Dynamische Verlichting in de dienstensector Kurt T‟Joens Dynamische verlichting
29 april 2010 1
We zijn allemaal verschillend...
Senior Care Application Guide
2
… en voelen ons beter in een comfortabele omgeving…
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
3
… wetende dat …. • Mensen werken pas sinds de jaren „60 frequent in een binnenklimaat maar zijn eigenlijk buitenwezens… • Belang van een aangename en comfortabele werkomgeving die bevorderlijk is voor de gezondheid en het zich goed voelen. • Wetenschappelijke studies hebben de afgelopen decennia reeds aangetoond dat mensen onderhevig zijn aan de invloeden van kunstlicht en dat deze de prestaties, het werkverzuim, het aantal fouten, de concentratie, … sterk beïnvloeden. • Wetgeving en subsidies stimuleren energiezuinigheid en duurzame oplossingen. • Nieuwe input : effect op schoolverlichting en zieken/bejaardenzorg.
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
4
Het effect van dynamische verlichting? • Licht heeft een biologisch effect op mensen: “Daarom voelen we ons fris tijdens de dag ... en moe gedurende de nacht.“ • Licht heeft een positief effect op het menselijk welzijn. Het positieve effect op het welzijn van kantoormedewerkers is wetenschappelijk bewezen. (Fleischer, 2001; Baron & Rea, 1991; Campbell, 1990). • Lichttherapie wordt sinds jaren aangewend om winterdepressies, slapeloosheid, PMS, jetlag,.. te onderdrukken en op te heffen. • Een nieuwe wetenschappelijke studie in Duitsland heeft nu ook bewezen dat dynamisch licht een positief effect heeft op de leerprestaties (Schulte-Markwort 2007-2008)
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
5
Natuurlijk daglicht verandert in sterkte en kleurtemperatuur ...
Idem voor kunstlicht...
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
6
Dynamische verlichting is ook de persoonlijke vrijheid bij het bepalen van het licht. Verlichtingsniveau
Hoog
Kleurtemperatuur
Koelwit licht
•
Source: Philips Research Center
Laag
Dynamische verlichting
Warmwit licht
Senior Care Application Guide
7
En een aangepaste verlichting i.f.v. de taak… norm EN12464-1
Lees- en schrijfwerk aan bureau Meeting
Werken op een computer
•
Philips Research en TU Eindhoven
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
8
VERLICHTING Invloed vanINVLOED hoge verlichtingsniveau„s VERLICHTING OP ZIENTAAK in de industrie 6
6
5
5
4
4
%3
%3 VERHOOGDE PRESTATIES
2 1 100 200
400
600
lux
800
2 1 1000
VERMOEIDHEID DAALT
100 200
400
600
800
1000
600
800
1000
lux
30 25
10
MINDER FOUTEN
20
8
15
6
10
4
5 100 200
2 400
Dynamische verlichting
600
lux
800
1000
MINDER ONGEVALLEN
100 200
Senior Care Application Guide
400
lux
9
Invloed van leeftijd op verlichtingsniveau„s LICHTBEHOEFTE EN LEEFTIJD
LEEFTIJD (JAREN)
Dynamische verlichting
LICHTBEHOEFTEN LEZEN BOEK
10
1/3(100 lux)
20
1/2(150 lux)
30
2/3(200 lux)
40
1(300 lux)
50
2(600 lux)
60
5(1500 lux)
Senior Care Application Guide
10
Neurobiologische verklaring
Verbonden met zeuwcellen naar de hersenen SCN (suprachiasmic nucleus)
Controleert de hormonenspiegel in het bloed Activatie: cortisol wordt aangemaakt Desactivatie: melatonine
Nieuw ontdekte receptor op de retina(netvlies): Photosensitieve ganglion cellen (ipRGCs)
De menselijke activiteit verandert gedurende de dag Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
11
Hormonenhuishouding gedurende de dag
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
12
Dynamische verlichting beïnvloedt het natuurlijk ritme van activiteit en verbetert het welbehagen.
