Lokale Dienstencentra Ganzenstraat 33 8000 BRUGGE Van toepassing op de lokale dienstencentra OCMW Brugge
Actie 1
Actie 2 Actie 3
EVALUATIE KWALITEITSPLANNING
Datum van opmaak
2013
17 maart 2013
Gebruik van maaltijden in de lokale dienstencentra stimuleren: Ontwikkelen van een actieplan Ontwikkelen van een woonzorgnetwerk te Assebroek Communicatiestrategie ontwikkelen voor de dienstencentra: Opmaak en uitvoering van een persprotocol
Actie 1
Gebruik van maaltijden in de lokale dienstencentra stimuleren: Ontwikkelen van een actieplan
Thema en verantwoording
Erkenningsnorm: Het centrum zorgt, door een geïntegreerd aanbod van zowel dienstverlening als activiteiten, dat de gebruiker er terecht kan met al zijn vragen, zorgen, talenten, interesses, behoeften en inzet. In de dienstencentra wordt tegemoet komen aan de bepaling van het woonzorgdecreet om personen in een aangepaste ruimte een warme maaltijd aan te bieden. Meer dan 15.000 maaltijden werden in 2012 in de verschillende dienstencentra geserveerd. In heel wat dienstencentra ligt nog groeipotentieel. Teveel warme maaltijden worden immers nog thuis geconsumeerd, terwijl deze ook in een dienstencentrum kunnen genuttigd worden. Door een maaltijd in het dienstencentrum te gebruiken komen mensen in contact met anderen. De functie van maaltijdconsumptie heeft dus een sociale component en is een goede remedie tegen vereenzaming. Een maaltijd gebruiken is een laagdrempelige opstap naar de reguliere werking van de dienstencentra. Maaltijdgebruikers maken kennis met het globale activiteiten- en dienstenpakket. De kwaliteits- en smaakvolle aspecten van de maaltijden kunnen nog beter worden geaccentueerd.
Doelstelling
Doelgroepen
Verantwoordelijkheden
Beogen van een procentuele stijging van het aantal maaltijdgebruikers bij de verschillende dienstencentra door het organiseren van activiteiten (demo’s en info’s) in samenwerking met de centrale keuken van Rudderstove.
Thuiswonende 65 plus-maaltijdgebruikers die dichtbij een dienstencentrum wonen
Kansengroepen
Eindverantwoordelijke: diensthoofd lokale dienstencentra
Centrumverantwoordelijken dienstencentra
Centrale Keuken Ruddersstove
Gerealiseerd traject: Najaar 2012: Verkennende gesprekken met de Centrale Keuken Ruddersstove. 29 januari 2013: Bezoek door centrumverantwoordelijken aan de Centrale Keuken. De centrumverantwoordelijken kregen een rondleiding en kregen meer inzicht in het bereidings- en kwaliteitsproces van de keuken. Doorheen 2012 was er heel wat overleg tussen de administratie en de Centrale Keuken Ruddersstove in functie van de kwaliteitsbewaking van het maaltijdgebeuren. Verbeter- en aandachtspunten werden steeds gecommuniceerd naar de dienstencentra en bijgehouden. Begin 2013 zijn er 2 locaties bijgekomen waar de dienstencentra een middagmaal aanbieden: namelijk de serviceflats van Ten Boomgaarde en het dienstencentrum Ter Leyen. In 2013 werden 27.608 maaltijden genuttigd (in 2012: 15.528) in de dienstencentra. Ter bevordering van de maaltijden werden in 2013 diverse acties opgezet in samenwerking met Ruddersstove: Infosessies Centrale Keuken: hierin kregen deelnemers meer inzicht in het bereidings- en kwaliteitsproces van de keuken Van Volden: 16 april – 29 deelnemers ‘t Werftje – 7 juni – 4 deelnemers Meulewech: 24 september – 10 deelnemers ‘t Reitje: 6 september – 13 deelnemers De Garve – 16 mei – 8 deelnemers Ter Leyen – 29 maart – 23 deelnemers Levensvreugde – 26 april – 10 deelnemers Infosessies voeding door diëtiste Van Volden: 19 maart – Calciumrijke voeding - 72 deelnemers De Balsemboom: 18 april – Koken met stevia – 21 deelnemers ‘t Werftje: 24 september – Koken met stevia – 10 deelnemers ‘t Reitje: 9 oktober – Voeding en ontstekingen – 18 deelnemers
