Programma 8. Groen Drenthe: Klimaat en Energie
8.800 m2 dak, 4.600 zonnepanelen en 1,3 megawatt aan stroomproductie op het zonnepanelen project Helios, Scholtenszathe.
Missie Het thema energie is voor ons van grote economische betekenis. Wij leveren een bijdrage om minder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen, mede gelet op de huidige spanningen in de wereld. Bovendien willen we de wereld ook voor toekomstige generaties leefbaar houden. Daarnaast zijn uiteraard de ruimtelijke implicaties van belang; in de loop der tijd ontstaan zo nieuwe energielandschappen. Wij sluiten aan bij het noordelijke energievizier. De focus ligt daarbij op Energieproductie, Biobased Energy, Groen Gas, Slimme Energiesystemen en Kennis en Innovatie. De Drentse Energie Organisatie is voor ons de uitvoeringsorganisatie van energieprojecten in de definitieve financieringsfase. Wij zien kansen om via een energie-academie (WO en HBO) en een energiecollege (MBO) het onderwijsaanbod te vernieuwen. Wij verbinden de robuuste onderdelen van het energieprogramma aan het noordelijke energievizier. Bestaande meerjarige afspraken, bijvoorbeeld de bijdrage aan RSP Emmen, worden gerespecteerd. Het zoekgebied Windenergie zoals verwoord in de Omgevingsvisie is onze leidraad voor de realisatie van grootschalige windparken. De Structuurvisie Ondergrond is voor ons leidend in de nationale discussie over het gebruik van de ondergrond. De opslag van kernafval in de Drentse ondergrond sluiten wij uit, evenals de komst van een kerncentrale in Drenthe.
Successen
Er zijn 5 Green Deals afgesloten, waaronder Helios. Dit project zal na realisatie het grootste zonneenergie park in Nederland worden, met vermogen van 1,3 MegaWatt; Er is meer bekendheid gecreëerd voor de afgesloten Green Deals en de mogelijkheden van het progamma Energie tijdens de opening van de duurzame benzinepomp Green Planet, duurzame dagen, de film over groengas inclusief de mogelijkheden van groengas en de bekendmaking van de afgesloten Green Deals; Door middel van een leningovereenkomst samen met de provincie Friesland is Noordelijk Lokaal Duurzaam (NLD) geholpen een noordelijk energiebedrijf op te zetten; 125
Er is een aanvraag gedaan voor het Energietransitiepark Midden Drenthe, waardoor het Rijk een bijdrage van € 900.000,-- toevoegt aan het project; Het Europese Interreg project NEND heeft tot succesvolle resultaten geleidt.In totaal zijn 17 innovatieve projecten gerealiseerd waarbij interregionale samenwerking met Duitse partners heeft plaatsgevonden. In een ander Europees Interreg IV A project Majeur Groengas heeft de provincie Drenthe als leadpartner een succesvolle conferentie georganiseerd in Werlte (Du).
Knelpunten
De investeringsbereidheid van initiatiefnemers is nog steeds op een laag niveau in verband met de huidige marktsituatie; Ondanks dat in februari de ombouwregeling is geopend, zijn er geen aanvragen ontvangen. Daarom is de regeling eind 2013 aangepast waardoor er ook mogelijkheden zijn voor nieuwe voertuigen en laadpalen waardoor we de verwachting hebben dat het nu zal gaan aantrekken. Met Energy Expo worden mogelijkheden voor extra bekendheid van de regeling uitgewerkt; Er is een Green Deal gesloten met de tuinders van Erica ( Geothermie Erica), zodat de tuinders in aanmerking konden komen voor een groenfinanciering door de bank. Door een tegenvallend onderzoek van TNO en een lagere verwachte opbrengst uit de bron wat tot gevolg heeft dat de kosten voor de boring hoger oplopen dan verwacht, is er vertraging opgelopen met de realisatie van het project. Door deze vertraging is er een risico ontstaan voor de financiering en de realisatie van het project.
Lasten
Baten
18.539.101
-846.873
1 Realisatie 2012 Totaal lasten Apparaatskosten
26.171.286
2
3
4
(3-4)
Primitieve Begroting Realisatie begroting 2013 na 2013 2013 wijziging 18.400.000 22.245.430 18.539.101
Verschil
3.706.329
0
0
0
0
0
Totaal baten
-4.338.716
0
-4.050.000
-846.873
-3.203.127
Saldo
21.832.570
18.400.000
18.195.430
17.692.228
503.202
126
Product 8.1. Klimaat en Energie Beleidsopgave Versnellen energietransitie naar duurzame energie Doelstelling Geplande resultaten Gerealiseerde resultaten Vergroten productie en gebruik groen gas, binnen de programmaperiode 60 MNm3 in Drenthe gerealiseerd.
- Equivalente bijdrage aan doelstelling volgens programmatische aanpak. - Aantoonbaar verminderde afhankelijkheid van steunkaders bij groen gas productie.
