Dorpsblad OOIt Havenpypke"

doarpsblêd foar

aard

3

Dorpsblad OOIt Havenpypke" 27e jaargang, no.158 april/mei '97 Verschijnt 6 keer per jaar. Redactie-adres: Meekeshof 77, 9089 BD Wytgaard, tel.:058-2551067.

4 5 8 9 13 16 17

Redactie: Joz.B.Roorda E. de Jong M.Hoekstra-Siemonsma G. Jaspers-Mollet A.Hofstra H.Boomsma Administratie: (Ook voor adreswijzigingen, opzeggingen,aanmeldingen). A.Hofstra, Meekeshof 77,9089 BD Wytgaard, tel.:058-2551067. Abonnementen: F20,- per jaar.Overige abonn. F25, - per jaar. Buitenland:F32,50 per jaar en losse nrs. : voor leden F2,- en voor niet leden F4,-. Betaling:via jaarlijkse toegezonden acceptgirokaarten.

20 31 34 37 40 42 44 48 51 58 59 63 65 67

Van de redactie Burgerlijke Stand Ta Oan tinken Dorpsbelang Tfvirre Ingezonden 1e Ljipaai Wat verdween en bleef Woon-Dienstencentr. Jeugdclub Ingezonden Lezers schrijven Volleybal Schoolniewvs My Favourite Lezers schrijven Plattel.vrouwen L.M.K. Oude Kronieken Agenda Weekenddiensten

redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden kopij. Naam en adres van de inzender dient altijd bij de red. bekend te zijn.

De

INZENDEN KOPIJ VOLGENDE NUHHER Vóór 1 juni

-4

VAN DE REDAKTI E . Tijdens een regenachtige zaterdagmiddag ben ik begonnen met het doorneuzen van oude nummers van It Havenpypke. Via een oud-bewoonster van Wytgaard zijn deze in mijn bezit gekomen. Voor mij als nieuw ingezetene (sinds 1993) van Wytgaard, is het erg leuk om gebeurtenissen, activiteiten en vooral foto's uit het verleden te bekijken. Het valt mij op dat Wytgaard een echt "familiedorp" is. Dit blijkt vooral ui t de oude foto 's. Voor de meeste lezers is dit allemaal gesneden koek, maar omdat Wytgaard langzaam groeit, is het, ook voor de nieuwe bewoners, leuk om eens terug te blikken in oud Wytgaard. Nieuwe bewoners leren op deze manier de "oude" bewoners en de achtergronden van het dorp kennen. Ook in dit nummer een terugblik op het verleden. Wytgaard 'dordt o. a. vergeleken met het buurdorp Jorwerd. Op de oude foto's zijn twee gebouwen kenmerkend voor het dorpsgezicht van Wytgaard. De R.K. -kerk en het café. Deze laatste heeft zijn oude functie weer teruggekregen. Menigeen zal daar ongetwijfeld nog vele gezellige uurtjes beleven. Ook de dierenvrienden onder ons kunnen in dit nummer hun hart ophalen. We maken kennis met een nieuwe "familie" van riytgaard in het artikel "Alle paarden in Wytgaard". Namens de redactie wens ik u veel leesplezier toe. HE

5

l}urJJLJrlii e

.

an~

Geboren: 6 Januari, Jeffrey, zoon van Martin van der Maat en Fokje van der Wal, broertje van Mariska en Sandra, Meekeshof 3.

7 Maart, Tjitte, soan Andringa, Meekeshof 55.

fan

Jeroen Hemstra

en Baudie

2D Maart, Jochum Floris, zoon van Age-Jan en Gea JornaHoekstra, broertje van Jan Douwe en Anna Marije, Buorren 38.

Allen, van harte gefeliciteerd. Overleden: 6 Maart, Jacoba Kingma-Lautenbach op 89-jarige leeftijd te Haulerwijk in verpleeghuis Sinnehiem. Sedert 21 december 1991 weduwe van Luitzen Kingma. Het echtpaar Kingma vertrok in 1969 van Wytgaard naar Appelscha.

24 Maart, Klaas Hettinga op 8D-jarige leeftijd. woonde sinds december 1991 op It Kleaster 7.

Hij

Ons medeleven gaat uit naar de nabestaanden. Verhuisd: Fam. J. Ynema van A. Cathstrjitte 8 naar de Finne 5.

Mevrouw T. Hoogland-van der Heide van Meekeshof 39 naar It Kleaster 9 . .... en op it einsluten: alle Wytgaarders lokwinske mei de nije Omke

6 TlIDISZORG HET FRIESE lAND.

(Is ontstaan uit de fusie van Kruiswerk Friesland-Noord en Thuiszorg Noord- en Midden Friesland). Voor verpleging, verzorging en andere vormen van hulp en ondersteuning op het gebied van thuiszorg. *Thuisverpleging- en verzorging *Kraamzorg *Ouder & kind zorg *Voedings- en dieetadvisering *Gezondheidsvoorlichting *Personenalarmering *Uitleen van verpleegartikelen en hulpmiddelen *Uitvoering Wet Voorzieningen Gehandicapten Voor het aanvragen van hulp en zorg en voor advies en informatie (24 uur per dag) 06-8864. Uitleenmagazijn, Hof 2. Wirdum. Geopend: maandag. woensdag en vrijdag van 17.00 tot 18.00 uur. Tel.:058-2551400

Bode Uitvaartvereniging Wirdum-Wytgaard-Swichum. Dhr. C. Jellema, Reduzum. tel.:0566-601283.

Geachte dorpsbewoners. Wij als DIERENAMBULANCE LEEUWARDEN E.O. willen graag het volgende onder uw aandacht brengen. Al langere tijd verzorgen wij lezingen met dia' s over het werk van onze vereniging. Mocht er binnen uw instelling belangstelling zijn voor het houden van een lezing. verzoeken wij u contact op te nemen met ons. via tel. nr. 058 - 2667466. Met vriendelijke groeten, Public relations J. de Vries. DIERENAMBULANCE LEEUWARDEN E.O. Hooidollen 404 8918 JS Leewarden.

,

(

8

Ta oantinken: Klaas

Hettin~

Wy sjugge him noch kommen, fan Wurdum nei nûmer 7 fan It Kleaster. Dat wie desimber 1991, de oanpaste wenningen wiene klear. Sa is er dan yn us mienskip kommen, hoewol de bining mei Wytgaard der altyd al wie, troch tsjerke en skoalle. Klaas Hettinga hikke en tein op 'e Werp ûnder Wurdum, op de pleats wer er letter, doe't hy yn 1943 mei Ymkje v.d. Werf troude, buorkje soe. Boer wie er en al sa tûk, de hastige kant neist. Mar yn 't foarein wie de boerinne dy, neist de grutte hushalding kalm meiregele. It buorkjen yn Klaas syn tiid feroare bot; it nije sette troch en dat stie er net yn 'e wei. Mar yn syn hert koe er it alde mar min losli tte. Yn de ferhalen kaam dat al mar nei boppen. De kommende staach nimt i t oer en yn 1978 ruilj e de 6fgeande boer en boerinne mei Jarin en Ytsj e, dy' t oan de Lege Dyk yn Wurdum wennen. It driuwde no net sa bot mear en wat kalmer oan. Mar Krysttiid 1989 skuorde it 10k fan tegearre wêzen utenoar, doe't er Ymkje sa hommels misse moast. De ûnwennigens sloech ta en mei it sûn wêzen woe it ek al net rjucht. Sa koe er op 'e ein fan 'e eker tankber werom sj en op wat him allegear jûn wie oan bern, pakesizzers en buorkj en. Mar ek wat hy mist hie. Syn mem nea kennen, it ferlies fan ien fan I e bern en wat er yn de lêste jierren it meast mist hat: syn frou. Syn langst dêrnei is no yn 'e rêst kommen. It wie Goed Freed doe' t wy him nei it hOf brochten en it sil de neisten goed dien ha sa'n protte meilibjen. J.Roorda

9

Feriening Doarpsbelang Wytgaerd

Toekomstvisie voor het dorp Op de jaarvergadering is er door de aanwezige leden hard aan de invulling van de Toekomstvisie voor Wytgaard gewerkt. De heer Fokkema vertelde in 't kort wat de bedoeling was. Daarna werden de ± 55 leden in 8 groepen verdeeld. Elke groep ging met 2 of 3 onderdelen bv. veiligheid, wonen, milieu aan de slag. Hieruit moesten 3 ideeën worden geselecteerd. Eveneens werd vermeld waarom ze juist hiervoor kozen en wat de kanttekeningen waren. De resultaten werden door de groepen aan de leden verteld. Dit geheel betrekt de Trekkersgroep weer voor de ui twerking van de Toekomstvisie. Wanneer een en ander klaar zal zijn, is nog niet duidelijk en wordt in het volgende Havenpypke vervolgd. Kwaliteit vanuit de kern Op de algemene ledenvergadering heeft de voorzitter aan de hand van een schets een toelichting op de inzending voor de prijsvraag van de provincie gegeven. Naar aanleiding van de gemaakte opmerkingen tijdens en na de vergadering heeft de Trekkersgroep de inzending aangepast en uitgewerkt in een gedeelte tekst en tHee grote collages op karton van 78 bij 74 cm van ons dorp gemaakt. De prijsuitreiking zal plaatsvinden op 15 mei in Terherne. De week erna zijn alle inzendingen te bezichtigen in het Dorpshuis in Terherne. Daar kunt u zien hoe ons dorp in de toekomst eruit kan zien en ook wat de ideeën van de andere 24 dorpen zijn. Komt allen.

10

Feestgroep 2000 kompleet Het lijkt wel of ook wij mee willen doen met het feestgedruis van de eeuwwisseling. Toch klopt het niet helemaal, want de aanleiding heeft te maken met het jubileren van het Doarpsbelang Wytgaard. De vereniging bestaat dan 75 jaar. Gelukkig is de groep mensen die de aanzet geven kompleet. Doarpsbelang wil ze graag aan u voorstellen: het zijn Jan Jorna, Monique Tekstra, Menno Deelstra, Tsjerk van der Meer, Durk Boonstra en Froukje Andringa. Wij wensen hun veel succes. In het volgende Havenpypke hoort u misschien al wat hun ideeën zijn. Himmeldei in Wytgaard De stichting Bevrijdingsfestival Fryslan probeert aan de hand van het thema 'Vrijheid vraagt onderhoud' suggesties aan alle wijk- dorpsverenigingen te doen. Het idee voor dit jaar is om als bewoners samen de eigen omgeving schoon te maken. Het leek ons een goede zaak hieraan mee te doen, ook omdat op de jaarvergadering hier een verzoek over was. Onze vraag aan u is om met tenminste 2 of meer mensen mee te helpen UH straat en omgeving schoon te maken. De kinderen van de school doen ook mee. Hoe en wanneer wij de schoonmaakactie willen houden kunt u lezen in de winkel. Twirre of school. Dorpsbelang Wytgaard.

