Quinta do Porto Wij worden ontvangen door de heren Filipe da Mota Neves (Benelux area manager Sogrape / Ferreira) en Pedro Canedo (Brand Manager Framingham, Wairau, Marlbourgh Wines, New Zeeland).
Filipe da Mota Neves en Pedro Canedo Geschiedenis Deze Quinta bij Pinhão is eigendom van Ferreira (anno 1751), dat op haar beurt weer behoort tot de groep Sogrape. Ferreira was het eerste Portugese wijnbedrijf dat zowel de taak van shipper vervulde als die van producent, terwijl de meeste portbedrijven werden gesticht door de Engelsen. Dona Antónia Adelaide Ferreira (1811-1896), die drie keer weduwe werd en drie kinderen had, nam in 1845 de leiding over Ferreira. Ze werd een ware legende in de Douro en kreeg de bijnaam Ferreirinha.
Dona Antónia investeerde intensief in haar bedrijf door De aanleg van wegen en het vestigen van scholen; de aanplant van wijngaarden en het introduceren van nieuwe productiemethodes; het vestigen van eersteklas quinta’s waardoor positie en stijl van Ferreira werden verzekerd en versterkt; tegen de trend in, vergroting en verzorging van de voorraad oude wijnen; handhaven van de kwaliteit van de wijnen, zelfs gedurende de Douro crisis « Ik heb liever minder wijnen, maar van goede kwaliteit ».
Omdat er in die tijd nog geen elektriciteit was, werden vanuit Porto ijsstaven aangevoerd om de most van de Barca Velha te koelen. In 1987 werd Ferreira overgenomen door de familie Guedes van Sogrape, waarmee het in Portugese handen bleef. Sogrape bezit verder de port- en sherryproducent Sandeman en het porthuis Offley. Ferreira is eigenares van de volgende Quinta’s: Quinta do Porto te Pinhão, 40 ha waarvan 26 ha wijngaarden; Quinta da Leda te Foz Coa, 95 ha waarvan 76 ha wijngaarden; Quinta do Caêdo te Pinhão, 30 ha waarvan 20 ha wijngaarden;
Port in cijfers Tijdens ons bezoek ervaren wij dat de wereldmarkt voor port in 2012 ruim 110 miljoen flessen omvatte. Hoewel het volume de laatste 10 jaar met 1,3% daalde, is het aandeel van kwaliteits-port juist toegenomen, en wel van 15 naar 20%. De belangrijkste markten voor port zijn Frankrijk (28%), Nederland (15%), Portugal (13,5%), België en Luxemburg (13%) en de UK (11,5%); De consumptie per hoofd van de bevolking is het grootst in Portugal, gevolgd door België-Luxemburg en Nederland;
Quinta do Porto Quinta do Porto werd gebouwd in 1771 en verworven door Dona Antónia Adelaide Ferreira in 1863. Quinta do Porto bezit uitstekende condities voor wijnbouw, met 24 ha laag gelegen wijngaarden op het zuiden, met voornamelijk schist bodems. De druiven worden vooral gebruikt voor de productie van tawny port, waarvan Dona Antónia veel hield. De Quinta heeft mogelijkheden voor overnachting van gezelschappen, zodat wij er konden blijven dineren en slapen.
Proeverij Rode wijnen ***+ Esteva 2011 Basiswijn van 40% tinta roriz, 30% tinta barroca, 20% touriga franca en 10% touriga nacional, voornamelijk van bij contractboeren gekochte druiven. Vergist en opgevoed op rvs tanks. Productie 1,2 miljoen flessen. De meest verkochte Douro wijn in Portugal. Alc. 13,5%. Vrij diepe kleur, aromatische geur van rood fruit, aangename smaak van bosfruit en munt, zacht en soepel. Evenwichtig en niet zwaar, de Beaujolais van de Douro.
***(*)Papa Figos 2011 Genoemd naar een zeldzame vogel die in het voorjaar in de Douro neerstrijkt en einde zomer verder zuidwaarts trekt. 35% tinta roriz, 25% touriga franca, 25% tinta barroca en 15% touriga nacional. Een kwart kreeg 12 maanden opvoeding op Frans eiken. Geen koude stabilisatie. Alc. 14%. Productie 200.000 flessen. Diepe kleur, meer geurconcentratie met rokerig bosfruit en munt. Vlezige, aardse smaak met frisse zuren en wat meer stevigheid van tannine. Prima lengte.
***+ Vinha Grande 2010 30% touriga nacional, 30% touriga franca, 25% tinta roriz en 15% tinta barroca. 9 tot 12 maanden nieuw en gebruikt Frans eiken. Alc. 13,5%. Vrij diep van kleur. In de geur bosfruit met tabak, inkt en munt. Stevige, vlezige smaak van cassis en aardbei met zwarte peper en een flinke zuurgraad. Redelijke lengte. Vrij strenge, klassieke wijn met ook wel wat elegantie, nog niet zo toegankelijk. *
**(*)Quinta da Leda 2009 2009 was een zeer warm jaar. Single Quinta wijn van 50% touriga nacional, 40% touriga franca en 10% tinta roriz. Deze quinta omvat 106 hectare aan wijngaarden dichtbij de Spaanse grens. Gedurende 18 maanden opgevoed te Villa Nova de Gaia op 50% nieuwe en 50% gebruikte barriques van Frans eiken. Alc. 14,5%. Goede kleurconcentratie. In de florale geur veel nieuw hout. De aanzet van de smaak is goed, het fruit van aardbeien en frambozen wordt door het hout ondersteund. Maar in de finale komt het hout te sterk terug, met tabak, specerijen en kruiden. Drogend naar het einde. Te veel hout kortom, zonde van het mooie fruit.