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
13
De sfeer in de ruimte verandert volgens het lichtniveau en de kleurtemperatuur
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
14
Schoolvision programma Energieverbruik verlagen bij dezelfde leerprestaties
Leerprestaties verbeteren bij hetzelfde energieverbruik
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
15
Scholen : enkele weetjes… • 70% van de Belgische scholen heeft geen aangepaste verlichting. – Verlichting van de jaren „70 – Niet volgens de norm EN12464-1 • Basisschool : verlichting = 73% van alle elektriciteitsverbruik. • Middelbare school : 58% = verlichting. • Premies en subsidies voor relighting en newlighting. • Verlichting kost niet alleen bij aankoop van de installatie maar vooral achteraf bij onderhoud en lampvervanging. • Is uw installatie wel veilig(brand!) en betrouwbaar?
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
16
En verder… • Door de nieuwe stimuli van vandaag(Internet, games, sports, GSM, MSN, SMS, televisie etc) is er een duidelijke toename van ADHD (attention deficit hyperactivity disorder), agressiviteit, rusteloosheid, stress, chronische vermoeidheid en concentratiestoornissen; dit alles beïnvloedt het leven en de doeltreffendheid op school.
• 90% van de onderwijzers halen hun pensioenleeftijd niet(workload, problemen , burn-outs, stress,..). • Er is een duidelijke vraag naar en tendens om de leer- en gezondheidscondities op school te verbeteren(lucht- en lichtkwaliteit, sfeer en kleur in de klaslokalen, ergonomie van meubilair, digitale schoolborden, meer ruimte,…) Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
17
De huidige situatie in klaslokalen
Inefficiënte armaturen…
Concentratie?
Slaap…
Drukte…
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
18
Schoolvision concept : 2 keuzes Keuze 1: Dynamische verlichting Verbeteren van leerprestaties door positieve effecten van verlichting op de leerling en het onderwijzend personeel.
Keuze 2: Energie-efficiëntie Uitstekende lichtkwaliteit en een lager energieverbruik
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
19
Energiezuinige verlichting : norm • Norm EN12464-1 – Verlichtingsniveau horizontaal • 300 lux voor kinderen • 500 lux voor volwassen- en avondonderwijs – Verlichtingsniveau verticaal op het bord • 500 lux – Kleurtemperatuur • 4000 K – koelwit licht
– UGR : 19(verblindingsindex) – 2W/m2/100 lux
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
20
Opzet van de Duitse wetenschappelijke studie • 1 jaar lang wetenschappelijk onderzoek of licht kan worden gebruikt om het leergedrag van schoolkinderen te beïnvloeden. • 166 schoolkinderen in leeftijd variërend van 8 tot 16 jaar.
• 18 leerkrachten van meerdere klassen in verschillende schooltypen. • Leerkrachten kunnen het licht(verlichtingsniveau en kleurtemperatuur) manueel aanpassen aan het lesonderwerp. • Gebruik makend van standaardinstellingen(presets), als • Activeren • Kalmeren • Geconcentreerd werken • Standaard verlichting. • Wetenschappelijk beproefde standaardtests voor het meten van: – Aandacht (D2 Aandachtstest) – Concentratieniveaus (Concentratietest, begrijpend lezen). Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
21
Hoe werkt het? • De Schoolvision dynamische lichtoplossing bevat 4 lichtscenario‟s die 4 verschillende activiteiten in een klaslokaal omvatten. De leraar kiest via een controlepaneel voor een bepaalde scene. Energie
Normaal • voor algemene lesactiviteiten
• „s morgens en na de lunch
Kalmte
Focus • wanneer leerlingen uitgelaten en overactief zijn
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
• voor concentratie(oefening, testen,..)
22
Schoolvision : lichtscenario‟s
Scene
Gemiddeld verlichtingsniveau
Kleurtemperatuur
300 lx
4.000 K
500 lx
4.000 K
650 lx
12.000 K
1.000 lx
6.000 K
300 lx
2.900 K
Normaal
Energie
Focus
Kalmte
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
23
Schoolvision : een typische schooldag…
Goede morgen! Dynamische verlichting
En nu ernstig! Even bekomen… Senior Care Application Guide
Kom op! 24
Schoolvision : inplanting klaslokaal
armatuur
Schoolbord verlichting
Schakelaar 230V
Controlepaneel voor de leraar
OccuPlus
8,70 m Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
25
SchoolVision : componenten
SmartForm Dynamic Lighting Luminaire Inbouw, opbouw of pendeluitvoering
OccusPlus DL Sensor - Bewegingsdetectie en daglichtregeling
Controlepaneel met presets
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
26
Schoolvision : toestel De lampen worden individueel aangestuurd en gedimd om de gewenste scenes te bekomen. MLO • Gelijkmatige en rendementsvolle lichtverdeling
• Geen verblinding(UGR < 19). • Robuust en onderhoudsvriendelijk.
