11 zijn niet uit te roeien. Hoe hard de Amerikaanse overheid het ook probeert

UIT & THUIS

PUZZEL MEE EN WIN!

DagDag TomTom

Maak deze week kans op een van de twee Alfex horloges t.w.v. €249,Alfex Swiss made is het meest bekroonde horlogemerk ter wereld en heeft niet voor niets als slogan “Dare to be different”.

Navigatie op je telefoon? Dat kan tegenwoordig op talloze manieren.

Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.

12

Dagelijks winnen Cryptogrammen Tips & Trucs boek

10 Vrijdag September 2010

WWW.DEPERS.NL

GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP

‘Het was raak’ De complottheorieën rond 9/11 zijn niet uit te roeien. Hoe hard de Amerikaanse overheid het ook probeert. Lees meer op pagina 2

REUTERS

EERST

MSM

Dierenactivist lamgelegd Het lijkt een beetje voorbij met de hoogtijdagen van het dierenextremisme in Nederland. Door een intensievere opsporing lijken illegale acties de kop ingedrukt en houden de fanatici zich gedeisd. En wie echt op gewelddadige wijze zijn afkeer kwijt wil, moet in België zijn.

Lees meer op pagina 4

EERST

Thuis bij Angela ‘Dit is er Op zoek naar mooie stemmen

14

eentje voor in mijn map curiosa.’ Volgens de Raad van Discipline mag een advocaat zijn cliënt geen drie zoenen geven. Pagina 3.

ZUID-AFRIKA

Moordcijfer gedaald Het moordcijfer in Zuid-Afrika is afgelopen jaar met 8,6 procent afgenomen ten opzichte van het jaar ervoor. Het is de eerste keer in tien jaar tijd dat het aantal moorden onder de achttienduizend ligt. De laatste cijfers lopen tot maart 2010 en zijn dus van voor het WK in juni en juli. Mogelijk zijn de statistieken van volgend jaar nog beter.

 

 

Eerst

2

LANGE POTEN

  

 


9/11 ‘Niets is toeval, alles heeft een reden’

Webaanrander

De mensen geloven wat de mensen willen geloven

...

PETER

MIDDENDORP

W

e weten niet wat Rouvoet aan zijn been mankeerde, maar stellen vast dat hij in de Kamer langzaam en voorzichtig, gebruikmakend van een kruk, naar een microfoon liep om Van der Staaij te vragen welke beloftes de rechtse regeringspartijen hem hadden moeten doen om zich van SGPsteun te verzekeren. Om een antwoord te vinden op de vraag waarom krukken rechtse leiders een aura van kracht en doorzettingsvermogen geven, en linkse leiders eentje van ongeluk en verval, moeten we vermoedelijk bij de tijdgeest zijn. Van der Staaij ontkende afspraken met de rechtse partijen te hebben gemaakt. VVD, PVV en CDA gingen met zijn drieën regeren en hadden daar de SGP niet bij nodig. Rouvoet stelde zijn vraag nogmaals, maar Van der Staaij bleef ontkennen. Hij toonde de binnenkant van zijn handen, die opengeklapt naast zijn heupen hingen. Op zijn gezicht verscheen een triomfalistisch lachje – het stond Rouvoet uiteraard vrij te geloven of te wantrouwen wat hij wilde. Er zijn genoeg mensen die het nieuwe triomfalisme van de rechtse leiders onaangenaam vinden, en hartstikke slecht voor de samenleving, maar winnen is nu eenmaal leuk. Regeren en triomfalisme lijken ook een beetje bij elkaar te horen. Van Balkenende staan me bijvoorbeeld de zelfvoldane lachjes nog helder voor de geest. Misschien sprak Van der Staaij ook wel de waarheid en waren echte afspraken overbodig. Het vergde niet veel denkwerk om erachter te komen wat je moest doen om de SGP te vriend te houden: helemaal niets op medisch-ethisch terrein. Ja, dat was de taak die Van der Staaij zich voor de komende jaren heeft gesteld: scherp toezien dat de nieuwe regering geen vin verroert op medisch-ethisch terrein. Of het een schone taak is om een regering op een onderwerp jarenlang tot stilstand te dwingen, is waarschijnlijk een kwestie van smaak. Je hoefde ook niet altijd kieskeurig te zijn. Een taak was beter dan geen taak. Rouvoet kon de komende jaren bijvoorbeeld weinig anders doen dan hopen en bidden. In theorie een eerzame taak, waar de lol in de praktijk snel af gaat. 1

De Amerikaanse overheid had gehoopt dat het negen jaar na dato wel afgelopen zou zijn met die complottheorieën rond elf september, niets is minder waar. Camil Driessen AMSTERDAM

...

Ze blijven maar rondzoemen: de complottheorieën rond 9/11. En dat steekt de Amerikaanse overheid dermate dat het er sinds vorig jaar op de overheidswebsite america.gov ruimschoots aandacht aan besteedt. Nee, het was geen Skud-raket, er is echt een vliegtuig in het Pentagon gevlogen. En nee, de Twin Towers zijn niet met explosieven opgeblazen. Vroeger zouden complottheorieen worden genegeerd of de denkers voor gek versleten, maar de Amerikaanse overheid ziet in dat doodzwijgen of ridiculiseren niet genoeg is. Zo worden op america.gov de populairste complottheorieën uitgelegd en bestreden (zie kader).

Tot in detail Het State Department heeft zelfs een heuse complottheorie-specialist in dienst. Vorig jaar hield deze Todd Leventhal nog een chatsessie met het publiek waarbij hij vragen beantwoordde als ‘Is er echt een vliegtuig in het Pentagon gevlogen?’ tot ‘Is lopen op de maan ook een complot?’ Vragen waarop hij tot in detail ingaat met verwijzingen naar bronnen. Om het nog mooier te maken wordt op america.gov ook de bekendste 9/11 complotdocu onder de

loep genomen in het artikel Loose Change Debunked. Zo wordt het wijdverbreide geloof dat het Pentagon nooit door een vliegtuig is geraakt, ontkracht met een trits feitelijke zaken. Met retorica van de bovenste plank. ‘Dat wordt zelfs door andere complotdenkers erkend’, is een van de argumenten. Talloze onderzoeken wijzen uit dat zowel in Amerika als ver daar buiten breed wordt getwijfeld aan de officiële lezing van 9/11. In 2006 geloofde eenderde van de Amerikanen dat de overheid medeplichtig was aan de aanslagen, om zo oorlog in het Midden-Oosten te kunnen voeren. Dat percentage is de afgelopen jaren nauwelijks afgenomen.

‘Je weet dat overheden bewust liegen over oorlogen.’ Een 9/11-kenner

Ook in Nederland is de groep mensen die in een alternatieve uitleg gelooft groot, zegt een 9/11-kenner. ‘Je weet dat overheden bewust liegen over oorlogen, en je hoeft maar met je nagel over de officiële verklaring te krassen en het bladdert los.’ Hij wil anoniem wil blijven, omdat zijn bedrijf voor de overheid werkt en op complotdenkers nogal snel het stempel ‘gek’ wordt geplakt. Gek is niet een term die psycholoog dr. Jan Willem van Prooijen van de Vrije Universiteit in de mond

Minder vertrouwen De Amerikaanse psycholoog Ted Goertzel concludeerde in 1994 na enquête-onderzoek dat mensen die in complottheorieën geloven minder vertrouwen hebben in hun toekomst, de overheid en de medemens. Vooral in trek bij mensen met extreme politieke of religieuze idealen en etnische minderheden. Opleidingsniveau doet er niet toe. Eén ding is zeker, 9/11 heeft voorgoed een plaats verworven tussen de historische gebeurtenissen waaraan nog decennia getwijfeld wordt, zoals de moord op JFK. Zo kwamen de aanslagen de regering Bush wel erg goed uit, vinden de twijfelaars. In 2000 schreef de neo-conservatieve denktank Project for a New American Century (van onder meer Dick Cheney en Paul Wolfowitz) een studie over hoe de VS haar wereldhegemonie kon versterken. Daarvoor waren in iedere geval grote investeringen in Defensie nodig: ‘Het proces van transformatie, ook al brengt het revolutionaire veranderingen, zal waarschijnlijk lang zal duren; tenzij er een rampzalige gebeurtenis plaatsvindt zoals een nieuwe Pearl Harbor.’ Overtuigender bewijs is er volgens de believers niet. 1

De hardnekkigste complotten

1

Het Pentagon is niet geraakt door een Boeing, daarvoor is het gat in het gebouw te klein. Je moet eerder denken aan een Skud-raket. Want ondanks tientallen beveiligingscamera’s in de buurt zijn de enige vrijgegeven beelden vijf frames van een Pentagoncamera waarop wel de explosie maar geen vliegtuig is te zien.

2

Op de aandelenkoersen van vliegtuigmaatschappijen (waaronder American Airlines)

Een Utrechter (23) die zeven minderjarige meisjes via internet belaagde, is veroordeeld wegens aanranding van de eerbaarheid. Hij kreeg 240 uur werkstraf en negen maanden cel, waarvan 5,5 voorwaardelijk. Belust op ‘macht en spanning’ probeerde de man vorig jaar via msnchatboxen op internet minderjarige meisjes in zijn macht te krijgen.

Defensie

OPKNAPPEN VAN HELI’S Defensie gaat de 17 Cougar helikopters, die onder meer in Afghanisatan zijn ingezet, moderniseren om ze te kunnen blijven gebruiken tot zeker 2026. De aanpassingen kosten tussen de 50 en 100 miljoen euro. Het is nodig om de toestellen te verbeteren omdat de fabrikant Eurocopter France vanaf 2015 een aantal onderdelen niet meer zal maken.

Florida

SITE KERK UIT DE LUCHT De website van de kleine kerk in Florida die zich de woede van de wereld op de hals haalde met het plan korans te verbranden, is uit de lucht. Dat heeft internetprovider Rackspace laten weten. Volgens de internetaanbieder schendt het Dove World Outreach Center de gebruiksvoorwaarden, waarin onder meer een verbod geldt op haatzaaien en aanzetten tot geweld.

Duur examen

is vlak voor de aanslagen met putopties meer dan gebruikelijk gespeculeerd dat de koers zou dalen. Dat wijst erop dat mensen, bijvoorbeeld van de inlichtingendiensten, voorkennis van de aanslagen hadden en er zelf een slaatje uit wilden slaan.

3

World Trade Center 7, een gebouw dat in de buurt van de Twin Towers stond, is op dezelfde dag ingestort terwijl het helemaal niet geraakt is door een vliegtuig. In Zembla (2006) gaf Neerlands

grootste sloopexpert bij het zien van de videobeelden met open mond toe dat de instorting een gecontroleerde sloop met explosieven was.

4

De Twin Towers zijn zulke machtige structuren en gebouwd om de klap van een vliegtuig te kunnen weerstaan. Bovendien zie je op beelden duidelijk kleine ontploffingen bij het instorten. De gebouwen zijn dus ingestort omdat ze met explosieven zijn neergehaald. 1

LESAUTO VAN DE WEG Bij een gezamenlijke controle van de politie, Belastingdienst, douane, ANWB en Rijkswaterstaat in Deventer zijn twaalf voertuigen in beslag genomen. Daaronder was een lesauto. De rijschoolhouder bleek een hoge belastingschuld te hebben. De bestuurder was bezig met zijn rijexamen maar de politie had geen mededogen en de wagen werd in beslag genomen.

Argus Winkels spelen nauwelijks in op suikerfeest

Formatie

RUTTE: GEEN ZORG OM WILDERS

ANP

neemt. Volgens Van Prooijen hebben complotdenkers gemeen dat het mensen zijn die slecht tegen onzekerheden kunnen. ‘Ze zien niet in hoeveel systematische fouten overheden kunnen maken. Niets is toeval, alles heeft een reden. Met het geloof in een complot herstellen ze controle.’

240 UUR TAAKSTRAF

VVD-leider Mark Rutte maakt zich geen zorgen over de speech die PVVleider Geert Wilders morgen gaat houden bij Ground Zero in New York. ‘We moeten er een beetje ontspannen mee omgaan’, zei hij. Rutte heeft niet de indruk dat informateur Herman Tjeenk Willink, die zijn werk maandag wil afronden, het proces over het weekend heen wil tillen, om te kijken wat Wilders in New York zal gaan zeggen. Volgens Rutte is er ‘geen enkel verband’ tussen het bezoek van de PVV-leider aan

Ground Zero en het tijdschema van de informateur. Tjeenk Willink praat vandaag met voormalig informateur Ivo Opstelten die de eerdere gesprekken tussen de drie partijen leidde en dat van hen opnieuw mag doen. Met voorzitter René van der Linden van de Eerste Kamer spreekt de informateur over de situatie in de senaat, waar VVD en CDA geen meerderheid hebben en de PVV zelfs helemaal ontbreekt. Volgend jaar zijn er verkiezingen voor de Eerste Kamer.

Is het geen plaatje?

Groene muur

Het Nationaal Archief stelt foto’s beschikbaar aan Wikipedia. De online encyclopedie mist bij veel onderwerpen de afbeeldingen.

Rotterdam gaat fijnstof te lijf met klimplanten. De gemeente maakt een ‘groene muur’ die gelijkstaat aan 200 volwassen bomen.

 

 

Eerst

  

 


3

Rechtspraak Zitten mag wel

Advocaten mogen hun cliënten geen zoen meer geven Als advocaat je cliënt drie zoenen geven? Mag niet. ‘Bizar.’ Camil Driessen AMSTERDAM

...

Een advocaat bezoekt in 2008 een bevriende cliënt op het Amsterdamse politiebureau, van wie het rijbewijs moet worden ingevorderd. Hij geeft haar drie kussen op de wang en wordt vervolgens twee jaar later veroordeeld door de tuchtrechter omdat hij zich onbetamelijk heeft gedragen. Advocaten mogen hun cliënt niet met kussen begroeten. Dat is de strekking van het oordeel van de Amsterdamse Raad van Discipline: het tuchtrechtelijk college waar klachten behandeld worden over het gedrag en optreden van advocaten. De hulpofficier van justitie onder wiens ogen op het politiebureau de zoenen werden uitgedeeld diende een klacht in bij de deken van de Orde van Advocaten vanwege ‘onbetamelijk’ gedrag en die leidde de klacht door naar de Raad van Discipline.

Nederlands gebruik

Onmenselijk, vinden ze in Straatsburg Frankrijk moet direct stoppen met de uitzettingen van Roma-zigeuners. Dat vindt het Europees Parlement. Volgens een meerderheid is het beleid in strijd met de EU-re-

gels en de parlementariërs lieten op deze wijze weten dat ze het onmenselijk vinden. Ze willen dat de Europese Commissie zo snel mogelijk een onderzoek instelt. 1 FOTO:AFP

Die oordeelde op 25 augustus als volgt: ‘De raad is van oordeel dat verweerder door het zoenen van de verdachte niet de afstandelijkheid in acht heeft genomen die mag worden verwacht van een advocaat die beroepshalve contact heeft met een verdachte, ook al is hij met deze persoon bevriend.’ Als sanctie krijgt de bewuste advocaat een waarschuwing. De juridische wereld is zeer verbaasd. ‘Bizar’, noemt de Amsterdamse strafrecht advocaat Wil Hendriks de uitspraak. ‘Wat is er nou verkeerd aan een zoen op de wang als begroeting? Het is toch een Nederlands gebruik?! Natuurlijk probeer je als advocaat afstand te bewaren, maar ik heb cliënten die ik al jaren ken. Ik vertegenwoordig ook een zigeunerfamilie, die ik als begroeting bijna allemaal moet kussen. Dat zijn namelijk

nogal warme mensen zijn. Moet dat dan voortaan in het geniep gebeuren?’ Hoogleraar advocatuur Floris Bannier van de Universiteit van Amsterdam vindt dat de Raad twee keer had moeten nadenken.

‘Wat is er nou verkeerd aan een zoen op de wang als begroeting?’ Advocaat Wil Hendriks

‘Dit is er eentje voor in mijn map curiosa, dit heb ik nog niet eerder meegemaakt.’ De hoogleraar voegt eraan toe dat een beetje hulpofficier ‘daar toch tegen moet kunnen’.

Verkilling Betekent dit het einde van de zoen als begroeting in de advocatuur? ‘Je zou het haast gaan denken, maar dat is onzin. Hoe je met je cliënt omgaat is je eigen keuze als je maar wel enige afstand bewaart’, zegt Bannier. Germ Kemper, deken van de Amsterdamse Orde van Advocaten, denkt ook van niet. ‘Ik zou het niet gelukkig vinden als advocaten hieruit gaan afleiden dat het verboden is om te zoenen.’ Hendriks is in ieder geval absoluut niet van plan om zijn manier van begroeten te gaan veranderen. Hij vindt dat een ‘verkilling binnen de beroepsgroep’ wordt gepropageerd door tuchtrechters, gezien ook de uitspraak van het Hof van Discipline in 2009 over moslim-advocaat Mohammed Enait. Hem werd juist het recht toegekend om niet te begroeten: de man hoeft niet op te staan voor de rechtbank. Het is volgens Hendriks wel duidelijk wat advocaten van de tuchtrechter mogen: wel zitten, maar niet zoenen. 1

WIN
5200,aan cadeaubonnen

bij aankoop van een cadeaubon op het Postkantoor van TNT Post*!

*Assortiment kan verschillen. Deelname vanaf 15 aan cadeaubonnen. Kijk op www.tntpost.nl voor de Postkantoorzoeker.

of éé van de n 60 andere 0 prijzen

 

 

Eerst

4

STEL... ...dat auto’s gaan nadenken

N

og even en de auto is slimmer dan u, zegt de Delftse hoogleraar Bart van Arem. Dan kunnen we het rijden aan de auto overlaten. De auto kiest de route, kiest de beste snelheid, en let scherp op zijn collega-weggebruikers – veel scherper dan een mens. Intelligente auto’s met dezelfde bestemming gaan ‘in kolonne’ rijden en zijn zo veel sneller ter plaatse. De huidige automobilist vindt het een eng idee, maar uit testritten blijkt dat bestuurders er snel aan wennen. Maar wat als die droom werkelijkheid wordt? U ziet het al helemaal voor u: onderweg een filmpje kijken, en lekker twitteren over niks. Arem ziet grotere voordelen. Dergelijke systemen kunnen over tien, vijftien jaar het aantal files halveren, en het aantal verkeersdoden met een kwart doen dalen. Dat klinkt mooi, maar tegen die tijd is de dagelijkse file-ellende zó ontstellend groot dat een halvering niks voorstelt, en het aantal verkeersdoden daalt momenteel gestaag – een kwart minder over vijftien jaar valt echt niet op. Nee, de echte winnaar wordt de overheid. De fiscus weet dan nauwkeurig wanneer u rijdt, waar, hoe hard, hoeveel, en kan u voortaan belasten op maat. De intelligente politie kan u voortaan continu in de gaten houden en desgewenst even het stuur van uw auto overnemen om u naar het politiebureau te vervoeren. Voor een fijn gesprekje. En mocht u een ritje willen maken dat volgens uw intelligente auto tot de categorie ‘recreatief’ behoort, dan checkt uw auto eerst even bij het ministerie of dat ritje vandaag wel is toegestaan. En zo ja, hoeveel de ‘plezierritbelasting’ bedraagt. Maar u hoeft zich geen zorgen te maken. Wat nu eng klinkt, is over vijftien jaar doodgewoon. 1

De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties: [email protected]

  

 


Dierenextremisten Protest neemt af

De nertsen worden niet meer bevrijd De hardere aanpak van radicale dierenactivisten lijkt te werken: ze houden zich gedeisd. Of ze wijken uit naar België. Marcel van Engelen AMSTERDAM

...

En toen werd het stil, na jaren van illegale acties: dreigtelefoontjes, vernielingen, intimiderende bezoeken aan huis van mensen die – veelal indirect – te maken hadden met dierproeven of bont. Ze waren niet vrij van succes. Zo stopten een projectontwikkelaar en de gemeente Venray tenslotte met het bouwen van een heel bedrijvenpark waar een dierproevenlab onderdeel van zou worden. Dat was in 2008. Vervolgens kwam de politiek in het geweer (CDA en VVD vooral), riep minister Ter Horst een speciaal rechercheteam in het leven en beloofde ook de AIVD scherper toe te zien op wat de opsporingsdienst op verzoek van de Partij voor de Dieren ‘dierenrechtenextremisten’ is gaan noemen, om het verschil duidelijk te maken met ‘activisten’, die binnen de grenzen van de wet blijven. Het druppelde nog wat na. In 2009 werd ingebroken bij twee fokkers van nertsen (voor bont), waar dieren werden vrijgelaten. De inbraak in het Zeeuwse Stavenisse trok veel aandacht omdat de publiekzoekende Peter Janssen – beter bekend als de vegan streaker van Paul de Leeuw – erbij betrokken was. Er volgden zes arrestaties. En toen werd het dus stil.

‘In 2009 heeft er in januari één home visit in relatie tot dierenrechtenextremisme plaatsgevonden’, schreef minister Hirsch Ballin in april al aan de Tweede Kamer. Daarna stopten de dreigbezoekjes aan huis. Hetzelfde patroon is te zien op de websites waarop de radicalen hun acties als

‘Wij zijn actief waar we het meest effect kunnen bereiken.’ Robert Molenaar, veroordeeld activist

trofeeën uithangen. In 2009 waren er nog vijftien in Nederland (bommeldingen, ruiten ingooien, inbraken). Dit jaar was er nog maar één: een bekladding tegen het vissen in Scheveningen, ondertekend door het Fish Liberation Front, wat tamelijk lachwekkend aandoet vergeleken bij het soms angstaanjagende Animal Liberation Front.

Bivakmutsen Het lijkt een beetje voorbij met de dierenextremisten. Ongeveer zoals het ging in Engeland, thuisbasis van het dierenactivisme. Ook daar besloot de politiek tot een intensievere opsporing (en hogere strafeisen) en de illegale acties liepen er terug. Britse dierenextremisten weken uit naar

Nederland, dat in 2007 volgens de AIVD nog een springplank voor de rest van Europa dreigde te worden. Tot ook hier een hardere aanpak volgde. ‘Ze weten dat ze in de gaten worden gehouden’, zegt een woordvoerder van de AIVD. ‘We zien dat het aantal activisten groeit, maar de extremistische acties afnemen.’ En nu? Een van de twee radicale bovengrondse organisaties die volgens de AIVD verknoopt is met anonieme en ondergrondse acties, de Anti Dierproeven Coalitie, is de laatste tijd vooral actief in België, waar deze maand weer vier demonstraties op de agenda staan. Vooral tegen experimenten met apen op de universiteit van Leuven. En zou het toeval zijn dat juist in

Vlaanderen vorige maand mannen met bivakmutsen inbraken bij een nertsenhouder om enkele honderden dieren vrij te laten? In elk geval krijgt dierenactivisme in België van politie en justitie (nog) niet zo veel aandacht als hier. ‘Wij zijn actief waar we het meest effect kunnen bereiken’, zegt Robert Molenaar van de Anti Dierproeven Coalitie, die zelf na een veroordeling in 2001 (nertsen vrijlaten) naar eigen zeggen alleen nog betrokken is bij legale acties.

Actie-agenda Ook de andere radicale organisatie, Respect voor Dieren, die demonstreert tegen bontwinkels en circussen die dieren gebruiken, is opval-

Burgeroorloog Bosnië

Rechtszaak woningcorporaties

260 LIJKEN BIJ STUWMEER

VOGELAARHEFFING BESTREDEN RIVIERDOLFIJN BEDREIGD

In het stuwmeer van Perucac op de grens van Servië en Bosnië zijn 260 lijken gevonden. Zowel Bosnische als Servische autoriteiten zijn bij het meer op zoek naar bewijs voor oorlogsmisdaden. De gevonden doden zijn inwoners van de Bosnische stad Visegrad. Deze zouden in 1992 door Servische paramilitairen zijn gedood. De oprichter van de groep werd vorig jaar veroordeeld tot levenslang.

