Nummer 3, december 2014
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland Nieuwsbrief over afvalwater en wat daar allemaal bij komt kijken.
Limburgse primeur:
Start Basisrioleringsplan op zuiveringskringniveau Limmel In dit nummer:
Hans Erenstoont de planning van alle projecten
Nieuwe informatietechnologie maakt het mogelijk om op zuiveringskringniveau een basisrioleringsplan te maken. Basisrioleringsplannen per kern of gemeente zouden dan in de toekomst overbodig kunnen zijn. Limmel heeft hiermee de Limburgse of wellicht ook landelijke primeur. In het samenwerkingsverband Maas en Mergelland zijn in het verleden drie OAS-studies uitgevoerd. De laatste OAS-studie Heugem-Limmel is in 2007 afgerond. De studies hebben geresulteerd in een maatregelenpakket. Een deel van de maatregelen zijn de zogenaamde no regretmaatregelen, maatregelen die onafhankelijk van de andere partijen zonder
risico voor desinvesteringen kunnen worden uitgevoerd. Daarnaast zijn er ook maatregelen die, door ze gezamenlijk op te pakken, tot kostenbesparing leiden. Een aantal no-regret maatregelen is in de tussentijd al uitgevoerd. De gezamenlijke maatregelen zijn echter nog niet opgepakt. In de afgelopen tijd hebben in diverse gemeenten nieuwe ontwikkelingen plaatsgevonden die een relatie hebben met de riolering zoals het A2 project in Maastricht en afkoppelprojecten op diverse locaties. Daarnaast zijn er twijfels over de actualiteit van de gegevens die destijds bij de OASstudies zijn gebruikt om het maatregelenpakket te bepalen.
• Limburgse primeur: Start Basisrioleringsplan op zuiveringskringniveau Limmel • Waterschappen en gemeenten gaan samenwerken tegen wateroverlast • WML monitort grondwater voor Maastricht • Maak je tuin waterklaar • Meer groen nodig in stedelijk gebied om wateroverlast tegen te gaan • Expertmeeting Water en Ruimte geslaagd • Hoe omgaan met afvalwater in het buitengebied? • Even voorstellen: Jan-Willem Westra, provinciaal coördinator waterketen • Gratis app: Huisje Boompje Beter • Film samenwerking afvalwaterbeheer goed voorlichtingsinstrument • Bestuurlijk kader Samenwerking Afvalwater Maas en Mergelland • Overzicht verloop projecten • Bijlage: Planning van de projecten 1
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Controlescan gegevens Om deze twijfels weg te nemen heeft het samenwerkingsverband Maas en Mergelland de gebruikte gegevens aan een controle(quickscan) onderworpen. De conclusie luidt dat de kwaliteit van de gegevens onvoldoende is of zodanig afwijkt van de gegevens die gebruikt zijn bij de OAS-studie dat een nieuwe berekening noodzakelijk is. Inmiddels is het mogelijk om een dergelijke berekening op zuiveringskringniveau uit te voeren op het detailniveau van een basisrioleringsplan(BRP). We spreken voortaan dan ook over een basisrioleringsplan op zuiveringskringniveau. Basisrioleringsplannen per kern of gemeente zouden dan in de toekomst overbodig kunnen zijn. Het is de eerste keer in Limburg (wellicht in Nederland) dat dit thema op deze manier wordt aangepakt.
Kikker en BRP Limmel Er wordt gestart met het BRP Limmel. Op deze zuiveringskring zijn de gemeente Eijsden-Margraten, Maastricht, Meerssen en Valkenburg aan de Geul uit het samenwerkingsverband Maas en Mergelland aangesloten. Daarnaast zijn ook de Parkstadgemeenten Voerendaal en Nuth met een klein gedeelte van hun riolering op deze zuiveringskring aangesloten. De overige zuiveringskringen binnen Maas en Mergelland worden op enige termijn ook opgepakt en kunnen putten uit de ervaring die bij BRP Limmel worden opgedaan. Parallel hieraan is een aantal maanden geleden gestart met het gebruik van “Kikker”, een rioolbeheerpakket. Vrijwel alle “oude” gemeentelijke gegevens zijn nu opgeslagen in één gezamenlijk beheerbestand. Er is al met de oude gegevens gestart. Enerzijds als toets of Kikker de verschillende beheerpakketten op een goede manier aan kan en anderzijds om ervaring op te doen in het gebruik van het pakket. Alle gemeenten in het samenwerkingsverband zijn op dit moment aan de slag met een nieuwe inventarisatie van hun rioleringsgegevens. De nieuwe gegevens worden verwerkt in Kikker. Het beheerbestand in Kikker zal als algemene basis worden gebruikt om het rekenmodel te maken. Het BRP wordt pas gestart als die gegevens volledig op orde zijn. Op dit moment is de verwachting dat we in het eerste kwartaal van 2015 kunnen starten met het BRP.