Meulewech: 29 oktober – Vitamines en mineralen – 8 deelnemers De Garve: 25 april – Een leven lang fit – 14 deelnemers Ter Leyen: 31 mei – Zin of onzin van een diet – 8 deelnemers Levensvreugde: 19 april – Kritisch leren voedingsetiketten lezen – 4 deelnemers Showcookings – enkele kleine gerechten werden bereid en geserveerd door één van de koks van Ruddersstove Van Volden: 6 juni – 21 deelnemers De Balsemboom: 28 februari – 28 deelnemers ‘t Werftje: 9 april – 21 deelnemers Meulewech: 4 juni – 27 deelnemers De Garve: 25 maart – 21 deelnemers ‘t Reitje: 29 maart – 18 deelnemers Ter Leyen: 7 maart – 39 deelnemers Levensvreugde: 31 mei – 42 deelnemers In alle dienstencentra werden affiches uitgehangen, werd het maaltijdthema toegelicht op de centrumraad, werd uitnodigingen verstuurd naar de 80-plussers in de buurt, verschijnen artikels in het Balsemboomblad, wordt de activiteitenkalender doorgegeven aan de pers van het Brugsch Handelsblad. Op de opendeurdagen in de verschillende centra werd een infostand geplaatst. In ‘t Reitje werd er op 28 november een voordracht gegeven over de diensten, o.a. promotie maaltijden, specifiek op kansarmen gericht. Dienst in de Kijker ‘Ruddersstove komt naar je toe’- pagina 5, Balsemboomblad maart-april 2013 Procedures omtrent regeneratie – registratie – grammages – nieuwe maaltijdgebruikers (aanvraag, prijsbepaling, vervoer maaltijdgebruikers, terugbetaling) werden uitgewerkt en aan de gastvrouwen voorsteld op 22 maart 2013.
Communicatie
Voortgangsrapport
Eindverantwoordelijke: diensthoofd lokale dienstencentra
Verantwoordelijke medewerker maaltijden lokale dienstencentra
Centrumverantwoordelijken dienstencentra en gastvrouwen
Overleg diensthoofd lokale dienstencentra en centrale keuken Rudderstove Opstart nieuwe afhaalpunten in Van Volden en De Balsemboom. Verder promoten van de maaltijden in de dienstencentra via verschillende promotiekanalen.
Actie 2 Thema en verantwoording
Ontwikkelen van een woonzorgnetwerk te Assebroek Erkenningsnormen: Het centrum zorgt, door een geïntegreerd aanbod van zowel dienstverlening als activiteiten, dat de gebruiker er terecht kan met al zijn vragen, zorgen, talenten, interesses, behoeften en inzet. Het centrum garandeert binnen de beschikbare middelen continuïteit van het aanbod, al dan niet in samenwerking met derden. Het centrum werkt, als dat nodig is, samen en maakt afspraken met externe relevante actoren voor de realisatie van zijn doelstellingen en opdrachten. In 2012 jaar rijpte bij de Brugse dienstencentra het idee om te starten met de uitbouw van woonzorgnetwerken in Brugge. De beleidsvisie van de heer Jo Vandeurzen, minister van Welzijn, pleit voor het meer lokaliseren van de thuiszorg en om nog beter samen te werken met de verschillende aanwezige actoren in een bepaalde buurt. Wegwerken van de huidige “schotten” in de thuiszorg en definitieve bruggen openzetten voor een betere en reguliere thuiszorg. Daarnaast is er ook de voorspelling dat er in 2025 maar 49% van de zorgvragen zullen kunnen beantwoord worden door de professionele zorgverlening. Vandaar is ook een buurtgerichte samenwerking nodig dat in de toekomst naast georganiseerde zorg spontane buurtondersteuning kan bieden. Vanuit deze info vloeide een opdracht voort voor de lokale dienstencentra van het OCMW Brugge. Met een verspreide werking over gans Brugge in verschillende wijken beschikken de dienstencentra over de nodige know-how om een eerste stap te zetten in de opstart van deze woonzorgnetwerken.
