Echte opdrachtgevers voor geschiedenis Welke Katwijkse personen en instanties kunnen de leerlingen echte opdrachten geven? Compleet met scenarios' voor vier opdrachten: 1. De gesloopte omgeving 2. Het 60er-jarenfeest 3. Het monument op de boulevard 4. De haven van Katwijk Gemaakt door ‘Katwijk Ontwerpt!’, Andreas College Katwijk en Bureau voor Educatief Ontwerpen te Gouda. Werken voor een echte opdrachtgever? Kan dat voor geschiedenis? Zijn er mensen, instanties, bedrijven, die genoeg belangstelling voor geschiedenis hebben om leerlingen er een echte opdracht over te kunnen geven – en dan iets waar men werkelijk belangstelling voor heeft? Als je net begint met het ontwerpen van dit onderwijs, denk je misschien dat al die vragen met ‘nee’ beantwoord moeten worden. Tot je eens serieus gaan brainstormen. De resultaten van de brainstorming staan hieronder. Daarna hebben we voor drie van de naar voren gekomen ideeën een korte uitwerking gemaakt. Je vindt ze na de resultaten van de brainstorming. En helemaal aan het eind staat een formulier om van de korte uitwerking een afgerond ontwerp te maken. Brainstorming opdrachtgevers Welke personen of instanties komen in aamerking om in Katwijk en omgeving voor leerlingen als opdrachtgever te gaan werken? 1. Katwijkse Post. Archief. 2. Haven van Katwijk. Rijnlands archief. Veel verzet in de jaren ’50. Een nieuwe haven zou een jachthaven zijn. Uitwatering en de geschiedenis ervan. 3. Jongerencentrum Scum. Culturele ontwikkeling na 1945. Provo. Hippiefeest. Een jaren 60 feest ontwerpen. 4. Katwijks museum. Verschillende mogelijkheden. (a) Het visserij archief. (b) Kunst rond 1900, het verhaal van die kunstenaars. (c) archeologie (naast de school is een waterput gevonden). 5. Een oud Katwijks bedrijf. Bijvoorbeeld visfabriek Ouwehand, de directeur. 6. Woningbouwvereniging. Onderzoek doen voorafgaand aan bouw. 7. Spijt van de sloop. Onderzoek een plek waar gesloopt is en waarvan men zegt: dat is jammer; voor de gemeente. 8. Monumentenzorg. Inventariseren. Rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten. 9. Bunkers in Katwijk. Onverwacht verleden. Wat deden de Katwijkers in de Tweede Wereldoorlog? (=> Katwijks museum). Beleving van W.O. II in Katwijk. 10. Bibliotheek. t.b.v. bronmateriaal en als opdrachtgever. 11. Gemeentehuis. Staatsintichting onderwerp. Sociale zekerheid. Verzorgingsstaat. Industriële samenleving. 12. VVV. Fietsroute met historische tint.
