online staan er genoeg voorbeelden voor een degelijk CV of sollicitatiebrief. Toch is het belangrijk om goed na te denken over je sollicitatie. Elk stagebedrijf is anders, pas daarom ook je sollicitatiebrief per bedrijf aan. Noem interessante activiteiten die je naast je studie hebt gedaan: bijbaantjes, interesses en wellicht cursussen die je hebt gevolgd. Durf vooral ook dingen weg te laten die niets toevoegen aan je sollicitatie. Begin op tijd Misschien wel een van de belangrijkste succesfactoren voor het vinden van een perfecte stage, is om op tijd te beginnen met zoeken. Een maand van te voren begin-
esmee pater werkt bij stagerecensies. nl. op deze site kun je bijvoorbeeld je stage-ervaringen uitwisselen. Je kunt hier meteen zien of de stageplek van jou dromen ook echt bij je past. Na afloop van je stage deel je hier natuurlijk weer jouw ervaringen. Zo help je de volgende lichting stagiairs ook weer.
nen is veel te laat. De meeste stagebedrijven hebben dan al een geschikte stagiair gevonden. Daarnaast heb je minder last van concurrentie en toon je aan het stagebedrijf dat je een doel voor ogen hebt. Tot slot Kijk eens om je heen of je studenten kunt vinden die jou zijn voorgegaan. Ervaringen uitwisselen over een toekomstige stageplek is erg nuttig. Zo weet je zeker wat je kunt verwachten en of dit bij je past. Dit kan teleurstellingen en studievertraging voorkomen.
de perfecte stage alle ins en outs FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 37
door C. Smit
38 Artikel Cees Smit is algemeen directeur van de hedendaagse vennootschap Today’s Beheer en schrijft deze bijdrage op persoonlijke titel
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 38
Iets kleins met grote impact
Cees Smit vertelt over de Europese financiële transactietaks en de steeds hernieuwde pogingen om deze taks in te voeren Reeds in 2011 stelde de Europese Commissie voor om de financiële transactietaks in de hele Europese Unie in te voeren. Volgens het plan zou bij het handelen in aandelen en obligaties 0,1 procent van de waarde van de transactie als belasting moeten worden betaald. Bij afgeleide producten, zoals rentederivaten, zou de belasting 0,01 procent zijn. Het voorstel kon in 2011 niet op voldoende steun rekenen. Enkele landen wilden de belasting toen wel invoeren, als een deel van de EU-lidstaten op een dergelijke manier willen samenwerken, maar daarvoor was de toestemming van de andere EU-landen nodig. De toestemming voor de samenwerking werd recent gegeven op de ecofinvergadering van Europese ministers van financiën. In deze vergadering zijn alle 27 ministers van financiën van de Europese Unie vertegenwoordigd. Dit in tegenstelling tot de Eurogroep, die sinds kort wordt geleid door onze eigen minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem. In de Eurogroep zitten alleen de zeventien ministers van financiën van de eurozone. Het was de derde keer dat de EU-lidstaten goedkeurden dat een beperkt aantal landen op een dergelijke manier gaat samenwerken. Nederland doet officieel niet mee, maar in het regeerakkoord is afgesproken dat Nederland zich er onder bepaalde voorwaarden wel bij wil aansluiten. Een van die voorwaarden is dat de pensioenfondsen worden vrijgesteld van de belasting, maar of dit nu echt een goed plan is durf ik te betwijfelen. Na de crisis van 2008 ontstond een groot debat over
het invoeren van een belasting op financiële transacties. De overheden hoopten daarmee twee vliegen in één klap te slaan: meer inkomsten in de staatskas plus het aan banden leggen van de speculatie. Maar, wat men niet weet, of onvoldoende beseft, is dat speculatie een economisch nut heeft. Het zorgt voor risicokapitaal en daarmee voor veranderingen. Daarnaast was de belasting bedoeld om de banken te raken, maar uiteindelijk worden de beleggers er mee geraakt en dat juist op een moment dat sparen geen alternatief is door de extreem lage rente. Beleggers kiezen het hazenpad Gezien zijn imago was het helemaal niet verbazingwekkend dat Frankrijk het eerste land was dat met de voorgestelde taks ging experimenteren. Overigens hadden we de belasting al in België, voor de Belgen zelf op Belgische rekeningen, en dit heeft reeds geleid tot een verdere decimering van de Belgische beurs, alsmede de financiële sector. Ook voor Frankrijk waren er helaas geen gunstige gevolgen. Volgens kenners is het experiment met de belasting op financiële transacties een grote flop in Frankrijk en heeft het tot een vermindering in handel geleid op de beurzen. Hopelijk bent u met me eens dat beurzen een economisch nut hebben. Ze voorzien de bedrijven immers in hun kapitaalbehoefte, of zorgen voor goede rendementen op overschotten aan kapitaal. Experts kwamen ook tot de conclusie dat de beleggers die normaal gewoon in aan-
delen belegden nu ineens via allerlei derivaten de belasting ontweken. Hierdoor werd het karakter van de transacties speculatiever en dat was toch precies het omgekeerde van wat men had willen bereiken. Het is in mijn optiek echter nog erger: de overheid maakt met dit soort plannen de hele financiële sector stuk, omdat het grote gevolgen heeft voor ‘market makers’ en andere actieve handelaren. Vele partijen werken met allerlei automatische handelssystemen en zorgen zo voor liquiditeit op de markten. Juist door de aanwezigheid van vele ‘market makers’ is de Amsterdamse beurs een heel goede derivatenmarkt geworden. Als we deze handel gaan belasten dan zal dit grote effecten hebben voor Euronext Amsterdam, maar ook voor andere Europese beurzen. Daarnaast zal het ook grote effecten hebben op hedge fondsen, maar ook op beleggingsfondsen en dus op brokers. Direct of indirect heeft het invloed op uw spaargeld en uw pensioen. Nu maken maar weinig politici zich druk om deze belasting. Erger nog, na het nationaliseren van de SNS vinden we het zelfs een goed plan om allemaal meer belasting te gaan betalen. Onder het mom dat we de banken ermee raken en ze laten mee betalen aan de crisis. Er wordt lekker populistisch geroepen dat zij de crisis veroorzaakt hebben, maar uiteindelijk hebben we met zijn allen de crisis veroorzaakt. Wij wilden meer lenen, meer uitgeven, groter wonen, et cetera.
