Inhoud
1
2
Onderzoek, behandelplan en de rol van de algemeen practicus 1.1 Inleiding 1.2 Onderzoek en behandelplan 1.2.1 De eerste algemene onderzoeksfase 1.2.2 De tweede specifieke onderzoeksfase 1.2.3 Fase van overeenstemming tussen patie ¨nt en behandelaar(s) en informed consent 1.3 Risico’s 1.4 De rol van de algemeen practicus Literatuur
5 6 6 10
Basisprincipes in de implantologie 2.1 Inleiding 2.2 Transfertechnieken 2.2.1 De terugplaatsmethode 2.2.2 De openlepelmethode 2.3 Abutments 2.3.1 Hoge abutments voor kroon- en brugwerk 2.3.2 Modificeren van hoge abutments 2.3.3 Lage abutments voor de overkappingsprothese 2.4 Kronen rechtstreeks op abutments 2.5 Inschroeven, uitschroeven en vastzetten 2.6 Typen suprastructuren 2.6.1 Gecombineerd implantaat-mucosaalgedragen overkappingsprothese 2.6.2 Voornamelijk implantaatgedragen 2.6.3 Volledig implantaatgedragen constructie 2.7 Verankeringssystemen bij uitneembare voorzieningen 2.7.1 Staaf-hulssystemen 2.7.2 Drukknoppen 2.7.3 Magneten 2.7.4 Grendels en schuifsloten 2.7.5 Gefreesde staafconstructies 2.7.6 Telescoopbrug 2.8 Verankeringssystemen bij vaste voorzieningen 2.9 Behandelplanning, proefopstelling en sjablonen 2.9.1 Studiemodellen en modelanalyse 2.9.2 Proefopstelling, ro ¨ntgensjabloon en operatiesjablonen 2.10 Dynamische en statische driedimensionale navigatie 2.10.1 Dynamische navigatie 2.10.2 Statische navigatie 2.11 Vorm en vormgeving 2.11.1 Vormgeving van uitneembare constructies 2.11.2 Vormgeving vaste constructies 2.12 Aantal implantaten
11 11 12 12 12 13 13 14 15 15 15 16 17 17 17 17 17 18 18 19 19 19 20 20 21 21 24 24 25 26 26 26 27
BSL – ID 0000 – ACA_A4_2KMM – Prothetiek en orale implantologie
1 1 1 1 4
Pre Press Zeist
13/12/2006 Pg. 011
XII
Prothetiek en orale implantologie
2.12.1 2.12.2 2.13 2.14 2.14.1 2.14.2 2.15 2.15.1 2.15.2 2.16 Literatuur 3
Aantal implantaten voor uitneembare constructies Aantal implantaten voor vaste constructies Implantaatpositie en asrichting Occlusie- en articulatieconcepten in de implantologie Het edentate occlusie- en articulatieconcept Het dentate occlusie- en articulatieconcept Occlusievlak en schroefopeningen Materiaal occlusievlak Schroefopeningen in het occlusievlak Biomechanische aspecten en occlusale krachten
27 28 28 29 29 30 30 30 31 31 32
Bot, osseo-integratie en regeneratie 3.1 Inleiding 3.2 Wat is botweefsel? 3.3 Botremodellering 3.4 Botresorptie 3.4.1 De sterk geresorbeerde edentate onderkaak 3.4.2 De geresorbeerde edentate bovenkaak 3.5 Hoe dicht is bot? 3.6 Osseo-integratie 3.7 Regeneratie van botweefsel 3.7.1 Osteo-inductie 3.7.2 Osteoconductie 3.7.3 Distractieosteogenese 3.7.4 Geleide botregeneratie 3.8 Toepassingsgebieden van botregeneratie 3.9 Hoe verloopt het regeneratieproces? 3.10 Voorwaarden voor geleide botregeneratie 3.11 Resorbeerbare versus niet-resorbeerbare membranen 3.12 Groeifactoren en PRP 3.13 Autologe bottransplantaten 3.14 Botvervangende materialen 3.15 Osseo-integratie en regeneratie na het plaatsen van implantaten direct na extractie 3.16 Sinusbodemverhoging 3.17 Distractieosteogenese 3.18 Complicaties en risico’s bij botregeneratie. Literatuur
33 33 33 35 36 36 36 37 38 40 40 40 41 41 41 41 43 43 45 46 48
4
