Mise
Eerste druk, 2014 © 2014 Terence Garnier isbn: nur:
9789048432097 332
Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl
Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de directe of indirecte gevolgen hiervan. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd, waaronder begrepen het reproduceren door middel van druk, offset, fotokopie of microfilm of in enige digitale, elektronische, optische of andere vorm of (en dit geldt zonodig in aanvulling op het auteursrecht) het reproduceren (I) ten behoeve van een onderneming, organisatie of instelling of (II) voor eigen oefening, studie of gebruik welk(e) niet strikt privé van aard is.
Mise Terence Garnier
I
Lukas begint zichzelf – tegen zijn wil in – over te halen. Hij tuinde met zijn domme kop zomaar in deze mysterieuze “opdracht”. Al het marketingwerk bleek voor niets geweest. Markus heeft nooit iets vermoed. Hij deed amper research. Hij kickte gewoon op het geld dat hem werd voorgehouden. En dat terwijl hij al zoveel heeft. En nu sta ik daar, met een modaal, karig salarisje wat ik van die gierigaard krijg. En die job is ook nog eens voorbij als ik van deze hel van een cruise afkom. Áls ik überhaupt van deze cruise af kom. Die kans vergroot ik vast als ik de trekker overhaal.
5
II
Slechts een week of zes eerder. Een uurtje thuiswerken een uurtje om de files te omzeilen, die er nog al eens zijn tussen Nieuwegein en Utrecht, vooral op druilerige donderdagochtenden als deze, lijkt hem wel zo praktisch. Dus haalt Lukas Musil zijn tablet tevoorschijn, schenkt een kop koffie in en neemt plaats achter de eettafel van zijn appartement, midden in het centrum van Nieuwegein. Als de marketingmedewerker zijn mailadres na een klein uur weer helemaal up-to-date heeft gemaakt en zijn halflange, bruine haar in model heeft gestoken, besluit hij maar eens richting kantoor te gaan. Zijn horloge leert hem dat het inmiddels al negentien minuten over tien is, een prima tijd om de werkplek te verplaatsen, zo oordeelt hij. Zijn baardje trimmen slaat de kersverse dertiger al een aantal dagen over. Na een dagelijkse zoektocht naar de autosleutels van zijn zwarte Peugeot 206 kan hij zijn appartement gedag zeggen. Van een grote gezinsauto is het voor Lukas nog niet gekomen, laat staan van een gezin. Hij is sinds de zomer van vorig jaar een professional in de commerciële economie en heeft nu bijna een jaar deze baan, die hij overigens zelf heeft gecreëerd. Een aantal vrienden van de universiteit, die ongeveer gelijktijdig hun relevante opleidingen hadden afgerond, besloten een marketing- en communicatiebureau op te richten. Lukas kende wat oude vrienden van het vwo die het team moesten completeren op expertises als recht, accountancy en administratie en inmiddels heeft het in Utrecht gevestigde vd Zande Marketing Solutions B.V. dankzij haar sublieme vakkennis en knowhow al een paar marketingopdrachten van grote bedrijven in de wacht gesleept. Uit het dertiental werknemers werd bij de start een directeur gekozen, die werd bepaald door democratie. Degene die met de meeste stemmen aan de haal zou gaan, zou de drager van de bedrijfsnaam worden. 6
Uit de stemming kwam unaniem de kleine Markus van der Zande; een logisch gevolg van jarenlang het aanvoeren van studentenverenigingen, -activiteiten en andere initiatieven die te maken hadden met de opleiding of de universiteit. In het prille begin van vd Zande Marketing Solutions B.V. overlegde Van der Zande alle belangrijke beslissingen die moesten worden genomen met zijn team, maar de dollartekens laten ook hém niet onberoerd. Hij liet het aantal maandelijkse vergaderingen terugschroeven, kwam slechts hoge uitzondering zijn grote kantoor uit, en veranderde zo van een vriend in een norse baas. Lukas kan er niet veel mee. De introverte Lukas voert zijn taken sober uit zonder over te lopen van ambities. Zijn salaris is goed genoeg om er een uitstekend post-studentenleven op na te houden, kan zijn huur betalen, en kan zodoende een misstap op zijn vaste donderdagse pokeravondje permitteren. Lukas woont alleen en heeft daar