Sint-genesius-rode • jaargang 15, nr 5 • MEI 2013 • maandelijks tijdschrift (niet in juli-augustus) Uitgave van gemeenschapscentrum de boesdaalhoeve en vzw ‘de Rand’
4-5 De man achter … bloemist Luc Vervaene 8-9 Rodenaars in het buitenland Jan Savenberg: thuis in Zwitserland 10-11 Dichter Philippe Cailliau presenteert Het boek nul
12-13 Pierced maakt jongerendromen waar
© TDW
afgiftekantoor sint-genesius-rode P 008347
buurten
België - Belgique P.B. - P.P. 1640 Sint-Genesius-Rode 1 BC 3352
uit de gemeente
Budget wordt goedgekeurd Uit de gemeenteraad van 14 maart
Op deze gemeenteraad staat de bespreking van het budget 2013 centraal. Burgemeester Pierre Rolin (IC-GB) legt officieel de eed af en kondigt aan met zijn ploeg in te willen zetten op het lokale samenleven en een betere communicatie. De lijst Respect wil eerst realisaties zien om overtuigd te worden van de goede intenties. De gemeenteraad beslist om twee gemeenteraadscommissies op te richten. De verplichte commissie voor intergemeentelijke samenwerking en de commissie milieu kunnen het college advies geven. Respect vindt de oprichting een goede zaak, maar wil graag meer commissies, ook voor andere beleidsdomeinen. IC-GB vindt dat ook de werkgroepen kunnen dienen om zaken te bespreken, al hebben die geen officieel karakter. Rolin is tijdens de zitting af en toe geïrriteerd door de vele interpellaties van de leden van de Respect-fractie, maar die repliceren ‘dat bij gebrek aan commissies alles wel op tafel moet tijdens de gemeenteraadszitting’. Wachten op reglement Respect heeft heel wat opmerkingen bij het voorgestelde huishoudelijke reglement. De zitting wordt geschorst en het punt wordt uiteindelijk afgevoerd. ‘Dit reglement is grotendeels gebaseerd op een modelreglement van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG)’, zegt raadslid Tom De Spiegeleer. ‘Maar er werden belangrijke passages weggelaten. Zo willen wij dat, wanneer dat gevraagd wordt, ook opmerkingen van raadsleden genotuleerd worden. Nu kunnen we een suggestie doen, waarop de burgemeester of schepenen beloven er iets mee te doen, maar als dat niet in het verslag terug te vinden is, lijkt het wel alsof we die opmerkingen nooit gemaakt hebben.’ De meerderheid bekijkt de opmerkingen. Het punt zal opnieuw geagendeerd worden op de volgende gemeenteraad. Geen belastingverhoging Het schepencollege legt het budget voor dit jaar voor. Schepen van Financiën Sophie Stone-Wilmès (IC-GB) kondigt aan dat er maar liefst 100.000 euro in nieuwe projecten 2
gepompt wordt. Zo wordt er 25.000 euro ingeschreven voor de organisatie van een kerstmarkt, 10.000 euro voor het plaatsen van vuilnisbakken op speelpleintjes en 5.000 euro om handelaars te steunen bij activiteiten. ‘Bovendien hebben we ook nog bijna 2 miljoen euro gepland voor studies en werken om wateroverlast te voorkomen’, zegt de schepen. ‘De investeringen zullen de inwoners niet treffen, want in onze planning tot 2018 zit geen verhoging van de personenbelasting en de roerende voorheffing.’ Burgemeester Pierre Rolin (IC-GB) haalt aan dat het gemeentebestuur werk wil maken van een aangename gemeente. ‘We zetten in op de samenleving en op de communicatie. Daarom willen we de handelaars beter ondersteunen, zorgen voor een mooie vernieuwde dorpskern, maar ook het verenigingsleven helpen door het cultureel centrum nieuw leven in te blazen. We willen de communicatie naar de inwoners en de buitenwereld verbeteren, want dat was de vorige legislatuur een zwak punt.’ Ongewild of niet, met die opmerking geeft Pierre Rolin kritiek op zijn voorgangster en zus Myriam Rolin. Op de oppositiebanken zijn ze niet overtuigd van de goede intenties. ‘We zijn aangenaam verrast, maar niet overtuigd’, zegt Anne Sobrie, fractieleidster van de lijst Respect. ‘We vinden de investeringen goed, maar ze hadden al vroeger kunnen en moeten gebeuren. Eén voorbeeld: de gemeente trekt heel wat geld uit voor het herstellen van gemeentelijke gebouwen, maar die kosten lopen nu veel hoger op omdat er zo lang niets aan gebeurd is. We zullen pas blij zijn als er echt goede dingen verwezenlijkt worden. Tijdens de voorbije jaren stelden we ook vast dat er steeds geld werd uitgetrokken
voor allerhande goede initiatieven, maar dat dat geld uiteindelijk nooit gebruikt werd. We onthouden de plannen van de meerderheid en zullen de dossiers opvolgen.’ Geen Europese Zaken voor Windels Op het einde van de gemeenteraad worden de bevoegdheden in het schepencollege ter stemming voorgelegd. Schepen Geertrui Windels (Respect) wordt niet bevoegd voor Europese Zaken. Als vrouw van Europees president Herman Van Rompuy had ze om die bevoegdheid gevraagd, maar IC-GB beslist er anders over. ‘Ik vroeg ook woonbeleid en de bevoegdheid Nederlandstalige cultuur uit te breiden met samenleving en middenstand met als toevoeging het dynamiseren van de dorpskern. Na een goed gesprek met de burgemeester volgde het verdict en ik bleek geen enkele van die bevoegdheden te krijgen’, klinkt het bij een ontgoochelde Windels. ‘Ik krijg het Nederlandstalige luik van onderwijs, cultuur en bibliotheek en senioren en de volwaardige bevoegdheid voor milieu. Als dat de beloofde samenwerking is, dan zijn dat mooie woorden maar geen daden. Ik blijf wel hoopvol. Mijn voorstellen zijn opgepikt en zitten nu bij de schepenen van IC-GB. Ik hoop dat er werk van gemaakt wordt.’ Bart Kerckhoven
Verdeling bevoegdheden Burgemeester Pierre Rolin (IC-GB) * Algemene administratie en Personeel * Politie, met inbegrip van Verkeersveiligheid * Patrimonium * Sociale Zaken (relaties met OCMW) * Feestelijkheden * Samenleving * Informatica Eerste schepen Sophie Stone-Wilmès (IC-GB) * Financiën en Begroting * Onderwijs (Franstalig) en Kinderopvang * Middenstand/Handelaars * Communicatie
Tweede schepen Philippe De Vleeschouwer (IC-GB) * Stedenbouw (inclusief Vergunningen) * Woonbeleid – Ruimtelijke Ordening * Mobiliteit * Netheid van de gemeente * Herdynamisatie Cultureel Centrum Derde schepen Eric Libert (IC-GB) * Burgerlijke Stand – Bevolking * Senioren (Franstalig) * Cultuur (Franstalig) * Bibliotheek * Intergemeenschappelijke en Europese Zaken Vierde schepen Geertrui Windels (Respect) * Onderwijs (Nederlandstalig) * Senioren (Nederlandstalig) * Cultuur (Nederlandstalig) * Huwelijken (Nederlandstalig) * Bibliotheek * Milieu – Ecologie (duurzaamheid) en Energie * Afval en Containerpark Vijfde schepen Miguel Delacroix (IC-GB) * Openbare Werken inclusief Dorpskern * Sport en Sportinfrastructuur * Speelpleinen * Jeugd
Een zee van tijd Jeugdboekenweek in de bib Het je al ooit de Eiffeltoren, het Atomium, het Parthenon, de piramides van Gizeh, een neanderthaler en een dinosaurus gezien in Sint-GenesiusRode? Dan had je tijdens de jeugdboekenweek in de bib moeten zijn. Onze mooiste boeken rond het thema Tijd werden in de kijker gezet. Daarnaast werd de bib weer feestelijk aangekleed met ballonnen en vlagjes. Gedurende drie weken gonsde het er van de extra bedrijvigheid. Het bibteam werkte activiteiten uit voor 32 klassen van GBS Wauterbos en de OLV-basisschool. De leerlingen van het eerste en het tweede leerjaar konden luisteren naar sprookjes met een moderne, hedendaagse twist en verhaaltjes die de tijd even deden stilstaan. Vertellers van dienst waren Eddy, Lieve, Naomi en Sofie. Leerlingen van de tweede en de derde graad konden hun creativiteit tonen tijdens de workshop boetseren. Dat leverde honderden prachtige kunstwerkjes op. Je kan ze tot begin mei bewonderen in de leeszaal van de bib. Aan hun enthousiasme en inzet te zien, hadden de kinderen de tijd van hun leven. En de bibmedewerkers ook.
