Edgar van Leest Sectormanager strategie & public affairs Brainport Development NV
Opdrachtbrief Kabinet (Ministerie van Economische Zaken, 2009) “Ontwikkel, analoog aan de luchtvaartnota en de havenvisie, een samenhangende en integrale visie op Brainport. Op het schaalniveau van Zuidoost-Nederland met Brainport als belangrijke spil en met aandacht voor de grensoverschrijdende verbindingen naar met name Vlaanderen en NordrheinWestfalen.” •
Het gaat dus om: - De uitbouw van de technologische topregio Zuidoost-Nederland tot economische regio van wereldformaat; - Op het schaalniveau van Zuidoost-Nederland met Brainport als belangrijke spil; - Met aandacht voor grensoverschrijdende verbindingen.
1
2
Kennis en innovatie motor economische groei •
•
• •
Nederland is een kenniseconomie: de helft van de economische groei komt uit kennisinvesteringen. Investeren in kennis is daarom noodzakelijk om de economie op een hoger groeipad te brengen en Nederland terug in de top 5 te laten komen. De grootste bijdrage aan economische groei komt van investeringen in private R&D. Het behouden en versterken van private R&D heeft daarom vanuit economisch perspectief grote prioriteit. Een belangrijke aanjager voor private R&D is publieke R&D. R&D is een banenmotor: één baan in R&D levert 8 tot 10 banen in de keten. Bron: Innovatieplatform (2009), Positioning paper private R&D; The Confrerence Board (2010), Intangible Capital in the Netherlands and its Implications for Future Growth; Brainport propositie (2009)
3
Uniek ecosysteem Zuidoost-Nederland is een uniek ecosysteem met als fundamenten: 1.
Bedrijven van wereldklasse
2.
Een innovatief midden- en kleinbedrijf
3.
Sterke toeleverketens
4.
Goed opgeleide beroepsbevolking
5.
Open innovatie
6.
Innovatiecampussen met mondiale uitstraling
7.
Strategische ligging in Noordwest-Europa
8.
Krachtige Europese speler
9.
Triple helix samenwerking
10. Aangename leefomgeving
4
Binnen topsectoren sterke wereldspelers
Supply Chain – maakindustrie Core business activities in the development chain
5
Development Chain – Lifetec Core business activities in the development chain
Zuidoost-Nederland: topregio die behoort tot ‘innovation backbone’ van Europa • Zuidoost-Nederland is één van de drie Europese regio’s met twee co-locaties van het European institute of Innovation and Technology • Regional European Innovation Scoreboard 2009: Brainport is een “high innovating region” in een “innovation follower” country
6
Één baan in de High-Tech R&D levert 8-10 banen in de keten
Doelstelling Ontwikkeling van toptechnologie ZON tot topinnovatie regio c.q. economische regio van wereldformaat: Top 3 Europa, Top 10 wereld •
via technologie, design en marketing
•
door samenwerking
•
grensoverschrijdend in TTR ELAt met bedrijfsleven in de “lead” en een zichtbare kartrekker
•
gebaseerd op bestaande sterktes en ‘emerging markets’
•
voortbouwend op bestaande tradities in ZON
•
met duurzaamheid als leidend principe
•
in een ketenbenadering
7
Doel 2020: top 10 van de wereld, top 3 Europa GDP per capita (2007) [USD*1000] in 25 internationale regio's 0 1 - Tokyo 2 - Ulsan 3 - Boston-Cambridge 4 - Ilde de France 5 - SiliconValley 6 - Stockholm 7 - Helsinki 8 - Switzerland 9 - Øresund 10 - Oxford 11 - Bayern 12 - Baden-Wurttemberg 13 - Zuidoost-Nederland 14 - Singapore* 15 - East-UK 16 - Ontario 17 - Detroit 18 - Barcelona 19 - Shiga 20 - Rhone-Alpes 21 - Taiwan* 22 - Israel* 23 - Seoul 24 - Bangalore* 25 - Shanghai* 26 - Mumbai*
10
20
30
40
50
60
70
58,6 56,8 54,5 50,5 49,5 49,3 48,4 42,2 41,6 41,1 40,9 39,2 38,8 38,5 38,4 37,9 37,8 37,1 35,2 32,8 31,8 28,9 27,4 12,7 11,4 11,0
Clusters
8
Knelpunten in Zuidoost-Nederland die concurrentiekracht beperken •
Tekort aan technisch talent: •
Tot 2015 ligt de uitstroom van bèta's 20% hoger ligt dan de instroom
•
Gevolg: 1500 vacatures waarvan eenderde HBO+kunnen niet worden opgevuld met instromers op de arbeidsmarkt
•
Bevolkingskrimp: tot 2040 krimpt de potentiële beroepsbevolking in Zuidoost-Nederland met 15% (-267.000)
•
Inflexibele arbeidsmarkt en verhoging productiviteit
•
Publieke R&D uitgaven beneden kritische grens:
• •
•
Tegenover 3 mld private R&D staat nu slechts 300 mln publieke R&D, terwijl dit volgens de Lissabon doelstellingen 1,5 mld zou moeten zijn.