2013
2014
2015
2016
2017
23. + 24. Grondwatermeetnet 25. Relatie RO - watertoets 12. Moederbestek
Regenwaterstructuurkaart M&M
16. + 17. (Beoordelen) R&I
13. Onderhoud 18. Meetplan Quickscan
AWP M&M 2013-2017
19. Uitgangspunten BRP
22. Eén database (beheermodel)
21. Databeheer
BRP (rekenmodel)
2. KRW
20. BRP M&M (rapport)
8.Normering buffers
3. Maatregelen AWA
10. Financiële uitgangspunten
11. AWP / vGRP M&M 2017
Incl. actualiseren kostenparagraaf vGRP’n Logische toets Qtheorie - Qgemeten
27. Rioolvreemd water
7. juridisch instr. lozing Doorkijk bui 10
28. Klimaatadaptatie
9. Contacten over de (lands)grens 30. Omgang IBA’s 26. Duurzame onkruidbestrijding 29. Pilot nieuwe sanitatie Doorlopende projecten 1. Communicatie + 6. Voortgang M&M + 14. Afkoppelambities + 15. Vervangen vs. relinen
Klik hierboven voor een vergroting van dit schema
Repeterend Om de noodzakelijke continuïteit te waarborgen krijgt het BRP op zuiveringskringniveau een repeterend karakter. Door wijzigingen in transportsysteem en/of het gemeentelijke stelsel, maar ook voor nieuwe ontwikkelingen op het gebied van afvalwater kan het noodzakelijk en/of kostenbesparend zijn dat er op basis van die nieuwe informatie een nieuwe berekening wordt “gedraaid”. Voorwaarde voor het efficiënt kunnen draaien van een nieuwe berekening is dat het databeheer op orde is. Hieraan geven we binnen Maas en Mergelland hoge prioriteit. Dit is immers de basis waar we van uit moeten gaan. Deze basis moet valide zijn. Meer informatie? Bel of mail Hans Erens, afdeling Beleid Onderzoek en Advies van Waterschap Roer en Overmaas,
[email protected], tel. 046-4205700.
•
In het eerste kwartaal van 2016 zal het eerste BRP Limmel van de band rollen.
2
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Waterschappen en gemeenten gaan samenwerken tegen wateroverlast Gemeenten in Zuid- en Midden-Limburg en Waterschap Roer en Overmaas gaan de komende maanden samen aan de slag om wateroverlast door hevige buien, tegen te gaan. Deze intentie bekrachtigden wethouders en waterschapsvoorzitter Jan Schrijen op 29 oktober jongstleden tijdens de bestuursconferentie ‘Donkere wolken boven Limburg’. Op korte termijn brengen ze samen knelpunten en mogelijke oplossingen per gemeente in kaart. Wateroverlast gezamenlijk aanpakken “Veel inwoners van Limburg hebben de afgelopen zomer te kampen gehad met wateroverlast, veroorzaakt door zware regenbuien. Als gevolg van klimaatverandering komt dit in de toekomst vaker voor. Deze problemen kunnen grotendeels voorkomen worden, maar daarvoor zullen we als gezamenlijke overheden op korte termijn sámen de handen uit de mouwen moeten steken. Ik ben dan ook blij dat de gemeenten en het waterschap de intentie om wateroverlast samen op te pakken, nu hebben vastgelegd”, aldus waterschapsvoorzitter Jan Schrijen.
Knelpunten in kaart De belangrijkste uitkomst van de bestuursconferentie is het instellen van een kernteam ‘Water en ruimtelijke ordening’, bestaande uit afdelingshoofden Ruimtelijke Ordening van gemeenten en waterschap. Dit team brengt integraal in kaart waar wateroverlast nu al een probleem is en wat mogelijke oplossingen hiervoor zijn. Daarnaast wordt gewerkt aan een plan van aanpak om nieuwe knelpunten te voorkomen door bij de ontwikkeling van ruimtelijke plannen al vanaf het eerste moment rekening te houden met water. Hier hoort ook bewustwording bij burgers bij.
Meer ruimte voor water Over een halfjaar zijn de knelpunten en oplossingen onderwerp van gesprek tijdens een volgende bestuursconferentie en kunnen afspraken worden gemaakt over maatregelen tegen wateroverlast. “Gezien de heftiger buien die we verwachten door klimaatverandering,
weten we dat de oplossing niet ligt in grotere riolering. De oplossingen liggen in inrichting van steden en dorpen: hoe kunnen we in bebouwd gebied meer ruimte voor water creëren. Daar gaat het kernteam de komende maanden mee aan de slag”, aldus Wouter Müller, afdelingshoofd Beleid, Onderzoek en Advies van Waterschap Roer en Overmaas.
Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie De gezamenlijke aanpak door gemeenten in Zuid- en Midden-Limburg en het waterschap is een uitwerking van de landelijke Intentieovereenkomst Ruimtelijke Adaptatie. Deze werd op 9 oktober jl. gesloten tussen Rijk, provincies, waterschappen, gemeenten en marktpartijen. Algemene Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie is een onderdeel van het landelijke Deltaprogramma en onderstreept het belang van een goede en vroegtijdige samenwerking tussen overheid en markt bij het (her) ontwikkelen van gebieden. Overheden vragen extra aandacht voor voldoende ruimte voor water, gezien de verwachte heftigere buien in de toekomst. De deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie bevat plannen voor de bouw en inrichting van het landschap. En vooral de manier waarop dit gebeurt. Het voorstel is om bij bouwplannen beter te kijken naar de gevolgen van overstromingen en wateroverlast. En hoe het in de stad koel blijft in heel warme zomers. Dat wordt steeds belangrijker als het klimaat verandert.
•
3
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
WML monitort grondwater voor Maastricht Sinds 2008 is de gemeentelijke zorgplicht voor het treffen van maatregelen om nadelige gevolgen van de grondwaterstand zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken opgenomen in de Wet gemeentelijke watertaken. Gemeente Maastricht (Gerard Wijnands) vroeg WML om hulp met het opzetten en beheren van een gemeentelijk grondwatermeetnet. Een kolfje naar de hand van de grondwaterspecialist. In Maastricht zijn er verschillende partijen die peilbuizen voor de grondwaterstand inrichten en uitlezen. Dat zijn niet alleen de gemeente, maar ook WML, Provincie Limburg, diverse industrieën en bijvoorbeeld de bouwer van de A2-tunnel Avenue2. Peter van Diepenbeek, specialist hydrologie: “Het ligt voor de hand dat je dan gaat kijken naar samenwerking. WML leest de peilbuizen al uit voor het A2-tunnel project en heeft de hydrologische expertise in huis om een grondwatermeetnet op te zetten en te beheren. Ook kunnen we een meerwaarde bieden in analyse en rapportage. Dus niet alleen winst qua efficiency, maar ook voor wat betreft advies. Daarmee kan de gemeente vragen van inwoners beantwoorden, maar ook waarschuwen voor het geval er problemen kunnen ontstaan.” Maastricht heeft in eerste instantie gekozen voor een meetnet in de lager gelegen gebieden van de gemeente. Ralf Knubben (accountmanager): “WML heeft twee varianten aangeboden aan Maastricht: een variant met dekking over de hele gemeente en een wat beperktere variant voor de lager gelegen gedeelten waar grondwater sneller problemen kan veroorzaken. We weten dat
Peter van Diepenbeek (links), specialist hydrologie, en Ralf Knubben, accountmanager. het grondwater in de hoger gelegen gedeelten zo’n 20 à 30 meter onder maaiveld staat. Daarom hebben we in eerste instantie gekozen om een meetnet in te richten ten Oosten en Westen van de Maas, in wijken als Scharn, Heugem, de Heeg, Centrum en Jekerdal. Maastricht is de eerste gemeente waar we deze dienst aanbieden. Vanuit de ontzorgingsgedachte bieden we die natuurlijk ook graag aan andere gemeenten aan.”
•
Interesse in aanleg en beheer van een grondwatermeetnet in uw gemeente? Neem vrijblijvend contact op met WML: Ralf Knubben – 06 11769312 /
[email protected]
Bestuurlijk overleg op 8 december 2014 in Maastricht Op maandag 8 december vindt er in het stadhuis van Maastricht bestuurlijk overleg plaats. Bestuurders van alle samenwerkende 7 gemeenten in het gebied van Maas en Mergelland, Waterschapsbedrijf Limburg, Waterschap Roer en Overmaas en Waterleiding Maatschappij Limburg komen samen om te overleggen over de vorderingen in het project en de voor de komende jaren noodzakelijke strategische keuzen. Verder staan
beheeraspecten en een beknopte voortgang van de diverse projecten op de agenda. Meer in het bijzonder wordt er stil gestaan bij de vormgeving van het BRP, een thema dat in de samenwerking in 2015 een spilfunctie heeft en van bijzondere betekenis is. In de volgende nieuwsbrief vindt u hierover informatie terug.
•
4
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Maak je tuin waterklaar Last van water én droogte We krijgen vaker te maken met hevige neerslag. Dit zorgt voor extra wateroverlast. Borrelende toiletten, straten die blank staan, ondergelopen kelders, milieuvervuiling, vuil rioolwater in sloten én onnodige zuivering van schoon water; het wordt meer regel dan uitzondering als we niet ingrijpen. Daarnaast kennen we periodes van langdurige droogte met als gevolg verdorde tuinen en akkers. Maar ook percelen die weken lang blank staan omdat het dagenlang blijft regenen. Omdat het grondwater de komende jaren verder zal dalen, helpt het om na te denken over oplossingen. Wateroverlast en watertekort kun je vaak met eenvoudige middelen oplossen. Maak je tuin Waterklaar!
