Activiteit van de maand Ideaal om de koude wintermaanden door te komen … een activiteit om rode oortjes en warme kaken van te krijgen! De Veilig Vrijen Quiz (een uitgave van In Petto: www.jongereninformatie.be)
Veilig Vrijen Quiz Duur: 60 minuten Materiaal: • Je vragen,natuurlijk • Schrijfgerief • Bel, stopwatch of keukenwekker • Groene en rode kaarten • Eventueel prijzen: condooms, t-shirt, suikeren hartjes … Verloop: Jonge gasten vinden testjes en wedstrijden vaak leuk. Deelname is extra aantrekkelijk als je een leuke prijs voorziet. De quiz kan op verschillende manieren gespeeld worden: Individueel (schriftelijk): - Ieder lid vult voor zichzelf de vragen in; - Je bekijkt wie de meeste vragen juist heeft en overloopt de antwoorden. In groepjes (schriftelijk): - In groepjes van 3 à 4 leden worden de antwoorden ingevuld. Hierdoor raken de leden onmiddellijk in gesprek; - Je bekijkt welk groepje de meeste vragen juist heeft. In de groep: - De groep wordt in kleinere groepjes opgedeeld. Om de beurt beantwoorden de teams een vraag. De leden van een team mogen overleggen. Om beurten moet één groepslid het antwoord geven, door middel van het opsteken van een groene (juiste) of rode (onjuiste) kaart. Een goed antwoord levert een aantal punten op. Eventueel kunnen ze ook zelf het aantal punten inzetten. Bijvoorbeeld een groene kaart met een 3 erop betekent dat ze het zeker weten en voor zichzelf 3 punten geven. - Je kan ook afspreken dat ze het antwoord mogen opzoeken wanneer ze het niet weten. De tijd wordt dan verlengd en het aantal te verkrijgen punten gehalveerd. In groep als individu: - Je kan er ook een ‘ren je rot’ van maken. Je verdeelt je lokaal in in een ‘juiste’ en ‘onjuiste’ kant. - De spelleider staat ertussen. Deze leest de vraag luidop voor. Elk lid rent naar die kant die volgens hem/haar het juiste antwoord is op de vraag.
Tips: - Vergeet bij elke vraag niet te vertellen wat juist of fout is; - Maak de quiz zo echt mogelijk. Gebruik een keukenwekker of bel, stel strakke regels op en laat iemand de stand bijhouden; - Sommige leden kunnen heel gevoelig zijn voor competitie. De quiz kan dan uitlopen tot ruzie omdat iedereen wil winnen, houdt dit een beetje in de gaten.
Hieronder staan een aantal uitspraken over soa, aids, veilig vrijen en condoomgebruik Juist of fout? 1.
Als je één keer onveilig vrijt, kan je geen soa of aids oplopen.
2.
Aids kan genezen worden.
3.
De pil beschermt je tegen soa of aids.
4.
Je wordt gemakkelijker besmet met het aids-virus als je al een andere soa hebt.
5.
Je hebt alleen kans op aids als je met een homo vrijt.
6.
Insecten kunnen mensen niet besmetten met het aids-virus.
7.
Alleen meisjes en jongens die vaak met iemand naar bed gaan, kunnen aids en soa oplopen.
8.
Je kan met het aids-virus besmet worden door sperma in de mond.
9.
Tongzoenen is een veilige manier van vrijen.