Weefselreacties op biomaterialen 4.1 Inleiding 4.2 Implantatieprocedure 4.3 Wondgenezing 4.3.1 Ontstekingsmediatoren 4.3.2 Fibrineadhesie en de provisorische matrix 4.3.3 Bloedplaatjes en bloedvaten 4.3.4 Ontstekingscellen 4.3.5 De herstelfase 4.3.6 Groeifactoren 4.4 Afweerreacties 4.4.1 Biocompatibele materialen voor tandvervanging. 4.4.2 Ruwheid van het implantaatoppervlak 4.5 Interactie tussen weefsels en implantaatmateriaal 4.6 Mechanische belasting en functionele aanpassing 4.7 Reacties van de peri-implantaire weefsels en de biologische afstand Literatuur
55 55 55 56 56 56 57 57 57 57 58 58 60 60 61 63 68
5
De overkappingsprothese voor de edentate onderkaak 5.1 Inleiding 5.2 Aantal implantaten en uitvoering van de mesostructuur 5.2.1 Twee implantaten met staafconstructie
69 69 69 70
BSL – ID 0000 – ACA_A4_2KMM – Prothetiek en orale implantologie
Pre Press Zeist
49 51 52 53 54
13/12/2006 Pg. 012
Inhoud
XIII
5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3 5.3.4 5.4 5.4.1 Literatuur
Twee implantaten met knopretentiesysteem Vier implantaten met staafconstructie Vier tot zes implantaten met een gefreesde mesostructuur Prothetiek Planning Aanpassen van tijdelijke voorzieningen Vervaardiging van een mesostructuur en overkappingsprothese Nazorg Variatie in osseo-integratieperiode Vroeg en direct belasten
71 71 72 73 73 74 74 83 84 84 86
6
Brugconstructies voor de edentate onderkaak 6.1 Inleiding 6.2 Behandelplanning 6.2.1 Specifieke patie ¨nten voorlichting 6.2.2 Aantal en positie van de implantaten in de geresorbeerde edentate kaak 6.2.3 Cantileverlengte 6.2.4 Prothetische vormgeving en esthetiek 6.3 Chirurgische aspecten 6.3.1 Plaatsen van de implantaten 6.4 Prothetiek 6.4.1 Plaatsen abutments 6.4.2 Definitieve afdruk 6.4.3 Registratie 6.4.4 Controle proefopstelling in was 6.4.5 Passen metaaldeel van de brug 6.4.6 Plaatsen 6.4.7 Nazorg en periodieke controle 6.5 Variaties 6.5.1 Inleiding 6.5.2 Directe belasting in de geresorbeerde onderkaak 6.5.3 Directe belasting in de niet-geresorbeerde onderkaak 6.5.4 Een brugconstructie op telescoopkronen Literatuur
89 89 90 90 90 91 91 94 94 96 96 96 98 99 102 103 104 104 104 105 107 113 116
7
De overkappingsprothese voor de edentate bovenkaak 7.1 Inleiding 7.1.1 Resorptie van de bovenkaak 7.1.2 Reinigingsmogelijkheden 7.1.3 Wensen van de patie ¨nt 7.1.4 Financie ¨le mogelijkheden 7.2 Aantal implantaten en uitvoering van de suprastructuur 7.3 Prothetiek 7.3.1 Planning 7.3.2 Aanpassen van tijdelijke voorzieningen 7.3.3 Vervaardiging van een mesostructuur en overkappingsprothese 7.3.4 Nazorg 7.4 Variaties Literatuur
117 117 117 117 118 118 118 118 118 120 121 128 128 130
8
Brugconstructies voor de edentate bovenkaak 8.1 Inleiding 8.2 Diagnostiek, voorlichting en behandelplanning 8.2.1 Implantaatposities en proefopstelling 8.2.2 Vormgeving van de brugconstructie 8.2.3 Kunstharselementen of porselein? 8.2.4 Occlusale schroefopeningen? 8.2.5 De operatiesjabloon 8.3 Chirurgische aspecten 8.4 Prothetiek 8.4.1 Afdrukprocedure
131 131 131 134 137 138 138 139 140 141 141
BSL – ID 0000 – ACA_A4_2KMM – Prothetiek en orale implantologie
Pre Press Zeist
13/12/2006 Pg. 013
XIV
Prothetiek en orale implantologie
8.4.2 8.4.3 8.4.4 8.4.5 8.4.6 8.4.7 Literatuur 9
