Continuous Medical Education Verpleegkundigen SEHOS vervolg 1 Curaçao, 8 oktober 2009 Gonneke Hermanides, V. Zr. V. Antonia, Zr. M. La Cruz drs C. Winkel, Health[e]Foundation
De rol van de verpleegkundige bij de HIV zorg op Curaçao Agenda: 10.40-11.10
- Introductie
11.15- 12.15 12.15- 12.30 12.30 – 13.00 13.15 – 13.30 13.30 – 13.45
- Klinische Les - Lunch - Positive preventie - Oefening - Reflectie + Plannen
HIV[e]Education Training Program Kick-off
Distance learning
3-day Workshop
Certification
Continuous medical education
Mentoring Networking Conferences
!!!!
Continuous Medical Education • Kwaliteit van HIV-zorg verbeteren • Mogelijkheid tot behalen certificaat • Onderwijzen doet leren! - Collega’s - HIV-patiënt - Familie/ vrienden HIV-patiënt - Maatschappij
Evaluatie HIV[e]Education cursus Groot enthousiastme voor HIV
Lage score: • Hoeveelheid stof • Taal • Beschikbaarheid van tijd • Discipline, “stok achter de deur” Rol van de verpleegkundige • Begeleiden en verzorgen HIV patiënt • Kennis, educatie aan eigen sociale kring Innerlijke Motivatie/ doel verduidelijken: • Kwaliteit van zorg bevorderen • Maatschappelijke functie
Rol van de verpleegkundige op Curaçao
- Medische zorg bieden - Medisch proces bewaken - Voorbeeld functie voor maatschappij - Educatie van gezondheidsmedewerkers - Continuïteit van zorg
Educatie plan Curaçao Cohort “Model ontwikkelen voor duurzame geïntegreerde HIVzorg in kleine Caribische setting”
HIV zorg Curaçao heden
Educatie plan Curaçao Cohort “Model ontwikkelen voor duurzame geintegreerde HIVzorg in kleine Caribische setting”
HIV zorg Curaçao 2015
Educatie plan Curaçao Cohort “Model ontwikkelen voor duurzame geintegreerde HIVzorg in kleine Caribische setting”
E-learning HIV-educatie 2009
Verpleegkundigen Artsen
HIV-educatie 2010
HIV-educatie 2011
Verpleegkundigen Maatschappelijk werk Wit-gele Kruis NGOs Ambulance Politie Psychologen Verloskundigen Laboratoria
Verpleegkundigen Maatschappelijk werk Wit/geel Kruis NGOs Ambulance Politie Psychologen Verloskundigen Laboratoria
Educatie plan Curaçao Cohort “Model ontwikkelen voor duurzame geïntegreerde HIVzorg in kleine Caribische setting”
HIV-educatie 2009
Verpleegkundigen Artsen
CME
CME
- HIV[e]Education - Klinische Lessen
-HIV[e] - Klini
Collega’s Patiënten Vrienden/ familie
HIV-educatie 2010
Train de Trainer Workshops Protocollen opstellen/ aanpassen
Klinische les: “Dialyse patiënt met HIV-infectie” De rol van de verpleegkundige
Zr. V. Antonia, Zr. M. La Cruz Drs C. N. Winkel, HIV-specialist Drs H.S. Hermanides, arts-onderzoeker 8-oktober-2009
Introductie • Casus - Dialysepatiënt, HIV pos is (ex) drugsverslaafde en thuisloos. • -
Doel Optimaliseren zorg en opvang bij HIV pos patiënten.
• -
Medische achtergrond September- Oktober 2006 PAAZ afdeling HIV de novo, TB meningitis Sinds oktober poliklinische controle neuroloog + HIV specialist Oktober 2008 achteruitgang nierfunktie Januari 2009 Echo nieren: trabekel blaas + bijderzijds hydronefrose Maart 2009 Haemodialyse bij End Stage Renal Disease agv hydronefrose bdz Juli 2009 OK aanleggen AV Shunt
Omschrijving • -
Geslacht: Mnl
• -
Leeftijd: 47jaar
Situatie: (werk en thuis) - Werk: werkloos - Thuis: thuisloos, verblijf momenteel in een opvangcentrum voor drugsverslaafden • -
Familie anamnese Vader: alcoholist, 63 jarige lft overleden Moeder, broers/zussen: gb
Eerste klinische presentatie • Patiënt kwam voor dialyse op Jan Noorduyn: • Patiënt: – Onrustige jonge man, onzeker, druk en ongemakkelijk gedrag
• Verpleging: – Andere maatregelen dan bij andere patiënten (kapje, handschoenen, jas, etc)
Sociale anamnese • -
Getrouwd Nee
• -
Kinderen Dochter van 8 jaar
• -
Werk Geen
• -
Opleiding: LTS (2 jaar)
• -
Sociaal netwerk: Onduidelijk Goed contact met zijn moeder en dochter, 1 van zijn broers Alleen moeder is op de hoogte van HIV-infectie Dhr. is erg geinteresseerd in een support groep, wilt graag een partner
Behandeling & Medicatie • Nier dialyse (3 /week 4 h) • • • • • • • • •
Phosex 250mg 3dd1 Etalpha 0,25 g 1dd1 Dianet 1dd1 Recormon 4000EH 3xp/w Venofer 1mnd Gabapentine 300mg 2dd1 Detrusitol 2mg 2dd1 Viramune 200mg 2dd1 Truvada 445mg 1dd1
Conclusie 47 Jarige man met 2 chronische ziekten; nierfalen & HIV infectie, tevens sociaal-economische problemen.