10. Als je de pil gebruikt, hoef je geen condoom te gebruiken. 11. Jezelf wassen na het vrijen helpt om een soa te voorkomen. 12. Als je een vast relatie hebt moet je geen condooms gebruiken. 13. Je moet een condoom vooraf testen (met water vullen of opblazen). 14. Pretcondooms zijn veilig. 15. Veilig vrijen is het voorkomen van soa en aids én het voorkomen van zwangerschap. 16. Een condoom wordt nooit slecht. 17. Twee condooms over elkaar is extra veilig. 18. Een condoom kan je hergebruiken als je hem uitwast. 19. Condooms kan je kopen in de supermarkt en bij de apotheker. 20. Een soa gaat vanzelf over. 21. Bij vaginale en anale seks kan je dezelfde soort condooms gebruiken. 22. Met jezelf vrijen is altijd veilig. 23. Chlamydia is een soort kamerplant. 24. Seropositief zijn en aids hebben is hetzelfde. 25. Als je een vagina likt tijdens de menstruatie, kan je besmet worden met het aids-virus. 26. Na een aantal jaren kan het aids-virus terug uit je lichaam verdwijnen. 27. Het virus bevindt zich op alles wat door een besmet persoon aangeraakt wordt. 28. Per jaar worden in België ongeveer 800 mensen met het aids-virus besmet. 29. Een condoom is het enige middel om soa of aids te vermijden als je wilt neuken. 30. Druggebruikers die spuiten delen lopen meer risico.
1. Als je één keer onveilig vrijt, kan je geen soa of aids oplopen. FOUT Ook als je maar één keer onveilig vrijt kan je een soa, bijvoorbeeld een besmetting met het aids-virus oplopen. 2. Aids kan genezen worden. FOUT Tot op dit moment bestaan er nog geen geneesmiddelen om aids te genezen. Als je besmet bent met het aids-virus geraak je er nooit meer vanaf. Er bestaan wel medicijnen die het aids-virus ‘remmen’, de zogenaamde aids-remmers. Zij zorgen ervoor dat je minder vlug ziek wordt. Maar deze medicijnen genezen je niet! 3. De pil beschermt je tegen soa of aids. FOUT De pil voorkomt dat je zwanger wordt, maar beschermt je niet tegen soa of aids. 4. Je wordt gemakkelijker besmet met het aids-virus als je al een andere soa hebt. JUIST Een soa verhoogt je kans op een hiv-besmetting. Doordat de meeste soa zweertjes, ontstekingen of wondjes vormen, heeft het aids-virus meer kans om je bloedbanen binnen te geraken. 5. Je hebt alleen kans op aids als je met een homo vrijt. FOUT Aids is een dodelijke ziekte die iedereen kan treffen die onveilig vrijt: oud, jong, hetero, homo 6. Insecten kunnen mensen niet besmetten met het aids-virus. JUIST Het virus wordt enkel overgedragen als besmet bloed, sperma, vaginaal vocht of etter van een persoon in de bloedbaan van een ander terechtkomt. 7. Alleen meisjes en jongens die vaak met iemand naar bed gaan, kunnen aids en soa oplopen. FOUT Ook door één keer onveilig te vrijen kan je al besmet worden. Het gaat niet om het aantal partners. Het belangrijkste is dat je veilig vrijt. 8. Je kan met het aids-virus besmet worden door sperma in de mond. JUIST Het is onveilig als er sperma, ook een klein beetje, in je mond of in die van je partner komt. Via de slijmvliezen van de mond- en keelholte bestaat het risico om door besmet sperma geïnfecteerd te raken. Je kan het risico verkleinen door een condoom te gebruiken, bijvoorbeeld een smaakcondoom, of door geen sperma in de mond te nemen.