Anders omgaan met regenwater Gemeenten, samen met waterschappen, nemen allerlei maatregelen om wateroverlast in woonwijken te voorkomen. Maar alleen met hulp van de inwoners zelf, kan er écht een verschil gemaakt worden. Want ook al heb je zelf (nog) geen wateroverlast of last van droogte in je tuin, de afvoer van jouw water heeft wel degelijk invloed op de wateroverlast bij anderen in je wijk. Vooral in de lagergelegen delen. Alleen door met z’n allen anders om te gaan met regenwater kunnen we problemen voorkomen en besparen op kosten.
Heel veel tips op www.waterklaar.nl De campagne Waterklaar is een initiatief van Waterpanel Noord om samen met de inwoners, nu en in de toekomst, wateroverlast te voorkomen, problemen van verdroging te verminderen en de waterkwaliteit te verbeteren. Met het project Waterklaar geven gemeenten en waterschappen in Noord- en Midden-Limburg invulling aan het landelijke initiatief ‘Ons Water’. De aandacht ligt bij Waterklaar nadrukkelijk op de noodzaak van samenwerking tussen overheden en inwoners. Meer informatie is te vinden op www.waterklaar.nl en via twitter @WaterpanelNoord.
•
5
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Meer groen nodig in stedelijk gebied om wateroverlast tegen te gaan Om te voorkomen dat Nederland in de nabije toekomst geregeld met wateroverlast door extreme regenval wordt geconfronteerd, is het belangrijk om aandacht te geven aan meer groen in het stedelijk gebied. Dat stelt Joop Spijker, onderzoeker bij Alterra, het kennisinstituut voor de groene leefomgeving van Wageningen UR. De meeste problemen bij hevige regen doen zich voor in steden, waar groen steeds vaker plaats heeft gemaakt voor stenen. Dat zorgt ervoor dat een grote hoeveelheid water niet de grond in kan. Het is van groot belang dat er meer groen wordt gecreëerd, stelt Spijker. Via groene daken, straatbomen, tuinen en stadsparken kan het water gemakkelijker de bodem in trekken. Wanneer parken deels worden verlaagd kan men er voor zorgen dat het water vooral daar naar toe trekt, waardoor overlast op de weg en bij huizen beperkt kan blijven. Verder zal er ook geïnvesteerd moeten worden in rioleringen. Het huidige rioolstelsel kan enorme hoeveelheden water niet aan.
Spijker pleit tevens voor de aanleg van extra wadi’s, voorzieningen voor de infiltratie van regenwater in de bodem. Bij zeer zware regenval kan hierin veel water worden opgenomen en afgevoerd. Bij een lange periode van droogte kunnen bomen en planten juist gebruik maken van het water dat dan nog in de grond zit. Extra groen in de stad is tevens een belangrijk voor verkoeling in perioden met extreme hitte, stelt de Alterra-onderzoeker. “Hoe groener de plek, hoe koeler het tijdens een hittegolf ‘s avonds wordt. Doordat de huidmondjes van planten ‘s avonds opengaan, verdampt er veel water, wat tot verkoeling leidt. In een buitengebied kan het wel 8 graden kouder zijn dan in de stad.”
•
Bron: Metro
Susteren in de Mehre
6
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Expertmeeting Water en Ruimte geslaagd Afgelopen zomer vond een succesvolle expertmeeting “water en ruimte” plaats. Dagvoorzitter Reneé Kuppers van de gemeente Meerssen heette ruim 20 mensen vanuit de deelnemende organisaties in de samenwerking afvalwaterketen Maas en Mergelland welkom in een waterrijke omgeving: het Geusseltbad te Maastricht. Doel van de middag was om kennis en praktijkervaringen uit te wisselen tussen mensen met een verschillende achtergrond (ruimtelijke ordening, riolering- en watersysteem) zodat “Water en Ruimte” op een optimaler wijze geïntegreerd kan worden in o.a. ontwikkelings – en herstructureringsplannen. Water en klimaat De klimaatadaptatie en de (water)opgaven die ons in de nabije toekomst te wachten staan werden belicht. Water zal hierin vanwege een toename in de regenintensiteit zeker een belangrijke plaats krijgen waarbij het van belang is dat “water” vroegtijdig op de agenda word geplaatst om alle kansen bij een ontwikkeling of herstructurering van de openbare ruimte te benutten. Vervolgens werd aan de hand van de resultaten van een gehouden enquête de samenwerking tussen de gemeenten en het waterschap toegelicht. Hieruit blijkt dat de samenwerking nog kan verbeteren door met name vroeg in de planfase ruimtelijke- en watersysteemzaken over en weer te informeren en af te stemmen.