11 Notulen Jiergearkomste Doarpsbelang Wytgaard 1997 Datum: freed 14 maart '97 Plak : kafee "Omke Wopke" Tiid : 20.00-22.45 oere =======================================================

Oanwêzich: 46 leden en 7 bestjoersleden 1.Iepeoiog: Wolkom troch foarsitter Eelke Nutma yn it nije kafee, wêrfan wy dizze jûn de earste gebrûkers binne. 2.Meidielioqs eo yokommeo stikkeo:

Ofwêzich mei kundskip: de nije besjoerskandidaat Jannet Koster en kaskommisjelid Anton Jorna. Fierders kin der net bot smookt wurde fan'e jûns om't de ferfarskingsynstallaasje nog net wurket. 3.Hotuleo Jierqearkomste 8 maart 1996:

Wurde foarlêzen en goedkard. 4. Jierferslach:

Wie yn't foar te krijen by de siktaris. It ferslach is foarlêzen, en der wiene gjin opmerkings oer. 5.Fioaosjele ferslaqqeo eo kaskornmisje:

Wiebren Wolters ljochtet it ferslach neier ta. Koopmans en A.Jorna hawwe de kas neisjoen. Koopmans seit dat it tige yn oarder wie. Koopmans wurdt betanke, en as nij kommisjelid wurdt Foeke Keijzer beneamd. 6.Bestoersferkiezioq:

Foarsitter oerlanget Foeke Keijzer en Froukje Andringa in pin mei ynskripsje. Foeke hat fjouwer jier yn it bestjoer sitten, en in wichtige rol spile by de rekonstruksje fan de Buorren. Hy wie yn dy tiid wurkleas en oerdei beskikber as oansprekpunt fan doarpsbelang. Mei troch syn optreden en ynset hat de rekonstruksje yn in goede sfear plakfûn. Froukje hat der acht jier bestjoeren opsitten, werfan san jier as siktaris. Foarsitter merkt op dat Froukje troch har frysktalige ferslachjouwing in net ut te wiskjen stimpel op it bestjoer drukt hat. Ek troch har reewilligens en altiid beskikber wêzen wie sy foar it

12 bestjoer in belangrike skeakel. Nije kandidaten binne Jannet Koster en Liesbeth Miedema dy't omdat der gjin tsjinkandidaten binne, wolkom hit en wurde as nije leden yn it doarpsbelangbestjoer. 7.Skoft. SA: Besprek Takomstfysje Wytgaard: Foarsitter stelt Jense Fokkema fan de Fer. Lytse Doarpen foar oan de leden. Fokkema sil de lieding op him nimme fan dit wurklistpunt, en begjint mei in taljochting oer hoe't it yn en oar ta stan kommen is, en wat syn rol dêryn is. Fragen ût de seal oer tsjinstridichheden yn de ideëen, wurde beandere mei de ûtlis dat yn in letter stadium oerwagingen makke wurde moatte, foar it al as net troch gean fan bepaalde ideëen. Fraach: wat wurd bedoeld mei it oanjaan fan historyske plakken? andert: By dit soarte fan plakken bygelyks buordjes as oare oanmerkings pleatse, sadat dizze plakken bewarre bliuwe. Fraach: wat is de efterlizzende gedachte by it idee fan in moskee? andert: Troch ûs multirasiale maatskippij soe it yn de takomst miskien winslik wêze yn Wytgaard in moskee te hawwen. Fraach: Boe komt men op it idee fan de dependance fan it A.O.C andert: De omkriten fan Wytgaard binne typysk agrarysk, en dêryn is soksahwat net ûnmooglikl Fraach: Wat wurdt bedoeld mei: "elders alternatief voor deel van de Meekes hof mooi herbouwen". andert I Bygelyks it ald Meekeshêf soe opwurdearre wurde kinne mei de strjitten troch rinne te litten, en betelbere hierwenningen op in oar plak wer te bouwen.

Fokkema freget as der nog mear ideëen binne dy't taheakke wurde moatte? Der komme noch acht byl Alle leden wurde yn groepen ferdield fan acht as san persoanen, en geane mei de ynstruksjes fan Fokkema oan'e slach. Eltse groep kriget in bepaald ûnderwerp, en moat dêrût trije ideëen sykje en omskriuwe wêrom sy dy keazen hawwe en de betinkingen derby. Alles waard oan de planke boppe de taap hongen en de ferskillende wurdfierders fan de groepen joegen in neiere tal joch-

13 ting op harren kar. Foarsitter Eelke Nutma betanket Fokkema foar de lieding. 8B:

Priisfraach:

Foarsitter heakket noch in punt oan de wurklist, nammentlik it meidwaan fan Doarpsbelang oan de priisfraach fan de Provinsje "Kwaliteit vanuit de kern", dy't ornearre is foar doarpen mei minder as 1500 ynwenners. Grietsen Bergsma jout syn meiwurking hjiroan, en hat al in praatplan tekene, yn oerlis mei de "trekkersgroep" fan de ideëen-byienkomsten. Wichtigste idee yn dit plan is in soarte fan plein/kearn te kreëarjen yn de Buorren fan it kafee oan Buorren 42 ta. It plan wurdt dizze jun allinne presintearre, mar net fan kommentaar fersjoen. Minsken dy't dêr wol ferlet fan hawwe, kinne terjochte by GI.-ietsen of de "trekkersgroepleden" . 9. Ornfraach:

Fraach: Wol Doarpsbelang partisipearje yn it wynmûneprojekt, en hoe sit dat? andert: ein maart, begjin april sil der in foarljochtingsjun wêze, wêrfoar Wytgaard en Wurdum ûtnoege wurde. Fraach: Kin der foar it bushokje by it kleaster ek in Abri komme? andert: De organisaasje fan de Abri hat dêr gjin jild mear foar. 10.Sluten:

Foarsitter betanket elts foar de positive ynbring en winsket elts wol thûs en slût om kertier foar alven de gearkomste. Siktaris : F.Andringa-Bouwma, 01-05-'97

14

VERBOUWING DE TWIRRE.

Zoals iedereen heeft kunnen zien, is een begin gemaakt met de verbouwing van de T~virre. De oude berging achter de Twirre zakte steeds verder weg en moest worden gesloopt. De peuters bivakkeerden tot nu toe steeds in de herenkleedkamer , wat bepaald geen ideale plaats is om kinderen te laten spelen. Deze huisvesting voldeed al langere tijd niet meer aan de eisen die de overheid stelt (Arbowet) . Er zi jn al eerder verbouwingsplannen geweest, maar die vierden op het laatste moment door de gemeente afgeblazen. Nu is alles wel rond en kan met subsidie van gemeente en provincie een peuterspeelzaal en een grote berging achter de Twirre worden gerealiseerd. De peuterspeelzaal kan ook als vergaderruimte worden gebruikt en krijgt een eigen entrée, garderobe, toiletgroep en keuken. De nieuwe berging is zowel van buiten als vanuit de gymnastiezaalbereikbaar. Het is ons duidelijk geworden, dat er behoefte is aan deze uitbreiding. Als de verbouwing klaar is, heeft Hytgaard er weer een mooie voorziening bij, waar veel gebruik van zal worden gemaakt. Het bestuur van Stichting Dorpscentrum De Twirre.

17

INGEZOIDEII PARALLELWEG IS FIETSPAD GEWORDEN! !

Sinds enkele maanden is de parallelweg ten zuiden van Wytgaard, langs de Hegedyk, tot fietspad verheven en sluit nu aan op het rijwielpad dat reeds ter hoogte van de Dodenbocht bij Roordahuizum lag. Voor de bewoners van de Lytse Hüzen zijn parkeerhavens aangelegd waardoor de auto's van de aanwonenden de fietsers en wandelaars niet meer in de weg hoeven te staan. Toch zijn er nog steeds enige chauffeurs van trekkers en auto's die over dit fietspad langs de Hegedyk rijden of er parkeren, met alle gevolgen van dien omdat men deze voertuigen er niet verwacht. En dan te bedenken dat de overtreders vaak ook nog uit eigen dorp of naaste omgeving komen. Beste mensen, gun toch ieder z'n eigen pad en maak als chauffeur van de daarvoor bestemde rijweg gebruik. zodat ook wielrijders en wandelaars veilig en vertrouwd kunnen fietsen en kuieren .. ! Dank voor uw medewerking.

H.

18

I tea r s tel j i P a a i Wat wiene se der fan 'e maitiid betiid by om de aaisiker it earste aaike fine te litten. De winter joech him heal febrewaris of om ek net wer werom te kommen. Fuortdaliks binne de ljippen der ek wer. It waar wie wat oan 'e droege kant, mar gj in lêst mear fan de froast. Johan Visser komt no ek al yn de rigele fan betûfte aaisikers . Hy fûn fan 't j ier i t earste 1j ipaai en wol op 16 maart de middeis om twa oere. It wie yn i t fj ild tusken Noardein en Reduzum, noch krekt binnen de doarpsgrinzen. It alderearste lj ipaai yn us lan wie dochs noch in wike earder. Mar wol in hiel ferskil mei ferline jier doe't Jeroen Hemstra it op 31 maart fûn. Mar ek de alderein docht mei. Sa fûn Jappie Schuurmans op freedtemiddei 21 maart ek al in aaike. De stranlj ippen bin' der ek mar betiid by. Sa fûn de 10-j ierrige Jan Boersma fan Wytgaard (L.C. 2-4-' 97) al op 27 maart in stranljipaai. Allinnich de skriezen skine wat letter te wêzen. It fûgelguod giet troch, wyls de fûgeltsjeminsken it net iens binne hoe' t i t allegear moaten wat i t bêste is. Vanellus-vanellus (Vendrik) fan Zeist en de B.F. V. W. (Bond van Friesche Vogelwachten, Sake Roodbergen) hottefylje wakker oer al of net aaisykje, hoe dat te regeljen. Takommen jier it ferfolch ! J.R.