13. Boswachterij. Staatsbosbeheer. 14. Belastingdienst. Leuker kunnen ze het wel maken. 15. Kamer van Koophandel. 16. De banken. 17. De Joegoslavische meisjes. Jaren 60. De ontvangst. 18. De directeur van de school. 19. De kerken. De geschiedenis van de witte kerk. Fusies van kerken. 20. De voetbalclub. Quick boys vs Katwijk. Waarom altijd die ruzies? Wat eraan te doen? 21. Aan de overkant van ’t Schip. 22. Beroemde Katwijkers. Welke zijn er? Porttretten. Fotopaal. Gemeente. Museum. 23. VLOK. Radio en tv zender. Historische onderwerpen. Drugs in Katwijk. Onderwerpen van nu met hun geschiedenis. 24. De synthese (wijk in Katwijk). Verffabriek. Vervuilde grond. 25. De oranjevereniging. 26. Het monument op de boulevard. Nu (in ontwerp): staalplaten met lettergaten, met namen van mensen die op zee zijn gebleven. Portretten van deze mensen. Scheepvaart. Familie. Het weeshuis in Katwijk (het verhaal van de zeven wezen). Vgl. met andere gemeente, bijv. Den Helder. 27. Zeehospitium. Het gaat verdwijnen. Vastleggen, wat is daar gebeurd? 28. Verschil tussen Katwijk a/d Rijn en Katwijk aan Zee. Het gemeentehuis tussen beide in. Grote verschillen. En de geschiedenis herhaalt zich met Leiden. 29. De Wilbert. Katholiek seminarie. 30. …
2. Korte uitwerkingen
De gesloopte omgeving
De gemeente is voornemens enkele gebouwen te slopen. De leerlingen starten een onderzoek van wat er zoal na W.O. II is gesloopt in Katwijk. En komen tot een advies. 1. Hoe komen we erachter wat er gesloopt is? - bijvoorbeeld in je eigen omgeving - krantenarchief - gemeentearchief - foto’s van vroeger. Katwijkse boekjes. - vragen aan vader, moeder, opa, oma 2. Een kaart creëren Spelden in de kaart zetten en een overzicht van locaties maken. 3. Groepswerk; eigen je een gebouw toe: moest het weg? - buurtonderzoek - archief onderzoek - krantenarchief Opzet van dit onderzoek met leerlingen uitwerken. Zorg voor goede kwaliteit van de vragen. 4. De structuur van je hoofdstuk - illustraties en tekst - plattegrond - kenmerken
5. Cases: Hotel Savoy en een visserijschuur aan de haven. Mogen die worden gesloopt? Wat zijn overwegingen voor en tegen? 6. Wanneer mag iets worden gesloopt? Slotbeschouwing voor het te maken boekje. 7. Presentatie van het boekje aan de gemeente Powerpointpresentaties, e.d. Plechtige aanbieding van het boekje.
Het 60er-jarenfeest
Jongerencentrum Scum wil een 60-jarenfeest organiseren en vraagt daarbij hulp van de leerlingen. Het gaat om een representatie van de culturele ontwikkeling na 1945, in de vorm van een feest. Het wordt dus een ‘historisch verantwoorde swingpartij’. 1. Jongeren van nu Kijk eens naar jongeren van nu en benoem de subgroepen die je kunt onderscheiden. Laat een uitwerking maken: schetsen van personen en bijhorende kenmerken van subcultuur. 3. Familieleden-onderzoek Zoek in de je familie naar een provo, een hippie, een nozem, eem Dolle Mina (allemaal ex natuurlijk). Kijk ook meer precies naar verschillen tussen mannen en vrouwen, en dan vooral naar de rol van de vrouw. Samen met de leerlingen wordt een vragenlijst opgesteld voor het onderzoek in de familie. Verzamel foto’s en artefacten. Waar zette men zich tegen af? 4. De opbouw van een kleine tentoonstelling De resultaten van het ‘familieleden-onderzoek’ worden getoond en zonodig extra gedocumenteerd. 5. Het feest wordt ontworpen Brainstorming over de opzet van het feest. - muziek - kleding - haar - sex - mentaliteit - generatiekloof - ekonomische ontwikkeling - inrichting van huizen / feestzaal - speelgoed en spelletjes - zakgeld Hoe verlopen de presentaties? Chronologisch of als een festival met verschillende podia? - het programma wordt samengesteld - reclame gemaakt
-
aankleding gemaakt hapjes en drankjes muziek uitnodiging en flyers naam voor het feest bedenken