Verbetering woon- en leefklimaat Aan de hand van enkele voorbeeldprojecten (de herstructurering centrum Simpelveld met daarin prominent een herinrichting van de Eijserbeek, de reconstructie van N595 te Wijlre en nog enkele kleine projecten in de gemeente Gulpen-Wittem) werd aangetoond hoe belangrijk het is dat water vanaf de start van projecten wordt meegenomen. Op deze wijze kan ruimte voor water opgenomen worden in bestemmingsplannen. Indien water (te) laat wordt opgepakt kunnen kansen worden verspeeld ten aanzien van een optimale (her)inrichting. Water verhoogt immers het woon- en leefklimaat en verhoogt de natuur- en belevingswaarden.
van Maastricht is het van belang dat het overtollige regenwater op een verantwoorde wijze wordt verzameld en getransporteerd naar grotere watersystemen. De ruimte voor de zogenaamde haarvaten die hiervoor zorg kunnen dragen dienen ook in een structuurvisie en later in de bestemmingsplannen goed verankerd te worden. Dit geldt voor alle kernen binnen onze wijken en dorpen. Het is derhalve van belang dat alle gemeenten in samenwerking met het waterschap een structuurvisie of regenwaterstruktuurkaart (laten) opstellen. Tot slot vond er een excursie plaats rondom de Geusselt waarin de wateropgave in breedste zin des woords een duidelijk centrale rol heeft gespeeld. Ook hier is de gemeente Maastricht samen met het waterschap vroegtijdig met elkaar opgetrokken. Hoe water in de ruimte met andere functies nadrukkelijk kan worden gecombineerd is hier duidelijk waar te nemen. Meer informatie is verkrijgbaar bij Wiel Pakbier van Waterschap Roer en Overmaas: tel. 046-420 57 62 of
[email protected].
•
In de presentatie over de structuurvisie van de gemeente Maastricht werd duidelijk dat water vanaf de beginfase serieus is meegenomen. In het sterk verstedelijkt gebied
7
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Hoe omgaan met afvalwater in het buitengebied? De nieuwe publicaties ‘Feitenonderzoek mechanische riolering’ en ‘Naar meer doelmatigheid bij IBA-systemen’ zijn evaluaties van het omgaan met afvalwater in het buitengebied. Gemeenten en waterschappen hebben aan het eind van de vorige eeuw met een flinke financiële inspanning afvalwatervoorzieningen in het buitengebied aangelegd. Sindsdien is de beheerfocus steeds meer verschoven naar grotere doelmatigheid. Wat betekent dat voor het beheer van de afvalwatersystemen in het buitengebied? Om hierin inzicht te krijgen, hebben STOWA en Stichting RIONED twee onderzoeken laten uitvoeren. Dit heeft geleid tot twee publicaties over de feiten met betrekking tot het omgaan met afvalwater in het buitengebied: ‘Feitenonderzoek mechanische riolering’ en ‘Naar meer doelmatigheid bij IBA-systemen’. Beide publicaties zijn met name voor beleidsmedewerkers stedelijk waterbeheer en rioleringsbeheerders bijzonder interessant.
Beleidsondersteunend document De twee publicaties vormen de basis voor een in 2015 te verschijnen beleidsondersteunend document met de werktitel ‘Keuzepalet beleid en aanpak afvalwater buitengebied’. Dit zal gaan over beleidsuitgangspunten, beleidsruimte en voor- en nadelen van te maken keuzes. Stichting RIONED en STOWA maken dit document in samenspraak met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de Unie van Waterschappen en het ministerie van Infrastructuur en Milieu.
•
• Lees de publicatie ‘Feitenonderzoek mechanische riolering’ • Lees de publicatie ‘Naar meer doelmatigheid bij IBA-systemen’
‘Feitenonderzoek mechanische riolering’ Deze publicatie bevat feiten over en ervaringen met drukriool- en vacuümstelsels, gebaseerd op een onderzoek van Grontmij bij twaalf gemeenten en twee onderhoudsbedrijven. De informatie is gericht op het functioneren, de kosten van aanschaf en beheer, de kwaliteit en de storingen van mechanische riolering. Omdat de steekproef relatief beperkt is, is het belangrijk de resultaten goed te vergelijken met uw eigen ervaringen. Dit geldt in het bijzonder voor het kostenplaatje. In het toerekenen van de kosten zijn grote verschillen tussen de deelnemende gemeenten geconstateerd. Ook varieert de manier waarop gemeenten de informatie over de werking van mechanische riolering vastleggen enorm. In het algemeen zijn gemeenten en bewoners wel tevreden over het functioneren van de riolering in het buitengebied.