Lamp met warme kleurtemperatuur(827) voor huiselijk gevoel Dynamische verlichting
Activate lamp met koude kleurtemperatuur(452) voor activatie
Senior Care Application Guide
27
Investering Dynamisch Beter onderwijs
Energie-efficiënt
Energie-
besparing
1.500 euro Materiaalkost per klaslokaal Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
4.000 euro 28
Evaluatie Hamburg Het proces werd ondersteund door een vragenlijst die het effect van de verlichting kon opmeten. Het scepticisme van de leraren en de studenten bij de aanvang evolueert tot een onbewuste routine. Nood aan Een videocamera registreert het gedrag van de leerlingen eenvoud “Ik merk dat de groep minder fouten maakt en veel rustiger is. Dit motiveert mij enorm in mijn werk.”
Meer vertrouwen
Geen verwachting
Positieve ervaring
Routine
“In het begin was ik sceptisch maar merkte snel dat de klas efficiënter meewerkte. De leerlingen zijn meer gefocust en aandachtiger.” Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
29 29
Resultaten van de studie Aantal fouten “D2 concentratietest” nam af met 45%
1,100 1,075 1,050 1,025 1,000 975 950 925 900 875 850 825 800 775 750 725 700
18.0 17.0
1,051
16.0
874
841
Errors (overall)
Number of words read
Leessnelheid stijgt met bijna 35%
16.3
16.4
15.0 14.0
13.7
13.0 12.0 11.0 10.0
780
9.0
9.0
8.0
1
1
2
2 Module
Module Dynamisch Licht Standaard licht
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
30
Resultaten van de studie
Hyperactiviteit daalt met 76% na 7 minuten als gekozen wordt voor de lichtinstelling “kalmeren.” 1,800 1,600 1,437 Visual measurement of agitation
1,400 1,280 1,200
1,146
1,205
1,176
1,000 800
712
600 336
445
400 200 0 2.5min
5 min
7.5 min
10 min
Dynamisch Licht Standaard licht
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
31
Conclusie: – Algemeen : een positief effect van dynamische verlichting op de concentratie en de kalmte in de klas. – Dynamische verlichting heeft een direct en onmiddellijk effect. – Dynamische verlichting bevordert de performantie bij het lezen en begrijpen. – De meerprijs is te verantwoorden(cfr. specifieke cursussen die de concentratie slechts met enkele procenten verbeteren en erg tijds- en persoonsgebonden zijn. – Uitrol in Nederland en België(3 pilots)
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
32 32
Uitgangspunten verzorgingstehuizen
Wellbeing
Ambiance
Sustainability
• Ouderen beter laten zien, zich beter voelen en beter presteren
• Eindgebruikers een flexibele leefomgeving bezorgen
• Goed voor het milieu
• Betere lichtkwaliteit
• Ervaring van lichtdesigners
• Biologische effecten van licht
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
• Lagere total cost of ownership (energie-eficiëntie en onderhoud)
33
Verzorgingstehuizen
Verzorgingstehuizen zijn servicecenters voor ouderlingen, op tijdelijke of permanente basis, die omwille van gezondheidsredenen, familiale, sociale of persoonlijke behoefte, niet meer in staat zijn autonoom te functioneren in hun eigen leefomgeving.
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
34
Doelgroep •
Een sterk groeiend segment, met renovaties en nieuwbouw, privé en openbaar bestuurd.
•
Steeds meer vraag naar differentiatie en kwaliteitsverbeteringen(Brand image).
•
Het aantal personen van +55 jaar zal de komende 10 jaar met 13% stijgen
•
Het aantal personen van +80 jaar zal de komende 10 jaar met 16% stijgen en zijn vaak hulpbehoevend
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
35
Trends
• •
Nieuwe technieken in energie- en kostenbesparing Wetgeving en normering(VIPA)
•
Personeelstekort en motivatie
• • •
Overbezetting – wachtlijsten Bejaarden willen zo lang mogelijk onafhankelijk zijn Zijn meer en meer hulpbehoevend doordat ze langer leven en te maken hebben met typische ouderdomsverschijnselen(zicht, gehoor, mobiliteit, dementie, eenzaamheid,..)
