België - Belgique P.B. 2800 Mechelen 1 8/4482
Onder auspiciën van de Unie Vrijzinnige Verenigingen v.z.w. • Verantw. Uitg.: Fr. Ardies, Guldenstraat 27, 2800 Mechelen
P4A8001
Tweemaandelijks tijdschrift voor de regio Mechelen en Willebroek Afgiftekantoor 2800 Mechelen 2 • nr 1 • april - mei 2007
FEEST : VRIJZINNIGE JEUGD Keerbergen op 21 april Willebroek op 12 mei Mechelen op 3 juni
De “aanhalingstekens” We hebben het toch maar goed hier in ons rijke Vlaanderenland. De meesten onder ons toch. Val bijvoorbeeld maar eens zonder werk op 51 met een beroepsachtergrond waar momenteel geen vraag naar is en met 2 kinderen die nog studeren. Da’s helemaal niet OK.
je kleinkind, je vriend, je partner, maar ook een toevallige kennis), heeft een positief effect. Maar beide vragen tijd. Tijd die bovendien inspanning vergt, ogenschijnlijk zonder iets op te brengen. Je bent niet bezig met je “speeltjes”, je “verdient” niks, je “consumeert” niets.
Maar door de band hebben we het goed. Eetwaren uit de hele wereld en (bijna) heel het jaar door. Een amusementsaanbod gaande van gratis massaspektakels (Maanrock, Gentse Feesten, …) tot je eigen intieme werelden op het internet. Ontelbare toestellen om het leven aangenamer en gemakkelijker te maken. Bijna ongelimiteerde mogelijkheden om met anderen te communiceren, “anytime, any place”. En de meesten onder ons hebben ook nog de middelen om dat allemaal te consumeren, behalve natuurlijk de “nieuwe armen”, de achtergestelden, en de pechvogels (onze 51-jarige werkloze, of Jonas, die al anderhalf jaar ziek is en er maar niet bovenop geraakt). Alleen, we hebben er wel een prijs voor betaald: we hebben het druk.
Ogenschijnlijk. Wat te zeggen van de “appreciatie” die de andere voelt? Of van het feit dat je door te luisteren of te kijken “rijker” geworden bent? Of van de “positieve invloed” die je hebt uitgeoefend, de “sturing” die je gegeven hebt zonder zelf te zeggen waar het naar toe moet of wat er volgens jou moet gebeuren?
We hebben weinig tijd. En daardoor laten we anderen niet of nauwelijks genieten van iets dat gratis is en tegelijk waardevol: onze tijd. Luisteren, met aandacht en interesse, heeft nochtans voor anderen meestal meer waarde dan het glas lekkere wijn dat je inschenkt. Toekijken, op een manier dat de belangstelling of de waardering voor wat anderen doen ook als dusdanig ervaren wordt (door
Kijk, de tijd die daarvoor gebruikt wordt, dat noem ik nou “kwaliteitstijd”. Niet te verwarren met die andere kwaliteitstijd, overgewaaid uit Amerika, waarin je je beperkte tijd zo intens mogelijk “goed” wil gebruiken. Met het hierboven geschrevene begeef ik me zelf wel op heel glad ijs. Omdat ik mezelf te vaak bezondig aan “geen tijd”. Ik ben te dikwijls “komende van” en “op weg naar”. Maar als jij, vrije en zinnige lezer, de tijd “genomen” hebt om tot hier te lezen, dan voel ik me gesterkt om te leren tijd te “geven”. Jean-Pierre De Greve Voorzitter
LIDMAATSCHAP 2007 “vzw Vrijzinnig Mechelen”, heeft de laatste jaren een vernieuwde werking uitgebouwd, en meer en meer vrijzinnigen wensen ons hierbij te steunen. Naast de belangenverdediging van ons gedachtegoed, willen wij u, vrijzinnige, informeren, bijstaan en helpen waar nodig.
Colofon Verantwoordelijke uitgever: Frieda Ardies Guldenstraat 27, 2800 Mechelen Redactie: Frieda Ardies Erwin De Mulder Etienne Relens Frans Van der Vorst Sebastiaan Verheyen Ondersteuning: CMD Mechelen Onze-Lieve-Vrouwestraat 29, 2800 Mechelen Noot: Ondertekende artikelen vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie Secretariaat: vzw Vrijzinnig Mechelen V.O.C. Mechelen vzw t.a.v. J. Rombauts Guldenstraat 27, 2800 Mechelen, T. 015 21 24 71,
[email protected]
VOC Mechelen, Guldenstraat 27, 2800 Mechelen, T. 015 21 24 71,
[email protected]
Artikels of activiteiten mogen verzonden worden naar: Redactie De Schakel p/a Lindestraat 67 2860 St. Kat Waver
[email protected]
Pag.
Wij zouden het als een teken van vertrouwen zien mocht u uw bijdrage voor 2007 hernieuwen. Misschien kunt u ook vrienden en familieleden overtuigen OOK hun steun te geven aan de verdere uitbouw van onze gemeenschap. U hebt keuze tussen twee soorten lidgelden nl. deze van individueel lidmaatschap of het gezins-lidmaatschap. Elk lidmaatschap geeft recht op onze lokale dienstverlening, reductie op onze betalende activiteiten (zo aangekondigd) en een abonnement op ons ledenblad “De Schakel”. Door dit lidmaatschap bent u automatisch ook lid van de overkoepelende organisatie HVV (vroeger beter gekend als HVVOVM en HVV-HV) De tijdschriften “Het Vrije Woord” en “Mores”, uitgegeven door de overkoepelende organisatie HVV, worden in abonnement, los van de ledenbijdrage, aangeboden. Door onze krachten te bundelen, streven wij naar een grotere dienstverlening voor onze leden uit de ganse Mechelse regio. U kunt uw lidmaatschap hernieuwen door storting van het betreffende bedrag op rekeningnr 001-4153365-95 van de ledenrekening van de vzw met vermelding van uw naam en lidnummer.
Type
Ind
Lidgeld Lokaal € Lidmaatschap
Nationaal Lidmaatschap
Inclusief supplementen
7,00
Individueel lidmaatschap
Individueel lid HVV
Abon. “De Schakel”
Ind/HVW 19,00
Individueel lidmaatschap
Individueel lid HVV
Abon. “De Schakel” en “Het Vrije Woord”
12,00
Gezins- lidmaatschap
2 x Individueel lid HVV
Abon. “De Schakel”
Gez/HVW 24,00
Gezins- lidmaatschap
2 x Individueel lid HVV
Abon. “De Schakel” en “Het Vrije Woord”
Gez
GIFTEN ZIJN WELKOM Wanneer u uw lidmaatschap verhoogt met een minimum bedrag van 30 euro en rechtstreeks stort op de rekening 001-1777562-16 van HVV verkrijgt u een fiscaal attest. Gelieve als mededeling “ uw naam + lid Vrijzinnig Mechelen + bedrag gift” te vermelden.
spreek eens met een kennis over onze werking:
Hoe meer schakels aan de vrijzinnige ketting, hoe sterker onze uitstraling De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Grijze Geuzen Mechelen Voorbije activiteiten: Dinsdag 16 januari 2007: Met Jeanine Amelinckx zingend het jaar 2007 in. Deze vriendelijke dame is sedert jaren lid van onze vereniging. Van geestesgenoten vernam ik dat zij tijdens een reis van de Vrijzinnige Vereniging naar Siberië en Rusland met haar aangename stem de hele groep wist te charmeren. Zij oogstte zelfs bijval met een typisch Vlaams liedje in de Metro van Moskou! Toen ik haar vroeg om met de Grijze Geuzen het jaar 2007 positief in te zetten, verklaarde zij zich dadelijk bereid. Zij nam deze opdracht zeer te harte. Uit haar immens repertoire stelde zij een zeer gevarieerd programma samen met vooral Nederlandse maar ook Franse, Engelse en zelfs Zuid-Afrikaanse liedjes. Al de toehoorders kregen de teksten. Jeanine zou elk zanggedeelte met een vijftal liedjes solo inleiden. De dag zelf zorgde zij voor een extra verrassing: Ferre Uytterhoeven, de gekende stadsgids en vriend des huizes, met wie zij gerepeteerd had, zou die namiddag als “background”-koortje fungeren. Hij deed dat op zijn ludieke manier! Deze activiteit werd een succes. De Grijze Geuzen zongen uit volle borst mee. Ambiance was verzekerd! Bij afloop toonde het luide applaus duidelijk aan dat de aanwezigen het optreden van Jeanine naar waarde wisten te schatten!
Dinsdag 13 februari 2007: Wilsverklaring tot euthanasie. Begin december ging bij de start van de dienst “Wilsverklaring tot euthanasie”, in het V.O.C., een info- en registratieavond door (zie schakel 1 van 2007). Toen het bestuur van Vrijzinnig Mechelen vernam dat er bij de Grijze Geuzen grote belangstelling voor dit thema bestond, werd op 15 februari een tweede voordracht voorzien. Zowel de medische als de juridische aspecten werden besproken. De belangrijkste rol, gespeeld door de vertrouwenspersonen werd bijzonder onderstreept. Deze infosessie werd door alle aanwezigen zeer aandachtig beluisterd.
Donderdag 15 februari 2007: Valentijnsetentje Die dag waren de Grijze Geuzen te gast in het didactisch oefenrestaurant van het K.T.A., Wollemarkt. Alles werd prima bevonden: het vriendelijk onthaal, de mooi gedekte tafel, de vlotte bediening, het lekker eten! De Grijze Geuzen beleefden weer gezellige uurtjes! Van harte dankten wij dan ook de betrokken leerkrachten en al de leerlingen voor hun inzet en het prachtig resultaat! Joke
Komende activiteiten: Dinsdag 20 maart 2007 om 14 uur: De heer Joris Surmont: “Een Yslandvaarder vertelt zijn wedervaren.” (spreekbeurt en film) Dinsdag 17 april 2007 om 14 uur: Met prachtige dia’s geïllustreerde voordracht over “Madagascar” door Jean Wuyts en Paula Carvels. Donderdag 19 april 2007 om 14u40 in het K.T.A., Wollemarkt 36: De Grijze Geuzen houden een tweede intergenerationeel gesprek. Dinsdag 15 mei 2007 om 14 uur: Marcella Piessens speelt toneel: “Wieske van Tereken” Dinsdag 19 juni 2007 om 14 uur: Algemene ledenvergadering, gevolgd door gezellig samenzijn. De activiteiten van 20 maart, 17 april, 15 mei en 19 juni gaan door in het V.O.C. – Guldenstraat 27 – 2800 Mechelen. Ze zijn toegankelijk voor iedere geïnteresseerde 50-plusser. Ze zijn gratis. De Grijze Geuzen hopen ook u daar te mogen begroeten! Info: Joke Bergsma-Stips 015/21.61.61 De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Pag.