21

WAT VERDWEEN EN WAT BLEEF. In de vaart der tijden zijn altijd veranderingen geweest, door de verschillende tijdsomstandigheden gingen de ontwikkelingen door. Soms zal er eeuwenlang niets merkbaar veranderd zijn. Maar dat kan niet gezegd worden van de naar het eind lopende 20-ste eeuw. De veranderingen zijn zo snel gegaan dat de afgaande generatie het zich nauwelijks kan voorstellen, bij een terugblik naar het verleden. In Jorwerd vestigde zich tijdelijk een schrijver en die ontdekte een gat in de markt. De veranderingen in àe meeste dorpen in de kleiweidehoek \-laren zo ingrijpend, genoeg materiaal voor een boekwerk. Zo ontstond het boek: "Hoe God verdween uit Jorwerd". Door de titel alleen al spoedt men zich naar de uitgever. Dat .,as ook de bedoe-· ling van Geert Mak, de schrijver. Een boek moet verkocht worden. Misschien heeft u het gelezen en kunnen genieten hoe, "wiidweidich" hij die veranderingen op papier weet te krijgen. Vooral als men de personen kent die hij in het boek zo kenmerkend aan het woord laat. Het kan haast niet anders of er staat ook onzin in zoals dominee Visser vaststelt. Natuurlijk is God niet verdIlenen uit Jonlerd of Geert Mak moet God vereenzelvigen met de goede oude tijd, de traditie, nostalgie of verdwenen romantiek, waar ouderen met weemoed aan terug kunnen denken. Jon1erd veranderde wel, zei de oud-Jorwerter, de nu bekende Jan de Vries van Workum, maar na het dorp van toen kwam er een Jorwerd van nu. Nee, gelukkig geen Spaanse of Franse toestanden, waar dorpen door de ontwikkelingen van de 20ste eeuw zijn uitgestorven. Nu gaat elke vergelijking mank, maar toch hebben Jorwerd en Wytgaard, die op gezichtsafstand van elkaar liggen, wel iets van elkaar. Jorwerd het terpdorp gelegen op de "knippige" klei HélS voorheen een dorp van aanzien. Maar in de naoorlogse ontwikkelingen geen groeidorp. Integendeel, het zag gestaag het inwonertal afnemen; maar leeft vandaag de dag nog volkomen. ~lytgaard ook geen groeidorp (tot nu toe) \vel vele malen

22 in oppervlakte maar niet in inwonertal. De torens vielen in 1951 (Jorwerd) en 1966 (Wytgaard). De eerste door eigen zwakte, maar herrees. De onze met dynamiet en werd afgevoerd. Zo veranderde vanuit het westen, vanuit Jorwerd, gezien iets aan de horizon. Stel u eens voor dat Geert Mak niet Jorwerd maar Wytgaard had beschreven, wat zoal veranderd en verdwenen was. Wie zou hij aan het woord hebben gelaten? In de crisisjaren beginnen de naoorlogse ontwikkelingen. Het verdwijnen van de meeste middenstanders en de kleine boer die met de veestapel tot in het dorp was gevestigd. De werkgelegenheid was zo dichtbij, soms naast de deur. Over woonwerkverkeer van vandaag de dag gesproken. Maar deze werkgelegenheid verdween door opkomst van de mechanisatie en technische mogelijkheden. Gevolg: schaalvergroting, ook mede door de uitgevoerde ruilverkaveling. Dat laatste moet Jorwerd (Baarderadeel) nog meemaken. De zuivelindustrie concentreert, Wirdum sluit en daarmee een dichtbijzijnde werkbron. De melkrijder, er waren hier zeker een vijftal, verdween met paard en wagen uit beeld. Hij was tweemaal daags de schakel tussen boer en fabriek. De melkbus verdween, de tank kwam en wordt geleegd op alle tijden van de dag en nacht. Waren de veranderingen op technisch gebied al rigoreus, ook zeden en gewoonten, inzichten en beleving veranderden enorm. De schrijver zou bijvoorbeeld een zondag in Wytgaard uit 1947, dus 50 jaar terug, kunnen schetsen. Vanaf zeven uur 's morgens; kerkvolk onderweg, het was een komen en gaan op gezette ti jden. Hat niet plaatselijk kerkte ging veelal, vaak lopende, naar Wirdum. De weg Buorren, toen nog de Overijsselse straatweg, was dan voor de voetganger. De enkele auto die er reed, werd gewoon genegeerd. Degenen die van buiten kwamen deden boodschappen of vereffenden rekeningen bi j de fourageman , smid of timmerman of in het café nog even aansteken. Gaan we nog een tiental jaren terug, dus voor de oorlog, zijn er nog enkele boeren die de reis naar de kerk per rijtuig ("glêzen wein") maakten. De "trochreed" van kastelein Hoekstra was nog in functie en hier vonden paard en \"lagen zolang onderdak. De oudere

23

Ansichtkaart uit 1900 van het café, dat toen "-'s LandsWel varen-" heet te. Het Bonds-Hotel-Café werd toentertijd geëxploiteerd door Tjalling Terpstra. Boven de deur is duidelijk het bord: door reed, te zien. In de loop der tijd heeft het pand verschillende verbouwingen ondergaan. Het is het enig overgebleven café van de vijf: drie in de Buorren en twee aan de weg ten zuiden en ten noorden van het dorp. Na een zestal jaren bui ten gebruik te z~Jn geweest, is het na een grondige restauratie thans weer geöpend. Deze opname komt ui t het foto-archief van Henk Nota en is opgenomen in "Gleskegnuvend troch Wytgaerd".

24 vrouwen droegen nog het oorijzer met zondagse pluim. Een zondag zo'n 60-70 jaar terug. De dag die misschien wel het meest veranderde, als we een vergelijking maken met 1997! Er was eens een ti jd toen rezen verenigingen, organisaties en bonden op confessionele of religieuze grondslag als paddestoelen de grond uit. De zo spontaan opgerichte en met ideaal begeleide be~vegingen leggen al na twee generaties het loodje en zo ontstond er iets nieuws nl.: het documentatiecentrum. De heel ouderen onder ons maakten drie verschillende lagere scholen mee en dat mocht Jorwerd weer niet meemaken. Het waren niet alleen verschillende gebouwen, maar ook grondslag, leerstof en leermethoden veranderden. Zoals het eens was, van voor 1921, is het na een onderbreking van 60 jaar, weer geworden, zoals de huidige tijd dat aangeeft. Wat is er meer veranderd zo rond het schoolgebeuren. Vroeger vertoonde zich hoogstzelden een vader of moeder op het schoolplein. Dan deugde er iets niet! De oudste kinderen namen de jongsten mee, de versten moesten soms een uur lopen. Maar ook hier weer een beeld van de snelle moderne tijd; de achterbank van de auto, vooral bij niet "reisbaar" weer. Zo maken de allerkleinsten de weg naar "hun school" en dat op een leeftijd toen Hij. zo'n 70 jaar terug, nog niet beseften dat de gang naar de school voor ons eens zou komen; thuis was ons home! Eeuwen terug is Wytgaard eens ontstaan aan de doorgaande verbinding van noord naar zuid. Van een weg kon men eigenlijk nog niet spreken. Dat kwam pas in 1825 toen de eerste klinkers werden gelegd en hele stukken van de oude zeedijk ,,,rerden rechtgetrokken. Jorwerd heeft geen doorgaande weg; wel "reden" naar het achterland en voetpaden naar de omliggende dorpen. Hier dus een heel andere situatie en de veranderingen kwamen op gang toen het snelverkeer alsmaar toenam. De eerste vermindering kwam in 1963 bij de opening van de éénbaan van rijksweg 32. De klinkers in de oude weg waren al in de zestiger jaren vervangen door asfalt en er werd een apart tegel fietspad

25 aangelegd. Het landbouwtrekkerverkeer nam toe en dat bracht weer de aanleg van een ventweg, zo rond 1970 en al weer opgeheven in 1996, zodat er nu weer een veilig (?) fietspad overblijft. Wij werden echt voorgoed verlost van de toenemende verkeersdrukte toen de Snekerweg werd doorgetrokken, een ander gevolg was weer de omstreden aanleg van de zogenaamde verkeersremmers . Hierover meer in: "Een blik in de toekomst ". Het jaar 2000 nadert en het is een trend om over dat magische jaar met plannen naar de toekomst te zien. Dorpsbelang doet dat ook en er zijn al commissies ingesteld om zich daarover te beraden en de eerste energie is er al ingestoken. Veel plannen (wilde ideeën) zijn gelanceerd. Slechts enkele, praktische, zakelijke en misschien financieel haalbare, zullen na stug aanhouden gerealiseerd kunnen worden, vooral die met recht te maken hebben. De open water verbinding die wij eens hadden is ons door de tijdsontwikkelingen ontnomen. Zie artikel "It alde rjocht" in It Havenpypke van enkele jaren terug. Pogingen om dat te herstellen zal prioriteit hebben. Eens werd het landschapsbeeld bepaald door molens voor de waterbeheersing. In het aldlan stonden de spinnekoppen en in het nijlan zo hier en daar een Amerikaanse windroos. Hun functie verviel, eerst door de provinciale boezembeheersing en later definitief door de ruilverkaveling met een geheel nieuwe bemaling. l'Iolens verdwenen maar andere zullen weer in beeld komen als energieopwekkers, want dat is van levensbelang! Kernenergie is nu al in de laatste fase beland en hoe kort was het bestaan. Dus aan de horizon zal weer een verandering komen, de hoogspanningsleidingen deden dat ook al. Hoe-lang zullen die opwekkers draaien? Zeker korter dan de wind zal waaien. Andere methoden, beter en goedkoper, zullen het te zijner tijd weer overnemen. Het motorisch verkeer zal nog toenemen en de plannenmakers, en zo ook de overheid die de regels vaststelt, bezighouden. Het parkeerprobleem in de Buorren zal om oplossingen vragen. Waar ruimte maken waar de heilige koe gestald kan worden, liefst zo dicht mogelijk bij waar men wezen moet?