‘Naar meer doelmatigheid bij IBA-systemen’ Voor deze publicatie heeft adviesbureau Welldra onderzoek gedaan naar het optimaliseren van beheer (inclusief onderhoud) van bestaande IBA-systemen. Het rapport bundelt feiten, ervaringen en ontwikkelingen op het gebied van IBA-systemen en -beheer. Hierdoor krijgt u inzicht in hoe de bestaande afvalwatervoorzieningen zo goed mogelijk te gebruiken zijn. Met de concreet uitgewerkte scenario’s kunt u zelf een doelmatige aanpak bepalen.
Rapport Stowa en Rioned
8
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Even voorstellen: Jan-Willem Westra, provinciaal coördinator waterketen In het landelijk Bestuursakkoord Water 2011 komen Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en drinkwaterbedrijven overeen om maatregelen te treffen om te komen tot een doelmatiger waterbeheer. Zij gaan zich inzetten voor een mooi, veilig, schoon gezond en duurzaam beheer van het watersysteem en de waterketen. Daarmee wordt de kwaliteit van het beheer vergroot tegen zo laag mogelijke kosten. De organisaties doen dat vanuit hun eigen verantwoordelijkheden waarbij de expertise en deskundigheid met elkaar wordt gedeeld en daardoor de kwetsbaarheid wordt verminderd. Om de betrokkenheid van de samenwerkingsprocessen van bestuurders, ambtenaren en managers een impuls te geven en te stimuleren hebben de organisaties in Limburg betrokken bij het waterbeheer de functie van provin-
ciale coördinator waterketen ingesteld. Tot 1 juni 2014 is die functie ingevuld door ing. Jan Roumen van Waterschap Peel en Maasvallei. Vanaf 1 juli wordt de parttime functie ingevuld door drs.ing. Jan-Willem Westra, werkzaam bij de gemeente Sittard Geleen. Jan-Willem, 63 jaar oud en geboren in Scheveningen, is als chemisch technoloog in 1976 gaan werken bij DSM in Geleen. In 1977 stapte hij over naar de Brandweer van Breda en werkte daar gedurende 22 jaar in diverse functies. In die periode volgde hij de studie bedrijfseconomie. In 2000 vertrok hij naar de toenmalige gemeente Sittard voor de oprichting van een gemeenschappelijk brandweerbureau in de Westelijke Mijnstreek. Vanaf 2006 is hij in de gemeente SittardGeleen werkzaam als interne interim manager voor diverse projecten en opdrachten. Hij werkte er onder andere als programmamanager bedrijfsvoering, afdelingshoofd Ruimtelijke ontwikkeling en zorgde voor verbetering van bedrijfsprocessen, oprichting afvalbedrijf RWM enz. Als provinciale coördinator wil hij zich vooral richten op een goed verloop van de regionale samenwerkingsprocessen en -indien nodig- bij stagnatie te stimuleren en te activeren.
•
Accountmanagement Om de contacten tussen Waterschap Roer en Overmaas en gemeenten te bevorderen en te stroomlijnen is er in 2011 op het gebied van stedelijk waterbeheer per samenwerkingsverband een accountmanager ingesteld.
De accountmanager is er om algemene vragen met betrekking tot stedelijk waterbeheer te beantwoorden. Specifieke vragen zal hij doorgeleiden naar de betreffende specialisten. Een accountmanager zorgt voor het leggen, onderhouden en beheren van de contacten met de gemeenten. Wiel Pakbier is accountmanager voor alle gemeenten van het samenwerkingsverband Maastricht-Mergelland: de gemeenten Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem, Maastricht, Meerssen, Simpelveld, Vaals en Valkenburg. Hij is bereikbaar via tel. 046-420 57 62 of
[email protected]
•
9
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Gratis app: Huisje Boompje Beter Met de Huisje Boompje Beter-app ziet u hoe u eenvoudig uw huis en tuin klimaatbestendig kunt maken. Bijvoorbeeld door isolerende begroeiing op een plat dak te planten. Dit zorgt er in de zomer voor dat het in huis niet zo warm wordt en in de winter zorgt het voor een extra isolatie laag. Dit is dus niet alleen goed voor het klimaat, maar ook voor uw portemonnee. Kijk voor meer informatie op www.huisjeboompjebeter.nl
Film samenwerking afvalwaterbeheer goed voorlichtingsinstrument Via youtube (http://www.youtube.com/watch?v=u9yKf6yQ_o) kunt u een inspirerende film bekijken over samenwerking op het gebied van afvalwaterbeheer. De film laat zien dat de betrokken overheidsorganisaties door samen te werken nog efficiënter en effectiever met belastinggeld omgaan, kosten besparen en zo de lastendruk voor burger zoveel mogelijk beperken. De film kan prima door elke partner gebruikt worden voor de communicatie over de afvalwaterprojecten naar burgers. U kunt de film linken via uw eigen website of het origineel opvragen bij Ruud van Heel van Waterschap Roer en Overmaas (
[email protected]) zodat u de film ook op uw eigen youtube-kanaal kunt uploaden.