9. Tongzoenen is een veilige manier van vrijen. JUIST Tongzoenen, strelen, knuffelen, masseren, elkaar met de hand bevredigen is veilig. Hierbij komt er immers geen bloed of sperma met slijmvliezen in contact. Zelfs als je iemand die besmet is een tongzoen geeft, bestaat er geen gevaar. Het aids-virus is wel in het speeksel van mensen met aids en seropositieven aanwezig, maar er is veelt eweinig virus aanwezig om iemand zo te kunnen besmetten. Tevens zitten er in speeksel allerlei stoffen die bacteriën en dergelijke onschadelijk maken. 10. Als je de pil gebruikt, hoef je geen condoom te gebruiken. FOUT De pil voorkomt wel ongewenste zwangerschap, maar geen soa en aids. 11. Jezelf wassen na het vrijen helpt om een soa te voorkomen. FOUT Water en zeep houden virussen niet tegen 12. Als je een vast relatie hebt moet je geen condooms gebruiken. FOUT Als het voor jullie beiden je eerste seksuele relatie is en jullie hebben geen soa en geen van beiden vrijt naast de vaste relatie met iemand anders dan hoef je geen condoom te gebruiken. Natuurlijk wel de pil als je niet zwanger wilt worden. Maar als je iemand pas korte tijd kent, weet je meestal niet welke seksuele contacten die persoon heeft gehad. Daarover praat je meestal niet meteen. Gebruik dus een condoom, ook als je denkt dat je een heel ‘vaste’ relatie hebt. Bovendien kan een vaste relatie uitraken en opgevolgd worden door een nieuwe vaste relatie. De nieuwe vriend of vriendin had daarvoor misschien ook een vaste relatie met een ander. Veel jongeren wisselen nogal eens van relatie. Als je binnen die relatie zonder condoom vrijt, loop je wel degelijk risico dat je besmet wordt met een soa. Een van beiden kan besmet zijn met een soa (bijvoorbeeld het aids-virus) zonder het zelf te weten en kan deze doorgeven aan een ander. 13. Je moet een condoom vooraf testen (met water vullen of opblazen). FOUT Door een condoom vooraf te testen bestaat het risico dat het stuk gaat. De goedgekeurde condooms zijn in de fabriek uitgebreid getest op lekken en scheuren. 14. Pretcondooms zijn veilig. FOUT Pretcondooms zijn misschien wel grappig maar ze zijn niet veilig. De meeste zijn niet bedoeld als preventiemiddel en ze zijn vaak niet eens getest op sterkte. Er bestaan wel enkele veilige merken van pretcondooms zoals: kleurencondooms van Durex en The Hot Rubber. 15. Veilig vrijen is het voorkomen van soa en aids én het voorkomen van zwangerschap. JUIST Dit wil zeggen condoom + pil gebruiken
16. Een condoom wordt nooit slecht. FOUT De kwaliteit van het rubber wordt in de loop van de tijd minder en daardoor wordt het condoom onbetrouwbaar (kans op scheurtjes). Gebruik daarom nooit oude condooms. Controleer steeds de uiterste vervaldatum die op de verpakking staat (bijvoorbeeld: Exp. 03/2006 = goed tot maart 2006) 17. Twee condooms over elkaar is extra veilig. FOUT Twee condooms over elkaar lijkt extra veilig, maar dit is het juist niet. Het verhoogt de kans op scheuren. 18. Een condoom kan je hergebruiken als je hem uitwast. FOUT Een condoom kan je maar één maal gebruiken. Daarna, knoop indoen en weggooien. 19. Condooms kan je kopen in de supermarkt en bij de apotheker. JUIST Ook kan je condooms kopen in het JAC, het CGSO, bij postorderbedrijven (zoals MJA) en in steeds meer cafés, discotheken en jeugdhuizen hangen condoomautomaten. 20. Een soa gaat vanzelf over. FOUT Een soa, behalve herpes soms, gaat nooit vanzelf over. Je moet dus altijd behandeld worden. Heb je onveilig gevreeën of ontdek je ongewone dingen bij je penis, vagina of anus, ga dan naar een dokter. Ook als de verschijnselen vanzelf zijn overgegaan. Soa die niet worden behandeld, kunnen ernstige gevolgen hebben. Je kunt er ontstekingen van krijgen en onvruchtbaar door worden. Spreek er ook over met je partner. Wanneer jullie onveilig vrijen, is je partner hoogstwaarschijnlijk ook besmet, zelfs al heeft hij/zij geen klachten. In ieder geval moeten jullie beiden worden behandeld, anders geven jullie de ziekte keer op keer aan elkaar door. 21. Bij vaginale en anale seks kan je dezelfde soort condooms gebruiken. ONJUIST Bij anale seks of kontneuken zijn extra stevige condooms én extra glijmiddel nodig omdat hierbij de wrijving groter is dan bij vaginale seks. Anale seks is zowel voor vrouwen en mannen een groter risico als er geen extra sterk condoom wordt gebruikt. In de anus zitten veel kleine haarvaatjes en bevat bovendien kwetsbaar slijmvlies. Er kunnen gemakkelijk wondjes ontstaan. 22. Met jezelf vrijen is altijd veilig. JUIST