Doelstellingen
Een woonzorgnetwerk is een buurtgericht functioneel samenwerkingsverband waarin de in de buurt actieve erkende voorzieningen uitgenodigd worden tot participatie. Leden in dit woonzorgnetwerk zijn onder andere een huisarts of een huisartsenkring, een erkend woonzorgcentrum, een erkend centrum voor kortverblijf, een groep van erkende assistentiewoningen en een ander erkende dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg of een dienst die zorg aan huis levert. Taken van een woonzorgnetwerk:
Afspraken maken tussen de verschillende leden van het woonzorgnetwerk met het oog op doelmatigheid, doeltreffendheid en continuïteit van de ouderenzorg; Een gezamenlijk aanbod van ouderenzorg organiseren; De toegang tot de ouderenzorg faciliteren met behulp van één aanmelding; Acute zorgvragen beantwoorden; Ervoor zorgen dat de leden van het woonzorgnetwerk in onderling overleg en in voorkomend geval gezamenlijk personeel en expertise inzetten; Ervoor zorgen dat de leden van het woonzorgnetwerk onder elkaar de informatie uitwisselen dat noodzakelijk is voor het verlenen van ouderenzorg aan elke gebruiker in het werkgebied van het woonzorgnetwerk. Doelgroepen
Verantwoordelijkheden
Alle 65-plussers van het afgebakende woonzorgnetwerk in Assebroek (zie afbeelding)
Diensthoofd lokale dienstencentra OCMW Brugge
Centrumverantwoordelijke LDC De Balsemboom
Team beleidsondersteuning
Intern overleg met actoren binnen de Thuiszorg van het OCMW Brugge
Gerealiseerd traject: 1. Beslissing tot opstart van een woonzorgnetwerk De eerste stap werd reeds gezet in 2012 met de vraag aan de Raad van het OCMW Brugge, Comité Thuiszorgdiensten om mee te stappen in de visie voor de opstart van een woonzorgnetwerk. Bij de eerste vergaderingen werden ook andere beleidsmedewerkers betrokken bij de gesprekken. Toen werden er al een aantal afspraken op papier gezet. De weinige informatie die voorhanden was maakte het voor ons als dienstencentra interessant om een eigen invulling te geven aan dit woonzorgnetwerk. Uiteindelijk zijn we gestart met een werktekst van het VVSG. Deze tekst hebben we vertaald op de eigen werking en hier en daar eigen invulling gegeven aan het inhoudelijke aspect.
2. Situatieschets van de gemeente Om een duidelijk beeld te krijgen welke senioren er nu wonen binnen de deelgemeente Assebroek werd beslist om een situatieschets op te maken. We kwamen tot onderstaande gegevens: Totale bevolking in Brugge Totale bevolking in Assebroek
118.079 19.509
Totaal aantal 60+ in Brugge Totaal aantal 60+ in Assebroek
32.935 5.205
( = 17% v.d. tot. bevolking) ( = 16% v.d. tot. bevolking)
3. Afbakening van het gebied
1. Het woonzorgnetwerk werd geografisch afgebakend om een duidelijk en overzichtelijk gebied te creëren.
In kaart brengen van de partners Wanneer het gebied afgebakend is, is de volgende stappen om de mogelijke partners in kaart te brengen. Volgende partners werden in kaart gebracht: huisartsen, WZC De Zeventorentjes, Serviceflats Ter Leyen, Lokaal Dienstencentrum Ter Leyen , Senior Hotel Flandria, Residentie Berkenhof, alle andere erkende thuiszorgvoorzieningen al dan niet
met een zetel Al deze (mogelijke) partners werden samengebracht in een uitgewerkt thuiszorgzakboekje, specifiek voor dit woonzorgnetwerk en dit in samenwerking met het SEL Noord West Vlaanderen die bereidt was de kosten voor druk op zich te nemen. 1.1. Behoeftenonderzoek In samenspraak met het beleid werd beslist om het uitgevoerde behoeftenonderzoek van professor Verté niet te gebruiken. Dit onderzoek richtte zich tot de volledige Brugse bevolking. Het aandeel Assebroekse senioren kennen wij niet, vandaar werd beslist om een eigen behoeftenonderzoek uit te voeren. Bepalen van de onderzoekspopulatie: In het afgebakend gebied wonen 2.039 65 plussers Steekproefgrootte (foutenmarge 5% en betrouwbaarheidsniveau van 80%) bracht ons op een totaal van 153 personen die moesten ondervraagd worden. Procentueel aandeel binnen de leeftijdscategorieën bepaalde het te bevragen individuen In totaal werden er 153 geselecteerd in 50 straten binnen het afgebakende WZN Opstellen van de vragenlijst: De bedoeling van de vragenlijst was een holistisch beeld te krijgen, aan de hand van 32 open en gesloten vragen: Persoonlijke situatie (geslacht, burg.stand, kinden of kleinkinderen, …) Dienstverlening (bekendheid van diensten, toegankelijkheid, tekorten …) Activiteiten buitenshuis (lid v. verenging, voldoende act. i.d buurt …) Woning en fysieke omgeving 1.2. Opmaken van realistische doelstellingen Uit het onderzoek bleken een aantal zaken naar boven te komen waarbij we met het WZN willen verder werken in toekomst 36.6 % voelt zich soms tot altijd eenzaam