127
- Reglement Drentse Green Deals aangepast; - Opstellen en uitbreiden van Ombouwregeling; - 5 green Deals afgesloten, waaronder: Project Helios, ten tijde van het sluiten van de Green Deal het grootste zonnepark van Nederland, met 1,3 MegaWatt aan zonnepanelen.; Algeacom, binnen dit project wordt gekeken naar een mogelijk slimme oplossing met reststromen die het businessmodel van covergistingsinstallaties kunnen verbeteren; Bin2Barrel, er zal een pyrolysefavbriek gebouwd worden waarbij 35.000 ton restafval omgezet wordt naar olie d.m.v. pyrolysetechniek en na realisatie zal er werkgelegenheid worden geboden aan 10 personen; Geothermie Erica, waarbinnen een geothermiebron met een vermogen van 15 MegaWatt en een bijbehorend warmtenet voor het verwarmen van tuinbouwkassen gerealiseerd zal worden en ORGAplus, waarbij een fabriek gebouwd zal
Status doelstelling (groen, oranje of rood) met toelichting Groen
Binnen de programmaperiode € 300 miljoen euro aan economische investeringen in Biobased Energy in Drenthe.
Versterken Noord Nederland (NNL) als energieregio en borgen dat er voldoende goed geschoolde arbeidskrachten binnen de energiesector beschikbaar zijn.
- Equivalente bijdrage aan doelstelling volgens programmatische aanpak. - Toename werkgelegenheid in de energiesector in Drenthe.
worden met een zo optimaal mogelijk gebruik van duurzame energie met een minimale CO2 – reductie van 15 kTon CO2 en waarbij met de vestiging van ORGAplus International BV aan 35 tot 40 personen werkgelegenheid zal worden geboden. Met de afgesloten Green Deals en de Green Deals die in ontwikkeling zijn, wordt al een investering van meer dan € 200 miljoen euro gehaald, een groen gas productie van meer dan 50 MNm3 en een CO2 besparing van 300 kTon; - Opening van Green Planet, duurzame benzinepomp met afzet van Groengas. Green deal met Project Orgaplus, met een potentie van het creëren van 40 FTE aan werkgelegenheid. - Afronding businessplan Ecollege. - Start communicatiewerkgroep met verschillende partners - Uitvoering gegeven aan promotie ( banners, flyers), - Start onderwijswerkgroep met alle onderwijsinstellingen - Start met curriculumontwikkeling. - 1e e-college hotspot geopend op 28 september: Techniek Innovatie Centrum in Hoogeveen, met als focus duurzame
Realisatie E-Academy/ E-College.
128
Groen
Groen
decentrale energieopwekking. - Meerdere hotspots in Groningen, Friesland en Drenthe zijn gevolgd.
Product 8.2. Drentse Energie Organisatie Beleidsopgave Drentse Energie Organisatie Doelstelling
Geplande resultaten
Gerealiseerde resultaten
Drenthe staat bekend als een provincie met een gunstig vestigingsklimaat voor duurzame energieprojecten.
- Eind 2013 bestaat de portfolio van DEO uit 25 projecten.
*
Status doelstelling (groen, oranje of rood) met toelichting Groen
*
Groen
- Eind 2013 zitten 8 projecten in de financieringsfase. - Eind 2013 zijn 7 financieringsovereenkomsten afgesloten.
Drenthe levert een relevante bijdrage aan de Europese en Nationale doelstellingen ten aanzien van duurzame energie. Het voor projectfinanciering beschikbaar budget is revolverend ingezet.
Eind 2013 is het * Groen volledige budget van de subsidie per boekjaar dat beschikbaar is voor projectfinanciering gereserveerd voor projecten. * De wijze van verantwoording van de besteding van de middelen en de realisatie van de doelstellingen zijn opgenomen in de subsidiebeschikking. In de subsidiebeschikking die de DEO heeft ontvangen van de provincie Drenthe is afgesproken dat zij verantwoording dienen af te leggen in mei 2014 aan de Gedeputeerde Staten, waardoor ten tijde van het opstellen van de provinciale jaarrekening 2013 de verantwoordingsdocumenten van de DEO nog niet beschikbaar waren, waardoor deze op dit moment buiten beschouwing worden gelaten. In de subsidiebeschikking is afgesproken dat de DEO de verantwoordingsdocumenten ter informatie voor leggen aan Gedeputeerde Staten. Provinciale staten worden afzonderlijk geïnformeerd.
129
Ontwikkelingen Product 8.1. Klimaat en Energie Het Reglement Drentse Green Deals is uitgebreid, waardoor er meer Deals gesloten kunnen worden. Tevens is hierin de maximale subsidiegrens verhoogd tot € 500.000,--.
Product 8.2. Drentse Energie Organisatie Drentse Energie Organisatie In maart 2013 is een subsidiebeschikking afgegeven aan de Drentse Energie Organisatie. In deze beschikking is een set van verplichtingen en voorwaarden voor alle verleende subsidies aangegeven. Doel van de verleende subsidies is dat de Drentse Energie Organisatie (DEO) uitvoering geeft aan het provinciale klimaat- en energiebeleid.