•
10
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Bestuurlijk kader Samenwerking Afvalwater Maas en Mergelland
Naam
Charles van Melsen
Gerdo Van Grootheest
Piet Franssen
Ria Doedel
Guus Pelzer
Wiel Schleijpen
Jan Schrijen
Guido Houben
Armand Opreij
Juliette P. VerbeekBenink
Functie
Wethouder (tot 15 dec 2014, daarna volgt opvolging. Dhr Carlo Vankan is beoogd kandidaat wethouder voor deze portefeuille)
Wethouder
Wethouder
Directeur
Directeur
Wethouder, Loco-burgemeester
Voorzitter Waterschap Roer en Overmaas
3e Locoburgemeester
Wethouder, 4e Loco-burgemeester
Wethouder Wonen en Verkeer
Gemeentenaam
Valkenburg aan de Geul
Gemeente Maastricht
Gulpen-Wittem
WML
Waterschapsbedrijf Limburg
Simpelveld
Waterschap Roer en Overmaas
Meerssen
Eijsden - Margraten
Vaals
Portefeuille Fysiek Domein • Ruimtelijke ordening • Gebiedsontwikkeling • Planontwikkeling/ centrumplan • Grondgebiedszaken • Milieu en duurzaamheid • Natuur en landschap • Water • Verkeer en vervoer, A2-A79 • Volkshuisvesting • Gebouwenbeheer • Openbare werken • Monumenten en cultureel erfgoed
Wonen en Verkeer • Openbare ruimte: Openbare werken, Infra en Riool, Waterbeheer, Grondzaken • Natuur en Landschap: LOP-projecten, Natuuren landschapsontwikkeling • Verkeer • Monumenten en Immaterieel erfgoed • Projecten: - Uitbreidingsplan Heiligerweg
Portefeuil- Stedelijke ontwikkeling les en beheer
Ruimtelijke Ontwikkeling, Loco-burgemeester, Wonen, Natuur en Millieu Ruimtelijke Ontwikkeling en Volkshuisvesting, Grondbeleid/vastgoed, Milieu, Bouw. Woning Toezicht, Watermanagement, Monumentenzorg, Openbare werken (incl. speelplaatsen en buitendienst), Verkeer (incl. parkeerbeleid), Vervoer (openbaar vervoer), Evenementen en Markten, Accommodatiebeleid, Projecten: Revitalisering kern Gulpen Geularmen
Ik vind samenwerking op het gebied van afvalwater belangrijk omdat….
Ik vind samenwerking op het gebied van afvalwater belangrijk omdat water zich niet houdt aan gemeentegrenzen! Door projecten in deze sector in gezamenlijkheid en op een slimme en efficiënte manier aan te pakken verdienen we geld, doen we in regio geen zaken dubbel en heeft het milieu er bovendien ook nog baat bij. Het zou toch een gemiste kans zijn als we dit laten liggen.
Watersystemen stoppen niet bij gemeentegrenzen en dienen technisch in orde te zijn en goed op elkaar aan te sluiten. Een optimale situatie kan alleen bereikt worden door samen te werken. Samen knelpunten vaststellen en deze in gezamenlijkheid, gemeentegrens overschrijdend oplossen met als doel hogere effectiviteit en lagere kosten. Ook zal samenwerking door uitwisseling van kennis deskundigheid bevorderen. Kosten kunnen verminderen door kennis te delen en synergie te zoeken in personele inzet.
Door samenwerking worden betere resultaten bereikt tegen lagere kosten. Voor het Heuvelland is vaak maatwerk geboden. Samenwerking tussen Heuvelland gemeenten is dan essentieel. Door eensgezindheid kan meer worden bereikt.
• • • •
Strategie, Samenwerken in de waterketen, Duurzaamheid, Buitenland activiteiten, Asset Management, governance.
Ik vind samenwerking op het gebied van water belangrijk, omdat we gezamenlijk tegen lagere maatschappelijke kosten de noodzakelijke activiteiten in de waterketen kunnen uitvoeren. Dit kunnen we bereiken door kennis te delen, slim te investeren (op het juiste moment en op de juiste plek in de keten).