Sprokkels Miss Dworp 2013 komt uit … Rode! Tineke Poelman maakte niet enkel haar favorietenrol waar door het kroontje te veroveren, maar ze ging ook aan de haal met de publieksprijs én de prijs voor de beste kaartenverkoop. Proficiat! Ons gemeentebestuur wil tijdens deze legislatuur fors investeren. Na jaren ‘oppotten’, wordt het spaarvarken eindelijk geslacht. Er wordt geld in de begroting ingeschreven voor tal van initiatieven met het oog op gemeenschapsvorming. In die positieve tendens denken we graag mee. Wat bindt alle taalgroepen in dit land? De Rode Duivels! Als ze gekwalificeerd zijn voor het WK in 2014 kan misschien overwogen worden een groot scherm te plaatsen op ‘de Rhodienne’? Er zijn ongetwijfeld oplossingen om de commentaar in de drie landstalen aan te bieden. We denken hiervoor bijvoorbeeld met weemoed terug aan de zomerse drive-infilms van Projekta op het Dorpsplein, zo’n dertig jaar geleden (lang voor er een Aldi in de weg stond). De geluidsband van de film werd toen door Radio Ro ( jaja) naar onze autoradio gestuurd. Stel je voor dat ze de wereldbeker winnen. Iedereen stapt na de slotwedstrijd in een vrolijke optocht naar het cultureel centrum voor een groot verbroederingsfeest met drank, muziek en hapjes. Wat zou er mooier zijn? Geertrui Windels (Respect) grijpt als vrouw van Herman Van Rompuy – raar maar waar – naast de bevoegdheid Europese Zaken. Maar met een schepenambt voor Milieu, het Nederlandstalige Onderwijs, Bibliotheek, Senioren en Cultuur (die we in overvloed hebben, wat anderen er ook over mogen denken) zal ze haar handen vol hebben. Leerlingen van het O.L.V.-instituut houden aan hun vastenvoettocht van eind vorige maand een minder aangename herinnering over. Toen de studenten van de eerste graad aan hun tocht voor het goede doel begonnen, kregen ze de volle laag van enkele buren. Het begon met een verbale scheldpartij over het al dan niet mogen gebruiken van een wegje. Daarnaast werden er ook honden bijgehaald om de woorden kracht bij te zetten. Leve de verdraagzaamheid. De paddentrek ging niet onopgemerkt voorbij. Niet enkel werden er door natuurverenigingen vele bordjes rond het thema langs de weg geplaatst; het gemeentebestuur besloot een deel van de Fonteinstraat en de belangrijke Duboislaan af te sluiten. Zo kon onder meer de zeldzame vroedmeesterpad ongestoord zijn jaarlijkse trektocht starten (en beëindigen). Fijn.
3
M/V achter …
Luc Vervaene, zaakvoerder van A.L. Florist in Rode
Bloemen kunnen Rode misschien verzoenen
Luc Vervaene runt samen met zijn zus Anne de bloemenzaak A.L. Florist in de Zoniënwoudlaan in Sint-Genesius-Rode. Van ’s morgens tot ’s avonds, zeven dagen op zeven, leven zij voor de zaak. In onze zoektocht naar de man achter bloemist Luc kan het dan ook moeilijk anders dan dat bloemen een centrale rol in het gesprek spelen. Waar het hart vol van is … In 1953 startten de ouders van Luc en Anne hun bloemenzaak in de Dorpsstraat in Rode. Daarna verhuisden ze naar de Zoniënwoudlaan, waar Anne en Luc de zaak in 1986 overnamen. Ze groeiden op in Rode, waardoor ze uit de eerste hand de gemeente zagen veranderen. Luc: ‘In één generatie tijd is Rode een andere gemeente geworden. Ik voel dat het buurtgevoel een beetje verdwijnt. Misschien is dat een trend die zich ook in andere gemeenten voordoet? Vroeger speelden we als kind buiten. Kinderen van op Den Dries kwamen gewoon langs om te spelen. Op mooie zomeravonden waren we soms wel met een dertigtal. Zelfs de ouders kwamen naar buiten. Ik denk vaak met nostalgie terug aan onze gezellige buurt. Dergelijke taferelen zie je vandaag te weinig.’ Bizarre trend ‘Wat ik ook opmerk, is dat vandaag een kwart van mijn klanten nog Nederlandstalig is, terwijl drie vierde anderstalig is. De meesten hiervan zijn Franstalig. Vroeger was dat omgekeerd. Daar moet ik rekening mee houden, want er zijn wel degelijk cultuurverschillen. Zo stel ik een bizarre trend vast. Vlamingen vragen in de winkel bijvoorbeeld meer naar sobere zaken, naar groene planten, en bij boeketjes kiezen ze vooral voor korte stengels. Franstaligen daarentegen hebben het gewoonlijk meer voor langere bloemstelen en bloemen en boeketten met veel kleur. Een tendens waar ik als winkelier op inspeel. Elke klant – met welke achtergrond ook – heeft een eigen smaak. Het is aan mij 4
om daar een goed antwoord op te vinden en te blijven vernieuwen.’ Bloemen in de raadzaal ‘Het communautaire speelt in de winkel en in de straat gelukkig niet. Ik voel dat de Rodenaren het in hun dagelijkse omgang met elkaar kunnen vinden. Het is vooral de politiek die de zaken scherp stelt. De communautaire angel zou eruit moeten worden gehaald. Politici zouden dan veel beter overeenkomen. Ik ben één keer naar een gemeenteraad geweest en stelde vast dat de raad verdeeld was in twee kampen. Dat was erg om te zien. Als bloemen konden verzoenen, dan zou ik de raadzaal helemaal vol zetten’, zegt Luc. ‘Ik stel vast dat het Nederlands en het Frans in het gewone leven in Rode steeds minder spelen. Franstaligen sturen hun kinderen meer en meer naar het Nederlandstalig onderwijs. Vandaag merk je ook dat veel gezinnen en kinderen meertalig zijn. Brussel breidt uit, dat kan je niet tegen houden. Dus is het belangrijk dat je de oogkleppen wegneemt. Als zaakvoerder ben ik de laatste tien jaar zeer ruimdenkend geworden.’ Wandelen in de natuur Luc voelt zich Rodenaar in hart en ziel, maar woont momenteel, net als zijn zus, niet meer in de gemeente. Door de zaak zijn ze echter meer in Rode dan thuis. Luc: ‘Hoewel ik niet meer in Rode woon, draag ik de gemeente in mijn hart. Het blijft een pracht van een gemeente, met een heel mooie natuur. Je kan haast niet geloven dat we hier zo
dicht bij de stad zitten, als je kijkt naar de mooie velden en de natuur. Als je van aan de Bosstraat richting De Hoek en Waterloosveld naar de Kwadeplas wandelt, waan je je meteen op een andere plaats. Ik ga ook graag wandelen in Alsemberg en Dworp, waar de Steenput de laatste uitloper is van de rotsachtige Ardennen. Wat ook altijd op mijn programma staat, is het Hallerbos met zijn hyacintenpracht. En als ik op reis ga – wat door de drukke agenda van de winkel niet veel voorkomt – kies ik voor het hooggebergte in
OUD-NIEUW
De molen van Tenbroek De laatste molen aan de Molenbeek was die van Tenbroek, ook wel ‘de molen van Tischken Dots’ genoemd. Zoals de molen van Termeulen was dit eerst een slijpmolen, om gereedschap te slijpen. Later werd het een ‘grauwpapiermolen’. In de negentiende eeuw werd de onderneming omgevormd tot graanmolen.