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
36
Gebruikers Residentiëlen Sociaal contact
Hygiëne
Respect
Activiteit
Well-being
Veiligheid Professionele verzorging
Privacy Autonomie Dynamische verlichting
Beslissingsrecht Senior Care Application Guide
37
Staf - personeel
Motivatie
Verbondenheid
Communicatie
Performance
Welzijn Dynamische verlichting
Tijd
Functionaliteit
Jobtevredenheid Senior Care Application Guide
38
Bezoekers
Beste verzorging
Aandacht
Gastvrijheid Vertrouwen
Informatie
Privacy service
Hygiene
Begeleiding Positieve indruk Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
Veiligheid
39
Management
Duurzaam Kostenbesparend Geen problemen
kosten
Differentiatie Goede service Hoog rendement
Efficiënt Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
40
Probleem : verlies van het zicht Bejaarden ontvangen minder licht op het netvlies Optische componenten • Hoornvlies • Lens • Pupil Neurologische componenten • Retina (staafjes en kegeltjes) • Oogzenuw
young old
Dynamische verlichting
Bejaarden : kleinere pupil diameter • 70-85% van het zichtbaar spectrum bereikt de retina bij jongeren. • Bij ouderlingen : bij lagere verlichtingsniveau‟s tot 40% minder licht .
Senior Care Application Guide
41
Bejaarden ontvangen minder licht op het netvlies
•
Vergeling
•
Kristallisatie Cataract
Dynamische verlichting
Age factor for for straylight
Veroudering van de ooglens: • Verminderd accommodatievermogen
Senior Care Application Guide
42
Bejaarden ontvangen minder licht op het netvlies • Verminderde conische receptoren Maculaire Degeneratie 10% voor leeftijd 66-74 j 30% voor leeftijd 75-85 j • Afbraak van fotoreceptoren Glaucoom 0.5% voor leeftijd <45 j 5-10% voor leeftijd >80 j • Verminderde gevoeligheid van de oogzenuw
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
43
Probleem : verzwakt circadiaan systeem(tijdsbesef) door pijnappelklier Verminderde amplitude van het circadiaan ritme dag • • •
Melatonine niveau‟s Temperatuurs ritme Activiteiten verloop • Minder beweging • Meer indoor waar typisch lagere verlichtingsniveau‟s gehanteerd worden • Gevolg : minder licht dat het menselijk lichaam stuurt
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
nacht
dag
nacht
jongeren ouderen
44
Slaapproblemen
Verminderde amplitude van: • Melatonine niveaus • Temperatuur ritme • Activiteiten ritme Sneller moe „s avonds en sneller wakker „s morgens Ondiepe slaap - slapeloosheid Siësta overdag
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
45
Probleem : lagere Vitamine D - productie
Vitamine D is bepalend voor: • Osteoporose • Multiple sclerose • Immuun systeem • Groeihormoon • Hartslag en insuline-niveau • Hart- en bloedvaten • Bepaalde kankers
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
46
Geheugenproblemen
• Zwakker circadiaan systeem • Zwakkere stimuli (lage lichtniveau‟s) • Verminderd geheugen en herkenningsvermogen • Altzheimer • • • • •
Vergeetachtig Agressie Stemmingswisselingen Verwarring Verminderde primaire behoeftes(eten en drinken) en evenwicht
• dementie • •
Hulpeloosheid kindsheid
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
47
Vicieuze cirkel…
Slaap overdag Minder melatonine
Slapeloosheid „s nachts Startpunt
Minder daglicht
Minder slaapkwaliteit
Vermoeidheid overdag Minder activiteit overdag
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
48
Segmentatie
Verzorgingstehuizen Publieke ruimtes oppervlakte
m2
Private
Sociale ruimtes
Medische
Facility
50%
25%
25%
dokter Gym Patientenkamer onderzoekskamer
Wasserij Bib Winkel Administratie Kapper Keuken kapel Cafeteria
Outdoor
Segment
Lokalen
Inkomhal gangen en trappen recreatieruimte eetzaal
Lighting