REUTERS

Meer dan honderd woningcorporaties die geen Vogelaargelden willen betalen stappen naar de rechter. De corporaties eisen het geld terug dat zij in 2008 en 2009 aan heffingen hebben betaald. Sinds 2008 moeten alle woningcorporaties in het land een Vogelaarheffing betalen. Dit geld wordt verdeeld onder woningcorporaties in achterstandswijken, ook wel Vogelaarwijken genoemd. Volgens Jan Reinier van Angeren, de advocaat van veel van de corpora-

Leefmilieu

ties, gaat het geld op aan zaken die niets met huisvesting te maken hebben, zoals buurtbarbecues. Ook zou men de Vogelaargelden staatssteun kunnen noemen. De brancheverening van woningcorporaties Aedes noemde de heffing donderdag in een reactie ‘een bizar onding met perverse effecten’. Aedes wijst erop dat het mogelijk is dat een noodleidende corporatie in Oost-Groningen moet meebetalen aan een wijk in de Randstad. Volgende week vrijdag komt de zaak voor.

Het Wereldnatuurfonds waarschuwt voor de teruggang van het aantal rivierdolfijnen in Azië en Zuid-Amerika. De zoogdieren worden bedreigd door vervuiling van het water. De Amazone is vervuild door kwik uit de goudmijnen. In de Ganges wordt de dolfijn bedreigd door de aanleg van dammen. Het WNF heeft voorgesteld om de rivierdolfijn een indicator te maken voor de kwaliteit van het water.

Patat als cocaïne

Naakte waarheid

Heb je even?

Junkfood is net zo verslavend als cocaïne. Vet, suiker en zout veroorzaken een verslaving die maakt dat je nooit genoeg van het voedsel hebt.

De identiteit van de eerste naakte man op de Belgische tv is bekend geworden. Johan Verstraelen, die in ’73 bloot op de buis was, deed deze week zijn verhaal.

32.000 stukjes, daaruit bestaat de grootste legpuzzel die Ravensburger eind september uitgeeft. De afbeelding van Keith Haring erop is 2 bij 5 meter.

 

 

Eerst

  

 


5

Flevoland Balans klopt niet

Iedereen woont er, niemand werkt er Flevoland heeft in 2011 de hoogste werkloosheid van Nederland. Moeten we de boel in de jongste provincie weer onder laten lopen? Julien Althuisius AMSTERDAM

...

Er zal waarschijnlijk een feestje gevierd zijn in de provincie Groningen, toen het ING Economisch Bureau een paar dagen geleden met het kwartaalbericht kwam. Jarenlang was de noordelijke provincie het zorgenkindje van de Nederlandse economie, maar in 2011 mag Groningen de rode lantaarn overdragen aan de jongste telg van de familie: Flevoland. Volgens het ING Economisch Bureau stijgt de werkloosheid in Flevoland in 2011 naar 7,2 procent, waar dat vorig jaar nog 5,5 procent was. In Groningen loopt het aantal werklozen juist terug van 7,2 naar 6,8 procent. Dat is niet alleen omdat er meer mensen aan een baan zullen zijn gekomen, maar simpelweg doordat er door de vergrijzing minder mensen zijn die een baan zoeken. Nu is Flevoland de provincie die de twijfelachtige eer heeft het hoogste werkloosheidcijfer te gaan hebben. Hoe heeft het zover kunnen komen in de provincie van Walibi, Lowlands, Almere Muziekwijk en Bataviastad?

Black box

Hij riep zijn Nederlandse geestverwanten in kraakpanden in Den Bosch

en Amsterdam op ‘de politieagent in hun hoofd’ die hen ervan weerhoudt in te breken bij een nertsenboerderij of het in brand zetten van een slachthuis ‘te vermoorden’. In elk pand is binnen te komen en echte dierenvrienden moeten hun angst overwinnen, aldus Young. Woorden tellen niet, zolang dieren onnodig sterven. Alleen daden. ‘Wij beschikken over een unlimited tool box. Welke wapens hebben onze tegenstanders? Alleen de gevangenis. Wij zijn dus sterker.’ Overigens heeft de vegan streaker zich de status van persona non grata verworven, omdat hij steeds de aandacht zoekt, te loslippig zou zijn en zo anderen zou verraden. Collega-activisten op internet: ‘Hij is een bedreiging voor de beweging.’ 1

Volgens Frans Boekema, hoogleraar Regionale Economie aan de Radboud Universiteit Nijmegen en Universiteit Tilburg, is het polderprobleem meervoudig. Om te beginnen is de balans scheef. ‘Almere is de sterkst en meest groeiende gemeente van Nederland. Dus daar komen veel mensen bij, ook uit Amsterdamse regio.’ Het probleem is alleen dat al die mensen wel in Flevoland wonen, maar er niet werken. Daarnaast is er minder steun vanuit Europa. ‘Flevoland heeft heel lang kunnen profiteren van Europese subsidies. Daar is bedrijvigheid mee aangetrokken, maar die subsidies lopen af.’ Stefan van Woelderen, die voor ING onderzoek deed naar Flevoland, voegt daar nog een bedrijfsmatige oorzaak aan toe. ‘In Flevoland is er veel zakelijke dienstverlening – waaronder bouwgerelateerde activiteiten, zoals bij notarissen en architectenbu-

zich ook voor om op zondag in een gymzaal, met 1.400 gelovigen om zich heen, een meisje met polio te genezen, door een zweterige hand op het voorhoofd te drukken. Als dat soort figuren iets wil verbranden, dan moet je op je hoede zijn. Ik denk dat Geert Wilders’ bezwaar vooral heel praktisch is. Het is ontzettend lastig om een boek te verbranden. Het waait steeds uit. Je schrijft het heel makkelijk op, boekverbranding, maar in werkelijkheid lees je eerder een koran uit dan dat je hem verbrandt. Ikzelf vind een lucifer aansteken al lastig. Je hebt mensen die dat weergaloos mooi kunnen. Ze doen iets

achter hun hand, met het gezicht vlak bij de lucifer. Daar moeten ze op hebben geoefend. Het gas aansteken met een lucifer, zelfs dat kan ik niet. Altijd weer spannend, hoeveel haar op mijn arm er gaat verbranden. Een boek verbranden is heel lastig. Het heeft ook iets vreemds. Om het een beetje spectaculair te maken heb je op zijn minst een kniehoge stapel korans nodig. Die moet je eerst kopen. Mensen die een koran willen verbranden hebben er meestal niet 549 in hun schuurtje staan. Zo kwaad moet je dus al zijn, om eerst weken lang vrienden te benaderen of ze nog ergens een tweedehands koran hebben liggen. Iets moeten kopen wat je

in brand wilt steken, dat komt in de buurt van een surrealisme. Ik heb een half uur geleden geprobeerd een aantal objecten in brand te steken. Een stuk kaas. Dat lukt niet. Een klein bruin koffertje. Kansloos. Ik heb bijna twintig minuten een aansteker bij het plastic gehouden en het rimpelde alleen een beetje. Ik heb ook een van mijn eigen boeken proberen te verbranden. Heel lastig. Het papier vat wel vlam, maar het zet niet echt door. Ik vergat ook steeds te wapperen, want je kijkt naar die verdwijnende lettertjes. Je herkent het dramatische beeld uit films. Een tekst die langzaam zwart blakert. Om de koran een beetje aardig te ver-

Voor extremere protestacties moet je tegenwoordig naar België. REUTERS

lend non-actief in Nederland. De actie-agenda voor de komende tijd luidt: ‘Er zijn momenteel geen acties’. De telefoon staat uit.

‘Terrorisme is het afnemen van de vrijheid van een ander levend wezen.’ Peter Young, veroordeeld dierenactivist

De extremisten – het zijn er enkele tientallen in Nederland – houden zich gedeisd. Dat betekent niet dat de bereidheid tot verregaande acties is afgenomen, noch dat die niet weer kunnen oplaaien. Strengere regels

BRANDEN ...

NICO

DIJKSHOORN

I

k lees net dat Geert Wilders het voornemen van een Amerikaanse predikant om op 11 september korans te gaan verbranden een slecht plan vindt. Dat is niet zo vreemd. Alle voornemens van Amerikaanse predikanten zijn slecht. Amerikaanse predikanten nemen

voor dierproeven, minder dieren in circussen of meer aandacht voor dierenwelzijn in het algemeen – dat maakt allemaal weinig uit zolang er nog dierproeven bestaan en mensen dieren eten. ‘Terrorisme?’ zei de veroordeelde Amerikaanse dierenactivist Peter Young toen hij deze zomer allereerst Nederland bezocht voordat hij naar de jaarlijkse International Animal Rights Gathering in Italië ging. ‘Terrorisme is het afnemen van de vrijheid van een ander levend wezen. Alles wat je doet om dat te stoppen, dat zijn tegenaanvallen.’

Vermoorden

reaus – en daarvan zijn de groeivooruitzichten minder positief dan voor de industrie.’ Paniek! Moeten we de boel nu weer heel snel laten onderlopen? Mooi niet, vindt Andries Greiner. Volgens de Flevoland-gedeputeerde kloppen de ramingen van ING niet. ‘We hebben elke dag een gigantische pendel van mensen die in Flevoland wonen en elders werken. De woonwerkbalans is scheef. De werkloosheid die we hier hebben wordt niet veroorzaakt door ons bedrijfsleven of onze arbeidsmarkt, wij importeren dat vanuit andere provincies. Dat heeft met die pendel te maken.’ Pendel of niet. Het neemt niet weg dat er in Flevoland te veel mensen wonen, die daar niet kunnen werken. Op dit moment kan 70 procent van de inwoners in Flevoland terecht voor een baan in eigen provincie. Dat moet over 20 jaar 90 procent zijn.

‘Wij weten niet of het komende kabinet het beleid voortzet.’ Gedeputeerde Andries Greiner

Dus moeten er mensen weg. Of liever: banen bij. Voorlopig ziet het er naar uit dat er alleen maar meer mensen in de polderprovincie komen wonen. Het rijk wil dat Almere er binnen twintig jaar nog eens 60.000 woningen bij bouwt. ‘Dat willen we wel’ zegt Greiner, ‘maar daar hoort een programma bij van 100.000 banen. Anders zijn we ook niet bereid om aan die 60.000 woningen te beginnen.’ De vraag is nog maar of Den Haag daar zin in heeft. Het programma – er moet onder meer een vliegveld bij Lelystad komen met jaarlijks 3 miljoen passagiers – is door het vorige kabinet opgesteld. Greiner noemt de situatie in Den Haag nu een ‘black box’. ‘Wij weten niet of het komende kabinet het beleid voortzet.’ Volgens de gedeputeerde was een kabinet met ‘de grote drie’ het gunstigst geweest voor Flevoland. Maar nu praat de partij van Wilders ook mee, en die kennen ze in Almere. ‘Die stelt zich niet negatief op, maar wel een beetje terughoudend.’ En terughoudendheid is wel het laatste dat ze in Flevoland kunnen gebruiken. 1

branden moet je met aanmaakblokjes werken, of met benzine. Dat is al weer veel te ordinair en het ziet er nogal bedacht uit, een stapel boeken die vlam vat als een voorbereidde barbecue. En ook hier weer het risico dat alles binnen twintig seconden uitwaait. Daar sta je dan met de verzamelde wereldpers om een stapel boeken heen. Een goede beslissing dus van Wilders. Hij weet als geen ander: langzaam laten smeulen is veel beter. 1

Nico Dijkshoorn is dichter/schrijver/ muzikant. Het liefst alle drie tegelijk. Op een podium.

Dedicated follower of fashion

Herpes

Slimmerd

Modeontwerpster Trelise Cooper opent 5 oktober een winkel in Amsterdam. Sterren als Julia Roberts zijn regelmatig in haar creaties te bewonderen.

In de Oosterschelde is bij oesters het zogenaamde Ostreid herpesvirus aangetroffen. Dit is ongevaarlijk voor de mens maar leidt tot sterfte bij oesters.

Een scooterbestuurder in Geleen reed gisteren met 120 kilometer per uur door een 30-kilometerzone. Hij botste uiteindelijk tegen een politiewagen.

6

 

 

Eerst

  

 


BAS van de zuidas doet de collecteweek

Obesitas Preventie of repressie?

Hardere aanpak van overgewicht We worden steeds dikker en daar proberen overheden over de hele wereld iets aan doen. Edward Deiters AMSTERDAM

...

Wereldwijd hebben volgens de laatste cijfers van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) 1,6 miljard volwassenen overgewicht, en daarvan lijden er minstens 400 miljoen aan obesitas, ofwel zwaar overgewicht. De WHO bestempelt de ‘dramatische toename’ van het wereldwijde lichaamsgewicht als global epidemic. Als we met z’n allen zo door eten, zullen tegen 2015 zo’n 2,3 miljard mensen te zwaar zijn, van wie er zeker 700 miljoen aan obesitas lijden.

Welvaartsziekte Ooit werd obesitas gezien als een welvaartsziekte, (denk: superdikke Amerikanen), maar inmiddels signaleren wetenschappers dat overgewicht ook in China, het Midden-Oosten, India en Latijns-Amerika zijn tol begint te eisen. Zo zijn al 200 miljoen Chinezen te zwaar, onder wie veel – stadse – kinderen. De Chinese oplossing: dagelijks verplicht sporten.

Ook in Nederland worden we steeds dikker, bleek onlangs uit de Vijfde Landelijke Groeistudie. TNO-onderzoeker prof. dr. Stef van Buuren constateerde dat ‘overgewicht bij kinderen een belangrijk probleem voor de volksgezondheid is en blijft’. Toch blijft Amerika voorlopig nog de absolute kampioen dik-zijn. De laatste jaren verdubbelde het aantal Amerikaanse obesitas-patiënten: tot een op de drie volwassenen. Van de kinderen en pubers lijdt inmiddels al zo’n zeventien procent aan zwaar overgewicht. Al die extra kilo’s brengen een keur aan ziektes met zich mee en kosten dus veel extra geld. Zo schatte de New Yorkse gezondheids-afgevaardigde Thomas Farley gisteren in zakenkrant Financial Times dat de kosten van medische hulp aan obesitas-patiënten in Amerika jaarlijks 150 miljard dollar bedragen.

Fat tax De strijd tegen overgewicht wordt steeds harder. Zo zijn dikke ambtenaren in Alabama en North Carolina die weigeren mee te doen aan een jaarlijkse gezondheidscheck, onderhevig aan een ‘fat tax’ in de vorm van een hogere ziektekostenverzekeringspremie.

Nog een paar push-ups... REUTERS

‘De kosten van obesitas patienten bedragen $ 150 miljard per jaar’. Thomas Farley

De Brazilianen denken erover om sigaretten-achtige waarschuwingen op ongezond voedsel te zetten. Een plan dat het onlangs in Europa niet haalde. In Groot-Brittannië lijken ze de preventiesfeer een beetje voorbij. Daar willen ze de criteria voor het aanbrengen van een maagband versoepelen. Dit zou de Britse economie jaarlijks netto 1,46 miljard euro opleveren, becijferde de National Health Service. 1

Winkels Britse investeerders zetten warenhuis in etalage

HEMA alweer in de uitverkoop Nu met gratis Nokia navigatie.

Na V&D ,dat binnenkort al van eigenaar wisselt, staat ook HEMA weer te koop. Tjeerd Wiersma AMSTERDAM

...

I.c.m. 1-jarig Hi 15 + Eindeloos Online Incl. 60 min/120 sms + internet

LŒ Èä¸ç} ey|l Eindeloos Online 2,50 p/mnd zolang je abonnement loopt

1 jaar abonnement

Alleen te bestellen via www.telefoonkopen.nl/ nokiaC5

Amper drie jaar nadat Lion Capital, een Britse investeringsmaatschappij, HEMA voor 1,3 miljard euro kocht, wil het alweer van de Nederlandse winkelketen af. De aankondiging dat Lion het warenhuis nu al kwijt wil, komt tamelijk onverwacht. ‘Je zou zeggen dat er meer in had gezeten voor Lion Capital en dat ze HEMA langer hadden willen houden. Dat ze het nu al willen verkopen, ver-

baast mij eigenlijk wel een beetje,’ zegt een zakenbankier die liever niet met zijn naam in de krant wil. Onder Lion Capital groeide het aantal winkels van HEMA van 355 in 2007 tot 530 winkels, is het warenhuis in vijf landen aanwezig en behaalde het een omzet van rond de 1,1 miljard euro in 2009.

Beursgang Grote vraag is nu wat er met HEMA gaat gebeuren. De zakenbankier denkt dat het het meest waarschijnlijk is dat het warenhuis opnieuw in handen valt van investeerders. ‘Die zullen doorgaan op de ingeslagen weg, HEMA verder laten groeien en dan volgt er over een jaar of drie waar-

Oostenrijk

schijnlijk een beursgang van de HEMA.’ Ooit zei Ronald van Zetten, de baas van het bedrijf, tegen De Pers dat als de warenhuisketen opnieuw in de verkoop zou gaan, dat een samenvoeging met een supermarkt als Albert Heijn heel logisch zou zijn. Maar de zakenbankier ziet dat niet zo snel gebeuren. ‘Bij Ahold (eigenaar van Albert Heijn, red.) staan grote veranderingen op stapel, maar een samengaan met HEMA past niet echt in de plannen.’ HEMA is niet het enige bedrijf dat Lion Capital te koop heeft gezet. Het zei onlangs dat het ook van de restaurantketen Wagamama (met twee filialen in Amsterdam) af wil. 1

Enkhuizen

KAMPUSCH HEKELT POLITIE ‘Ik vernam na mijn ontsnapping dat mijn ontvoerder destijds bijna was opgepakt als de politie de zaak echt serieus had genomen’, schrijft de nu 22-jarige Natascha Kampusch in haar 284 pagina’s tellende boek. De titel 3096 dagen verwijst naar het aantal dagen dat ze vastzat in de kelder van haar ontvoerder Wolfgang Priklopil. De Oostenrijkse politie ondervroeg de man kort na haar verdwijning, maar zelfs toen Priklopil geen alibi kon geven deden de agenten niets, volgens Kampusch. ‘Ze verontschul-

digden zich bij Priklopil en gingen weg, zonder een goede blik te werpen op zijn auto of huis’, stelt Kampusch. Ze schrijft verder dat Priklopil een ‘ziek soort liefde’ zocht: ‘Hij wilde iemand hebben voor wie hij het belangrijkste in de wereld zou zijn’. Ze beschrijft haar ontvoerder verder als een paranoïde controlfreak die een hekel had aan vrouwen en aan anorexia leed. De Oostenrijkse laat niets los over seksueel misbruik: ‘Ik wil een laatste stukje privacy behouden.’

VONDST VOC- AANDEEL Geschiedenisstudent Ruben Schalk heeft tijdens zijn scriptieonderzoek het oudste tot nu toe bekende aandeel van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) gevonden. Het aandeel is gepresenteerd in de Westerkerk in Enkhuizen. Schalk deed zijn vondst in het Westfries Archief in Hoorn. Het gaat om een aandeel dat op 9 september 1606 is uitgegeven door de kamer in Enkhuizen. De VOC werd vier jaar eerder opgericht.

Klaar voor de start...

Het spoor bijster

Het record tegelijk voorlezen is gebroken: 45.831 kinderen in Nederland en Bonaire lazen tegelijk hardop uit hetzelfde boek.

Groot-Brittanië heeft het duurste spoornetwerk van Europa. Het onderhoud aan het net kost 40 procent meer dan op het vasteland .

 

 

Weten

  

 


Onderzoek Radioactief verval

geleden kwam Jere Jenkins met het raadsel in aanraking: in december 2006 veroorzaakte een spectaculaire zonnevlam, een gigantische ‘storm’ op het oppervlak van de zon, een merkwaardige ‘dip’ in het vervaltempo van een testmonster (van het radioactievemangaan54). Toeval? Weer een foutje in de apparatuur, nu veroorzaakt door de zonnevlam? Het was om hopeloos van te worden.

De zon zet de natuurkunde op zijn kop

Subtiele schommelingen Fischbach en Jenkins publiceerden hun gegevens, en korte tijd later ontmoetten ze Peter Sturrock, emeritushoogleraar van de universiteit van Stanford. Sturrock is een expert op het gebied van zonneneutrino’s: die kleinste en lichtste aller deeltjes die in de kern van de zon ontstaan (als afvalproduct van de kernfusie daar) maar verder overal doorheen vliegen. Fischbach en Jenkins dachten dat neutrino’s de schuldigen waren. Sturrock achtte dat uitgesloten: die botsen werkelijk bijna nooit op wat voor kern dan ook. Maar hij had wel een tip: als de zon hier iets mee te maken had, moest er in die meetseries niet alleen een jaarlijkse ‘golf’ zitten, maar wellicht ook een ‘golfje’ dat samenhing met de rotatie van de zon. In Brookhaven haalde Jenkins de series door de computer – en kijk: radioactief verval vertoont een subtiele schommeling van 33 dagen. Niet 28 dagen: de tijd die de buitenste lagen van de zon nodig hebben om een rotatie te volbrengen, maar 33: de rotatieperiode van de kern van de zon. Dààr moest de oplossing van het raadsel zitten. Hier was werkelijk iets héél vreemds aan de hand. Begin juli publiceerden ze hun resultaten.

Het kan niet. En toch is het gemeten. ‘Iets’ afkomstig van de zon beïnvloedt radioactief verval. De natuurkunde staat voor een groot raadsel. Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

‘Wat wij suggereren is dat iets dat eigenlijk nooit ergens mee reageert dat nu dus wel doet – en daarbij iets verandert dat eigenlijk niet kàn veranderen.’ Aldus de samenvatting van atoomfysicus Jere Jenkins, van een artikel dat hij in juli publiceerde, samen met collega’s Efraïm Fischbach en Peter Sturrock. Een artikel dat in de natuurwetenschappelijke wereld met ongeloof en grote twijfel is ontvangen. Want het probleem reikt wellicht veel verder dan dat ‘iets’ iets on-

Als de metingen juist zijn, staat de natuurkunde voor grote problemen.

WEGMETDIE OUWEOER! ...

MARCEL

HULSPAS

M

ocht u zich tijdens deze regenachtige dagen wat somber voelen, verdiept u zich dan eens in het Nederlands natuurbeleid. En neem dan vooral kennis van de plannen van de Stichting Taurus. Daar knapt u beslist van op.

maar in principe gebeurt verval spontaan, ‘zomaar’, zonder enige oorzaak. En de kans op verval, die verandert nooit. Ieder zwaar atoom heeft zijn unieke ‘vervaltijd’, en niets en niemand kan daar iets aan veranderen. Die overtuiging is praktisch een dogma in de moderne natuurkunde – en het fundament onder de C-14-dateringsmethode.