Kortom, zoals het er nu uitziet gaan we in Europees verband, en dus ook in Nederland, de transactiebelasting betalen op de handel in opties, obligaties en aandelen. Zeker nu SNS is genationaliseerd en de overheid zielig doet dat zij dit weer moesten doen om de boze bandieten te helpen, is iedereen er helemaal voor om de banken aan te pakken. Banken op de brandstapel. Banken op de brandstapel In het verleden hebben we juist door de grote diensten sector (lees: de banken) een grote economische groei meegemaakt en nu gaan we, onder het mom “om de banken te straffen voor de crisis”, belastingen invoeren. Helaas pakken we hier de belegger en andere partijen mee. Want denk je nu echt dat de banken en verzekeraars de kosten niet direct of indirect doorzetten aan u als de eindgebruiker? De consumenten zijn gebruikers van de producten van de banken, en zoals hogere personeelskosten en automatiseringskosten doorgerekend worden, zullen ook hogere belastingen doorgerekend worden. De BTW op verzekeringsproducten kwam ook direct bij de consument terecht. Dit gebeurt al helemaal nu de concurrentie steeds minder wordt. Robin Hood tax De idealisten denken naïef dat de banken deze belasting gaan betalen, dat het een Robin Hood verhaal is, en zijn daarom voor de invoering. Maar voor wie het gemist heeft, even in Robin Hood termen: alles wat de overheid van de banken steelt, stelen zij dubbel en dwars weer FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 39
“
Na de crisis van 2008 ontstond een groot debat over het invoeren van een belasting op financiële transacties. De overheden hoopten twee vliegen in één klap te slaan: meer inkomsten in de staatskas en het aan banden leggen van de speculatie. Maar wat men zich onvoldoende beseft is dat speculatie een economisch nut heeft: Het zorgt voor risicokapitaal en voor veranderingen
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 40
terug van de consument. De overheid steelt dus uiteindelijk niet van de rijken, maar van ons en wij vinden dit nog een goed idee ook. Nu zijn we in het kader van belastingen in het verleden wel vaker voor het lapje gehouden. Onder het mom van het milieu of een energietekort betaalden wij graag extra voor onze benzine en energie. Nu fakkelen we zoveel schaliegas af dat het zelfs in de ruimte zichtbaar is en horen we niemand dat er geen ‘peak oil’ paniek meer is.
“
Maar even terug naar de banken en de fantasie dat zij betalen Als de banken het wel zouden betalen, dan zouden ze
minder winstgevend worden en dus minder belasting afdragen over hun winst, om vervolgens nog meer mensen te ontslaan als ze geen winst maken. Uiteindelijk draait de overheid(lees: de belastingbetaler), alsnog op voor de gevolgen. Bovendien dient er goed rekening gehouden te worden met de economische gevolgen van een dergelijke belasting. Zo blijkt dat als gevolg van de onlangs in Frankrijk geïntroduceerde ‘Stamp Duty’, de beurshandel in aandelen van grote ondernemingen is verminderd met 8% en de handel van de Midcap-bedrijven met 15%. De Italiaanse regering heeft
facts Did you know that:
“
consumenten zijn gebruikers van bankproducten, en zoals hogere personeelskosten en automatiseringskosten doorgerekend worden, zullen ook hogere belastingen doorgerekend worden
“
voornemens een beursbelasting in te voeren, maar heeft aangegeven te vrezen voor een krimp van 30% in de aandelenhandel. Dertig procent, dat vind ik nog al wat, dat is één derde. We hebben los van het Franse verhaal al voorbeelden in onze business ten over. Zo heeft in een grijs verleden de invoering van Stamp Duty in het Verenigd Koninkrijk ervoor gezorgd dat iedereen in het Verenigd Koninkrijk in CFD’s (afgeleide producten) is gaan handelen. Je kon dan toch indirect beleggen in het verschil in aandelenkoers tussen het aankoop- en verkoopmoment, zonder dat je te maken had met de belasting. Het geeft goed aan dat financiële markten innovatief zijn en altijd naar een oplossing zoeken voor dit soort “problemen”. De handel kan zich bijvoorbeeld gemakkelijk verplaatsen naar andere plekken op de wereld, waar deze belasting niet geldt of niet gecontroleerd kan worden. Het is tegenwoordig door alle elektronische beurzen gemakkelijker geworden dan ooit tevoren. Dit zal natuurlijk niet zonder gevolgen zijn voor onze economie. Ook zal de handel er niet transparanter op gaan worden als we hem naar ‘Drak pools’ en andere alternatieven gaan verplaatsen. Nu denkt u: ‘waar gaat het over?’ Bij handel in aandelen en obligaties zou er 0,1 procent van de waarde betaald moeten worden. Dit lijkt laag, maar je betaalt minder aan transactiekosten (inclusief beurs, clearing, et cetera) dan belasting. De overheid
verdient dus meer dan de broker, met niets doen! Bij alle afgeleide producten (inclusief CFD’s?) zou de belasting 0,01 procent zijn. De grote vraag is natuurlijk: wat is nu de onderliggende waarde? Even een voorbeeld: een future op de AEX (FTI) is 200 maal de waarde van de AEX. Stel dat de AEX op 350 staat, dan is de waarde dus eigenlijk 70.000 euro. Vermenigvuldigt met de voorgestelde belasting is dit ineens 7 euro die je moet betalen aan vadertje Staat. Bij de broker betaalt u normaal slechts 2 euro 90, dus als het aan de overheid ligt, betaalt u dus ineens 9,90 euro. Als je jezelf wilt beschermen met een verkochte future wordt je daarvoor gestraft. Nog meer problemen Hoe berekenen we de onderliggende waarde van een optie en andere onderliggende waarden? Even fictief een voorbeeld: stel je koopt een call optie Apple op april 2012 met een uitoefenprijs van 600 euro, terwijl het aandeel op 500 euro staat. Je betaalt hier 3 euro voor. Moeten we dan per optie 3*100*600 (=180.000) betalen vermenigvuldigd met de 0,01%? Dat is 18 euro belasting, terwijl de broker slechts 1,90 rekent. Los van de hoogte is natuurlijk de vraag: waarom moet je vermenigvuldigen met de uitoefenprijzen (strike price) niet met de koers van de onderliggende waarde? Tevens, waarom is er geen koppeling met de premie? Hoe gaan we dit doen met turbo’s? Hoe met swaps? Belangrijker, waarom willen we dit echt? ‘Zint eer gij begint’ is een oud spreekwoord.
A research study by Head, Smith and Wilson found that, on average, firms with catchy or clever ticker symbols have outperformed the market between 1984 and 2005? As for a few catchy ticker symbols: Oakley, the maker of sunglasses, used to have the ticker symbol OO, representing sunglasses and Lion Country Safari, a safari park, traded under the symbol GRRR. VCA Antech, offering veterinary services, traded under the ticker WOOF, Roadrunner Enterprises, a trucking company, used BEEP, Internet America chose GEEK, while Big Rock Brewery used BEER. Bank of America was originally called Bank of Italy. Robert Plant, lead singer of Led Zeppelin, abandoned accountant training after just two weeks? A gorilla by the name of Jacko outperformed the Dutch AEX index for the 12th time in the past 13 years. By selecting 10 bananas out of 75, which were linked to a specific public stock, the gorilla managed to earn a 12% return on his ‘portfolio’ in 2012, compared to a 10% of the AEX index. The Dutch East India Company (VOC) was the first permanently organized jointstock company in the world, listed on the Amsterdam Stock Exchange. Over the first 15 years, the average dividend payout was 25%. The world’s first stock exchange can, however, be traced back to Antwerp, Belgium in 1460. It took an accountant to bring down mafia boss Al Capone? Ultimately, the Internal Revenue Service managed to get him convicted for tax evasion. According to Yahoo Finance, one trillion 10 US dollar bills taped together could be wrapped around the world 380 times. However, this would still not be enough to settle the entire US national debt.
