Buurtcommunities: zorg van onderop Interview met Mellouki Cadat over DoeDemocratie artikel -‐ 17 maart 2015 Pakhuis De Zwijger in Amsterdam organiseert op maandag 23 maart samen met de Indische Buurt Communities, Kracht in NL en Movisie de negende Buurtcommunities bijeenkomst: Zorg van onderop. Vanuit Movisie is adviseur én actieve burger Mellouki Cadat al twee jaar betrokken bij deze succesvolle bijeenkomsten. Een interview met Cadat over Buurtcommunities en zijn passie voor Doe-Democratie. Wat gaat er op 23 maart bij Buurtcommunities #9 gebeuren? Mellouki Cadat: ‘We verwachten tien tot twintig groepen burgers die zich bezig houden met informele zorg. Ze vertellen elkaar wat ze doen. Het gaat dus over zorg die door burgers wordt gegeven. Het Odensehuis Amsterdam, de winnaar van de derde Movisie Participatieprijs, komt bijvoorbeeld, evenals zeven stadsdorpen en de Wijzelf Zorgcoöperatie. Bij Wijzelf Zorgcoöperatie zagen oudere burgers dat de zorg in de eigen buurt minder werd en ze namen het heft in eigen handen. Bij dit soort informele zorg zie ik wel een opmerkelijke paradox: in een tijd dat de verzorgingsstaat zich terugtrekt en burgers initiatieven nemen, krijgt die informele zorg toch weer een formele vorm zoals bij de zorgcoöperaties. Beide vormen van zorg lopen steeds meer met elkaar op. Althans dat is de uitdaging. Op 23 maart gaat het in ieder geval niet om professionele zorgaanbieders. We verwachten zo’n 150 aanwezigen. Maar we koesteren de geheime ambitie om het recordaantal bezoekers (ruim 220 mensen die afkwamen op het thema over online zorgplatforms) te verbreken.’ Hoe is Buurtcommunities ontstaan?
‘Uit een ontmoeting tussen Pakhuis-programmamanager en -strateeg Joachim Meerkerk en een paar actieve burgers uit de Amsterdamse Indische Buurt. Meerkerk kwam op bezoek bij Buurthuis de Meervaart op zoek naar burgers voor een wijksafari in het kader van een kennisdag Wijkaanpak van woningcorporaties. Firoez Ramin Azarhoosh, trekker van De Meervaart, en ik spraken met hem, maar we gaven aan niet alleen als illustratie van overheidsprojecten te willen worden gebruikt. We stelden voor om ook een bijeenkomst vanuit de burgers zelf te organiseren. Joachim zei meteen: doen. En stelde voor om een programma te gaan trekken. Buurtcommunities was dus binnen een kwartier rond. De werkwijze: een kernredactie waar de burgers aan het stuur staan. In ons geval werd dit de Indische Buurt Communities. Daarbij als faciliterende partners: Pakhuis de Zwijger en Movisie. Later kwam het gangmakersnetwerk Kracht in NL erbij. Wij werken samen met gesloten beurzen. Bij de eerste bijeenkomst over community-leiders kwamen meteen 100 mensen. Wie zijn die leiders? Waarom werpen ze zich op? Wat zijn hun dilemma’s? Een dilemma bleek bijvoorbeeld de tijdsinvestering die het kost, maar ook wat gebeurt er als een leider wegvalt? Bij de derde bijeenkomst was het voor De Zwijger duidelijk dat we door zouden gaan. Ten eerste omdat het laten programmeren van bijeenkomsten door gewone buurtbewoners een noviteit was. Een must voor een innovatiecentrum als De Zwijger die een voelspriet onder stadmakers in de samenleving wil hebben. De tweede reden was de grote opkomst. De kleine zaal van De Zwijger zit altijd vol en sinds afgelopen najaar vinden de bijeenkomsten vaak in de grote zaal plaats. Normaal komen er bij Pakhuis de Zwijger voornamelijk ambtenaren, bestuurders en professionals, dus de diploma-elite van Evelien Tonkens c.s. en nauwelijks burgers. Bij de Buurtcommunities zijn het juist voornamelijk burgers.’ Waarom komen hier voornamelijk burgers op af? ‘Dat neem ik waar. Ik heb geen verklaring. Blijkbaar vinden ambtenaren het minder interessant als burgers zelf iets organiseren. Maar we oogsten wat we willen oogsten. Het was de opzet dat de probleemeigenaren, de actieve burgers zouden komen. Dat was ook heel interessant voor Pakhuis de Zwijger. Zo bereiken ze een nieuw publiek. Je ziet dat actieve allochtone Amsterdammers nu opeens naar De Zwijger komen. Het publiek verkleurt een beetje.’ Met wie organiseer je Buurtcommunities? ‘Het team is als kernredactie georganiseerd. Het bestaat uit Esma Salama, een Marokkaans-Nederlandse sociaal ondernemer en directeur van de stichting Interculturele Participatie en Integratie, Redouane Amine van de
Jongeren Community Amsterdam Oost die de debatten modereert, Paul Basset van Kracht in Nederland (oorspronkelijk ook met Birgit Oelkers), Joachim Meerkerk vanuit Pakhuis de Zwijger en ik vanuit Movisie. Daarnaast hebben we elke keer gasten in het team vanuit de communities. Bij elke nieuwe bijeenkomst vragen wij betrokken burgers die actief zijn op de thematiek. Esma en Redouane ken ik uit de Indische buurt. Het is leuk om te zien hoe Esma nu wordt uitgenodigd voor een startbijeenkomst voor stadsmakers en hoe Redouane zich ontwikkelt van een jongen uit een Vogelaarswijk tot een debatleider met een droom: ‘net zo goed als Ruben Maes worden’.’ Wat betekent Doe-Democratie voor jou persoonlijk? ‘Face-to-face contact met de ander in mijn directe omgeving, in mijn buurt. Uit dat directe contact ontstaat wederzijdse herkenning, de wens om iets te doen op straat, in de buurt, op het portiek. Dat doen is nooit willekeurig, maar is samen plezier beleven aan het leven in de buurt. Tot het met elkaar een vuist maken voor een betere buurt. Dat gebeurt via veel gesprekken, met elkaar, met instituties, met het stadsdeel. Samen ontwikkel je ideeën, samen bedenk je oplossingen. Door te co-creëren schep je samen een betere buurt.’ Buurtcommissies #9: zorg van onderop Hoe organiseren buurtcommunities zorg? Met o.a. het Odensehuis, Doorstroom-Home, Wijzelf Zorgcoöperatie en een markt met zorginitiatieven. 23 maart, 20 uur, Pakhuis De Zwijger, Grote Zaal. Toegang: gratis. Reserveren: website Pakhuis Amsterdam.