Seizoenseffect Dat bracht natuurkundige Efraïm Fischbach van de Purdue Universiteit jaren geleden op het idee om radioactief verval te gebruiken om een random number generator te maken, een apparaat dat volstrekt willekeurige getalreeksen produceert. In de natuurkunde is dat een zeer nuttig ding – maar uiterst lastig te maken omdat ze in de meest gevallen net niet echt random zijn, vanwege invloeden van buitenaf. Radioactief verval moest uitkomst brengen. Maar dat bleek lastiger dan gedacht. De uiterst nauwkeurige metingen van vervaltijden die hij verzamelde, liepen frustrerend flink uiteen. En toen Fischbach dankzij het Amerikaanse Brookhaven National Laboratory en de Fysikalisch-Technische Bundesanstalt een groot aantal meet-reeksen van vervaltijden in handen kreeg, ontdekte hij iets héél merkwaardigs: een seizoenseffect. De vervalsnelheid veranderde door het

jaar heen: ze was een fractie groter in de winter. Alsof de zon (die in de winter iets dichter bij de aarde staat) dat verval beïnvloedt. Maar Fischbachs eerste reactie was uiteraard dat dit een fout moest zijn in de meetapparatuur. Het wisselen

der seizoenen (temperatuur, vochtigheid, zoiets) had blijkbaar invloed op de meting. Maar andere series, op compleet andere wijze verkregen, lieten hetzelfde effect zien. En alle speurwerk ten spijt, kon die oorzaak niet worden opgespoord. Vier jaar

Taurus beheert de kudden ‘wilde’ runderen die je tegenwoordig op natuurterreinen van Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten tegenkomt. Nou ja, ‘wilde’: die Schotse Hooglanders, Galloways en Heckrunderen die daar rondhangen zijn kweekproducten. Alleen het gele oormerk ontbreekt. En natuur... die beesten moeten gras en jonge boompjes opvreten, anders verrijst daar binnen een paar jaar een compleet andere ‘natuur’. Dan zie je alleen nog maar bos. En dat mag niet, want dan zie je niks meer en dan blijven de dagjesmensen weg. Bij Taurus zijn ze ontevreden over hun huidige grazers. De Hooglanders vreten te slordig, de Galloways heb-

ben moeite met kalveren en de Heckrunderen zijn te agressief. Bezoekers willen lieve ‘wilde’ runderen zien. Dusm heeft Taurus besloten een nieuwe grazer te kweken. Althans, ze beweren dat ze een oude grazer gaan terugbrengen: de oeros. Dit beest zwierf ooit in grote aantallen door Europa, maar in 1627 werd het laatste exemplaar in Polen omgelegd. Om de oeros terug te halen, wil Taurus het DNA van dat beest in kaart brengen (er zijn nog wat horens her en der), en een nieuwe oeros ‘reconstrueren’ door te gaan fokken met Zuid-Europese halfwilde runderrassen. ‘Oeros 2.0’ heet het project, waar ook de universiteiten van Wagenin-

gen en Utrecht aan meedoen. De naam zegt het al. Dit biotechnologische breiwerkje wordt niet zo maar een herboren stuk vee. Nee: dit wordt een wetenschappelijk verbeterde versie van de oeros. Ronald Goderie van Taurus noemt het gedrocht nu al ‘de ideale begrazer’. Hoe hij dat weet, vertelt hij er niet bij. Over het gedrag van de oeros is niets bekend. Het beest (een monster van twee meter hoog) vrat waarschijnlijk alles wat los en vast zat, en zijn enorme horens doen vermoeden dat hij een kort lontje had. Goderie heeft hetzelfde vermoeden. Maar wat dan nog! Dit wordt niet voor niets de 2.0. Dat moeilijke karakter, dat kweken ze er

Onbekend deeltje

MERIJN BEELDVERTELLER

mogelijks doet. Als de waarnemingen die zij hebben gedaan kloppen, is het complete bouwwerk van de moderne natuurkunde toe aan een grondige verbouwing. Kern van deze spectaculaire ontwikkeling is het verschijnsel ‘radioactief verval’, het spontaan uiteenvallen van zware, instabiele atoomkernen in een lichtere kern en een of meer elementaire deeltjes. Spontaan – daar draait het om. Het is het pure gevolg van interne stabiliteit. Natuurkundigen kunnen verval uiteraard uitlokken door die kernen te bombarderen,

7

Zijn de neutrino’s schuldig? Zijn zij het ‘iets’ dat vanuit de zon op radioactieve elementen inwerkt? Het is nauwelijks voorstelbaar. Deze deeltjes worden weliswaar in de zon in astronomische aantallen geproduceerd, maar ze zijn elektrisch neutraal en vliegen echt overal dwars doorheen – inclusief de aarde. Of toch? Het mysterieuze aan Jenkins’ meting was dat de ‘dip’ ’s nachts optrad, terwijl de zon aan de andere kant van de aarde stond. Zijn het dan toch neutrino’s? Is het het werk van een ander, nog onbekend deeltje, dat ook in de kern van de zon ontstaat? In dat geval moet niet alleen de natuurkunde, maar ook alle bestaande kennis over de zon grondig in de revisie. Hoe dan ook, als het niemand lukt deze metingen grondig onderuit te halen, staat de natuurkunde voor héél grote problemen. 1

wel uit. Goderie: ‘Dat zou gevaar op kunnen leveren voor recreanten’. Over twintig jaar zijn de nepoerossen klaar. Dan zijn we de trotse eigenaren van grote stukken ‘oernatuur’ die door middel van een genetisch geknutselde ‘oergrazer’ in commercieel verantwoorde oerconditie worden gehouden. Oeros 2.0, een grote, slome vreetzak waar horden dagjesmensen probleemloos naast kunnen gaan staan om een foto te maken. Even terug in die heerlijke oertijd! En dan weer voort, op naar de koffie. Met een oergebakje. 1

[email protected]

So you think...

Leer toch Hebreeuws!

Kernbombestendig

Britse onderzoekers hebben vastgesteld dat vrouwen een dansende man aantrekkelijker vinden als hij veel en gevarieerd met borstkas en heupen wiegt.

Volgens Israëlische onderzoekers is Arabisch lastig te leren doordat details het gebruik van de ‘holistische’ rechterhersenhelft verhinderen.

Amerikaanse wetenschappers hebben ontdekt op welke manier de extreem taaie bacterie Deinococcus radiodurans de schade aan zijn DNA repareert.

Ben jij ons nieuwe top model? Elite Model Look Casting en Beauty Studio make-up, hairstyling en scouting

6 september t/m 12 september

12 september

Beauty Studio Citymall Almere

Castingdag Citymall Almere Schrijf je nu in op

w w w. e l i t e m o d e l l o o k . n l

 

 

Perspectief

  

 


9

Naar de top Valentina Matviyenko

Moedertje voor Rusland? Een vrouw als president? Na de Verenigde Staten heeft ook Rusland een verrassende kanshebber. De vergelijking met Margareth Thatcher dringt zich op. Mary Dejevsky

...

R

usland is nooit dol geweest op vrouwelijke politici. Zelfs in de dagen van de Sovjet-Unie, toen de partij er prat op ging dat zij gelijke rechten voor man en vrouw in het vaandel voerde, speelden vrouwen nauwelijks een rol in het landsbestuur. Een tractor besturen was doodnormaal, maar een leidende rol in de politiek was niet de bedoeling. Daar komt langzaam maar zeker verandering in. Sterker nog, aan het hoofd van de stad Sint Petersburg staat nu een vrouw die bij de presidentsverkiezingen van 2012 hoge ogen zou kunnen gooien. Al zeven jaar lang is Valentina Matviyenko de gouverneur die de stad met succes leidt. In 2003 werd zij met ruime meerderheid door het volk gekozen, terwijl haar tegenstanders campagne voerden met spandoeken waarop leuzen als: gouverneur is geen baan voor een vrouw. Volgens Matviyenko moeten vrouwen zelf strijd leveren om hogerop te komen.

403 meter Valentina Matviyenko zou best eens in de voetsporen van leiders als Thatcher en Merkel kunnen treden. De volgende Russische presidentsverkiezingen zijn pas in 2012, maar het is de vraag of Dimitri Medvedev voor een tweede termijn zal gaan en of Vladimir Poetin werkelijk zal willen terugkeren op zijn oude post. Er is een derde mogelijkheid, die Poetin vast niet onwelgevallig zou zijn. Tenslotte was hij ook degene die haar heeft gesteund bij haar kandidatuur als gouverneur van Sint Petersburg. En zonder die steun zou zelfs een vrouw van haar kaliber niet de kans maken die haar nu op grond van haar reputatie kan worden toegedicht. De carriëre van de 61-jarige Matviyenko begon al op jeugdige leeftijd in de toenmalige Sovjet-Unie. Direct na haar afstuderen in de chemie aan de universiteit van de stad die zij nu bestuurt – toen nog Leningrad – leidde zij de lokale communistische jeugdbeweging in de stad. Al snel klom zij op tot afgevaardigde van de stad onder Gorbatsjov, vervolgens werd ze voorzitter van de landelijke commissie voor vrouw en gezin. Na de val van de muur werd ze ambassadeur op Malta voor de SovjetUnie en tijdens de nieuw gevormde Russische Republiek. Later ook nog ambassadeur in Griekenland. In 1998 werd zij zelfs plaatsvervangend premier van de Russische Federatie. Nog onlangs mochten wij getuige zijn van haar bekwame presentatie als gouverneur van Sint Petersburg. Zij ging uiterst zelfverzekerd in op vragen en was duidelijk meer ont-

spannen dan bij een soortgelijke gelegenheid vijf jaar eerder. Haar prestaties in de stad zijn dan ook duidelijk zichtbaar. Nog voor haar aantreden in 2003, vooruitlopend op het 300-jarig bestaan van de stad, heeft de centrale regering grote investeringen gedaan in de infrastructuur. Matviyenko deed daar nog eens een flinke schep bovenop. Onder haar leiding is de ontwikkeling van de tweede stad van het land in een stroomversnelling geraakt met indrukwekkende nieuwe woonwijken en gigantische commerciële projecten. De sfeer in de stad en de stemming onder de bewoners zijn daarbij zichtbaar verbeterd. De gouverneur ging controversiële onderwerpen niet uit de weg. Op vragen over de bouw van de hoogste toren van Europa, waar het hoofdkwartier van Gazprom, de Russische gasproducent, gevestigd moet worden, gaf zij uitgebreid antwoord. Hoewel ze nog steeds achter het gedurfde project staat, dat gegund is aan het bedrijf van de vermaarde Britse architect Norman Foster, leek zij begrip te hebben voor de milieutechnische bezwaren en bereid tot een compromis over de geplande hoogte van de toren van maar liefst 403 meter. De plannen voor de bouw zijn overigens niet alleen omstreden in eigen land. De Verenigde Naties hebben gedreigd de stad de status van cultureel erfgoed te ontnemen als de plannen niet worden aangepast. En premier Dimitri Medvedev heeft de stadsbestuurders in een brief gewaarschuwd de klachten serieus te nemen.

Volgens Matviyenko moeten vrouwenzelf strijdleveren omhogerop tekomen.

Aantrekkingskracht Later sprak Matviyenko uitvoerig over de bevolkingsopbouw van de stad. De laatste twee jaar is het aantal geboortes in de stad toegenomen, na een jaarlijkse afname vanaf 1990. Ook trekken gezinnen naar de stad uit andere delen van Rusland en de stad Moskou. De cultuur en de kwaliteit van het bestaan in de stad hebben onmiskenbaar aantrekkingskracht. De toename van het aantal toeristen bevestigt het beeld. Sinds haar ambtsaanvaarding is dit aantal meer dan verdubbeld. Weinig Russische politici houden zich actief bezig met de bestrijding van corruptie. Ook hierin is de gouverneur modern en onorthodox. Niet alleen gemeenteraadsvergaderingen, maar ook veilingen voor de verkoop van grond in de stad zijn rechtstreeks te volgen via internet. Vol trots schetst

REUTERS

De handen vrij In 2005 werd een nieuwe Russische federale wet van kracht, waardoor gouverneurs worden voorgedragen door de president en daarna al dan niet goedgekeurd worden door het regionale parlement. Een jaar later (nog voor de wet van kracht was), vroeg Matviyenko aan Poetin, toen nog president maar bezig aan zijn tweede en volgens de grondwet laatste ambtstermijn, haar voor te dragen als gouverneur. Poetin zou tenslotte niet lang meer president

kunnen zijn om haar die gunst te verlenen. Hij ging akkoord en het parlement van Sint Petersburg nam de voordracht over. Poetins termijn als president eindigde in mei 2008. Matviyenko’s termijn loopt door tot eind 2010. Dan heeft zij haar handen vrij voor het presidentschap. Eerder, in 2000, werd zij al voorgedragen, maar wees de voordracht af. Ruim twee maanden eerder was zij betrokken bij een ernstig auto-ongeluk. 1

zij hoe de prijzen van de grond sindsdien zijn opgelopen tot een hoogte van tien keer de prijs van voor de maatregel. Het laat zien hoeveel er aan de strijkstok van corrupte tussenpersonen bleef hangen. De gouverneur heeft de uitstraling van een bekwaam bestuurder en legt een grenzeloos enthousiasme aan de dag voor de stad die zij in haar armen heeft gesloten. Zelf afkomstig uit de Oekraïne, heeft ze zich als buitenstaander een opvallende status verworven. De gelijkenis met Thatcher en Merkel is treffend. Ook zij zijn afgestudeerd in de chemie. Ook zij waren relatieve buitenstaanders. Ook zij moesten van ver komen om door te dringen tot het cent r u m va n d e macht. Het leidt dan ook geen twijfel dat deze gedreven stadsbestuurder klaar is voor het landsbestuur. En Poetin? Eerder steunde hij Matviyenko als kandidaat voor het gouverneurschap van Sint Petersburg. Over hernieuwde steun voor Medvedev als president van de Russische Federatie lijkt hij nog steeds te twijfelen. Zelf een comeback maken als president? Hij zou zich pas echt onsterfelijk kunnen maken door af te zien van een terugkeer en te gaan voor de eerste vrouwelijke president van Rusland. Dan is hij ook de VS weer eens te slim af. Positieve discriminatie op zijn Russisch, zeg maar. 1 © The Independent

Heilig

Orde

Druk

Peter de Grote stichtte de stad in 1703 en noemde haar naar zijn patroonheilige, de apostel Petrus. Onder de communisten heette de stad Leningrad.

Matviyenko ontving in 1982 de Orde van de Rode Banier van de Arbeid. Een Sovjetonderscheiding die maar aan 163 mensen is toegekend.

Sint Petersburg is met 4,6 miljoen inwoners de vierde stad van Europa. Alleen in Istanbul, Londen en Moskou wonen meer mensen.

WEG MET D JOSER

Djoser Actieve groepsrondreizen naar alle continenten

Djoser Junior Groepsrondreizen wereldwijd voor ouders met kinderen

Djoser Wandel & Fiets Groepswandel- en fietsreizen binnen én buiten Europa

Djoser Thema Groepsrondreizen met een speciaal thema naar diverse bestemmingen

VRAAG NU DE BROCHURE ( S ) AAN

WWW.DJOSER.NL OF 071-512 64 00

De andere manier van reizen!

  
 Vakantie in Zeeland met Kinderen Wat kan je verwachten van een vakantie in Zeeland met kinderen? Zeeland bestaat uit zes schiereilanden en een stuk vaste land. Er is zo'n 600 kilometer kuststrook met stranden waar je heerlijk kunt struinen, krabbetjes vangen, zandkastelen bouwen, vissen, zwemmen, vliegeren en schelpen zoeken. Wil je echt iets speciaals vinden dan kan je op zoek gaan naar echte haaientanden. Deze kun je het beste vinden bij de Oude Zwingeul bij Cadzand, bij de radartoren in Nieuwvliet of voor de kust bij Breskens.

Voor Actieve Gezinnen Voor de actieve gezinnen zijn er ook vele watersporten die je kan beoefenen zoals zeilen, kanoën, roeien, duiken en jet- en waterskiën. En er zijn vele fietsroutes uitgezet waar fietsers en skaters kunnen genieten van de Zeeuwse natuur. De fietsroute 'Pino op het eenhoornpad' (omgeving Oostburg) is een leuke kinderfietstocht. Voor wandelaars zijn er ook genoeg mogelijkheden om via kleine paadjes de meest uiteenlopende natuurgebieden te bezoeken. Wil je op

zoek naar zonnende zeehondjes in ZeeuwsVlaanderen! Grote kans dat je ze ziet vanaf de Zeedijk tussen Nummer Eén en Hoofdplaat. Op de dijk staat een verrekijker, waarmee je gratis kunt zoeken naar de zeehondjes. En wat dacht je van de mooie historische plekjes zoals de steden Middelburg, Veere en Zierikzee, die vanwege hun monumentale gebouwen en straatjes jaarlijks veel bezoekers trekken. Genoeg redenen dus om op vakantie te gaan in Zeeland met kinderen.

Een droomvakantie in een super-de-luxe bungalowpark

Op zoek naar echte rust?? Chaletparc de Uitwijk heeft het!!!

Villages du Soleil is een bungalowpark met 58 zeer compleet ingerichte bungalows. Midden in een prachtige omgeving vindt u dit kleinschalige, unieke vakantiepark, waar service hoog staat, waar park en omgeving samen een rustgevende sfeer uitademen.

Hier worden luxe vrijstaande Likon chalets geplaatst welke het gehele jaar door voor recreatieve doeleinden gebruikt mogen worden. Het parc gelegen nabij jachthaven "de Schapenput" beschikt over ruime landelijk gelegen kavels voorzien van alle comfort. (nog enkele kavels bij vijvers beschikbaar).

Voor meer informatie kijk op onze site www.villagedusoleil.fr mail naar: [email protected]

- 20 Minuten van Rotterdam en - 10 Minuten v.a. 't Grevelingenstrand. - Financiëring mogelijk.

:;)9 &!, ¨ø lWhmWbSWk Qrlr qQdQX ¨ĉ ppk Bezoekadres: Heensedijk 77A Meer info: Fam. v Nieuwenhuyzen +31167-560000,

www.de-uitwijk.nl Of neem contact op met onze Likon-vertegenwoordiger H. v. Staalduinen gsm +31653171874 .

Chaletparc & Pannenkoekenrestaurant de Uitwijk Dorpsweg 136, 4655AH de Heen (Steenbergen Nbr)

VOORDELIGE

Bus Auto

VAKANTIES !!

  "   ($ " "  * 

!"( !

"* """ " 

'   " "(      " " " ' $,
70 5 %=?1 59 55 45=97
11 45 ?95 1
45
1
%1
:5> *1
<1< '1) =5) 1=71) %1=  5
?5 5
94?> * 9545 1 9=> ,55 9752594 11
24 1
85= 5
115?5
5
< ,<0; 0: 6,<6"& ,:0::, 5 85= 8556 55
7
975 =9779
7 9
85 755==975 1=5==1 5
8556 55
9?1 9: 5
;1=959 58 49
7< 11=9:45
9
2 665 ?< *55;  6 4 00<-0) 10 dagen halfpension  ) &<

19 6=45 ?5 ?55 41
-! 5911
29549
75
<

Pendelreizen * Met de nieuwste bussen naar Spanje en Kroatië * Tot 100% kinderkorting Busterminal Eigen wisselpunt in Maarheeze (bij Eindhoven) met groot parkeerterrein voor lang parkeren.

02,8,
60; 0: :6/, ",8"& ,:3, /0 , 5=575
11
45 2 =5 14 5
=538 - ? 1
85 1
4< $56535 2 665?11=9:45
> *55; ) 8-0) 10 dagen halfpension  ) &< (6
0
 0
6/< #
5 9
5238 5 ?5 595
1
16 59
4 ;25 -  5
?5 19= -- 9 9> ( 8556 55 45 ;5 5 9 55
7 11
1= 7545 85= 5
115?5
5
9
5
94?< *55= 85= 75 5
5725;;9
7) 4  6955
>

,6+ 19/ 11 25;5
4 ? 45 ?95
1  5
9 55
255; 5;5 114> 11;
55 45=97 ;5

9 ?5 49 38955
45 =1
4 ?5 9:
94==9385 1
4:5) 85=45 5515 5
?95 21195
< *55; 0:80 67/,3  0
<0 06
/ 00<-0
11 9/ 5
45  1
52119<

,
,/0; <:0 ,:6
6.,") #,-,. $13897 75=575
9
55
2538 5 2119< *55= 6139=9595
11
45 55
29

5
 5
2 95
 5?214) 97525945 1
9?195 5
?9
93= 2> ,55 754 75114554 4 715
495 554 9
49 85= 9:
7555 49 :11> 11=9:45
9
2 665 ?) 15 5
9:
9
3= 956 29: 85 49
5< ,55 45 ?595 114> *55; 4 00<-0) 10 dagen halfpension   1&<

0 0630
00
,, $,
70 2 ,6+%

9:<,50:9
: ( 52=9:6 9
;25 1= 9
%1
:5 1
16 - )"! <<<
<  219 1
81=65
9
>

. 60 0
0/0
060
/,,30 060
 (0
0
 #
45; +5
5
?5 %=?1 ' > 95 59 ?5   5
1389
75
9
, 94  9=1
4 5
  5
1389
75
9
+5
5
&6 ?75 9
7< *55; 8-0) 5 dagen halfpension  !1&< '5 5
 ?75=9:;8545
9
4535?25 - 5
?11 --< <,
/6+  55; 11
?95  9
5
) 255?45 1
45
5
5=9795 5 ;
5;5
< 5
11
145> *52=9:6 9
15
< *55;  00<-0 6 )! 8-0) 5 dagen halfpension   1&< ",,3  #; 9
45 9
5?11
45
55
138975 14 ? 5 255;5
> ( 52=9:6 9
55
754 " 85=  219 1
81=65
9
< 5 59 9 9
3= 956 55
14  ?5 794 4 85 655 ==5 35
 ? 1
45 14> *55; ) /0.0<-0)  6 ! <,,) 5 dagen halfpension  ) 1&< /,,30 060
 '0
06+ 0
,/,<00  5
13859 9:45
 85 31
1 1= 9
*5
59/> ( 52=9:6 "
1385
9
94 49 5= 5
711 5 2
11 *5
59/ ? 85 31
1 1= 29: 5 
5
< (
95; ? ?55 5 ?1;5
> 1
= 95
4 
1385
9
45 ?75 9
7 1
85 141?55< # 5
1389
75
9:45
 855
 5
5 759 9
 9=1
401
;9:;< *55;  4 <,, ) 8 dagen halfpension  )1&< 67 -0
30
0
 "  "  ''$ (""" !  "" " ' " ' " &  ""  ! (  ("!    "" !" $ 

*"  ! "  ! "" !"  "' " *"  "(   % ) $ &
  % ) $ '' !  " " ) $' #" "  "! ("  '  ' 

Speciale Excursiereizen naar o.a.: Praag - Wenen - Tirol - Toscane - Mallorca - Griekenland - Rome - Kroatië - Berlijn - Normandië - Slovenië - Bloemenrivièra

00 /6 ,::0 0
00: <00 6

0 3,6 2:/09

Opstapplaatsen door het hele land.

lpunt in Eigen wisse ij Eindhoven) (b ze ee rh Maa in. arkeerterre met groot p

5=

Met tevreden klanten uit heel Nederland

0495 588 740 www.solmar.nl

6  6
11 6   
 55
5?19= 5
?5=4 11
1

55  45 875 9= 2=9: 5


1
45 =115 11
29549
75
>

12

 

 

Uit & thuis iPERS

  

 


Navigatie Oorlog om smartphonegebruiker

Google Instant

DagDag TomTom

Nooit meer op enter drukken De Google-zoekmachine gaat op de schop en wordt ‘helderziend’. Maar hoe vernieuwend is de aanpassing?

De tijd van de TomTom als alleenheerser op de smartphonenavigatiemarkt is voorbij. Er zijn uitgebreidere, goedkopere en leukere opties.

AMSTERDAM

...

Met Google Instant verschijnen de zoekresultaten direct in je scherm terwijl je een woord intikt. Het is dus niet meer nodig om op de entertoets te drukken. De aanpassing moet zorgen voor een tijdsbesparing van twee tot vijf seconden per zoekopdracht. Volgens zoekchef Marissa Mayer bezit Google Instant een ‘helderziend’ element omdat het voorspelt welke zoekterm je intikt. Klinkt indrukwekkend. Maar de huidige Google-zoekmachine stelt de gebruiker ook direct verschillende zoektermen voor terwijl hij typt. Sterker: in de huidige zoekmachine worden de gebruiker tien mogelijke zoektermen voorgeschoteld, bij Google Instant zijn dat er zes. Bovendien lanceerde Yahoo vijf jaar geleden al de functie ‘Instant Search’. Het is nog niet bekend wanneer Google Instant in Nederland beschikbaar wordt. 1

zaam op z’n einde loopt. De concurrenten schieten als paddestoelen uit de grond, de een uitgebreider dan de ander.

Julien Althuisius AMSTERDAM

...

Alternatieve route ‘Jongens, we hebben de hele wereld tot in detail in kaart gebracht. Laten we de navigatiemarkt nu ook maar eens flink op de kop zetten.’ Zoiets moeten ze bij Google gedacht hebben toen Google Navigation werd gelanceerd. Heb je een Androidsmartphone, dan kun je eigenlijk niet meer om het navigatiesysteem van de zoekmachine heen. De app is gratis te downloaden en je hoeft niet te pielen met een touchscreen, maar kunt ook – net als in een taxi – gewoon zeggen waar je naartoe wil. Nog een groot voordeel: je hoeft geen kaarten te downloaden, dus dat scheelt de nodige gigabytes aan opslagruimte. Maar, daar is Johan Cruijff weer: ook aan dit voordeel kleeft een nadeel. Doordat je geen kaarten hoeft te downloaden, ben je afhankelijk van je 3G-verbinding. Dat is nog te doen als je je weg moet vinden in Almere-Buiten, maar een trip naar de Spaanse costa’s wordt wel heel duur met al die internationale roamingkosten. Datzelfde gaat helaas ook op voor

‘Open Street Map is de Wikipedia onder de kaarten.’

