Wist Je Datjes Over Paarden
© 2012 Tjeerd Bouwma
Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
1
Wist Je Datjes Over Paarden
Tjeerd Bouwma
DISCLAIMER: Bij het samenstellen van dit rapport is de grootste zorg besteed aan de juistheid van de hierin opgenomen informatie. Tjeerd Bouwma kan echter niet verantwoordelijk worden gehouden voor enige onjuist verstrekte informatie in dit rapport. BELANGRIJK Je mag dit rapport gratis weggeven of verkopen tegen elke prijs je maar wilt. Het document mag uitsluitend in deze vorm worden verspreid, het is niet toegestaan de inhoud en/of opmaak te wijzigen, of informatie uit dit document op een andere wijze te gebruiken. Plaats dit document op je website, geef het aan de leden van je mailinglijst of verkoop het op advertentiesites. NIEUWSBRIEF Meld je aan voor mijn gratis nieuwsbrieven als je op de hoogte wil blijven via: www.friesepaard.com WEBSITE Ontdek nog meer gratis informatie en artikelen op: www.friesepaard.com
OVER FRIESEPAARD.COM Dit is een weblog om paarden eigenaren en paarden liefhebbers enthousiast te maken voor Friese paarden en alles wat daaraan gerelateerd is. Tjeerd Bouwma helpt anderen graag om meer uit zichzelf en hun Friese paard te halen.
© 2012 Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
2
Wist Je Datjes Over Paarden
Tjeerd Bouwma
Wist Je Dat: Een Arabisch/Fries paard een kruising is tussen een Arabisch volbloedpaard en een Fries paard? De bloedvoering hiervan is 40% Arabisch en 60% Fries. Dit paard heeft een groot uithoudingsvermogen en is zeer geschikt om sport mee te beoefenen.
Wist Je Dat: Een paard niet altijd een edel dier is geweest? Zo’n 5000 jaar geleden werden paarden alleen gebruikt als voedselbron. Later werd het paard een belangrijke hulp voor de mens en kwam hij dichter bij hem te staan. Nog weer later reed de adel op paarden, en alles wat een relatie had met de adel, was edel, dus ook het paard!
Wist Je Dat: Een paard een erg goed geheugen heeft? Hij gebruikt zijn geheugen voor het leren van nieuwe dingen. Dat maakt dat hij zich kan aanpassen aan waarvoor de mens hem wil gebruiken. Een paard dat steeds opnieuw bepaalde bewegingen van jou moet doen op een bepaalde plaats, zal na een tijdje op diezelfde plek het door jou gevraagde uitvoeren. In zijn geheugen slaat hij ook op wanneer hij straf of een correctie heeft gekregen en de aard daarvan.
Wist Je Dat: Boeddha ooit de woorden “ons denkvermogen is als een paard. Het lichaam en de spraak zijn als een wagen. Waar het paard gaat, zal de wagen vanzelf volgen”
Wist Je Dat: Er een spreekwoord is dat zegt: het paard is een goede dienaar, maar een slechte meester? Dat komt omdat een paard volgens ondervindingen handelt. Hij kan niet vooruitdenken. Wel kan hij uit het combineren van inzichten een conclusie trekken.
Wist Je Dat: Je paard ’s nachts niet op stal hoeft te staan? Paarden kennen immers geen verschil tussen dag en nacht. Daarnaast heeft hij ook geen waak- en slaapritme en is hij van nature een buitendier.
© 2012 Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
3
Wist Je Datjes Over Paarden
Tjeerd Bouwma
Wist Je Dat: Het aanbieden van een suikerklontje (of een ander snoepje) werkt om je paard uit de wei te krijgen?
Wist Je Dat: Een streling voor je paard meer een teken van beloning is dan het geven van een klopje? Dit komt omdat een streling op een liefkozing (likjes) lijkt die het moederpaard geeft aan haar jong. Dat een paard een klopje beschouwt als een beloning, is eigenlijk door de mens aangeleerd!
Wist Je Dat: Het drinkwater in de winter niet bevriest als je een balletje in het water legt? Zo blijft het water in beweging. Bij extreme vorst kan het water desalniettemin toch bevriezen. Zorg dan dat je het water regelmatig ververst.
Wist Je Dat: Dekens het auto-immuunsysteem van je paard verzwakken en hij daardoor meer vatbaar is voor ziekte?
Wist Je Dat: Je paard rolt om vuil (zand e.d.) en parasieten te verwijderen? Met een deken om kan het paard weliswaar blijven rollen, maar het beoogde doel – vuil en parasieten verwijderen - wordt niet gerealiseerd, omdat de huid bedekt is.
Wist Je Dat: Je een paard met een vochtige vacht van het zweet gerust buiten kunt laten staan zonder dat hij ziek wordt? Wel dient de vacht op zijn huid droog te zijn. Laat hem dus goed uitstappen voordat hij de wei weer ingaat. Hoe langzamer je paard opdroogt, hoe meer warmte behouden blijft.
Wist Je Dat: Wen paard met overgewicht zijn warmte moeilijker kwijtraakt dan zijn slanke(re) soortgenoten en daardoor sneller vermoeid raakt?