63.3% ondervindt hinder binnen de eigen woning of vindt dat zijn of haar woning onvoldoende is aangepast 56.5% geeft aan niet te weten waar zijn terecht kunnen met hun hulpvraag betreffende de thuissituatie … Het volledige onderzoek toonde duidelijk aan dat er nog werk aan de winkel is. 2. Volgende stappen in de opstart 2.1. Opstart van het woonzorgloket in LDC Ter Leyen De eerste stappen zijn gezet. De opening van dit loket is voorzien nog in de komende maanden. Vanuit het OCMW kan halftijds permanentie voorzien worden door een administratief medewerker. Voor het andere deel van deze permanentie kijken wij richting de partners die gezamenlijk personeel willen inzetten hiervoor. De opzet is niet doorverwijzen maar effectief stappen ondernemen in plaats van de hulpvrager. Hierbij is het belangrijk om in het totale landschap van thuiszorg en aanvullende zorg te weten wie en wat op zich kan nemen. Uit Weekendpermanentie kan voorzien worden vanuit het aanpalende WZC of een andere meewerkende partner. In de komende maanden zal de belangrijkste taak inhouden om voldoende naambekendheid te geven aan dit loket binnen het afgebakende gebied. 2.2. Opmaken van een ADL gerelateerde flowchart Wanneer mensen hun hulpvraag signaleren komen soms verschillende antwoorden naar voor. Om hier de uniformiteit te bewaken binnen dit oplossingsgericht handelen, dachten wij dat er nood was een werkinstrument om hierop een antwoord te bieden. De oplossing was het opstellen van een ADL-gerelateerde flowchart waarbij we vertrekken vanuit de hulpvraag en op handelingsniveau problemen analyseren en mogelijke oplossingen aanbieden, bij alle mogelijke partners die op dit niveau kunnen ingrijpen. Deze basis flowchart zal in de nabije toekomst gebruikt worden om een applicatie te ontwikkelen waarbij senioren binnen de thuiszorg op een eenvoudige en zelfstandige manier een antwoord krijgen op hun vraag. Hierdoor kwamen een aantal hiaten binnen de thuiszorg naar boven waardoor mensen geen antwoord vinden of krijgen op hun zorgvraag. Bij deze hiaten is het belangrijk om na te denken met alle betrokken partners hoe we deze kunnen oplossen, al dan niet vanuit de
georganiseerde zorg of uit het vrijwillige cirquit of om het te noemen met een meer actuelere term: vermaatschappelijking van de zorg 2.3. Uitnodigen van de erkende partners binnen het WZN tot participatie Alle partners die werkzaam zijn binnen het afgebakende woonzorgnetwerk zullen uitgenodigd worden tot participatie. Het voorbereidingswerk zal aan hen voorgesteld worden en ook bij hen zal de vraag gesteld worden waar zij vinden dat er hiaten zijn binnen deze setting. De koe bij de horens vatten en daadwerkelijk starten met projecten die kaderen binnen de vooropgestelde doelstellingen: Thuisverpleging neemt cliënten mee naar het WZC om daar een aangepast bad te geven, vervoer kan voorzien worden door vervoersdiensten georganiseerd vanuit andere verenigingen Medicatiegebruik: levering en controle vanuit een andere partner, vrijwilligers die medicatie aan huisbrengen, i.s.m. apothekers op deze wijk Locale economie mee op de kar krijgen om senioren te blijven ondersteunen binnen hun thuissituatie: leveringen aan huis, groentenkar die komt naar bepaalde afgesproken plaatsen … Iemand krijgt ontslag in ziekenhuis maar de thuiszorg kan moeilijk georganiseerd worden vanuit het ziekenhuis: basislevensmiddelen om een aantal dagen te overbruggen, warm maken of verluchten van de woning bij aankomst … … Er kan een volledig netwerk uitgebouwd worden zodat mensen weten waar zij terecht kunnen met hun vragen, problemen en andere. De opstart wordt moeilijk, verzuiling is en blijft een factor die bepalend zal zijn binnen dit opzet. Soms merken we in het landschap van de thuiszorgondersteunende dienstverlening nog teveel onderlinge concurrentie ondanks de samenwerking. Wij noemen het eilandwerking met occasioneel bruggen-gebruik. Communicatie
Diensthoofd lokale dienstencentra OCMW Brugge
Centrumverantwoordelijken LDC De Balsemboom en Ter Leyen
Team beleidsondersteuning
Adviseur Seniorenzorg OCMW Brugge
Voortgangsrapport
Bijzonder Comité Thuiszorg
Alle actieve actoren binnen het vooropgestelde woonzorgnetwerk
Opstart van een woonzorgloket: een plaats waar mensen direct terecht kunnen met al hun vragen over de thuiszorg. Overleg organiseren met alle lokale actoren actief binnen de thuiszorgondersteunende dienstverlening aan 65 plussers.