Marcus Thielking, mede-oprichter Skobbler

TRY-OUT MATTHIAS BAKKER

...

Uitzending gemist voor onderweg et het programma Gemist Downloader kun je Nederlandse tv-uitzendingen downloaden die op internet worden aangeboden. Bijzonder aan het programma is dat het de gemiste uitzendingen van zowel de publieke omroepen als die van de RTL- en

SBS-groep beschikbaar maakt. Daarnaast kun je ook filmpjes van YouTube plukken. Het programma converteert deze uitzendingen naar verschillende formaten, waaronder een voor de iPhone. De bestanden zijn af te spelen met meerdere mediaspelers. Gemist Downloader is al een tijd bekend onder de liefhebbers, maar met de nieuwste versie kun je nu ook meerdere uitzendingen na elkaar downloaden. Volgens specialisten is het programma legaal, omdat Gemist Downloader de uitzendingen niet eerst op een eigen server opslaat. In plaats daarvan pluk je de uitzendingen direct van de websites door de link te

MERIJN BEELDVERTELLER

Weet je nog? Je rijdt over de N10 vanuit Poitiers naar Bordeaux. Ergens op een verkreukeld papiertje staat het adres van dat ene leuke hotelletje in dat rustige, pittoreske dorpje. Doordat je er koffie over heen hebt gestoten is het bijna onleesbaar geworden. Je bijrijder zit met penibele blik in de Shell Wegenatlas te turen, terwijl jij je blik strak op de weg hebt gericht. Dan komt het: ‘Schat, volgens mij hadden wij er hier af gemoeten...’ Even is het stil. Dan ontsteek je in een tirade die z’n weerga niet kent. De auto is te klein. Uiteindelijk breng je de nacht door in een ranzig Formule 1-hotel langs de snelweg. Tien jaar later rijd je over diezelfde N10. Naast je snurkt je bijrijder tevreden, terwijl een rustige stem vanaf het dashboard zegt dat je de volgende afslag moet nemen om terecht te komen bij een lieflijk pensionnetje dat het apparaat zelf suggereerde. Lang leve de TomTom voor je iPhone. Het Hollandse bedrijf zorgt ervoor dat we tegenwoordig niet meer anderhalve dag hoeven bij te komen van een slopende autotocht richting vakantiebestemming. Maar het ziet er naar uit dat de hegemonie van de navigatiereus lang-

M

Matthias Bakker

Piraten

Europese politie doet 48 invallen Europol heeft bij een grootscheepse actie tien personen aangehouden in veertien verschillende landen. Matthias Bakker

nieuwkomer op de navigatiemarkt Skobbler. Voor slechts 1,59 euro te downloaden voor de iPhone (binnenkort ook voor Android) biedt Skobbler een volledig navigatiesysteem, inclusief waarschuwing voor flitspalen en de mogelijkheid om een muziekje te luisteren tijdens het rijden. Wat Skobbler uniek maakt, is dat het programma gebruikmaakt van kaarten van zogenaamde open street map communities, een soort Wikipedia voor landkaarten. Iedereen kan een kaart aanpassen, wat er voor zorgt dat de kaarten supergedetailleerd zijn, tot je favoriete koffietentje aan toe. Kom je onderweg werkzaamheden tegen? Dun kan je dat simpel doorgeven aan de osm community, maar dan moet je dus wel een internetverbinding hebben.

Voor Navigon hoeft dat weer niet. De Europa-versie is met een 89,99 een tientje duurder dan die van TomTom, maar dan kun je bijvoorbeeld wel de weg vinden als je een roadtrip maakt door Servië. En als er in het echt boompjes naast de weg staan, zie je die op het scherm van je smartphone ook voorbijkomen. En voor voetgangers is er de zogenaamde ‘reality scanner’ die door middel van de camera op je smartphone ‘points of interest’ in je directe omgeving zoekt. Als het aan Navigon ligt, lopen we dus over een paar jaar niet meer met een Lonely Planet door de straten van Rome, maar met een smartphone voor ons uit. Alsof je voortdurend op zoek bent naar bereik. 1

AMSTERDAM

moet het volgens Beukema ‘makkelijker maken Uitzending Gemist ook op andere plaatsen te kunnen bekijken’. Voor iPhone-gebruikers gaat deze vlieger niet echt op, omdat de meeste exemplaren al een internetaansluiting hebben. Maar voor de forens zonder internetaansluiting op de mobiele telefoon of laptop is het een uitkomst. Daarnaast kan iedereen blijven beschikken over programma’s die niet langer meer op de websites van de omroepen staan. 1

kopiëren. Als je het programma opent, wordt eerst gevraagd van welke site de gebruiker een programma wil halen. Vervolgens neemt men de

link over van het desbetreffende programma, welke link precies wordt eenvoudig uitgelegd. Als de Gemist Downloader de link herkent, vraagt het programma je te kiezen op welke locatie de uitzending moet worden opgeslagen. Daarna kan het downloaden beginnen. Dat duurt ongeveer even lang als de duur van het programma. Mijn eerste twee pogingen mislukken. Daarna gaat het goed. Maar waarom zou je überhaupt gaan downloaden als je ook online de programma’s kunt bekijken? Brein achter Gemist Downloader is de pas 17-jarige Wietze Beukema die het programma zonder hulp van buitenaf heeft opgezet. Gemist Downloader

...

De verdachten zouden deel uitmaken van vier netwerken die illegaal films zouden delen. Aan de actie is twee jaar onderzoek voorafgegaan, dat plaatsvond op initiatief van de Belgische federale politie. In Zweden werd de universiteit van Umeå binnengevallen. Er vond ook een inval plaats bij het bedrijf PRQ dat in verband wordt gebracht met website The Pirate Bay en klokkenluiderswebsite WikiLeaks. De Zweedse verdachten zijn inmiddels op vrije voeten gesteld. Stichting BREIN, die de eigendomsrechten van de Nederlandse amusementsindustrie behartigt, is blij met de actie: ‘Dit soort groepen zijn de bron van illegale bestanden op internet’. 1

www.helpdeskweb.nl/ gemistdownloader/

Tweet tweet tweet tweet

A beum

Klein Azië

Twitter heeft inmiddels meer dan 145 miljoen gebruikers. Van de 40 miljoen nieuwe gebruikers sinds april meldt 16 procent zich aan via mobiel.

De Franse president Sarkozy is het slachtoffer geworden van een Google-bom. Als je een scheldwoord intikte kwam je uit op zijn Facebookpagina.

Aziaten houden het meest van mini-laptops. Europeanen kopen liever laptops met grotere schermen, de Amerikanen vervullen een middenpositie.

style

 

    

 


13

Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering

Q&A

MSM Agenda Dertig lente-uitjes jong

Het wordt een week vol verjaardagen en jubilea Elke vrijdag verklappen wij waar MSM volgende week opduikt om te eavesdroppen, stoken of in te palmen.

Maandag Maandag dringen we onszelf in brokjes op. Op het Westergasterrein (het nieuwe epicentrum van alles) kunnen we Scandi textiel keuren bij een modeshow van BN’er-winkel Raak. Of nostalgisch gratis pilsen bij de viering van het 140-jarige bestaan van Amstel Bier. De andere opties zijn wat in mineur: in Carré wordt een dvdbox van Jos Brink gepresenteerd. Wedden dat dát janken wordt. Spieken bij musicalsterren die een benefiet organiseren voor Pakistan kan overigens ook, wat we natuurlijk graag doen, al vrezen we Frits Bomachtige momenten. Benefietsterren, die vaak precies kunnen aanwijzen dat de nulmeridiaan door hun eigen bilnaad

loopt, weten zelden voor welk verwegdoel ze nu weer strijden.

Dinsdag De Kersentuin op de sjieke Apollolaan is dertig lente-uitjes jong en dat wordt gevierd met lekker banket. MSM feliciteert de eetschuur voor de rijken, maar denkt ook: begin jaren negentig das war damals. Toen had de toko nog een ster, en Joop Braakhekke nog aanzien bij de culinaire keuringsdienst van waarden. Waarschijnlijker is spieken in The Grand bij het jubileum van blaadje Elegance, dat letterlijk bejaard is. Daar is ook Candy Dulfer, misschien speelt ze wel Lily was here uit 1989, en is dat ineens een blits nummer daar.

Woensdag Woensdag feliciteren we JAN, die wordt vijf jaar. MSM hoort van iedereen dat het een ‘leuk blad’ is, en zeker de charmante hoofdredactrice die PvdA stemt en daar heerlijk voor uitkomt. JAN veilt portretten van BN’ers, zoals Carice van Houten.

Bret Easton Ellis is in de stad, en wij mogen met hem verkeren. De M in MSM heeft nog een bul te danken aan deze literaire God. ’s Avonds scratchen we bij de lancering van een dj iPad applicatie, of duiken we de bioscoop in. George Clooney kijken die op zijn Corbijns verantwoord moordt in opdracht. 1

Beertjes beslagen glazen Maarten Bloem AMSTERDAM

...

De wereld van de bijna blinde is een complexe. Aan de ene kant dient de brildrager op te boksen tegen stigma’s als vermeende intelligentie, strengheid en nerdschap. Dan weer misbruikt de lichtgehandicapte deze clichés wanneer het schikt. Dat bleek gister ook bij de awardshow van een brillenboer die een nieuw boegbeeld zocht. Neem presentatrice Nikki Plessen (-1.75 / 1.5), die de show aan elkaar babbelde. Ooit was ze de ‘opportunistische’ brillendrager. ‘Ik wilde als puber de discotheek in. Met wat vriendinnen kochten we een montuur met vensterglas, want dan leken we ouder. Niet dus, we kwamen er niet in’, aldus Plessen die een zwarte kokkerd op de neus heeft, maar verder een inconse-

te dol en er kwamen lenzen in de reeënogen. ‘Twee weken later was ik fotomodel.’ Een paar jaar gelee moest het genetische defect voorgoed uit de wereld. ‘Toen heb ik mijn ogen laten laseren, want ik wilde ook wel eens spontaan de zee in rennen.’ Helaas voor haar staat inmiddels de teller weer in de min. ‘Daarom heb ik wederom een bril. Gelukkig

quente drager blijkt ‘In de auto rijd ik op de stem van de navigatie, als ik tvkijk zit ik met mijn ogen te knijpen.’ Jurylid en styliste en ‘wannebe’ brildrager Dyanne Beekman (0/0, maar ‘ik heb een mooi montuur gezien’) breekt een lans voor de jeugd. ‘De voorschrijdende hipheid van de bril moet ook eens doorsijpelen naar pubers, die worden nog te veel gepest met hun bril’, zo filosofeert zij tussendoor.

De gêne werd haar op haar veertiende te dol en er kwamen lenzen.

Regressieve blinde Het mooiste verhaal van de ‘regressieve blinde’ komt van jurerend journaliste Beertje van Beers (-2/-2). ‘Ik moest al een bril op mijn vijfde, en als puber werd het vervelend. Ik keek met mijn ouders (tevens brildragend) naar An Officer and a Gentleman en daar zaten steamy scènes in. Mijn brillenglazen besloegen gewoon van het blozen.’ De gêne werd haar op haar veertiende

Beertje bebrild. RON STAM

Roos Lubbers van www.parfumconsult.nl adviseert ons een geur als ware het wijn.

Donderdag

Amsterdam Brillenleed

Elke BN’er heeft zo z’n eigen brilmotieven. Dat komt samen bij de Brildrager van het Jaar.

Geurdetective helpt u aan luchtje

kan het nu, het is helemaal hip.’ Haar wederhelft is ook gelukkig. ‘Mijn man vindt het ook geil hoor, die archetype sexy secretaresse-look als ik een bril op heb. En ik vind het bij een man weer leuk, net als een baardje. Dan kan er iets af en uit; dat fascineert.’ Uw bestoppelde MSM-verslaggever (-3.75 / -4) kan vanachter zijn inmiddels beslagen glazen, natuurlijk alleen maar instemmend ‘mee eens’ knikken. 1

AMSTERDAM

...

Wat een uitkomst. ICI Paris en Douglas zijn geurenlabyrinthen waar iedereen hetzelfde ruikt. ‘Light Blue van D&G ruik je op iedere straathoek. Dat is dodelijk.’ Help! ‘U kunt bij mij leren ruiken en ik kan met u een geur kiezen. Door te praten en te testen. Na een tijdje schat ik in wat iemand draagt.’ Maxima? ‘Temperament en charme. Ik zou zeggen: Narcisso Rodriguez for Her. Of Eau de Merveilles van Hermès.’ Is Hermès het merk? ‘Kijk niet naar merken, maar naar neuzen. Guerlain, Chanel en Hermès hebben zelf een parfumeur. Zelf ben ik fan van Jean Claude Ellena bij Hermès. Hij gebruikt hoogstens dertig ingrediënten.’ Nog steeds angstaanjagend veel. ‘Probleem bij geuren is dat de taal niet afdoende is om te beschrijven wat je ervaart. Wat zegt het als iemand roept: er zit een middennoot pioenroos in en een topnoot mandarijn?’ Mij even niets. ‘We proberen het wel – we spreken over bloemig, kruidig of citrusachtig, maar dat zijn lege termen om een geur die uit honderden ingredienten bestaat te beschrijven.’ Het is alsof je wijn proeft. ‘Het is vergelijkbaar. Mijn workshops zijn ingegeven door een behoefte om een hoger geurbewustzijnsniveau te krijgen.’ En alleen lichaamsgeur? ‘De grote parfumeurs dragen niks. Doe ik zelf ook vaak.’ 1

New Balance

TRAININGSPAK VOOR HEIDI Het kon ook niet uitblijven. Gezinsvrouw en (voormalig?) topmodel Heidi Klum gaat ook een eigen kledinglijn beginnen. Maar niet met kokette jurkjes en ander modegevoelig spul, maar met ‘active wear’. Exclusief voor het sportmerk New Balance heeft ze een paar kekke trainingspakken, topjes en andere sportkleding in elkaar geflanst. Kan ze samen met haar man Seal een rondje door het park gaan hobbelen.








  

Contact Wilt u ons iets influisteren? Mail de tiplijn van MSM: [email protected]

14

MsM

 

    

 


Wat is een mooie stem en waarom kunnen artiesten zonder engelengeluid toch een megacarrière opbouwen? MSM gaat onderwerpt jurylid Angela Groothuizen aan een stemmentest. ‘Madonna kan niet zingen, maar heeft X-factor.’ Angela The Voice of Holland

‘Frank Sinatra vind ik een eikel’

‘Jongens, ik wist niet dat er ook een fotograaf kwam. Vroeger maakten we ons alleen op als we moesten optreden.’ FOTO’S: KLAAS JAN VAN DER WEIJ

Mark Koster AMSTERDAM

...

Onopgemaakt opent Angela Groothuizen de deur en schrikt van het audiovisuele bezoek. ‘Jongens, ik wist niet dat er ook een fotograaf kwam. En ook een cameraploeg. Poeh’, zegt ze in de deuropening. Dan herpakt ze zich als een wielrenner die even moet lossen op een colletje. ‘Ach, het is maar klein toch, zo’n stukkie in de krant. Wat maakt het uit...’ Applaus. We zijn bij La Groothuizen omdat we nu eens niet over uiterlijkheden willen praten, maar de kleur van een stem willen uitpluizen. U kent het wel: op de radio hoor je een donkere brons en je vraagt je af wie die keelgeluiden nu produceert. Achter de sonore basklank van Hans Hoogendoorn (‘Dit is Met het Oog op Morgen!’) verwacht je een Casanova-achtig heerschap, maar hij blijkt een opdondertje met het uiterlijk van een drogist. Clairy Polak klink uit de transistor als

een schalkse brunette, vooral vanwege haar gedragen, tikje arrogant-aristocratische timbre, maar daarmee kon de latere NOVA-presentatrice haar tv-leven toch niet redden. (Bij Nieuwsuur is Polak vervangen door de meisjesachtige piepstem van de aantrekkelijkere Mariëlle Tweebeeke).

Keelklanken kiezen De 50-jarrige Noord-Hollandse, die ooit doorbrak met hardrockformatie The Howling Hurricane, maar bekend werd met de Dolly Dots, is een van de juryleden van het nieuwe programma The Voice of Holland. Het is een wedstrijd waarbij kandidaten uitsluitend worden beoordeeld op hun vocalen. De juryleden, met onder anderen Nick & Simon en Jeroen van der Boom, zitten met de rug naar de kandidaten en mogen per selectiedag slechts vijf keelklanken uitzoeken. ‘Het is moeilijk, ik ben nogal impulsief’, zegt ze na de eerste voorrondes. ‘Zodat ik al snel op mijn vijf kandidaten zit. Ik ben nu kieskeuriger.’ Groothuizen houdt van rauwe raspende stemmen. Als jurylid van X

Factor koos ze vorig seizoen Jaap tot winnaar. Niet echt, laten we zeggen, een George Clooney om te zien, maar een jongeman met een Otis Reddingachtige scheur in zijn keel. Achteraf gezien een dappere keuze, aangezien de single van de oudstudent een stuk minder scoorde dan verwacht kon worden van een X Factor-laureaat. Geschrokken: ‘Jaap is een mooie persoonlijkheid, bij de meisjes doet hij het goed, hoor. Hij heeft humor en dat hoor je terug in zijn zang. Je hoeft niet altijd een model te zijn, toch?’ Ze kan er niks aan doen, maar Steve Tyler, de vel-over-been frontzanger van Aerosmith, is toch haar favoriete kippenvelopwekker. Op haar Macbook luistert ze even naar een paar krijsen van de rock’n-rollbrulboei in Crying. ‘Oh, prachtig, die uithalen. Hij haalt alle registers.’ En The Voice, Frank Sinatra, dan? ‘Vind ik een eikel’, zegt ze zonder toelichting. Pardon? De charmantste crooner aller tijden wordt hier op een regenachtige namiddag afgeserveerd? ‘Hij is niet sympathiek. Ik hou niet

van maffiatypes, ondanks Sinatra’s timbre en timing. Ja, persoonlijkheid speelt mee.’ Groothuizen beseft dat minder geschikte stemmen soms toch kunnen rekenen op de meeste aanhang van het volk. Madonna was een achtergronddanseres met een blikkerig, soms ronduit vals vocaalarsenaal, die tóch kon uitgroeien tot een popicoon, vooral als gevolg van haar kameleontische imagowisselingen. ’Madonna kan niet zingen, maar heeft wel X-factor.’

Lekker bekkie En nu is daar Lady Gaga. De twintiger uit Manhattan lijkt de ideale Madonna-opvolger met al haar extravagante uitdossingen en controversiële liedjes. Groothuizen ageert tegen dit beeld en laat een Gaga-gig zien bij Paul de Leeuw. De entertainster zit zonder opsmuk en speelt op piano haar hit Pokerface. ‘Hoor je?’, zegt ze, ‘ze speelt met het publiek, omdat ze haar stem controleert. Dit is geen Madonna, hoor. Ze heeft bereik.’ Kan ze ermee leven dat een onaan-

trekkelijke zangeres soms meer succes scoort dan een frontdame met een lekker bekkie? Zelf zong ze ooit bij The Dolly Dots, een meidenband die mede was samengesteld met blonde danseressen uit een TROS-ballet. Groothuizen, in haar jonge jaren meer rockchick dan popzangeres van een suikerzoet repertoire, hield de uitnodiging af totdat ze Ria Brieffies hoorde performen. ‘Kijk, die kon zingen en toen ben ik ingestapt.’ Groothuizen werd natuurlijk zelf vooral aangenomen omdat ze er óók representatief uitzag. Lacht: ‘Ik denk dat ik bij The Voice zeker door de voorrondes zou zijn gekomen.’ Ria Brieffies, God hebbe haar ziel, had een loepzuiver geluid, maar kon zich – eerlijk is eerlijk – niet meten met de schoonheid van de overige Dots, toch? Groothuizen treedt nu op: ‘Ik mis Ria. Als je naar ons afscheidsconcert in Escape luistert (op YouTube zoekt ze het op), dan hoor je dat we allemaal zingen en het ook nog ergens naar klinkt.’ Lichte verontwaardiging: ‘Wij maakten ons alleen op als we moesten optreden!’ 1

Jack de Wippers tweede carrière

Brokkenpilot

Vleeskleurige lingerie

De voormalige spindoctor van Balkenende, Jack de Vries, wordt politiek commentator bij De Wereld Draait Door, nu hij zijn baantje bij het CDA kwijt is.

Vanaf 7 oktober wordt de donderdagavond op Nederland 3 wederom vrijplaats voor gepruts, geklungel en geniale vondsten: TV Lab komt terug.

Lady Gaga heeft de woede opgewekt van dierenrechtenorganisaties. Ze poseert namelijk op de cover van de Japanse Vogue in een biefstukjesbikini.

 

 

Uit & thuis

  

 


Reizen

15

ZAGREB

Koffiedrinken gaat vooral om zien en gezien worden. Pagina 18

Grensgeval Unieke mix

Centrum van universum Perpignan heeft grote plannen. Nieuwe en oude bezoekers van de Zuid-Franse stad worden op hun wenken bediend.

HOLLANDSE-HOOGTE

Alison Culliford PERPIGNAN

...

Salvador Dali’s uitspraak dat hij op station Perpignan het ‘centrum van het universum’ zag, blijft een surrealistisch statement. Maar het begint er op te lijken dat hij een punt had. De hete en stoffige stad stond nooit bekend om haar dynamiek, maar staat op de drempel van een stralende toekomst – en het treinstation is waar het nieuwe verhaal begint. In 2014 is de nieuwe transnationale TGV-verbinding klaar die de reis van Barcelona naar Perpignan van drie uur naar slechts 45 minuten terugbrengt.

5-daagse busreis Tsjechië

In afwachting daarvan wordt de Frans-Catalaanse stad alvast op de schop gegooid. Een nieuw TGV-station opent in 2012, en de wijk eromheen wordt ook meteen maar aangepakt.

Veelbelovend Tegelijk wordt een veelbelovend nieuw district uit de grond gestampt, naast de Têt-rivier, met het door Jean Nouvel ontworpen Archipel-theater als cultureel focuspunt. En dit naast een indrukwekkend renovatieprogramma rond het religieus en militair erfgoed waar de stad bekend om is, en waarvan een groot deel teruggaat op de dertiende en veertiende eeuw, toen

vanaf


249,

Praag

Hoofdstad aan de Moldau Hoogtepunten: Staré Mesto, Praagse Burcht, astronomisch uurwerk, Jan Hus, Strahovklooster, Karelsbrug, Gouden Straatje en Moldau.

6-daagse reis Oostenrijk

Schilderachtig

Perpignan door de koningen van Mallorca werd bestuurd. Het terugdringen van gemotoriseerd verkeer doet de rest: het centrum is ideaal wandelgebied geworden. Ook om andere redenen is het oude Perpignan een stad van de toekomst. Het stadsbestuur heeft zichzelf verplicht gesteld in 2015 volledig van zonne-energie afhankelijk te zijn.

De TGV-reis van Barcelona naar Perpignan duurt maar 45 minuten. vanaf


499,

Tirol

Vertrek: 24 november, 1, 8 en 15 december, 5, 12 en 19 januari.

Inclusief feestelijk kerstdiner & feest. Vertrek: 22 december.

6-daagse reis Oostenrijk

Keizerlijk

Mensen bekijken vanaf een terras op Place de la République. De parkeerplaats die het plein lang ontsierde is ondergronds gegaan,. Bezoek de kloosters van St Jean in de Campo Santo, de oudste en grootste in Europa. Bewonder Dufy’s, Picasso’s en kunst van de Fauves in het Musée Hyacinthe Rigaud.

anaf

v
499,

Hoogtepunten: Wenen, Stift Melk, Baden, Donaudal, Schloss Schönbrunn en Wienerwald.

