Doel van deze brief: Verstrekken lening aan 4 initiatieven aanleg breedbandinfrastructuur

STATENBRIEF Onderwerp: Projectvoorstellen Digitale bereikbaarheid Doel van deze brief: Verstrekken lening aan 4 initiatieven aanleg breedbandinfrastructuur Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om: te besluiten conform het ontwerpbesluit; over de inhoud van deze brief te overleggen; de inhoud van deze brief voor kennisgeving aan te nemen (informatieplicht). HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH 1

Inhoud voorstel (beoogd resultaat/doel)

Deze Statenbrief voorziet in een voorstel om vanuit de door u beschikbaar gestelde revolverende middelen voor breedband (zie PS2012-767) een lening te verstrekken aan een viertal projecten voor de aanleg van snel en toekomst vast breedband (de zogenaamde NGA-netwerken). Het betreft zowel de aanleg van NGA-netwerken op bedrijventerreinen als LQGHµZLWWH¶ buitengebieden. 2

Aanleiding

1

Op 29 juni 2011 is motie 34 'Heel Gelderland digitaal bereikbaar' aangenomen. In een tweetal Statennotities is hieraan vervolgens invulling gegeven (PS 2012-52 en PS 2012852). In de laatste Statennotitie hebben wij aangegeven voor een faciliterende en een EHVFKHLGHQLQYHVWHUHQGHUROLQGHDDQOHJYDQEUHHGEDQGLQGHµZLWWH1*$-JHELHGHQ¶WHNLH]HQ. Daarnaast zien wij ook een faciliterende en financieel stimulerende rol in de dienstenontwikkeling. In februari van dit jaar heeft u bij het Vervolgvoorstel revolverende middelen (PS2012-767 EHVORWHQRP¼PLOMRHQUHYROYHUHQGHPLGGHOHQLQWH]HWWHQYRRU leningen voor breedbandinfrastructuur op bedrijventerreinen en in de witte buitengebieden. In deze Statenbrief stellen wij voor om een viertal projecten haalbaar te maken door het verstrekken van een lening. 3

Bestaand beleid c.q. kader

2

In uw Vervolgvoorstel revolverende middelen (PS2012-767) heeft u initiatiefnemers uitgenodigd te komen met goede projectvoorstellen voor de realisatie van NGA-netwerken op bedrijventerreinen en de buitengebieden. Juist omdat er weinig tot geen ervaring is met de aanleg van NGA in deze gebieden heeft u ervoor gekozen slechts enkele voorwaarden te verbinden aan de inzet van revolverende middelen. Het gaat dan bijvoorbeeld om revolverende inzet van middelen in de vorm van leningen, uitvoering projecten uiterlijk eerste kwartaal 2014, cofinanciering en de projecten moeten gericht zijn op realisatie van een open en toekomstbestendig breedbandnetwerk in wit NGA-gebied of op bedrijventerreinen. Dit maakt dat wij nu voorstellen om maatwerk in de condities van de leningen te leveren, per project binnen de door u aangegeven randvoorwaarden, om hiermee het project realiseerbaar te maken.

Inlichtingen bij dhr. M. Bruil/mw. C. Verheggen, telefoonnummer (026) 359 97 95/94 17 e-mailadres: [email protected]