26 Degenen die zich aan de plaatselijk geldende verkeersregels houden en ook hun financiële bijdrage betalen, hebben ook hun rechten. De onvriendelijke slaloms zullen een strijdpunt blijven. Het doel is om als verkeersremmers en snelheidsbeperkers te dienen, maar hebben weinig effect. Eigenlijk geven ze de onmacht aan van de overheid tegenover de verkeerswetovertreder. Zal de toenemende technische mogelijkheid hier uitkomst bieden en elke deelnemer in het verkeer, die de wet overtreedt, in de kraag grijpen; ongeacht welk vervoermiddel het betreft. Zal zo de doorgaande weg weer worden zoals ze eens was? De tijd zal het leren. Dorpsbelangbestuurders, ze komen en gaan. Steeds zal er werk aan de gemeenschapswinkel blijven. Vele plannen, maar meestal beperkte mogelijkheden!

J.R.

Poto Vé1Jl ûe hedendaagse Buorren, na de renovatie 1996. Op de achtergrond het café. (Foto EdJ)

van

27 Yn de tiid fergien

Tiden ha tiden, dat is mar sa. In stille tiidsrevolusje falt meastal ta. Is der dan wer ris wat nijs utfûn, It wenstige ferdwynt, neat net aan bûn. De alderein sjucht wol ris werom, Nei pake- en beppetiid, it sappe net sa rom. Dy tiid: it hie wat foar, it hie wat tSJln, Mar skoddet na wol ris, dat dit sa mar kin. Somtiden warskogjend, in stil ferset. Mar och heden, men keart it net. Dan komt, it sil stadichaan wol wenne, De tiid jout it aan, der net bûten kinne. Yn hjoed leit soms wat it moarn wurde silo De tiid rint al mar troch en al sa stil. Alles hat syn wei, dat kin men sjen, It haldt fansels wer op, wat net kin. De tsjintwurdige tiid jout al mar kans. Grutter, hurder en automatysk der by lans. Mar wa sil na wier krekt sizze, Wêr na einliks de grinzen lizze? Men kin der lang en breed oer filosofeare, Oer dat al of net genetysk manipulearen. De keunst fan klonen: wiis dat it bestiet? Wêrom? As it aars ek noch giet! Dizze, de tiid liket soms wol ris op 'e rin. Bliuw ris stean, wat is na einliks de sin? As it foar it wolwêzcn te min seadden set, Want ommers it lêste wurd haw' wy net.

J.R.

-m

k

I I

31

S·h' tiC tlng

Woon- en DienstencentrLKn

Nijs fan't Tsjinstesintrum 7 maart FrijwilligersjOn oanbean troch it bestjoer fan't Tsjinstesintrum. Hast alle frijwilligers wienen oanwêzich. Wy hienen in Yndonesysk buffet, hiel lekker en hiel gesellich. 3 april Moadeshow, showd waard der troch Rina Bakker, Mieke van Balen, Baukje Schaafsma en Margo van Noord. Dêrnei koe elk dy't dat woe klean passe en keapje. Hjir waard omraak gebrOk fan makke, hast elk gie mei in pIestik taske Onder de earm nei hûs. It seizoen ri nt nei syn ein. Ferskate aktiviteiten, sa as yoga, biljarten en darten binne al ófrûn. As it waar it talit, begjint de Aktiviteitekommisje mei Jeu de Boule, dit is in bûtendoarspultsje. De lieding is yn hannen fan Andries Miedema. Wêr en wannear dit begjint, wurdt noch wol oankundige. Aginda 10 april 16 april 17 april 17 april

KBü gearkomste meiïnoar ite klaverjasse stipersjOn fan't Kleaster

14.150ere 12.30 oere 14.00 oere 19.30 oere Yt Hettinga

34

Zo clubleden hier volgen weer enkele belangrijke mededelingen dus noteer deze in je agenda! Nog even en dan is het weer zover: 26 april WYT-BEAT '97 Alweer jaargang 9 en de 12e keer dat wyt-beat wordt georganiseerd. Dit keer in het teken van surf en rock, met als hoofdact: TREBLE SPANKERS (afgelopen maart nog in Zalen Schaaf Leeuwarden) en verder met de FIRE BIRDS en KRONTJONG DEVILS. De zaal is om 21.00 uur geopend en de Ie band begint op 21.30. Wij hopen op een volle zaal en dan maar op naar de 10 jaar wyt-beat. Door de financiële tegenvallers hebben wij als bestuur besloten om dit jaar niet naar Ameland te gaan waardoor wij de hoge bootkosten kunnen besparen. De bestemming van dit jaar: HET ZONOVERGOTEN EN WATERRIJKE REEG, waar het niet minder gezellig zal zijn. Wij zijn van plan om er ook dit jaar weer een gezellig weekend van te maken. Het gebeuren zal plaatsvinden op 6-7-8 juni maar jullie krijgen t.Z.t. nog wel bericht. De datum van het clubreisje van de jongsten is evenals de bestemming nog niet bekend. Dan de activiteit die daarop volgt namelijk op zaterdag 28 juni om 19.00 uur op het sportveld in Wytgaard. Om onze kas te vullen en om de gezelligheid zullen we die datum het wel bekende spel SCHIJT JE RIJK organiseren en nog vele andere volksspelletjes met zeer aantrekkelijke prijzen. De loten bedragen f 5,00 per stuk land/veld. Tegen die tijd (begin juni) zullen de leden langs de deuren gaan om de loten te verkopen. De hoofdprijs is een cheque ter waarde van f 250.00. De opbrengst komt ten goede aan de clubleden door middel van het financieren van de talrijke activiteiten die zullen plaatsvinden in het seizoen '97-'98. Ook bestaat JCW dan 30 jaar en is het 10 jaar wyt-beat er staat dus genoeg op het programma. Tijdens dit gebeuren is er een terras aanwezig op het sportveld, mocht het slecht weer zijn dan

35 verhuizen we dat naar het jeugdhonk. Dan nog even iets over een activiteit die geweest is namelijk het jaarlijks hoogtepunt: songfestival. Zoals ieder jaar weer druk bezocht door heiten, memmen en andere familieleden. Het was daarom weer een volle bak in het "tropisch" jeugdhonk. Er waren maar liefst 18 acts. uitslag jongste club: 1) Ciska als Total Touch 2) Nienke als Michelle 3) Tjitske als Sugar Lee Hooper uitslag middelste en oudste club: 1) Gearte, Catrien, Hilde, Anneke en Lenie als de Mix-sisters 2) Hielke, Watze, Thijs en Bouke de Vries als RR en co 3) Anton, Aen Wybren en Hendrik als Koos Alberts en aanhang(wagen) Wij willen de jury nogmaals hartelijk danken voor hun medewerking, het was geen gemakkeli j ke klus. Jury bestaande uit: Mandy, Arjen. Johan en Anke. Dit jaar stappen Joke en Michael uit het bestuur naar respectievelijk 3 en 5 jaar in het bestuur hebben gezeten. Berber Roorda en Angela Terra zullen hun na dit seizoen opvolgen. Tot ziens op 26 april in de Twirre. JCW bestuur Michael. Erik, Arnold, Sjoerd, William, Joke en Eelkje Wist u dat

.

* De middelste club zaterdag 5 april in het jeugdhonk heeft geslapen (ahum niet geslapen) * De meisjes van de jongste club absoluut niet willen dansen met de jongens terwijl meisjes van de middelste club tijdens het spel levend stratego zelfs hand in hand lopen met "de vijand", * Het hakkuh onder de Wytgaardster jeugd ook super popu_

36

lair is. * Sipke Deelstra tegenwoordig alleen maar wordt aangesproken als "Pipke" op verzoek van hemzelf? * Dat Marijke een neus(ring)bel heeft. * Het nieuwe "duo nooitgedacht" Geert-Jan en Lenie zijn? * ... het jeugdhonk nu in het bezit is van een heuse discolamp? * ... chips ook weer te koop is voor niet meer dan twee kwartjes. * Michael een nieuwe baan heeft en wel bij Kobus. * Wij na het songfestival nog even door zijn gegaan met "Hits van Toen"

J.e.w.

Foar de kommende merke sil de kommisj e, lykas ferline Jler, wer in brûzjend iepeningsspul organisearje. Mei de kjeld fan de alvestêdentocht fan lêsten 4 jannewaris noch yn de nekke, like i t us hiel tapasselik om in ll-stêdenspul op te setten. Seis strjitten sille wer tsjin inoar stride. De strjitten kinne no alfêst in captain (miskien ien dy' t de tocht riden hat ?) utsykje en oan us trochjaan. Dielnimmers begjin mar fêst te trainen, want by dit spul is in alvestêdentocht neat. De foarferkeap fan de kaarten foar freed tagelyk mei de trimloop of Trijerisom.

en sneon

De Merkekommisje

is

-- . 37

INGEZONDEN "Bakkerspraatje" U heeft ondertussen, denk ik, allemaal al kennis gemaakt met onze tweede dochter Baukje. Zij is als onze nieuwe verkoopster begonnen toen Griet met zwangerschapsverlof is gegaan. Baukje woont in Oudehaske en heeft eerst als kraamverzorgster gewerkt. Baukje haar man is vrachtwagenchauffeur en is alleen weekends vri j. Het gebeurde dan ook nogal eens dat wanneer de één vri j was, de ander moest werken. Vandaar dat Baukje naar een andere baan zocht, waar ze weekends zoveel mogelijk vrij kon zijn. Griet heeft na de geboorte van haar derde kind haar baan grotendeels opgegeven en werkt nu alleen nog op zaterdagen. Ook zult u gemerkt hebben dat wij geen strippenkaarten meer verkopen. De "Feriening Lytse Doarpen" waar wij de strippenkaarten van betrokken is per 01-01-1997 gestopt met de verkoop (zie brief op winkeldeur). Wij hebben nog geprobeerd een mini -agentschap van de PTT in onze winkel te krijgen, maar omdat er in Wytgaard nooit een postkantoor geweest is, kon hier geen sprake van zijn, aldus de PTT. Verder zijn wij bezig de winkel van binnen en van buiten op te knappen waardoor ~ met plezier kunt winkelen en wij u beter kunnen bedienen. Voortaan hebben wij iedere dinsdag koekdag; Witte koek L van f 2,85 voor f 2,55 Bruine koek Zoeteliefkoek en iedere woensdag broodjesdag: broodjes naar keus voor f 2,75 De weekendreclame vindt u voortaan iedere week in de MidFrieslander en op het stoepbord bij de winkel.

r

Uw warme bakker, fam Sybesma.