6IHHUYROOHVWUDWHQ

Niet te missen:

© The Independent

Wenen

Hoogtepunten: Steeg, Lech, Bodensee, Liechtenstein en Konstanz.

*H]HOOLJHPDUNW

Met 220 dagen zon per jaar kan dat ook: momenteel worden overal zonnepanelen op daken van grote gebouwen geplaatst, zoals op de markthallen van St. Charles, Europa’s grootste groenten- en fruitmarkt. Is dat geen reden genoeg om Perpignan in je reisplanner op te nemen? Dan kun je altijd nog op de oude verlokkingen terugvallen: de unieke en prikkelende mix van Catalaanse en Romaanse cultuur, een nachtcultuur in Spaanse stijl en een bevolking die van een feestje houdt en liever niet te veel aan morgen denkt – zolang de bars tenminste open zijn. 1

Inclusief feestelijk kerstdiner & feest. Vertrek: 22 december.

3UDFKWLJYHUOLFKW

Inclusief: vervoer per Comfort Class touringcar, ervaren chauffeur/ reisleider, overnachtingen in middenklasse hotels, excursies (excl. entreegelden), stadsbezoek met gids (m.u.v. Tirol) en Pelikaan informatieboekje.

Meer info:

Pelikaan Excursiereizen T 088 - 735 45 25 www.PelikaanReizen.nl/kerstreizen

Schouders eronder

Daar loop je warm voor

Drukte

Dé sport van Perpignan is rugby. Het plaatselijke rubyteam, The Catalan Dragons, speelt in de Europese Super League.

De inwoners van Perpignan zitten er meestal warmpjes bij: in januari, de koudste maand, ligt de temperatuur tussen de 4 en de 12 graden.

Perpignan en het gebied eromheen tellen zo’n 300.000 inwoners. Dat is grofweg 40.000 inwoners meer dan de stad Utrecht.

 ""'

Reizen

$ ++

U bereikt met uw advertentie ruim 3,2 miljoen lezers*

! !! !&+  

$+ 

€#  

Uw bestemming voor effectief adverteren. Het reisaanbod in de zeven regionale dagbladen van Wegener NieuwsMedia en De Pers is voor onze lezers wekelijks een bron van inspiratie.

Voor informatie en reserveringen:

Wegener NieuwsMedia Postbus 26 7300 HB Apeldoorn [email protected] * NOM Printmonitor 2009-I / 2009-II bereik vrijdag + zaterdag

Recreatie Onroerendgoed

 

$+ 

€#  

 )+ 

€(#  

+  !+ 

€ #

$ ""  $ *"  % 
" 
       

  


 
        
       

LAST MINUTE AANBIEDING INCLUSIEF ONTBIJT & DINER Info: www.hotel-tubbergen.nl De Kremmer, voor een actieve www.WAPENVANOOTMARSUM.nl en toch comfortabele vakantie Het arrangementenhotel voor de actieve 50+-er www.kremmer.nl 0599-564333
0541 - 291 500 www.hoordestilte.nl boerderijappartementen.nl Herfst en kerst in Twente! Fietsen of wandelen in bosrijke Bungalowpark Lanka Diepenheim Hotel 't Holt a/d 6 2, 4, 8 pers. bij Ommen, v.a. Ruinen 0528 241321 omgeving? 0593 552 429 kastelenroute. Herfst special 80 euro  0546-671703 Div. HP arr. v.a.
99,(ma-vr/zo-do)
199,00 p.p. HP T.h. in OMMEN luxe vrijstaanwww.hotelwitteveen.eu 0547-351844 www.hoteltholt.nl de 6-pers. recr. bung. in bosrijNORG: 2-6pers. comfort app. ke omgeving. 055-5415108 nabij restaurants, natuurgeb. Scheveningen, div. luxe app. en zwembad. Aanbiedingen: boul. zeezicht Tel. 070-3921833 OOTMARSUM Last/min HP OOTMARSUM div.vak.huizen www.tiggelman-management.nl www.sfeervol-drenthe.nl 3d/2n
118,- 0541 - 292321 v.a.
160,- p.w. 0546-576632 www.krikhaarvakanties.nl Hotel www.rozenstruik.nl www.onze-boerderij.nl Vakantie?..Naar de natuur natuurlijk? Bung's en camping in het bos 0522-471227 www.dewiltzangh-ruinen.nl

16 en 20p., aan het DrentsFriese Woud 0521-551521

Achterh. LANDG. "DE BOLwww.boekjebungalow.nl LERT": t.h. 6 luxe 2-10p. FINSE 2-20p. bung`s/ villa`s/ campings BUNG'S in prachtig natuurgeb. In heel Europa T.0529 462625 6 & 8 p. met sauna! Red. prijs! 0545-291472 www.debollert.nl NAZOMEREN IN DRENTHE Hotelarr. v.a.
97,50 p.p. Te huur en te koop: luxe bun0521-387212 www.villa-nova.nl galows, omgeving Apeldoorn. Tel. 0577-401231. Groepsaccommodaties in www.uddelermeer.com Drenthe. Voor elk wat wils! WWW.SGAD.NL

TEXEL-DE-KOOG, 5* app., suite of villa direct aan zee. Voor info: tel. 0222-317542 Reacreatie-bungalow op eigen www.Texelvakanties.nl in het nieuwe Limburgse PARKHOTEL HORST: welkomstgrond (±400m2) in cocktail, 2x overnacht., 2x ontbijtbuffet en 1x drie gangen diner TEXEL in de nazomer? Kamperland (Zld). Vraagprijs Actieve
129,50 pp. Gratis gebruik van zwembad, sauna's en Betaalbare bungalows op de
143.00,- k.k. Inl. JC Krouwer stoombad. Prachtige ligging a/h water in bosrijke omg. Luxe vakanties mooiste plekjes van het eiland. 0113-301458 www.kouwer.nl kamers. Mooie fietsroutes. Gratis kleurenfolder 077-3976000. www.texelselect.nl Kijk alvast op www.parkhotelhorst.nl Terschelling: chalets vrij v.a. Golf spelen in Bulgarije, op de Recreatie heden en herfstv., 0562-448344 mooiste banen van Europa onroerend goed BUNGALOWPARKSCHINOPGEUL.NL www.terschelling.net/schaap www.balkangolf.nl of bel 0341 262210 lid sgr. Bewezen de GOEDKOOPSTE! Bung. v.a.
79,Buitenland Voor info/reserveren: 043-459 1400

Lekker weg en toch dichtbij ! www.hoteltexel.com 0222-311237 Natuurlijk genieten. Aantrekkelijke midweekarrangementen

Recreatie onroerend goed Binnenland

4/5 DAGEN PARIJS/ PRAAG/BERLIJN/LONDEN

€#

*** HOTEL TUBBERGEN 0546-621480

CADZAND-BAD: luxe 2-6p. bung & app. op loopafst. van strand. 0117-396004 www.zeester.nl

€# 

Bungalowpark CAMPANULA + zwembad Bel: 0224-561502 of online boeken op www.parkcampanula.nl

ZOUTELANDE / DISHOEK, schitterend aan de voet van de duinen, 5 min. loopafst. van zee, te huur 4-6 pers. vak.won. Info: J. Koppejan, tel. 0118 - 562642 www. verhuurbedrijfkoppejan.nl Zon,Zee,Zand Is slapen en genieten op het strand! Boek nu voor september 2010!  06-13 12 00 95 of



!

St. Maartenszee bij Callantsoog, luxe bungalows vrij. Najaarsaanbieding 14=10

Sint Maartenszee, 6p. bun- Schoorl: Noordzeekust comf. galows aan zee. Continue vak.bung 10% 50+ kort. 0653517066. Zie www.huisje.nu verhuur.  050-3013117

Elke vrijdag in De Pers en op zaterdag in de regionale dagbladen

!!

 

BETAALBARE WINTERSPORT 8 dg apt + 7 dg skipas va
145 www.SPORTIEK.com Tel. 020-4702626 (SGR-lid)

Luxe chalets te koop Unieke locatie direct aan de Vecht te Ommen

www.bungavan.nl  0529 - 45 32 48

Genieten in de Ardennen! Wij bieden diverse recreatiewoningen te koop aan.

Zon. 19 September Open Dag 12.00 - 15.00 uur Bungalowpark Sunclass Grandhan te Petithan, Durbuy Info: 040 - 243 3766 www.brabantbv.nl Te h. Costa del Sol/ Benalmadena. Riant 5-k. app. m. gar., zeezicht. Min. 3 mnd.  013-467.70.70

v.a.
99,www.bolderman.nl  (0318) 580 958

Lekker weg naar Drenthe. Midweek
160 HP jul/aug/sept Sfeervol overnachten in kleinhotelhetwapenvanaelden.nl schalig comfortabel hotel met TEL. 0591-371241 sauna, temidden van weidse Modern comfort in ouderwets Friese ruimte, vlakbij Leeuwgezellig pension 0521 - 593835 arden. Info, bel: 058 - 251 98 88 www.hotelweidumerhout.nl www.hetrustigeheuveltje.nl

Fiets- & Natuurarrangement De mooiste routes van het eiland. Luxe bungalows bij het water T 0111-692500|www.denosse.nl *** RENESSE AAN ZEE *** bungalows/chalets/caravans camping. Tel. 0111- 461 231 www.slaapstrandhuisje.nl www.vakantieparkschouwen.nl T.h.: vakantiewoningen en ap- Cadzand-Bad, bung. en app. 50partementen aan zee! 0117- 500 m van strand info: www. 382640 www.breskens.nl voogdtverhuur.nl/0117-391514

___________________________________________________________________________________________________

lid ANVR/SGR

Groepsaccommodaties

KORTE VAKANTIES

Gasthof Euverem. Gezellig, voordelig familiehotel met lekker eten tussen Gulpen en Slenaken. Div.arrangementen. Huizen voor GROTE en kleine Tel: 043-4503715, groepen; bel: 0900-476 37 36 www.gasthofeuverem.nl WWW.GROEPEN.NL Tussen Valkenburg & Maastricht luxe STACARAVANS op 4* camping. 55+ kort. Binnen-/ buitenbad.
045 - 545 9088 www.vakantiecaravans.com DJOSER Wandelreizen Wereldwijd Brochure? 3 dgn genieten in een prachtig www.djoser.nl of 071-5126400  hotel in Limburg voor maar
99,50 p.p. Ook Dinnershowarr. GRATIS kl.folder? 0478-511466 of www.asteria.nl

TEXEL, 4-8 pers. bungalow, vrij vanaf okt., herfst- en kerstvakantie nog mogelijk www. slufteroord.nl 06-53531885

VAALS kamers en app. t.h. l + o v.a.
27,50. Halfp. v.a.
40,-. Lift aanw. Tel: 043-3061356. www.hotelpiethaan.nl Gulpen, BUNGALOWS 2 - 6 p. + LANDHUIZEN 6 tot 30 pers. LASTMINUTE korting, 0434501180 www.dewijngaard.nl VALKENBURG, gezellige 2-p. vakantieappartementen op 5 min. loopafst. van het bruisende centrum, tel. 043-6012119 www.bergzicht.com

De Mooiste Vakantiehuizen Op De Prachtigste Plekjes! Keuze uit meer dan 400 accommodaties! Tel: 0570 - 615 994 WWW.ARDENNENPLEZIER.NL

-----------WWW.AARO.NL----------Profiteer van de hoge kortin- Gulpdal Z-Limburg luxe app WWW.HOTEL1900.COM BERGEN Ardennen: mooi vrijstaande gen op ons cruise-aanbod: in Heuvelland, bos, natuur Het charmante hotel *** waar vak. huizen voor 2 tot 30 pers. 0032-494.650.500 www.aaro.nl 043.4573268 www.lebijou.nl je je thuis voelt. 072-5812771 www.CRUISEFACTORY.nl

Ardennen: A-bungalows, vrijst. Op park met indoor zwembad. Mooie natuur, sport, cultuur, rust www.sunclass-grandhan.nl tel 0032-86 212 739 Vacansoleil, Stacarav. Tenten ARDENNEN anvr/sgr Sept. va
10 p.d.p.6 p. 0800-0022 WEEKENDJE ARDENNEN **** in de Ardennen**** www.lapetiteourse.com







10 DAGEN ANDORRA

v.a. 359,___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958

******** Cyprus ******** GEEN MASSA TOERISME Villa's, kleinschalige appart. en hotels. Incl. vlucht en huurauto. Tel.: 0541 - 531 003 www.iliosreizen.nl SGR & CF.

lid ANVR/SGR

Canarische Eilanden Bijzondere herfstkleuren rondreizen en fly-drive arr. sept. en GEEN MASSATOERISME oct. www.terrabulgaria.com of Tenerife & La Gomera bel ons 0341 262210 - Lid sgr. Villa's, casita's, appartementen en hotels. Incl. vlucht en huurauto. Tel. 0541-531003 of www.iliosreizen.nl SGR & CF.

3,4,5d Londen va  155 5d Canterbury Kent va  229 5d South Downs va  259 11d Schotse Hoogl. va  649 11d Ierland va  649 Vraag snel de brochure aan! Tel. 0529-469667 ANVR/SGR

 WWW.GITES.NL  Vakantiehuizen voor levensgenieters. Bijna 3000 huizen te huur en te koop. Boerderijtjes & Landhuizen ** FRANCE INDIVIDUELLE **  020 - 428 5999 www.fi.nl

8 dgn ZUID ENGELAND

v.a.  499,____________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 Lid ANVR/SGR

8/10 dgn DALMATISCHE KUST / ISTRIË OPATIJA ROVINJ

DJOSER rondreizen IJsland winterreis 8 dgn v.a.  995,Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 ASKJA REIZEN anvr-sgr. De specialist op IJsland met het meest complete aanbod. 026 352 93 90 www.askja.nl

v.a.  299,___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958

4d Berlijn va  99 4d Zwarte Woud va  119 4d Kufstein, Salzburg va  125 3d Kerst Wiesbaden va  134 3d Kerst Hannover va  139 5d Rijn en Moezel va  219 5d Offenburg Strasb. va  239 5d kerst Berlijn va  309 Vraag snel de brochure aan! Tel. 0529-469667 ANVR / SGR Westerwald! "Windecker Ländchen"", fam.-pension in mooie bosrijke omg., kmrs/do/ wc/tv, 14 dg. HP  29,90 p.d., langd. verblijf v. senioren mog., prijs n.o.t. tel.+fax: 0049-2292-2791

First-class hotel in Bernkastel-Kues/ Moezel. Meer dan 1.000 m² wellness- en gezondheidsafdeling.

Wellness aan de Moezel

6 Dagen, 5x overn., HP, vrije toegang tot wellnessafd., boottocht etc. € 376,- p.p. www.zum-kurfuersten.de  0049 - 6531/96770

5 dgn MOEZEL / HARZ v.a.  275,____________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl

U geniet een 5* vakantie -uw  (0318) 580 958 huisdier ook. Liefdevolle verLid ANVR/SGR zorging met vrij uitloop. speelattributen en hondenzwembad. Zuideifel - Hotel Wallstein, Eigen of gedeelde ruimte. Op wens training & shuttleservice.. Fam.Hösdorff, Bergstr. 23, D54675 Wallendorf, t.0049-6566 www.vierphotenhotel.de -432, www.haus-wallstein.de Hotel-Pension in 't Waldecker Land, GEZINSAANB. 2 Volw. + Teutoburger Woud, bijz. mooi tot 3 kind. vp  109,-! overdekt gel. hotel-pens. L/O v.a.  28, zwembad, sauna, zonnebank, Tel: 0049-5274-467 www. kegelbaan, tafeltennis, speel- hausampark-nieheim.de tuin, Tel:0049.5694.432 www.pension-hanebeck.de >SAUERLAND - WILLINGEN< THÜRINGEN omg. JENA Ned.pens. va. 29,50 , 5 nacht. WEIMAR, Landelijk gelegen HP 181,50 pp. T:0049.5632.6209 Nederlands Hotel, 6 dgn incl. www.amhirschsprung.de HP  145,- pp Tel. 0049-36692Sauerland & Eifel 2-34 pers. 22218 www.silberthal.de vakantiehuizen / pensions v.a. Mooi landhotel, rust. locatie  210,- pw. Tel. 0546-576632 wandelgeb. eig. biol. boer. of www.krikhaarvakanties.nl 7x hp pp.  206 94539 Grafling www.landhotel-bayerwald.de BEIEREN, Schwarzwald, SauTel.0049 9929/644 erland, Mosel. Stacaravans en Vakantie in 't sprookjesachtige tenten. va.  12 p.d.p.6p. anvr/ sgr Vacansoleil.nl//0800-0022 ZWARTE WOUD 3x HP  114, 7x HP  245 pp Ruime 2-p. www.moezelvakantie.de kamer met bad of douche/wc/ Hotel "Zur Kupferkanne" tv/balkon, ontbijtbuffet. Fam. Stoffer, Oberdorfstr. 48, tel: 0049-2607-342 D-72270 Baiersbronn GASTHOF HOTEL RAPPEN Sauerl., 3* hotel a/d bosrand Tel: 0049-7442-2332 (nl-eig.) l/o  30, hp 37, T: 0049-2723 72792 landhausschulte.de www.hotel-rappen.de

ASKJA REIZEN anvr-sgr. De specialist op Lapland met Moskou en/of St. Petersburg 6-dgse reis v.a.  539,- (vlucht, het meest complete aanbod. hotel l.o.***) www.mevoreizen.nl 026 352 93 90 www.askja.nl

Luxe busreis 10 dgn Spanje 14x buffet Hotel Reymar*** op boulevard Malgrat, zwembad, kamer bad/douche, toilet, airco, tv, balkon.1e kind<12j 99 okt 18  99 sept 17-24-27+okt 22 149 okt 15  175 Benidorm dec 3-10 app  99 hotel 3***  184 dec 22 Kerst 12d  374 incl gala's  484 Gratis gids RC  25 045-5227777 boek online+bespaar 5 www.boosten.nl

lid ANVR/SGR

5 DAGEN LUXEMBURG

v.a.  279,___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

8/10 DAGEN WENEN/ BERWANG / SALZBURG / KLOPEINERSEE / KIRCHBERG / NAUDERS

v.a.  399,___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

8d Rimini va  299 8d kerst Toscane va  399 10d Sorrento,Pompeï va  499 11d Toscane va  499 11d Corsica, Elba va  699 15d Sorrento,Napels va  759 15d Sicilië va  839 Vraag snel de brochure aan! Tel. 0529-469667 ANVR/SGR Boerderijen & Landhuizen * * Fi VAKANTIEHUIZEN * * 020-428 5999 www.fi.nl GEEN MASSATOERISME Sicilië Villa's, appartementen en hotels. Incl. vlucht en huurauto. Tel. 0541-531003 of www.iliosreizen.nl SGR & CF. AGRITURISMO: verblijf op prachtige landgoederen. In heel Italia. 0416- 69 66 05 of www.gigitravel.nl (SGR)

www.boekjebungalow.nl Huizen op wijndomeinen, wijn2-20p. bung`s/ villa`s/ campings en culinaire reizen 072-5116111 www.cazebonne.nl In heel Europa T.0529 462625

0900-47 83 577

Boek via: | 25 ct. p.m. ma t/m vr 8.30 - 22.30 uur | za en zo 10.00 - 18.00 uur

Extra luxe hoteldeals!

Van

€119,50

Brussel - Brabant (BE) %(/+*
-0..!(.


DIVERSE DATA IN SEPTEMBER & OKTOBER 8 dgn va  299,- / 15 dgn va  399,Incl. vlucht en woning. Ross Holidays. anvr/sgr. Seat Only v.a.  249,WWW.ROSSHOLIDAYS.NL - 024-642 48 48

Portugal: Algarve en Madeira najaar - winter - voorjaar 4 weken naar de zon al vanaf  499,Hotels, appartementen en bungalows. Lekker ontspannen in de zon of deelnemen aan één van onze actieve arrangementen: wandelen, fietsen, golfen, excursies en rondreizen per bus of huurauto. Primavera Reizen heeft het allemaal! Voor informatie en/of brochure: 010-2452555 of bezoek onze website.

WWW.PRIMAVERAREIZEN.NL DE PORTUGAL SPECIALIST Naar Portugal voor de beste prijs? Ga met Paradise op Algarve-bijzondere vakantiereis! Bel 030-6592160 of huizen. deportugalspecialist.nl SGR www.portucasa.nl (sgr)

Nú vanaf

€74,50

p.p.p.n. 5
-/&!
!*/-0) 5
/+)%0)
!*
**!'!*
%. 5
+!#*#
/+/
3!0/%1!
+0*#! )!/
#-/%.
$,&!.
!*
-*'&!.

2 nachten vanaf € 149,00 p.p. incl. ontbijt én gratis upgrade naar luxe kamer

Topbestemmingen */2!-,!*


meer dan

./-%$/


meer dan 
$+/!(.

Kust

meer dan 
$+/!(. meer dan 
$+/!(.

)./!- )


meer dan 
$+/!(.

7..!( +-"


meer dan 
$+/!(.

$!1!*%*#!*


meer dan 
$+/!(.

03!)0-#


meer dan 
$+/!(.

!(02!


meer dan 
$+/!(.

!*
#


meer dan 
$+/!(.

Genval - Brabant (BE)

 %..+*

-'
*!
+/!(
 5
*
$!/
/ .,-' Van €76,50 5
!((*!..
!*/!5
!4+!'
$!/
+ !0.!0) vanaf 80 2 nachten vanaf € 129,60 p.p. incl. ontbijt én gratis upgrade naar luxe kamer p.p.p.n.

$6/!0
0

 5
03!
'./!!(
*%&
-0..!( 5
-/%.
8!.
$),#*!
+,
!
')!5
-/%.
/+!#*#
2!((*!..
!*/!2 nachten vanaf € 119,00 p.p. incl. ontbijt én gratis upgrade naar luxe kamer

Mechelen - Antwerpen (BE)

Brugge - West-Vlaanderen (BE)

€64,

Martin’s Patershof  5
*
1++-)(%#!
'!-' 5
-/%.
2!('+)./ -*'&! 5
+* 1-/
++-
!
#-$/!* 2 nachten vanaf € 99,00 p.p. incl. ontbijt én gratis upgrade naar luxe kamer

Van

€69,50

Nú vanaf

€49,50 p.p.p.n.

Gent - Oost-Vlaanderen (BE) $!*/
%1!-
+/!(
 5
*
$!/
!*/-0) 5
++-)(%#!
-++ ''!-%& 5
!4+!'
$!/
-1!*./!!* 2 nachten vanaf € 130,00 p.p. incl. ontbijt én gratis upgrade naar luxe kamer


$+/!(.

-0..!(


Antwerpen - Antwerpen (BE)

Nú

Lesbos, Kreta, Samos, Pelopónnesos, Corfu, Lefkas Pílion, Kefalonía, Itháki, Kythira, Chios, Epiros

én de laagste prijsgarantie én ruim 2500 hotels én de beste service

Van

€94,50

Nú vanaf

€59,50 p.p.p.n.

-*
+/!(
..!(!-#$
-0##!
 5
03!
$+/!(
%*
$%./+-%.$
!*/-0) Van €89,50 5
-/%.
#!-0%'
2!((*!.."%(%/!%/!* 5
-+02!-%&
!
(1!
* vanaf 50 2 nachten vanaf € 125,00 p.p. incl. ontbijt én #-/%.
(/!
$!'+0/
p.p.p.n.

Nú

€62,

Brussel - Brabant (BE) Van

€94,50

Nú vanaf

€65,00 p.p.p.n.

 %..+*


+/!(
 5
*
!
0-+,!.!
2%&' 5
0*
!*
9/*!.. 5 -/%. (/! $!'+0/
2 nachten vanaf € 99,50 p.p. incl. ontbijt én gratis upgrade naar luxe kamer

Van

€69,50

Nú vanaf

€49,75 p.p.p.n.