Port ***(*)Ferreira LBV 2008 Blend van touriga nacional, touriga franca, tinta roriz en tinta amarela uit een koel wijnjaar. Na 3 dagen gisting van het sap (tevoren geperst) in rvs tanks werd de alcohol toegevoegd. Opgevoed in Villa Nova de Gaia, gedurende 4 jaar op eiken vaten. Alc. 20,5%. Zeer diepe kleur. Neus van gedroogde pruimen, rozijnen en munt met kaneel en andere specerijen. In de smaak bosfruit met chocolade, munt en wat alcohol. Goede zuurgraad, vrij lange finale met nog aardig wat tannines. Prima LBV, koel serveren.
***(*)Ferreira Dona Antónia Reserva Premium reserve port ter ere van de charismatische Dona Antónia. Blend van 4 tot 12 jaar oude touriga nacional, touriga franca, tinta barroca, tinta roriz, tinta cão en tinta amarela. Gekneusd en gedeeltelijk ontsteeld, vergist op de schillen en de stelen. Opgevoed op kleine eiken vaten in de lodges van Villa Nova de Gaia. Alc. 20%. Licht tot gemiddeld geconcentreerd met iets evolutie. Geur van zuidvruchten, chocolade en noten. Frisse, lenige smaak met veel fruit, zowel vers als gekonfijt. Vrij lange finale met gedroogde pruimen, krenten en rozijnen. Vlezig en gespierd, maar de alcohol brandt iets.
***(*)Ferreira Duque de Bragança Tawny 20 Years Old Blend van touriga franca, touriga nacional, tinta barroca, tinta roriz, tinto cão en tinta amarela. 15-40 jaar opgevoed op eiken vaten van 640 liter in de lodges van Villa Nova de Gaia. Alc. 20%. Lichte, geëvolueerde kleur. Goed geconcentreerde geur met o.a. rozenbottel, belegen fruit en champignons, een tikje muf. De alcohol is zacht versmolten. De finale is vrij kort en valt snel weg. Geen grote tawny, wat eendimensionaal.
Luís Sottomayor Diner Bij diner schuift Luís Sottomayor aan. Hij kwam in 1989 in dienst als assistent wijnmaker en is sinds januari 2003 chef wijnmaker van Sogrape, voor alle wijnen en port inclusief Barca Velha. Hij studeerde oenologie aan de universiteiten van Dijon, Australië en Porto.
Bij het voorgerecht, een tartaar van gerookte zalm met mayonaise, worden geschonken
*** Casa Ferreirinha Planalto White Reserva 2011 Droge witte wijn van 60% viosinho, 20% malvasia fina, 10% gouveio en 10% códega druiven uit het 30 km verder in de Douro Superior gelegen Villa Real, op 400 tot 650 m hoogte vanwege de benodigde zuurgraad. De druivenrassen werden apart vergist en opgevoed op rvs tanks. Alc. 13%. Licht geelgroen. Florale geur van geel en tropisch fruit met plantaardige aroma’s. Goede zuurgraad, levendig mineraal accent en citrusfruit. Helaas te warm geschonken, waardoor de bitters te sterk zijn. De als aperitief geschonken Nieuw-Zeelandse sauvignon blanc doet het bij de zalm veel beter. *** Quinta dos Carvalhais Colheita Seleccionada White 2009 Droge witte Dão van 51% encruzado en 49% verdelho. Na persing ondergaat de met inert gas bedekte most 24 uur lang statische stabilisatie bij lage temperatuur. Dan volgt 20 dagen vergisting met geselecteerde gisten op rvs tanks bij maximaal 16°C. Opvoeding circa 30 maanden op barriques van Frans eiken, nieuw en 1 jaar oud. Alc. 14%. Vrij diep goudgeel van kleur. De geur en zeer stevige smaak leveren een heftige houtimpressie, waarbij je helaas onverrichterzake terugkeert van een zoektocht naar het fruit. Bij het hoofdgerecht, lamsvlees van de houtskoolgrill, proeven wij de volgende rode wijnen, die deze keer goed op temperatuur in het glas komen:
***(*)Quinta da Leda 2009 Zie eerdere proefnotities. Nu de schenktemperatuur koeler is, blijkt het hout zijn balans terug te vinden. Deze stijlvolle, weelderige wijn doet het nu prima bij het vlees. **** Casa Ferreirinha Reserva Especial 2001 Het gaat hier in feite om een gedeclasseerde Barca Velha van een jaar met een zeer regenachtige winter, een extreem warm voorjaar, een milde zomer en een droge septembermaand. Barca Velha werd namelijk in 2001 niet uitgebracht. Blend van touriga nacional, tinta roriz en touriga franca. Handmatig geoogst met selectie in de Quinta da Leda wijngaard en op sorteertafels. Volledig ontsteeld. Gedurende 21 dagen vergist met intensief overpompen op de winery van Quinta da Leda, de drie druivenrassen apart. Opgevoed te Villa Nova de Gaia gedurende 12 tot 18 maanden op nieuwe barriques van Frans eiken. Niet geklaard, niet gefilterd. Alc. 13%. Vrij diep robijnrood met lichte evolutie. Complexe, geconcentreerde geur van rijp fruit, wilde paddestoelen, kreupelhout en specerijen. Rijke smaak met complexe aroma’s als cederhout, truffel, jodium en zwarte peper. Zeer lange en verfijnde finale. Mooie, stijlvolle wijn met een Bourgondische stijl door een opvallend goede zuurgraad. Pas over 7 jaar, als de Reserva Especial zich heeft ontplooid, is duidelijk is of deze wijn alsnog het niveau van Barca Velha bereikt heeft. Dat zou de bezitter wel eens aangenaam kunnen verrassen. ****+ Barca Velha 1982, Casa Ferreirinha Blend van touriga franca, touriga nacional en tinta barroca. Handmatige pluk met selectie, tevens bij aankomst. Langdurige vergisting op de schillen met veelvuldig overpompen, elk druivenras apart, in de winery van Quinta da Leda. Volledige ontsteling, zachte kneuzing. Opvoeding in Vila Nova de Gaia gedurende 12-18 maanden op barriques van Frans eiken. Niet gefilterd, niet geklaard. Alc. 12,5%. Gemiddelde tot goede kleurconcentratie, met nog niet veel evolutie. Diepe, complexe maar nog gesloten geur met veel schakeringen als teer, consommé en lavas. De genuanceerde smaak toont gekonfijt fruit, specerijen en veel kreupelhout. Mooie zuurgraad en een zeer lange finale zonder ook maar enige neiging tot uitdroging. Het fruit heeft inmiddels plaats gemaakt voor secundaire aroma’s. Maar de wijn is nog veel te jong.