Discussie 1: • Eerste ontmoeting – A: Omgang van patiënt met verpleging – B: Omgang verpleging met patiënt • Oefening 1: • ad A: Patiënt was druk, luidruchtig had veel praatjes en kwam opdringerig over • ad B: Patiënt vond dat de zusters erg gesloten over kwamen ( “serio”). Hij denkt vanwege zijn HIV status. Heeft wel begrip hiervoor. Dhr vindt dat sommige zusters nog steeds afstandelijk zijn.
Opdracht • Groep A: Barrières voor omgang met HIV patiënt vanuit perspectief verpleging
• Groep B: Barrières voor omgang met verpleging vanuit perspectief HIV patient
Algemene kennis HIV • • • •
Wat is HIV en wat is AIDS? Overdracht (besmetting) Ziekte beloop Testen
HIV en AIDS • Definitie HIV? – Human Immunodeficiency Virus
• Definitie AIDS? – Acquired Immunodeficiency Syndrome
• Verschil HIV/ AIDS?
Verschil Griep virus en HIV virus? • (tekening ook bruikbaar voor patiënten)
HIV= Retro-virus
Natural course HIV
Overdracht • Lichaamsvloeistoffen – – – – – – – –
Bloed Liquor cerebrospinalis Peritoneaal vocht Pleuravocht Synoviaal vocht Sperma Vaginaal secreet Vruchtwater
• Transmissie route • Sexueel Overdraagbaar • Vaginaal • Oraal • Anaal
• Bloedproducten • Intraveneus Drugs gebruik
Besmettelijk? • • • • • • • •
Percutaan accident Muceuze membranen accident Receptief anaal contact Insertief anaal contact Receptief vaginaal contact Insertief vaginaal contact Delen van een naald door IVDUs Intacte membranen
0,3% 0,09% 0,8-3,2% 0,03% 0,05-0,15% 0,03-0,09% 0,4-3,0% 0,0%
HIV krijg je niet via:
Discussie 2:
HIV en Nieren
HIV en nier pathologie • HIV en pathologie nieren - Elke 20 minuten, 70 x p/d gaat de totale hoeveelheid plasma dat een persoon heeft door de nieren. • -
HIV geassocieerde nefropathie Primaire glomerulonefrities Secundaire glomerulonefrities HIVinfectie, Hep B en C en ook bacteriële infecties zijn allemaal typische veroorzakers van nefropathie.
• Nefrotoxisch effect ART - Nefrotoxische medicijnen veroorzaken nefropathie met name in het interstitium maar vooraal in de tubuli, dit zal met het toedienen van HAART in de toekomst zeker toenemen.
Huidige situatie HIV
Patient met >2 chronische ziekten
Wat is de rol van de verpleegkundige?
Voorwaardenscheppende Taken E: Professie gebonden taken
C: Uitvoeren van zorg
B: Plannen van zorg
Zorgvragergebonden Taken
D: Evalueren van zorg
A: Vaststellen benodigde zorg
F: Organisatie gebonden taken
Voorwaardenscheppende Taken E: Professie gebonden 1. taken 2. 3. 4. 5. 6. 7.
1.
2.
Het beoogde resultaat van de verpleegkundige B: zorg formuleren
Observeren Verzorgen C: Begeleiden Verpleegtechnisch handelen Uitvoeren Informeren en adviseren van zorg Preventie en voorlichting geven Coördineren
Zorgvragergebonden Taken
Plannen van zorg Verpleegkundige
Evalueren van het verpleegproces en het totale proces D:
Evalueren van zorg
interventies kiezen 1.
De vraag naar verpleegkundige zorg introduceren en verkennen
2.
Gegevens verzamelen
A: 3.
Vaststellen benodigde Verpleegkundige diagnoses zorg vaststellen
F: Organisatie gebonden taken
Patient met >2 chronische ziekten
Voorwaardenscheppende Taken E: Professie gebonden 1. taken 2. 3. 4. 5. 6. 7. 1.
2.
HIV infectie stabiliseren dmv therapie 1. VL te onderdrukken B: stijgen 2. CD4 te laten
Plannen Therapie trouw bevorderen/ van zorg continueren.
3.