Boek nu via www.HotelSpecials.nl/wegener4 De getoonde prijzen zijn vanafprijzen. De prijzen zijn per persoon voor het gehele verblijf op basis van tweepersoonsbezetting en beschikbaarheid, excl. reserveringskosten (€7,50 bij 1 nacht, € 12,50 bij 2 of meer nachten), toeristenbelasting en eventuele extra’s. De arrangementen zijn geldig t/m 28 november 2010. Druk- en zetfouten voorbehouden. Boek nu via: www.HotelSpecials.nl/wegener4 of 0900-47 83 577

18

 

 

Uit & thuis REIZEN

  

 


Last minute 48 uur in de stad

Struin van café naar café in Zagreb Vijftien jaar geleden werd Kroatië onafhankelijk. Een mooie smoes om hoofdstad Zagreb te zien. flashy Museum voor Moderne Kunst van steen en glas, Muzej Suvremene Umjetnosti (Avenija Dubrovnik 17). De provocerende collectie bestaat vooral uit werk van Kroatische kunstenaar sinds de jaren vijftig. Eindig de middag met een aperitief in Orient Express, een bar in Ulica Nikole Teslina 10. Het ziet er van binnen uit als een treincoupé, en je drinkt er medica (honingschnaps). Carnivoren bunkeren bij Baltazar (Nova Ves 4) en visliefhebbers gaan naar Trilogija (Kamenita Ulica 5). Bij Pod Grickim Topom (Zakmardijeve Stube 5) is het zicht vanaf het balkon net zo verfijnd als het rundvlees in truffelsaus.

Chris Leadbeater ZAGREB

...

De hoofdstad Zagreb is een levendige stad met een uitgesproken cafécultuur, meer Centraal-Europees modieus dan Balkan-volks, en dat komt doordat de stad lang onder Oostenrijks-Hongaars bewind viel, tot 1918. De stad ligt mooi te wezen onder de berg Medvednica en wordt in drie secties verdeeld. De bovenstad Gornji Grad is het middeleeuwse hart op een steile heuvel boven het plein Trg Bana Josipa Jelacica en Ilica, de voornaamste winkelstraat. De benedenstad, Donji Grad tussen Ilica en de rivier Sava, is plat, elegant en stamt uit eind negentiende eeuw. Nieuw Zagreb ten slotte, Novi Zagreb, is een grijs gebied met huizenblokken uit de tijd van de Koude Oorlog – en wordt toch steeds interessanter op een eigen manier. We gaan een weekendje rondkijken.

Dag 2.

De stadspoort van Zagreb.

Koffiedrinken is een traditie tussen 11 en 2, vooral op zaterdag.

Dag 1 Het centrum van Zagreb is klein genoeg om wandelend te verkennen. Begin op het plein bij het standbeeld van nationale held Josip Jelacic, te paard. Jelacic was een aristocraat die rond het jaar 1840 ambities koesterde voor een onafhankelijk Kroatië. Loop noordwaarts via Splavnica en beklim de trappen naar Dolac waar elke dag van zeven uur ’s ochtends tot twee uur ’s middags markt is. Terug de trap af en draai rechtsaf omhoog de Ulica Ivana Tkalciceva in, waar ooit een beekje liep dat de twee rivaliserende wijken van de middeleeuwse stad scheidde – Kaptol, bij de kathedraal, en Gradec op de top. Kijk tijdens het omhoog lopen links naar de Krvavi Most – de Bloederige Brug – waar de partijen vaak vochten. Wie in het weekend in Zagreb is en wil shoppen, moet er op tijd bij zijn, want de winkels gaan vroeg dicht. Winkelstraat Ilica heeft genoeg te bieden. Je kunt bij Kisobrani Cerovecki op nummer 49 terecht voor handge-

maakte paraplu’s – dat doen ze al sinds 1912. Salon Cipele Strugar, in een hofje op nummer 33, verkoopt leren schoenen die ze ter plaatse maken. Voor wijn uit Kroatië is Franja op nummer 24 een goed adres. Koffiedrinken is een plaatselijke traditie tussen elf en twee, vooral op zaterdag. Het is een kwestie van zien en gezien worden op Petar Preradovic Trg, een plein dat bij de bevolking bekendstaat als Cvjetni – bloemenmarktplein – en de straatjes eromheen. Verover een tafeltje op het terras en bestel een shot cafeïne in het Golf Caffe op Ulica Petra Preradovica. En dan snel terug naar Dolac om met verse tonijn in Bistro Amfora op Dolac 2 te lunchen. ‘s Middags is het tijd voor een tramritje. Pak tram 6 op Trg Bana Josipa Jelacica en rij mee tot het eindpunt bij Sopot. Hier vlakbij ligt Novi Zagreb, waar nog de sfeer van de jaren zestig achter het IJzeren Gordijn hangt, doorbroken door het nieuwe

De zondagochtend beginnen we natuurlijk in de kerk. De kathedraal van Zagreb is een neogotisch monster, met zijn tweelingtorens vanaf Kaptol 108 meter de hoogte in. Kleur is het gespreksonderwerp bij de kerk van St. Mark, Crkva Sv Marka op het gelijknamige plein. Let op het mozaïek op het dak. De zondagbrunch nuttigen we bij Vinodol, naast de Orient Express op Ulica Nikole Teslina 10. Probeer de kalfskoteletten gevuld met spinazie. Doe ’s middags eens cultureel en bezoek Hrvatski Muzej Naivne Umjetnosti, museum voor naïeve Kroatische kunst (Cirilometodska 3) of het Mestrovic Atelier (Mletacka 8) met bronzen werken van de door Rodin geïnspireerde Kroaat Ivan Mestrovic. Het Muzej Mimara heeft werk van Caravaggio, Goya en Rembrandt (Rooseveltov Trg 4). Wie liever buiten is, kan naar de Botanische Tuinen. Of een bezoek aan Zagreb afsluiten met een toertje van twee uur op een Segway. Segway City Tour Zagreb zit in het Esplenade Hotel. 1

*Het Bureau voor Toerisme zit op Trg Bana Josipa Jelacica 11 (00 385 1 481 4051; zagreb-touristinfo.hr). Elke dag open van 8.30-20, zat. 9-18, zon. 10-16 uur. © The Independent

Niet meer naar Nederland

Bierfestivals

TOERISME NEEMT AF

VAN BRUGGE TOT TOKIO

In 2009 kwamen er minder bezoekers naar Nederland dan voorgaande jaren. Het aantal buitenlandse toeristen nam met 100.000 af ten opzichte van 2008 en bleef daarmee steken op 9,9 miljoen. Vanwege de economische crisis meden vooral de zakelijke toeristen ons land. Het aantal vakantiegangers nam juist toe, dat waren er in 2009 6,9 miljoen. Gezamenlijk spendeerden de toeristen in Nederland 2,6 miljard.

EPA

Skiën nieuwe stijl

Bierliefhebbers kunnen in hun nopjes zijn de komende maanden: het bruist weer van de bierfestivals in Europa. Maar ook in heel andere hoeken van de wereld zijn er proeverijen. Zo kan er dit weekend Belgisch bier geproefd worden in de Roppongi Hills Arena in Tokio. Belgische brouwers besloten een bierweekend in Japan te organiseren vanwege het grote succes van hun bier in het buitenland. De Aziaten krijgen ruim 40 biersoorten voorgeschoteld. Ook op het Amerikaanse continent

wordt van bier gehouden. Vandaag is er in San Diego keuze uit 65 biertjes. Voor wie zijn pilsje liever iets dichterbij zoekt, houdt het pittoreske Brugge dit weekend ook een bierfestijn. Naast bierproeven kunnen er vele brouwerijen worden gezocht. Liefhebbers van Duitse bieren moeten nog heel even geduld hebben: de festiviteiten van het Oktoberfest beginnen op 18 september en duren tot 3 oktober. De afterparty is in Amsterdam: op 7, 8 en 9 oktober staat er een Mokums Oktoberfest gepland.

DIGITALE WINTERSPORT Ook wintersport moet met zijn tijd mee. Daarom wordt in verschillende Amerikaanse skigebieden het nieuwe Epicmix aangeboden: een applicatie waarop zichtbaar is hoe snel je bent en waar je je bevindt. Het systeem werkt via een chip in de skipas, maar de resultaten kunnen worden afgelezen met een smartphone. Je kunt dus de prestaties van je vrienden volgen, maar ook zien waar je kinderen uithangen.

Vederlicht

My precious...

Zijn het geen schatjes?

13 vrouwen en 15 mannen van Turkish Airlines moeten verplicht afvallen. Als dat binnen 6 maanden niet lukt, moeten ze voortaan aan de grond blijven.

Lonely Planet heeft een toptien van rare restaurants geselecteerd. Een Tolkienrestaurant in Manila voert de lijst aan, met bedienende dwergen als hobbits.

Als het zou bestaan, zou maar liefst 60 procent van de passagiers kiezen voor een vlucht waarbij geen kinderen aan boord zijn.

 

 

Uit & thuis REIZEN

  

 


19

WAARIS... JOLINE BAKKER

Naam: Joline Bakker Land/plaats: Denemarken, Aarhus Doel: Studie

...

Links: pak de tram op Trg Bana Josipa Jelacica. Hierboven: de neogotische kathedraal en de oude stad.

HOLLANDSE HOOGTE

HOLLANDSE HOOGTE

 &' 
  ( 

)


 

   

=

& ' & .

 &   ( ''

$
 > 0  
? # $  







<# '$ =  $  &  * 


( +' 

#+.$%   (

    

* #+

!
( (

 ,-#+.$%   ($$&$
   ,(/ 00  *$ 0  ,-( 



0  ' # )1 & #+  *

2( ( 3 !
,
,

$$&$4,2
&$

4 !2 $$$ $

5   ( 

 !
, 6 '  '+ 2 
, 7 #+2'  
, 7 #+2'  8
, 5  9
, 7 #+2'  ,-( 



0  ' # ,-(  *%   ($$&$    5  '  (#+& * ( ' 0 

Ik zit al ruim een week in mijn nieuwe kamer op de Nørre Allé (spreek uit: Neurre Allee), een gezellige en centraal gelegen straat midden in het centrum van deze studentenstad. Berg op is het ruim een kwartier fietsen naar de uni, bergafwaarts ben ik echter binnen 10 minuten thuis en als alle stoplichten meezitten en ik voluit naar beneden vlieg, doe ik er zelfs nog minder lang over. Echt perfect dus. Van 8.45 tot en met 12.30 heb ik Deense les. Nana, de lerares, is ontzettend aardig en ook met de meeste van mijn klasgenoten kan ik goed opschieten. Toch vreten deze lessen energie en ben ik halverwege de ochtend echt toe aan een break. Hoewel de taal in vele opzichten erg op het Nederlands, Engels en Duits lijkt blijft de uitspraak een onmogelijke taak. Waarom zou je letters als ‘t’ en ‘d’ gebruiken als je ze steeds als een ‘l’ uitspreekt, of zelfs helemaal inslikt. Wat dat betreft snap ik echt geen klont van die Denen. Ondanks de ambiguiteit is het een grappig en liefelijk taaltje en gaat het me steeds beter af. Ik heb zelfs besloten om na deze introductieweken nog extra lessen te nemen en zodoende hoop ik over een maand of twee al een aardig woordje smørrebrødsel te brabbelen. Het wemelt hier van de Duitsers, onder wie een aantal heel gezellige lui. Maar ook andere delen van de wereld zijn goed vertegenwoordigd en ik kan tevens mijn Duits, Engels en Spaans wat opfrissen. Na de lessen worden we niet aan ons lot overgelaten. Zo heb ik al meegedaan aan een uitgebreide stadswandeling en verschillende musea kunnen bezoeken. De Denen zijn erg trots op hun geschiedenis en in de Gammel by (de oude stad) spreiden ze vol trots tentoon hoe de mensen in de 18e en 19e eeuw leefden. 1

Op waarbenjij.nu staan bijna 1.5 miljoen reisverhalen en meer dan 5 miljoen foto’s van reizigers uit de hele wereld.

70

: 0% ;  ( 

  *

 * #+

 ,-(  *%   ($$&$
   ,-( 



0  ' # < . ( 

  # 70+ 00

 

( '

'  &00 % '$ ( (&$$ 9
,
,

$$&$482


$$&$492


4

2


$$ 
 $' $

4 !2
$$

!& * (

& 4 ! 2
& 4

,8 2


$$

& * (

& 4 !2
& 4

82


$$

  ( 

( ( 3  * #  ,

 




 

   

  

!  "#

 
$ %%%$#

 
$

Een frisse neus halen in Azië

Valt mee

Vogelvriendelijk New York

De luchtvervuiling in Hongkong was nog nooit zo erg als in de eerste helft van dit jaar. De lucht in de stad was 10 procent van de tijd ronduit ongezond.

Twee Belgische alpinisten kwamen vorig weekend in de problemen tijdens het beklimmen van de Mont Blanc. Ze overleefden een val van 260 meter.

Het is deze herfst nogal donker in The City that never Sleeps. Veel gebouwen schakelen ’s nachts de verlichting uit om rondtrekkende vogels niet te storen.




RELAXEN IN GOA, INDIA BIJ ARKE!  Voordelige ArkeFly retourtickets v.a. 479, Tropische strandvakanties v.a. 499,- (9 dagen, incl. vlucht)  Rondreizen door India met gegarandeerd vertrek v.a. 1299,Ga voor meer informatie en boekingen naar uw Arke winkel of naar Arke.nl. Vraag naar de voorwaarden.

DJOSER JUNIOR rondreizen voor ouders met kinderen: Egypte 10 dgn vertrek in de kerstvakantie nu met  50 korting Brochure? www. djoser.nl of 071-5126400

SOLMAR TOURS Malgrat, hotel Papi***hp, 1-4-8/10 10 dgn.  185,-. Ook gunstig geprijsde hotels tijdens de herfstvakantie! Wij verzorgen tevens 5 tot 13-daagse excursiereizen naar diverse Europese landen. Bel voor gratis folder: 0495-588740 of www.solmar.nl Bijk kst.: Royal Class  25,- / First Class  60,- adm.kosten  6,-. Lid SGR www.dedolfijnverhuur.com Spanje (Torremolinos)  06 - 54 95 08 22

15 dgn SPANJE / PORTUGAL v.a.  799,____________________________________________________________________________________________________

ANDALUSIË Luxe Bed & Breakfast www.dosiberos.com Aanrader!

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 Lid ANVR/SGR

DJOSER WANDEL Spanje 8 dgn v.a.  795,- Brochure? www.djoserwandelfiets.nl of 071-5126400

8/10 DAGEN PRAAG/ BOHEMEN/ REUZENGEBERGTE

v.a.  299,-

DJED REIZEN: Gevarieerde Egypte reizen. Individueel of met kleine groep. Ook reizen op maat vanaf 2 personen. Wekelijks vertrek. Brochure? 070 3815533 WWW.DJED.NL

ONTDEK CULTUUR & NATUUR IN NEPAL! Australië met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

DJOSER JUNIOR rondreizen voor ouders met kinderen: Tanzania en Zanzibar 15 dgn vertrek 19 dec nu  100 korting Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

DJOSER rondreizen NieuwZeeland/Fiji 25-28 dgn v.a. BOEK NU FASCINEREND SRI LANKA BIJ ARKE!  2995,Brochure?  Voordelige ArkeFly retourtickets v.a. 529,- p.p. www.djoser.nl of 071-5126400  Tropische strandvakanties v.a. 549,- p.p. (9 dagen, incl. vlucht)  Fascinerende rondreizen v.a. 799,- p.p. (9 dagen, incl. vlucht) Ga voor meer informatie en boekingen naar uw Arke winkel of naar Arke.nl. Vraag naar de voorwaarden. TANZANIA SPECIALIST Privé reizen op maat . 055-5332550 of www.exploretanzania.com Australië, Nieuw - Zeeland & Pacific. SGR Op Maat Reizen. Bel 035-6833708 of zie www. AbOriginalBoundTravel.com DJOSER rondreizen Namibië /       " Botswana/Zambia 24 dgn v.a. ASKJA REIZEN anvr-sgr.  ""!" "   2295,- Brochure? www. Boek nu & ga mee op de Grote Rondreis Australie op        " djoser.nl of 071-5126400 18 nov  3.755,- www.askja.nl    
       "


     ""
 


___________________________________________________________________________________________________

Bijzondere vakantiehuizen in het echte Spanje. www.taha.nl (sgr)

www.bolderman.nl  (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

DJOSER rondreizen Ghana, Togo en Benin 22 dgn v.a.  2395,- Brochure? www. djoser.nl of 071-5126400

DJOSER rondreizen Zuid-Afrika 15-35 dgn v.a.  1995,Brochure? www.djoser.nl of DJOSER rondreizen Cambodja/Laos 16-22 dgn v.a.  1595,071-5126400 Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

BOEK NU KENIA BIJ HOLLAND INTERNATIONAL!  Voordelige strandvakanties v.a. 699,- p.p. (9 dgn, incl. vlucht)  Spectaculaire safari's los bij te boeken v.a. 146,- p.p.  Unieke safari's door Kenia en Tanzania v.a. 1396,- p.p. Ga voor meer informatie en boekingen naar uw reisbureau. Vraag naar de voorwaarden.

 Directe vlucht met ArkeFly, retourtickets v.a. 464,- p.p.  Startpakket v.a. 499,- p.p. (Incl. vlucht, transfer en 2 nachten)  Adembenemende 17-daagse rondreis v.a. 999,- p.p. Ga voor meer informatie en boekingen naar uw Arke winkel of naar Arke.nl. Vraag naar de voorwaarden.

ANTARIN (SGR) ondersteunt DJOSER JUNIOR rondreizen uw eigen reis. Hotels, autovoor ouders met kinderen: huur,cursussen,trein/vliegtick. Thailand 15-21 dgn v.a. 020-6275085 www.antarin.net  1795,- Nog plaatsen op o.a. 18-12, 19-12 Brochure? www. djoser.nl of 071-5126400 Thailand met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

15 okt. -JAPAN-Reis-Info-Dag TAO Japan specialist. Indiv/gr. 020-623 50 67 www.japan.nl

Groepsrondr. nog plaats in dec. en jan. 040.2982266 anvr/ DJOSER JUNIOR rondreizen sgr www.mondireizen.nl voor ouders met kinderen: InDJOSER rondreizen Ethiopië dia 15 dgn vertrek 18 dec nu Tel Aviv va.  395 Inspirerende reizen op maat 010-2827242 23 dgn v.a.  2895,- Brochure?  50 korting Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 www.djoser.nl of 071-5126400 www.promisedlands.nl (SGR)

Wij staa n op de +

50 Beu rs

15 t/m 19 s Jaarbeu ept 2010 rs hal 7- sta Utrecht nd D08 1

Het najaar wordt extra bijzonder MET EEN RIVIERCRUISE VAN FEENSTRA Feenstra organiseert in het najaar een aantal zeer aantrekkelijke herfstcruises. In de wijngaarden langs de Rijn en Moezel worden de laatste druiven geoogst. De schitterende herfstkleuren maken de omgeving nog mooier dan anders. Het najaar is dan ook bij uitstek geschikt voor het maken van een riviercruise.

Kies nu voor de kwaliteit en betrouwbaarheid van Feenstra Rijn Lijn en boek snel zo'n schitterende riviercruise. Ga voor méér informatie naar uw dichtstbijzijnde ANVR Reisbureau of bel Feenstra Rijn Lijn (026) 445 28 05. Op onze website www.feenstrarijnlijn.nl vindt u alle reizen en kunt u de schepen van binnen en buiten bekijken.

EXTRA 07-DAAGSE REIS NAAR RÜDESHEIM

PRACHTIGE NAJAARSCRUISES IN DE HERFSTMAANDEN…

Vertrek 9 oktober 2010

10-daagse reis Mannheim v.a. e 1.015,Vertrek 4 oktober m.p.s. Rembrandt van Rijn

Vanwege de grote animo voor onze populaire Rüdesheim reis hebben wij besloten tot het extra inzetten van deze reis. Natuurlijk biedt ook deze reis de mogelijkheid van aansluitend busvervoer op de heen- en terugreis. Aarzel dus niet en schrijf u in voor deze éénmalige reis met het comfortabele m.p.s. Horizon. Dag 1 Arnhem - Keulen - Andernach Dag 2 Andernach - Koblenz Dag 3 Koblenz - Rüdesheim Dag 4 Rüdesheim - Bonn Dag 5 Bonn - Düsseldorf Dag 6 Düsseldorf - Nijmegen Dag 7 Nijmegen - Arnhem

06-daagse Cochem Vertrek 4+18 oktober 06-daagse reis Antwerpen Vertrek 4+25 oktober 06-daagse Rüdesheim Vertrek 11 oktober 06-daagse Midden-Nederland Vertrek 11 oktober

v.a. e 455,m.p.s. Salvinia

v.a. e 785,07-daagse Wijn & Muziekcruise Vertrek 9+16 oktober m.p.s. Da Vinci

06-daagse Najaarscruise Vertrek 18 oktober

v.a. e 510,m.p.s. Poseidon

v.a. e 465,m.p.s. Azolla

v.a. e 1.015,10-daagse Wijn & Muziekcruise Vertrek 14 oktober m.p.s. Rembrandt van Rijn

v.a. e 455,m.p.s. Salvinia

11-daagse reis Bamberg-Arnhem v.a. e 900,Vertrek 18 oktober m.p.s. Calypso

v.a. e 465,m.p.s. Azolla

06-daagse Verrassingscruise Vertrek 25 oktober

v.a. e 455,m.p.s. Salvinia

Prijzen v.a. e 580,- p.p.

www.feenstrarijnlijn.nl

 

 

Uit & thuis REIZEN

  

 


21

Dit najaar Haal de schoenen uit de kast!

Hardlopen voor beginners Omdat het nooit te laat is om gemaakte plannen en stille ambities om te zetten in daden, de vier leukste Nederlandse hardloopevenementen van deze herfst. HOLLANDSE HOOGTE

Jeffrey Buys AMSTERDAM

...

Het is september, de zomer is voorbij en de herfst staat voor de deur. Ideale omstandigheden om te beginnen met hardlopen. En terecht, want de komende maanden staat er een groot aantal bijzondere, mooie en populaire hardloopwedstrijden op het programma. Voor de absolute beginners komen deze misschien nog wat te vroeg, maar met korte afstanden van rond de zes kilometer kunnen amateurs die niet helemaal in topvorm uit de zomer zijn gekomen hun hart ophalen. Op zondag 19 september staat

Goedkoop

met de Dam tot Damloop meteen één van de populairste en bekendste najaarswedstrijden op het programma. Een overzicht van de vier leukste lopen. Dam tot Damloop Zondag 19 september Vier Engelse Mijl, tien Engelse Mijl, kidsrun Sinds 1985, Amsterdam-Zaandam De Dam tot Damloop is in 26 jaar tijd uitgegroeid tot een van de grootste en populairste hardloopwedstrijden voor zowel amateurs als professionals. Het parcours loopt van Amsterdam tot in het hart van Zaandam. Na de start op de Prins Hendrikkade door

de IJ-tunnel, Amsterdam uit en de provincie in. Een echte stadswedstrijd dwars door de Zaanstreek met dikke rijen publiek langs de kant. De Dam tot Damloop heeft zich ontwikkeld tot een niet te missen wedstrijd in de planning van elke zichzelf respecterende hardloper. Recreatief of niet. Singelloop Utrecht Zondag 26 september Vijf kilometer, tien kilometer, kidsrun Sinds 1925, Utrecht Een echte, ouderwets gezellige stadsloop. Een echte, omdat het parcours de lopers door het hart van de Domstad voert. Ouderwets, omdat de Singelloop Utrecht al sinds 1925 be-

staat. Daarmee is deze hardloopwedstrijd de oudste in ons land. Deelnemers kunnen vijf of tien kilometer lopen, voor kinderen zijn er speciale routes. Bredase Singelloop Zondag 3 oktober Vijf kilometer, tien kilometer, vijftien kilometer, 21 kilometer, familieloop Sinds 1986, Breda Brabantse gezelligheid tijdens de jaarlijkse straatloop voor zowel professionals als recreanten in het centrum van Breda en daar net buiten. Er kunnen afstanden variërend van vijf tot 21 kilometer worden gelopen. Speciaal voor kinderen en jonge gezinnen

Angst

is er een familieloop van een kleine ronde door het stadscentrum. Mijl van Groningen Zondag 10 oktober Vier Engelse Mijl, kidsrun Sinds 1987, Groningen Misschien wel het meest geschikt voor lopers van verschillende niveaus is deze 4 Mijl van Groningen. De bijna zesenhalve kilometers voeren de deelnemers vanuit Haren richting Groningen, waar in het centrum op de Vismarkt wordt gefinisht. Recreanten, professionals, jeugd en bedrijven, vorig jaar deden 17.000 mensen mee. Dat kunnen er dit jaar zomaar meer zijn. 1

Faillisement

CO-PILOTEN 65% IS BANG VOOR VLIEGEN RYANAIR WEG

OUDEREN GEDUPEERD

Ryanair wil af van zijn co-piloten. Baas Michael O’Leary wil hiervoor toestemming vragen aan de luchtvaartautoriteiten. Volgens Leary zijn co-piloten in een modern vliegtuig overbodig en kan er een hoop geld bespaard worden door voortaan met één piloot te vliegen. Luchtvaartexperts noemen het plan gevaarlijk. Ryanair komt vaak met plannen voor kostenbesparing en oogst daarmee veel kritiek.