Vrijzinnigheid en andere levensbeschouwingen Zoals u al in vorige edities van de Schakel kon lezen, neemt Vrijzinnig Mechelen de respectvolle dialoog met andere levensbeschouwingen ter harte. In de maand maart was er niet alleen een discussieavond met de katholieke bijbelstichting (zie foto’s) en een avondlezing over de Islam, Vrijzinnig Mechelen speelde ook een actieve rol in het lokaal interlevensbeschouwelijk overleg. Marc Campine – vorser aan de V.U.B. en lid van onze vereniging – vertegenwoordigde er met volle overtuiging de stem van het vrijzinnig humanisme. Wij publiceren dan ook graag zijn visie op de interlevensbeschouwelijke dialoog: Het interlevensbeschouwelijke in perspectief – levensbeschouwing en diversiteit Onze huidige seculiere en democratische samenlevingsvorm maakt dat verschillende levensbeschouwingen kunnen bestaan en inter-ageren in een zelfde gebied. Het gaat hierbij om de voor ons vanzelfsprekende -- maar werelwijd niet evidente -- seculiere en democratische samenlevingsvorm. Het belang dat het vrijzinnig humanisme en het continentale laïcité als voorvechters bij de ontwikkeling van deze democratische en seculiere samenlevingsvorm in onze eigen regio’s hebben gespeeld is welbekend. Ter hoogte van deze seculiere en democratische samenlevingsvorm manifesteert zich momenteel een rijke diversiteit aan levensbeschouwingen, met vaak ook niet-westerse wortels als origine. Godsdiensten, religies en filosofische levensbeschouwingen bevinden zich binnen eenzelfde kader. Een rijke levensbeschouwelijke wereld bevindt zich dus tegenwoordig in onze eigen steden en dit in configuraties vaak onuitgegeven in de wereldgeschiedenis. Dit blijkt bijvoorbeeld ook het geval in Mechelen. Hoe constructief omgaan met deze diversiteit ? Gezien het belang dat het vrijzinnig humanisme heeft gespeeld bij de ontwikkeling van het seculier en democratisch kader dat deze rijke diversiteit zou toelaten, blijkt het ook van belang dat het vrijzinnig humanisme niet aan de kantlijn zou blijven staan, maar ook zou participeren aan een constructieve dialoog. Hierbij blijkt weliswaar ook een constructief vernieuwend kader noodzakelijk dat het mogelijk maakt voor filosofische levensbeschouwingen, zoals het humanisme, om te participeren aan deze dialoog, namelijk een interlevensbeschouwelijk kader. Godsdienstige levensbeschouwingen, religieuze levensbeschouwingen, filosofische levensbeschouwingen, kunnen
Pag.
met een erkenning van de eigen karakteristieken hierbij in dialoog treden, evenals praktisch interageren. Hoe te denken in levensbeschouwelijke termen, participatie van het humanisme, hiermee houdt zich ook de comparatieve filosofie bezig en geniet het de aandacht van de wetenschap. We kunnen hierbij bijvoorbeeld verwijzen naar de projecten van Wergroep Religie en Levensbeschouwing – Comparatieve Filosofie VUB, ondersteund door UPV-VUB (cfr S. Loccufier), evenals dat steun mocht worden genoten van UVV (cfr M. Magits). Het betreft een interlevenbeschouwlijke werkgroep onder voorzitterschap van Hubert Dethier en gecoördineerd door ondergetekende. We kunnen meer bepaald verwijzen naar de projecten Het interlevensbeschouwelijke in perspectief 1997, Comparatieve Filosofie in een Comparatieve Wereld 1998, het Milenniumproject Vrij Onderzoek in een Vrije Wereld, deel I, 1999, deel II, 2000, alsook bijvoorbeeld naar Humanisme in een Humane wereld, 2002. De problematiek van levensbeschouwelijke diversiteit is echter nog voor iedereen vrij nieuw. Het zal dan ook op termijn vorm moeten krijgen onder mensen door een constructief gerichte oriëntatie van gemeenschappen. Gezien de rijke traditie van het vrijzinnig humanisme in Mechelen met de steeds verder groeiende en dynamische gemeenschap van Vrijzinnig Mechelen lijkt het van belang dat het vrijzinnig humanisme, als levensbeschouwelijke aanwezige realiteit te Mechelen, zou participeren aan een positief georiënteerde interlevensbeschouwende dialoog, voor éénieder nog een verdere opdracht naar de toekomst toe. Marc Campine Marc Campine is wetenschappelijk onderzoeker op het vlak van de Comparatieve Filosofie / Humanisme en Laïcité – Filosofie / Levensbeschouwing en diversiteit. Vrije Universiteit Brussel. In het vrijzinnig humanistisch veld is hij lid van Vrijzinnig Mechelen, lid van de RvB van de Instelling voor Morele Dienstverlenig Provincie Antwerpen en lid van de RvB van HVV Nationaal. In het interlevensbeschouwelijk veld is hij de secretaris van Axcent – BIC, Axcent Brussels Interlevensbeschouwelijk Centrum vzw
VOOR WIE MEER WIL WETEN: Voor een inleidend artikel rond deze materie verwijzen we graag naar Antenne 3 uit 2003, te raadplegen op www.uvv. be. Via
[email protected] kunt u tevens een beknopte bibliografie opvragen.
De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Kern Bonheiden We gaan verder met de infosessies in verband met de ‘nieuwe-vernieuwde’ fotografie. Iedereen kan nog instappen ! Wat en hoe ? Onze ‘werkvorm’ laat de mogelijkheid om in te pikken ook als je niet kon komen op de eerste twee avonden, onder de kundige leiding van Victor Naegels. Hij is al vele jaren een begeesterd amateur fotograaf, cfr de fototentoonstellingen in het VOC. Tevens wordt hij bijgestaan door ‘meesters’ in het fotograferen. Dit is ook voor ‘beginners’ !!! Plaats en datum : Vrijdag 20/04/2007 – Krankhoeve (Bonheiden), zaal ‘Het atelier’ – 20u Algemene toelichting : Photoshop : Het hoeft niet steeds zo ingewikkeld te zijn !
Vrijdag 25/05/2007 – Krankhoeve (Bonheiden), zaal ‘Het atelier’ – 20u Algemene toelichting : Fotocompositie en bespreking foto’s
Meebrengen: Fototoestel met toebehoren, dwz kabeltjes, gebruiksaanwijzing… en eventueel als het mogelijk is een draagbare PC (laptop). Niet vergeten : Goed humeur voor ‘knoeimomenten’ !!! We zouden het fijn vinden als je vooraf even een mailtje kon laten of een telefoontje doen om je deelname te bevestigen, kwestie van afspraken te kunnen maken voor de laptops e.d.
[email protected] of 015/512608
Kern H-VV Ouderwerking JONGVOLWASSEN EN OP ZOEK NAAR MEER Onze kern H-VV Ouderwerking steunt op drie peilers: Jonge Gezinnen, Opvoeding en Onderwijs. De vrijzinnige humanisten van de ouderwerking willen graag de Jonge Gezinnen helpen en ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen. Een opvoeding met een open kijk, waarbij de kinderen leren ontdekken en zélf normen en waarden trachten te bepalen. In dit kader worden op regelmatige basis activiteiten georganiseerd voor de jonge ouders en hun kinderen.
Op school is de leerkracht niet-confessionele zedenleer dan weer een belangrijke deskundige begeleider in de kritische groei van het kind. Samen met de Cel Onderwijs van Vrijzinnig Mechelen blijven we niet ongevoelig voor de maatschappelijke ontwikkelingen en laten we onze stem horen in het onderwijsdebat. Wil je zelf actief deelnemen aan onze werking, of gewoon meer weten over onze activiteiten? Neem vrijblijvend contact op via:
[email protected] of 015/21.24.71
cel onderwijs VOOR ALLE LEERKRACHTEN NIET-CONFESSIONELE ZEDENLEER IN DE REGIO De voornaamste doelstelling van de cel onderwijs is de ondersteuning van leerkrachten niet-confessionele zedenleer van het basis én secundair onderwijs. Haar meest recente verwezenlijking is een elektronisch platform voor het uitwisselen van lesvoorbereidingen. Op de site www.vrijzinnigmechelen.be kun je in de sectie onderwijs zowel afgewerkte lesvoorbereidingen als losse lessuggesties terugvinden. Om toegang te krijgen dien je wel in het bezit te zijn van een gebruikersnaam en paswoord. Iedereen die eigen lesDe Schakel • nr 2 • april - mei 2007
materiaal aanbiedt voor publicatie op deze site kan een login bekomen. Je kunt hiervoor contact opnemen met het VOC via
[email protected] of 015/21.24.71
Heb je lesvoorbereidingen of ander nuttig materiaal (krantenartikels, foto’s, poëzie, ...) die je graag met je collega’s wilt delen? Mail ze naar
[email protected] en we publiceren ze zo snel mogelijk. Pag.
10 Februari 2007 – op avontuurlijk onderzoek 55 enthousiaste jongeren van de eerste 3 leerjaren stapten blijgemutst het natuurhistorisch museum te Brussel binnen. Vogelspinnen, reuzesprinkhanen, dinosauriërs, geraamten van vissen en de iguanodons wisten de aandacht van onze leergierige moralistjes te boeien.
PINKSTERWEEKEND 25 & 26 MEI: 2-DAAGSE IN DE KINDERBOERDERIJ DE VIERSPRONG!
Voor meer MeLeMo-foto’s: bezoek eens de foto-galerij op www.vrijzinnigmechelen.be
Singles op stap in omgeving Sint Katelijne Waver
Pag.
De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
HuJo Mechelen
HuJo voor zinvol geweld: slachtoffer getuigt Zaterdagnamiddag, 10 maart, 13u30. Ik word uit mijn bedje getrokken, denkelijk om nog eens lekker fris en wollig opgeklopt te worden, maar dat bleek even anders uit te draaien! Na een korte inspectie op scheurtjes en klopvastheid, werd ik per rugzak getransporteerd naar een treinstation. Wat ik door de gaten in de rugzak kon zien, was best vreemd! Een stel uitgelaten jongeren, hevig discussiërend over geweld, met allen een kussen bij de hand! Aangekomen op de Grote Markt in Aalst zag ik nog veel meer van mijn broeders en zusters, allen ter hand genomen door jeugdig volk, dat uitgelaten, als klaar-om-aan-te-vallen-stieren, tegenover
elkaar staat. De stoom komt uit hun neusgaten, glimlachskes zijn echter niet van hun gezichten te vegen. Voor mij, als simpel kussen, was dit een vreemde vertoning! Voor een keer geen met-wallen-bedekte snoeten... Plots merkte ik dat de grip op mij steviger werd, dat mijn eigenaar eens diep inademde en toen... Het signaal! Opeens zag ik al mijn soortgenoten rondvliegen, menigeen heb ik zachtaardig getroffen! De Hujoleden mepten erop los, liefelijk, doch met enige slagkracht! Na enkele welgemikte slagen voelde ik mijn pluimpjes de vrijheid opzoeken, ze vlogen in het rond als witte sneeuw! Ook de mouche en de wol van mijn soortgenoten werd danig verspreid. Menig jong wezen heeft zich bij deze uitbundige Hujo-activiteit aangesloten, kussens werden uitgewisseld en andere mensen geviseerd. Ikzelf heb in de handen van een anderhalf jaar oude blonde krullebol enige zachte kussenslagen op de enkels en kuiten van enkele kussenmeppers gegeven! En nu lig ik hier, uitgeput, op de grote markt van Aalst, met meer dan de helft van mijn vulsel in het rond verspreid en pluimen van een ander in mijn voering... Let’s hope we made a point: Jongeren en geweld hoeven niet steeds in één zin vernoemd te worden. naam en adres bekend bij de redactie
De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Pag.