Bij de koffie kan nog worden genipt van Ferreirinha Aguardente Vinica de Vinho Verde Van oude voorraden van Fernando Nicolau de Almeida, de vroegere oenoloog van Casa Ferreirinha: van in Charentais alambics twee maal gedistilleerde Vinhos Verdes, gerijpt in vaten van Limousin en Tronçais eiken. Alc. 38%. Tamelijk licht van kleur. Zacht, fruitig en zuiver, zonder scherpte van de alcohol. Uitstekende aguardente, minstens zo goed of beter dan Adega Velha.
Sommigen van ons leven zich nog uit op het biljart aan de bar
Wine & Soul Wine & Soul werd in 2001 opgericht door het wijnmakers-echtpaar Sandra Tavares da Silva en Jorge Serôdio Borges. Cristiano van Zeller van Quinta Vale Dona Maria is niet aanwezig vanwege een buitenlandse reis. Sandra Tavares en Jorge Borges ontvangen ons, samen met Vasco Cunha Coutinho die als commercieel directeur alles doet behalve wijnmaken. Sandra is ook wijnmaker op Quinta Vale D. Maria en op Chocopalha, een bedrijf van haar familie in Estremadura. Jorge is tevens wijnmaker van Quinta do Passadouro (imp. Résidence Wijnen). Eigen bedrijf Sandra (afkomstig uit Lissabon) en Jorge (afkomstig uit de Douro streek) waren elk telg uit een familiebedrijf en wilden voor zichzelf beginnen. Behalve het familie-eigendom kochten ze bestaande wijngaarden met oude stokken en bijbehorende gebouwen in de
Pinhão vallei. Het wijngaardoppervlak dat ze nu bezitten bedraagt 27 hectare. De beste percelen zijn Pintas (gekocht van Niepoort) en Quinta da Manoella.
Wijngaarden We worden meegenomen de wijngaarden in. De oude stokken zijn erg belangrijk voor de kwaliteit. Elk perceel is verschillend. De oogst gebeurt met de hand en er wordt tijdens de pluk geselecteerd. De druiven gaan in kratten van 20 kg naar de lagares, waar ze op sorteertafels nog eens worden uitgezocht. In de wijngaarden staan wel 30 inheemse druivenrassen.
Sandra Tavares in de Pintas wijngaard Pintas De Pintas wijngaard loopt van 20 meter hoogte naar 120 meter en heeft een bodem van schist. Er wordt bemest met paardenmest. Traditionele palen van leisteen houden de metalen draden gespannen waarlangs de ranken groeien. In geen enkel perceel wordt geïrrigeerd, behalve bij nieuwe aanplant (tot 2 jaar). Tijdens de oogst wordt geplukt van 6 tot 11 uur ’s morgens vanwege de hitte overdag, die vaak tot 45°C oploopt.
Quinta da Manoella In deze wijngaard staan stokken van 100 tot 120 jaar oud, die direct na de phylloxera werden geplant door de bed-overgrootvader van Sandra, een visionair van de Douro en een van de grootste wijngaardbezitters. De druiven ervan zijn voor de Quinta da Manoella VV. De beste wijnstokken krijgen om de voet een plastic label. Ze worden vermeerderd door enting, met het oog op de toekomst (sélection massale). Een project dat alleen in deze wijngaard plaats vindt.
We zien 300 jaar oude muren met gaten erin. Vroeger werd hier graan verbouwd. In de gaten werden dan wijnstokken gezet. Vroeger werden veel druiven bijgekocht, maar nu nog slechts van 2 percelen. Daarvan is er een van een oude dame. Sandra en Jorge willen de twee percelen aankopen, en de oude dame is in principe akkoord, maar wil nog wachten.
Biodiversiteit We staan in een perceel van de Silval wijngaard, waarvan het merendeel in bezit is van Quinta do Noval. Dit stuk is op het zuidwesten gelegen. Tussen de percelen bevinden zich bossen die voor biodiversiteit zorgen. De wijnstokken hier zijn tot 80 jaar oud en zijn langs draden opgebonden. De bodem is van het type schist en houdt geen water vast, waardoor de groeikracht wordt beteugeld. Het natuurlijke rendement is dan ook slechts 10 tot 15 hl/ha, ofwel minder dan 1 kg druiven per plant, zodat een groene oogst overbodig is. Sandra en Jorge werken (nog) niet biodynamisch. Dit staat in de Douro pas in de kinderschoenen en er wordt nu pas over gesproken.
Lagares Alle wijnen worden gedurende 8 tot 10 dagen in lagares getreden en vergist, waardoor niet te veel extractie plaats heeft. De lagares zijn voorzien van een koelinstallatie die indien nodig wordt aangezet. Voorafgaande aan de gisting wordt een laag koolzuurgas op de most gespoten of droogijs toegevoegd. Afhankelijk van de jaargang wordt uitsluitend vergist met wilde gisten (in een ideaal jaar), dan wel met toevoeging van gistculturen. Sandra en Jorge treden zelf ook mee, samen met de medewerkers. Tegenwoordig hebben velen een iPod op met eigen muziek. Wegens gebrek aan ruimte liggen momenteel vaten met wijn opgeslagen in de lagares. Persen gebeurt met een basket press uit de jaren 50. Er wordt wat perswijn toegevoegd, wat volgens Sandra niet verkeerd is in een blend.