40

LEZERS SCHRIJVEN... EEN STUKJE NATUUR - EKSTERS. Ik heb verscheidene theorieën gehoord over wat mensen van dieren onderscheidt. Steevast zijn het dingen die mensen hebben of geweldig goed kunnen en dieren helemaal niet hebben of kunnen. Bijvoorbeeld: communiceren via gesproken taal, gebruiksvoorwerpen vervaardigen, een geweten hebben, logisch denken of überhaupt het besef hebben dat je bestaat. Nou, ik heb een veel duidelijker onderscheid, en het gaat tegen de gewoonte in want hierin zijn de dieren hoger dan de mens. Volgens mij is het verschil tussen mens en dier dat dieren altijd zin in klussen hebben. Ooit een konijn gezien die stampvoetend in de bouwput stond omdat hij zijn hol uit moest graven, of een specht die het vertikte om zijn nest uit te hakken, of een spin die in een hoek zat weigerend zijn web te weven? Nee, dus. Zodra de nood aan het dier is gaan ze als bezetenen aan het werk, zonder maar een moment te aarzelen. Als je dit aspect als maatstaf neemt zijn de dieren veel hoger dan de mens - tenminste dit mens. Want ik heb soms helemaal geen zin in klussen, en dan blijf ik veel te lang zitten aan de ontbijttafel te niksen. Het eten is al lang oP. en eigenlijk moet ik verder met het aftimmeren van de gang, maar daar kom ik juist heel moeizaam op gang. Ik lees de krant nog eens, en staar wat naar buiten. In één van de hoge bomen aan het eind van het dorp zie ik wat gefladder. Het zijn twee eksters en ze zijn bezig de winterschade aan hun nest van vorig jaar te herstellen. Je kunt op één plaats dwars door het nest heenkijken. De lucht achter de bomen is pikzwart, en af en toe is er een plensbui. Het waait behoorlijk en de bomen zwiepen heen en weer en de vogels

41

hebben grote moeite om met hun lange stokjes in de boom te landen. Toch geven ze het niet op. Ze klauteren naar hun nest, en na wat acrobatische toeren worden de stokjes geplaatst. Dan dalen ze af als grote bonte herfstbladeren om in de tuin van It Kleaster nieuw nestmateriaal te zoeken. Onderweg naar beneden doen ze soms een uitval naar de spreeuwen die in de boom zitten om ze weg te jagen - de eksters zijn bang dat ze hun pas gevonden materiaal in zullen pikken. Ik zit droog, uit de wind, er is niemand die het gemunt heeft op mijn stokjes - en nog heb ik er geen zin in. Nadat ik een tijdje naar die eksters heb zitten kijken, begin ik me echter te schamen, en even later sleep ik mij richting gang. Na nog een paar dagen kan ik niet meer door het nest van de eksters heenkijken, het bouwsel ziet er stevig uit. Mijn gang daarentegen is nog niet af. Straks zal er een tijdlang maar één ekster te zien zijn. De andere zal dan op de eieren zitten te broeden. Volgend jaar zullen ze weer aan de slag gaan met hun half verwoeste nest, en het jaar daarop, en alle komende jaren. Ik geef het je te doen. Ik ben ik elk geval blij dat ik niet elk jaar mijn gang moet herbouwen - daar heb ik geen zin in. Ian Borwell.

42

VOLLEYBALTOERNOOI. Op 22 febr. hadden we een volleybaltoernooi in Grou. Door omstandigheden mochten we eerst niet eens meedoen. Op vrijdag 21 februari kreeg het bestuur een telefoontje met de mededeling dat er een team was uitgevallen en dat wij als team nu wel mee mochten doen. Dus er werd meteen van alles geregeld. We gingen er met zijn achten naartoe: Anneke Visser, Ids Roorda, Aen-Age Jongbloed, Anton Jo rna , Benny Jaspers , Catrien Jorna, Teake Roorda en ik (Geartsje Andringa). We hadden er allemaal wel zin in. In Grou aangekomen moesten we ons natuurlijk eerst omkleden in onze volleybalkle(u)ren. We moesten de eerste wedstrijd tegen DETO (Leeuwarden), allemaal meisjes. We hadden met 16-12 (we moesten per wedstrijd nl. 18 min. spelen) van hun gewonnen. Later werd de coach, Hannie Jaspers, opgeroepen om even bij het bestuur van Grou te komen. De meisjes van DETO hadden van te voren al commentaar geleverd over onze opstelling. We hadden te veel jongens. Na de wedstrijd hadden ze ook nog commentaar op Aen-Age, omdat hi j veel te hard smashte. Nou, die meisjes konden zelf anders ook behoorlijk hard smashen. Ze hadden gewoon commentaar over Aen-Age zijn lengte. Eigenlijk konden ze er niet tegen dat wij gewonnen hadden. Later heeft het bestuur met Hannie afgesproken dat er altijd drie meisjes en drie jongens in het team zitten. En het allerbelachelijkste was dat Aen-Age niet meer mocht smashen. Wij als team waren daar erg kwaad over, maar onze coach zei dat we rustig moesten blijven en dat we gewoon ons spelletje moesten spelen. We hadden er dus allemaal flink de pest in, maar ja, we konden er niet mee

43

ophouden en naar huis gaan. De tweede wedstrijd tegen Thrium hadden met 19-17. De derde wedstrijd tegen Grou ren met 17-9 en ook de vierde wedstrijd ren van lBO (Menaldum) met 14-8. Van de vijf teams waren we toch nog Ondanks alles was het toch wel gezellig.

we ook gewonnen hadden we verlohadden we verloderde geworden.

Geartsje Andringa.

De Leuterhoek

(Foto: PIer van der Heide)

WYTGAARD - Al wonen ze niet in Boarnsterhim, dit drie woont wel in het verspreidingsgebied van de Mid-Frieslander. Daarom deze keer Wytgaard in de Leuterhoek met Teake Roorda (15-jaar), Tjitske Boersma (12 jaar)) en Jurjen van L ttenRossen (15 jaar). Jurjen uit Leeuwarden is bij Teake op vakantie in Wytgaard. Beide zitten namelijk op MAVO

3 van het Nijenhove College in Leeuwarden. Tjitske 7.it nog op d T.J. Roordaskoalle in Wytgaard. Als zij naar de ack Street Boy's op T.M. F kijkt, drinkt ?;C het liefst .Jus de Orange, want prik gaat er bij haar niet iJl. Teake is g·oed in technisch tekenen en wil later architect worden Jurjen wil het liefst het zakenleven in.

44

SCHOOLNIEUWS

Hallo allemaal Hier zijn we dan weer met het schoolnieuws. In dit schoolnieuws vertellen we u wat er allemaal is gebeurd en wat er zal gebeuren. Kijk hier maar eens onder en u ziet de inhoudsopgave Oudpapier Jong Oranje Kamp Wist u dat? En om dan nu te beginnen met oud papier. OUDPAPIER Hier is dan het 3e deel van oudpapier. We willen u ook nog vragen dat u het oudpapier buiten zet en niet binnen. Ook even goed verpakken. Nou bedankt alvast. O. ja ze komen 5 april weer langs. Dus zet uw oudpapier dus bui ten neer. Misschien wilt u ook even weten wat we dit jaar alweer aan kilo's hebben opgehaald. In HAART 2840 kilo. in FEBRUARI 2400 kilo en in JANUARI 3340 kilo. Dus het oudpapier moet 's morgensvroeg al op de stoep staan alvast bedankt. JONGORANJE

28 maart op goede vri jdag gaat onze school naar een wedstrijd San Marino - Jongoranje. maar als u dit leest zijn wij er al geweest en weet u natuurlijk de uitslag al. Heeft u ook t. v. gekeken dan heeft u misschien ons spandoek ook gezien met de tekst WYTGAARD EN JONGORANJE BOPPE EN SAN HARINO IN DE GROPPE. Leuk he! De wedstrijd was in het ABE LENSTRA STADION. En dat er ook één van onze school naar de persconferentie gaat en dat dat Renata Jorna is. En heeft u haar ook op t.V. gezien. Jammer genoeg kan ik u de uitslag niet vertellen.

45 KAMP

17,18 en 19 juni gaan wij op kamp naar pok tok tok kippenburg. We zijn ook al naar Bakkeveen geweest mooi weer was het daar want mooi weer was het daar want BAKKEveen. En we zijn naar Wateren geweest en het woord zegt het al WATEREN dus het was alleen maar regen. En als we dit jaar naar kippenburg gaan is het daar waarschijnlijk kippeweer, maar natuurlijk is kamp heel leuk. WIST U DAT . !@# DAT CISKA MET SIPKE HEEFT EN DAT DAT DIK AAN IS !@# DAT GROEP 6,7,8 EEN MUSICAL MAAKT EN DAT RIA DAAR BIJ HELPT !@# DAT WE OP SCHOOL DE SCHOENEN UIT MOETEN DOEN ALS HET HEEFT GEREGEND. STOM IS DAT HE. !@# DAT TRUDY HET WILHELMUS KAN BOEREN GOED HE! ! @# DAT DE THERMOSTAAT VAN HET LOKAAL 6,7,8 ALTIJD OP 18 OF 19 GRADEN STAAT KOUD HE? ! @# DAT WE 24 APRIL VERKEERSEXN1EN HEBBEN !@# DAT WE 25 MAART KIJKAVOND HADDEN !@# DAT ER OP SCHOOL OOK TYPEN IS !@# DAT WE EEN NIEUWE STAGELOOPSTER IN GROEP 6,7,8 HEBBEN EN DAT ZE TlNE RUNIA HEET. TOT SLOT

Tja we zijn aan het eind van het schoolnieuws gekomen. 0, ja heeft u ook in de mid Frieslander van 26 maart ook een leerling van de teake jan roarda skoalle gezien. Het was Tjitske Boersma. Nou dit was het dan. DAAG