Vrijzinnig Willebroek
Willebroek Het debuut van 2007 bij de Grijze Geuzen - Willebroek Donderdag 25 januari in het Cultureel Centrum De Ster te Willebroek: Tijdens de opening van de kleurrijke tentoonstelling van de schilder JAN CARSAU werden de 70 aanwezigen vergast op een hartelijk drankje en een geestige inleidingsspeech door Eric De Backer, voorzitter van de Culturele Vereniging De Zolder en past-president van de Gemeentelijke Cultuurraad. Op zijn onnavolgbare manier verwelkomde hij vriend en
vijand (!). De Kermissen en de Cirkussen van de hand van Jan Carsau werden onder een kritische loep genomen. En op deze manier kregen de aanwezigen inzicht in de speciale schildertechniek en het weergaloze kleurenpallet van de self-made kunstenaar. Dat de prijzen wat aan de hoge kant lagen had alles te maken met de ettelijke nationale en internationale prijzen die Jan Carsau, gedurende de laatste jaren, in de wacht sleepte. Na een uurtje kijken en bekeken worden ging het richting feestzaal, waar het weergaloos taartenbuffet van Jacqueline en Co stond te lonken. Het duurde niet te lang vooraleer de krieken-, appel-, rijst- en andere taarten samen met de bokkepoten en de frangipane hun culinair einde vonden bij de enthousiaste Geuzen. De begeleidende koffie werd snel gewisseld voor een wit of rood wijntje een bekoorlijke suggestie van voorzitter André. Met een streepje achtergrondmuziek van onze Frans kwam de traditionele taartenslag en babbelbar tot een goed einde rond 18.00u. In elk geval nog gemeende felicitaties en hartelijke dank aan Jacqueline, die met ware doodsverachting jaar na jaar, gedurende 3 dagen en nachten het beste van haarzelf geeft om onze Nieuwjaarsreceptie de nodige inhoud en luister te geven.
GRIJZE GEUZEN * VERJAARDAGSKALENDER * Hartelijke Felicitaties aan : MAART 09/03 DEZAEGER Marcel 11/03 VAN ROY Paula 12/03 VAN NOTEN Daisy 12/03 VAN SAELEN Wilfried 12/03 ERALY Viviane 14/03 VAN DEN HAUTE Norma 15/03 VRANCKEN Josephine 17/03 VAN DER LINDEN Willy 24/03 VAN DER TAELEN Raoul 26/03 SOMERS Willy 31/03 COECKELBERGH Emiel Pag.
APRIL 03/04 06/04 07/04 21/04 22/04 26/04 30/04 30/04
VAN DEN BORNE Willy HERREMAN Jeanne VAN CAMP Paul GOOVAERTS Jan CALLAERT Jacqueline VERSTREPEN Jean VAN CAUWENBERGH Jos MERTENS Jacky
COLOFON : Redactie: Frans, Gerda, Guido, Ingrid, Nathalie en Rony Eindredactie: André Dezaeger Artikels en/of activiteiten kunnen verzonden worden naar : Redactie “De Schakel”
(katern Willebroek) p/a Kapellenboslaan, 25
2830 Willebroek
De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Vrijzinnig Willebroek
HUMANISTISCH VERBOND WILLEBROEK helpt GAMBIA !! Vorig jaar brachten onze bestuursleden Gerda De Cock en Dr André Dezaeger (op eigen kosten!) een studiebezoek aan Gambia in het kader van de opstart van een pedagogisch-medisch project van de Erasmushogeschool Brussel. In het zog van enkele docenten bezochten zij er verschillende scholen en konden ze ook zien hoe studenten van de Erasmushogeschool er enthousiast en geëngageerd les gaven in het lager onderwijs. De vele indrukken waren van een dergelijke intensiteit dat het logisch leek dat wij als humanisten ook ons steentje zouden bijdragen. Onze HV-afdeling was dan ook gretig bereid om financieel bij te dragen tot de uitbouw van het nog niet-bestaand officieel kleuteronderwijs. In Gambia kunnen kleuters alleen terecht in dure privé-scholen en er bestaat bovendien geen enkele opleiding tot kleuteronderwijzer(es)!
Het opzet blijft een permanente samenwerking op te zetten die moet toelaten dat er in Gambia kleuteronderwijzers(-essen) op een degelijke manier worden opgeleid en dat er samen werk wordt gemaakt van de uitbouw en pedagogisch-didactische werking van kleuterscholen.
Een samenwerking tussen de Erasmushogeschool en de lerarenopleiding van The Gambia College in Brikama (nabij de hoofdstad Banjul) moet daar verandering in brengen. In eerste instantie zal gewerkt worden aan het ontwikkelen van een beleidsplan Early Childhood Development. Hierbij zal de ondervinding van onze docenten aangewend worden en zullen er docenten uit Gambia uitgenodigd worden om hier in Brussel onze schoolwerking te bestuderen. Veel belang zal gehecht worden aan de taalproblematiek omdat de thuistaal van de meeste kinderen in Gambia (Mandinka of Wolof) net zoals dikwijls in Brusselse scholen! niet de onderwijstaal is (Engels in Gambia)!
Voor wie ter plaatse met zijn sandalen in de stoffige, overvolle klasjes vol lachende zwarte snuitjes heeft gestaan en de overgelukkige moeders met hun boorlingen heeft ontmoet, is ons engagement een logische en morele must!
Een bezoek aan een Moederhuis in het zuiden van het land met minstens 1000 bevallingen per jaar, bracht ons tot onverwachte inzichten in het leven van een toekomstige moeder. Erg verrassend was dat bij elke opname de vrouw een stuk zeep en 2 kaarsen moet meebrengen (electriciteit na 22.00u is er niet) en toch komen de kindjes er in vrij behoorlijke omstandigheden op de wereld alleen is de vraag in welke wereld?
Het HV - Willebroek zal dan ook in de toekomst blijven ijveren om dit project te helpen realiseren en we zullen niet nalaten U van alles regelmatig op de hoogte te houden!
Marc Van Camp
Lentefeest of grote tandenfeest te willebroek Het weer zat misschien niet mee, maar de sfeer was best ok! Dit is zo’n beetje de samenvatting van het lentefeest dat doorging op zondag 4 maart in de Gemeentelijke Feestzaal te Willebroek. In ons officiële gedeelte werden de ouders vergast op een heuse toespraak van hun kinderen (Sommigen vergezeld van een ‘schattig’ bijgewerkte foto). Ondanks het angstzweet bij de kids is dat allemaal zeer vlotjes verlopen. De mama’s en papa’s mochten fier zijn op hun feesteling. De jufkes zedenleer waren dat trouwens ook! De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Daarna was het tijd voor ontspanning. Of moeten we spanning zeggen, want clown Leroy - die tevens ook goochelaar is - hield de kinderen stevig in de ban. Voor sommigen was het héél spannend zo vooraan op het podium. Komt het ooit nog wel goed met dat gebroken toverstokje van juf Ingrid? Of hoe zit dat met juf Nathalie? Heeft die echt de mooiste toverdoos van de goochelaar stukgemaakt? En komt dat konijn nu nog uit die hoed of hoe zit dat? En laat het buiten maar regenen en waaien. Bij ons in de feestzaal scheen de zon. (al was het maar van al die schijnwerpers!) Pag.
Vrijzinnig Willebroek
De saga van de haring en de sprot ! Op Donderdag 22 Februari ‘07 in Kasteel Bel-Air : De Saga van de Haring en de sprot op ons bord ! Niettegenstaande de zware aanval van de Griep (15 verontschuldigingen) waren toch 33 Grijze Geuzen komen opdagen. Onze vriend Yvan Verbraeck (Licentiaat Germaanse Filologie VUB en journalist) zette de Haring en de Haringrokerijen in onze contreien in de schijnwerper: een zeer wetenswaardige en plezante vertelling uit zijn pas verschenen boek ‘Haring, Garnaal en Mosselen in Klein-Brabant’. Zijn verhaal over de Haringindustrie in Mariekerke met heel wat merkwaardige anekdoten werd een gezellige babbel. Tijdens de traditionele pauze werden de aanweuit 1623 Anoniem lofdicht op de pekelharing Soo gij wilt een goe Bewaring, g, Neemt een schoonen Pekel-Harin k Swaer, en niettemin van schi En van rugge blaeuw en dick, Dees die sult gij dus bereyden, yden, ‘t Hooft en smacht van ‘t lijve sche ‘t Vel aftrecken om end’om, Reynigen van ‘t vuyle grom. Dan soo moogt gij hier van eten, ; Raeuw, oft in het vier ghesmeten Neemt daer toe ajuyn, en noch Roere-broet van swarte rogh : Dit, des avonds inghenomen, Eer gij tot de slaep sult komen, Is een trefflick medecijn Nae den dronk van Bier en Wijn.
zigen vergast op echte sprot met stokbrood. Nadien volgde een interessante uiteenzetting over de manier waarop de Mariekerkenaren na jaren van kommer en kwel (ernstige daling van het visbestand in de Noordzee en de onstuitbare opkomst van de biefstuk) toch hun handel wisten te vrijwaren. Solidariteit en inventiviteit waren hun succesvol antwoord. Ze blijven tot vandaag de grootste uitvoerders van bak- en pekelharing in ons land! Een welgemeend applaus viel de spreker te beurt; nadien kochten meerdere Geuzen een exemplaar van zijn boek en lieten het door de bereidwillige auteur dedicaceren en tekenen. André BOWLING-BOWLING-BOWLING-BOWLING-BOWLing Op woensdag 28 maart trekken wij met onze Willebroekse zedenleertjes uit de 3de graad, de bowlingschoenen aan. Twee uur lang kunnen onze kids kegels kegelen dat het een lieve lust is. Dit alles onder het waakzaam oog van juf Nathalie en juf Ingrid. Men zal het hierbij geweten hebben, nieuw kegeltalent komt eraan!