4

Argumenten/afwegingen

3

Nadat in februari van dit jaar uw Staten akkoord zijn gegaan met het beschikbaar stellen van ¼ 2 miljoen revolverende middelen (PS 2012-767) zijn actief kansrijke projecten gezocht. Onder meer vanuit de pilots uit 2012, maar ook via de website www.gelderland.nl/breedband. Ook hebben wij op 5 april een symposium georganiseerd, waarin is opgeroepen projectvoorstellen in te dienen. Er zijn met verschillende initiatiefnemers gesprekken gevoerd. Oost NV heeft in opdracht van de provincie de initiatiefnemers met kennis en kunde bijgestaan om te komen tot een haalbare businesscase (met inbegrip van een provincielening ). In alle projecten is er sprake van cofinanciering. Soms door een marktpartij of een commerciële geldverstrekker, maar in alle gevallen door bewoners en/of bedrijven. De ervaring tot nu toe leert dat commerciële geldverstrekkers alleen WRWKHWDDQJDDQYDQHHQOHQLQJRYHUZLOOHQJDDQLQGLHQ]LMGHULVLFR¶V kunnen delen met de overheid. Zonder financiële steun van de provincie zouden deze projecten dus geen doorgang vinden. Juridische aspecten Samen met de provincies Noord-Brabant en Overijssel doorlopen wij nu een traject voor een melding inzake staatssteun in Brussel. Hierdoor krijgen wij naar verwachting antwoord op de vraag onder welke voorwaarden wij als provincie steun kunnen verlenen aan breedbandprojecten. Totdat wij groen licht hebben in Brussel, deze procedure neemt ruim een half jaar in beslag, nemen wij het zekere voor het onzekere en stellen wij u alleen de steun van projecten voor die onder de deminimis vrijstelling YDOOHQPHWHHQPD[LPXPYDQ¼-. Onder deze grens wordt provinciale steun niet als staatssteun aangemerkt door de Europese Commissie. De projecten betreffen allemaal wit NGA-gebied, zowel huishoudens als bedrijven op bedrijventerreinen. Hier is volgens de EC onder voorwaarden steun vanuit de overheid toegestaan. De voorwaarden waaronder de lening zal worden verstrekt, zijn niet marktconform. Aangezien de leningen niet marktconform zijn, moet de beschikbaarstelling van het geld worden gekwalificeerd als een subsidie die wordt verleend onder de voorwaarde dat een overeenkomst van lening wordt aangegaan. Voor het verstrekken van een subsidie is een wettelijke grondslag (een subsidieregeling) vereist. Bij het ontbreken daarvan kan een grondslag in de begroting worden opgenomen door de ontvanger en het maximale subsidiebedrag daarin op te nemen. Het ontwerpbesluit voorziet daarin. Tevens wordt in het ontwerpbesluit voorzien in delegatie van de bevoegdheid om de subsidie te verstrekken aan ons college. Voor het aangaan van de lening zijn wij bevoegd op grond van de Algemene wet bestuursrecht. 5

Financiële consequenties

In deze Statenbrief wordt voorgesteld aan 4 breedbandprojecten een lening te verstrekken. De leningen hebben een looptijd van 10 tot 15 jaar. Het totaalbedrag aan te verstrekken leningen bedraagt: 3*200.000 + 50.000 ¼ 650.000,-. Wij houden er rekening mee dat er een risico van 10% is op het niet terugontvangen van de leningen. Daartoe is het voorstel een voorziening op te QHPHQYDQ¼-. Dekking is voorzien vanuit de revolverende middelen (zie PS2012-767), ZDDULQYRRUKHWYHUVWUHNNHQYDQOHQLQJHQLQWRWDDO¼PLOMRHQWHUEHVFKLNNLQJLVJHVWHOG Het risico is het grootst bij project I, waarbij sprake is van een achtergestelde lening. Bij een eventueel faillissement (de kans daarop achten wij niet groot) zijn wij van alle schuldeisers als provincie de laatste die de schuld terug kunnen eisen. De kans dat wij bij een faillissement het (restant van) het krediet, zijnde maximaal ¼200.000, niet terugontvangen is daar het grootst. Zie hiervoor ook de bijlage, daarin zijn ook de projectvoorstellen beschreven.