=xxx= Jitske Andringa en Ivonne Verbeek

48

,,MY FA VOURITE" ALLE PAARDEN IN WYTGAARD

Ik mogt een stukje over alle paarden in Wytgaard schrijven. En dat deed ik dus. Ik ben een ontzettende paardengek en mijn verzorgpony heet Stip die bij Rinze en Stien staat. Ik schrijf dit stukje omdat er veel paarden in Wytgaard zijn, het zijn er behoorlijk wat. U kunt ze nu allemaal lezen. 0 ja, een ruin is een gecastreerde hengst.Irene de Vries heeft een merrie, 3 jaar en heet MaryLou en het is een KWPN paard voor ras. En wordt deze zomer beleerd, voor het rijden en misschien ook de fok. Anneke Visser heeft een pony het is een 20 jarige ruin en heet Hilko en wordt gebruikt voor recreatie. Willem Fopma heeft 2 Friese merries. Lienke is een merrie en is 11 jaar dan ook nog Eelkje een merrie van 3 jaar. Lienke is vol Lienke wordt gebruikt voor het sinterklaas rijden en dubbelspan. Eelkje voor het "Belslidejeijen" en dubbelspan met Lienke. Dan heeft Willem ook nog 2 Friese Hengsten Ids van 2,5 en Lutte van 1,5 jaar oud. Ids wordt beleerd en Lutte staat gewoon in de wei. Agnes Dirker heeft een KWPN paard Guronne ook wel merrie genoemd. Het is een 9 jarige merrie en wordt gebruikt voor de sport. Guronne staat bij Rinze en Stien. Stien vld Wal heeft een 10 jarige merrie. Felion genoemd. Felion is een KWPN paard en wordt gebruikt voor dressuur en springen.Rinze Postma heeft 2 paarden. Olando en Stip. Allebei ruinen. Olando is 24 jaar oud het is een KWPN paard en wordt gebruikt voor recreatie. Stip is mijn verzorgpony en is een hele ondeugende Shetland pony. Stip is 6 jaar oud en wordt gebruikt voor grasmaaier en mennen nu ook dubbelspan. Dan staat daar ook nog een paard van Jelesma bij Rinze en Stien. Liedia is een merrie van 4 j aar oud. Is nu ook drachtig. Liedia is een kruising tussen een Gelders paard en een KWPN paard. Liedia wordt gebruikt voor de fokkerij, mennen en dressuur. Maar staat er jammer genoeg niet meer maar een halfzus van haar

49

Mirna.De fam. Arendz heeft twee hele lieve pony's, Pandora en Irene allebij merrie. Pandora is 18 of 19 jaar oude Welsh pony en wordt gebruikt voor recreatie en gezelligheid. Irene is 4 jarige kruising tussen een Volbloed Arabier en een Welsh en wordt gebruikt voor het springen en dressuur.En Renske Jonker is de gelukkige eigenaar van een draver. Amor van Zulen en is 14 jaar oud. Het is een ruin en Renske gebruikt hem voor het rijden en de gezelligheid.Jelle van Balen heeft een 2,5 jarige merrie Mercedes. Het is een KWPN paard en wordt van het zomer beleerd.Theo Roorda heeft nog een Friese merrie Brechts~. Brechtsje is 4 jaar oud en Brechtsje is gewoon voor de hobby.Dan heeft vld Meer nog vier merries. Het ras is niet zeker maar volgens hun zijn het Shetlandpony' s. Shyra is 9 jaar en staat in het land en wordt ook wel voor optochten gebruikt. Frony is 5 jaar en staat ook gewoon in het land. Anca is 3 jaar en staat ook gewoon in het land. Larissa is 11 maanden en staat in het land. Santema heeft 7 Welsh pony' s. Oosting Tella is een 16 jarige fokmerrie. Vader: Limbra's Sonivnyi en Moeder: Downland Tarantella. Moeder van goedgekeurde hengst Oosting Edison (en goedgekeurde hengst in Duitsland Oosting Ferdinant) Tella is 2x Z dressuur en 2x Europees kampioen bestgaande rijpony. Nu fokmerrie.Oosting Cinderella is een 6 jarige merrie. Vader: Silvertops en Moeder: Oosting Tella. Wordt nu L Dressuur gereden door Japke Nugter uit Mantgum. Cinderella is ook drachtig. Oosting Falco is een 5 jarige ruin. Vader: Silvertops Ricco en Moeder: Oosting Tella. Falco is Frony haar pony. Oosting Mirella is een merrie van 3 jaar oud. Vader: Silvertops Ricco en Moeder: Oosting Tella. Mirella is ook drachtig.Oosting Yasmine is een merrie van 2 jaar oud. Vader: Coelenhage Lets be the best en Moeder: Oosting Tella.Oosting Yordie is 1 jaar en het is een hengst. Vader: Ajerhofs Rockyen Moeder: Oosting Tella. En de laatste Oosting PetronelIa is 1 jarige merrie. Vader: Florahofs Magic en Moeder: Oosting Cinderella. De stammoeder van de Welsh pony's is Downland Tarantella. Geb. 1970 in Engeland. Naar Nederland geïmporteerd.

50 Keur/pref. Heeft Z dressuur en Z Springen onder Herman. Maar staat niet bij Santema.Ze hebben er ook nog 4 paarden staan.Herstella is een Ster merrie van 8 jaar oud. Vader: Renville en Moeder: Chantella. Is M2 dressuur en wordt bereden door Henderika.Lupine is een 4 jarige merrie. Vader: Feinbrand (Oldenburger) en Moeder: Herstella. Is Drachtig van Zirkoon en wordt bereden door Alie Nugter uit Mantgum.Nabel is een hengst van 2 jaar. Vader: Roh Diamant (Oldenburger) en Moeder Herstella. En de laatste Omana is een 1 jarige merrie. Vader: Karandasj en Moeder: Karella. Dit was mijn stukje over alle paarden in Wytgaard. Ik hoop dat u er nu wat over weet. Het was harstikke leuk om te doen. Doei een Paardengek ??????

51

LEZERS SCHRIJVEN... AZTEKEN EN ZONNESTEKEN IN MEXICO-STAD. Een rondreis door Mexico brengt je in aanraking met drie totaal verschillende werelden die nauw met elkaar verbonden zijn; het moderne Mexico met zijn miljoenensteden en subtropische toeristische stranden; de indrukwekkende nalatenschap van een eeuwenlang Spaans koloniaal bestuur; en het culturele erfgoed van de oorspronkelijke bewoners, de indianen. Er zijn nog steeds prachtige monumenten te bewonderen van de Maya's. Vooral in Yucatan, vlakbij de witte stranden van Cancun. De piramide van Chitzen Itza is daar weer in zijn oorspronkelijke glorie hersteld. Het is nu een trekpleister voor overwegend Amerikaanse strandtoeristen. Hoewel de Maya's een belangrijke rol hebben gespeeld in de pre-Colombiaanse geschiedenis van Mexico zijn het toch de Azteken die het meest tot de verbeelding spreken. Rond 1500 werd de Azteekse hoofdstad Tenochtitlan door de Spanjaarden geplunderd en verwoest. Op dezelfde plaats ligt nu Mexico-stad. de grootste stad ter wereld. Officieel wonen er bijna 25 miljoen mensen maar men vermoedt dat het er ook wel eens 40 miljoen kunnen zijn. Wat heb je daar nou te zoeken in zo'n grote stad? We kregen ook veel negatieve berichten voordat we gingen: druk; smog; gevaarlijk. Wij vonden Mexico-stad zo interessant dat we er na een bezoek van drie dagen aan het begin van onze groepsreis nog eens vier dagen individueel hebben doorgebracht aan het einde van de reis. Het antropologische museum vonden wij uniek in zijn soort van wat wij gezien hebben. We hebben het tweemaal een halve dag bezocht. De eerste keer gaf het ons een goed vooruitzicht op de rondreis. de tweede keer konden we nagenieten van alles wat we hadden

52

gezien. Mexico-stad was voor ons een wonder van cultuur, bezienswaardigheden en gezelligheid. De sfeer van gezelligheid komt vooral door de vrolijkheid van de mensen en de Mexicaanse Mariachi-muziek die overal op straat, in de cafés en de restaurants aanwezig is. We kwamen de Mariachi-bands, van vaak wel 10 man, zelfs tegen op de wankele veelkleurige bootjes in Xochimilco. Dit is, evenals het grote Chapultepecpark, vooral op zondagen een uitgaans trekpleister voor de bevolking van Mexico-stad. Hele families varen door de kanaaltjes, rondom de drooggelegde stukjes bouwland, die al door de Azteken zijn gewonnen uit het meer waar Mexico-stad in gebouwd is. Dat de stad gebouwd is op de bodem van een drooggelegd meer kun je nog heel goed zien aan de kathedraal op het Zocalo, die sterk verzakt is vanwege drassige ondergrond. Religie en rijk versierde kerken zijn zeer belangrijk in de Mexicaanse samenleving. Hoogtepunt daarbij is de verering van de Madonna van Guadalupe. Deze bedevaartplaats in Mexico-stad is vooral voor de Indiaanse bevolking erg belangrijk. We hadden het geluk daar te zijn op "de dag van alle rassen", waarbij Indianen uit heel Zuid- en Midden-Amerika waren samengestroomd om Maria te vereren. Ze hadden daarvoor hun meest kleurrijke kleding aangetrokken. Het was een vrolijk feest dat zich afspeelde op het grote plein bij de gigantische bedevaartskerk, op de plaats waar Maria is verschenen aan een arme Indiaanse boer. De Mexicanen houden van primaire kleuren die ook tot uitdrukking komen op de markten, bij folkloristische dansen en in de muurschilderingen van Diego Rivera. Die heeft de geschiedenis van Mexico in beeld gebracht met indringende fresco's in het Nationaal Paleis. Daarbij spelen de Azteken een belangrijke rol. Ze zijn op het hoogtepunt van hun macht als de Spanjaarden het land veroveren. De zon is dominant in hun cultuur. Zon betekent vruchtbaarheid en voedsel. Wij moeten oppassen voor zonnesteken in dit subtropische klimaat. Maar de gezondheid van vele Azteken werd ook bedreigd door de zon en