Onze vrijzinnige vrienden nieuwgekozen in Willebroekse beheersorganen Voor de Gemeentelijke Milieuraad : Raoul Van der Taelen - Vijvershof, 10 te Willebroek Tel. 03-8868278 / E-mail :
[email protected] Voor de Gemeentelijke Openbare Bibliotheek (Humanistisch Vrijzinnig Centrum voor Lectuurbegeleiding) : Guido De Vos - Lijsterstraat, 55 te Willebroek Tel. 03-8867491 / E-mail :
[email protected]
De VAERTGEUS kroop op 16 november ‘06 de stambomen in Praktische betekenis voor de genealoog : Elke man bezit dus een DNA-profiel dat identiek is aan dat van zijn vader, grootvader, overgrootvader, betovergrootvader, enz. Via de typering van het zogeheten vaderlijke Y-chromosoom kan dus (extreem) ver in de tijd worden teruggegaan, in principe véél verder dan met de klassieke geschreven genealogische bronnen mogelijk is. Deze Y-chromosoomtypering laat in elk geval toe om, door het typeren van actueel levende mensen, verwantschap langs mannelijke lijn aan te tonen, hoe lang (100 jaar? 1000 jaar? 5000 jaar?) geleden die gemeenschappelijke voorouder ook geleefd heeft. Omdat de vaderlijke Y-chromosoom op dezelfde wijze wordt doorgegeven als de familienaam, kan de test gebruikt worden om te onderzoeken of mensen met dezelfde familienaam Pag. 10
(isonymie), doch actueel geen duidelijke familie van mekaar, toch een gemeenschappelijke stamvader hebben en dus wel degelijk deel uitmaken van dezelfde clan. Zoals voor de klassieke ‘DNA-test’ voor vaderschapsonderzoek, kan ook met het Y-chromosoom een hoge graad van zekerheid bekomen worden betreffende de mannelijke lijn. Dit illustreert dat het Y-type een onuitwisbare en onvergankelijke bron van genealogische informatie vormt die complementair is aan de traditionele geschreven bronnen. Het Y-chromosoomtype wordt met een neologisme clantekening genoemd, vermits het uniek is voor een groep mensen met gelijke of gelijkaardige familienaam, ontsproten uit een gemeenschappelijke voorvader. Het Y-chromosoom gaat dus ongewijzigd over van vader op zoon, hetgeen toelaat naar een ver verleden terug te keren. De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Spreker eindigde met enkele historische voorbeelden : Via DNA-onderzoek konden in 1993 de lang verborgen gebleven resten van tsaar Nicolas II en de rest van de Romanov’s met zekerheid geïdentificeerd worden. Actueel levende verwanten van de Romanov’s, waaronder leden van het Britse koningshuis, leverden het nodige speekselstaal ter vergelijking met het DNA van de botten gevonden in een put nabij Jekaterinenburg. Aan de andere kant heeft het DNA ook Anna Anderson ontmaskerd als zijnde niet de legendarische Anastasia, die volgens geruchten aan de moordpartij van 1917 was ontsnapt en voor wie ze zich steeds had uitgegeven. Een Amerikaanse vader des Vaderlands, Thomas Jefferson (1743-1826) of toch één van zijn clan zou een ‘presidentiële affaire’ hebben gehad met een zwarte slavin van die derde president van de Verenigde Staten, Sally Hemmings
??? Wi Le Mo ??? Een nieuwe kern is actief geworden als een echte vulkaan: Wi Le Mo staat voor Willebroekse Leerlingen en Leraars Moraal. Het betreft een jongerenafdeling onder de kundige leiding van de jufkes Zedenleer. De bedoeling is dat alle activiteiten - zoals Lentefeest, Feest Vrijzinnige Jeugd, Bowling, Theater, Wandelingen en zoveel meer - zullen doorgaan vóór en door onze Humanistische Jongeren. CONTACT: INGRID Muyldermans - GSM: 0486-555224 E-mail :
[email protected] NATHALIE Cuppens - GSM: 0486-523656 E-mail :
[email protected] Nieuwe, geestige ideeën ? Laat ze weten !
43° FEEST VAN DE VRIJZINNIGE JEUGD Officiële plechtigheid op Zaterdag 12 mei 2007 om 14.00u in de Gemeentelijke Feestzaal Receptie, feestmaaltijd, attractie en dans in Feestzaal “De Roos” vanaf 16.00u (enkel voor onze feestelingen en hun familie!) De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
genaamd. In 1998 werd vastgesteld dat de jongste zoon van Sally verwekt geweest is door een Jefferson. Deze geschiedenis illustreert op schitterende wijze het aanvullend karakter van het traditioneel historisch onderzoek en de hedendaagse DNA-technologie. Het eerste is noodzakelijk om nu levende nabestaanden op te sporen; het tweede zorgt vervolgens voor het onverbiddelijke en messcherpe oordeel. Ook vragen over recente voorbeelden, zoals de moord op Stacey en Natalie, ging spreker niet uit de weg. De vraag of we nu al dan niet Kelten of Germanen zijn bracht een boeiende discussie teweeg tussen spreker en historicus Rony Van Mol, waarbij men tot besluit kwam dat Germaanse stammen langs het Noorden van ons land zijn binnengevallen en de Kelten, als die er al aanwezig waren, verdreven hebben naar het Zuiden. Zodoende ontstond er een scheidingslijn die ongeveer loopt langs de huidige taalgrens. Bij veelvuldig vaderonderzoek is gebleken dat er inderdaad verschillende DNA-types bestaan onder en boven deze denkbeeldige grens ! ‘So wath’ was het besluit........! Voorzitter Frank Dezaeger, dankte de fascinerende spreker en nodigde iedereen uit voor een drankje. Geen mens ging huiswaarts; iedereen bleef maar verder vragen stellen aan Dr Gerd Mertens. Opmerkelijk: er was een mooi contingent Geuzen aanwezig; maar waar bleven de Vaertgeuzen? TV? Voetbal? of geen interesse? Spijtig: de afwezigen hadden deze keer meer dan ongelijk! Volgende keer hopelijk beter ..........!
Vrijzinnig Willebroek
Dat vaderschap of paterniteit onomstootbaar is vast te stellen brengt ook mee dat de niet-vaderschap of non-paterniteit evenzeer kan worden bewezen. Deze non-paterniteit is echter veel trivialer van oorsprong en kan voor minder aangename verrassingen zorgen. Zo kan iemand die op basis van zijn familienaam tot een clan behoort, een andere biologische vader hebben dan zijn wettelijke vader. Terwijl van het slippertje van de moeder in de geschreven historische bronnen mogelijk niet het minste spoor is terug te vinden, komt via DNA-onderzoek de verborgen waarheid aan het licht. In feite maken dergelijke zaken ook deel uit van de familiegeschiedenis. In het Engels klinkt dit fijntjes als Mommy’s baby, Daddy’s maybe !
OP DONDERDAG 26 APRIL 2007 te 15.00u in het Cultureel Centrum “De Ster” te Willebroek VOORDRACHT door NOTARIS Y. VAN NOTEN Wil je meer weten over SUCCESSIE - EN VERMOGENSPLANNING kom dan luisteren. Al je vragen zullen beantwoord worden; geen potje blijft gesloten ! ORGANISATIE : HVV - Grijze Geuzen INFO : André Dezaeger (GSM 0475-499567) Donderdag 24 mei 2007 om 15.00 in CC De Ster Voordracht + Film: Onze laatste Odyssee naar de Noordpool door Suzan en André. De 8° DAG VAN DE VRIJZINNIGHEID zal doorgaan op Zaterdag 13 oktober 2007 in het Cult.Centrum “De Ster” te Willebroek. Details volgen maar noteer deze datum alvast in jouw agenda ! Inlichtingen : André en Gerda. De voorstelling WERELDBEROEMD IN VLAANDEREN (Zelfhulpgids voor het BV-schap) zal doorgaan op Donderdag 10 mei 2007 (en niet op 8 mei zoals eerder aangekondigd) om 20.00u in de Gemeentelijke Feestzaal te Willebroek. Kaarten verkrijgbaar bij André & Staf Pag. 11
Het Joods Museum van Deportatie en Verzet Afgelopen maand organiseerde Vrijzinnig Mechelen 2 activiteiten in samenwerking met het Joods Museum Van Deportatie en Verzet. Vooreerst was er de confronterende lezing van Ward Adrians, directeur van het museum, over het archief van het museum. Aan de hand van talrijke unieke documenten werden de aanwezigen ondergedompeld in het verleden. De ontstellende voorbereidingen van de volkerenmoord, de uitvoering, maar ook de daden van verzet werden historisch accuraat en medemenselijk belicht. De tweede activiteit bestond uit een bezoek aan het museum. Een overweldigende belangstelling deed ons overwegen om hieronder de gebeurtenissen met betrekking tot de Dossinkazerne nog eens in herinnering te brengen. Confrontatie met de deportatie: De Honderd Dagen van 1942 Op 25 juli 1942 kreeg de V.J.B.-afgevaardigde de opdracht van de SS-officier, verantwoordelijk voor “Joodse aangelegenheden”, om bevelschriften voor verplichte arbeid te verdelen onder 10.000 Joden. Twee dagen later, op 27 juli 1942, openden de Nazi’s de Dossinkazerne in Mechelen en gebruikten het als verzamelkamp. De eerste “verplichte arbeiders” arriveerden. De deportatie van de Joden in België kon beginnen… De plannen voor de deportatie waren reeds grondig uitgekiend: het eerste konvooi van gedeporteerden zou op 4 augustus 1942 naar Auschwitz vertrekken. Maar al gauw bleek dat niet alle Joden het bevel opvolgden. Daarom kreeg de V.J.B. van de SS de opdracht om de Joden tot gehoorzaamheid aan te sporen. Ze moesten zich aanmelden
in de Dossinkazerne voor hun “werk”. Eventuele dwarsliggers werden ontmoedigd door bedreigingen: “overtredingen zullen zware straffen tot gevolg hebben, zowel voor familieleden als voor de hele Joodse Gemeenschap.” Noch dit bevel, noch de oproep konden de golf van ongehoorzaamheid stoppen. Vanaf 3 september 1942 hebben slechts 3.900 van de 10.000 opgeroepen Joden zich gemeld aan de Dossinkazerne. Als gevolg hiervan veranderde de SS van aanpak en gebruikte voortaan geweld. De eerste razzia in België gebeurde tijdens de nacht van 15 op 16 augustus 1942, waarbij de Antwerpse politie meer dan 1.000 Joden arresteerde. Dit was het begin van de “Endlösung”. Twee dagen later werden 1.000 Joden, waarvan 28% kinderen, gedeporteerd. Tijdens de nacht van 28 op 29 augustus en 3 op 4 september volgden, respectievelijk in Antwerpen en Brussel, nog twee razzia’s. Hetzelfde gebeurde op 11 en 12 september in Brussel, waardoor de eerste fase was uitgevoerd. De Nazi’s slaagden er bijna altijd in om minstens 1.000 Joden bijeen te brengen voor een konvooi. 61, 8% van hen zou bij hun aankomst in Auschwitz-Birkenau worden vermoord. Joods Museum van Deportatie en Verzet Goswin de Stassartstraat 153 - 2800 Mechelen Meer info over het museum vind je op http://www.cicb.be/
Pag. 12
De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Schakelweetje door Lode Melis DE EERSTE SIGARET Dat roken ongezond is weet iedereen. Columbus zag het voor het eerst in 1492 in Amerika. Indianen rookten of kauwden er al eeuwen tabak. Vandaag kennen we vooral sigaretten. De soldaten van Napoleon zouden die voor het eerst gerold hebben, ongeveer in 1800 dus. De eerste sigarettenfabriek startte zijn productie in 1843 in Frankrijk: de Manufactures Françaises des Tabacs. En toch werden er al veel eerder sigaretten gerookt!
eeuw zou blijven bestaan. Iedereen wilde een snuifdoos hebben, zo mooi – en duur – mogelijk. Minder bekend is dat Jean Nicot tegen de koningin vertelde dat je gedroogde tabaksbladeren moest oprollen in een papiertje en oproken. De zelfgerolde sigaret was dus toen al bekend. Dat lazen we in de biografie over Catherina de Medici van Leonie Frieda. Of de koningin af en toe zelf een shagje draaide staat er niet bij.
In 1560 stuurde de Franse ambassadeur in Portugal, Jean Nicot, wat tabak naar koningin Catherina de Medici (de verslavende stof nicotine is genoemd naar Nicot). Hij raadde haar aan om geregeld wat tabakspoeder te snuiven als middel tegen hoofdpijn. Meteen was de cultuur van het tabak snuiven geboren. Een mode die tot een eind in de twintigste
Wist je dat in de negentiende en begin twintigste eeuw de mannen thuis een fez droegen tijdens het roken? Je weet wel, zo’n typisch Turks hoedje met een kwast. Die fez moest hun haar beschermen tegen de rooklucht. Dat ze beter hun longen zouden beschermen door niet te roken hadden ze nog niet door!