2

Tegenover de leningen wordt een geblokkeerde reserve gevormd voor 100% van de verstrekte leningen. Wij stellen voor aan GS te delegeren om aan onderstaande 4 projecten een lening te verstrekken (zie ook ontwerpbesluit): I. Putten (Reggefiber-Jelcer model) Een achtergestelde lening te verstrekken aan Coöperatie Glasvezel Buitengebied Putten U.A. De lening bedraagt ¼200.000, de provincie financiert hiermee 19% van de totale investering, de rest wordt gefinancierd door Reggefiber en de Rabobank. De lening heeft tot doel de aanleg van glasvezelinfrastructuur naar woningen en bedrijven in een deel van het buitengebied van Putten. Dit onder voorbehoud van voldoende belangstelling onder de bewoners en bedrijven in het projectgebied (tenminste 60% van de 520 aansluitingen) de financiële participatie van de in de businesscase genoemde partijen noodzakelijk voor de realisatie van de businesscase te weten de Rabobank en Reggefiber en de oprichting van de financieringscoöperatie. De redenen om voor een achtergestelde lening te kiezen liggen in het feit dat daardoor de risico's voor de bank bij het verstrekken van de lening kleiner wordt en dat de bank daardoor bereid is een lening te verstrekken aan dit project. II. Ondernemersvereniging Hofstede Doejenburg (bedrijventerrein) Lening te verstrekken aan Backbone Glasvezel Oost BV. De lening bedraagt ¼200.000, de provincie financiert hiermee 29% van de totale investering, de rest wordt gefinancierd door de Rabobank en de bedrijvenvereniging. De lening heeft tot doel de aanleg van het netwerk op beide bedrijventerreinen en de aanleg van de verbinding tussen deze bedrijventerreinen en Tiel (de aansluiting op het dienstenplatform van NDIX). Dit onder voorbehoud van voldoende belangstelling onder het in het projectvoorstel beoogde bedrijfsleven en financiële participatie van de in de businesscase genoemde partijen noodzakelijk voor de realisatie van de businesscase te weten de Rabobank, Oost NV en NDIX. III. Ondernemersvereniging Buren (bedrijventerrein) Lening te verstrekken aan Backbone Glasvezel West BV. De lening bedraagt ¼200.000 en de provincie financiert daarmee 35% van de totale investering, de rest wordt gefinancierd door de Rabobank en de bedrijvenvereniging. De lening heeft tot doel de realisatie van een glasvezelnetwerk naar en op de bedrijventerreinen in Buren en Beusichem en de verbinding tussen deze bedrijventerreinen en Tiel (de aansluiting op het dienstenplatform van NDIX). Dit onder voorbehoud van voldoende belangstelling onder het in het projectvoorstel beoogde bedrijfsleven en financiële participatie van de in de businesscase genoemde partijen noodzakelijk voor de realisatie van de businesscase te weten de Rabobank, Oost NV en NDIX. IV. Aanleg Glasvezel buitengebied Winssen Lening te verstrekken aan stichting BuiWinglas. De lening bedraagt ¼50.000 en de provincie financiert daarmee 36% van de investering, de rest wordt gefinancierd door Reggefiber en de bewoners. De lening heeft tot doel de aanleg van glasvezelinfrastructuur naar woningen in een deel van het buitengebied van de gemeente Beuningen. Dit onder voorbehoud van de financiële participatie van Reggefiber en de daadwerkelijke oprichting van de stichting BuiWinglas.

3

4

6 Proces en evaluatie In dit voorstel leggen wij u de projecten voor die, inclusief de provinciale bijdrage, haalbare businesscases zijn. (U]LMQUHHGVHHQDDQWDOSURMHFWHQGLHLQGHµSLMSOLMQ¶]LWWHQ, deze hebben deels een grotere omvang. Wij verwachten u in het najaar nogmaals een set van projecten voor te kunnen leggen. Arnhem, 28 mei 2012 - zaaknummer 2013-008185 Gedeputeerde Staten van Gelderland C.G.A. Cornielje - Commissaris van de Koning drs. P.P.L. van Kalmthout - secretaris

Bijlagen: Ontwerpbesluit Begrotingswijziging Notitie Projectvoorstellen digitale bereikbaarheid 2013 Tekst

4

Provinciale Staten

Vergadering d.d. Besluit nr.

PROVINCIALE STATEN VAN GELDERLAND Gezien de Statenbrief PS2013-@@ Gelet op artikel 150 jo artikel 143 Provinciewet alsmede artikel 4:23, derde lid, onderdeel c, Algemene wet bestuursrecht.