130
Programma 8: wat heeft het gekost? Product / Beleidsopgave
eco cat
1
2
3
4
(3-4)
Realisatie 2012
Primitieve begroting 2013
Begroting 2013 na wijziging
Realisatie 2013
verschil
Lasten Product 8.1. Klimaat en Energie Versnellen energietransitie naar duurzame energie Rente Inkoop Subsidie totaal beleidsopgave totaal product
0
0
0
0
0
1.200.067 11.971.219
3.700.000 0
2.457.680 5.087.750
1.714.354 2.124.746
743.326 2.963.004
13.171.286 13.171.286
3.700.000 3.700.000
7.545.430 7.545.430
3.839.101 3.839.101
3.706.329 3.706.329
Product 8.2. Drentse Energie Organisatie Drentse Energie Organisatie 13.000.000
14.700.000
14.700.000
14.700.000
0
totaal beleidsopgave
Subsidie
13.000.000
14.700.000
14.700.000
14.700.000
0
totaal product
13.000.000
14.700.000
14.700.000
14.700.000
0
26.171.286
18.400.000
22.245.430
18.539.101
3.706.329
-4.338.716
0
-4.050.000
-846.873
-3.203.127
totaal beleidsopgave
-4.338.716
0
-4.050.000
-846.873
-3.203.127
totaal product
-4.338.716
0
-4.050.000
-846.873
-3.203.127
-4.338.716
0
-4.050.000
-846.873
-3.203.127
21.832.570
18.400.000
18.195.430
17.692.228
503.202
Totaal Baten Product 8.1. Klimaat en Energie Versnellen energietransitie naar duurzame energie Ontv.subsidies
Totaal Saldo
Programma 8. Groen Drenthe: Klimaat en Energie Toelichting Saldo Programma Bestemming resultaat reserves bij programma Totaal verrekend met reserves Resultaat programma na bestemming reserves
503.202 0 503.202
Toelichting op verschillen begroting en rekening Lasten
Product 8.1. Klimaat en Energie De totale afwijking betreft een voordeel van € 3.706.329,--. De voornaamste afwijkingen betreffen: Stimuleringsfonds Energiebesparing Bestaande Bouw (SEBB) In 2013 hebben wij een voorschotverzoek (30% van beschikte € 13,5 mln) ingediend bij het SNN. Het SNN heeft in 2013 dit verzoek niet kunnen afhandelen, waardoor het voorschot in 2013 niet is uitgekeerd. Omdat dit geld niet is ontvangen hebben wij dat ook niet besteed. Dit geeft een voordeel van € 3.313.000,--. Omdat de baten niet zijn gerealiseerd zijn de gevolgen budgettair neutraal. Programma Energie De totale afwijking betreft hier bij de lasten een voordeel van € 393.400,-- Het voordeel voor het energieprogramma wordt overeenkomstig de afspraak met provinciale staten programmatisch binnen de 131
programmaperiode ingezet, hetgeen betekent dat het overschot bij de jaarrekening in het betreffende jaar wordt overgeheveld. Voor 2013 is het overschot € 503.202,-- (inclusief het voordeel baten). Wij stellen voor dit bedrag over te hevelen naar 2014 en in te zetten voor de door uw Staten vastgestelde zonnelening voor particuliere woningbezitters.
Product 8.2. Drentse Energie Organisatie De totale afwijking betreft een voordeel van € 0,--.
Baten Product 8.1. Klimaat en Energie De totale afwijking betreft een nadeel van € 3.203.127,--. De voornaamste afwijkingen betreffen: Programma Energie In totaal hebben we in 2013 voor ruim € 92.000,-- aan incidentele baten ontvangen. Het gaat om € 62.000,-bijdragen van gemeenten in de kosten van het opstellen van een gebiedsvisie windenergie. Daarnaast hebben we een voordelige afrekening van de inkoop van duurzame energie van € 30.000,-- ontvangen. Stimuleringsfonds Energiebesparing Bestaande Bouw (SEBB) In 2013 hebben wij een voorschotverzoek (30% van beschikte € 13,5 mln) ingediend bij het SNN. Het SNN heeft in 2013 dit verzoek niet kunnen afhandelen, waardoor het voorschot in 2013 niet is uitgekeerd. Dit heeft als gevolg dat € 3.313.000,-- niet is ontvangen en is hier een nadeel is gerealiseerd ten opzichte van de begroting. Omdat dit geld niet is besteed zijn de gevolgen budgettair neutraal. zie toelichting bij de lasten.
Product 8.2. Drentse Energie Organisatie Niet van toepassing.
Bij zorgboerderij De Balloohoeve wordt aandacht besteed aan duurzaamheid. De energie wordt deels opgewekt middels zonnecollectoren.
132