Superschoon In de winery is het opvallend schoon. Alle kleine details helpen mee om hoge kwaliteit te bereiken, aldus Sandra. Maar daarvan is hygiëne het belangrijkste. Proeverij uit het vat ***(*)Guru 2012, Douro DOC Droge witte wijn van gouveio, viosinho, rabigato en códega do larinho. 50 jaar oude stokken in een Cima Corgo wijngaard op 600 tot 700 m hoogte, op de grens van het Douro DOC gebied. De bodem bestaat uit schist en graniet. Geperst in een pneumatisch pers, enkele uren skin contact, 4 weken vergist bij lage temperatuur op nieuwe barriques van Frans eiken. Opgevoed op dezelfde barriques gedurende 5 maanden, met batonnage gedurende de eerste maand. Alc. 12,5%. Wordt over 2 dagen gebotteld. De elegante geur is behoorlijk krachtig en heeft alle kenmerken van fraai nieuw hout. Frisse minerale smaak, waarvan het hout zeker zal samensmelten met het prachtige fruit van grapefruit. De lange finale heeft nogal wat tannines, maar zeker geen overheersend hout. ****- Pintas 2011, Douro DOC Blend van circa 30 druivenrassen uit de 3 ha grote Pintas wijngaard. Ze worden samen geplukt op hetzelfde moment. Dat moment is een kwestie van goed uitkienen en houdt
het midden. Geproefd uit een nieuwe barrique. De uiteindelijke blend zal wijnen bevatten met 60% nieuw hout en 40% gebruikt hout. Florale geur van bramen en cassis met leer en fijne specerijen. Prachtig gestructureerde, zuivere smaak met volop elegantie. Voorbeeldige lengte, recht van lijn. Veel facetten en schakeringen. Zeer mooi druivenmateriaal. Uiterst verteerbaar.
Dolce vita 1 Proeverij op het terras Aan een grote tafel op het terras van Quinta da Manoella, met een fantastisch uitzicht op de Vale de Mendiz met wijngaarden, werd de proeverij vervolgd. De Van Zeller story Van Zellers & Co. werd in 1780 als Port shipper gevestigd door de eerste Portugese tak van de Van Zellers. Rond 1930 werd het huis overgenomen door andere wijnhandelaren. De overgrootvader van Cristiano van Zeller, Luís de Vasconcellos Porto, kocht het kort daarna weer terug en bracht het onder bij Quinta do Noval waar hij eigenaar van was.
Van Zellers & Co. werd in 1993 verkocht aan AXA, samen met Quinta do Noval, en werd een slapende Quinta, zonder voorraden of commerciële activiteiten. Tenslotte verwierf Cristiano in 2006 Van Zellers & Co. en de merken. In hetzelfde jaar begon hij met de productie van "VZ" en de "Van Zellers" Douro DOC wijnen, en in 2009 de Van Zeller portwijnen, waarmee een nieuw hoofdstuk aanbrak voor het 200 jaar oude bedrijf. Samen met Cristiano van Zeller zijn Sandra Tavares en Joanna Pinhão de wijnmakers van Quinta Vale D. Maria.
Dolce vita 2 Witte wijnen
***+ Van Zellers Douro 2011 Droge witte wijn van viosinho, rabigato, codega en gouveio, die door elkaar staan aangeplant in de wijngaard op 500 tot 600 m hoogte waar het koeler is. Twee percelen met stokken van 30, 50 en 80 jaar oud in het Murça district, noordoost Douro. Gevinifieerd in de winery van Quinta de Vale D. Maria. Licht gekneusd, geperst, vergist
en 9 maanden opgevoed op rvs tank, op de fijne lie. Pittige smaak met sappig en zuiver wit fruit, iets salmiak en een prima lengte. ***(*)Guru 2011, Wine & Soul Magnum. Deze droge witte wijn van 25% viosinho, 25% rabigato, 25% codega do larinho en 25% gouveio – 51 jaar oude stokken op schist bodems in 2 dorpjes - gevinifieerd door Sandra Tavares. 7 maanden vergist en opgevoed op 100% nieuw Frans eiken. Alc. 12,5%. Rijke geur van citrus, veldbloemen en witte peper van het hout. Volle smaak van grapefruit met wat tannines uit de schillen en het hout. In de lange zilte finale wat munt en plantenaroma. Krachtige eetwijn met ferme, verpakte zuren, die zich nog niet geeft. Rode wijnen
***+ Rufo do Vale D. Maria 2010 Nieuwe basiswijn van Cristiano van Zeller, eerste oogst van 12 jaar oude stokken. 60% touriga franca en 40% touriga nacional. Vergist op tank, 6 maanden opgevoed op barriques van gebruikt Frans eiken, 12 maanden flesrijping. Alc. 13,5%. Gemiddeld geconcentreerd robijnrood met iets paars. Zachte, volle, aantrekkelijke geur van rijpe kersen en bramen, met specerijen en iets rokerig. Ook de smaak is rijp en zacht, met een pittig mineraal accent en zeer zuiver, tot in de vrij lange finale. Verteerbare eetwijn, niet zwaar en met voldoende karakter. ***(*)Van Zellers Douro 2010 Van 5 tot 35 jaar oude stokken uit Loureiro (Baixo Corgo) en de valleien van de rivieren Pinhão en rio Torto (Cima Corgo): touriga franca, touriga nacional, sousão, tinta francisca, tinta barroca, tinta roriz en rufete. Gevinifieerd op Quinta Vale D. Maria en Quinta de Santa Júlia. 17 maanden rijping op 1, 2, 3 en 4 jaar oude barriques van Frans eiken. Gemiddeld geconcentreerde kleur. Ingetogen geur van zwarte kersen, bessen en bramen, heeft lucht nodig. Vlezige, lenige inzet, dan zuiver zwart fruit en een erg goede zuurgraad. Gemiddelde tot goede lengte, op lijn met de smaak, met aan het einde zwarte peper. Lekker met gegrild lamsvlees. **** Quinta Vale D. Maria 2010 Van 41 inheemse druivenrassen, 80-100 jaar oude stokken op bodems van schist. Oriëntatie zuid en zuidwest. Handmatige pluk met selectie, volledig ontsteeld, 10 dagen getreden in lagares tijdens de vergisting, alle druivenrassen samen. 60% kreeg 20 maanden opvoeding op nieuwe vaten van Frans eiken en 40% op vaten van 1 jaar oud. Alc. 14,5%. Vrij diepe kleur met nog veel paars. Elegante, evenwichtige geur van fijn fruit en fraai hout. Mooie rijpe smaak met veel vulling en zachte, complexe tonen. Veel lengte, stijl en zuiverheid in de rechtlijnige finale. Prachtige verteerbare wijn met mooie schakeringen, een hechte structuur en zeer aantrekkelijk fruit.