Observeren Verzorgen C: Begeleiden Verpleegtechnisch handelen Uitvoeren Informeren en adviseren van zorg Preventie en voorlichting geven Coördineren
Zorgvragergebonden Taken
D: Evalueren van zorg
Positive preventie
Dialyse patiënt met HIV infectie wv beiden A: continue therapie afhankelijkheid en Vaststellen tevens sociaalbenodigde economische problemen.
zorg
F: Organisatie gebonden taken
Therapie trouw Potent drugs (properly prescribed)
Viral resistance
Access Acceptance
Adherence
Pharmacokinetics
Systemic en intracellular concentration
Host immunology
Inhibition of viral replication
Behavioural Social skills Immune reconstitution Cessation of disease progression
Voorwaardenscheppende Taken 1. De eigen E: deskundigeheid bevorderen 2. De kwaliteit van vepleegkundige zorg bevorderen Professie gebonden 3. De beroepsuitoefening professionaliseen
taken
C: Uitvoeren van zorg
B: Plannen van zorg
Zorgvragergebonden Taken
D: Evalueren van zorg
A: 1. Bijdragen aan beleid van de instelling F: Vaststellen 2. Bijdragen aan het beheer van de organisatie eenheid benodigde Organisatie gebonden 3.zorg Samenwerken taken
Taken samengevat Uitvoeren van zorg: – Therapie trouw • Educatie • Barrieres definieren
– Positieve preventie
Professioneel – Self-learning – Lesgeven Organisatorisch – Protocollen – Contact tussen verschillende specialisten – Zorg eenheid • Lab-bepalingen • Apotheek • Vaccinaties
HIV verpleegkundige Kernactiviteiten: • Geeft voorlichting/ informatie aan de patiënt en, indien gewenst, diens omgeving over het ziektebeeld • Ondersteunt patiënten bij het omgaan met de HIV-infectie en de psychische spanningen waarmee dit gepaard kan gaan • Geeft adviezen en instructie over besmettingsgevaar en hygiëne • Geeft informatie en instructie over de complexe medicamenteuze behandeling • Bevordert de zelfstandigheid van de patiënt en diens omgeving dmv begeleiding en educatie • Begeleidt patiënten met een (mogelijk) terminaal ziektebeeld • Neemt een verpleegkundige anamnese af • Verricht basaal lichamelijk onderzoek, in het bijzonder screening van geslachtsziekten • Beoordeelt (ook bij een telefonisch consult) de ernst van een klacht en neemt geëigende maatregelen • Verzamelt en beheert data van bovenstaande activiteiten Overige taken: • Biedt consultatie aan derden • Neemt deel aan de uitvoering van klinisch wetenschappelijk onderzoek • Draagt bij aan de ontwikkeling en contuïteit van hiv zorg • Draagt kennis over aan (afdelings) verpleegkundigen en andere zorgverleners, zowel intra- als extra muraal • (o.a. door het geven van klinische lessen)
Positieve preventie
Trinidad PAHO juni 2009
Positieve Preventie “Het bieden van support bij preventie van HIV onder PLWHA”
• Belang van zelf-verzorging • Educatie over gezondheid
• HIV preventie • Verwijzing
Positieve Preventie • Positieve levens-stijl: “Manier vinden om het beste uit het leven te halen door middel van lichamelijke oefening, dieet en gezonde gewoonten.”
• Positieve relaties: “Vermijd risico volle events voor SOA of HIV.”
• Maatschappelijke betrokkenheid: “Integreren van HIV diagnose en identiteit van patient en proberen te gebruiken als een manier om verandering in gemeenschap te bewerkstelligen.”
HIV en AIDS Crisis diagnose
Living with HIV & AIDS
Laat stadium HIV infectie
Crisis diagnose • Bied emotionele support • Kaart stigma van HIV aan • Help bij toegang tot zorg • Geef HIV preventie boodschappen • Moedig een positieve levenstijl aan • Verzorg hulp bij “disclosure”
Living with HIV • Re-entry na diagnose • Voorzie therapie trouw • Preventie van sexualiteit gerelateerde problemen • Breng practische zaken aan de orde • Verwijs naar sociale support
Laat stadium HIV • Biedt hulp bij laatste planning • Verwijs naar spirituele support • Biedt verzorging • Bespreek familie behoeften
Effectieve gezondheids educatie • Start met de visie van de patiënt • Start met wat de patiënt al weet • Gebruik simpele niet-technische taal • Probeer in “derde persoon” te praten
• Niet meer dan 3 ‘take - home- messages’
Oefening • • • • •
Geef voorlichting aan patiënt: HIV/AIDS Beloop van de ziekte Transmissie route Besmetting
Educatie plan • Volgende bijeenkomst: December/ januari 2009 ? – Klinische les
• HIV[e]Educatie training vervolgen d.m.v. praktijk begeleiders – 5 Praktijkbegeleiders = 2 participanten – 5 Courses
5 Courses • • • • •
Opportunistic infections Natural history and pathogenesis Adherence importance and support Mental Health Principles of ART
• Schrijf op • Maak planning
www.healthefoundation.com
Hulp HIV-E[e]ducation • Esther Erwteman – Health[e]foundation –
[email protected]
• Gonneke Hermanides – Stichting Rode Kruis Bloedbank –
[email protected]