geen moeite mee. Ondanks zijn drukke baan heeft hij veel vrienden en kennissen, en bovendien trekt hij veel op met zijn broer Karel, die een tijdje bij hem heeft gewoond na een stukgelopen relatie. Het samenwonen liep echter niet zoals gewenst en dat had waarschijnlijk te maken met de verschillende manier van leven van de twee broers. Karel – drie jaar ouder – is eigenaar van een groentezaak in een groot winkelcentrum in Nieuwegein, en staat daarom vijf of soms zelfs zes dagen per week om vier uur naast zijn bed. Zo kan het voorkomen dat ’s avonds zijn Tsjechische temperament, versterkt door de logische vermoeidheid, naar boven komt. Als daar dan ook nog eens alcohol bij kwam kijken, wat meer dan eens het geval was toen de broers samenwoonden, kon dat leiden tot een fiks meningsverschil. Vaak ging Karel dan in het heetst van de strijd maar weg, om erger te voorkomen. Waarheen, dat wist Lukas nooit, maar meestal ging de in die staat verkerende Karel naar zijn vader. De vader van de twee broers is, een gepensioneerde havenarbeider die elke euro moet omdraaien. Die ouwe Bojan Musil geniet nog altijd met volle teugen van zijn kroost, maar zat nooit echt te wachten op een zoon die weer terug thuis kwam wonen. Zeker niet op een aangeschoten, geagiteerde groenteman die de vierendertig volgend jaar aantikt. Al kon hij, nadat Bojan tot bezinning was gekomen, zijn zoon toch 7
ook wel weer begrijpen. Vooral in zijn oudste zoon ziet hij zichzelf regelmatig terug, óók tijdens uitspattingen van dit kaliber. Voordat het vaderschap zich aandiende dook hij vrijwel elke dinsdag- en vrijdagavond samen met de andere havenarbeiders een verpauperd, leegstaand havengebouw in zijn destijdse woon-en werkplaats Praag in, om daar even lekker de dagelijkse sleur te ontvluchten. Dat gebeurde altijd, zoals het Oost-Europese havenarbeiders vaak betaamde, onder het genot van een drankje. En dat ging dan niet om één drankje. Allesbehalve zelfs. Eén van zijn toenmalige collega’s, Alfred Martinek, kwam uit een achterstandsbuurt van Praag en had een nogal criminele drang in zich. Hij ontdekte een keer – het moet ongeveer eind jaren ’70 zijn geweest – dat het laad- en losgedeelte van de grootschalige haven van vaten bier vrij onbewaakt was. Vanaf toen slipte Martinek dus regelmatig in het holst van de nacht naar dat gebied om een vat bier over te hevelen naar hun gebouw. In zo’n vat zat zo’n 150 liter bier. De handige Martinek had dan binnen no-time een tapje erin geïnstalleerd en zo kon het team van zeven havenarbeiders ongemerkt genieten van een gratis biertje. Het is een anekdote die Bojan Musil inmiddels aan zijn standaardrepertoire anekdotes heeft toegevoegd. En zo hebben bijna al zijn anekdotes relatie tot de haven. Daarbij is het voor hem onvermijdelijk om niet terug te denken aan zijn vrouw Maria. De vrouw die hij zo veel lief had. En ook de vrouw die hem zijn geliefde Tsjechië heeft doen verlaten. ‘Goedemorgen, Lukas!’ is het eerste wat hij hoort als hij de achterklep van zijn 206 dichtgooit, nadat hij zijn koffertje eruit heeft gehaald. Hij herkent de stem van de altijd uitgelaten Jennifer Parker. Een mooie, slimme collega, zo typeert Lukas haar altijd. Bruine lokken en altijd weer die uitdagende bril. Veruit zijn leukste vrouwelijke collega. Ze streelt zijn ietwat slordige, driedaags baardje en loopt richting het gebouw. Vlak voor de ingang staat zoals altijd een dikke Jaguar te glimmen. Van enige vorm van communisme is bij vd Zande Marketing Solutions B.V. geen sprake, zo blijkt maar weer. Als de twee druk pratend over hun weekendplannen de lift uitstappen, komt een uitbundige Markus van der Zande hen tegemoet lopen. Alles lijkt erop 8
