PROBIOTICA Door: K. J. Theodore (USA) Foto: Lactobacillae PROBIOTICA zijn voedingssupplementen van levende bacteriën die het aantal 'goede' bacteriën (microflora) verhogen, die nodig zijn in het darmkanaal om voedsel goed te kunnen verwerken. In de commerciële pluimvee-industrie is het gebruik van probiotica als een dagelijks supplement al uitgegroeid tot een populaire routine. In het bijzonder na toediening van een antibioticakuur. De meest bekende probioticum is de Lactobacillus Acidophilus, die van nature ook voorkomt in bepaalde voedingsmiddelen zoals yoghurt. De meest effectieve manier van toedienen is als vloeistof of poeder gemengd door het drinkwater. Goede bacteriën helpen ook om de slechte bacteriën die door het darmstelsel passeren te bestrijden, voordat die een kans hebben om toe te slaan. Dagelijkse introductie van probiotica in het spijsverteringsstelsel om daarmee bacteriële infectie af te weren wordt ook wel ‘selectieve uitsluiting’ genoemd. Selectieve uitsluiting is een zeer goede manier om uw dieren gedurende hun hele leven gezond te houden en bestand tegen ziekten. Ik gebruik probiotica bij mijn eigen kippen, samen met een vitaminen- en mineralen supplement op een dagelijkse basis. Rechts: Marans haan. Foto: Dirk de Jong.
Ik gebruik ook probiotica zowel voor, tijdens en na het fokseizoen als het showseizoen. Op de show helpt probiotica om de meeste ziektes af te weren waaraan ze kunnen worden blootgesteld in die omgeving. Voordeel in het fokseizoen is dat de leggende hennen meer water drinken als daaraan probiotica (met een lekker smaakje) is toegevoegd. Zowel fokken en showen zijn zeer stressvolle momenten in het leven van uw kippen, en de kwetsbaarheid voor de ziekte neemt toe in die tijd. Het gebruik van probiotica helpt bij het verminderen van die kwetsbaarheid. Boven: Thüringer Baardhoen. Foto: Dirk de Jong. Onder: Welsumer hen. Foto: Monique de Vrijer.
In tijden van stress of bij het gebruik van een antibioticakuur, kunnen hormonale veranderingen optreden, waardoor de pH (zuurgraad) van de dunne darm wordt verhoogd.
Rechts: Castiliaans hoen, haan. Foto: Jose Luis Yustos.
Hierdoor kan het aantal bestaande slechte bacteriën toenemen die op hun beurt weer gifstoffen produceren en de slijmlaag, de beschermingslaag van de darmwand, oplossen. Hierdoor kunnen de villi (kleine uitstulpingen), die normaliter bestaan in de dunne darm, verloren gaan. Villi vertragen de beweging van het voedsel zodat de voedingsstoffen kunnen worden geabsorbeerd door de darmwand. Zonder villi passeert het voedsel te snel en onbenut.
Door het verhogen van goede darmbacteriën met behulp van probiotica wordt de strijd aangegaan tegen slechte bacteriën, de zuurgraad in de darmen aangepast, de opname van voedingsstoffen verbeterd, en infecties voorkomen. Toediening van een probioticum blijkt ook een mogelijkheid om de eetlust te stimuleren waardevol als u een zieke kip aan het eten wilt houden.
Boven: Ko Shamo kloek met kuikens. Foto: Pauline van Schaik.
Als u probiotica niet wilt gebruiken op een dagelijkse basis, overweeg dan op zijn minst het gebruik direct na een antibioticakuur. Wanneer uw kippen of duiven worden behandeld met antibiotica, worden alle bacteriën gedood goede en slechte. Het toedienen van een probioticum direct na het gebruik van antibiotica, helpt om de darm opnieuw te bevolken met de goede bacteriën. In veel gevallen kan dit een secundaire infectie, zoals E. Coli, voorkomen. E. Coli wordt in vrijwel alle meststalen aangetoond, maar wordt pas een probleem als het milieu in de darmen de colibacterie goed gezind is. Rechts: Cochin hen. Foto: Bobo Athes.
Er zijn twee manieren om probiotica toe te voegen in het drinkwater van uw kippen. Als u maar weinig dieren heeft: GNC (in de meeste Amerikaanse winkelcentra) verkoopt een gearomatiseerde vloeistof versie van L. acidophilus. Ik gebruik daarvan een dosering van 0,7 cc per kriel per dag in hun drinkwater. Als u veel dieren heeft, overweeg dan een poedervorm versie; die kan ook gemengd worden in het drinkwater. Deze uitvoering is beter omdat het naast de L. acidophilus vaak nog een aantal andere goede bacteriën bevat. (Van alle nuttige bacteriën is echter L. acidophilus de belangrijkste.) U kunt informeren bij de leveranciers welke producten ze aanbieden. Links: Zwarte Shumen hen. Foto: Hristo Lukanov.
Noot van de redactie: Ook in Nederland zijn een groot aantal producten in de handel met mengsels van mogelijke probiotische bacteriën. Diverse poedervormige mengsels, met name die alleen via artsen en diëtisten verkrijgbaar zijn, zijn van goede kwaliteit. Het is tegenwoordig verplicht om de juiste stamnaam of stamnummer (die wijzigen nooit) van de bacteriën op het etiket te vermelden. Indien u twijfelt over de naamgeving op het etiket, lees op deze website: http://www.fooddan de uitgebreide uitleg info.net/nl/ff/probiotics.htm, een project van de Universiteit Wageningen ondersteund door de Stichting Food-Info. Deze zeer interessante website geeft allerlei achtergrondinformatie over voedsel – maar voedsel voor dieren komt op deze site niet of nauwelijks aan bod. Probitotica is echter heilzaam voor mens én dier. Rechts: Brakel hen. Foto: Jan Schaareman.
Wetenschappers van het US Department of Agriculture (USDA) onderzoeken alternatieven om het
gebruik van antibiotica tegen besmettelijke pluimveeziekten onder controle te krijgen. De gunstige effecten van probiotica - levende, niet-pathogene bacteriën die de gezondheid en het evenwicht van de darmflora bevorderen - zijn al aangetoond in eerdere onderzoeken. Ook van fytochemische stoffen uit paprika, pruimen, saffloer, groene thee en andere planten is aangetoond dat ze effectief zijn in het verbeteren van het immuunsysteem van kippen. [Bron: Agricultural Research Service van het USDA Amerikaanse ministerie van Landbouw, een van 's werelds grootste wetenschappelijke organisaties.] Over fytotherapie schreven wij al eens in het aprilnummer van 2010 http://www.aviculture-europe.nl/nummers/10N02A12.pdf
Boven: Faverolles haan. Foto Dirk de Jong.
In Nederland zijn dit soort producten o.a. te koop bij onze adverteerders De Groene Luifel en Dipo Producten, zie http://www.degroeneluifel.nl/product.php?var_article=779 En http://www.dipoproducten.nl/page12.php
Beide merken zijn geschikt voor duiven én hoenders. De verkopers kunnen u zo nodig verder informeren. Onder: Luzerner Goudkragen. Foto: Mick Bassett. Copyright ©2012 Aviculture-Europe. All rights reserved by VBC.