© 2012 Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
4
Wist Je Datjes Over Paarden
Tjeerd Bouwma
Wist Je Dat: Te weinig beweging ervoor zorgt dat je Friese paard tijdens de warmere periodes sneller buiten adem is? Hij kan immers zijn warmte niet goed kwijt.
Wist Je Dat: Je paard tijdens de zomer ‘inwendig’ al voorbereidingen treft voor de wintervacht? Als je paard tijdens de zomer een dekje heeft gedragen, kan hij in de winter niet zonder (winter)dekje. En in de winter treft het paard inwendig voorbereidingen voor de zomervacht.
Wist Je Dat: Je het verharen (wintervacht) kunt stimuleren door lijnzaad in het eten van je paard te doen? Lijnzaad is in de meeste ruitershops te koop.
Wist Je Dat: Je de vacht van je Friese paard na het poetsen met ongewassen schapenwol kunt inwrijven voor een mooi glanzend effect?
Wist Je Dat: Je Fries tussen de 500 en 700 kilo mag wegen?
Wist Je Dat: Je zenuwachtige, onrustige paarden kunt kalmeren met het geven van een lekkere oormassage? Een oormassage blijkt goed te helpen om de pijn tijdens een koliek te verminderen en tijdens het rectaal onderzoek van drachtige merries. Je gaat als volgt te werk: benader je paard kalm. Praat op een liefdevolle manier tegen hem. Ga voorzichtig met je hand naar zijn oor. Je kunt dit doen door eerst de hals te strelen en vervolgens langzaam richting het oor te gaan. Pak het oor voorzichtig vast. Knik het oor naar beneden en masseer het een tijdje. Dit alles zo rustig en zorgvuldig mogelijk.
© 2012 Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
5
Wist Je Datjes Over Paarden
Tjeerd Bouwma
Wist Je Dat: Je paard zich tijdens langere periodes in de stal (meestal in de winter en/of bij slecht weer) vaak verveelt? Als afleiding kun je hem een skippybal geven. Je kunt tevens een berkenboomstammetje in de stal hangen. Paarden vinden het fijn hiervan te snoepen en het is nog verantwoord ook! Een ander idee is om een snoeptonnetje voor hem in de stal te leggen. Door met dit tonnetje te rollen, vallen er brokjes uit. Urenlang speel plezier gegarandeerd!
Wist Je Dat: Muizen en ratten uit de stal wegblijven als je een kommetje met een mengsel van azijn en chloorkalk neerzet? Een ouderwets hongerige kat werkt ook altijd goed!
Wist Je Dat: De staart en de manen je paard helpen in de strijd tegen irritante vliegen?
Wist Je Dat: De manen van een wild paard rechtop op de hals staan (het hoofd is kort), terwijl bij tamme paarden (het hoofd is lang) de manen hangen?
Wist Je Dat: Je paard zijn bovenlip opkrult wanneer hij een geur of smaak opmerkt die hij niet kent? Op die manier gaat de geur of smaak over een speciaal zintuig in zijn gehemelte waardoor hij wat hij ruikt of proeft, kan analyseren.
Wist Je Dat: Je halsters, halstertouwen en singels vóór het wassen het beste in een kussensloop kunt doen om beschadiging van je wasmachine tegen te gaan?
Wist Je Dat: Paardrijden tijdens de zwangerschap in principe geen kwaad kan? Amazones die te maken hebben (gehad) met (eerdere) complicaties en zeer onervaren amazones worden echter geadviseerd om niet te rijden. Na 4,5 maand kan een val op de buik (stompbuiktrauma) gezondheidsrisico’s voor moeder
© 2012 Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
6
Wist Je Datjes Over Paarden
Tjeerd Bouwma
en kind opleveren. De meeste amazones stoppen dan ook rond die tijd met rijden. In die tijd wordt ook de buik dikker en krijgen veel vrouwen last van banden- en rugpijn, waardoor rijden niet meer comfortabel is.
Wist Je Dat: Je ook aan de rechterzijde van je paard kunt opstijgen? Zo belast je je paard niet steeds aan dezelfde kant.
Wist Je Dat: Je een trapje kunt gebruiken om op te stijgen? Op die manier wordt je paard minder belast. Een hoffelijk heerschap of charmante dame die jou in het zadel helpt, is uiteraard ook goed!
Wist Je Dat: Je hier nog meer tips kan lezen over hoe je paardvriendelijk kunt opstijgen: •
trek bij het opstijgen niet aan de teugels en het zadel. Het is niet de bedoeling dat je je optrekt aan je paard. Wanneer je dat namelijk wel doet, raakt deze uit balans. Gebruik je been als afzet;
•
jouw lichaam dient zo dicht mogelijk bij het paardenlichaam te zijn. Zo voorkom je dat door jouw gewicht het paard uit zijn balans raakt;
•
verdeel het lichamelijke contact tijdens het opstijgen over de linker- en rechter paardenhelft. De teugel wat meer aannemen aan de kant van waar je opstapt, zal je paard uitnodigen om rondjes om je heen te draaien. Dus: stap je links op, houd de teugel dan wat meer rechts vast en andersom;
•
zorg dat je je knie en de voorkant van je laars/schoen niet tegen de zijkant van je paard drukt;
•
zorg ervoor dat je met je been niet het kruis van je paard raakt;
•
maak de zwaai rustig en laat je vervolgens vooral niet in het zadel vallen.