dat hij iets bijzonders te melden heeft. Een glimlach of een andere uitdrukking van vrolijkheid op het gezicht van de kleine directeur is eigenlijk een unicum, sinds hij de touwtjes in handen heeft gekregen. ‘Goedemorgen, waarde collega’s,’ klinkt het triomfantelijk uit zijn mond richting Lukas en Jennifer. ‘Wat ben je vrolijk,’ merkt Jennifer cynisch op. ‘Dat is een understatement,’ vult Markus van der Zande aan, ‘lopen jullie allemaal anders maar even naar de vergaderruimte, dan zal ik mijn vrolijkheid nader toelichten.’ De baas keert hen triomfantelijk de rug toe. Tijdens het weglopen maakt hij nog even een klein sprongetje van vreugde, wat bijna gepaard gaat met een hilarische struikelpartij. Lukas kan een afkeurend glimlachje niet onderdrukken. Wat is het toch een joker geworden, die Markus, denkt hij. Enkele jaren geleden was hij nog de handige regelneef van allerlei bizarre studentenfeestjes en -partijen. Hij wist voor dit soort activiteiten zeer geschikte locaties voor een habbekrats binnen te slepen en kon ook altijd weer vrij goedkoop de gasten voorzien van liters drank. Markus opperde altijd dat hij dit organisatiewerk alleen maar deed uit goede wil, maar dat kon er bij Lukas, en niet alleen bij hem, niet in. Hij was ervan overtuigd dat Markus er sowieso een slaatje uit sloeg. Daar vond Lukas niets mis mee, maar hij betwijfelde zijn aanpak meer dan eens. Hij vond zijn handeltjes geen zuivere koffie. En ook bij vd Zande Marketing Solutions B.V. is er weleens iets in Lukas die denkt dat er iets niet helemaal volgens de regeltjes verloopt. Maar ach, zolang de Tsjech zijn loon netjes krijgt, acht hij zichzelf niet in de positie om er iets mee te doen. Markus is immers unaniem verkozen tot directeur. ‘Slecht geslapen, Luukje?’ hoort hij ineens achter zich en krijgt een dubbele espresso aangereikt. De spontaniteit spat er vanaf als Jennifer knipoogt en stopt een roerstaaf speels in zijn mond. ‘Nee hoor, ik was gewoon even aan het dagdromen,’ is Lukas zijn eenvoudige doch eerlijke antwoord. Hij realiseert zich steeds vaker dat hij het toch wel jammer vindt dat Jennifer twee jaar geleden trouwde met “die rare Zuid-Afrikaan”, wat haar Engelse achternaam verklaart. Jennifer en Matthew kenden elkaar van een bijbaantje, één van de velen die 9
Jennifer vroeger had, en trouwden uiteindelijk. Op een één of andere luxueuze trouwlocatie in Johannesburg. Want Jennifers’ schoonpa had wel een royale boterham bij elkaar gesprokkeld. Hij was via allerlei zakenrelaties in de West-Europese staalindustrie verzeild geraakt en daarom zette de familie voet aan Nederland. Lukas denkt soms dat Jennifer weleens voor Matthew’s vaders’ knaken is gevallen. Zijn vader kan zoiets als Matthew’s vader natuurlijk nooit bewerkstelligen. De negen aanwezige werknemers, want zoveel zijn er op de werkvloer op een standaard donderdag als deze, zijn inmiddels allemaal binnengedruppeld in de vergaderruimte. Lukas ziet tot zijn blijdschap een schaal cakejes staan op de grote ovaalvormige tafel. Zo’n tussendoortje als deze kan hij wel gebruiken, zo in de hongerlijdende periode die zich tussen het ontbijt en de lunch bevindt. ‘Tast toe, collega’s,’ weet Albert Kemeling nog net uit te brengen, voordat de vergadering officieel van start zal gaan. De ras-Utrechter met blonde manen, al jaren een goede vriend van Lukas, is precies vandaag een jaar geleden in het huwelijk getreden met zijn vrouw Taylor, wat de traktatie verklaart. Albert is net als Lukas een fervent pokerspeler en zullen vanavond weer de gezichten in de plooi proberen te houden tijdens de inmiddels prestigieuze pokeravonden, in de kelder van het Utrechtse café Monaco. Ineens staat Van der Zande op. ‘Een bijzonder goede morgen, collega’s. Zoals jullie wellicht al konden vermoeden: we hebben een zeer uitdagende missie binnengesleept,’ begint de kleine directeur zijn relaas. ‘We kunnen gerust trots zijn op deze vis die je zonder moeite “groot” kunt noemen. En vis, dat is niet geheel ontoepasselijk,’ grijnst hij, die altijd smakelijk kan lachen om zijn eigen woordgrappen en -grollen. Met deze krachtige zinnen, zeker in zijn ogen, had hij zijn medewerkers stuk voor stuk nieuwsgierig gemaakt. De extraverte Jennifer is de eerste die iets kan uitbrengen. ‘Als je ons maar geen maden laat promoten, Markus,’ zegt ze dan ook op een humoristische wijze. Haar collega’s kunnen een lachje niet tegenhouden, maar Van der Zande lijkt niet gecharmeerd van haar uitlatingen. 10