Registratie Passen proefopstelling of tijdelijke brug. Passen in metaal Opbakken van porselein Plaatsen Nazorg
142 144 148 149 149 150 150
Enkelvoudige fronttandvervanging 9.1 Inleiding 9.2 Voorlichting en besluitvorming 9.3 Conventionele (gesloten) procedure voor de enkelvoudige fronttandvervanging 9.4 Botdefecten 9.5 Verdikken van de gingiva 9.6 Prothetische diagnostiek en implantaatplanning 9.6.1 Positie van de implantaten 9.6.2 Sjablonen 9.7 Tijdelijke voorzieningen 9.7.1 Plaatprothese 9.7.2 Etsbrug 9.8 De afdrukprocedure 9.9 De tijdelijke kroon 9.9.1 Soorten tijdelijke kronen 9.10 Definitieve afdruk en vervaardigen van het definitieve abutment met de definitieve kroon 9.10.1 Vormgeving en materiaalkeuze van het abutment 9.11 Plaatsen van de definitieve kroon 9.12 Nazorg 9.13 Variaties 9.13.1 Kroon en abutment geheel uit keramiek en vastgeschroefd 9.13.2 Individueel abutment met opgebakken schouder 9.13.3 Direct implanteren na extractie 9.13.4 Direct restaureren na implanteren 9.13.5 Direct implanteren na extractie en direct restaureren 9.13.6 Restaureren, bot regenereren en tandvlees opdikken direct na extractie Literatuur
173 174 177 179 179 179 180 182 184 186 188 189
10
Meervoudige fronttandvervanging 10.1 Inleiding 10.2 Algemene regels bij meervoudige fronttandvervanging 10.3 Prognose van de frontelementen 10.4 Esthetische prognose en papilhoogten 10.5 Wanneer geen implantaten? 10.6 Stappenplan 10.7 Atraumatische extractie en regeneratie van alveoli 10.8 Chirurgische fase 10.8.1 Botregeneratie van lokale botdefecten 10.8.2 De implantatieprocedure in combinatie met locale augmentatie. 10.8.3 Abutmentchirurgie 10.9 Prothetische fase 10.9.1 Tijdelijke kronen en tijdelijke brug 10.9.2 Definitieve kronen en definitieve brug Literatuur
191 191 191 192 193 194 194 196 196 196 198 199 199 199 201 204
11
Solitaire kronen en brugconstructies in de zijdelingse delen 11.1 Inleiding 11.2 Onderzoek en behandelplanning 11.2.1 Parodontaal onderzoek 11.2.2 Endodontisch onderzoek 11.2.3 Ro ¨ntgenonderzoek en botvolume 11.2.4 Occlusieanalyse
205 205 205 205 206 207 208
BSL – ID 0000 – ACA_A4_2KMM – Prothetiek en orale implantologie
Pre Press Zeist
153 153 156 157 158 159 160 160 162 163 163 163 166 167 167
13/12/2006 Pg. 014
Inhoud
XV
11.2.5 11.2.6 11.2.7 11.2.8 11.3 11.4 11.4.1 11.4.2 11.4.3 11.4.4 11.4.5 11.4.6 11.4.7 11.5 Literatuur 12
Diagnostisch opwassen Voorlichting en besluitvorming Implantaatplanning Boorsjabloon Implantatieprocedure Prothetiek Afdrukken Vastschroeven of cementeren Selecteren en modificeren van het abutment Vervaardiging van de kroon Reinigen van de implantaatonderdelen Passen en plaatsen Plaatsen van abutments Nazorg
Nazorg en complicaties 12.1 Inleiding 12.2 Periodiek preventief onderzoek van de peri-implantaire weefsels 12.2.1 Onderzoek 12.2.2 Peri-implantaire mucositis 12.2.3 Peri-implantitis 12.3 Periodiek preventief onderzoek van de suprastructuur 12.4 Reparatie van de suprastructuur 12.4.1 Reparaties van uitneembare prothetische constructies 12.4.2 Reparaties van vaste prothetische constructies Literatuur
BSL – ID 0000 – ACA_A4_2KMM – Prothetiek en orale implantologie
210 210 211 211 212 215 215 216 217 218 219 220 222 223 223 225 225 225 225 226 228 229 230 230 234 235
Pre Press Zeist
13/12/2006 Pg. 015