***(*)Manoella 2010, Wine & Soul Van ‘jonge’ (maar nog altijd 35 jaar oude!) stokken uit de Quinta da Manoella wijngaard. 60% touriga nacional, 25% touriga franca, 10% tinta roriz en 5% tinta francisca. Volledig vergist en getreden in lagares gedurende 8 dagen. Opvoeding op gebruikte vaten van Frans eiken gedurende 16 maanden. Alc. 14%. Paarse kleur met gemiddelde diepte. Fijne, elegante geur met veel bramen en kersen. Zeer zachte smaak, waarbij fluwelen tannines voor een alleraangenaamst mondgevoel zorgen. Goede lengte met gedroogde pruimen, krenten en zwarte kersen, fijne bitters en genoeg karakter. Deze heerlijke zuivere eetwijn geeft veel drinkplezier. **** Pintas Character 2010, Wine & Soul Druiven van eigen wijngaarden rond de Pintas wijngaard met 60-70 jaar oude stokken, aangevuld met druiven van 2 externe wijngaarden (zie boven), meest op het zuiden gelegen. Voornamelijk touriga nacional, aangevuld met touriga franca, tinta roriz en tinta francesca. Volledig vergist en getreden in lagares gedurende 10 dagen. Opvoeding op vaten van Frans eiken ( de helft nieuw en de helft 1 jaar gebruikt) gedurende 18 maanden. Alc. 14,5%. Diepe tot zeer diepe kleur. Zeer geschakeerde, edele geur met volop Douro karakter, elegantie met kracht. Zachte smaakinzet, verfijnd en vol, met superbe tannines. Zeer veel lengte met o.a. zwart fruit, chocolade en subtiele bitters. Opvallende zuiverheid. ****(*)Pintas 2010, Wine & Soul Van ruim 30 inheemse druivenrassen met 80 jaar oude stokken uit de Pintas wijngaard. Alle druivenrassen werden na ontsteling samen getreden en vergist in lagares gedurende 10 dagen. Opvoeding gedurende 20 maanden op barriques van Frans eiken, waarvan 80% nieuw en 20% een jaar oud. Alc. 14,5%. Diepe tot zeer diepe paarse kleur. Fantastische complexe neus met eersteklas fruit en nobel hout. De smaak overtuigt direct met compact fruit, zwarte peper, munt en chocolade. Frisse elegantie gaat gepaard met superieure tannines, die de wijn een lenige structuur geven. Zeer lange finale met chocolade, tabak, zwarte peper en fijne specerijen. De klasse van deze wijn zit in het elegante frisse spel samen met de complexe kracht, zowel in geur als smaak. Dit alles moet zich echter nog vele jaren ontwikkelen.
**** Quinta da Manoella VV 2010, Wine & Soul VV staat voor vinhas velhas, ofwel ruim 100 jaar oude wijnstokken van ruim 30 inheemse druivenrassen, die door elkaar staan aangeplant. Opmerkelijk is bijna 10% tinta francisca, wat veel is in een blend. Deze ‘field blend’ was vroeger algemeen gebruikelijk in oude Portugese wijngaarden. Men deed dit omdat er vaak ziektes optraden. Er werden zo veel mogelijk wijnstokken en zo veel mogelijk druivenrassen neergezet, in de hoop dat er dan bij ziektes nog genoeg over zou blijven om te oogsten. Handmatige oogst van alle rassen tegelijk, met selectie in de wijngaard. Volledige ontsteling, treden in lagares gedurende de gisting, 20 maanden opvoeding op nieuwe barriques van Frans eiken. Vrij diepe kleur. Compacte geur met fijne complexiteit, zeer fris en speels, schakeringen van zwarte kersen. De smaak is compact en gesloten, maar heeft zowel ingehouden kracht als Margaux achtige verfijning. Zeer, zeer lange finale. Absoluut niet zwaar, de structuur zit van binnen. Door de bijna 10% tinta francisca krijgt de wijn een heel apart karakter, elegant, mineraal en fris. Nog erg jong en tannineus. Houdt het midden tussen Margaux en Chambolle-Musigny.
Port Bijna alle port van Wine & Soul wordt geëxporteerd. De toegevoegde alcohol komt uit de Cognac streek. Dat vindt Sandra een ongewenst besluit van de regering. Vroeger distilleerde iedere Quinta de alcohol zelf. ***()* Quinta Vale D. Maria Reserve Port Lote no 10 Blend van 50 jaar oude stokken touriga nacional, tinta francesca, tinta barroca, tinto roriz en touriga franca uit 2010, 2009 en 2008 met een ruby stijl. Twee jaar vatrijping, ongefilterd. Zou met 3 jaar extra flesrijping het niveau van een crusted port hebben. Vrij diepe kleur. Zeer florale geur met veel jeugdig bramenfruit, rook en leer. Weelderige smaak met overvloedig jong fruit en iets tannines. Elegante stijl, prima lengte. Uitstekende ruby.