6. Feest.
Het monument op de boulevard
Op de boulevard van Katwijk komt een monument voor vissers die op zee zijn gebleven. Op het monument staan namen…, maar wat weet je dan? Het plaatselijk nieuwsblad stelt een kolom beschikbaar voor meer informatie. 1. Persoonlijk verhaal van verlies Bezoek van iemand die een persoonlijk verhaal van verlies kan vertellen. In Katwijk zijn helaas veel mensen die je hiervoor kunt vragen. De leerlingen stellen vele vragen. 2. De andere verhalen Het bezoek eindigt met de vraag van de bezoeker: ik weet mijn eigen verhaal, maar ik zou ook de andere verhalen wel willen kennen. Het monument zal meer waarde hebben als de verhalen bekend zijn. Willen jullie daar aan meehelpen? Wekelijks komt er een stukje in de krant. Een verhaal bij een naam op het monument. Hoe kunnen we dat aanpakken? 3. Opzet van het onderzoek Bedenken: wat willen we weten? Barinstorming zal iets opleveren als: - biografische gegevens van een persoon - iemand dood verklaren dat duurt wel even; je bent eerst vermist; hoe zit dat? - een nabestaande interviewen - het fotoarchief bezoeken; b.v. een foto van het schip zou waardevol zijn - hoe gaat het verder? de kinderen/kleinkinderen van deze persoon, vissen die ook? - wat is bekend over het vergaan van het schip of het verdrinken van de persoon? Oppassen dat je het niet al te breed maakt, b.v. door vragen naar: - het leven van vissers in het algemeen - de planning van de reis - de uitvoerige reconstructie van de reis Dit soort zaken is wel bruikbaar voor een uitbreiding van het ontwerp naar andere, verwante onderwerpen, zoals: - uitgaan van de wrakkenkaart (alle wrakken voor de kust van Katwijk) - uitgaan van strandvondsten (van leerlingen) 4. Hoe kunnen we hier een mooi artikel van maken? Leerlingen verzinnen zelf de eisen waaraan een artikel moet voldoen. Daarna is desgewenst een taalworkshop in te lassen. Leerlingen verzinnen tijdens de workshop in elk geval ook de opzet van hun artikelen en vergelijken die met wat daarover door de leraar naar voren wordt gebracht of met wat wordt geoefend.
De haven van Katwijk
Katwijk heeft geen haven. Maar nu is er een plan om er wel een te bouwen. In opdracht van een ondernemer gaan de leerlingen na of men de besluitvorming een duwtje in de goede (?) richting kan geven en hoe men het zelf zou aanpakken. 1. De belanghebbende ondernemer Er zijn nogal veel tegenstanders van het plan, maar de ondernemer die vandaag op bezoek is hoort daar niet bij. Hij laat een bestaande maquette van de gedachte haven zien. Vragen (van de ondernemer): - We moeten de gemeenteraad achter dit plan zien te krijgen, en ook meer ondernemers. Hoe pakken we dat aan? - Het kost allemaal nogal wat. Hoeveel precies? Hoe kan je aan zoveel geld komen? De leerlingen maken eerste plannen. 2. Verkenningen De leerlingen verkennen de mogelijkheden, de docent helpt. Is zo’n haven belangrijk? Den Helder wil ook een haven (erbij), waarom daar niet? Wat zijn overwegingen voor- en tegen? Onder meer: a. Oud zeer. Laat foto’s zien van Katwijkers in de 50er jaren die demonstreren (sic!) om een visserijhaven te krijgen. Katwijk op het binnenhof. Toen ging het niet door. Waarom dan nu voor luxe jachten wel een haven bouwen? b. Natuurbelang. Afwatering, waterbeheer, verhoging van de zeespiegel. c. Zondagsrust. De verstoring ervan. d. Ekonomische motieven: het levert wel geld en werkgelegenheid op. 3. Wat is er al bekend? Wat hebben ambtenaren al uitgezocht? Wat hebben kranten hier al over geschreven? 4. Een enquete opzetten Leerlingen zetten een enquete op onder de Katwijkse bevolking. Ze gaan met de enquete langs de deur om antwoorden te krijgen. Daarna verwerken ze de gegevens. 5. Eigen ontwerp van de haven Als leerlingen achter het idee van de haven staan, maken ze er zelf een ontwerp voor. Eerst bedenken ze aan welke eisen de haven moet voldoen, daarna tekenen/schetsen ze eigen ontwerpen. 6. Presentatie Presentatie zo mogelijk aan de ondernemer die de vraag stelde of aan andere belanghebbende(n). Voor uitwerking tot een volledig scenario is het onderstaand schema handig.
Scenario voor ‘werken in opdracht’ Opdrachtgever: Belang van de opdrachtgever: Voor hoeveel leerlingen?: Stappen
Vragen/leeractiviteiten
Organisatie
Bronnen
Kwaliteitseisen