Lentefeest en Feest Vrijzinnige Jeugd in Keerbergen Op zaterdag 21 april 2007 om 10u zal de combinatie van Lentefeest (2de leerjaar) en Feest Vrijzinnige Jeugd (6de leerjaar) georganiseerd worden en dit in de turnzaal van het Gemeenschapsonderwijs te Keerbergen, die voor deze gelegenheid feestelijk zal aangekleed zijn. Het programma ziet er als volgt uit: • 10u: presentatie door de leerlingen zelf, zowel van het tweede als het zesde leerjaar. Hierbij zullen de feestelingen een tekening, een toneel, een lied, een gedicht, een muziekstuk, … voorstellen die voor hen kan samenvatten wat de lessen zedenleer zijn. • Rondom 11u: plechtig moment, met overhandiging van een passend gedenkteken. • Rondom 11u15: als afsluiter krijgen de feestelingen en kinderen een gepaste animatie aangeboden.
• Terwijl de animatie bezig is, wordt een kleine receptie aangeboden op school. Ouders, familieleden en vriendjes van feestelingen zijn vanzelfsprekend van harte welkom. Verdere inlichtingen over het Feest kunnen steeds gevraagd worden bij: •
[email protected] Leraar niet-confessionele zedenleer basisschool K.A. Keerbergen • Dirk Coninckx, Voorzitter Comité Lentefeest en Feest Vrijzinnige Jeugd Mereldreef 132 b - 3140 Keerbergen – 015/23 47 75
VRIJZINNIG VILVOORDE vzw VOC R. MOUCHERON April DO 19/04 HVV/Grijze Geuzen: “Franz Lehar”, door dhr. De Belder R. 14u VOC VR 20/04 CMD Vilvoorde i.s.m. VOC Vilvoorde: Gespreksavond rond euthanasie - 19u30 CC Bolwerk - Groot Auditorium ZO 22/04 HVV/HV: Bezoek tentoonstelling “God(en) – een handleiding” – 14u30 Tour & Taxis (13u20 aan station Vilvoorde) Mei ZO 11-13/05 HVV/OVM: Feest Vrijzinnige Jeugd Lichtaart 13/05 HVV/OVM: Evocatie Feest Vrijzinnige Jeugd – 14u CC Faubourg DI 22/05 UPV-kern Vilvoorde: “Opus Dei en De Loge”, door dhr. Marc Heirman – 20u VOC DO 24/05 HVV/Grijze Geuzen: “De tulp in de kunst en in de geschiedenis”, VOC door dhr. Grimbers E. – 14u Alle activiteiten gaan door in het VOC R. Moucheron, Vlaanderenstraat 71, 1800 Vilvoorde (tenzij anders aangeduid.) Voor meer informatie kan u terecht bij Sarah Verstaen, coördinator van het VOC - 02/252.15.47
[email protected] De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Pag. 13
Vrijzinnigheid in Vrouwenhanden Voordracht ‘Darwin voor dames; over feminisme en evolutietheorie’ Dinsdag 13 februari 2007 Tussen het feminisme en de biologische wetenschappen heeft het nooit echt geboterd. Veel feministen beschouwen het darwinistisch denkkader als een uiting van genetisch determinisme en seksisme. Op hun beurt verdenken evolutionaire wetenschappers feministen ervan te ideologisch en antiwetenschappelijk te werk te gaan. In hoeverre kloppen de argumenten van deze beide partijen? En wat hebben zij erbij te winnen als ze naar elkaar luisteren? Op dinsdag 13 februari kwam Griet Vandermassen in het Vrijzinnig Ontmoetingscentrum ons een meer dan boeiende uiteenzetting geven over dit onderwerp. Zij is filosofe en noemt zichzelf darwinistisch feministe. Ze heeft onderzoek gedaan naar het conflict tussen feminisme en darwinisme aan de faculteit letteren en wijsbegeerte van de Universiteit Gent. Hierop heeft zij onlangs haar doctoraat gehaald. Griet Vandermassen stelt dat feminisme en de biologische wetenschappen – en dan vooral de evolutionaire psychologie – elkaar niet alleen nodig hebben, maar zelfs krachtige bondgenoten kunnen worden. Een goed begrepen darwinistisch perspectief op de menselijke natuur en op de seksen is noodzakelijk om de grote vraagstukken binnen het feminisme op te lossen en een haalbaar programma van sociale hervorming te ontwerpen. Zij gaat in op de vrouwonvriendelijkheden in de wetenschap maar geeft aan dat ook een feministische wetenschap an sich een utopie is en zelfs niet werkbaar zou zijn.
Griet Vandermassen begon haar voordracht met een uiteenzetting over de geschiedenis van het feminisme en uiteraard werd ook de evolutietheorie van Darwin in grote lijnen uitgelegd. Zij gaf aan op welke vlakken de vroegere feministen, die vaak van een gelijkheidsdenken uitgingen, in de fout waren gegaan. Daarop legde zij op een zeer duidelijke manier uit hoe de evolutietheorie kan helpen om vrouwen meer kansen te geven in onze maatschappij. Dit alles deed zij met veel voorbeelden, waar velen zich in kunnen herkennen. Al bij al was het dus een zeer geslaagde avond! De aanwezigen waren zeer geboeid door het onderwerp en er was heel wat stof tot napraten. De afwezigen hebben heel wat gemist! Wendy Serraris Centrum Morele Dienstverlening Mechelen
Veel van haar uitleg die ze op deze avond gaf, komt neer op het feit dat we er niet omheen kunnen dat er nu eenmaal bepaalde biologische verschillen zijn tussen mannen en vrouwen. Dit ontkennen – zoals veel feministen in het verleden deden en zelfs nu nog soms doen – zorgt er voor dat vrouwen niet dezelfde kansen krijgen als mannen. Onze patriarchale maatschappij verwacht te veel dat vrouwen, als zij dan toch gelijk zijn, meedraaien. Pas als onze samenleving wil inzien dat het patriarchale model niet werkbaar is voor vrouwen, en zich ook wil aanpassen, kunnen ook vrouwen zich ten volle ontplooien.
‘GEBRUIK EN MISBRUIK VAN MACHTSTECHNIEKEN VANUIT GENDERPERSPECTIEF’ Door Wendy Serraris 24 april 2007 20u - VOC Mechelen – inkom gratis Pag. 14
De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Vrijzinnigheid in Vrouwenhanden Vrouwenemancipatie en koraninterpretaties Voordracht 12 maart 2007 Op 12 maart ging de tweede voordracht door in het kader van ons project ‘Vrijzinnigheid in vrouwenhanden’. In tegenstelling tot wat de titel van ons project zegt, gaven we op deze specifieke avond niet de vrijzinnigheid in vrouwenhanden; maar wel de islam, en dan meer bepaald in de handen van de moslimvrouwen zelf. In België verblijven tussen de 350 000 en 380 000 moslims. Cijfers van 2003 geven aan dat in dat jaar 15 % van de immigranten de Turkse of Marokkaanse nationaliteit had. Bij deze immigranten lag het percentage vrouwen hoger dan het percentage mannen. Moslimvrouwen maken dus essentieel deel uit van ons dagelijks leven. Westerse feministes zijn dan ook maar al te graag bereid ook voor hén op te komen. Zij maken hierbij echter vaak een aantal denkfouten. Ten eerste gaan ze vaak voorbij aan het feit dat moslimvrouwen misschien helemaal geen boodschap of behoefte hebben aan de dingen waar zij voor ijveren. Noch komt het bij hen op dat het westers feminisme binnen de cultuur van moslimvrouwen niet werkbaar is. Hoe goed bedoelt ook, vaak vergeten zij rekening te houden met de eigenheid van de ander. Gelukkig nemen meer en meer moslimvrouwen zelf het woord en wijzen zij de westerse feministes op hun fouten. Deze islamitische feministes laten daarnaast zien wat wel werkbaar is. Helge Daniëls, de voor ons sprak op deze voordracht, is dan wel geen moslima, maar zij weet wel te vertellen welke ideeën islamitische feministes hebben over belangrijke thema’s waarrond gewerkt kan worden en hoe men dit best aanpakt. Mevrouw Daniëls is doctor in de linguïstiek en doceert momenteel aan de KU Leuven, het HIVT en de UA te Antwerpen, onder andere Arabisch, klassiek Arabische teksten, Arabische literatuur en geschiedenis
van de islam. Zij publiceerde onder andere enkele artikels over Palestijnse en Libanese vrouwenliteratuur. De thema’s waarrond de debatten binnen de islam momenteel draaien, kan men onder een paar noemers samenvatten. Ten eerste is er de polygamie, of het trouwen met meerdere, maximaal vier, vrouwen. Een ander aspect dat een grote rol speelt is de kledij van vrouwen. Hieronder vinden we het ons zo bekende hoofddoekdebat terug. Als laatste is ook het erfrecht een groot onderwerp van debat. De islamitische feministes vertrekken, als ze ijveren voor vrouwenrechten, niet vanuit de seculariteit , maar vanuit een islamitisch kader. Westerse, seculiere, feministes gaan er vaak van uit dat vrouwonvriendelijke praktijken onverbrekelijk verbonden zijn met de islam en vervangen moeten worden door de westerse cultuur. Dit staat in schril contrast met het feit dat westerse feministes nooit gepleit hebben voor de vervanging van de hele westerse culturele erfenis door een andere. Integendeel, zij hebben er altijd voor gekozen om deze erfenis op een kritische en constructieve manier te benaderen. Dit is ook waar de islamitische feministes naartoe willen. In hun discours staat een hervormingsgerichte en progressieve Koraninterpretatie centraal, geïnspireerd op rationalistische stromingen binnen de islam die reeds een rol speelden in het begin van de islamgeschiedenis. Dit en nog veel meer vertelde Helge Daniëls ons. We kregen zeer veel informatie en het was duidelijk dat de spreekster wist waarover ze het had. Ik zou zeggen dat de aanwezigen waar voor hun geld kregen, ware het niet dat de voordracht gratis was! Wendy Serraris Centrum Morele Dienstverlening Mechelen
1 Mei - ook voor Vrijzinnig Mechelen is het de dag van de arbeid Voor een drankje in goed gezelschap kun je op de dag van de arbeid terecht in ons ontmoetingscentrum. Die dag zijn er verschillende optredens en randanimatie voorzien op de IJzerenleen. Van 14u tot 17u zal ook Vrijzinnig Mechelen van de partij zijn, met een heuse infostand. Kom ons bezoeken: een hartelijk welkom is daarbij verzekerd! De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
0u mei vanaf 1 1 p o en p o en! het V.O.C. is ngs te kom la en ev t ie vergeet n
Pag. 15
Komende activiteiten: • Gruwel is van alle tijden voordracht door Marcel Kocken 500 jaar stedelijke rechtspraak in Mechelen. Een dienstmeid wordt opgeknoopt voor het stelen van twee kledingsstukken, een zelfmoordenaar wordt nogmaals ter dood veroordeeld, een vrouw wordt gemarteld tot ze bekent een heks te zijn… Tussen de vijftiende en de zeventiende eeuw waren er in Mechelen gemiddeld drie terechtstellingen per jaar. De slachtoffers waren heksen, ketters, moordenaars of kruimeldieven. Marcel Kocken, historicus en auteur van de befaamde Gruwelgids voor Oud Mechelen, behandelt de verschillende functies van het rechterlijk apparaat vanaf de 16e eeuw. Historisch én anekdotisch, waarbij ieder verhaal gebaseerd is op archiefstukken en wetenschappelijke literatuur. Een avondlezing over opknopen, folteren, onthoofden, heksen, ketters, moordenaars, dieven, landlopers, rechters en beulen. Iedereen welkom! 25 april 2007 – 20 u - VOC Mechelen - Inkom gratis