© Tine De Wilde
Mogelijk is dit de oudste papiermolen van Rode. Hij werd in 1476 uitgebaat door ‘Rombout van den Broecke’. De molen heeft echter nooit wit schrijfpapier vervaardigd. Daarvoor was de concurrentie van de andere – en beter uitgeruste – molens te groot. Het ‘grauw papier’ was zowat het plastic van de middeleeuwen, en kende vele toepassingen. Genoemd naar zijn kleur, werd het vervaardigd uit een bont allegaartje van minderwaardige lompen en oud papier. Het grauw papier werd vooral gebruikt als pakpapier voor balen, voor boekenkaften, voor het verpakken van harde suikerbroden … en door de brouwers.
Zwitserland of Italië, met pieken tussen de 3.000 en 4.000 meter. Ik neem dan mijn fototoestel mee en fotografeer de bloemen. In feite draait bij mij alles rond bloemen. Mijn beroep is mijn passie. Als ik mijn leven kon herbeginnen, zou ik opnieuw voor dit beroep kiezen. Ondanks het feit dat we 70 tot 80 uren werken in een ‘normale’ week, en op piekmomenten – zoals op Moederdag en op 1 mei – nog veel meer, klaag ik niet. Ik ben perfect gelukkig zo’, besluit Vervaene.
Na het vullen van het vat met lambiek werd het rechthoekige ‘bomgat’ bovenaan afgesloten met een stuk hout, omwikkeld met grauw papier. De lompen gaven het papier een zekere sterkte, zwelkracht en een groot absorptievermogen. De houten tonnen werden op deze manier waterdicht, maar toch kon door de poriën van het papier nog lucht ontsnappen, wat bij de gisting op vat uiteraard noodzakelijk was. Later werd aan dit papier aniline of indigo toegevoegd, waardoor het zijn typische blauwe kleur kreeg. In het begin van de twintigste eeuw werd de molen – toen al een graanmolen – uitgebaat door Jacobus Wets, bijgenaamd ‘Kobe Dots’. Na zijn dood nam zijn zoon Jan-Baptist, in de volksmond beter bekend als ’Tischken Dots’, de molen over. Na diens overlijden in 1937 werden de goederen overgemaakt aan zijn buur Frans Vancraenem, omdat Jan-Baptist geen kinderen had. De laatste molenaar was Louis Chabert, die in 1952 het verouderde bedrijf stil liet leggen. Sindsdien verkommerde het gebouw. De laatste ruïnes ervan werden in 2005 spijtig genoeg met de grond gelijk gemaakt. Op de oude foto is onderaan aan de gevel het bovenslagrad te zien. Erboven zijn twee verticale openingen, waar twee haalbomen uitsteken. Op deze manier konden de waterschotten vanuit de molen opgetrokken of gesloten worden. De molensite en omgeving zijn eigendom van de provincie Vlaams-Brabant en dienen als buffergebied bij het overstromen van de Molenbeek. Tekst: Jan De Cock Foto: Johan Stoffels
Joris Herpol 5
verenigingsnieuws De Etrusken Causerie Davidsfonds donderdag 2 mei 20 uur - CC Wauterbos
15e Olicup zaterdag 18 mei 8.30 tot 19 uur - voetbalveld KVC De Hoek (Weidestraat)
Door de grote tentoonstelling in het Gallo-Romeins Museum in Tongeren, komen de Etrusken in het nieuws. Voor velen zijn ze echter redelijk onbekend. Tijdens deze causerie krijg je een antwoord op de vragen: Waar leefden de Etrusken? Waar kwamen ze vandaan? Hoe heeft hun cultuur zich kunnen ontwikkelen tot een mix van eigen tradities, Griekse en Fenicische elementen? Wat was hun relatie met de Grieken, Feniciërs en Romeinen? Wat was hun taal en godsdienst? Prijs: 5 euro (niet-leden), 4 euro (leden)
Bezoek Audi Vorst Bedrijfsbezoek Davidsfonds woensdag 29 mei 14.15 uur (vertrek om 13.30 uur: Gemeentehuislaan) Audi Brussels gunt ons een blik in de plaatslagerij en de montageplaats. Gedurende twee uur kunnen we een kijkje nemen achter de schermen van de Audi A1-productie. In de Audi-fabriek zijn fototoestellen en videocamera’s, materiaal voor geluidsopnamen en mobiele telefoons, van welke aard dan ook, niet toegelaten. Er zijn kluizen beschikbaar in het bezoekerspaviljoen. Open schoenen dragen is verboden. Wie geen aangepast schoeisel draagt, kan de toegang geweigerd worden.
Op zaterdag 18 mei vindt de vijftiende editie van de Olicup plaats. Het begon veertien jaar geleden toen op 4 mei onze vriend, Olivier Dufourny, om het leven kwam tijdens de uitoefening van zijn job als politieagent, bij een brand in Drogenbos. Zijn vrienden besloten niet bij de pakken te blijven zitten. Omdat Oli actief was in het voetballeven van Sint-Genesius-Rode, lag een voetbaltoernooi, gebaseerd op zijn naam, voor de hand. Een twintigtal ploegen nemen het tegen elkaar op met als einddoel: de Olicup in de wacht slepen. Een aantal ludiekere ploegen dingen dan weer naar de bOlicup. Natuurlijk kan je ook altijd langskomen voor een hapje en een drankje. Voor de kinderen is er een springkasteel en we zorgen voor animatie. Het toernooi start om 8.30 uur. De finale wordt gespeeld omstreeks 19 uur. Website: www.olicup.be
Prijs: 12 euro (niet-leden), 10 euro (leden) Inschrijven: 02 305 75 33,
[email protected]
Meer info: Tom Van Haelen, 0496 21 03 35 Epco Beke, 0475 54 18 81
Tentoonstelling ap-Art 24-26 mei CC Wautersbos De twaalf kunstenaars van ap-Art komen elke maandagochtend samen in de Boesdaalhoeve en werken met acrylverf op linnendoek. Door middel van o.a. kwasten, palletmessen, rollers en zand worden abstracte, kleurrijke schilderijen geboren. Om de horizonten te verruimen en van gedachten te wisselen, bezoeken ze samen regelmatig tentoonstellingen. Af en toe werken ze rond een thema. Van het laatste thema Muziek kan je enkele werken op de komende tentoonstelling bewonderen. Dit jaar is Lydia Crokaert onze gastkunstenaar. Zij maakt prachtige figuren uit papier-maché in vrolijke kleuren. De vernissage vindt plaats op vrijdag 24 mei om 20 uur. Schepen Geertrui Windels zal de tentoonstelling officieel 6
openen. De tentoonstelling is verder te bewonderen op zaterdag 25 mei van 14 tot 18 uur en op zondag 26 mei van 10 tot 18 uur. Meer info: José Konings-van Dongen, Saffierlaan 4a, Sint-Genesius-Rode, 02 380 59 20,
[email protected]
Paintball Nijvel Pasar Rode zondag 26 mei 13.30 uur
Bezoek aan meubelfabrikant Dedecker Femma Rode vrijdag 31 mei 10 uur – Steenweg naar Halle 53 Rode telt vandaag nog slechts één bedrijf waar meubels worden gefabriceerd. Dedecker is al vier generaties actief als meubelfabrikant en groeide uit tot een van de toonaangevende Belgische badkamermeubel- en keukenfabrikanten. Stamvader Frans werd in 1855 geboren in Alsemberg. Zoals kenmerkend was voor de middenstand in de negentiende eeuw, combineerde hij verschillende beroepsactiviteiten: schrijnwerker, trappenmaker, herbergier. Het was vooral zoon Jan die zich specialiseerde in de meubelindustrie. In 1915 begon hij met een klein atelier voor keukenkasten in het Boonstraatje in Alsemberg. Dat werd snel te klein, waardoor hij zich in 1926 op de Steenweg naar Halle in Sint-Genesius-Rode vestigde, wat nog steeds de thuishaven van de firma is.