BESLUITEN 1. a) Een bedrag van maximaal € 200.000,- beschikbaar te stellen aan Coöperatie Glasvezel Buitengebied Putten U.A. in de vorm van een achtergestelde lening. b) Een bedrag van maximaal € 200.000,- beschikbaar te stellen aan Backbone Glasvezel Oost BV in de vorm van een lening. c) Een bedrag van maximaal € 200.000,- beschikbaar te stellen aan Backbone Glasvezel West BV in de vorm van een lening. d) Een bedrag van maximaal € 50.000,- beschikbaar te stellen aan Stichting BuiWinglas in de vorm van een lening. 2. Aan Gedeputeerde Staten de bevoegdheid te delegeren tot het verstrekken van de onder 1 genoemde subsidies, alsmede alle besluiten te nemen en handelingen te verrichten die daaraan dienstbaar zijn. 3. Dit besluit aan te merken als deel uitmakende van de provinciale begroting 2013, overeenkomstig artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene wet bestuursrecht. Arnhem, 28 mei 2013 - zaaknummer 2013-008185 Provinciale Staten van Gelderland

voorzitter

griffier

Bijlage bij Statenbrief - zaaknummer 2013-008185 Projectvoorstellen digitale bereikbaarheid 2013

Beschrijving 4 projectvoorstellen I Putten (Reggefiber-Jelcer model) Doel De Initiatiefgroep Glasvezel Buitengebied Putten wil samen met Reggefiber een glasvezelinfrastructuur realiseren naar woningen en bedrijven in een deel van het buitengebied van Putten. Aanleg vindt plaats op basis van technologie van Jelcer, waarbij een deel van de verbinding wordt gelegd via de drukriolering. Het gebied omvat 520 adressen, zowel woningen als bedrijfspanden en wordt begrensd door de gemeente Nijkerk, het randmeer, de gemeente Ermelo en de spoorlijn Amersfoort - Zwolle. +HWJHELHGLVYROOHGLJ³wit NGA´JHELHGHULVJHHQcoax/HFC netwerk beschikbaar. Realisatiemodel, rollen van de participanten Doel is aanleg van een glasvezelnetwerk. Reggefiber is in dit projectvoorstel de eigenaar en exploitant van het netwerk en maakt de afspraken met Jelcer die als hoofdaannemer verantwoordelijk is voor de realisatie van het netwerk. De techniek van het aanleggen van glasvezel in de drukriolering is nog nergens grootschalig toegepast. Een klein project in Lonneker geeft vertrouwen dat het technisch kan, maar door de schaal van dit project is met name de procesinnovatie hier een uitdaging. De initiatiefgroep heeft op de eerste plaats een rol bij het bereiken van de vereiste deelname aan het project. Dit in samenwerking met de providers op het Reggefiber netwerk. De onrendabele top wordt gefinancierd door de leningen van de bewoners die zij afsluiten bij de Rabobank en de provincie. De Provincie en de Rabobank maken de financiering van het project hierdoor mogelijk. Juridische constructie De juridische opzet van het project is eenvoudig. De Initiatiefgroep Glasvezel Buitengebied Putten richt een coöperatie op. Deze coöperatie heeft uitsluitend als functie het regelen van de bewonersbijdrage in het project, voor alle duidelijkheid duiden we deze hierna dan ook aan als Financieringscoöperatie i.o. De leden van deze coöperatie bestaan uitsluitend uit de eerste groep bewoners in het projectgebied die een aansluiting nemen (minimaal dus 60% van de bewoners van het projectgebied). De financiering wordt door provincie Gelderland en Rabobank verstrekt aan Financieringscoöperatie i.o. Financieringscoöperatie i.o. int de maandbetalingen van de bewoners, waaruit de rentebetaling aan provincie en Rabobank plaats vindt en waarmee de aangetrokken leningen van Rabobank en provincie weer worden afgelost conform de overeengekomen looptijd. Open condities netwerk Het dienstenaanbod wordt bepaald door de reguliere providers die op het netwerk van Reggefiber actief zijn. Door de regulering van Reggefiber is het toetreden van nieuwe partijen mogelijk en is sprake van een open netwerk. De tarieven voor de op het netwerk verleende diensten zijn identiek aan de prijzen elders op Reggefiber netwerk. Financiën - Reggefiber - Rabobank - Provincie Gelderland - Totaal