****- Quinta Vale D. Maria LBV 2009 Twee jaar vatrijping, ongefilterd. Vrij diepe kleur. De geur is meer gesloten maar complexer dan bij de vorige port, met aroma’s van kersen op eau-de-vie en tabak. Erg goed van smaak, met bijzonder mooi geconcentreerd fruit. Opvallend veel lengte zonder branderig einde. Topklasse LBV met geweldige balans en erg veel karakter, meer wijn dan port.
****+ / ****(*)Quinta Vale D. Maria Vintage Port 2011 Nog niet gebotteld, wel geblend. Zeer diepe kleur. Geur van viooltjes, bosfruit en munt, zeer geconcentreerd en diep geschakeerd. De speelse, verfijnde smaak is nog niet in balans, met in het midden een flinke fruitbom, die zeer lang nagalmt en krachtige maar
zachte tannines omhult. Dat alles staat nu nog naast elkaar en moet zich in de komende 15 jaar gaan vormen tot een indrukwekkend geheel.
**** Quinta Vale D. Maria Vintage Port 2012 ‘The Dutch Blend’ ‘The Dutch Blend’ is een grapje, want dit is een port van 100% touriga nacional. 2012 was geen bijzonder jaar voor (vintage)port, maar touriga nacional deed het juist erg goed. Olaf Kerstens gaat hier dan ook een vat van kopen, nadat het Portinstituut de port heeft goedgekeurd als Vintage Port. Tamelijk diepe kleur. Florale geur, zeer elegant en met enige complexiteit. Ook de smaak is uitgesproken floraal en verfijnd, met een prachtige zuurgraad. Fraaie lengte, loepzuiver. Zeer geconcentreerd, superieure kwaliteit. ***(*) Quinta Vale D. Maria 10 years old Tawny Port Deze tawny is gemiddeld 15 jaar oud en wordt gemaakt in een grote tank, waarvan afgetapt wordt en weer bijgevuld met jonge port. Een soort solera-systeem dus. Sandra vindt tawny vaak te jong en te simpel. Deze heeft al een goede leeftijd, maar Sandra en
Jorge gaan in de toekomst door naar 20, 30 en 40 jaar oude tawny port. Erg goede tawny met veel balans en karakter.
Dan lopen we naar een oude stenen loods, die nodig gerestaureerd moet worden. Het is er stoffig en vuil en oude vaten in allerlei afmetingen liggen door elkaar en op elkaar. Er is nog net plaats voor ons om te staan. Aan een kant stort het dak bijna in. Enkele vaten blijken gevuld te zijn met stokoude port, een erfenis van de familie. We proeven uit het vat: *****5G Een port van meer dan 100 jaar oud. Na 2 jaar blenden heeft Jorge 300 liter gebotteld. Olaf Kerstens heeft hiervan 5 flessen te koop à € 1.500,00 ex BTW. Diepe goudbruine kleur. Uiterst complexe geur met o.a. sinaasappelschil, gedroogde pruimen en walnoten. Intense smaak van edel zoet, maggi, umami, noten, gedroogde vruchten, old English marmelade. Eindeloze lengte, niet plakkerig door een geweldige zuurgraad. Zeer bijzonder, gaat richting grote Madeira. Iedereen is diep onder de indruk.
De crew van Wine & Soul: achterste rij v.l.n.r. Sandra, Jorge, Vasco, voorste rij v.l.n.r. Joanna, Isabel
Quinta de Roriz
Op de quinta worden wij ontvangen door Pedro Ferreira Leite, Market Manager van Symington Family Estates, Brand Manager van P + S Francisco Ferreira en Luís Coelho, die verantwoordelijk is voor wijngaarden, vinificatie en opvoeding van P + S. Quinta de Roriz is onderdeel van Prats & Symington (P + S), een 50/50 joint venture uit 1999 van Bruno Prats (ex Cos d’Estournel, maakt ook wijnen in Alicante, Chili en ZuidAfrika) en de familie Symington. Tot de onderneming behoort ook Quinta da Perdiz. Beide quinta’s liggen bij het stadje Sao João da Pesquira. P + S specialiseert zich in rode Douro wijnen. Symington De Symington groep bezit 26 bedrijven en quinta’s in de Douro streek, met 1.000 hectare wijngaarden en 9 wineries. Luís Coelho vertelt dat Quinta de Roriz qua wijn de
beroemdste quinta van Symington is. De familie begon in 1882 met de productie van wijn en de onderneming wordt nu geleid door 5 familieleden. Symington is ook een van de grote spelers op het gebied van port, het bedrijf heeft 22% van de markt in handen en focust op premium port.
Wijngaarden van Quinta de Roriz De 42 ha wijngaarden liggen op het noorden en noordwesten, in een amfitheatervormige kom aan de oever van de Douro rivier. Bovenop de heuvel was vroeger een tinmijn, waardoor sporen van tin en goud in de schist bodem van de wijngaard te vinden zijn. Door de ligging op het noorden is het in het groeiseizoen ’s nachts koeler, zodat de vorming van aroma’s erg goed is. De meest aangeplante druivenrassen zijn touriga nacional (23%) en touriga franca (17%). Verder staan er tinta roriz (op deze Quinta het eerst in de Douro aangeplant), tinta barroca en tinto cão, die soms worden toegevoegd. Ze hebben een gemiddelde leeftijd van 17 jaar. Er worden zo min mogelijk bestrijdingsmiddelen gebruikt, maar het wijngoed is nog niet biologisch.
Vinificatie De oogst gebeurt handmatig, op het juiste moment van rijpheid, en de druiven worden vervoerd in kleine kratten. Drie mensen beslissen over het moment van plukken. Er wordt niets aan het toeval overgelaten. Tijdens de pluk wordt geselecteerd: er mogen geen onrijpe delen van druiventrossen meekomen. 12-14 mensen verwerken de druiven, maximaal 1 ton per uur. Op de quinta worden de druiven op een trillende lopende band uitgezocht, en daarna nog een keer op een tweede vibrerende lopende band. Dan wordt alle ontsteeld, waarna de ontsteelde druiven op een vibrerende tafel komen zodat het sap van beschadigde druiven weg kan lopen. Een regelbare koude luchtstroom helpt hierbij. Stelen en bladeren worden door mensenhanden verwijderd.