• Vrijzinnige Lentewandeling in het Hallerbos Het is al eerder wetenschappelijk bewezen: wandelen is gezond! Vandaar dat we jullie weerom met plezier uitnodigen voor een nieuwe lentewandeling in het Hallerbos. De bosanemonen, de blauwe hyacinten en de verleidelijk geurende meiklokjes staan dan volop in bloei. Een fleurige gebeurtenis! Afspraak op zondag 6 mei om 13u15 aan de Mc Donald’s - Rodekruisplein Mechelen. Gelieve vooraf in te schrijven via
[email protected] of 015/21.24.71
• Mozart en Die Zauberflöte voordracht door Serge Algoet maçonnieke en vrijzinnige aspecten Die Zauberflöte is een opera van Wolfgang Amadeus Mozart naar een libretto van Emanuel Schikaneder. Het werkstuk is al duizenden malen besproken en geanalyseerd, maar deze avond kiezen we voor een bijzondere invalshoek: Operakenner Serge Algoet zal de maçonnieke en vrijzinnige aspecten gepassioneerd komen toelichten. 23 mei 2007 – 20 u - VOC Mechelen - Inkom gratis Het verhaal speelt zich af in een soort van gefantaseerd oud Egypte. In de hoofdrol de knappe prins Tamino die gebeten door een slang bezwijmt, maar gered wordt door de drie hofdames van de Koningin van de Nacht. Wanneer Tamino een portret te zien krijgt van Pamina, de dochter van de Koningin, wordt hij terstond heel erg verliefd. Pamina werd gevangen genomen door de priester Sarastro. Op vraag van de Koningin van de Nacht besluit Tamino Pamina te gaan Pag. 16
bevrijden en krijgt hiervoor een toverfluit mee die alle gevaar doet verdwijnen wanneer erop gespeeld wordt. Via het deurtje “De Wijsheid” komt hij in de Isistempel aan waar hij al vlug ontdekt dat Sarastro helemaal geen zwarte tovenaar is, maar een hogepriester van de tempel van de Wijsheid. Sarastro ziet dat Tamino en Pamina verliefd zijn op elkaar en belooft hen dat ze samen mogen blijven, op voorwaarde dat zij zich zuiveren van de boosaardige invloed van de Koningin van de Nacht. De proeven zwijgen, vuur en water doorstaan ze dankzij zijn toverfluit. De Koningin van de Nacht zint op wraak en probeert haar dochter aan te zetten tot moord op Sarastro. Maar het plot wordt ontdekt en de Koningin wordt overmeesterd. Tamino wordt voor eeuwig verenigd met Pamina. De liefde overwint alles? De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Café Parole daagt je uit! Geen gewone café-avonden, maar boeiende gespreksavonden met een deskundige aan het woord. Hij/zij ontwikkelt een boeiende stelling en daagt je uit om te reageren, te discussiëren en te luisteren naar anderen. donderdag 3 mei
Donderdag 7 juni
“Beschavingen botsen niet” Door Mark Heirman, filosoof en publicist op het gebied van de internationale politiek. Auteur van het boek ‘Beschavingen botsen niet. In de tang tussen cultuur en religie’ Veertien jaar geleden publiceerde professor Samuel Huntington zijn ophefmakende boek ‘The clash of civilizations’ waarin hij een botsing tussen de diverse beschavingen in de wereld voorspelde. Sinds 11 september 2001 delen steeds meer intellectuelen zijn pessimistische visie en wordt hij beschouwd als een van de belangrijkste neoconservatieve ideologen van onze tijd. Kunnen beschavingen botsen? Nee, betoogt de Vlaamse filosoof Mark Heirman. In zijn recente boek veegt hij de visie van Samuel Huntington dan ook resoluut van tafel. Mark Heirman maakt een duidelijk onderscheid tussen cultuur en beschaving. ‘Een cultuur is wat volken van elkaar onderscheidt, een beschaving wat hen verenigt.’
“Cuba versus de Verenigde Staten: Missie tegen terreur?” Door Katrien De Muynck, journaliste en bezielster van Iniciativa Cuba Socialista Het Cuba van Fidel Castro: volgens sommigen hét voorbeeld van rechtvaardig bestuur voor de regio, volgens anderen een verwerpelijke dictatuur. De regering van de Verenigde Staten is in ieder geval van dat laatste overtuigd. Dit blijkt niet alleen uit de economische boycot, maar ook uit het oogluikend toestaan van gewelddadige anti-Castro organisaties in Miami. Deze avond komt Katrien Demuynck haar visie op het conflict verdedigen. Dit aan de hand van de documentaire Mission Against Terror, over het lot van 5 Cubanen die in de terroristische groepen in Miami infiltreerden om aanslagen tegen hun land te voorkomen. Een beklijvende aanklacht tegen het geweld dat vanuit de VS tegen Cuba wordt georganiseerd. Een boeiende avond met genoeg stof tot discussie!
Beide avonden gaan door in het VOC Mechelen - Guldenstraat 27 van 20u tot 22u Deelname GRATIS
Comite feest vrijzinnige jeugd mechelen UITSLAG TOMBOLA STEUNKAARTEN 2007 Hoofdprijs reischeque 08346 (gelieve hiervoor contact op te nemen met Marc Potums 015 /41 03 39 voor 2 juni 2007) Overige prijzen af te halen in het V.O.C. Guldenstraat 27 te Mechelen. Dit kan tot en met 2 juni 2007 elke zaterdag tussen 10 en 14 uur of na telefonische afspraak op 015/ 21.24.71 2de prijs 3de prijs 4de prijs 5de prijs 6de prijs
04810 05334 05519 11843 00189
7de 8ste 9de 10de 11de
prijs prijs prijs prijs prijs
08697 13148 10085 11814 07520
12de 13de 14de 15de 16de
prijs 13152 prijs 08303 prijs 08587 prijs 01507 prijs 08912
17de 18de 19de 20ste 21ste
prijs prijs prijs prijs prijs
12819 05949 09571 00358 00668
Bedankt voor uw steun. De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Pag. 17
Who’s fooling who? - een marktonderzoek over gelovig zijn Uit een marktonderzoek van VEPEC, de Vereniging voor Promotie en Communicatie, blijkt dat de Vlaming wel degelijk gelovig is, maar het instituut kerk de rug toekeert. Ook het goed gepromote religieus reveil onder jongeren wordt door deze studie streng weerlegd. Een verrassende conclusie, want VEPEC werd ingehuurd om de kerk opnieuw populair te maken in Vlaanderen. Bovendien is een staal van 564 Vlamingen op een populatiegrootte van 5 miljoen Vlamingen ouder dan 15 uiteraard geen representatieve steekproef. Maar noch VEPEC noch de media storen zich daaraan. Daarom is de enige conclusie die je uit dit ééntweetje kan trekken een vraag: who’s fooling who? God is niet dood, want 53% van de ondervraagden zegt gelovig te zijn. Maar godsdienst is wel dood, want de kerkgang blijft dalen en een overdonderende meerderheid gelooft dat de kerk de mensen maar wat voorliegt. Men gelooft wel dat er iemand is die het aardse leven bestuurt, maar het verhaal over Adam en Eva en de engelen en de schepping van de wereld door God dat men daarrond geweven heeft, gaat te ver. De studie van VEPEC legt het verschil tussen gelovig en christelijk gelovig pijnlijk bloot. Kardinaal Danneels, spin doctor van dit bizarre schouwtoneel, sprak tijdens zijn Te Deum in 2004 volgende profetische woorden. “De waarheid heeft geen veroveringsdrift nodig. Ze heeft genoeg aan haar innerlijke wervingskracht. Ze verovert niet, ze straalt. Ze heeft geen bedenkelijke marketing nodig en geen schreeuwerige publiciteit.”. Deze woorden bleken weinig profetisch, want met deze studie levert de kardinaal zich over aan een harde marketingstrategie. Een goede barometer om te voelen dat het instituut RKK best weet dat het absoluut niet representatief meer is voor de gelovige Vlaming. De katholieke kerk bezit nog steeds het quasi-monopolie op overgangsplechtigheden en de mensen gebruiken de infrastructuur en het personeel van die kerk graag om belangrijke overgangsmomenten in hun leven een plechtig en esthetisch verantwoord karakter te
Pag. 18
geven. Maar of deze mensen ook geloven wat hun zeer tijdelijke gastheer zegt over condoomgebruik, abortus, euthanasie, de schepping en andere belangrijke en minder belangrijke thema’s? Ik denk van niet. De vraag blijft dus: wat wil de katholieke kerk met dit onderzoek bewijzen? Dat het als instituut voorbijgestreefd is? Dit onderzoek bewijst vooral mijn vermoeden dat een groot percentage van eender welke bevolking vatbaar is voor een al dan niet godsdienstig geïnspireerde spiritualiteit. Vroeger werd dit percentage gemonopoliseerd door de RKK, maar door de emancipatie van het individu en mondialisering van nieuwe inzichten, waaronder de oosterse tradities en het humanisme, verliest de RKK dat vertrouwen. Ten voordele van de vrijzinnigheid? Blijkbaar niet, maar wat wil je als de alternatieven uit deze hoek worden voorgesteld als “humanisme” en “vrijmetselarij”? Het eerste is een zeer waardevol, maar moeilijk en weinig gekend begrip. Het tweede is negatief geconnoteerd door de geslotenheid en fabels die ermee gepaard gaan. Zouden de resultaten pro vrijzinnigheid of vrijzinnig humanisme niet hoger gelegen hebben indien de alternatieven werden voorgesteld onder de naam waaronder ze het meest gekend zijn: vrijzinnigheid? Ook hier weer een vaststelling die de waarde van het onderzoek zwaar hypothekeert. Als vrijzinnige humanist word ik gesterkt door onderzoeken als deze. Ze tonen aan dat Vrij Onderzoek, in de ware betekenis van het woord, belangrijk is om manipulatie te ontmaskeren. Wat bij deze hopelijk gebeurd is. Tegelijk probeer ik om mij niet over te geven aan een sciëntistische vrijzinnigheid, die volgens mij een stigma en belemmering vormt voor de ontwikkeling van een progressief vrijzinnig humanisme dat allianties zoekt met andere niet-orthodoxe levensbeschouwingen die willen meewerken aan een redelijke samenleving waarin medemenselijkheid en niet de economie centraal staat. Björn Siffer, woordvoerder HVV
De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Tentoonstellingen in het voc Van 24 maart tot 22 april 2007 : Mieke Drossaert: “Je mag buiten de lijntjes kijken” Grappige kunst of Kunst met een knipoog !