Functioneel Emotioneel Biologiiche verlichting
Dynamische verlichting
Functioneel
Efficiënt
Senior Care Application Guide
Leefruimte keuken slaapkamer BdkamerToilet
Functioneel emotioneel biologisch
Parking Façade Tuin Terras
Efficiiënt
49
Human-centric lighting design Architectural lighting versus Human-centric lighting
Visual Architectural lighting Benadrukt de architectuur van de ruimte
Dynamische verlichting
Biological
Senior Care Application Guide
Human-centric lighting In het belang van de residentiëlen, bezoekers en personeel Emotional
50
Light for Sight / Light for Memory concept
Effect van een sterk signaal(=aangepast licht) Light for Sight
Light for Memory
Meer melatonine productie en faseverschuiving van het ritme Beter circadiaan ritme
Verbeterd zicht en alertheid
Betere slaapkwaliteit
Minder geheugenverlies
Beter hunmeur en stemming
Meer activiteit en sociaal engagement
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
51
Human-centric lighting design Invloed van licht op het zicht
Visual
Biological
Emotional
Verlichting beïnvloedt onze doeltreffendheid • • • • • •
Verlichtingsniveau‟s Kleurweergave en -herkenning Verblinding Lichtverdeling Taak, veiligheid, oriëntatie Schaduw
Bijzonder van toepassing in: • Onderzoeksruimtes • Recreatiezalen • Kantoren • Gangen en trappen
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
52
Light for Sight
Visual
Verlichtingsniveau Biological
Emotional
Meer bijkomend plaatselijk licht voor een bepaalde taak compenseert het algemeen lichttekort
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
53
Light for Sight
Visual
Verlichtingsniveau
Biological
Emotional
Verlichtingsniveau’s[lux] EN 12464-1 Ouderen
Sociale ruimtes
Inkom
100 lux, Reception desk 500 lux, Wachtruimte) 200 lux
200 lux, Wachtruimte 300 lux
Gang/trappen
100 lux 50 lux „s nachts
200 lux 100 lux „s nachts
Recreatiezaal
100 lux leeszaal: 300 - 500 lux
Gemeensch. leefruimte
200 lux Leeshoek: 300 - 500 lux
Eetzaal
100 lux
Dokter Medische behandeling
Medische
Facility Dynamische verlichting
Patientenkamer
Algemeen: 300 lux taak: 500 lux onderzoek: 1000 lux Algemeen: 300 lux taak: 500 lux onderzoek: 1000 lux Algemeen,: 100 lux, „s nachts: 5 lux lezen: 300 lux Onderzoek: 300 - 1000 lux
Onderzoeksruimte
500 lux onderzoek: 1000 lux
Gymnasium
Gym : 300 lux
Wasserij
Wasserij: 300 lux herstellingen: 750 lux
Administratie
Algemeen: 300 lux Taak: 500 lux
keuken
500 lux
Senior Care Application Guide
: 200 lux Leeszaal : 500 – 1000 lux Biologisch effect: 1000 – 2500 lux verticaal 300 lux Leeshoek: 500 – 1000 lux Biologische effect: 1000 – 2500 lux verticaal 500 lux Biologische effect: 1000 – 2500 lux verticaal
Algemeen: 200 lux, lezen: 500 – 1000 lux Onderzoek: 300 - 1000 lux Biologisch effect: 1000 – 2500 lux verticaal
Fitness : 500 lux Biologisch effect: 1000 – 2500 lux verticaal
54
Visual
Light for Sight
Biological
Emotional
Effect op het oog Meer blauw Oog
oorzaak
Effect
Behandeling
Lens
Aanpassingsvermogen
Presbyopie (ver-zicht)
Vergeling
Lage luminantie
Meer licht
(hogere kleurT)
Brilglazen
Minder levendige kleuren
Kunstlens
kristallisatie
Cataract
Kunstlens
Pupil
Accommodatie
Ouderdoms miosis
Geen
Centraal zicht
Reductie van conische receptoren
Geen
minder druk: geneesmiddel en operatie
Maculaire degeneratie Glaucoom
Breedzicht
Hogere oogdruk – minder conische receptoren
Dynamische verlichting
Indien geen behandeling blindheid
Senior Care Application Guide
55
Light for Sight
Visual
Kleurtemperatuur
Biological
Een studie bij 70 tot 80-jarigen toont geen significant effect van de kleurtemperatuur op: • leessnelheid • sfeer
Emotional
70 – 80 year old
Aan te raden: • 3000 K voor sfeerlicht met lagere lichtniveau‟s • 4000 K voor activiteiten bij hogere niveau‟s 45 – 55 year old