•
Internationale benchmarkonderzoek: Zuidoost-Nederland heeft van alle onderzochte regio’s de laagste publieke R&D uitgaven.
Continuïteit van kennisinvesteringen Benutten van kansen in Europa
Knelpunten in Zuidoost-Nederland die concurrentiekracht beperken •
•
Te weinig marktfocus waardoor marktkansen blijven liggen. Dat uit zich onder meer in: •
Een gemiddeld aantal snelgroeiende bedrijven.
•
Een gemiddeld aantal startende bedrijven per 1000 inwoners in Zuidoost-Nederland. De groei van het aantal jaarlijks startende bedrijven is wel bovengemiddeld
Connectiviteit: •
Alle benchmark regio’s bevinden zich binnen 45 minuten reizen van een grote stad en een internationale luchthaven
•
Dit maakt de regio’s aantrekkelijk voor kenniswerkers en als vestigingsplaats
•
Uitstraling en kosmopolitische sfeer
•
Te weinig lokale ‘trots’ op de regio
9
Integrale aanpak
Conclusie benchmark: urgentie is geboden om niet te worden ingehaald of uit te sterven
10
Resultaat Economisch en maatschappelijk perspectief: •
Complete werkgelegenheid: iedereen is nodig!
•
Toegevoegde waarde/bijdrage aan BNP: 40 miljard euro.
•
Minder conjuctuurgevoelig door ook in te zetten op food en ‘home-care’.
•
“Groene omgeving”, duurzaam met hoge maatschappelijke toegevoegde waarde.
Conclusie • • •
Zuidoost-Nederland draagt veel bij aan de Nederlandse welvaart en welzijn Dit vermogen kunnen we naar de toekomst aanwenden Dan moeten we er wel voor gaan om Zuidoost-Nederland via focus en samenwerking tot een topregio te ontwikkelen in een mooie, duurzame omgeving.
“…. en u kunt daarbij helpen!”
11
People (resultaten) •
Excellent onderwijs op alle niveaus binnen behoefte van economische clusters - Vroegtijdige schoolverlaters:
•
•
7.340
Hogere instroom en aantrekken van (internationaal) technisch talent - MBO techniek :
10.340
15.000
- HBO-techniek :
2.111
3.000
- WO-ba /ma:
1.124/382
2.000/700
- Aantrekken IKW:
?
ntb
Flexibel werkende arbeidsmarkt - Ranking NL op arbeidsmarkteff. GCI: 23
•
6.250 5.000)
top 15 top 10
Duurzame inzetbaarheid van beroepsbevolking - Leven lang leren:
16,5%
20%
35%
12
People – acties 1/2 •
Excellent onderwijs op alle niveaus binnen behoefte van economische clusters - Vraag gestuurd beroepsonderwijs van topkwaliteit met doorlopende leerlijnen - Internationaal toonaangevend multidisciplinaironderwijs door de 3 universiteiten - Europees knooppunt voor samenwerking met Aziatische universiteiten - Kwaliteit van het (voorbereidend) middelbaar beroepsonderwijs - Tilburg Institute for Social Innovation (TISI)
•
Hogere instroom en aantrekken van (internationaal) technisch talent - Aantrekken kenniswerkers - Incentive programma voor aantrekken van excellente wetenschappers - Beurzenprogramma voor internationale topstudenten - Living in Brainport programma - Offensieve inzet op techniek en ondernemerschap in BO en VO - Gezamenlijke promotieacties ter bevordering van instroom studenten - Inburgering van kenniswerkers
People – acties 2/2 •
Flexibel werkende arbeidsmarkt - Regionaal arrangement voor werkzekerheid •
Werkgarantie jongeren
•
Omvorming Taskforse arbeidsmobiliteit tot structureel Regieorgaan
•
Expliciet maken banenaanbod
•
E-portfolio
•
Matching via gedeelde competentie- en functieprofielen
- Flexibele inzet deeltijd-WW
•
Duurzame inzetbaarheid van beroepsbevolking - Programma voor leven lang leren •
Ambitieuze doelstellingen LLL op bedrijfsniveau
•
Beter benutten O&O-fondsen
•
Opschaling pilot scholing werkenden
•
Incentives sociale innovatie en ondernemende werknemers
•
promotiecampagnes
13
14