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 41
Mr.Prezident STUDENT ENTRePRENEUR
Algemene informatie Oprichter Pieter Bosschaart Studie Commerciële Economie Bedrijfsnaam Mr.Prezident Vestigingsplaats amsterdam Werknemers 12 Activiteiten Prezi Design – Prezi Training Website www.mrprezident.com
Kun je in het kort omschrijven wat het bedrijf is en waar het zich mee bezig houdt? Mr.Prezident is een Prezi Expert gespecialiseerd in het ontwerpen van Prezi presentaties. Dit doen we door middel van storytelling en vormgeving. Het eindresultaat is dus altijd op maat en een garantie voor succes. Ook geven wij een Prezi workshop zodat mensen ook zelf aan de slag kunnen. Wanneer is het idee ontstaan om een eigen bedrijf te beginnen? We zijn in 2011 begonnen, tijdens de Minor Ondernemerschap in Amsterdam. Hier is het mogelijk om een half jaar te ondernemen voor studiepunten. Mijn collega Paul maakte tijdens zijn stage bij reclamebureau Ogilvy & Mather al succesvol Prezi presentaties voor diverse klanten. Hoe heeft de onderneming zich ontwikkeld sinds de oprichting? We begonnen zonder investering en zonder enige grafische kennis. Door de opbrengsten van iedere eerste kleine presentatie slim te investeren konden we na bijna een jaar voor het eerst volledig salaris uitkeren. Inmiddels hebben we een kantoor vol Prezi designers, vormgevers en accountmanagers. Is een eigen onderneming goed te combineren met een studie? Dat hangt van de onderneming en ondernemer af. Ik geniet van iedere mijlpaal die we behalen waardoor het ondernemen verslavend wordt. Studeren staat dan al snel minder hoog op je to do
list. Je bent voor meer verantwoordelijk dan alleen jezelf. Al met al is het toch goed te doen want dankzij mijn ervaringen in het veld waren mijn laatste tentamens opeens een stuk minder spannend. Welke vaardigheden die je tijdens je studie hebt opgedaan, komen ook terug bij je dagelijkse ondernemersactiviteiten? Ondernemen is veel en snel beslissingen maken en bepaalde theorie kan hier wel degelijk bij helpen. Zeker enige bedrijfseconomische kennis is na verloop van tijd onmisbaar. Toch merk ik wel dat de praktijk nooit zo concreet is als de gemiddelde case in je studieboeken. Je eigen passie en instinct zijn toch vaak de doorslaggevende factoren. Met andere woorden, theorie helpt je bepaalde managementtools op te stellen die je weer helpen bepaalde strategische opties uit te sluiten, de daadwerkelijke beslissing is een gevoelskwestie. En welke vaardigheden heb je pas opgedaan tijdens het ondernemen? Ik leer iedere dag wel iets. We zijn de start-up fase nu aan het ontgroeien dus als oprichter moet je van alle facetten van de bedrijfsvoering wel het meest cruciale weten. Toch leer ik de laatste tijd meer en meer uit handen te geven zonder de controle over de zaken te verliezen. Hoe zie je de toekomst van de onderneming? Behalve dat we onze capaciteit continu opvoeren merken we dat we steeds vaker gevraagd worden om het verhaal van onze klanten
“
theorie helpt je bepaalde managementtools op te stellen die je weer helpen bepaalde strategische opties uit te sluiten, de daadwerkelijke beslissing is een gevoelskwestie
“
onder handen te nemen. Storytelling dus eigenlijk. Een term die vaker valt als zijnde ‘de toekomst van de reclamewereld’ en ons ook persoonlijk erg aanspreekt. Wanneer we ons daarop gaan focussen kan de creatieve output ook iets anders dan een Prezi zijn. Vooralsnog zijn we druk genoeg met het maken van grote aantallen complexe presentaties voor uitdagende organisaties. Het aantal projecten voor buitenlandse klanten draagt ook bij aan het gevoel dat de potentie nog enorm is. Tot slot, wat zou je nog willen meegeven aan studenten die ook van plan zijn om een eigen onderneming te starten? Begin met iets waar je verliefd op bent (of kan worden) en zoek iemand met dezelfde passie, maar andere kwaliteiten. Verder is het een kwestie van direct starten. Dan zie je vanzelf waar je tegenaan loopt en hoe je het op kan lossen. Een plan van 300 pagina’s is in dit opzicht nooit waterdicht. Kortom, “van plan zijn” is zonde van je tijd. Aanpakken die hap. FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 43
“
besturen met meer dan 30% vrouwen krijgen een andere bestuurscultuur, Het is een percentage waarbij de vrouwen die er zijn zich thuis kunnen voelen en ze geen minderheid in een mannenbestuur zijn
VOOR
Josette Dijkhuizen is Nederlands’ vrouwenvertegenwoordiger bij de UN General Assembly 2013 FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 44
“
De ontwikkelingen van vrouwen op topposities gaat ontzettend langzaam. Nederland staat wereldwijd op de 11e plaats op de Global Gender Gap Index 2012. Deze index laat de (on)gelijkheid tussen vrouwen en mannen zien. Nederland is dus zeker niet het beste jongetje of meisje van de klas. Op economische participatie van vrouwen scoort Nederland zelfs behoorlijk slecht met een 24e plek. Als we specifiek kijken naar het aandeel van vrouwen in de Raden van Bestuur dan zien we in 2012 dat dit slechts 5 procent is,waar het Europees gemiddelde op 8,9 procent ligt. Dit zijn ongelofelijk lage percentages... In Raden van Commissarissen gaat het een beetje beter met vrouwen; momenteel is circa 13 procent van de commissarissen vrouw, maar in 2012 is 23 procent van alle nieuw benoemde commissarissen vrouw dus dat gaat de goede kant op. Dit is aanzienlijk meer dan de genoemde 5 procent, maar nog steeds zijn de mannen sterk oververtegenwoordigd. We laten hier met elkaar een enorm potentieel onbenut. Uit onderzoek is namelijk meer dan eens naar voren gekomen dat diversiteit in besturen leidt tot betere resultaten. Het gaat daarbij niet alleen om een evenredige verhouding van vrouwen en mannen, maar ook om diversiteit in bijvoorbeeld culturele achtergronden en seksuele voorkeuren. Als we specifiek kijken naar de verdeling van vrouwen en mannen in besturen, dan zou daarbij een minimum dienen