Paintball is een non-contactbuitensport voor mannen, vrouwen en jeugd. Het is goed voor de fysiek, reactie, snelheid, teambuilding en is toegankelijk voor iedereen. Het programma omvat driehonderd verf balletjes per persoon, materiaal, luchtvullingen en beschermingskleding. Klaar om jouw vrienden of familie eens een ander kleurtje te geven? Paintball haalt de drang om te winnen naar boven.
Doorheen de decennia hebben ze diverse technieken gebruikt. Vandaag produceren ze met de meest geavanceerde technologieën en hedendaagse materialen. Meer uitleg volgt tijdens het bezoek. We bekijken ook de toonzaal en krijgen nadien koffie en gebak. Prijs: 3 euro (niet-leden). Gratis voor Femma-leden. Meer info en inschrijven: José Konings-Van Dongen, 02 380 59 20,
[email protected]
Afspraak om 13.30 uur aan de paintball in Nijvel, Chemin de Granbais 1. Meebrengen: identiteitskaart, slechte kleding of een trainingspak, stevige schoenen (ze kunnen vuil worden), handschoenen Meer info en inschrijven (voor 15 mei): Rudy Decuyper, 0486 45 12 26,
[email protected], www.pasar.be/Sint-Genesius-Rode
25e seniorensportdag (55+) Provincie Vlaams-Brabant dinsdag 28 mei Universitair Sportcentrum Leuven Om sport bij senioren te promoten, organiseert de provincie Vlaams-Brabant elk jaar de provinciale seniorensportdag. Het aanbod overstijgt de klassieke sporten. Deelnemers kunnen kiezen uit een veertigtal sportactiviteiten. De activiteiten duren 45 minuten of een halve dag, maar er zijn ook doorlopende activiteiten. Om de spieren los te maken en op te warmen, start de dag met een gezamenlijke opwarming. Locatie: Universitair Sportcentrum, Tervuursevest 101, Leuven (Heverlee)
nieuws uit de boesdaalhoeve Pieter Moens Nieuw jong geweld in de Boesdaalhoeve Begin april startte Pieter Moens als nieuwe stafmedewerker jeugd en sport in de Boesdaalhoeve. Hij volgt Cindy Van Dijck op, die koos voor een nieuwe functie als stafmedewerker bij vzw ‘de Rand’. Pieter komt rechtstreeks van de Gentse universiteitsbanken, waar hij politieke wetenschappen studeerde. Hij woont in Ternat en tuimelde de Boesdaalhoeve binnen via een tijdelijke job in GC de Zandloper in Wemmel. Als ex-hoofdleider van de Chiro heeft hij al enige kilometers op de teller van het Ternatse verenigingsleven staan. Vandaag vult hij zijn vrije tijd met het medeorganiseren van Rock Ternat. Met een gezonde brok goesting hoopt hij ook in het straffe Rodense verenigingsleven plezier te vinden in het organiseren. Wie de man in levende lijve wil inspecteren, springt gewoon even binnen in de Boesdaalhoeve. Contactgegevens: Pieter Moens,
[email protected], 02 381 21 25
Inschrijven kan tot 16 mei. Je vindt de volledige folder op www.sportoverlegrode.be
7
Jan Savenberg bijna dertig jaar thuis in Zwitserland
Een bijzonder lange vakantie Dat Jan Savenberg de Vlaamse klei ooit zou omruilen voor andere oorden, rekende hij al van jongs af aan tot de mogelijkheden. Dat die andere oorden de Zwitserse Alpen zouden worden, had hij dan weer niet gedacht. Het ingesloten, wat in zichzelf gekeerde bergenland stond zelfs op een zwarte lijst. Maar zie, het verhaal van Jan toont andermaal dat de liefde gewoon haar eigen weg gaat, zonder rekening te houden met eerdere dromen. Zwitserland, het land van de zakmessen met honderden functies, de lederhosen en koekoeksklokken, banken, chocolade en – sinds kort weer onder de aandacht – de Zwitserse garde. Ook bij Jan Savenberg (55) reikte de kennis over het bergachtige land niet veel verder dan deze stereotiepen, tot hij trouwde met een Zwitserse en besloot naar Luzern te verhuizen. ‘Ik ben thuis geboren, net zoals mijn zussen en broers (onder wie ook muziekmanager Bob Savenberg n.v.d.r.)’, begint Jan zijn verhaal. ‘Thuis, dat was in mijn geval de Fonteinstraat in Sint-Genesius-Rode, waar toen nog het Kasteel, de droom van brouwer De Greef, stond. Mijn ouders hebben later 8
een huis in de Kerkstraat gekocht, waar ik heb gewoond tot ik het land definitief verliet.’ Jan woont sinds 1984 in Luzern. Dat is, met om en bij de 78.000 inwoners, een van de grootste steden van centraalZwitserland. Hij woont er samen met zijn vrouw en twee van hun drie kinderen. ‘Althans, dat is officieel zo. Onze kinderen zijn eigenlijk niet zo vaak thuis, omdat ze elders studeren. Het was na ons huwelijk de bedoeling om voorlopig in Zwitserland te gaan wonen, maar ‘voorlopig’ is intussen bijna dertig jaar.’ Zwarte lijst Voor zijn huwelijk had Jan even in
Dublin en Barcelona gewoond. ‘Diep in mijn hart wilde ik altijd al in een ander land wonen. Eerst dacht ik aan het Verenigd Koninkrijk, later aan Spanje of Frankrijk. Er stonden drie landen op mijn zwarte lijst: Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Ik kon me niet voorstellen de hele dag Duits te moeten spreken.’ Maar Bredero wist het vierhonderd jaar geleden al: ‘t kan verkeren. Zo ook voor Jan, want ondanks een sluimerende af keer voor het Duits is net die taal – meer bepaald het Schwyzerdütsch – het communicatiemiddel dat Jan dagelijks gebruikt. ‘Ik heb talen gestudeerd en ik ben op dat vlak niet snel tevreden met mezelf. Het is en
koken met greet blijft een uitdaging om je in een taal die je relatief laat geleerd hebt vloeiend en correct uit te drukken.’ Talen spelen overigens een belangrijke rol in het leven van Jan, want hij is ook privéleraar Engels, Frans en Spaans. ‘Daarnaast heb ik ook een inkomen als schrijver van liedjes en teksten, maar ik ben er nooit in geslaagd om dat als een volwaardig beroep uit te bouwen’, zegt hij. Toch heeft Jan enkele grote hits op zijn naam staan. Zo schreef hij enkele van de meest populaire liedjes van Clouseau: Louise, Domino en Daar gaat ze. Onopvallend ‘De eerste jaren had ik in Luzern soms een claustrofobisch gevoel, met al die bergen om me heen, maar het was niet iets waar ik echt onder leed. Integendeel: mijn verblijf hier lijkt meer op een bijzonder lange vakantie, misschien ook omdat Luzern zeer toeristisch is. De mensen hier kijken niet raar op van een buitenlander. Het aantal buitenlanders in Zwitserland bedraagt op dit ogenblik 23 procent, en dat aandeel stijgt nog steeds. Je valt als Belg dus niet echt op. De gemiddelde Zwitser weet weinig of niets over België, behalve dat de hoofdstad Brussel is. Als ze dan eens een Vlaming tegenkomen, zijn ze gewoonlijk wel geïnteresseerd. Veel vooroordelen hebben ze niet, behalve dat we slecht autorijden en dat we nooit een fatsoenlijke regering hebben. Meestal gaan ze ervan uit dat de meerderheid Frans spreekt, en ze kijken eerder ongelovig als je zegt dat er meer Belgen dan Zwitsers zijn.’ Respect Ondertussen heeft Jan het naar zijn zin in Zwitserland. ‘De werkelijkheid is dat het leven in Zwitserland niet zo veel verschilt van dat in België. Zwitserse vrienden maak je niet op één avond en vaak ook niet in een jaar, maar als je ze hebt, kan je er huizen op bouwen. Verder heeft ook de Zwitserse liefde voor de natuur me aangenaam verrast. Dat respect zou ons Belgen trouwens ook goed doen.’ Of de toekomst van Jan en zijn vrouw zich vooral in Zwitserland zal afspelen, is nog geen uitgemaakte zaak. ‘Het valt best mee om hier te wonen, maar ik zou er niets op tegen hebben om de tenten eens op te breken en me elders te vestigen. Dat kan eventueel ook in Zwitserland zelf zijn. Geografisch zijn de verschillen tussen de streken hier veel groter dan in België. Lausanne of Lugano zouden evengoed in andere landen kunnen liggen dan Luzern. Vooral Ticino, het Italiaanstalige kanton, is een combinatie van ouderwetse Zwitserse efficiency en mediterrane gezelligheid, tenminste als je Lugano en Locarno in de zomer vermijdt. En de espresso is er bijna zo goed als in Milaan, dus dat is ook nog een optie.’