¼¼¼- rente 4,5% ¼- achtergestelde lening, rente 3%

2

II Ondernemersvereniging Hofstede Doejenburg (bedrijventerrein) Doel Het betreft de aanleg van een glasvezelnetwerk op de bedrijventerreinen de Hofstede in Lienden en Doejenburg in Maurik. Het ontbreken van verbindingen met voldoende bandbreedte beperken de bedrijven in hun bedrijfsvoering. Op de eerste plaats gaat het om de aanleg van het netwerk op beide bedrijventerreinen. Op de tweede plaats gaat het om de verbinding tussen deze bedrijventerreinen en Tiel (de aansluiting op het dienstenplatform van NDIX). Door de uitgestrektheid van de gemeente gaat het hier om een lange en kostbare verbinding. Om de kosten van het ontsluitingstracé te verlagen is onderzocht of meer partijen in de regio behoefte hebben aan verbindingen. Samen leggen met partijen als Liander en de gemeente Buren reduceren de kosten.

Juridische constructie De juridische opzet van het project is de volgende. De Ondernemersvereniging Maurik en Lienden vormt het bestuur van Stichting Administratiekantoor Oost, die de aandelen houdt van twee nieuw op te richten vennootschappen waarin het eigendom van het netwerk wordt ondergebracht: - Backbone Glasvezel Oost BV - Bedrijventerreinen Glasvezel Oost BV

Backbone Glasvezel Oost BV is de vennootschap waarin de financiering wordt geregeld (tevens aanvrager lening bij de provincie). Backbone Glasvezel Oost BV is weer 100% aandeelhouder van Bedrijventerreinen Glasvezel Oost BV. Binnen Backbone Oost BV vindt de exploitatie plaats van het ontsluitingstracé. In Bedrijventerreinen Oost BV wordt de exploitatie van het netwerk op de terreinen ondergebracht. De Ondernemersvereniging in Maurik en Lienden overleggen nog met NDIX en Oost NV die aangegeven hebben dat zij bereid zijn om te participeren in de financiering. De inbreng van NDIX en Oost NV is bij de financieringsopstelling al mee genomen onder eigen middelen. Open condities De ondernemersvereniging heeft NDIX www.ndix.net gevraagd het netwerk te activeren. NDIX is het belangrijkste open platform in Nederland voor de zakelijke markt. Op deze wijze is een open netwerk gewaarborgd. Financiën De investering in het ontsluitingstracé op de bedrijventerreinen bedraagW¼ 'HLQYHVWHULQJHQRSEHLGHEHGULMYHQWHUUHLQHQ]LMQJHUDDPGRS¼ Daarnaast is rekening gehouden met een post onvoorzien op de investeringen en de

3

aanloopkosten bij de exploitatie op de bedrijventerreinen. Kosten - tracé van Medel naar Maurik / Lienden - investeringen bedrijventerreinen - onvoorzien en aanloopkosten Totaal

¼ ¼ ¼ ¼

Dekking Te financieren Eigen middelen Rabobank Provincie

¼ ¼ ¼ Rentepercentage nog onbekend ¼ Rente 4,5%

4

III Ondernemersvereniging Buren (bedrijventerrein) Doel Realisatie van een glasvezelnetwerk naar en op de bedrijventerreinen in Buren en Beusichem. Het ontbreken van verbindingen met voldoende bandbreedte beperken de bedrijven in hun bedrijfsvoering. Op de eerste plaats gaat het om de aanleg van het netwerk op beide bedrijventerreinen. Op de tweede plaats gaat het om de verbinding tussen deze bedrijventerreinen en Tiel (de aansluiting op het dienstenplatform van NDIX). Om de kosten van het onsluitingstrace te verlagen is onderzocht of meer partijen in de regio behoefte hebben aan verbindingen. Dit heeft voor de aanleg van het ontsluitngstracé geleid tot samenwerking met de gemeente Tiel (samenwerkingsverband met Geldermalsen en Culemborg voor bedrijfsvoering ,&7 'RRUVDPHQµWHOHJJHQ¶ZRUGWHHQJURWHNRVWHQUHGXFWLHLQKHWJUDDIZHUNEHUHLNW