te worden gehanteerd van 30% vrouwen, om überhaupt te kunnen spreken van diversiteit. Dit percentage komt niet zomaar uit de lucht vallen. Het is gebaseerd op onderzoek waaruit blijkt dat besturen met meer dan 30% vrouwen een andere bestuurscultuur krijgen. Het is ook een percentage waarbij de vrouwen die er zijn zich thuis kunnen voelen en ze geen minderheid in een mannenbestuur zijn. Het is daarbij niet belangrijk om voor of tegen een quotum te zijn, maar het is belangrijk om te bepalen hoe we met elkaar kunnen bereiken dat er een grotere evenredigheid bestaat tussen vrouwen en mannen op topposities. Het quotum is tenslotte een middel en geen doel op zich. Áls quota worden ingevoerd, zoals nu door de Europese commissie is besloten voor vrouwen bij beursgenoteerde bedrijven, dan zou het een tijdelijke positieve maatregel moeten zijn om een eerste duw in de gewenste richting te geven. Waarom hameren we dan
toch zo op diversiteit? Diversiteit aan de top is belangrijk om synergie te creëren door elkaars kwaliteiten in te zetten. Dat hebben we nodig om met elkaar innovatief te zijn en de problemen waarvoor we ons op deze aardbol gesteld zien, op te lossen. Hoe kunnen we die diversiteit vervolgens met elkaar bewerkstelligen? Empowerment van vrouwen is belangrijk zodat zij de drempels kunnen overwinnen. Maar ook het werken aan beeldvorming bij overheden en werkgevers ten gunste van vrouwelijk leiderschap. ‘Women are agents of change!’ Vrouwen zijn geen doelgroep, maar zelf de initiatiefnemers van verandering. Daarom zouden vrouwen in evenredigheid op posities moeten zitten waar besluiten worden genomen over de inrichting van de samenleving en over de toekomst. Dat is in besturen én natuurlijk op besluitvormende posities zoals in het bedrijfsleven en in de politiek. Vrouwelijk leiderschap is daarom nodig, zeker ook om uit economisch zware tijden te komen.
FACE 2 FACE
Verplicht percentage vrouwen in de Raad van Bestuur 45
TEGEN
Jan Bouwens is hoogleraar accounting aan Tilburg University
“
Volgens een recent rapport van de rijksoverheid bedraagt vrouwendeelname in raden van bestuur 5 procent en in raden van commissarissen een kleine 10 procent. Voor de organisatie Talent naar de Top is onder meer dit cijfer aanleiding om er actief naar te streven bedrijven over te halen hun charter te tekenen. Hierin beloven de bedrijven zich in te zetten vrouwendeelname te bevorderen. Bedrijven geven daartoe een streefgetal af dat door Talent naar de Top op realisatie wordt gevolgd. De vraag is echter langs welke weg men deze verbetering het beste bereikt. Als het aan eurocommissaris van justitie Viviane Reding ligt, stellen we quota in van 40 procent. Zij stelde zelfs voor dat bedrijven die deze quota niet halen een boete krijgen. Haar voorstel werd in september van het afgelopen jaar echter weggestemd. Naar mijn waarneming is het voorstel van Reding ondeugdelijk. De aanpak van Reding heeft namelijk als vooronderstelling dat minstens veertig procent van de vrouwen een plaats aan de top ambieert. Het
Face 2 Face
“
Een 40%-quota heeft als vooronderstelling dat minstens veertig procent van de vrouwen een plaats aan de top ambieert: Het is echter sterk de vraag of dat het geval is
is echter sterk de vraag of dat het geval is. Onderzoek van Muriel Niederle en Lise Vesterlund wijst op meer fundamentele factoren ter verklaring van het gat tussen vrouwen en mannen aan de top. Niederle en Vesterlund voerden een experiment uit waarbij mannen en vrouwen twee keer dezelfde taak uitvoerden. De eerste keer werden ze uitbetaald op basis van het absolute aantal geproduceerde eenheden, de tweede keer op basis van competitie. De onderzoekers verstrekten informatie over de absolute prestatie, maar niet over de relatieve prestatie ten opzichte van de andere deelnemers aan het experiment. Nadat de eerste twee uitbetalingen hadden plaatsvonden, stelden de onderzoekers de deelnemers voor de keus: uitbetaling op basis van competitie of stukloon. Dan blijkt dat mannen in 70 procent van de gevallen kiezen voor competitie en vrouwen in 30 procent van de gevallen. Dan vrouwen. Zij doen dat zelfs zo sterk dat, ook wanneer zij beduidend slechter zijn dan de vergelijkingsgroep, zij toch voor competitie kiezen. Dit aantoonbaar inefficiënte gedrag duidt op overmoed. De onderzoekers concluderen dat, naast overmoed, verschillen in preferenties tussen man en vrouw verklaren waarom mannen vaker dan vrouwen voor competitie kiezen. Als vrouwen –op dit momentinderdaad veel vaker dan mannen concurrentie mijden, dan is het percentage van Reding problematisch. De reden is dat concurrentie als
een belangrijk (het?) selectiecriterium geldt. Als vrouwen dan minder concurreren dan mannen, wordt het moeilijk kiezen. Een quotum gaat de geloofwaardigheid van de vrouw die het op eigen kracht maakt in de top aantasten. Immers, zit zij daar omdat het moet, of moet ze daar zitten omdat ze het kan? Vrouwen aan en op weg naar de top zijn doodsbenauwd voor quota, immers hun geloofwaardigheid wordt door zo’n beleid op het spel gezet. Ik ben diezelfde mening toegedaan. Bedrijven en landen met quota geven de indruk dat de vrouw er zit omdat het moet, niet omdat ze het kan. Dat gegeven plaatst de vrouw in een moeilijke positie. In dat opzicht is de benadering van Talent naar de Top veel kansrijker dan die van Reding. Elk bedrijf geeft naar eigen inschatting aan welk percentage naar verwachting zal doorstromen naar de top en zet beleid in om dit percentage te bereiken. Maar zelfs deze benadering werkt in het nadeel van de vrouw die op eigen kracht de top bereikte. Het is daarom van belang vrouwenemancipatiebeleid te richting op doorstroming van talentvolle vrouwen. Zo’n beleid geeft aanleiding tot verbetering en de 40 procent van Reding komt er wellicht mee in beeld. Afgedwongen quota wekken de indruk dat vrouwen geen zelfstandige kracht hebben! FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 45
