CONCEPT-Business model Werkplein Campus Introductie Stichting Werkplein Campus het Bildt De stichting Werkplein Campus wil door het innoveren van het beroepsonderwijs samen met het bedrijfsleven opleidingen aanbieden die aansluiten op de vraag en behoefte van het regionale bedrijfsleven. Door de kwetsbare economische structuur en de gevolgen van demografische ontwikkelingen (ontgroening en vergrijzing) in de regio dreigt verlies van werkgelegenheid en het wegtrekken van jongeren. Een bijkomend punt is dat de komende jaren veel oudere werknemers met pensioen zullen gaan. Daardoor ontstaat een grote behoefte aan vervangend personeel. Doel Leer- en Werkplein Campus: Het ontwikkelen van een innovatief programma Onderwijs en Ondernemerschap met een facilitair Leer- en Werkplein als instrument voor het behoud en verbetering van de economische dynamiek in de streek in het algemeen en de positie van de bedrijven en de kansen voor jonge mensen op werk en wonen in de eigen streek in het bijzonder. Methodiek Leer- en Werkplein De kern van het project is om Onderwijs en Ondernemerschap te matchen op de schaal, behoefte en potentie van Noord(west)-Friesland en op basis daarvan opleidingen aan te bieden aan jongeren uit de streek die leiden tot een sterk verhoogde kans op werk dan wel tot een baangarantie. Stichting Leer- en werkplein Het innoverende programma Onderwijs&Ondernemerschap is het centrale thema en doorlopende thema van de nieuwe Campus het Bildt, het nieuwe onderwijsgebouw van de OSG Piter Jelles, lokatie “De Foorakker”, en de CSG “Ulbe van Houten” in St.-Annaparochie. Het operationele deel van dit thema wordt door een zelfstandig functionerende stichting, gepositioneerd binnen de campus, voorbereid en uitgevoerd. Vaste participanten zijn: het onderwijs en de ondernemers in het verzorgingsgebied, met ondersteuning van de o.a. de gemeenten in het verzorgingsgebied (het Bildt, Menameradiel, Leeuwarderdeel en Ferwerderadiel), het M.B.O./R.O.C’s, bedrijvenorganisaties (K.v.K., M.K.B.) en provincie Fryslân. Taakstelling Leer- en Werkplein De taakstelling van het leer- en werk plein is als volgt: Taak A: afstemmen onderwijs en ondernemerschap, leeromgeving koppelen aan de regionale bedrijven, instellingen, organisatie en retail (leerlijnen); stimuleren vernieuwing, innovatie, enz. van het bedrijfsleven en stimuleren ondernemerschap door het aanbieden o.a. startersfaciliteiten, coaching, aanvullende onderwijs-programma’s; Taak B: inrichten trainingscentrum voor bedrijven door het benutten van de faciliteiten en kennis van het VBMO/MBO/HBO en Taak C: het ontwikkelen van een leer-werk-volgsysteem waarbij de leerlingen/studenten worden gevolgd en aan het einde van de opleiding worden gematched met de bedrijven in de regio.