53 wel door de jaarlijkse mensenoffers die er voor moesten zorgen dat de zon dagelijks en ook na de "winter" terug zou keren. De welgerichte "steken" van obsidiaanmessen waren dodelijk en soms werden jaarlijks wel meer dan tienduizend mensen aan de zonnegod geofferd. Het was overigens een grote eer dat je voor deze god mocht sterven door het uitrukken van je nog kloppende hart. De "uitverkorene" merkte meestal niets meer, omdat drugs de geofferde aangenaam verdoofden. Deze taferelen waren mede de oorzaak dat de Indianen door de Spaanse veroveraars als "niet menselijke wilden" werden beschouwd. Vervolgens werden "die wilden" even wild door de Spanjaarden uitgemoord. Het feit dat "die wilden" ook al prachtige boeken hadden geschreven was de aanleiding om al die boeken te verbranden. Zo wilden ze voorkomen dat iemand op het idee zou komen dat de Indianen toch niet zo "wild" waren. Ook de prachtige monumenten van de Azteken zijn door de Spanjaarden verwoest. Bij toeval werd tien jaar geleden het belangrijkste tempelcomplex van de Azteken blootgelegd in het hartje van Mexico-stad. Deze archeologische opgravingen zijn te bezichtigen. De piramides van de Zon en de Maan in Teotihuacan, vlakbij Mexico-stad, zijn ook zeker een bezoek waard. Deze piramides brachten de Indianen dichterbij de zon en de goden. Piramides waren ook een model van de hoge bergtoppen, waar die goden zouden wonen. Bi j de bouw van de "terpen" hebben de Friezen niet naar een voorbeeld van bergen kunnen werken. Ze waren ook niet bedoeld om dichter bij God te komen, maar om verder van het water af te komen. Een gemeenschappelijk kenmerk is overigens dat ook de Friezen hun "godshuizen" op deze sokkel plaatsten. De piramide van Cholula is qua volume de grootste ter wereld, maar de Egyptische piramides zijn indrukwekkender, vooral ook omdat de piramide van Cholula nog maar voor een klein deel is uitgegraven en daardoor meer op een heuvel lijkt in het landschap. De grootste "sokkel" die we hebben gezien, zowel vanuit het luchtruim als vanaf de grond is de vulkaan de Popocatepetl. Deze besneeuwde vulkaan begrenst Mexico-stad en

54

is zelfs bezongen door Annie Schmidt in een kinderliedje. Van grote hoogten kun je ook diep onder de grond in de metro en dat kost maar 1 dubbeltje, zolang je maar onder de grond blijft. De afstanden die je dan aflegt kunnen gemakkelijk vijftig kilometer lang zijn. Dat noem ik nog eens openbaar vervoer! Je moet er niet aan denken dat al die Mexicanen (anderhalf maal het aantal Nederlanders in één stad bij elkaar!), met de auto zouden gaan. De luchtvervuiling is er al vaak groot, omdat alles blijft hangen tussen de bergen die het oorspronkelijke meer omsluiten. Wij hadden weinig last van "smog" omdat er een lekker windje stond. Het klimaat in Mexico-stad is voortreffelijk omdat het boven 2000 meter ligt. Toch ligt het tempo in deze grote stad wel wat trager dan wat wij gewend zijn. Maar het stereotiepe beeld van de Mexicaan die met een grote sombrero tegen de muur zit te slapen hebben we toch niet gezien. Die prachtige grote hoeden kun je wel als souvenir kopen. Er werd ons verteld dat je de "krul" in de rand naar achter moet dragen, anders kun je niet tegen een muur zitten slapen. Op het platteland dragen de meeste Mexicaanse mannen wel een strooien hoed, waarschijnlijk wijs geworden door zonnesteken, maar alleen muzikanten zie je nog met die grote geborduurde sombrero's. Er wordt veel tijd besteed aan eten en drinken. Mexico zou ook wel het land van Tequila en Tortilla kunnen worden genoemd. Tequila wordt al eeuwenlang gebrouwen uit het sap van de agave. Bi j navraag bleek men Tequila alleen nog te drinken onder de armere bevolking. Je dorst moet ook wel erg groot zijn om dit drankje met plezier te drinken. De Mexicaanse voeding heeft als basis mais. Daar worden "Tortillas" van gebakken, kleine maispannenkoekjes die vervolgens gegeten worden met allerlei sausen en vullingen. Wat je in eerste instantie voor chocolademousse aanziet blijkt bij nader inzien puree van bruine bonen te zijn. Bonen zijn erg populair en worden ook 's morgensvroeg al gegeten. Wij eten altijd graag plaatselijke gerechten, maar de verwende toerist heeft in Mexico-stad net zoveel keus als in Nederland.

55

Ook de moderne architectuur is er volop aanwezig en vaak heel mooi. zoals de nieuwe universiteit en het Aztekenstadion. Het paleis van schone kunsten is ook een juweeltje. Wie van stierevechten houdt kan zijn hart ophalen in een stadion van meer dan 100.000 zitplaatsen: wij hebben zo'n spektakel bijgewoond. Voor interessante musea kwamen wij dagen tekort. Mexico-stad is ook een interessante basis voor uitstapjes in de nabije omgeving naar b.v. het prachtige zilverstadje Taxco, de kleurrijke tegelhuizen in Puebla met zijn 365 kerken in de nabije omgeving. en Tula de vroegere hoofdstad van de Tolteken. Over deze Tolteken. Olmteken. Mixteken. Zapoteken en vele andere "teken" is ook nog veel te vertellen. evenals de verdere rondreis door Mexico. Guatamala en Honduras maar dat bewaar ik graag voor een volgende keer. Sjoerd A. Hoekstra.

SIMA Collecte gehouden in de week van 24 tot en met 29 maart. Dit jaar wordt speciale aandacht besteed aan kleinschalige hulp aan artsen. ziekenhuizen en andere medische instellingen in ontwikkelingslanden. * voor f 25.-- kunnen mensen in India worden geholpen aan goed drinkwater * voor f 50.-- kan het werk van plattelandsziekenhuizen verder worden uitgebreid en verbeterd * voor f 70.-- kan een staaroperatie worden uitgevoerd waardoor iemand zijn gezichtsvermogen weer terugkrijgt. Simavi is een vereniging waarop mensen in de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden kunnen rekenen. zoals Simavi op haar beurt al 70 jaar op de mensen in Nederland. zo ook in Wytgaard. mag rekenen. Steun dus van mensen aan mensen. De collecte in Wytgaard heeft f 399,60 opgebracht. Namens de Simavi heel hartelijk bedankt voor uw gift en collectanten bedankt voor jullie medewerking. We hopen dat we volgend jaar weer een beroep op u/jullie mogen doen. Simavi-wijkhoofd. Lies de Jong-Visser. Wirdum.

58

bond van plattelandsvrouwen in friesland aangesloten bij de wereldbond van plaltelandsvrouwen, acww

17 maart Eéndagsbestuur Legedyk Sj. v.d. Kooi en S. Valkemastrjitte. Het ééndagsbestuur heeft Vasilka Diderich uit Leeuwarden uitgenodigd om over haar moederland Macedonië te vertellen. Vasilka woont nu 3~ jaar in Nederland en werkt als architect in Heerenveen. Heel enthousiast vertelt ze over haar moederland dat niet groot is; ± 2/3 deel van Nederland en 2~ miljoen inwoners telt. Over de culturen, kerken, kloosters, moskeeën en de mooie oude gebouwen. Over het leven en gebruiken. Ze heeft verschillende lekkere hapjes klaargemaakt en wij kregen na het proeven de recepten mee naar huis. Op de tafels heeft ze prachtige gehaakte kleden en kleedjes, alsmede boeken, tijdschriften en kranten tentoongesteld. Op de meegebrachte videoband kunnen we zien hoe mooi Macedonië tussen de bergen ligt met zijn grote meren. Ook de band met volksdansen en schitterende kostuums ziet er heel kleurig uit. Hier is de Turkse invloed nog erg duidelijk te zien. Om 22.10 uur sluit Hanny Adema de avond en bedankt Vasilka voor haar gezellige en verzorgde avond en wenst ieder wel thuis. Gelske Kuipers 18 februari gezamenlijke avond met de Alg. Plattelandsvrouwen en de C.P.B. bij Duhoux. Hennie Boomsma heet de dames welkom. We beginnen eerst met een kopje koffie en daarna krijgen we het aftreden van Johan Veenstra. Hij begint ons te vertellen, dat hij in '89 en '90 ook bij ons is geweest. In 1989 met Sietske Bloemhof. Hij vertelt ons verschillende verhalen en gedichten en dat wordt op zo'n smakelijke manier gedaan, dat de 50 aanwezige dames hier ontzettend van genieten. Om 22.15 uur gaan we allemaal heel voldaan naar huis. Anneken

59

"LYTS MA

KRIGEL"

Vanzelfsprekend gaat L.M.K. weer eens een rommelmarkt houden. Dat wordt al bijna traditie. Maar wij zijn van mening dat je dat op zo' n dorp, waar vri j vee I te doen is, niet al te vaak moet organiseren. Om nu te voorkomen dat u spullen weggooit, omdat ze u b.v. in de weg staan, willen we binnenkort een keer bij u langs komen om u van deze spullen te verlossen. Wij kunnen dit doen omdat ons de mogelijkheid is geboden om alles op te kunnen slaan. Onze bedoeling is lx per jaar langs te komen, tot aan de volgende rommelmarkt. We kunnen alleen maar kleine dingen meenemen die we in dozen kunnen verpakken. of nog liever, in een doos aangeleverd worden, zodat we kunnen stapelen en makkelijk afdekken. Die "ietsje" grotere dingen nemen we dan wel mee als we de laatste keer komen. Dus mensen. als u aan de schoonmaak begint, niets weggooien. wij zijn er blij mee. Binnenkort hoort u wanneer we bij u langs komen. Bestuur Lyts Mar Krigel In het kort willen we nog even terugkijken op het afgelopen toneeljaar. We mogen wel zeggen dat L.M.K. zich danig geroerd heeft. Allereerst ons jeugdtoneel. Zij kwamen met een spectaculaire opvoering van "Antigone". Janneke en Onno hebben er een happening van gemaakt. En dat met bijna allemaal nieuwe en vrij jonge spelers. We hopen dat we ook dit jaar weer met zulke enthousiaste jeugdspelers kunnen starten. Als u dit leest zijn ze waarschijnlijk al weer met de repetities begonnen. We wensen ze alvast veel succes. Daarna moesten onze "ietsje oudere leden" weer aantreden. Zij hebben erg te kampen gehad met tegenslag. Maar dankzij hun geweldige inzet en doorzettingsvermogen is het