COLUMN Younger generations, especially BSc en MSc students in Economics and/or Business, may learn some important lessons from Jenny E. LIGTHART’S life by Martin van Tuijl On 21 November 2012, Jenny E. Ligthart, professor of Economics, passed away. She fought courageously, as she always did, but she simply could not win the battle against a grueling disease. Younger generations, especially BSc en MSc students in Economics and/or Business, may learn some important lessons from Jenny’s life. First, at high-school, her teachers strongly advised her to skip mathematics, and, so she did. At that time, Jenny was just not interested in getting the secrets of calculus revealed. Thus, when she decided to
study economics in the spring of 1986, she had to pass a preliminary exam. Jenny prepared herself for that test during the summer of 1986. This season was long and hot, at least that is the way I remember it. She passed the entry exam for mathematics easily, owing to her intelligence and many hours of self-study. Indeed, Jenny did not get any help. Whenever a student tells me that she or he already had difficulties with mathematics at high-school, and hence micro-economics is too difficult, I refer to her achievements. Of course,
“
there is a small platoon of PhDs in economics on this planet who would not have made it without some help from Jenny: In her office, one could find a helping hand and ear(s)
Martin van Tuijl is an Associate professor of the Department of Economics at Tilburg University
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 46
“
it helps when one is gifted, but other people may obtain fine results owing to their industriousness. Obviously, this does not only hold true for mathematics, but also for other fields. Jenny had both talent and a very good work ethic. After her death, her teachers Rick van der Ploeg (University of Oxford) and Ben Heijdra (University of Groningen), as well as her co-author Michael Keen (International Monetary Fund) praised her for “important academic contributions on aspects of fiscal policy, the environment and development, often framed in tightly
The life of Jenny Lessons posthumously taught by Jenny E. Ligthart, professor of Economics
Column
argued mathematical models, but always motivated by very practical concerns to improve the fate of people.” Second, Jenny finished the MSc program in Economics with a thesis that she wrote during an internship at the Balance of Payments Department of the Dutch Central Bank. An academic jury awarded her the Herman Karel Nieuwenhuis Prize for the best MSc thesis of 1991 written at the Faculty of Economics of the University of Amsterdam. Next, Jenny took two important decisions. First, she went to the University of Wisconsin-Green Bay to study one semester at a university in the United States. That was a very wise decision, since Jenny really fell in love with the American way of life, in general, and, more specifically, with American academia. Second, Jenny decided to say goodbye to the topic of her MSc thesis – invoicing currencies – only to start working on it again more than a decade later. That was a decision she regretted very much, since this topic was still interesting enough to publish in a major journal just prior to her death. Thus, international experience is an indispensable asset, but, once one has got momentum with a certain topic, one should not abandon it prematurely. Third, Jenny never forgot, that even a university professor has to take care of her physical condition. Moreover, she was always, twenty-four hours per day, a true human being. Every Wednesday afternoon at five o’clock, Jenny would leave the office to bike to the Olympia building for two hours of sports, together with one of her closest friends. By the way, she did not have a car, so she biked a lot in Tilburg and its surroundings. Her fitness allowed her to compete in the Olympia building with students that were substantially younger. Quite often, Jenny won such an informal match. Whenever she walked through the corridors of the K-building, her pace suggested that she would be a candidate for an Olympic Medal in racewalking. Furthermore, there is a small platoon of PhDs in economics on this planet who would not have made it without some help from Jenny. In her office, one could find a helping hand and ear(s). She also offered this type of assistance to Research Master and MSc students. I am absolutely sure that an employee at the Rubber Industry in Singapore, a PhD student at the University of Strathclyde in Glasgow – Times Higher Education UK University of the Year 2012/2013 – and an Economic Research Analyst at Franklin Templeton Investments in San Francisco will always remember Jenny’s efforts to prevent them from falling into mediocrity. In summary, Jenny did not give up easily; she was aware of the necessity of international experience at a fairly early stage. However, Jenny’s interests were too broad to stick to her very first topic, which might have brought her some academic glory at a young age. Furthermore, she neglected neither sports nor, for example, biking. Mens sana in corpore sano (a healthy mind in a healthy body); they taught me at high-school that Juvenalis pointed at taking care of the mental condition, given a good physical condition. They did not have fast-food, cars and computer games back then. However, most of all, Jenny was always willing to offer a helping hand to those who were in some kind of trouble.