Cupcakes Benodigdheden voor 20 stuks > 250 g boter > 200 g suiker > 50 g honing > 1 vanillestokje > 5 eieren > 250 g bloem > een snuifje bakpoeder > marsepein, rolfondant of … voor de versiering (naar keuze) Bereiding: > Roer de boter tot een zachte, vloeibare crème. > Roer de suiker onder de boter en klop het mengsel luchtig. > Voeg de eieren één voor één toe en meng telkens goed onder de massa. > Zeef de bloem samen met het bakpoeder en spatel het mengsel onder het beslag (niet te lang mengen). > Schraap het merg uit het vanillestokje en voeg het samen met de honing toe aan het deeg. > Zet de papieren cups open. > Vul een spuitzak met het cakebeslag en spuit de cups voor 2/3 vol. > Bak de cups in een voorverwarmde oven van 180 graden gedurende 20 minuten. Check met een houten satéstokje of een breipriem of de cakejes voldoende gebakken zijn. Als er geen deeg meer aan blijft kleven, zijn de cupcakes gaar. > Plaats de cupcakes op een rooster en laat ze af koelen. > Versier ze met marsepein, chocolade of … (naar keuze). Tip: > Zorg dat de eieren op kamertemperatuur zijn en voeg ze steeds één voor één toe. Zo kan de boter het vocht beter opnemen en bestaat er geen kans op schiften. Smakelijk, Greet
Jan komt nog één of twee keer per jaar naar België, meestal op familiebezoek. ‘Dat wil niet zeggen dat hij niets uit zijn vaderland mist. ‘In België gingen we altijd aan de kust met vakantie. Ook in Ierland en Barcelona was de zee – bij wijze van spreken – net om de hoek. Ik mis die al van de eerste dag dat ik hier ben, en dat zal zo blijven. Anderzijds zou ik in België nu waarschijnlijk de bergen missen. Misschien moet ik ooit wel ergens gaan wonen waar bergen en zee aanwezig zijn. Zo zijn er nog wel wat plekken op de wereld (lacht).’ Wim Troch Gezocht: Rodenaars in het buitenland Ken jij een Rodenaar die in het buitenland woont en die een plaatsje verdient in deze buurten? Geef dan een seintje via 02 381 14 51 of
[email protected]. Misschien komt hij/zij dan wel aan bod in één van de volgende edities. Voorstellen zijn welkom tot 1 juni. 9
Dichter Philippe Cailliau neemt nieuwe start
10
© Tine De Wilde
Inspiratie uit een nulpunt
‘Met Het Boek Nul heb ik het gevoel een nieuwe start te nemen. De poëzie is minder experimenteel en meer inhoudelijk en contemplatief’, zegt de Rodense dichter Philippe Cailliau. Na zes jaar stilte brengt hij opnieuw een bundel uit, over onzekerheid, twijfel en fysieke pijn. Na vier hartaanvallen is hij ervaringsdeskundige. ‘Ik ben geen ‘vlugschrijver’’, zegt Philippe Cailliau en dat is een understatement. Zijn vorige werk dateert van 2007 en had toen al de sprekende titel Zwijgboek, waarmee Cailliau in één woord toegaf dat het een zeer lange tijd stil was geweest rond zijn persoon – toch zeker als dichter, als woordkunstenaar van de korte regel, als gebalde taalvirtuoos. Philippe Cailliau maakte vooral in de jaren zeventig furore. Na zijn debuut De moordenaar en zijn vroedvrouw uit 1976, bracht hij vijf bundels uit in zowat evenveel jaren, maar na Compagnie van de Internationale Amnestie (1982) was het niet minder dan vijfentwintig jaar wachten voor hij zijn pen uit de kurkdroge inkt murwde of een nieuwe stylo kocht. Al moet je ook die woorden niet te letterlijk nemen: deze germanist en leraar Nederlands stak zijn liefde voor de taal nooit onder schoolbanken en bleef literair-kritische bijdragen over proza en losstaande gedichten leveren aan literaire tijdschriften als Groot Vizier, Nieuw Vlaams Tijdschrift, Kreatief en Maatstaf. In 1997 verscheen ook nog de dunne dichtbundel Randstad Living – Impressies van een Slaapstad. Om maar te zeggen – het mag al eens in simpele taal: we hebben hier in Rode te maken met een topper. Al is het te veel eer om van ‘talent van eigen bodem’ te spreken, want die bodem ligt een flink eind verderop. Philippe werd in 1954 in Congo geboren, als zoon van een beroepsmilitair. De appel werd in de familie Cailliau wel heel ver van de boom geslingerd. De jonge Philippe volgde vader en moeder naar een stationnement in Duitsland en moest er zijn jeugd in kostscholen doormaken. Niet echt een tijd waar hij lyrisch van wordt; in zijn werk is er geen spoor van terug te vinden. Philippe Cailliau woonde zijn volwassen leven in Brussel en Ganshoren, was getrouwd en heeft een volwassen dochter Sophie, naar wie hij een van zijn gedichten noemde. Voor een nieuwe liefde trok hij enkele jaren geleden naar Rode. Op 27 april stelde hij er in de bibliotheek Het Boek Nul voor. Stijlswitch Philippe Cailliau trekt zijn privéleven zelden in gedichten door. Toch is zijn stijl met zijn persoon veranderd. ‘In de jaren zeventig kon je dichters in kampen onderbrengen: de neorealisten, de neoromantici en de neo-experimentelen. Ik behoorde tot die laatste groep en hechtte veel plezier aan spelen met de taal. Een gedicht was waardevol op zichzelf en moest niet per se aan een bestaande situatie refereren. Het was een middel om mijn ‘ik’ te exploreren’, zegt Philippe Cailliau. ‘Mijn poëzie was in de eerste plaats polyinterpretabel, de woorden en regels hadden dubbele betekenissen. Het was aan de lezer om er in alle vrijheid zijn interpretatie aan te geven.’