23. Chlamydia is een soort kamerplant. FOUT Chlamydia is een bacteriële soa die in België waarschijnlijk het meest voorkomt. Deze soa treft vooral jonge vrouwen. Besmetting kan alleen via seksueel contact. Vrouwen hebben vaak geen (duidelijke) klachten. De ziekte kan dan doorgegeven worden aan de partner(s). Verschijnselen bij vrouwen die kunnen wijzen op een chlamydia-infectie zijn: méér of andere afscheiding dan normaal, pijn bij het plassen, abnormaal bloedverlies na het vrijen, pijn bij geslachtsgemeenschap of pijn in de onderbuik. Vrouwen die de pil nemen, kunnen last hebben van bloedverlies tussen twee menstruaties. Verschijnselen bij de man: afscheiding uit de penis, pijn bij het plassen. Een onbehandelde chlamydia kan bij mannen leiden tot bijbalontsteking. Een chlamydia-infectie is goed te genezen (pillen) als deze tijdig wordt ontdekt. Een onbehandelde chlamydia kan bij vrouwen ernstige complicaties veroorzaken, bijvoorbeeld ontstekingen van de baarmoederwand en/of eileiders met mogelijke onvruchtbaarheid of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap tot gevolg. 24. Seropositief zijn en aids hebben is hetzelfde. FOUT Iemand die met het aids-virus besmet is, is seropositief. Dat betekent niet dat die persoon onmiddellijk aids heeft of zeker aids zal krijgen. Vanaf de bestemming duurt het gemiddeld acht tot tien jaar voor de diagnose ‘aids’ gesteld wordt. Met de huidige medicijnencocktails kan men de aidsdiagnose ‘afremmen’. Gedurende de periode dat het virus in je lichaam ‘slaapt’ en je seropositief bent, ben je niet ziek. Je kan wel anderen besmetten. 25. Als je een vagina likt tijdens de menstruatie, kan je besmet worden met het aids-virus. JUIST Er is kans op besmetting als je bloed in de mond krijgt. Via de slijmvliezen van de mond- en keelholte bestaat het risico om door besmet bloed geïnfecteerd te raken. Als je tijdens de menstruatie een beflaptje/liklapje (een lapje van dun rubber) over de vagina legt, verklein je het risico. Buiten de maandstonden is likken veilig. 26. Na een aantal jaren kan het aids-virus terug uit je lichaam verdwijnen. FOUT Wie besmet is met het aids-virus, seropositief is, blijft dit altijd. Er bestaan tot nog toe geen medicijnen die je kunnen genezen. 27. Het virus bevindt zich op alles wat door een besmet persoon aangeraakt wordt. Larie en apekool FOUT dus Het aids-virus wordt enkel overgedragen als besmet bloed, sperma of vaginaal vocht van een persoon in de bloedbaan van een ander terechtkomt. In de dagelijkse omgang met mensen met hiv, is er dan ook geen enkel gevaar. 28. Per jaar worden in België ongeveer 800 mensen met het aids-virus besmet. JUIST Per dag worden er iets meer dan 2 mensen die met hiv besmet zijn, geregistreerd. Op jaarbasis zijn dit tussen de 700 à 800 mensen.
29. Een condoom is het enige middel om soa of aids te vermijden als je wilt neuken. JUIST Een condoom is totnogtoe het enige middel om een soa of aids te vermijden bij het neuken. Maar je kan ook op andere veilige manieren vrijen bijvoorbeeld: wederzijdse masturbatie, pijpen zonder sperma in de mond, likken van de vagina buiten de menstruatie. 30. Druggebruikers die spuiten delen lopen meer risico. JUIST Door gezamenlijk gebruik van materiaal om drugs te spuiten (naalden, lepeltjes, watten) loop je risico. Aan of in gebruikte naalden kan heel wat bloed kleven dat besmet is. Gebruik daarom enkel je eigen materiaal of steriel materiaal.