47
elk kwartaal stellen we studenten op de campus van Tilburg University een inspirerende, nieuwsgierige en actuele vraag.
campus life
We vroegen aan VIER studenten Waarom ZE in Tilburg ZIJN GAAN studeren
naam Caroline Latraniemi
naam ERIK ROOD
naam Freek Coepen
naam Jakub Dudzic
leeftijd 24 jaar
leeftijd 27 jaar
leeftijd 20 jaar
leeftijd 22 jaar
studie RECHTEN
studie Fiscale Economie
studie International Business Administration
studie Master Finance
There are good law courses here. I am from Sweden and I have never been to the Netherlands, but it seems to be quite a nice country. I did not take any other country into consideration, since no other university offered such nice courses and in other countries, like England, I was not able to take master courses. In addition, my university has an exchange program with Tilburg University. I also looked at the bigger cities, like Amsterdam, but since the Netherlands is such a small country you can easily go there from Tilburg.
Voor de gezelligheid! Ik kom zelf uit Noord-Holland. Ik heb Amsterdam nog wel overwogen, maar dat is niet te betalen en Rotterdam is niet gezellig. Dus dan kom je al snel in Tilburg uit. Ik ben begonnen als student Bedrijfseconomie. Deze studie kun je in principe overal doen, dus dat heeft mijn keuze niet bepaald. Maastricht was voor mij net iets te ver weg, dus vandaar mijn keuze voor Tilburg. Ik woon hier nu al een tijdje en ik heb geen plannen terug te verhuizen naar Noord-Holland. Stiekem ben ik gewoon een gezelligheidsdier.
Ik heb mijn middelbare school gevolgd in België, waardoor ik de keuze had tussen Belgische en Nederlandse universiteiten. Mijn tweelingbroer Bram wilde per sé naar Tilburg omdat economie hier heel goed stond aangeschreven. Bovendien zijn de Belgische universiteiten heel erg theoretisch georiënteerd, terwijl hier in Nederland ook nog wordt gelet op de praktische invulling. Daarnaast heb ik de indruk dat je in Nederland, en dan vooral op de Business Universiteiten, beter wordt voorbereid op het bedrijfsleven. Vervolgens ben ik samen met Bram een zomercursus Engels gaan doen en mede door de aanmoediging van de coördinator hiervan heb ik me uiteindelijk ingeschreven voor International Business Administration.
After three years of living in Milan, I got tired of big city life and decided to attend my master program in a place closer to nature. Based on my previous travel experience, the Netherlands was an obvious choice, since I was looking for a location that offers reputable international education, a broad spectrum of extracurricular activities and a dose of entertainment possibilities. I have found all of those characteristics in Tilburg - I am really happy about my choice and I can recommend this place to others without hesitation!
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 49
MESSAGE FROM ABROAD
The moment you get off the plane and walk out the airport is a moment you will never have experienced before. It is absolutely overpopulated, the strong smells are overwhelming, blaring sounds you have never heard before and the heat that smacks you in the face. You see cows and buffaloes walking by you in the streets, rickshaw drivers are more than happy to offer you a ride especially if you are from another country. They are just as fascinated by you as you are of them. You have probably read and maybe even heard stories about the smells, the dust and trash everywhere. It is all true. But after about a week you start enjoying the beauty it offers from a variety of tasty foods to good hearted kind people. India has incredibly different cultures, festivals and rituals. I was on a six months internship program working at an IT company in Vadodara which provides IT services to Dutch, German, French and Norwegian companies. Nothing like the accounting field I am really interested in. My job was to do project management and marketing for the Netherlands. I lived in an apartment together with three Germans, one French and one Norwegian, all doing internships at the same IT company as myself. Besides working forty hours a week I, along with the other interns, travelled across India as we wanted to make the best of our time here, see and experience as much of India as possible. We have loved every moment of it. Last October I travelled to Mumbai. While I was walking down one of the streets, I
bumped into my roommate Lieke. She, together with other members from Asset | Accounting & Finance was on a study trip to India discovering India just like me. To suddenly see familiar faces, especially in a crowded city like Mumbai, was awesome. I am absolutely positive that they had a good time in India and enjoyed every minute of it. Another beauty about India is its various festivals. One of the festivals I could experience was Navratri, which made the biggest impression on me. The word “Navratri” means nine nights. During this festival people dance the Garba dance in honor of the Hindu Goddess Shakti. I, along with the other interns, wore traditional Indian clothing and they were absolutely comfortable. At first we sat in the side lines and watched in awe more than 30,000 people dancing the same dance together. After about ten minutes, I decided to climb over the fence and dance with the crowd as well and had an absolutely amazing time. The experience and feeling I had is indescribable. The most beautiful place we travelled to was Mount Abu, a hill station located in Rajasthan. We hired a guide to go along with us. We travelled there during the monsoon season and there were lush green fields as far as your eyes could see. We did a trekking trip there and had our backpacks on our backs the entire time. After a whole day of walking in the mountains and taking in the beauty of the green fields, we arrived at a village. A nice family invited us to dinner at their home. They prepared homemade
In this article Lucas Rinkel tells us about his experiences abroad in India at HELiOS IT-SOLUTIONS
“
after about a week you start enjoying the beauty india offers from a variety of tasty foods to good hearted kind people: India has incredibly different cultures, festivals and rituals
“
food for us and watched happily as we ate. We did not understand why the family did not eat with us so we asked our guide, Charles, who informed us that it is Indian custom that guests eat first. The family also offered us their home for the night. They had a very old room which was completely dark and you could hear rats squealing past you. Having been in India for a few months by then, silence was something we never experienced, so the noisy rats did not bother us. I slept right through it. It was a wonderful experience staying the night with the family. My message: do an internship or study abroad. Do not hesitate. It will be an experience you will never forget. You will see, learn and experience so much. You will meet people of different cultures with different views on life and teach you new ways to think. It will be an unforgettable experience. Follow your dream. FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 51
OVERVIEW upcoming ACTIVITIES May 2, 2013
May 3, 2013
FAN Soccer Tournament The FAN Soccer Tournament is organized for the first time by Asset | Accounting & Finance. During this tournament, all financial study associations in the Netherlands allied to the ‘Financial Association Netherlands’ will play soccer against each other to find out which city will win this soccer tournament. The participating cities are Maastricht, Groningen, Rotterdam, Amsterdam and of course Tilburg.