‘Die stijl heb ik natuurlijk niet volledig verlaten, maar in Het Boek Nul kan je beter ontdekken waarover het gedicht gaat’, legt de dichter uit. Hij is ouder geworden, contemplatiever ook, en wil betekenis leggen in zijn tekst. Het beginnende speelse maakt plaats voor diepere inhoud. Pijngrens Het Boek Nul is voor Philippe Cailliau zowel een terugblik als een nieuw begin. ‘Ik maak de balans op. Ik kijk terug op wat mijn leven was en kijk naar wat er nog in het verschiet ligt’, zegt de eeuwige denker. Het zijn soms ongemakkelijke kronkels in het hoofd van Cailliau. Het Boek Nul getuigt van twijfels en onzekerheden van het individu, en tussen de regels zit pijn bedrukt. Geen hartepijn, maar doodgewone, fysieke en keiharde pijn. Philippe Cailliau was amper één dag vijftig jaar bij zijn eerste hartaanval, en er zouden er nog drie volgen. Ook andere gezondheidsproblemen tergen de woordenmetselaar. ‘Ik denk dat je kan sterven van de pijn’, zegt Philippe. ‘Ik heb getwijfeld om over mijn gezondheid te spreken in een persartikel. Maar ik denk dat het moet, want ze zegt iets over mijn poëzie.’ Johan De Crom Het Boek Nul verschijnt bij Uitgeverij Kleinood & Grootzeer en kost 16 euro.
Richter De ogen zijn gevuld, dag en nacht en dag, gevuld met lichte achterdocht. In de hoofden rollen rupsvoertuigen af en aan en knarsen in hun vet. Dit is het leven nadat de hartslag op de schaal van Richter de zeven komma negen bruusk wist te benaderen. Op een nipper na waren er alleen axioma’s die nergens toe dienen. Dat was het falen: zelfs niet weten dat de ouderdom vaak wijsheid, maar vooral veel tranen en wat faling brengt. Terwijl de anderen wel beter wisten, stelden zij ter schrift: alles, ook de schaal. Toen schoven zij de angstdroombeelden weg tussen de warme vliezen in hun onderbuik.
11
Theaterregisseur Jo Decoster zet nieuw talent op het podium
Pierced maakt dromen waar Op vrijdagavond 10 mei vindt de vierde editie van Pierced plaats, een jongerenproject georganiseerd door CC de Meent, GC de Boesdaalhoeve en de jeugddienst van Beersel. Tieners tussen 13 en 18 jaar krijgen de kans hun talent aan het grote publiek te tonen. Kunstdisciplines zoals theater, dans, muziek of fotografie komen uitgebreid aan bod. Theaterregisseur Jo Decoster (35), afkomstig van Halle, geeft hen samen met enkele andere coaches een extra duwtje in de rug. Pierced, of ‘doorgeduwd’, wil jonge creatievelingen met veel goesting voor de eerste keer het podium opduwen. Professionele coach Jo Decoster heeft het project zien uitgroeien tot een bloeiend succes. ‘Jaarlijks leggen een dertigtal jongeren hun vertrouwen in handen van onze coaches om samen hun idee tot een volwaardige performance uit te werken. De eerste editie lokte ongeveer tachtig man; ondertussen is dat aantal gestegen tot ruim driehonderd deelnemers.’ Hoewel de jongeren een aantal maanden professioneel worden begeleid, moet het vooral van hen uit komen. ‘Het is niet zozeer wat ze doen dat van belang is, maar hoe ze dat willen brengen. De boodschap moet duidelijk zijn. Soms zie je jongeren tijdens de repetities sukkelen, maar in plaats van in te grijpen, laat ik ze liever doen. Je kan alles beginnen om te gooien, maar uiteindelijk is het wel hun project en hun droom. Uiteraard is het niet de bedoeling hen te laten afgaan. Als dat zou gebeuren, grijpen we in en buigen we die interessante mislukking om tot een interessant toonmoment.’ Met opgeheven hoofd Door als coach mee te werken, hoopt Jo de zelfverzekerdheid van de jongeren mee op te bouwen. ‘Vorig jaar leerde ik Simon kennen, een fantastische goochelaar, die enorm verlegen was als hij op een podium moest staan. Stapje voor stapje hebben we geoefend: eerst voor mij alleen, nadien voor twee, dan voor de conciërge van CC de Meent en uiteindelijk voor het grote publiek. Hij liep altijd met gebogen schouders rond, maar bloeide nadien helemaal open. Hij is geen alleenstaand geval. Ook mijn studenten ( Jo geeft al acht 12
jaar les aan de laatstejaarsstudenten van de toneelschool in Brugge, n.v.d.r.) twijfelen te vaak aan zichzelf en denken dat ze niet kunnen schrijven. Maar waar je ook vandaan komt, iedereen heeft wel iets te vertellen. Het is maar hoe je je wilt uitdrukken: in één zin, in drie bladzijden, hard, poëtisch, of zelfs zonder woorden. Datgene waar ze zich het beste bij voelen, hebben ze gewoon nog niet ontdekt.’ Samen met een aantal van zijn oudstudenten van de toneelschool in Brugge heeft Jo een toneelkring opgericht, Zinkend Schip, als springplank naar een professionele carrière. ‘Mijn studenten zijn mijn gasten. Ze zijn zoals familie voor mij. Ik stel de subsidiedossiers op, zorg ervoor dat ze worden betaald en op het podium kunnen staan. Een aantal van hen zijn onlangs nog op televisie verschenen, in Danni Lowinski en in Aspe op VTM. Als ze hun draai gevonden hebben, geeft dat heel veel voldoening.’ Op zoek naar jezelf Jo startte zijn carrière in het theater nadat hij samen met een vriend voor de grap had deelgenomen aan het toelatingsexamen Toneelregie op het Rits. Tegen alle verwachtingen in was hij geslaagd. ‘Ik had niets van ervaring en stond daar dan nog eens met mijn zatte botten. Maar ik heb wel altijd graag op een podium gestaan. Als tiener speelde ik al in verschillende muziekbandjes. Vandaag speel ik trompet en ik ben de zanger van The Last Infamous International Playboys, waarmee we vooral rockabilly brengen.’ Toch is het ook voor Jo niet altijd even gemakkelijk om door het bos de bomen te zien. ‘Ik schrijf vaak over de
liefde: over het fantastische, maar ook over het tragische ervan. En hoewel ik achter mijn theaterteksten sta, zijn ze nog te heterogeen: te veel van dit en dat. Dat ultieme gevoel waarbij je met de vuist op tafel klopt en zegt ‘dat is het!’, is nog niet gebeurd. Maar stel dat je eindelijk weet wie je bent en wat je wilt, dan is het eigenlijk ook niet meer interessant. Ik zie mezelf nu als een sympathieke loser, berucht maar niet beroemd. Ik koester ook niet die ambitie, ik blijf liever een kleine anarchist. De Antwerpse acteur en theatermaker Dirk Roofthooft is daar echter een uitzondering op. Die doet gewoon zijn goesting, ook al is hij bekend.’ Als gastacteur heeft Jo met Roofthooft mogen samenwerken in een Franstalige kortfilm. Sindsdien koestert hij een grote bewondering voor hem. ‘Na de opnames zaten we vaak tot in de vroege uurtjes op café, in een of ander godverlaten gat aan de kust. Ik heb toen vooral gezwegen en geluisterd. Wat hij vertelt, zegt hij niet zomaar, maar het refereert altijd aan inhoud, ook al zegt hij het heel spontaan. Die integriteit gekoppeld aan vakkennis en een grote levenslust, vind ik fantastisch. Door hem heb ik ook beseft dat het niet per se fout is om een cafémens te zijn. Jaren geleden, toen ik nog in
nieuws uit de boesdaalhoeve V.l.n.r. Jutta Huyghe, Edith Janssens, Jo Decoster, Zoë Derks, Louize Knops
Slotshow Pierced vrijdag 10 mei 20 uur - CC de Meent (Beersel) Tieners tussen 13 en 18 jaar gingen in op de uitdaging van GC de Boesdaalhoeve, CC de Meent en Jeugddienst Beersel om deel te nemen aan de vierde editie van Pierced. De tieners staan te popelen om hun stiekeme talent te tonen. Muzikanten, al dan niet in een groepje, zangers, zangeressen, dansers, acteurs, actrices, fotografen, tekenaars en zelfs een goochelaar. Alles kan, alles mag. Zij werden de afgelopen maanden begeleid door professionele coaches. Deze coaches stomen de deelnemers klaar om het grote podium van CC de Meent te betreden. Op vrijdag 10 mei vallen alle talenten als perfect passende puzzelstukjes in elkaar. Eenmalig te zien. Om daarna nooit meer te vergeten. Kom kijken en get Pierced. Prijs: 4 euro Meer info en tickets: CC de Meent, 02 359 16 00,
[email protected]. (Wees slim en reserveer je tickets.) Word fan van Pierced 2013 op Facebook (zoek ‘Pierced 2013’).