2
Doelgroep De doelgroep zijn de ondernemers in het verzorgingsgebied van de Campus het Bildt, de regio het Bildt, Menameradiel, Leeuwarderadeel en Ferwerderadiel. In totaal gaat het daarbij om 2.000 inschrijvingen in het Handelsregister van de K.V.K. Uit analyse is becijferd dat daarvan gemiddeld 300 bedrijven per gemeente actief zijn. Omdat in deze aantallen ook ZZP ‘ers zijn verwerkt gaat het ruwweg om 200 bedrijven met personeel per gemeenten die vallen onder het begrip Midden- en Kleinbedrijf. Bij de bedrijven ontstaat het probleem dat door het met pensioen gaan van 30% van het personeelsbestand gedurende de komende 10 jaar en verandering van de bevolkingssamenstelling (minder geboorten), men op al korte termijn problemen verwacht met het vinden van voldoende personeel (met kwalificaties voor de sector). Uit gesprekken en onderzoek blijkt dat de volgende sectoren nu al dan wel op korte termijn te maken hebben, dan wel krijgen, met dit probleem: Landbouw, Energie/Duurzaamheid, Natuur&Milieu, Zorg&Welzijn, Recreatie&Toerisme en Techniek (ICT, metaal en hout). Waardevermeerdering voor bedrijven Door het bedrijfsleven op 3 belangrijke posities een vaste plaats te geven inde opleidingsstructuur/leerroute’s, ontstaat een opleidingstraject waarbij de leerling na afronding van de opleiding direct aan de slag kan als werknemer van het bedrijf. Dus zonder voor- of interne opleiding, proeftijd, enz. Daarnaast kunnen deelnemende bedrijven veel gestructureerder omgaan met het personeelsbeleid en daarmee ook vooruitzichten van het bedrijf in het algemeen. Men weet welke mensen in opleiding zijn en beschikbaar komen voor het bedrijf. Die 3 posities zijn: leveren van input t.b.v. de leerlijnen (behoefte, inhoud, kwaliteit, enz.); het begeleiden van de leerlingen (door eigen werkmeesters) en koppelen van de stage’s gedurende het gehele leertraject aan hetzelfde bedrijf. Andere punten van meerwaarde zijn dat het leer- en werkplein onmiddellijk aanvullend onderwijs kan leveren voor nieuwe en ook bestaande werknemers van de regionale bedrijven; nieuwe innovaties samen met het onderwijs kunnen worden ontwikkeld (bijv. virtueel winkelen) én de bedrijven toegang hebben tot het leer-werk-volgsysteem waar ze hun vaste en/of tijdelijke personele behoefte kunnen matchen met de leerlingen/studenten in de eigen omgeving die hun studie (bijna) hebben afgerond. Key-Partners De sleutelpartijen voor deze opzet zijn de ondernemers in het gebied en het onderwijs zelf, van VMBO-MBO-HBO én de overheid, de lokale en provinciale overheden. Het is essentieel dat het onderwijs mogelijkheden ziet en wil maken om de leerlijnen zo in te richten dat die passen op de behoefte van het bedrijfsleven; dat het bedrijf op de 3 genoemde posities 100% betrokken blijft en tot slot dat de lokale en provinciale vanuit een breder sociaaleconomisch motief het middel faciliteert. Dat kan door middel van bestuurlijke, ambtelijke én financiële betrokkenheid. Organisatie leer- en werkplein Het Leer- en Werkplein wordt aangestuurd door een stichting die bestaat uit vertegenwoordigers van het Onderwijs en van de regionale bedrijven. De stichting maakt als zelfstandige organisatie deel uit van de campus. Voor de inrichting en het gebruik van het gebouw wordt een overeenkomst afgesloten met de stichting de Capus het Bildt, eigenaar van de gebouwen.
3
De stichting wordt ondersteund door een beroepskracht voor de algemene coördinatie en uitvoering van de taak, ondersteuning van het bestuur, voor de contacten met de betrokken partijen én voor het stimuleren van innovatieve processen. Voor secretariaatswerkzaamheden en het beheer van database (leerling-volgsysteem) wordt uitgegaan van 8 uur per week. Daarnaast is een f.t.e. bschikbaar voor de ontwikkeling én implementatie van de leerlijnen binnen het onderwijs, inclusief het overleg en afstemming met de contractbedrijven en hun werkmeesters. Per bedrijf of bedrijfssector worden door de bedrijven werkmeesters aangesteld voor het begeleiden van de leerlingen die in “hun” leerlijn zitten. Fasering Het uitgangspunt is om de leerlijnen operationeel te hebben op het moment dat de campus haar deuren opent. De plannen gaan uit van september 2014, het schooljaar 2014/2015. Vanwege het vernieuwende karakter van de leerlijnen en de verwachte ontwikkeltijd, wordt er rekening meegehouden dat niet alle 6 leerroutes per die datum gereed zijn. In ieder geval wordt ingezet op twee leerlijnen, te weten: techniek en zorg. Uit de input van het regionale bedrijfsleven is gebleken dat in deze sectoren de behoefte het grootst is. Kostenstructuur Voor de kostenstructuur geldt dat het Leer- en Werkplein gedurende de opstartfase met name door de provinciale subsidie wordt gefinancierd in de context van de realisatie van de campus. Deze onderwijsmethodiek is het centrale thema van de campus en de investering daarin is onderdeel van het gehele project de campus. Na de volledige ontwikkeling en de integratie van de leerlijnen, voorziet het Werkplein zelf volledig in de kosten: zie hieronder.
4
5
-----------------------------------------------Augustus 2012 Oene Krist