Actie 3
Communicatiestrategie voor de lokale dienstencentra ontwikkelen.
Thema en verantwoording
Erkenningsnorm: Het centrum beschrijft en verstrekt op een voor de gebruiker verstaanbare manier zijn aanbod en voert er een aangepaste communicatie over met de gebruikers, de potentiële gebruikers en verwijzers. Aangezien dienstencentra in het woonzorgdecreet worden geacht om doelgroepverruiming te bewerkstelligen én aangezien dienstencentra een eigentijds activiteitenaanbod programmeren is een correct imagobeeld gewenst.
Doelstellingen
Doelgroepen
Verantwoordelijkheden
Verbeteren van de naambekendheid van de dienstencentra.
Via allerlei eigentijdse, ludieke, originele en innovatieve acties en projecten de media halen.
Streven naar een gelijkmatige persaandacht voor de verschillende dienstencentra.
Senioren
Kansengroepen
Mensen met een verminderde zelfredzaamheid
Mensen die dreigen te vereenzamen
Diensthoofd lokale dienstencentra
Centrumverantwoordelijken
Team beleidsondersteuning
Gerealiseerd traject: Het vooropgesteld traject werd uitgevoerd. Brainstorm team beleidsondersteuning n.a.v. het jaarverslag 2012 en op basis van de analyse van de resultaten van de tevredenheidsmeting 2012 Opmaak van een persprocedure voor centrumverantwoordelijken (*bijgevoegd) Toelichting persprocedure op vergadering centrumverantwoordelijken
Tweemaandelijks –gelijklopend aan de deadline van het Balsemboomblad- kregen centrumverantwoordelijken de kans om activiteiten op te nemen die interessant zijn voor de pers. Elk dienstencentrum mocht bij het indienen van z'n artikels voor het Balsemboomblad bepalen welke 3 activiteiten het in de kijker wou zetten (= Vooruitblik-activiteiten) en welke 3 activiteiten extra media-belangstelling verdienden (=Zoom-activiteiten). Stramien: Bij de oplijsting van deze activiteiten diende de centrumverantwoordelijke rekening te houden met de nieuwswaarde van de activiteit. Is het nieuws dat actueel is? Week het nieuws af van het normale? Zou de activiteit op voldoende wijze de belangstelling van de lezer kunnen prikkelen? Op de netwerkschijf werden onder het item ‘Balsemboomblad’ 2 mappen geplaatst: 'Vooruitblik-' en 'Zoomactiviteiten'. Evaluatie: Het uitgewerkt stramien werd niet door elke centrumverantwoordelijke gebruikt waardoor de persverantwoordelijke zelf de perskalender diende op te stellen en door te geven. De kalender werd niet altijd over even vlot over genomen door de pers. Enkele aangehaalde redenen vanwege de journalisten waren: niet vernieuwend, weinig sprekend fotomateriaal, te weinig personen op de foto. Ludieke activiteiten zoals o.a. de viering 40 jaar gehuwden, presentatie van Het Garvelartje en de activiteiten ikv de jubileumeditie van 40 jaar lokale dienstencentra werden opgenomen. De traditionele, stereotiepe, activiteiten zoals de kampioenvieringen kregen de nodige persaandacht. Permanente opvolging/bijsturing in vergadering centrumverantwoordelijken. Communicatie
Voortgangsrapport
OCMW-secretaris: eindverantwoordelijke
Diensthoofd lokale dienstencentra
Team beleidsondersteuning
Centrumverantwoordelijken
Brugse persbond
Workshop rond wervende fotografie organiseren. Bijsturen in de vergadering voor centrumverantwoordelijken. Zoeken naar vernieuwende en ludieke thema’s. Ook Cultuurmagazine Exit benutten voor de opname van de activiteiten.