Van 27 april tot 26 mei: Alex Slaets “Mensen in de stad: verbinding”
Fototentoonstelling Ik schilder al mijn hele leven, maar nu kom ik eindelijk naar buiten met mijn werken. Een unieke gelegenheid om de werken, waarin zeer uiteenlopende personages een eigen rol spelen, te leren kennen. Mijn figuren kijken meestal weg. Mochten ze naar de toeschouwer kijken dan worden het individuen. De laatste tijd zijn foto’s mijn basismateriaal. Die foto’s krijgen in mijn werk een ander bestaan. Als ik een beeld in mijn hoofd heb, ensceneer ik het zelf. We worden overstelpt en overdonderd door beelden die lawaai lijken te maken, en precies daardoor is er volgens mij behoefte aan beelden die niet in de constante beeldenstroom passen. Een schilderij is niet alleen een beeld, het is ook een object, dat zullen we voortdurend beseffen. Er naar kijken is altijd een ervaring in het nu, een eigentijdse beleving. Alles is al gedaan. Een schilderij moet genietbaar zijn: ernaar kijken moet een genoegen zijn, wat het voor de rest ook mag voorstellen. Er zijn mensen die mijn werk appreciëren omdat het leuk is, al is de techniek soms onbeholpen, de personages zijn toch prachtig en innemend. Ik heb het liefst dat ik niet weet hoe een werk zal eindigen, dat het een avontuur is, daar intens mee bezig zijn heeft iets verslavends... www.frankvandeneynde.be
De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Kan je een relatie hebben met iemand zonder dat die zich daarvan noodzakelijk bewust is? Het lijkt een esoterische vraag, maar eigenlijk zal ze door elk tienermeisje (met idool) vanzelfsprekend met “ja” beantwoord worden. Ik gebruik bijna elke middagpauze om het centrum van Brussel in te trekken en mensen te fotograferen. Soms met hun instemming, soms zonder dat ze het merken, en vaak gewoon, op het onverwachts. Gaandeweg werd het duidelijk wat me hier eigenlijk toe drijft: een diep verlangen naar verbinding met de medemens, elke medemens zonder onderscheid. Een verlangen naar iets wat ik “de kleine liefde” ben gaan noemen, een liefde die je voor elke mens kan koesteren, op een manier die je je hele leven vol kan houden. Gelijk met de foto ontstaan er nieuwe relaties: tussen al de mensen op de foto, tussen mij en de mensen op de foto, tussen de bekijker van de foto en de mensen op de foto, en tussen de mij en de bekijker van de foto. Het is die rijkdom die het de moeite maakt. Tot slot een woord van respect voor al de mensen die gefotografeerd werden. Ik heb naar hen gekeken en wil dat ze nu ook gezien worden. Alhoewel mijn hart uitgaat naar de enkelen, die ik niet in beeld kan brengen. Het zijn die mensen die ik wel zag, maar naar wie ik (nog) niet kon kijken. De verwilderde zwarte met zijn duffelcoat die tracht te overleven met koude frieten uit een vuilbak, de vervuilde oude man die natgezeikt in een portiek ligt te slapen, de mentaal en fysiek gehandicapte die op een rolstoel in ijskoude wind zit te bedelen, de vrouwen met de blik van opgejaagd wild in hun ogen, de gelaten jonge man het het kartonnen bordje, de bedelende vader met zijn zoontje,... www.adeo.be Pag. 19
Medische technologie mag geen leed creëren De schrijnende lijdensweg van de aangetaste pasgeborene van Inge Verhelst (DS 7 december) toont duidelijk tot welke miserie therapeutische hardnekkigheid kan leiden. Delicate besluitvorming mag niet afhangen van het medisch team waaraan men - al dan niet toevallig - is overgeleverd of van het ziekenhuis waarin men terecht komt. Beslissingen over het levenseinde van een pasgeborene hebben niets met euthanasie te maken (zoals foutief geciteerd door het kabinet van volksgezondheid, DS 8 december) want euthanasie kan alleen op uitdrukkelijke vraag van de patiënt zélf. Toch doet dit verhaal herinneren aan onwaardige situaties van voor het bestaan van de euthanasiewet. Toen waren veel doodzieke patiënten ook overgeleverd aan de willekeur van ziekenhuizen en artsen. Hoewel deze bedenkelijke houding nog sterk aanwezig is, weten mensen met een vraag naar euthanasie dat ze, dankzij de wet, ten minste het recht hebben om het te vragen. Regelgeving is dus wel degelijk nuttig. Hoe radeloos moeten ouders zich immers voelen wanneer ze, bovenop de ontreddering door de aanblik van hun zwaar ziek of getraumatiseerd pasgeboren kindje, van het kastje naar de muur worden gestuurd. Wanneer ze de beslissingen die boven hun hoofd worden genomen wel de rest van hun leven zélf moeten dragen. Uit talloze reacties (DS 8 en 9 december) blijkt trouwens hoezeer dit onze maatschappij beroert. Het is natuurlijk te eenvoudig om hierbij alle schuld toe te schrijven aan het behandelend team. Bij ernstige gezondheidsproblemen is de arts verplicht om alle beschikbare medische kennis en technologie in de loop van het proces optimaal te gebruiken. In bepaalde acute situaties weet de arts al vooraf dat intensieve aanpak tot een aanvaardbaar ‘gezond’ resultaat zal leiden. In andere is de uitkomst moeilijk voorspelbaar. Ten slotte kan het snel duidelijk zijn dat, ondanks alle inspanningen, de patiënt (of het patiëntje) nooit een minimaal typisch menselijk leven zal leiden: een sociale en individuele identiteit hebben, kunnen handelen, kiezen, beslissingen nemen. Het heikele punt is te definiëren wat aanvaardbaar en typisch menselijk is. Als artsen of het medisch team hierbij eenzijdig beslissen, wordt het lot van de patiënt bepaald door hun persoonlijke waarden en normen, hun angsten en emoties. Als men anderzijds in deze vaak stresserende, hectische fase de beslissing te veel aan de patiënt of zijn familie overlaat, kan dat ook leiden tot verkeerde keuzes. Strikt overleg tussen enerzijds artsen en zorgverleners en anderzijds patiënten en hun familie resulteert daarom meestal in de beste resultaten. Pag. 20
Men mag niet vergeten dat de huidige grensverleggende en levensverlengende medische technologie nog maar enkele decennia beschikbaar is. Men wordt pas nu met de keerzijde van het doorgedreven aanwenden van spitstechnologie geconfronteerd en verplicht hierover ethisch te reflecteren. Om deze besluitvorming te verbeteren en transparanter te maken hebben we onlangs het LevensEinde Informatie Forum (LEIF) opgericht met een telefonische hulplijn (LEIFlijn) voor de bevolking en een opleiding voor artsen (LEIFartsen) en verpleegkundigen (LEIFnurses) zodat zij hun collega’s in moeilijke situaties kunnen bijstaan. Een bijkomend probleem ontstaat als de patiënt (patiëntje) niet (meer) wilsbekwaam is en men, uit barmhartigheid en soms met de rug tegen de muur, in zijn plaats moet beslissen. Ook hier is het aangewezen te blijven dialogeren met de goede ‘advocaat’ van de patiënt: zijn familie en betrokken omgeving. Jammer genoeg is die overlegcultuur nog niet voldoende aanwezig. Volwassenen die wilsonbekwaam zijn geworden (zoals dementerenden) of een ernstige lichamelijke handicap ontwikkelen, moeten goed verzorgd en omkaderd worden, wars van therapeutische hardnekkigheid (zoals het vastbinden om kunstmatig te voeden). Het is immers de plicht van een democratische maatschappij voorzieningen te treffen om dat soort leed degelijk op te vangen. Anders is het wanneer men het leven van een pasgeborene met een dramatische prognose tot elke prijs in stand wil houden en op die manier nieuw leed creëert. Wanneer men (in samenspraak) opteert dit niet te doen, dan zal men op de meest milde wijze dit prille leven afronden. In sommige gevallen kan dat door het stoppen of niet meer opstarten van levensondersteunende, maar zinloos geworden behandelingen. Maar in veel situaties, zoals bij volwassenen in coma met een wilsverklaring, is de meest waardige manier een directe levensbeëindiging. Denk hierbij aan de beslissing tot levensbeëindiging bij mevrouw Terry Schiavo, die vijftien jaar lang kunstmatig in leven werd gehouden in een persisterende vegetatieve status (leven als een ‘plant’). De toediening van voeding en vocht werd gestopt zodat het nog twee weken heeft geduurd vooraleer Schiavo overleed. Dit had veel humaner gekund door haar iets te geven waardoor ze onmiddellijk was gestorven. Zelfs ontvankelijke artsen zijn minder geneigd tot overleg bij beslissingen bij het levenseinde uit angst voor maatschappelijke controle met nare juridische consequenties. In het geval van beslissingen bij wilsonbekwame kinderen ontwikkelden de kinderartsen van de universiteit van Groningen samen met Justitie een protocol waardoor ze elk levensbeëindigend handelen aangeven aan de gerechtelijke De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
instanties. Verdere juridische stappen worden zo vermeden als uit het overgemaakt rapport blijkt dat de besluitvorming zorgvuldig was genomen. Die richtlijnen worden nu over heel Nederland toegepast. Bovendien zal men begin 2007 een nationale toetsingscommissie installeren als buffer tussen de praktiserende artsen en justitie. Het palliatief support team, samen met de kinderartsen van het AZ VUB, overlegt sinds kort om dit protocol ook toe te passen. Het zou ideaal zijn mocht men in ons land, naar analogie met de federale commissie euthanasie, een commissie oprichten waar alle andere beslissingen bij het levenseinde getoetst kunnen worden. Het zou bijdragen tot een transpa-
V. O . C . Mechelen
vzw
rante besluitvorming, een betere praktijk en het voorkomen van vermijdbare ellende. Ten slotte is het belangrijkste, alle richtlijnen ten spijt, wat Wivina Demeester gisteren in De zevende dag heeft gezegd: naast medisch-technische vaardigheden moeten artsen en zorgverleners vooral over empathie beschikken. Wim Distelmans (De auteur is LEIFarts en hoogleraar palliatieve geneeskunde aan de VUB.) Dit opiniestuk verscheen eerder in De Standaard en op www.humanieuws.be.
DIENST WILSVERKLARING
a Hulp bij het registreren volgens de wettelijke procedure a Herinnering voor de 5-jaarlijkse hernieuwing a Indien noodzakelijk, bekendmaking van de wilsverklaring meer informatie
[email protected] of 015/21.24.71 WWW.VRIJZINNIGMECHELEN.BE Deze dienst staat open voor iedereen!
Algemene vergadering vrijzinnig mechelen vzw Op zaterdag 16 juni 2007 vindt de Algemene Vergadering van de vzw Vrijzinnig Mechelen plaats in het VOCMechelen. De uitnodiging met agenda zal in de volgende Schakel verschijnen, maar nu al wordt aan alle leden meegedeeld dat ingevolge artikel 11 van de statuten van de vzw Vrijzinnig Mechelen en artikel 4 van het Reglement Inwendige Orde (RIO) er het mandaat van “voorzitter Verenigingsraad” alsook deze van 4 bestuursmandaten te begeven zijn. De volgende bestuursleden zijn uittredend en herkiesbaar: Ardies Frieda, Loyez Monique, De Mulder Erwin en Ferre Blaes, als voorzitter Verenigingsraad: Trivier Jacques Effectieve en/of toegetreden leden kunnen hun kandidatuur stellen voor de functie van “voorzitter Verenigingsraad” of als bestuurslid, dit met een gemotiveerd gewoon schrijven te richten aan de heer J.P. De Greve, voorzitter Vrijzinnig Mechelen vzw, Guldenstraat 27, 2800 Mechelen. De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Deze kandidatuurstellingen dienen ten laatste op 7 mei 2007 in ons bezit te zijn. EVEN TE VERDUIDELIJKING: Wat staat er in artikel 11 en 14, 3e Alinea van de statuten en in artikel 4 van het Reglement Inwendige Orde, wat betrekking houdt met deze verkiezing? Artikel 11. Statuten “De vereniging wordt bestuurd door een Raad van Bestuur van minimaal vijf leden die, voor een termijn van drie jaar onder de effectieve of toegetreden leden, door de Algemene Vergadering worden aangewezen en afgezet. Bestuurders kunnen in hun mandaat hernieuwd worden. Uitzonderlijk zal na de oprichting de eerste drie jaar, telkens op het einde van het werkingsjaar één derde van de bestuursleden herkiesbaar zijn. De volgorde wordt op de eerste Raad van Bestuur bij loting bepaald. Pag. 21
Algemene vergadering vrijzinnig mechelen vzw
(vervolg)
Wanneer een bestuurszetel tijdens het mandaat vacant wordt, mag de Raad van Bestuur een voorlopige bestuurder aanstellen. Hij beëindigt in dit geval het mandaat van de bestuurder die hij vervangt.
feit dat hij/zij zich politiek of syndicaal profileert, is hij/zij daardoor ontslagnemend en vervangen in zijn/haar functie. Hij/zij kan echter wel bestuurder blijven binnen de vereniging.