Juridische constructie De juridische opzet van het project is de volgende. De Ondernemersvereniging Buren vormt het bestuur van Stichting Administratiekantoor West, die de aandelen houdt van twee nieuw op te richten vennootschappen waarin het eigendom van het netwerk wordt ondergebracht: - Backbone Glasvezel West BV - Bedrijventerreinen Glasvezel West BV

Backbone Glasvezel West BV is de vennootschap waarin de financiering wordt geregeld (tevens aanvrager lening bij de provincie). Backbone Glasvezel West BV is weer 100% aandeelhouder van Bedrijventerreinen Glasvezel West BV. Binnen Backbone West BV vindt de exploitatie plaats van het ontsluitingstracé. In Bedrijventerreinen West BV wordt de exploitatie van het netwerk op de terreinen ondergebracht. Ondernemersvereniging Buren overlegt nog met NDIX en Oost NV die aangegeven hebben dat zij bereid zijn om te participeren in de financiering. De inbreng van NDIX en Oost NV is bij de financieringsopstelling al mee genomen onder eigen middelen. Open condities De ondernemersvereniging heeft NDIX www.ndix.net gevraagd het netwerk te activeren. NDIX is het belangrijkste open platform in Nederland voor de zakelijke markt. Op deze wijze is een open netwerk gewaarborgd. Financien Kosten - aandeel kosten Tiel ± Culemborg - investeringen bedrijventerreinen

¼ ¼

5

- onvoorzien en aanloopkosten Totaal

¼ ¼

Dekking - Te financieren - Eigen middelen - Rabobank - Provincie

¼ ¼ ¼ Rentepercentage nog onbekend ¼ Rente 4,5%

6

IV Aanleg Glasvezel buitengebied Winssen Doel Realisatie van een glasvezelnetwerk naar minimaal 41 woningen in het buitengebied van de gemeente Beuningen nabij de kern Winssen (Dijk, Verlengde Molenstraat, Dijnschestraat, Molenstraat en Haneman). De vraagbundeling loopt nog, dus het kan zijn dat uiteindelijk meer woningen aangesloten worden. Dit zal overigens geen effect hebben op de gevraagde bijdrage van de provincie. In dit gebied beschikken de woningen nu alleen over een ADSL verbinding. Door de grote afstand tot de centrale in Ewijk is er nu maar maximaal 2,5 mb download beschikbaar. Realisatiemodel Reggefiber voorziet op dit moment de kern van Winssen van glasvezel. De POP die daar geplaatst wordt heeft nog capaciteit om de beoogde woningen aan te sluiten. Reggefiber wil deze woningen aansluitend op de aanleg in de kern Winssen van glasvezel voorzien mits de bewoners bereid zijn hiervoor een eigen bijdrage te leveren. Inmiddels hebben 41 bewoners zich hiertoe bereid verklaard, maar het kan zijn dat dit aantal nog toe neemt. Van deze bewoners heeft de helft aangegeven gebruik te willen maken van een lening om hun bijdrage te financieren. Naar verwachting zal de daadwerkelijke aanleg in het najaar van 2013 plaatsvinden. Juridische constructie De initiatiefgroep in het gebied richt een sichting op met de naam BuiWinglas. De stichting BuiWinglas i.o. heeft de functie het regelen van de bewonersbijdrage inhet project. De leden van deze stichting bestaan uit de eerste groep bewoners in het projectgebied die een aansluiting nemen. De financiering wordt door de provincie Gelderland verstrekt aan stichting BuiWinglas i.o. Deze int maandbetalingen van de bewoners, waaruit de rentebetaling en aflosssing aan de provincie plaats vindt conform de overeengekomen looptijd. Open condities netwerk Het dienstenaanbod wordt bepaald door de reguliere providers die op het netwerk van Reggefiber actief zijn. Door de regulering van Reggefiber is het toetreden van nieuwe partijen mogelijk en is sprake van een open netwerk. De tarieven voor de op het netwerk verleende diensten zijn identiek aan de prijzen elders op het Reggefiber netwerk. Financiën Reggefiber Bewoners Provincie Gelderland Totaal

¼- (ca. de onderhandelingen lopen nog) ¼- (eigen bijdrage uit eigen middelen bij start aansluiting) ¼- Rente 3% ¼-

7