Kinderhoogdag zondag 2 juni vanaf 13 uur – GC de Boesdaalhoeve
© Tine De Wilde
De Kinderhoogdag is een spetterend cultuurfestival voor families, met prikkelende theatervoorstellingen, creatieve workshops, doorlopende animatie en bijzondere vertellingen. Op een originele manier kunnen kinderen tussen 3 en 12 jaar, samen met hun ouders en iedereen die hen wil vergezellen, ontdekken dat cultuur heel plezant is.
Brussel woonde, zei hij tegen mij: ‘Jo, neem me overal waar je wilt mee naartoe, maar niet naar je thuis. Dat maakt de sfeer kapot.’ Ik heb dat altijd onthouden, en wat hij zegt, klopt. Het café is een van de beste theaters. Er speelt een voortdurende dynamiek waardoor je steeds nieuwe input krijgt om over te praten en te schrijven. Ça bouge, quoi. Samen met de jongeren ga ik ook in Pierced op zoek naar wat hen beweegt, maar dan in een repetitielokaal. Hun idee is ervoor al ontstaan.’ Julie Desmet Pierced vindt plaats op 10 mei in CC de Meent. Tickets: 4 euro Reserveren: 02 359 16 00,
[email protected]
We bouwen voor de gelegenheid alle lokalen, de binnenkoer en enkele unieke ruimten van de Boesdaalhoeve om. Rodense verenigingen en lokale kunstenaars zoals Het Kinderuur, Natuurpunt, Ap’art, Gezinsbond Rode, Jurgen Walschot, Simonne Demol en Jean Coyette zijn ook van de partij. Kom met de hele familie proeven en genieten van dit verrassende cultuuraanbod. Prijs: 6 euro. Leden van de Gezinsbond betalen 5 euro. Wie er bij wil zijn, reserveert best vooraf via het onthaal van de Boesdaalhoeve. Website met het volledige aanbod: www.kinderhoogdag.be/sint-genesius-rode. Het programma is zo samengesteld dat ook anderstaligen kunnen participeren. Kinderhoogdagen zijn een initiatief van de provincie Vlaams-Brabant en worden op smaak gebracht door Artforum.
13
Wonen in de faciliteitengemeenten
Veel verhuizingen, dure woningen Vlaams-Brabant is de duurste provincie om te wonen en de faciliteitengemeenten spannen de kroon. De economische crisis lijkt geen invloed te hebben op de woning- en grondprijzen in de Rand. De wet van vraag en aanbod speelt genadeloos: inwijkelingen uit Brussel, expats en Europese ambtenaren zijn op zoek naar een rustig en groen plekje, maar die plaatsen zijn beperkt.
Op de kaart: de gemiddelde prijzen van woningen in Vlaams-Brabant
Onderzoeker Filip De Maesschalk van het steunpunt sociale planning van de provincie Vlaams-Brabant en Katrien Tratsaert van de dienst wonen stelden het dossier Wonen in Vlaams-Brabant samen. De doorlichting bundelt cijfers en gegevens over wonen in de provincie. Algemene conclusie: het is goed wonen in Vlaams-Brabant, maar voor veel inwoners wordt het stilaan problematisch om een betaalbaar dak boven het hoofd te vinden. Zeker in de Rand. De stadsvlucht uit Brussel speelt nog altijd, net als de druk van de expats en ambtenaren van de Europese Unie. Veel verhuizingen De woonstabiliteit is veel lager in de Rand. Gemiddeld verhuisden 91,4 % van de Vlaams-Brabanders niet in de loop van het jaar 2011, maar in gemeenten als Drogenbos, Kraainem en Wezembeek-Oppem zakte dat onder de 90 %, wat meer verhuizingen impliceert. De plaatsen van de mensen
die vertrekken worden snel ingevuld door mensen die veel betalen voor een woning in de Rand. ‘De jonge gezinnen die uit Brussel vertrekken richting de Rand zijn vaak kapitaalkrachtiger dan toen ze er als jongere aankwamen’, stelt Filip De Maesschalk vast. ‘Bovendien gaat het meestal om tweeverdieners. We zien dan ook hoge inkomens per aangifte rond Leuven en rond Brussel.’ Enkele cijfers: het gemiddelde inkomen per belastingaangifte in Vlaanderen bedraagt 28.902 euro (in 2010). In Kraainem is dat 39.357 euro, in Wezembeek-Oppem 39.185 euro en in Sint-Genesius-Rode 38.770 euro. De inkomens van heel wat Europese ambtenaren zijn dan vaak nog niet meegerekend: hun beroepsinkomsten moeten niet opgenomen worden in de aangifte van de personenbelasting. Drogenbos scoort vreemd genoeg net onder dat Vlaamse gemiddelde. ‘Een
deel van Drogenbos ligt in de Zennevallei, die loopt van Halle tot Vilvoorde. Deze zone is vroeg geïndustrialiseerd en kent nu relatief meer problemen van werkloosheid en zo meer. Daardoor zijn de inkomens er lager’, verklaart Filip. De toevlucht aan rijke inwijkelingen zorgt voor een grote druk op de krappe woningmarkt. ‘De meeste woningen in de Rand dateren uit de periode tussen de Tweede Wereldoorlog en de crisis van de jaren tachtig. Sinds 1981 wordt er veel minder bijgebouwd en nieuwbouw komt er bijna helemaal niet meer bij.’ Er is dan ook nog amper plaats. In Vlaanderen is gemiddeld 26,6 % van de oppervlakte bebouwd. In Linkebeek is dat 48 %, in Wemmel 55 %, in Wezembeek-Oppem 68 %, in Kraainem 72 %, in Drogenbos zelfs 84 %. Sint-Genesius-Rode scoort 43 %, maar daar wordt heel wat oppervlakte ingenomen door het Zoniënwoud.