De druiven worden getransporteerd met een peristaltische pomp, waardoor ze zo lang mogelijk heel blijven. Dan worden de druiven gekneusd en wordt zwavel toegevoegd. 5% van de druiven voor port worden niet ontsteeld om wat meer structuur te bereiken. De wijnmakers kennen de eigenschappen van alle druivenrassen. Ze gaan gescheiden op tanks en krijgen een afgestemde extractie. Niet te veel, zoals dat het geval is bij thee waarvan het zakje te lang heeft getrokken. Zo is de tijd op de schillen voor touriga nacional maximaal 12 dagen. Er wordt alleen gebruik gemaakt van geselecteerde gisten, elk risico wordt vermeden. Tijdens de gisting wordt geen gebruik van de computer gemaakt, maar er wordt wel zeer frequent geproefd. Bij alle druivenrassen wordt délestage zowel als remontage gedaan. Tinta roriz echter krijgt alleen remontage. Na de malo wordt besloten welke tank voor welke wijn zal worden gebruikt.
Links Luís Coelho, rechts Pedro Ferreira Leite Opvoeding We komen in de kelder waar de oogst van 2012 in vaten van 400 liter ligt te rijpen. De vaten zijn deels nieuw, en deels een of twee jaar gebruikt. Er is 3 weken geleden geblend en gestabiliseerd. Het moment van blenden is voor elk oogstjaar en per type wijn verschillend, Chryseia na 10-12 maanden en Post Scriptum na 8-10 maanden. Na botteling krijgen de wijnen nog 1 tot 1 ½ jaar flesrijping. De wijnen worden niet geklaard, want dat voegt niets aan de kwaliteit toe. Drie wijnen De Grand Vin, samengesteld uit druiven van Quinta de Roriz en Quinta da Perdiz, draagt de naam Chryseia. De tweede wijn heet Post Scriptum de Chryseia; deze bevat een groter aandeel druiven van Quinta da Perdiz. De derde wijn is de Prado de Roriz, sinds kort toegevoegd. In de beste jaren wordt de Quinta de Roriz Vintage Port uitgebracht, die uitsluitend van Quinta de Roriz druiven wordt gemaakt.
Quinta de Roriz Vintage Port De volledig ontsteelde druiven voor de Vintage Port worden in de lagares met de voeten getreden, elk druivenras apart. Dat wordt gedaan door de plukkers na hun werk in de wijngaard, 3 uur per ploeg. Tijdens de laatste drie kwartier gaat dat gepaard met muziek, waarop al dansend getreden wordt. De lagares zijn voor driekwart gevuld. Binnen een lagar heeft de most verschillende temperaturen. Zodra de most voldoende is getreden, gist deze een verdieping lager door op foeders. Twee dagen later wordt de alcohol toegevoegd, waardoor de gisting stopt. De eerste winter blijft de Vintage Port op de quinta, maar in februari of maart wordt deze vervoerd naar Vila Nova de Gaia.
Proeverij ***(*)Prazo de Roriz 2010 Blend van touriga nacional, touriga franca, tinta roriz en tinta barroca afkomstig van Quinta de Roriz en Quinta da Perdiz. Opvoeding 4-6 maanden op 2e jaars barriques van Frans eiken, net genoeg om het fruit ronder te maken zonder verlies aan frisheid en levendigheid. Gemiddeld geconcentreerde kleur. Veel geur van overvloedig fruit en munt. Vlezige smaak met veel structuur en karakter. Kersen en bessen, zacht en elegant. Prima lengte. Stijlvol en verfijnd, toegankelijk, opvallend fris en zeer drinkbaar. Fraaie huiswijn voor een sterrenzaak.
****- Post Scriptum de Chryseia 2010 Dit is de meest verkochte wijn van P + S. Blend van 60% touriga franca, 35% touriga nacional en 5% tinta barroca afkomstig van Quinta de Roriz, maar voornamelijk van Quinta da Perdiz. Sorteertafel bij aankomst. Na volledig ontstelen worden de druiven een voor een mechanisch uitgezocht. Transport via zwaartekracht. Vergist met geselecteerde
gisten tussen 26 en 27°C. Opvoeding 10 maanden op nieuwe en 2 e jaars vaten van Frans eiken (400 liter), groter dan normaal om de verhouding oppervlakte-volume te verkleinen, waardoor de invloed van het hout op de structuur van de wijn evenwichtiger wordt. Alc. 13,1%. Goede kleurconcentratie. De geur heeft duidelijk meer finesse en stijl, meer geconcentreerd fruit van kersen en bessen, tabak, terroir-expressie en wat complexiteit. Zachte, fijne tannines dragen de smaak. Prima lengte met o.a. specerijen en bitters. Mooie vlezige stijl, sappige eetwijn, strak en droog.