Tussen de 150 en 200 reizigers zijn de dupe geworden van het faillissement van een reisbureau in Bladel. Onder de gedupeerden zijn vooral veel ouderen. Hollandia Tours werd deze week door de rechtbank in Den Bosch failliet verklaard. Omdat het bedrijf niet aangesloten is bij Stichting Garantiefonds Reisgelden krijgen de ouderen niets terug. De schade per persoon ligt gemiddeld op 600 euro.

Maar liefst 65 procent van de passagiers heeft vliegangst. Dat blijkt uit een onderzoek van World Ticket Center onder 500 klanten. Veruit de grootste angst tijdens het vliegen is om neer te storten. 45 procent van de ondervraagden zegt hiervoor bang te zijn. Verder is men het meest bang voor turbulentie (32 procent) en een terroristische aanslag (10 procent). Ook het kwijtraken van de bagage (8 procent) en het niet snel genoeg kunnen vinden van het reddingsvest en zuurstofmasker tijdens

een noodlanding zijn redenen om vliegangst te hebben (5 procent). Het lag voor de hand dat passagiers banger zijn om in het vliegtuig te stappen sinds de aanslagen van 11 september. Opvallend genoeg blijkt dat niet het geval te zijn. Volgens World Ticket Center weigeren mensen minder te vliegen uit angst voor terroristische aanslagen. Tot slot zijn er ook nog de mensen die het helemaal koud laat: 35 procent van de ondervraagden gaf aan überhaupt niet bang te zijn om te vliegen.

Tip 1: drink kersensap

Tip 2: rustig beginnen

Tip 3: geniet!

Uit Brits onderzoek blijkt dat de kleurstoffen in kersensap het herstel na een sportieve prestatie bevorderen en helpen tegen stress en ontstekingen.

Niet te enthousiast starten, anders kom je nog voor de finish de man met de hamer tegen. Met name onervaren lopers hebben hier een handje van.

Loop verstandig, geniet van de omgeving en laat je aanmoedigen door het publiek. Dit is goed voor de moraal, en dat gaat de vermoeidheid weer tegen.


 CALIFORNIË deze winter met JAN DOETS Jan Doets = 30 jaar unieke Jubileumkorting  50,- pp. AutoTrip Gouden Staten BESTSELLER 16 dg  1439,- incl. LA, Las Vegas & San Francisco AutoTrip Las Vegas Loop 18 dg  1509,- uniek incl. Bryce NP en Zion NP! AutoTrip Relaxing California Coast 16 dg  1804,- Dé Highway # 1 & Big Sur! Prijs va. en pp. gebaseerd op 2 pers. en incl. luchthavenbelasting. verwerkt Kijk op jandoets.nl voor online offertes, boekingen, info en fun. of bel 072-5753333 of e-mail: [email protected] Jan Doets America Tours

NEW YORK deze winter met JAN DOETS Manhattan Express 5 dg  736,6 dg  801,7 dg  866,incl. entree Top of the Rock Citytrip New York & Chicago Jan Doets = 30 jaar uieke Jubileumkorting  50,- pp 9 dg  953,-* Prijs va. en pp. gebaseerd op 2 pers. en incl. luchthavenbelasting. * Korting al in prijs verwerkt Kijk op jandoets.nl voor online offertes, boekingen, info en fun. of bel 072-5753333 of e-mail: [email protected] Jan Doets America Tours

DJOSER JUNIOR rondreizen voor ouders met kinderen: Costa Rica/Panama 15 dgn vertrek 19 dec nu  100 korting Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 Gezinsreis Costa Rica? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

DJOSER rondreizen Cuba 10-18 dgn v.a.  1495,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

Nederlandse Antillen 16-daagse reis Zinderend Aruba en Curaçao v.a.  940, kijk op: www.WRC.nl

Florida met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR) Voor aantrekkelijke auto- en camperreizen naar de USA, kijk op: www.WRC.nl FLY & DRIVE al vanaf  480,Aeroglobe International (SGR) WWW.VLIEGMETMEMEE.NL

Cruisen met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen  020-5289333 (SGR)

Voor aantrekkelijke camperreizen naar Canada in 2011, kijk op: www.WRC.nl DJOSER rondreizen

DJOSER rondreizen Argentinië//Chili/Uruguay 23 dgn v.a.  2795,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 Adventure Cruises anvr-sgr. Bijzondere reizen op kleine schepen: Askja 026 352 9390 of www.adventurecruises.nl

REISVACCINATIES door gespecialiseerde huisartsen op tijden FLY & DRIVE al vanaf  499,- Guatemala 17 dgn va.  1695,- dat het u ook schikt. Vergoeding DJOSER rondreizen Peru 21 Aeroglobe International (SGR) Brochure? www.djoser.nl of door zorgverzekeraar. Afspraak dgn v.a.  2395,- Brochure? WWW.VLIEGMETMEMEE.NL 071-5126400 via: WWW.TRAVELDOCTOR.NL www.djoser.nl of 071-5126400

Bolderman Najaarsreizen 4 DAGEN PRAAG

4 DAGEN BERLIJN

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN

5 DAGEN IN DE VOETSPOREN VAN ORANJE

slechts v.a.

99,-

slechts

139,-

259,-

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN

• 3 overnachtingen op basis van logies en ontbijt in 2-persoonskamers met faciliteiten • Stadswandeling o.l.v. gids • Vervoer per luxe Tourist Class touringcar (Wij rijden niet met dubbeldeks touringcars)

• 3 overnachtingen op basis van logies en ontbijt in 2-pers.kamers met faciliteiten in de omgeving van Londen • Dagelijks ontbijtbuffet • Excursies met bus (excl. entreegeld) • Vervoer per luxe Tourist Class touringcar (Wij rijden niet met dubbeldeks touringcars)

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 4 nachten in hotel Siegerland Haus im Walde aan de rand van het bos, op 10 min. wandelen van het historische centrum van Freudenberg • Goed verzorgd ontbijtbuffet en een avondbuffet • Excursies (excl. entreegelden) • Luxe touringcar met chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet

99,-

• 3 overnachtingen op basis van logies • 3 overnachtingen in een middenklasse hotel op basis van logies en ontbijt, in en ontbijt in 2-persoonskamers met 2-persoonskamers met faciliteiten faciliteiten • Stadsbezichtiging o.l.v. een gids • Stadswandeling o.l.v. gids • Vervoer per luxe Tourist Class touring- • Vervoer per luxe Tourist Class touringcar (Wij rijden niet met dubbeldeks car (Wij rijden niet met dubbeldeks touringcars) touringcars)

4 DAGEN LONDEN

slechts v.a.

slechts v.a.

slechts

99,-

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN

4 DAGEN PARIJS

Vertrekdata: 7,14,21,28 okt. / 4,11,18,25 nov. / 2,9,16 dec.

Vertrekdata: 4,11,18,25 nov. / 7,14,21,28 okt. / 2,9,16 dec.

Vertrekdata: 7,14,21,28 okt. / 4,11,18,25 nov. / 2,9,16 dec.

Vertrekdata: 7,14,21,28 okt. / 4,11,18,25 nov. / 2,9,16 dec.

Vertrekdatum: 4 okt.

8 DAGEN WENEN EN OMGEVING

8 DAGEN ZUID-ENGELAND BOURNEMOUTH

10 DAGEN PRINSDOM ANDORRA

12 DAGEN CORSICA SARDINIË

12 DAGEN KLASSIEK ITALIË

slechts

slechts v.a.

slechts v.a.

359,-

399,-

499,-

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 2 nachten in Z-Duitsland o.b.v. halfpension • 5 nachten in 4* Wienerwaldhotel te Eichraben, comfortabele kamer met faciliteiten • Dagelijks ontbijtbuffet en 3-gangendiner • Genoemde excursies met de touringcar (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar + chauffeur/reisleider • Goedverzorgd afscheidsbuffet

• Op heen- en terugreis overtocht met luxe cruiseferry in een comfortabele hut • 7 nachten in een 3* hotel in een comfortabele kamer met douche en toilet • Ontbijt en 3-gangendiner • Excursies met de bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar + chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 2 nachten in midden Frankrijk o.b.v. halfpension • 7 nachten in 4*hotel Piolets Resort en Spa • Dagelijks goed verzorgd ontbijtbuffet en een 3-gangen diner of dinerbuffet • Excursies met bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar + chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet

Vertrekdata: 27sept. / 11 okt.

Vertrekdatum: 4 okt.

Vertrekdata: 20 sept. / 4, 11, 18 okt.

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN

slechts v.a.

slechts

599,-

799,-

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 2 nachten in Zuid-Duitsland o.b.v. halfpension • 1 nacht op overtocht Savona-Bastia • 2 nachten omgeving Ajaccio op het eiland Corsica in een goed middenklasse hotel • 5 nachten omg. Santa Teresa-Olbia op het eiland Sardinië in een goed middenklasse hotel • 1 overtocht van Olbia - Livorno • 1 overnachting omgeving Montecatini • Dagelijks verzorging o.b.v. halfpension • Excursies met bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar + chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet

Vertrekdatum: 11 okt.

BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 2 nachten in omg. Z-Duitsland o.b.v. halfpension • 2 nachten in de omgeving van het Gardameer • 2 nachten in de omgeving van Rome • 3 nachten in de omgeving van Sorrento • 1 nacht in Chianciano Terme in omg. Siena • 1 overnachting in Montecatini Terme bij Pisa • Dagelijks ontbijt en een 3-gangen diner • Excursies met de bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar + chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland

Vertrekdata: 20 sept. / 11 okt.

Voor brochure en boekingen

Bij Bolderman Excursiereizen geen verplichte aanbetaling!

(0318) 58 09 58 www.bolderman.nl



 



 
 !


 
 

 "235,:=2;.
'803%
,!22)#



$!'%.
!,
5!.!&

:

/, %.2)/.

'803%C?88:-.7 ;,12.<.7
<.48:<
86
B87 /*7<*;<2;,1
5*7-
<. +.;,1:23>.7
.
;,1887 /.$1%)2
)2
).#,42)%&
1.2-
>*7
1.<
5*7-;,1*9
-.
>:2.7-.52341.2-
>*7
-.
E 
7*,1<.7
,:=2;.
89
+.>854270
-.
8:2027*52<.2<
+*;2;
>*7
)859.7;287 >*7
-.
+.;,1*>270
.7
-.
E .0.5.2-270
>*7
..7
:234-86
>*7
-.
4=7;<;,1*<<.7
4*7
".-.:5*7-;
8/
72.6*7-
87>.:;,125520
70.5;<*520.
02-;
5*<.7
E 55.
<:*7;/.:;
.7
)*,#14)2%
2;
-D
E %.<8=:>5=,1< 6*72.:
86
0A9<.
6.<
*5
1**:
;,1*<<.7
<.
87<-.4 !'3/3$!'
).
(%3
+/13 4.7
.7
2;
..7
.:>*:270
86
7882<
<.
>.:0.<.7
!'

"*
**7486;<
0**<
=
9.:
.5*70:234.
1880<.9=7 +=;
7**:
=@8:
(
,1.,4<
27
**7
<.7
>*7
-.B.
,:=2;.
B237
+88:-

$%
/142
%-0%,
).
!'

)*7-**0
+:.70<
=
..7
$&4
-.
<.69.5;
>*7
+.B8.4
**7
-.
*:7*4

=@8:
<.69.5;
(
:.2;<
>*7-**0
>.:-.:
*:7*4
.7
=@8:
-.
;<*-
47/1
..7
?**:
7**:
-/=
89.75=,1<6=;.=6
.7
!'

"*
1.<
87<+23<
..7
-.
0:*>.7
27
-.
)*55.2
-.:
+.B8.4
**7
-.
8:=;
'.69.5
27
-/=
7
-.
62--*0
0.72.<.7
87270.7
89
-.
+88<
.7
-.
6A;<2.4.
"235 *
6.<
87;
6..
89
..7
!'

(
+.B8.4<
>*7-**0
-.
$!!'2%
/.3$%++).'2 ;?*7-*6
88<<8,1<
6.<
..7
1%)2
8>.:
-.
6A;<2.4.
<:*-2<287.5.
0A9<2;,1.
"235

B.25+88<
.58=4*
!'

7
-.
8,1<.7-
1../<
=

>:23
<23-
89<287..5
+.B8.4
**7
+=
&26+.5
7
-.
62--*0
B=5<
=
..7
+.B8.4
+:.70.7
**7
86
#6+8
.7
-2.7;
<.69.5
!'

%=;<-*0 !'
 .B8.4
**7
-.
>*55.2
-.:
87270.7
-.
<.69.5
>*7
48727027
*<;.9;=<
.7
-.
858;;.7
>*7
!.6787
(
4=7<
<.>.7;
=@8:
+.B8.4.7
/*,=5<*<2.>.
.@,=:;2.
!'

'.:=0>5=,1<
7**:
6;<.:-*6


30'("$"

"1-).%
),,"'% 

F


4%020%+

./4
2-

$%#


2-

*".

"+"$)
"5

2%,,"
"+"$) 

> *


$"'%.
",,
).#,31)%4%

F


4%020%+

./4
2-

$%#


2-

*".

30'("$"

234
89
#/1%.$/..,.)*,#14)2% >88:
=2<0.+:.2-.
27/8:6*<2.


"235,:=2;.
+88<


> *


$"'%. ",,
).#,31)4%

)&23.
630
(/2%, 


 


-*0.7









 

 
  





 


 


4%020%+

./4
2-

$%#


2-

*".









 


9.:;887;
1=<














9.:;
<8.;5*0















27-

<6



3**:















 

.
,:=2;.
2;
.@,5=;2./
*55.
.7<:..
.7
;.:>2,.0.5-.7
>88:
+8>.70.78.6-
9:80:*66*
<23-.7;
-.
"235,:=2;.
89<287..5<.
>85-8.7
+23
**7486;<
F 
9 9
.7
F
9 9
>88:
/882.7
.7
F
9 9
>2;=6
.7
1*7-.5270
/..
<.:
95**<;.
<.
+.<*5.7
$:23B.7
27,5=;2./
>:8.0+8.448:<270
27-2.7
=
+8.4<
>88:
  
427-.:.7
<6



3**:
+.<*5.7

F
9 9  %5%.2
-/'%,)*+
/-
%%.

/&

$%
,47%
"//3
3%
"/%+%.
5//1
%%.
-%%101)*2
5!.!&
:
0%1
0%12//.
//1
%7!#3%
01)*9%.
1!!$0,%%'
/.9%
6%"2)3%

666#/1%.$/..,
/&
  



$:23B.7
B237
0.+*;..:-
89

9.:;
+.B.<<270
>88:

-*0.7
.@,5=;2./
.><
?..4.7-
8/
,1*:<.:<8.;5*0
@,5
>2;=6

1*7-.5270
/..
:=4
.7
B.88:+.18=-.7

WEEKENDTOPPER

WENEN dagen 2 s t h c sle AR!

BOEKB

F

> *


$"'%.
",,
).#,31)4%

A

30'("$"

),2/.
/.'
%"#(  
$"'%.
",,
).#,31)4%

> *

4-daagse stedenstunt Deze spectaculaire aanbieding is alléén boekbaar op zaterdag 11 en zondag 12 september! VOL = VOL! Ontdek zelf deze klassieke en romantische stad en boek deze topaanbieding! U verblijft 3 nachten in een gezellig en traditioneel hotel*** o.b.v. logies & ontbijt, gelegen in het centrum van Wenen. Alle bezienswaardigheden liggen op loopafstand!

vanaf

Vertrek vanaf Düsseldorf op diverse data t/m november. Reisnummer: CVWE10 (sep. en okt.) en CVWE60 (nov.)

179 per persoon

Ga voor meer informatie en de voorwaarden naar oad.nl/steden.

oad.nl/steden Bel 0900-8482 (0,15pm) of ga naar uw ANVR-reisbureau.

F


4%020%+

./4
2-

$%#


2-

*".

18.55

MAN BIJT HOND NED2 Geen nieuwe aflevering, maar de de beste fragmenten van vorig seizoen.

Nederland 1 17:00 17:25 17:57 17:59 18:00 18:15 18:40 18:55 19:20 19:30 20:00 20:30 21:25 22:30 22:50

22:55

19.30

BONDI RESCUE NET5 Realityserie rond de strandwachten van het Australische Bondi Beach.

Nederland 2

NOS Studio Sport WK Judo Sesamstraat CDA EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Timboektoe Trekking Lingo De dorpsdokter NOS Journaal Flikken Maastricht Ik vertrek Gewoon Jan Smit Pauw & Witteman

17:00 17:05 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55 20:25 20:55 22:00 22:45 23:10 00.10

The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s Voetbal International Mannendingen: De 20 meest agressieve heethoofden RTL Voetbal: Jupiler League

17:05 17:10 18:05 19:00 19:35 20:30 23:15

RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30 22:00

 

 

Op de buis/Mix

24

  

 


21.20

NEONLETTERS NED3 Satirisch sketchprogramma van Jeroen van Koningsbrugge en Dennis van de Ven.

Nederland 3

NOS Journaal Schepper & Co in het land Bloemencorso Zundert KRO De wandeling Man bijt hond - Kijkerskeuze Willeke Alberti Jubileumgala That’s the question Uitgesproken Altijd Wat Nieuwsuur NOS Sportjournaal Het nationale Suikerfeest Mar Adentro

17:15 17:45 18:00 18:23 18:45 19:00 19:29 19:30 20:25 21:20 21:50 22:00 22:50 23:25

Fabeltjeskrant Oprah Winfrey show Dr. Phil Kinderziekenhuis Style by jury Vanity fair As the world turns

17:00 18:00 19:00 19:20 20:00 20:30 22:30 22:45 22:50 23:20 23:50

RTL 8

21.30

TOP GEAR VERONICA Brits autoprogramma met aansluitend de exclusieve Botswana special.

RTL 4

Te land, ter zee en in de lucht AVRO AvaStars Live Amika Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal AVRO Junior Songfestival 2010 Nederland 3 De Wereld Draait Door Weten zij veel!? Neonletters NOS Journaal op 3 MaDiWoDoVrijdagShow PowNews De Wereld Draait Door

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 22:30 23:30 23:40 23:45

De grote verhuizing Huizenjacht Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma NL Popstars Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Oerend hard Congo

17:00 17:30 18:30 19:30 20:00 20:30 21:25 22:20 23:15

SBS 6

00.10

FILM: MAR ADENTRO NED2 Mooi Spaans drama over man die euthanasie wil, maar niet krijgt.

RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden Holland’s Got Talent Van der Vorst ziet sterren RTL Nieuws RTL Weer Benidorm bastards

17:35 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 23:00

Friends Will & Grace Airline Bondi rescue The little couple Medium Fringe Moonlight Law & Order: Special Victims Unit

17:05 17:30 18:00

NET 5

The king of Queens Everybody loves Raymond The nanny Wie is de chef? Over de kook Take me out Die hard 4.0 Resident evil

Veronica

18:10 18:40 19:05 19:30 20:00 20:30 21:30 22:35 23:40

Zack & Cody I’m in the band Veronica’s funniest commercials ever! 3rd Rock from the sun According to Jim Still standing Two and a half men The big bang theory Wegmisbruikers! Top Gear Top Gear: Botswana special Border security

LEZERSCOLUMN

Coulance Ees de Winter

...

M

ijn vader, 83 jaar oud, was boos. Om met de kinderboekenschrijver W. G. van der Hulst uit mijn jeugd te spreken: heel erg boos. Pa was opgebeld door een ‘juffrouw’ die hem een telefoonabonnement wilde ‘aansmeren’ dat goedkoper is dan zijn huidige. ‘U bent een dief van uw eigen porte-

OPLOSSINGEN PUZZELS Cryptogram

Sudoku 2 5 4 3 9 8 6 7 1

9 3 7 6 5 1 8 2 4

6 8 1 7 4 2 3 5 9

5 4 8 2 1 6 7 9 3

1 6 3 5 7 9 2 4 8

7 9 2 8 3 4 5 1 6

8 1 6 9 2 7 4 3 5

4 2 5 1 6 3 9 8 7

Zweeds raadsel (vorige week vrijdag)






 

  




   


  

3 7 9 4 8 5 1 6 2

Horizontaal: 1. Mantel; 4. eigendom; 6. ons; 7. pel; 9. rekenen; 11. creme. Verticaal: 1. Moer; 2. negen; 3. eend; 5. obenen; 6. oor; 8. term; 10. eer.

monnee als u niet van deze aanbieding gebruik maakt’, zei ze. ‘Ik stuur u de papieren op, dan kunt u het nog eens rustig doorlezen. U zit nergens aan vast, want als u het contract binnen zes dagen na ontvangst weer terugstuurt gaat de overeenkomst gewoon niet door.’ Dat opsturen hoefde niet van mijn vader. De verkoopster begon opnieuw de voordelen van hun abonnement op te sommen. ‘Ik wil het niet’, onderbrak mijn vader haar.

‘Zal ik u dan de informatie per post toesturen?’ vroeg de vrouw. Om er maar van af te zijn zei mijn vader: ‘Ja’. De enveloppe met ‘informatie’ verdween ongelezen in de doos met oud papier. Drie weken later kreeg mijn vader een brief waarin stond dat zijn nieuwe abonnement over een maand inging. Het oude hadden ze voor hem opgezegd. Hij belde de enthousiaste telefoonmaatschappij direct op en zei dat hij hiervoor geen toestemming had gegeven. ‘Dan had u het contract binnen zes dagen terug moeten sturen’,

was het laconieke antwoord. ‘Ik zit er zeker drie maanden aan vast’, brieste mijn vader. ‘O, maar dat heeft uw vader helemaal verkeerd begrepen’, fleemde de vrouw, die ik na een kwartier wachten (vijftien cent per minuut) aan de lijn kreeg. ‘Voor mensen die bij nader inzien het abonnement toch niet willen is er een coulanceregeling. Uw vader moet ons een door hem ondertekende brief sturen waarin staat dat hij van die regeling gebruik wil maken, wij zorgen dan dat alles bij het oude blijft. Dat moet binnen een maand na aangaan van de verplich-

ting, mensen ouder dan 72 hebben drie maanden respijt. Een kopietje van zijn identiteitskaart meesturen als bewijs dat hij ouder is dan 72.’ Pa staat nu ingeschreven bij het Bel-Me-Niet register; heel wat beter voor zijn gemoedsrust dan de coulance van die telefonische aansmeerders. 1

* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].

Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl

 

 

Mix

  

 


ZWEEDS RAADSEL: gemeen mens voorzetsel

Prijspuzzel

bewijsstuk

deel van India

eetpartij

handel

bestaan

WIN!

Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

Meer informatie op www.alfex.nl, E-mail: [email protected], tel.: 0575-542860 (Alfex horloges zijn verkrijgbaar bij meer dan tweehonderd juweliers in Nederland)

vader geliefd

Alfex: World's most award winning watchbrand

slaapgelegenheid kostuum

website: www.depers.nl

Bel: 0909-5010704 6

volgen

WIN!

zuivelproduct

wig

of SMS: 3553

Vandaag:

redactie: [email protected] 020-3460550

Het boek Cryptogrammen Tips & Trucs (voor 5 winnaars) gedwee

rivier in Schotland

berg

1 vechtsport symbool lithium

plaats in Frankrijk

Deze week elke dag voor 5 winnaars een exemplaar van het boek waarin De Pers-cryptogramkanon Leen Groeneveld de puzzelaar een kijkje in zijn keuken gunt.

Zo doet u mee:

2 vogel

3

4

5

4 6

Bel: 0909-5010704

sales: [email protected] 0800-7200000

of SMS: 3553

Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar 0909-5010704 (€ 0,60 per gesprek).

evenzo

3 2

distributie: [email protected] 088-0131830

Prijspuzzel van vandaag is het Zweedse raadsel.

7 nieuw

1

Een uitgave van Mountain Media BV

Dit modieuze zwarte horloge van Alfex Swiss made heeft een opvallende originele designontwikkeling, die elegantie uitstraalt en daardoor passend is bij iedere gelegenheid!

5 gemalin v. Iason broodopsnit

Deze week:

2x Alfex horloge type 5494 zwart t.w.v. €249,-

wiel

marketing: [email protected]

Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553

© Puzzelland

7

(€ 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon)

CRYPTOGRAM:

oprichter: Cornelis van den Berg

SUDOKU




Verticaal: 1. Opgeschroefd bezinksel (4); 2. Van beide zijden zeer goed (5); 3. Eender ontbreekt er een dier (4); 5. De onderdanen van een klinker (1,5); 6. Orgaan om aan te pakken (3); 8. Een van de gronden van een uitdrukking (4); 10. Die lof is niet van deze tijd (3).

1

2

3

2

1

5 4

7

3

5 8

art direction: Koos Jeremiasse

9

4

8 6

10

9 1

11

uitgever: Ben Rogmans hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst

2

7

8 9

4

3 6

6

7

8

5

© Puzzelland/Leen Groeneveld

Horizontaal: 1. Geef moeder ’n moment om zich te kleden! (6); 4. Heeft de kerk van zichzelf (8); 6. Het vijfde deel van een Engelse munteenheid (3); 7. De huid van een kip (3); 9. In aanmerking nemen op school (7); 11. Het beste middel om te smeren (5).

25

4 5

7

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

FABEL OP VRIJDAG

Holland-België Wim Meyles

...

E

en Hollandse kievit en een Vlaamse gaai stonden tegen elkaar op te scheppen over hun territorium. ‘Niets is mooier dan de polder’, pochte de kievit. ‘Wolken, wind en water. Eindeloze vergezichten, vruchtbare grond, biologische wormen. Nee, het gras is nergens groener dan bij ons.’

‘Als ik aan Holland denk’, spotte de gaai, ‘zie ik brede rivieren traag door oneindig laagland gaan. Saai hoor! Geef mij de Ardennen maar! Golvende heuvels, kabbelende beekjes, dichte bossen. Beschutting tegen weer en wind. En voedsel in overvloed: noten, bessen en andere lekkernijen.’ ‘En inwoners die elkaar niet kunnen luchten of zien’, sneerde de kievit. ‘Altijd ruzie tussen dieren die elkaars taal niet verstaan. Dat loopt

bij ons een stuk soepeler. Grutto’s, tureluurs, eenden, ganzen, koeten: allemaal verschillend, maar nooit met elkaar in de clinch. Polderen is bij ons een begrip geworden.’ ‘Jullie zijn gierig’, schimpte de gaai. ‘Hollandse hamsters, erger zijn er niet.’ ‘Belgen zijn dom’, hoonde de kievit. ‘Het is algemeen bekend dat er bij jullie meer ezels zijn dan bij ons. En daarom heeft het ook niet zoveel zin om verder te praten. Bovendien is het hoog tijd om een hapje te eten. Aju.’ Hij steeg op, maakte een serie uitda-

gende buitelingen en liet ten afscheid een hatelijk ‘kierewiet, kierewiet’ horen. 1

Dat Holland België verslaat is pure flauwekul, want als het om formeren gaat staat het nog steeds 0-0.

* Van Wim Meyles zijn zes bundels met fabels verschenen (de laatste twee getiteld ‘Fabeltjesland’ en ‘Dierengedoe’). De boekjes kosten 9,50 euro per stuk en zijn o.a. verkrijgbaar bij uitgeverij Elikser: www.elikser.nl .

Selectie geplande ov-verstoringen: 111

Amsterdam (bus)

T/m 13 september: GVBlijnen 22 en 43. Halten Wittenburgergracht, Kattenburgerplein, Zeeburgerstraat, Het Funen en Oostenburgergracht vervallen.

Groningen (bus) 111

111

Vandaag

Morgen

De dag begint vandaag wisselend bewolkt. Enkele buien, maar ’s ochtends ook zonnige perioden. De temperatuur loopt op naar 19 tot 21 graden. Vanuit het zuidwesten toenemende bewolking. De zon verdwijnt daarmee en ook de buiigheid neemt af. Tegen de avond in het noorden en noordwesten enige tijd regen.

Geen onaardige dag. Er is vooral in het zuidoosten ruimte voor zon en met 22 graden is het vrij zacht voor de tijd van het jaar. Er staat een overwegend matige zuidenwind. In de nacht naar zondag trekken regenbuien over. Ook zondag overdag zijn er een paar buien, daarachter klaart het weer wat op. Het wordt dan 20 graden.

T/m 10 september: Qbuzzlijnen 7, 35, 39, 637 en 682. Halten Diamantlaan/ Travertijnstraat, Diamantlaan/Protonstraat, Hoendiep Atoomweg en Hoendiep Meubelboulevard vervallen.

Amsterdam (tram)

T/m 25 september: GVBlijnen 3 en 12. Halte De Clercqstraat vervalt. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

26

 

 

Sport

  

 


Voetbal Steeds meer initiatieven

De postume strijd van De Tank Morgen is het een jaar geleden dat oud-voetballer Henny van Schoonhoven overleed. Zijn laatste wens was dat het woord ‘kanker’ uit de stadions zou verdwijnen.

Roger Federer is niet langer ongenaakbaar. EPA

US Open Op alle vlakken overtroffen

Federer vecht tegen het onvermijdelijke Roger Federer is de beste tennisser ooit. Maar hoelang nog? Zondag kan Rafael Nadal wéér een prestatie van hem verbeteren. Arjan Nowee AMSTERDAM

...

Zijn cijfers zijn indrukwekkend. Zestien grandslamtitels (oeh!), 63 gewonnen toernooien in totaal (ah!) en 285 weken nummer één van de wereld (wow!). Het predikaat beste tennisser ooit komt Roger Federer toe. Maar wat koop je er voor als je imperium aan het afbrokkelen is? Rafael Nadal is hard op weg de nieuwe tenniskeizer te worden. Lang waren er twee zekerheden in het tennisleven van Federer. De laatste twee grandslamtoernooien van het jaar, Wimbledon en de US Open, waren voor hem. Zo was het in 2004, 2005, 2006 en 2007. Maar in Londen is hij niet langer onverslaanbaar. In 2008 verloor de Zwitser de finale van Nadal, dit jaar werd hij al in de kwartfinale uitgeschakeld. Auf Wiedersehen aura van ongenaakbaarheid. Ook zijn aura in New York staat dezer dagen op het spel. Na vijf titels op rij verloor Federer vorig jaar de finale. Oké, kan een keer gebeuren. Maar wint hij ook deze US Open niet, dan is het gedaan met de zekerheden. Nadal wil hem maar wat graag van zijn troon stoten. De Spanjaard werkt hard aan zijn eigen imperium en heeft de tijd mee. Nadal is met zijn 24 jaar vijf jaar jonger dan Federer.

Wie de cijfers van de twee naast elkaar legt, komt tot de conclusie dat het keizerrijk van Nadal harder groeit. In juli won de toen net 24-jarige lefty voor de tweede keer Wimbledon, hetgeen zijn achtste grandslamtitel en 41e toernooizege in totaal betekende. Toen Federer die leeftijd had, stond hij op zes grandslamtitels (oei!) en 32 gewonnen toernooien (ai!). Bovendien was Nadal een paar maanden jonger dan Federer toen hij nummer één van de wereld werd (au!). Als de voortekenen niet bedriegen, treffen ze elkaar zondag in de finale. Van de voorgaande 21 ontmoetingen won Nadal er veertien. Nog zo’n cijfer dus dat in zijn voordeel spreekt. En

Wint Federer ook deze US Open niet, dan is het gedaan met de zekerheden. hij kan Federer opnieuw overtreffen. Als Nadal de eindstrijd wint, heeft hij alle vier grand slams op zijn erelijst staan. Dat lukte Federer ‘pas’ op zijn 27e, door Roland Garros te winnen. Het predikaat beste tennisser ooit gaat in de toekomst van eigenaar wisselen, en Federer weet het. Hij vecht tegen het onvermijdelijke. Als hij op termijn stopt, ligt de weg voor Nadal helemaal open. Tot die tijd kan Federer niet meer doen dan het proces vertragen. Te beginnen komende zondag. 1

Iwan Tol AMSTERDAM

...

Talrijk zijn de anekdotes over Henny van Schoonhoven, de vorig jaar overleden oud-verdediger van FC Utrecht. Die keer bijvoorbeeld dat hij Mark Wotte, na weer een nederlaag met FC Utrecht, vroeg of hij even het woord mocht in de kleedkamer. ‘Trainer’, zei Van Schoonhoven, ‘wordt het niet tijd dat jij je bureautje leeg gaat ruimen?’ Nee, Van Schoonhoven was niet op zijn mondje gevallen, weet ook zijn weduwe Saskia. ‘Zelfs op zijn crematie had Henny het laatste woord.’ Morgen is het precies een jaar geleden dat Van Schoonhoven op 39-jarige leeftijd overleed. Aan kanker. De strijd tegen het gebruik van ‘kanker’ als scheldwoord zet hij, postuum, voort. Van Schoonhoven speelde voor FC Utrecht, FC Den Haag en Cambuur. De supporters van de Domstedelingen noemden hem De Tank, omdat hij als verdediger uit graniet leek opgetrokken. Zijn populariteit had hij vooral te danken aan zijn openhartige karakter. Vaak was hij de enige die na een nederlaag bij de supporters ‘een drinkie’ ging doen. Andere spelers durfden dat niet. ‘Die dachten aan zichzelf, terwijl de club toch echt van de supporters is’, zei Van Schoonhoven dan. Een van de dingen die hij in zijn op band ingesproken afscheidsrede benadrukte, was zijn wens om het

woord ‘kanker’ uit de stadions te bannen. Dat had hij eerder, in een afscheidsinterview in het AD/Utrechts Nieuwsblad, ook al uitgesproken. ‘Het is mijn ultieme wens’, liet hij optekenen. ‘Laat dat als-je-blieft lukken. Dan is het allemaal toch nog ergens goed voor geweest.’

Flyers Of zijn woorden effect hebben gehad, durft Saskia van Schoonhoven niet te zeggen. De laatste keer dat zij een stadion bezocht was op 29 augustus vorig jaar. Toen nam Henny in Stadion Galgenwaard, als eregast, afscheid van zijn supporters, bij FC Utrecht-Sparta. ‘Mijn zwager is daarna nog een keer bij FC Utrecht-Ajax geweest’, vertelt ze. ‘Rond die wedstrijd werden flyers uitgedeeld met het verzoek om de woorden van Henny daadwerkelijk kracht bij te zetten. De fans van Utrecht hielden zich daar aan, bij de fans van Ajax lag dat moeilijker. Ze weten niet half hoeveel verdriet ze mensen daar mee doen.’ Datzelfde geldt voor de aanhangers van FC Utrecht die aan het einde van het vorige seizoen het trainingsveld van de club bestormden, omdat de resultaten tegenvielen. Dat ging niet zachtzinnig, vertelde trainer Ton du Chatinier. ‘Een tijdje geleden had iedereen nog de mond vol van het niet meer roepen van het K-woord, nadat Henny van Schoonhoven ons is ontvallen. Maar dat is kennelijk al weer vergeten, afgaande op wat ik naar mijn hoofd kreeg.’

Rafael van der Vaart

KLM Open

EVEN BELLEN MET DE BAAS

WISSELEND SUCCES GOLFERS

Bondscoach Bert van Marwijk en Rafael van der Vaart hebben telefonisch contact gehad over zijn wissel tijdens Nederland-Finland. De middenvelder was daar nogal ontstemd over en deed zijn beklag in de media. ‘Ik kan me niet meer herinneren wanneer ik voor de laatste keer een volledige wedstrijd heb gespeeld bij Oranje. Dat irriteert me.’ Of de lucht nu geklaard is, wilde een zegsvrouw van de KNVB niet zeggen.

ANP

Saskia van Schoonhoven zegt: ‘Kanker is bijna ingeburgerd in het taalgebruik. Voordat Henny ziek werd, vond-ie het al verschrikkelijk, die scheldwoorden met ernstige ziektes. Daarna is dat alleen nog maar versterkt.’ In de voetballerij worden steeds meer initiatieven ontplooid om spreekkoren in het algemeen en het schelden met het woord ‘kanker’ in het bijzonder tegen te gaan. Bij NAC Breda wordt bijvoorbeeld het clublied ingezet als er kwetsende spreekkoren klinken. ADO Den Haag werkt samen met het Medisch Centrum Haaglanden en organiseert verschillende maatschappelijke projecten. En AZ startte met KWF Kankerbestrijding een project dat fans met een stadionverbod vanwege kwetsende spreekkoren de kans biedt een alter-

Trainersvacature

Maarten Lafeber was in 2003 de laatste Nederlandse winnaar van de KLM Open. Na dag één van deze editie is de conclusie gerechtvaardigd dat hij dit jaar in ieder geval niet gaat winnen. Lafeber had 73 slagen nodig voor de eerste ronde, drie boven het baangemiddelde. Op zijn scorekaart stonden drie bogeys en twee double bogeys. Voor wie niet thuis is in de golfsport: dat is niet zo goed. Joost Luiten (foto) verging het een stuk beter op de Hilversumsche Golf Club. Hij had 65 slagen nodig voor de

achttien holes en staat gedeeld vierde. ‘Ik verbaasde me er over dat lage scores mogelijk waren, want er stond best wat wind en sommige greens waren hobbelig. Maar ik kwam er steeds goed doorheen.’ De 17-jarige Rowin Caron kwam met 67 slagen ook goed uit de verf. De amateur bombardeerde de dag maar meteen tot een van de mooiste van zijn leven. ‘Vooraf was ik zenuwachtig, maar eenmaal op de baan was ik die zenuwen kwijt. Ik liep eigenlijk heel relaxed rond.’

BROOD NIET NAAR BREDA NAC Breda wil Ruud Brood, Ruud Brood wil naar NAC Breda. Klinkt als een huwelijk in de maak, maar dat komt er voorlopig niet van. NAC en RKC Waalwijk, de huidige werkgever van de trainer, hebben de onderhandelingen gestaakt. De partijen konden het niet eens worden over de prijs van Brood. NAC zoekt een trainer na het plotselinge vertrek van Robert Maaskant naar het Poolse Wisla Krakow.

Dure tweet

Best triest

Homo’s out

Jaguar sponsort zwemster Stephanie Rice niet langer. ‘Suck on that, faggots’, twitterde ze nadat de Australische rugbyers Zuid-Afrika hadden geklopt.

Het Italiaanse Triestina trekt weinig toeschouwers. Toch leek het stadion onlangs best vol. Rara, hoe kan dat? Spandoeken met geschilderde fans natuurlijk!

FC Chooz is een Frans amateurclubje. Om dan het nieuws te halen, moet je iets geks doen. Yoann Lemaire kreeg geen nieuw contract omdat hij homo is.

 

 

Sport

  

 


27

WK judo

Henk gaat niet Anton maar Joop achterna Henk Grol heeft een medaille gewonnen bij de WK judo. De kleur? Zilver natuurlijk. Redactie sport AMSTERDAM

...

Hij zag het helemaal zitten. Juist in Tokio, waar wijlen Anton Geesink in 1964 olympisch goud won, wilde Henk Grol wereldkampioen worden in de klasse tot 100 kilo. Zijn missie liep lange tijd gesmeerd. Zonder al te veel problemen haalde Grol de finale. Daarin wachtte Takamasa Anai. Juist, een Japanner, net als de tegenstander van Geesink 46 jaar geleden in de eindstrijd ook een Japanner was. ‘Het scenario was ook zo mooi. Hier in Tokio in de voetsporen van Anton Geesink. Niet dus.’ In de finale won Anai op punten. Grol moest ge-

‘Ach, dan hou je die medaille toch lekker. Daar heb je mij niet mee hoor.’ Henk Grol

FC Utrecht-fans herdenken Henny van Schoonhoven tijdens FC Twente-FC Utrecht, een dag na zijn overlijden. PRO SHOTS

natief straftraject te volgen. Hun stadionverbod wordt kwijtgescholden als ze een voorlichtingsdag van het KWF volgen.

Eerder stadium Saskia van Schoonhoven is blij met dat soort initiatieven, al denkt ze dat het probleem ook in een eerder stadium voor het voetlicht moet worden gebracht. ‘Ouders moeten hun kinderen er op wijzen dat het schelden met kanker geen normale zaak is. Zo ging dat ook bij mijn zoontje op voetballen, toen een ploeggenootje dat woord gebruikte. Hij zit nu in de F’jes. De trainer zei: ‘Wie nog één keer kanker zegt, hoeft nooit meer te komen. En ook niet bij een andere vereniging.’ Ik was daar erg blij mee. Je moet het probleem in mijn optiek dáár aanpakken: bij de wortels.’ 1

‘Mensen bewuster’

‘Niet alleen straffen’

Volgens Mariëlle Kruft van de supportersvereniging van FC Utrecht zijn de spreekkoren met het woord ‘kanker’ afgenomen bij FC Utrecht. Al tekent ze er tegelijk bij aan dat het moeilijk meetbaar is. ‘Door de dood van Henny en zijn oproep zijn mensen er in elk geval meer over na gaan denken. Het is plotseling heel dichtbij gekomen. Dat heeft mensen bewuster gemaakt.’ De supportersvereniging bracht na zijn dood een speciale Henny van Schoonhoven-herinneringssjaal op de markt. De opbrengst daarvan gaat naar de stichting KIKA (Kinderen Kankervrij). 1

AZ en het KWF stelden vorig seizoen een alternatief strafprogramma op voor de vijftien supporters die tijdens AZ-Ajax werden opgepakt. Zij hadden Demy de Zeeuw uitscholden voor ‘kanker De Zeeuw’. Voor hem was dat extra pijnlijk omdat zijn moeder aan de ziekte lijdt. Directeur algemene zaken Toon Gerbrands: ‘We wilden niet alleen straffen, maar ook gedrag beïnvloeden, zodat dit soort spreekkoren niet meer voorkomen bij AZ. De supporters hebben onder meer één-op-één gesprekken gevoerd met ex-kankerpatiënten. Dat heeft veel indruk gemaakt.’ 1

Vuelta

PICS UNITED

Wielrennen

HÈHÈ, EINDELIJK WINT CAV Drie keer sprintte Mark Cavendish deze Vuelta voor de dagzege, drie keer won hij niet. Cav moest het met twee tweede en een derde plaats doen. In de twaalfde etappe volgde zijn revanche. In de straten van Lleida won Cavendish zoals hij meestal wint: met overmacht. De Brit won eerder met HTC-Columbia de ploegentijdrit, maar individueel succes, nee, dat had hij nog niet mogen proeven in de Vuelta. Cavendish had zijn zege te danken aan goed voorbereidingswerk van

teamgenoot Matthew Goss, die derde werd, achter Tyler Farrar. ‘Goss trok zo hard door dat ik blij was dat ik de bocht kon houden’, zei Cavendish. ‘Toen ik achterom keek, zag ik dat we een gat met de rest hadden geslagen. Ik wilde eigenlijk dat Goss als eerste over de streep kwam, want hij had zo’n goed werk verricht. Maar de anderen kwamen te dichtbij. Vervolgens was het voor mij eenvoudig om de klus te klaren.’ De rode leiderstrui van Igor Anton kwam gisteren niet in gevaar.

noegen nemen met zilver. Alweer. Bij de WK van vorig jaar haalde hij ook zilver, net als bij de laatste twee EK’s. Zo ging Henk in Tokio niet Anton achterna, maar wielrenner Joop ‘eeuwige tweede’ Zoetemelk. En daar baalde hij nogal van. In tegenstelling tot veel landgenoten die dolblij zijn met een zilveren medaille, ziet Grol zich als de eerste verliezer. Niets meer, niets minder. Tweede plaatsen tellen voor hem niet. Dat bleek wel na de finale. Enkele organisatoren wilden dat Grol pas ná de prijsuitreiking met de media zou praten. Zijn reactie: ‘Krijg ik anders mijn medaille niet? Ach, dan hou je dat ding toch lekker. Daar heb je mij niet mee hoor.’ Zover kwam het niet; hij kreeg zijn medaille gewoon. Met een gezicht als een oorwurm ging Grol op de foto met de andere medaillewinnaars. Daarna wist hij niet hoe snel hij de plak in zijn tas moest stoppen. Voor hij verder ging met balen, zei Grol nog: ‘Ik ga mijn gram halen. Ik verscheur vandaag nog mijn abonnement op tweede plaatsen. Henk Grol wordt zeker nog een keer wereldkampioen.’ Net als Joop Zoetemelk na vijf tweede plaatsen eindelijk de Tour de France won. 1

WK judo

GESINK: TWEE ‘JA, WAT HEB-IE TE VRAGEN?’ GROTE RONDES Als het aan Robert Gesink ligt, rijdt hij volgend jaar twee grote rondes. De Rabobankrenner wil zijn opwachting maken in de Tour de France en de Vuelta. In 2009 reed Gesink beide rondes ook. In Frankrijk haalde hij de finish niet, in Spanje werd hij zesde. Dit jaar startte Gesink alleen in de Tour, waarin hij als zesde eindigde. De Varssevelder verblijft momenteel in Canada. Vandaag rijdt hij de GP de Québec, zondag de GP de Montreal.

Vorig jaar werd Marhinde Verkerk wereldkampioen, dit jaar zat haar toernooi er na vijf minuten al op. Ze verloor in de eerste ronde van Celine Lebrun, de nummer één van de wereldranglijst. De Rotterdamse verliet ontgoocheld de tatami en huilde van verdriet. Toch stond ze even later al voor de camera van de NOS. Het werd een ongemakkelijk interview. Ja, dit is het risico van het vak. ‘Ja, dit is judo.’ (Hijg, hijg) ‘Ja.’ (Hijg) ‘Ja, wat heb-ie te vragen?’ Nou goed, je had natuurlijk een nare

loting. Zullen we het zo maar omschrijven? ‘Als je zo’n goeie in het begin treft, dan is dit het risico. Dit gebeurt. Nou ja, ik heb er nog niet veel over te zeggen. Het is kl... klote.’ En zo ging het twee minuten door. Later trof ze de geschreven pers nog. ‘Yin en yang’, zei ze over het contrast met vorig jaar. ‘Dit is echt het tegenovergestelde. Ik zit helemaal stuk, deze teleurstelling moet ik wel even verwerken. Dit was een rotjaar.’

Ontslagen? Wie? Ik?

Iemand moet boeten

Toch een prijs

Vals alarm, maar Tom Saintfiet schrok ervan: hij zou ontslagen zijn als bondscoach van Namibië. ‘De voorzitter vertelde dat ik helemaal niet ontslagen ben.’

Olympique Lyon kampt met een blessuregolf. Dus werd fitnesscoach Vincent Espie naar de jeugdafdeling gestuurd. ‘We moesten iets doen’, zei de trainer.

Veel win je niet als speler van Excelsior. Elke prijs is daarom welkom; ook de Fair Play-prijs van de KNVB. Excelsior was vorig seizoen de sportiefste profclub.