60 gelukt. Neem maar van ons aan, dat ze het dit seizoen niet als hobby gevoeld hebben, maar soms als een belasting. Maar ondanks alles mochten wij genieten van t\-lee prachtige opvoeringen van "8kroei". En verder waren er dan de acties om onze eigen licht- en geluidsapparatuur te kunnen aanschaffen. Allereerst de Rommelmarkt, daarna de Anjerfondscollecte waarvan 1/3 deel voor L.M.K. was, de zegeltjesactie, die tromlens nog steeds loopt, en dan nog de bloembollenverkoop. Voor al deze zaken hadden wi j uw hulp hard nodig en Wytgaard heeft als één man achter ons gestaan. Zonder u allen was het niet gelukt om onze wens zo vlug te realiseren. Tijdens de uitvoering in januari konden we voor het eerst van onze nieuwe installatie gebruik maken. En reken maar dat we er trots op zijn! Aan het einde van toneelseizoen '96-'97 willen wij iedereen nog eens heel hartelijk bedanken! ! ! Wij gaan er weer tegenaan om ook het komende seizoen weer tot een succes te maken. Namens Lyts Mar Krigel, M. Tekstra

IIAttentie

Attentie

11

Attentie

11

ZEGELTJESACTIE

Onze zegeltjesactie loopt nog steeds. Alle zegels, die u b.v. zelf niet spaart, kunt u kwijt bij L.M.K. Desnoods met verpakking en al. Wij knippen en plakken wel en onze clubkas is er blij mee

Bestuur LMK Attentie

Attentie

Attentie

61 /

Stzettz

yn't- }zenjoo.~e

'tsjenke yn Jc\?\eno

fl2€i wunkî119 fo.t2: " (l1~rzYU'5 sjmSSf
ur

g~u

ûJj 1{t~skc Deînu(12 r-'

sj0tlSSUOCP ,er1<€S

5J0!l~€' u't

WlmOl1(rl

û.Lf- 1é~k€ Pos'[hll{12~

,-/ o~nCftsoto : €~13€nr Vi\fl lfes

tir \\Jwwl1{l1

62

LOTENACTIE OZD IN ROEMENIE. Bedankt voor de zeer vlotte koop van de loten voor de aanschaf van de tractor in Ozd. In Wirdum en Wytgaard zijn 2100 loten verkocht. Drie personen vanuit Ternaard zijn 29 maart vertrokken naar Roemenië en hebben het geld meegenomen voor de tractor. Er waren vi j f pri j zen te verdelen, daarvan zijn twee prijzen gevallen in Ternaard, twee in Ooster-Nijkerk en de derde prijs was voor Bonno Duhoux in Wirdum, gefeliciteerd. Nogmaals bedankt voor de vele spontane reacties en tot de volgende keer. Namens comité Friesland - Ozd Simon en Gina Turkstra

De nationale jeugdcollecte "Jantje Beton" heeft in Wytgaard het bedrag van f 792,35 opgehaald. Waarvan de helft straks bestemd is voor "it Pjutteplak". We willen dit graag besteden aan speelgoed e. d. voor in onze nieuwe peuterspeelzaal. Namens "Jantje Beton" maar zeker ook namens onze peuters; Hartelijk bedankt voor uw gulle bijdrage! ook de collectanten willen we hierbij bedanken. de werkgroep van de Peuterspeelzaal

De collecte van het Reumafonds heeft f 510,00 opgebracht. Hartelijk bedankt gulle gevers en natuurlijk de collectanten, die huis aan huis zijn gegaan. Hannie Jaspers - van Veen.

64 15 December:l'-1arcus, z. v.

Henricus Duintjer T<::bb~ns ~Q jaar. arts en Maria Elizabeth Henriètte Lieftinck te Wirdum. 17 December:Maria Boukje, d.v. Pieter v.d. Werf 31 jaar, veehouder en Lijsbeth Roorda zonder beroep.

In Ondertrouw: 8 Juni: Tjeerd Jorna 30 jaar, veekoopman en Anna Tekstra 31 jaar, zonder beroep, beide van \'lytgaard. 10 Oktober: Bartus Boeve 26 jaar, directeur ener zuivel fabriek te Markelo en Jeltje Schaap 23 jaar te \'lirdum. Overleden: 3 Januari: Corneliske Spoelstra 65 jaar, ongehuwd zonder beroep. 11 Haart: Anne Swart 73 jaar, ongehuwd zonder beroep. Foppe Jorna 23 jaar zonder beroep, z.v. 20 April: Arnoldus Jorna en Tsjerkje Hoekstra. 9 Mei: Anna Terpstra 74 jaar ongehuwd zonder beroep. 1 November:Antje Boermans 70 jaar zonder beroep, wed. van Adrianus de Kruyf. 12 November: Mint je Wijtsma 42 jaar 6 November:Jacob Pieter Schaap 34 jaar veehouder en Grietje Slim 27 jaar van Sint Annaparochie. 12 November: Mint je Wijtsma 42 jaar veehoudster op'e Lape, wed. van Jilles Rinzes Kleeftrsa. 22 December:Maria Eleizabeth Henriëtte Lieftinck 27 jaar, echtgenote van Duintjer Tebbens huisarts te Wirdum.

65

17 april Klaverjassen D.C. 14.00 uur. 17 Donatuersavond D.C. 23 Plattel.vr. Duhoux 19.45 uur. 26 Wytbeat. 30 Kaatsen Ie ledenpartij. 4 mei K.N.K.B. Jongens pup. afd. 9 Mixtoernooi volleybal. 16 Straatkaatsen. 1 juni Kaatsen 2e ledenpartij Fryslán keatst. 13 Nachtpearkekeatsen. 15 K.N.K.B. Schoolmeisjes d.e.l. A. 15 K.N.K.B. Schoolmeisjes d.e.l. en verl.r. 20 K.N.K.B. Heren hoofdkl. uitn. 16.30. Kaatsen 3e ledenpartij. 22 10 aug. K.N.K.B. Schooljongens vr.form. K.N.K.B. Schooljongens d.e.l. en verl.r. 10 Merke 15 Merke 16 24 Kaatsen 4e ledenpartij. 7 sept. Kaatsen 5e ledenpartij. Voor informatie en opgave data tel.: 2552066.

66

Gemeente Leeuwarderadeel Burgerlijke Stand 1912. Geboren: 5 Januari: Johanna Clazina, d.v. Jan Hettinga 37 jaar, landbouwer en Agnes Witteveen te Wirdum. 31 Januari: Bauke, z.v. Dirk Roolvink 27 jaar, arbeider en Elske Hoekstra. 19 februari:Sijtske, d.v. Kerst Offringa 35 jaar, veehouder en Dieuwke Castelein. 12 Maart: Elizabeth Cornelia, d.v. Johannes Vliegendehond 34 jaar, bakker en Regina Maria Roden burg. 20 Maart: Eesge, z.v. Hessel Kuipers 33 jaar, veehouder en Feikje de Boer. 15 April: Klaske, d.v. Sjoerd Hoekstra 45 jaar, arbeider en Trijntje Tekstra. 8 Mei: Tetje, d.v. Jaring Walta 25 jaar, schilder en Berber Rijpma. 8 Mei: Tjibbe, z.v. Wijtze Tekstra, veedrijver en Maria Wissia Schmit. 17 Mei: Jacob, z.v. Klaas Hoekstra 47 jaar, smid en Janke Kooistra. 25 Mei: Cornelis, z.v. Sijtze Hoekstra 38 jaar, arbeider en Hendrika Maria de Kruyf. 16 Juni: Antje, d.v. Gerben Hoekstra 34 jaar, arbeider en Sipkje Jorna. 21 Juni: Hinke, d.v. Okke v.d. Vegt 43 jaar en Jantje Huberts. 24 Juni: Janke, d.v. Pier de Vries 43 jaar, veehouder en Grietje Terpstra onder Wirdum. 26 Juni: Maria Elizabeth, d.v. Jozef Wetting 30 jaar, arbeider en Sijtske Adema zonder beroep. 15 Juli: Klaas, z.v. Albert Boonstra 28 jaar, veehouder en Tjitske Offringa van Wirdum.

67

WEEKEND-DIENSTEN HUISARTSEN Apotheekhoudende huisartsenpraktijk Wirdum e.o. Dhr.P.Dijksterhuis en mevr.N.Valken, Legedyk 1,9088 AA Wirdum, tel.:058-2551303. Spreekuren te Wirdum dagelijks volgens afspraak. Huisbezoeken bi j voorkeur aanvragen voor 10.00 uur. UVl herhalingsmedicijnen kunnen aan huis bezorgd worden. Kosten F1,--. Telefonisch overleg is mogelijk van 12.00-12.30 en 13.00-13.30 uur. Er is een waarneemregeling met dokter v.Drooge te Warga, Leeuwarderweg 61, tel.: 058-2551261. Donderdagmiddag- en avond en om het weekend neemt hij de praktijk waar. Weekenddiensten praktijk Wirdum e.o. 19-20 april Dr.v.Drooge,Warga 2551261. 26-27 Dr.Dijksterhuis,Dr.Valken,Wirdum 2551303. 3-5 mei Dr.v.Drooge 10 Dr.v.Drooge tot 18.0 uur daarna Wirdum Dr.Dijksterhuis, Dr.Valken 11 17-18-19 Dr.v.Drooge 24-25 Dr.Dijksterhuis,Dr.Valken 31 mei-1 juni Dr.v.Drooge 7-8 juni Dr.Dijksterhuis, Dr.Valken 14-15 Dr.v.Drooge 22-23 Dr.Dijksterhuis. Dr.Valken Weekenddiensten praktijk Weidum e.o. 12-13 april L.J.Lukkes,Weidum. tel.:058-2519224 19-20 H.B.Bergwerff,Baard, tel.:0517-341272 26-27 L.J.Lukkes,Weidum 30 H.Loor,Oosterend.tel.:0515-331488 (Koninginnedag) 3-4 mei H.Loor.Oosterend 8 J.W.Meerdink,Wommels,tel.:0515-331488 (Hemelvaartsdag) 10-11 mei L.J.Lukkes.Weidum 17-18-19 H.B.Bergwerff,Baard (Pinksteren) 24-25 mei J.W.Meerdink,Wommels 31 mei-1 juni H.B.Bergwerff,Baard 7-8 juni L.J.Lukkes,Weidum 14-15 H.Loor

UW AMBACHTELIJKE B SYBESMA voor

• • • • • •

~llro.&.,lII.&
brood, koek en banket vleeswaren kaas diepvries-artikelen tabak en drogisterij en de allereerste levensbehoeften

Boksum De1num Wytgaard