**** Post Scriptum de Chryseia 2011 Blend van dezelfde druivenrassen. Komt in de zomer van 2013 op de markt. Dit is een goed voorbeeld van de nieuwe generatie rode Douro wijnen. De wijn heeft een duidelijke inbreng van Bruno Prats, die hem een elegante stijl geeft. Steeds meer Douro wijnen gaan deze kant op volgens wijnmaker Luis Coelho. Goed geconcentreerde kleur. De neus is meer gesloten en heeft nog meer balans. Het fruit is prachtig en nog erg jong. De smaak overtuigt direct met een fraaie vulling, een heerlijke balans, voorbeeldige tannines en een zeer mooie lengte: alles zit op de juiste plek. De elegante stijl valt op en geeft de wijn een impressie van Bordeaux. Duidelijk beter dan 2010. ****(*)Chryseia 2009 De eerste productie van deze wijn onder de vlag van P + S. 2009 was zeer droog (7 mm regen eind september) en heet. Rigoureuze selectie van 70% touriga nacional en 30% touriga franca van Quinta de Roriz, Quinta da Perdiz en Quinta da Vila Velha. Zeer kleine oogst, 870 gram touriga franca per wijnstok. Opvoeding 13 maanden op nieuwe 400 liter vaten van Frans eiken. Alc. 14,4%. Diepe kleur met nog veel paars. Prachtige geur met echte klasse, zeer complex, geweldig mooi fruit, zeer elegant en formidabel rijp. De smaak staat als een monument, het fruit pakt de fluwelen tannines en het hout volledig in. In de zeer lange finale blijft de wijn verfijnd en complex. Deze wijn overstijgt het verwachtingspatroon dat je van rode Douro wijn hebt. Dit is de meest elegante wijn tot nu toe, meer Bordeaux-achtig. ****- Post Scriptum 2007 Zeer goed wijnjaar. Blend van 40% tinta roriz, 35% touriga franca, 20% tinta barroca en 5% diverse druivenrassen van oude stokken. Sortering van druiven op een langzaam lopende band. Volledige ontsteling en zachte kneuzing. Vergist met geselecteerde gisten tussen 26 en 27°C. Opvoeding 9 maanden op vaten van Frans eiken (400 liter). Alc. 14%. Gemiddelde tot goede kleurconcentratie, nog zeer vitaal. Mooi ontwikkelde geur. Rijpe smaak, gaat iets meer richting confiture. Sappig fruit en munt, prima geëvolueerd. Lange finale. Rijpe, spannende en elegante wijn. Is nu op zijn best. Bij patrijs.
****+ Quinta de Roriz Vintage Port 2011 Blend van oude stokken uit de Quinta de Roriz wijngaarden: touriga nacional, tinta francisca, tinta barroca, tinta amarela, sousão. 18 maanden opgevoed op grote oude foeders. Twee weken geleden ongefilterd gebotteld. Zeer diepe kleur. De krachtige, diepe geur doet denken aan Cointreau en Grand Marnier en heeft zeer geconcentreerde aroma’s van o.a. kersen, kirsch, rozen en tijm. Zeer minerale, wulpse, elegante smaak met zwoel zoet fruit van kersen en rabarber met munt. In de indrukwekkende finale komt dat alles terug, zonder alcoholdominantie. Ook jong is deze port al spectaculair, een snoepje. Quinta de Bomfim Na deze prachtige proeverij gaan wij op weg naar Quinta de Bomfim, waar wij zullen dineren en overnachten. Ook deze Quinta maakt deel uit van de Symington groep. Deze quinta is ingericht als guesthouse voor relaties en groepen zoals de onze, maar niet voor toeristen. De druiven van Quinta de Bomfim vormen het belangrijkste aandeel in de productie van wijnen en port onder het label Dow. Diner Tijdens het diner op Quinta de Bomfim met Pedro Ferreira Leite, marketing manager van Symington Family Estates, kwamen de volgende wijnen op tafel. ***+ Altano 2011, Douro White Van malvasia fina, viosinho en moscatel galego uit de hoog gelegen Quinta da Fonte Branca wijngaard van Symington in de omgeving van Lamego, aangevuld met druiven van geselecteerde wijnboeren in de streken Alijo en Favaios. Iets skin contact. Vergist op rvs tanks bij 14-15°C in de ultramoderne winery van Quinta do Sol. 5 maanden reductief opgevoed op rvs tanks. Alc. 12,8%. Stuivende geur van de muskaat druiven. Droge, lichte, frisse en levendige smaak. Doet denken aan sauvignon blanc. Heerlijk bij de ham met meloen. ****+Chryseia 2004 Gedecanteerd. Volgens Olaf Kerstens het beste jaar tot nu toe voor rode Douro wijn (maar niet voor port). Rigoureuze selectie van touriga nacional en touriga franca van Quinta da Vila Velha, Quinta do Bomfim, Quinta do Vesuvio en Quinta da Perdiz. Zeer kleine oogst, druiven met veel suiker en een rijke structuur. Opvoeding 13 maanden op nieuwe 400 liter vaten van Frans eiken. Alc. 14,2%. Goede tot zeer goede concentratie
van de kleur, met iets evolutie. Fenolische geur van rijp fruit met leer en een medicinaal accent. Prachtige rijp zwart fruit in de animale smaak met tijm, rozemarijn, taggiasche olijven, maggi en kreupelhout. Prachtige lengte met veel schakeringen als umami en salmiak. Fraai gerijpte wijn met klasse. Prima bij het regionale gerecht van eend met rijst.
****- Quinta de Roriz Vintage Port 2003 Van 35% diverse oude stokken, 28% touriga nacional, 22% tinta roriz, 9% tinta barroca en 6% sousão. Sorteertafel, transport van druiven met peristaltische pompen. Getreden en vergist met autochtone gisten in lagares. 12 maanden opgevoed op grote oude foeders in de Quinta. Niet geklaard, niet gefilterd. Alc. 20%. Al zeer mooi gerijpt, vertoont al veel schakeringen. Chocolade, medicinaal, mineraal, kersenbonbons, viooltjes, pruimedanten, kaneel, peper, zeer veel fruitvulling en een wat lage zuurgraad. Wat zwaar, mist wat verfijning en spel. ? Graham’s Single Harvest Tawny Port 1977 Geserveerd uit een tappit-hen, een korte dikke fles van 2,1 liter. 1977 is een topjaar, dus de verwachtingen waren hoog gespannen. Roodbruin van kleur, met gemiddelde concentratie en veel evolutie. Ontwikkelde geur met o.a. sinaasappelschil. Helaas is dit geen goede fles. Geur en smaak hebben een groene toon, tegen TCA aan. De smaak is uitgekleed, mist fruit en vulling en heeft tonen van champignons. Na een half uur begint de smaak iets beter te worden, maar blijft toch behoorlijk muf. Teleurstellend. www.chryseia.com