© 2012 Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
7
Wist Je Datjes Over Paarden
Tjeerd Bouwma
Wist Je Dat: Het oudste renpaard ter wereld is 42 jaar geworden. Het paard was een Australische volbloed ruin, Tango Duke genaamd. Hij leefde van 1935 tot 1978.
Wist Je Dat: Het officiële record hoogspringen is 2,47 m. In 1949 werd dit record door het 15-jarige renpaard Huaso behaald. Er zijn paarden die hoger sprongen, maar deze zijn niet officieel bijgehouden. In Amerika bijvoorbeeld sprong het paard Heatherbloom 2,52 m. Hij zette dit record tijdens een demonstratie in 1902.
Wist Je Dat: Het wereldsnelheidsrecord voor paarden werd op 5 februari 1945 door het renpaard Big Racket gelopen. Het gebeurde in Mexico Stad. Op zijn 4-jarige leeftijd zette het paard een tijd neer van 69,62 km per uur!
Wist Je Dat: Het oudste paard werd maar liefst 62 jaar! hij heette Old Billy en leefde van 1760 tot 1822 in Engeland.
Wist Je Dat: Wist je dat er wordt geschat dat er over de hele wereld rond 75 miljoen paarden leven.
Wist Je Dat: Iedereen die een rijbroek heeft met leren knielappen weet dat deze leren knielappen keihard zijn als je je broek net hebt gewassen. Dit kan je voorkomen door je broek na het wassen in te smeren met een handcrème zodat je nooit meer last hebt van harden leren stukken.
Wist Je Dat: Het Belgische paard Big Jake uit het Amerikaanse Wisconsin is officieel het grootste paard ter wereld. De ruin is 2 meter en 11 centimeter hoog en heeft een gewicht van bijna 1.200 kilo. Hij is ongeveer zeven centimeter groter dan Remington, de vorige houder van de titel ‘grootste nog levende paard’ in het Guinness Book of World Records. © 2012 Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
8
Wist Je Datjes Over Paarden
Tjeerd Bouwma
In januari 2010 is Big Jake onder toeziend oog van (video)camera’s drie keer officieel gemeten door Big Jake zijn eigenaren, een groom en een dierenarts. Deze week keurde het Guinness Book of World Records de aanspraak van Big Jake zijn eigenaar op de titel ‘grootste nog levende paard’ goed. Big Jake is volgens zijn eigenaar Jerry Gilbert een vriendelijke reus. Gilbert zegt dat bezoekers zich altijd verwonderen over hoe groot Big Jake nou echt is. Klik hier voor een video van Big Jake.
Wist Je Dat: · Dat paarden minder en anders slapen dan mensen. Een mens slaapt bijna een derde van zijn leven, omgerekend is dat zo’n 25 jaar in een heel mensenleven. Maar hoe lang slaapt een paard nou? Een paard gemiddeld minder dan 3 uur per dag. Het grootste gedeelte van zijn slaap bestaat uit soezen. Dit doet hij telkens een paar minuten achter elkaar. Een paard in zijn originele omgeving was een geliefde prooi voor veel roofdieren. Het instinctief vluchtgedrag en de ogenschijnlijk overdreven oplettendheid van een paard is hier nog steeds een gevolg van. Nu begrijp je waarschijnlijk ook wel dat een slapend paard een veel makkelijkere prooi is voor een roofdier. Daarom paste het paard zich aan en ging in plaats van aan één stuk door slapen telkens lange rustpauzes houden zonder echt te slapen. Een paard slaapt ook liggend, ze doen dit met hun hoofd opgeheven of neergelegd. Als het paard zijn hoofd omhoog houdt dan is hij in de slaapfase. In deze fase zijn slechts enkele zintuigen minimaal actief. Als het paard ook zijn hoofd neerlegt bij het slapen is het in de diepe slaapfase. Op deze manier zijn zowel het lichaam als de zintuigen volledig ontspannen. Een paard dat liggend slaapt, verbruikt meer energie dan een paard dat staande slaapt. Dit komt door de druk van het zware lichaam op de grond waardoor het paard meer moeite moet doen om te ademen en er meer energie nodig is voor een normale bloedsomloop. Daarom ook dat een paard het liefst staande slaapt.
© 2012 Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
9
Wist Je Datjes Over Paarden
Tjeerd Bouwma
Meld je aan voor mij Gratis Friese Paarden Email Cursus!
Meld je aan op http://www.friesepaard.com
Vond je dit e-book interessant? Dan vind je dit waarschijnlijk nog interessanter >>> Het Ultieme Handboek Over Het Friese Paard
© 2012 Tjeerd Bouwma
www.friesepaard.com
10