internal document Geerdinck GOAL2008-039
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
56
Light for Sight
Visual
Verblinding • • • • • • •
Biological
Emotional
Vermijd contrastrijk licht tegen wanden of plafonds Hou rekening met natuurlijke lichtinval Voorzie licht over een grote oppervlakte Plaats taakverlichting langs de zijkanten Gebruiken schermen en gordijnen tegen reflectie vensters Unified Glare Rating (UGR) < 19 Hou rekening met schaduwvorming (tijds- en plaatsgebonden)
Verblindingslicht Dynamische verlichting
Oncomfortabel Senior Care Application Guide
Reflectie
Schaduw 57
Light for Sight
Visual
Conclusies
Biological
Emotional
Typische karakteristieken: • Hoge verlichtingsniveau‟s : voorzie 50% meer licht dan in de norm EN12464-1 wordt aanbevolen • Goede inplanting met geleidelijke overgang tussen verlichtingsniveau‟s • Weinig contrasten, hoge uniformiteit(3:1), geen harde schaduwen en reflecties • Voorzie minimum 300 lux voor algemene taken van ouderen • Kleurtemperatuur tussen 3000 K en 4000 K • Weinig verblinding • Goede kleurweergave(min. Ra 80)
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
58
Human-centric lighting design Emotionele invloed van licht
Visual
Biological
Emo.
Licht beïnvloedt ons welzijn • • • •
Kleurtemperatuur Contrast, sprankeling Dynamisch en flexibel Speels, verrassend en uitnodigend effect
Bijzonder bruikbaar in: • Leefruimte • restaurant and cafés • Receptie • Gevels
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
59
Human-centric lighting design Biologische invloed
Visual
Bio.
Emotional
Licht heeft invloed op concentratie en relaxatie • Licht op het oog • Kleurtemperatuur • Dynamisch licht(dag/nacht)
Toepasbaar in: • Leefruimtes • Patiëntenkamer • Werkplaatsen • Ruimtes met weinig tot geen daglicht • Relax ruimtes
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
60
Light for Memory
Light for Memory omvat: • Licht en onze biologische klok • Alzheimer Studies bevestigen het verband tussen „meer licht‟ en een vermindering van geheugenverlies, depressies en een toename van de effectiviteit bij het uitvoeren van eenvoudige handelingen. “Light for Memory” vermindert onrustige gedragingen bij Altzheimer-patiënten en vermindert de stress-factor bij residentiëlen, bezoekers en personeel. Biological
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
Visual
Emotional
61
Light for Memory
Visual
Lighting level
Bio.
Emotional
Hogere verlichtingsniveau‟s hebben een positieve invloed op: • De slaap-ontwaak-cycli, • De slaapduur • De slaapfrequentie • Het geheugen(5% minder verlies) Start • De (nachtelijke) aanmaak van melatonine • … Na 4 weken extra licht
Na 8 weken extra licht
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
62
Light for Memory Verlichtingsniveau
Tc= 4000 K en E=1000 lux Slaapkwaliteit
Zicht en alertheid
Dynamische verlichting
geheugenverlies
Activiteit
Stemming
Senior Care Application Guide
63
Light for Memory
Visual
Kleurtemperatuur
Bio.
•Het biologisch effect van koel-witte verlichting vermindert met de leeftijd.
Dynamische verlichting
Emotional
Effect van 17000 K in vergelijking met andere kleurtemperaturen 2700 K
6500 K
8000 K
„jonge‟ lens
200%
30 – 40 %
20%
„oude‟ lens
50%
10%
2–5%
Senior Care Application Guide
64
Andere concepten AmbiScene Licht design: Dynamisch gekleurde ruimtes ter bevordering van: • Oriëntatie • Emotioneel welzijn • Sfeer en inspiratie Concept Licht varieert in: • Kleur(RGB) • contrast • Wit licht(AWB), • intensiteit • tijd Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
65
Andere concepten Dynamic Ambience
Dynamische verlichting
Senior Care Application Guide
66
67