Benoeming, ontslag en afzetting van een bestuurder worden binnen een maand in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt.”
Het zetelen als bestuurder houdt in dat er een zekere aanwezigheidsdiscipline en vergaderethiek aan de dag wordt gelegd. Het niet verontschuldigd wegblijven van drie opeenvolgende Bestuursvergaderingen kan door de Raad van Bestuur als een tekort aan inzet en interesse beschouwd worden en zal het desbetreffende bestuurslid als ontslagnemend acteren.
Artikel 14. 3e Alinea Statuten “De voorzitter van de Verenigingsraad wordt verkozen door de Algemene Vergadering en is door deze functie automatisch lid van de Raad van Bestuur van de vzw. Zijn mandaat is niet cumuleerbaar met dat van voorzitter van de Raad van Bestuur van de vzw.” Artikel 4. RIO “De vereniging wordt bestuurd door een “Raad van Bestuur” (RvB), die is samengesteld uit elf bestuurders, waarvan 10 algemeen verkozen worden, en de voorzitter Verenigingsraad zeer specifiek aangesteld wordt, door de Algemene Vergadering. De Raad van Bestuur kiest uit de aangestelde bestuurders een voorzitter, een ondervoorzitter, een secretaris, een financieel bestuurder en een verantwoordelijke voor de ledenadministratie. Het voorzitterschap van de Verenigingsraad is niet cumuleerbaar met één van de hierboven vermelde functies. De Raad van Bestuur zal ten laatste dertig dagen vóór de oproeping van de Algemene Vergadering de eventuele vacature(s) voor de bestuursfunctie(s) bekend maken aan de toegetreden leden. De kandidaturen worden met de uitnodiging voor de Algemene Vergadering, verzonden aan de effectieve leden, meegezonden. De procedure voor de stemming wordt eveneens door de Raad van Bestuur vastgelegd. Zijn er meerdere kandidaten voor eenzelfde mandaat, dan stelt de Raad van Bestuur een volgorde op en daaruit kiest de Algemene Vergadering. De voorzitter, de ondervoorzitter evenals de voorzitter van de Verenigingsraad of enig ander persoon die de vereniging naar buiten vertegenwoordigt, moet te allen tijde kunnen aantonen dat hij niet verward kan worden met iemand die een politiek of syndicaal mandaat bekleedt, zoniet kan het bestuur iemand anders in deze functie aanduiden. Op het ogenblik dat de voorzitter, ondervoorzitter, voorzitter van de Verenigingsraad of enig ander persoon die de vereniging naar buiten vertegenwoordigt, zich niet meer kan houden aan de modaliteiten van zijn ambt door het Pag. 22
Indien een bestuurder ontslag neemt zal hij dit schriftelijk melden aan de voorzitter. De functie van bestuurder kan gecumuleerd worden met een taak in de cellen en de kernen. De Raad van Bestuur bepaalt welke leden de vzw vertegenwoordigen in externe verenigingen of organisaties. De gemachtigde mandatarissen rapporteren aan de Raad van Bestuur en bezorgen alle briefwisseling aan de secretaris. De Raad van Bestuur kan de mandataris laten vervangen. De voorzitter en/of ondervoorzitter van de vzw vertegenwoordigen de vereniging in de nationale/regionale afdeling. De voorzitter en de financieel bestuurder zijn gebonden om voor betalingen, meer dan tweeduizend vijfhonderd euro, eerst de Raad van Bestuur in kennis te stellen van de aard van betaling vooraleer tot betaling over te gaan.”
Wat is een effectief lid en een toegetreden lid ? Toegetreden leden : zijn personen die de vereniging willen helpen bij de verwezenlijking van haar doel, van haar diensten genieten, zich aan haar activiteiten interesseren of haar sympathie betuigen. Effectieve leden : worden uit de toegetreden leden aangeduid vanuit de verschillende ledenkernen die deel uitmaken van de vereniging en bepaald worden door de Algemene Vergadering. Iedere ledenkern krijgt 7 mandaten in de Algemene Vergadering. Deze moeten ten laatste 1 maand voor de statutaire Algemene Vergadering aan de Raad van Bestuur overgemaakt worden, die op haar beurt de nieuwe ledenlijst neerlegt op de bevoegde rechtbank. Ieder effectief lid kan maar namens 1 ledenkern een mandaat vertegenwoordigen. Een mandaat geldt voor 1 jaar en is verlengbaar. De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
48ste FEEST VAN DE VRIJZINNIGE JEUGD MECHELEN Een bijzonder feest dat zich richt tot de leerlingen niet-confessionele zedenleer van het laatste jaar van het basisonderwijs. De grote stap van kind naar jongvolwassene wordt een symbolische plaats gegeven. De viering bestaat uit twee delen: een daguitstap en een plechtigheid.
Zaterdag 2 juni 2007: VERRASSINGSUITSTAP: een ‘ontSpannende’ dag a 9 u 30 stipt: vertrek op de parking aan de achterkant van het station van Mechelen a ’s middags: picknick a om 17.00 uur komen we aan in Mechelen aan het V.O.C., Guldenstraat 27 te Mechelen (het VOC is dan open)
Zondag 3 juni 2007: PLECHTIGHEID EN FEESTMAAL PLECHTIGHEID a Plaats: zaal Theatrium Onder den Toren 9 te Mechelen a Deuren open om 10.30 uur a OPGELET: Begin plechtigheid: stipt om 11 uur, vanaf dit ogenblik kan men de zaal niet meer in! a Einde plechtigheid: ongeveer 11.45 uur GROEPSFOTO & RECEPTIE a Wordt genomen na de plechtigheid in de school: Campus Lyceum Caputsteenstraat 51. RECEPTIE VOOR DE FEESTELINGEN EN FAMILIE a Tussen 12u15 en 13u biedt VZW Vrijzinnig Mechelen de feestelingen en hun familie een receptie aan (vooraf inschrijven gewenst). FEESTMAAL a begin om 13.00 uur stipt in de feestzaal van de Scholencampus Lyceum, Caputsteenstraat 51 te Mechelen. a prijs: € 40 voor ouders, familieleden en sympathisanten; € 30 voor kinderen tot en met 10 jaar gratis voor de feestelingen vergezeld door minstens 1 volwassene a De deelnameprijs aan de feestmaaltijd moet worden gestort op rek. 001-0893444-53 van het Comité Feest Vrijzinnige Jeugd voor 5 mei 2006. a Uiteraard kan men deelnemen aan te plechtigheid Huwelijk van gerookte vissoorten zonder verplicht te zijn aan het feestmaal aan te zitten.
Tomatenroom met balletjes
Het feestmenu met aansluitend de dansavond:
Parelhoenfilet Gorgonzola Pronkijs Koffie Wijn en drank tijdens de feestmaaltijd zijn inbegrepen. Tijdens de feestmaaltijd is er animatie voorzien voor onze feestelingen
De feestelingen moeten zich inschrijven via hun leerkracht niet-confessionele zedenleer of via het Secretariaat FVJ Slachthuislaan 46 bus 001 – 2800 Mechelen Contactpersonen: Marc POTUMS - coördinator - tel. 015/41.03.39 Ingrid DE NEEF - secretariaat - tel 015/34.42.75 De Schakel • nr 2 • april - mei 2007
Pag. 23
Agenda vzw Vrijzinnig Mechelen – VOC Mechelen vzw
activiteit
plaats
tijdstip
Info
05/04/2007 Do 06/04/2007 Vr
Singles Praatcafé
VOC-Mechelen
20.00 - …
07/04/2007 Za
VOC open
VOC-Mechelen
10.00 - 14.00
Voor alleenstaanden
13/04/2007 Vr 14/04/2007 Za
VOC open
VOC-Mechelen
10.00 - 14.00
15/04/2007 Zo 16/04/2007 Ma 17/04/2007 Di
Grijze Geuzen
VOC-Mechelen
14.00 – 17.00
Met voordracht
19/04/2007 Do
Grijze Geuzen
KTA-Wollenmarkt
14.40 - …
Intergenerationeel Gesprek
20/04/2007 Vr 21/04/2007 Za
VOC open
VOC-Mechelen
10.00 -14.00
22/04/2007 Zo 24/04/2007 Di
Vrijzinnigheid in VOC-Mechelen 20.00 – 22.00 Vrouwenhanden
Gebruik en misbruik van machtstechnieken
25/04/2007 Wo
Voordracht
Met Marcel Kocken
VOC-Mechelen
20.00 – 22.00
27/04/2007 Vr 28/04/2007 Za
VOC open
VOC-Mechelen
10.00 - 13.00
29/04/2007 Zo 01/05/2007 Di
VOC open
VOC-Mechelen
10.00 – …
03/05/2007 Do
Café Parole
VOC-Mechelen
20.00 – 22.00
Beschavingen botsen niet
04/05/2007 Vr
Singles Praatcafé
VOC-Mechelen
20.00 - …
Voor alleenstaanden
05/05/2007 Za
VOC open
VOC-Mechelen
10.00 - 13.00
06/05/2007 Zo
lentewandeling parking Mc Donald’s 13u15
08/05/2007 Do
Natuurwandeling in het Hallerbos
11/05/2007 Vr
HuJo-Film
VOC-Mechelen
19.00 – 23.00
12/05/2007 Za
VOC open
VOC-Mechelen
10.00 - 14.00
Voor 16+
13/05/2007 Zo 14/05/2007 Ma 15/05/2007 Di
Grijze Geuzen
VOC-Mechelen
14.00 – 17.00
Toneel
18/05/2007 Vr 19/05/2007 Za
VOC open
VOC-Mechelen
10.00 - 14.00
20/05/2007 Zo 23/05/2007 Wo
Voordracht
VOC-Mechelen
20.00 – 22.00
Met Serge Aelgoet
24/05/2007 Do 25/05/2007 Vr 26/05/2007 Za
VOC open
VOC-Mechelen
10.00 - 14.00
27/05/2007 Zo 01/06/2007 Vr
Singles Praatcafé
02/06/2007 Za 03/06/2007 Zo
VOC-Mechelen
20.00 - …
Voor alleenstaanden
Feest Vrijzinnige Jeugd VOC-Mechelen VOC open
9.30 – 17.00 10.00 - 14.00
Verrassingsuitstap
Feest Vrijzinnige Jeugd
10.30 – 12.00
Plechtigheid
Zaal Theatrium
04/06/2007 Ma 05/06/2007 Di
DATA TE NOTEREN: 26 augustus: Jazz in het VOC Pag. 24
De Schakel • nr 2 • april - mei 2007