Rand-Nieuws
Torenhoge prijzen De torenhoge woningprijzen zijn dus het logische gevolg van het spel van vraag en aanbod. ‘Terwijl je aan de rand van de provincie, in Zoutleeuw, amper 71 euro voor een vierkante meter bouwgrond betaalt, betaal je in Kraainem 505 euro. In Linkebeek is 74 % van de verkochte woningen duurder dan 400.000 euro, weten de onderzoekers. De prijsevolutie toont bovendien dat de prijsstijgingen zich de jongste jaren blijven doorzetten. Ook de huurmarkt is duur. De mediaanhuurprijs in Vlaams-Brabant bedraagt 549 euro per maand, maar in Wezembeek-Oppem is dat 950 euro, in Kraainem 866 euro, in Sint-Genesius-Rode 827 euro en in Linkebeek 711 euro. Bovendien tellen de faciliteitengemeenten relatief veel huurders. Drogenbos telt het laagste aantal huiseigenaars van Vlaams-Brabant: amper 55 % van de inwoners is eigenaar van zijn huis. Het Vlaamse gemiddelde is 72,7 %. Van een daling van de woningprijzen of een lagere vraag door de economische crisis lijkt weinig sprake. Wel positief is dat de Rand gemiddeld relatief veel sociale woningen telt. Het Vlaamse gemiddelde is 5,5 sociale huurwoningen per 100 inwoners. Wezembeek-Oppem zit aan 7,6 %, Drogenbos aan 5,9 %. Linkebeek, Sint-Genesius-Rode en Wemmel scoren dan weer veel lager dan het gemiddelde. Wonen in eigen streek Kunnen jongeren met deze prijzen nog een woning in eigen streek vinden? De vraag stelt zich al decennia, maar de sociale verdringing lijkt niet te keren. Het concept ‘wonen in eigen streek’, opgenomen in het decreet grond- en pandenbeleid, zou een antwoord moeten bieden. Het decreet verbindt voorwaarden aan de verkoop van bepaalde gronden in deze ‘dure’ gemeenten, zodat mensen met een band met de gemeente voorrang krijgen. In Vlaams-Brabant gaat het om 27 gemeenten. In 2012 werden er amper 32 dossiers behandeld, in 2011 49 en in 2010 136. In de faciliteitengemeenten werden tot nu toe 16 projecten volgens het principe ‘wonen in eigen streek’ verkocht. Vlabinvest is een ander instrument. Dit investeringsfonds van de Vlaamse overheid verhuurt of verkoopt woningen en gronden aan inwoners die zelf geen eigendom hebben en die niet te veel verdienen. Inwoners met een band met de gemeente krijgen voorrang. In het werkjaar 2011 kwamen er via Vlabinvest 43 woningen bij in Drogenbos, Grimbergen en Sint-Pieters-Leeuw. Het project in Drogenbos is een huurproject in de Kuikenstraat, in samenwerking met de Gewestelijke Maatschappij voor Volkshuisvesting. Het bestaat uit 19 appartementen. 2 appartementen zijn gefinancierd door Vlabinvest en de 17 andere zijn sociale huurappartementen. Eind 2011 had Vlabinvest in totaal 478 woningen gerealiseerd, al dan niet in samenwerking met sociale woningmaatschappijen. In de faciliteitengemeenten ging het om 19 in Drogenbos, 47 in Sint-Genesius-Rode, 8 in Wemmel en 34 in Wezembeek-Oppem. In maart 2012 keurde de Vlaamse Regering de spelregels goed voor de oprichting van een ‘rollend grondfonds’, de meest recente maatregel. Dit financieringsfonds met 50 miljoen euro startkapitaal moet strategische gronden aankopen in gebieden met een bijzondere behoefte. In Vlaams-Brabant komen 48 gemeenten in aanmerking, de zes faciliteitengemeenten inbegrepen. Bart Claes
BUURTEN is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Boesdaalhoeve en vzw ‘de Rand’. Buurten komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. Redactie Sofie Decorte, Jan Decuypere, Greet Lebleu, Anne Sobrie, Johan Stoffels, Pascal Velkeneers Eindredactie Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel,
[email protected] Hoofdredactie Geert Selleslach, 02 456 97 98,
[email protected] Redactieadres GC de Boesdaalhoeve, Hoevestraat 67, 1640 Sint-Genesius-Rode tel. 02 381 14 51, fax 02 381 11 34
[email protected], www.deboesdaalhoeve.be Verantwoordelijke uitgever Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel Voor info, tickets en reserveringen Pascal Velkeneers en Sandra Meert (onthaalmedewerkers), Pieter Moens (stafmedewerker) en Sofie Decorte (centrumverantwoordelijke). Openingsuren: maandag van 13.30 tot 20.00 uur, andere weekdagen van 9.00 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17.00 uur. Buurten wordt ondersteund door de afdeling SintGenesius-Rode/Beersel van de Orde van den Prince. Verhuis je uit Sint-Genesius-Rode en wil je op je nieuwe adres gratis buurten blijven ontvangen? Dat kan! Speel je toekomstige adres door aan GC de Boesdaalhoeve en we zorgen voor een maandelijks exemplaar in je brievenbus. 15
activiteitenkalender Wanneer
Wie / Wat
Waar
info
6 15.15
UPV Zoniën-West Prettige woonomgeving voor senioren
De Boomgaard
02 305 66 02
7 13.30
Femma Rode Gourmetburgers (ook om 19.30 uur)
Ons Parochiehuis
02 381 20 64
10 20.00 Pierced / Slotshow Pierced
CC de Meent
02 359 16 00
12 10.45
Catechesegroep H. Genesius / H. Vormselviering
H. Genesiuskerk
0473 63 33 13
13 19.00
Catechesegroep H. Genesius / Dankviering
H. Genesiuskerk
0473 63 33 13
14 13.30
Femma Rode / Creanamiddag
Ons Parochiehuis
02 380 59 20
15 14.00
Femma De Hoek Bezoek orchideeënkwekerij (inschrijven verplicht)
Overijse
02 358 14 71
15 19.30
Femma Rode / Rokjes à la Madame Zsa Zsa
Ons Parochiehuis
02 305 75 33
22 19.00
Femma De Hoek / Marokkaans koken
Parochiehuis De Hoek
02 358 14 71
22 19.30
Femma Rode / Rokjes à la Madame Zsa Zsa
Ons Parochiehuis
02 305 75 33
24 20.00 ap-Art / Vernissage tentoonstelling
CC Wauterbos
02 380 59 20
25 14.00
CC Wauterbos
02 380 59 20
Mei
ap-Art / Tentoonstelling (tot 18 uur)
25 20.30 Natuurpunt Rode / Koesterburen: avondwandeling Kerk De Hoek
0474 01 47 14
26 10.00
02 380 59 20
ap-Art / Tentoonstelling (tot 18 uur)
CC Wauterbos
28 09.00 Provincie Vlaams-Brabant / Provinciale Sporteldag Sportcentrum Heverlee www.sportoverlegrode.be 29 13.30
Davidsfonds / Bezoek Audi-fabriek
Vorst
02 305 75 33
31 10.00
Femma Rode / Bedrijfsbezoek: Dedecker
Toonzaal Steenweg naar Halle
02 380 59 20
JUNI 1-2
H. Genesiuskoor / Koorreis
02 380 62 76
2 13.00
Provincie Vlaams-Brabant / Kinderhoogdag
GC de Boesdaalhoeve
www.kinderhoogdag.be
3 15.15
UPV Zoniën-West Informatie vinden op het internet
De Boomgaard
02 305 66 02
4
Sportregio Zuidwest Rand Sportdag voor personen met een handicap
Affligem
www.sportoverlegrode.be
4 13.30
Femma Rode / Creanamiddag
Ons Parochiehuis
02 380 59 20
Jeugdig circustalent in de Boesdaalhoeve De circusstage in de Boesdaalhoeve lokte dit jaar opnieuw zestig enthousiaste deelnemertjes. Het jonge geweld leerde gedurende een week alle mogelijke circustechnieken. Van koorddansen over acrobatie tot fantasieschilderen: de gekste disciplines passeerden de revue. De week eindigde met een geslaagde slotshow voor de ouders van de nieuwbakken circusartiesten.