…wij samen een belangrijke maatschappelijke taak vervullen in het ontzorgen van burgers en bedrijven. Door het doelmatig transporteren van afvalwater en het zuiveren van dat water maken wij de omgeving om ons heen gezonder en duurzamer. Wij kunnen samen ongekende meerwaarde bieden aan de samenleving en ecosysteem. Door echt te gaan samenwerken, met meer daden dan woorden, en vaste patronen vanuit het verleden durven los te laten kunnen wij SAMEN bijdragen aan een behoorlijke kostenverlaging voor de burgers op korte termijn. P.S.: de vervangingswaarde van de riolering van alle Limburgse gemeenten en het waterschapsbedrijf Limburg (WBL) en de zuiveringsinstallaties van het WBL is een bedrag in de orde van grootte € 6,5 tot € 7 miljard.
Mobiliteit Sport Milieu Wonen en Ruimtelijke kwaliteit
…we door samen te werken van elkaar kunnen leren en daardoor betere producten kunnen leveren tegen lagere kosten.
…wij daardoor in staat zullen zijn om de kosten van transport en zuivering van huishoudelijk afvalwater te beheersen. Door goed samen te werken in het rioolbeheer en slim de investeringen van de verschillende overheden op elkaar af te stemmen kunnen wij de uitgaven beperken. Uiteindelijk zullen deze kosten minder stijgen. Burgers en bedrijven zijn dan minder geld kwijt aan de rioolheffing van de gemeente en de zuiveringsheffing van het waterschap. Bovendien verkleint een goede onderlinge samenwerking de kwetsbaarheid als gevolg van een gebrek aan beschikbaar technisch geschoold personeel. Daarenboven kunnen medewerkers in grotere verbanden kennis uitwisselen, van elkaar leren en door specialisatie een hogere kwaliteit en arbeidsvreugde realiseren.
Samen sta je sterker. Hierbij gaat het over zaken die de gemeentegrens overschrijden of versterking opleveren van het ambtelijk apparaat: Informeren burgers, opvang regenwater, achtervang regelen, expertise uitwisselen.
11
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Overzicht verloop projecten De regionale samenwerking is gestart met een opdrachtenreeks van 31 projecten. Daarvan is een deel inmiddels gereed of niet meer opportuun. Een ander deel gaat door in het kader van de BRP-aanpak. Deze projecten hebben een duidelijke onderlinge samenhang. Overige projecten uit de reeks komen in 2015 en later aan bod.
PROJECTEN AFGEVOERD 4
werken op een locatie is geen optie meer
31
vastleggen samenwerkingsovereenkomst met WML, is gedaan
PROJECTEN GEREED en AFGEWERKT 12
Kennisverspreiding bestekken en andere basisdocumenten is gedaan binnen het netwerk en geldt als doorlopend thema in trekkersoverleg
25
Afstemming van beleid gemeenten en Waterschap inzake RO en consequenties, is gebeurd
7
Sturen op consequenties toenemend verhard oppervlak, rapportage is gereed
26
Duurzaam onkruidbeheer rapportage is gereed
9
Water en de grens, rapportage is nagenoeg gereed, definitie van vervolgstappen is thans in bewerking
PROJECTEN ALS KERNTHEMA’S IN 2015, direct BRP GERELATEERD 2
Consequenties van de KRW
3
Uitwerking OAS capaciteit en kwaliteit in regionaal verband
10
Vergelijkbaar malen van financiële uitgangspunten voor heffingen
11
Afvalwaterplan integraal voor de regio
19
Uitwerking onderlinge vergelijkbaarheid van de BRP’s
21 &22
Databeheer modelplan en uitwerking
12
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Samenwerkingspartners (Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Colofon Deze nieuwsbrief is samengesteld door de werkgroep communicatie van Maas en Mergelland: Leon Frederix, Ruud van Heel (Waterschap Roer en Overmaas), en Edwin Hendriks (Waterleiding Maatschappij Limburg). Bijdragen voor de nieuwsbrief kunt u sturen naar:
[email protected].
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Planning van de projecten 2013
2014
2015
2016
2017
23. + 24. Grondwatermeetnet 25. Relatie RO - watertoets 12. Moederbestek
Regenwaterstructuurkaart M&M
16. + 17. (Beoordelen) R&I
13. Onderhoud 18. Meetplan Quickscan
AWP M&M 2013-2017
19. Uitgangspunten BRP
22. Eén database (beheermodel)
21. Databeheer
BRP (rekenmodel)
2. KRW
20. BRP M&M (rapport)
8.Normering buffers
3. Maatregelen AWA
10. Financiële uitgangspunten
11. AWP / vGRP M&M 2017
Incl. actualiseren kostenparagraaf vGRP’n Logische toets Qtheorie - Qgemeten
27. Rioolvreemd water
7. juridisch instr. lozing Doorkijk bui 10
28. Klimaatadaptatie
9. Contacten over de (lands)grens 30. Omgang IBA’s 26. Duurzame onkruidbestrijding 29. Pilot nieuwe sanitatie Doorlopende projecten 1. Communicatie + 6. Voortgang M&M + 14. Afkoppelambities + 15. Vervangen vs. relinen
Terug Bijlage 1