Become active
We are always looking for new enthusiastic active members to strengthen one of our committees. Interested? Do not hesitate to email us for more information at Info@ Asset-AccountingFinance.nl. You can also go to our website or drop by at our room (E106).
53 Overview of Activities
Investment Night For the very first time, Asset | Accounting & Finance will organize an Investment Night. The Investment Night will be an evening for students who are interested in investments. The purpose of the evening is that the students get insight into the influence of the financial crisis on investor behavior, investment opportunities and investing in practice. This interactive evening consist of various items like: ‘Have I got financial news for you’, interviews with or a column of our speakers and ‘Hats on hats off’ game, to see who the best investor of the audience is. Furthermore we will do ‘Matter of choice’ with our speakers, and in the end our speakers will give you some investment tips. Since it is an interactive evening there will be the possibility to ask some questions to our speakers and to talk with our partners. Make sure you do not miss this evening if you only have the slightest interest in investing.
OVERVIEW PAST ACTIVITIES February 19, 2013
Lunch Lecture AkzoNobel On February 19, 2013 the lunch lecture with AkzoNobel took place. AkzoNobel is the largest global paints and coatings company and a major producer of specialty chemicals. AkzoNobel gave a presentation in combination with a lunch were students had the opportunity to come in contact with employees of the company. February 20, 2013
Business Cafe Duisenberg School of Finance On February 20, the Business Cafe of Duisenberg School of Finance took place. Duisenberg School of Finance is a private institute within the finance sector. It offers five different master programs, both full-time and part-time. The evening started with a presentation providing students the opportunity to get to know more about Duisenberg School of Finance. Afterwards, there was a drink. February 5, 8, 15 and 21, 2013
Multinational Battle As of this year, the Multinational Battle took place by means of in-house days. KPN, Ahold, Shell and Unilever are visited by students from all over the Netherlands. Afterwards, the final took place on March 14 and March 15 for which each company was allowed to choose five finalists. February 25-26, 2013
The Consultancy Experience The Consultancy Experience is a two-day event where students were offered the opportunity to get in touch with multiple consulting companies. McKinsey & Company
FACES | Y. 14 | #. 03 | P. 54
participated in this year’s edition. During the night, students stayed in a luxurious hotel in Amsterdam. February 28, 2013
B.E.S.T. Benefit Event Students Tilburg is an evening organized for a charity by T.F.V. “De Smeetskring”, Magister JFT, and Asset | Accounting & Finance. The charity of this year was Villa Pardoes. This year’s edition of B.E.S.T. had a theme, namely ‘B.E.S.T. of the 90’s’. DJ Jean and the Party Animals were present during the evening. March 4, 2013
Business Cafe Rebel On Monday March 4 the Business Cafe of Rebel was held. Rebel is a management consulting company that operates in 93 different countries and many branches. Students were delighted with drinks during an interesting presentation. March 14, 2013
Excursion Day The Excursion Day is meant for bachelor Business Economics students who have not decided yet which master direction they want to choose. This event was organized in cooperation with Asset | Marketing, Asset | SBIT and Asset | Strategy & Logistics. During this day, Bachelor students visited well-known companies that gave a good impression of all Master directions Tilburg University has to offer. March 21, 2013
AccountantsDay The AccountantsDay is an activity for medium-sized Accounting firms. In the
morning there was a presentation about the possibilities medium sized accounting firms offer. After that, there was a speeddate session and in this way students learned more about the companies. In the afternoon, there was an informal activity. March 28, 2013
Bowling Tournament The Bowling Tournament is organized for Activum Alumni and Active Members of Asset | Accounting & Finance. The winner received a nice prize to celebrate the victory. April 8-18, 2013
Economics Business weeks Tilburg Together with Faculty Association Asset, Asset | Accounting & Finance organized the Economic Business weeks Tilburg. During these weeks, students were offered several ways to get in contact with companies. Students had the opportunity to participate in, for example, trainings, company presentations, individual talks, dinners, lunches and cases. The Economic Business weeks Tilburg is the largest career event in Southern Netherlands.
During the year
Are you looking for an internship or traineeship? Have a look at our career portal! We offer many interesting internships, traineeships and starters functions for both accounting and finance students. If you are interested, send us an email or visit www.Asset-AccountingFinance.nl/Career.