Digitaal Modelsporen. Inleiding tot Melden en Sturen en wat meer. Jan Boen, Ing, MSc

Digitaal Modelsporen Inleiding tot Melden en Sturen en wat meer

Jan Boen, Ing, MSc

Agenda      

Rijden, melden en sturen Mengen van materiaal Bussen Bedraden Sturen De voornaamste standaarden  S88  RailCom

        

Remsystemen Brainstormen Bouwstenen PC gebruiken Doe het zelf Opgepast Stel jezelf vragen Advies Complex baan voorbeeld

Rijden, melden, sturen  Rijden  Je locs via digitale commando’s richting en snelheid geven + extra functies

 Melden  Weten welke loc, wissel etc zich waar of in welke toestand bevinden

 Sturen  Het instellen van wissels, verlichting, overwegen, seinen etc

Mengen van materiaal (1)  Regelaars van andere merken combineren met jouw centrale  Dat kan maar hangt af van merk tot merk

 Slechts 1 centrale voor 1 baan!

 Andere centrale kan als regelaar dienen  Regelaars van 3-den kunnen ook dienen als regelaar

 Gestandardiseerde modules, bvb DCC/MM decoders, S88 en RailCom, van verschillende fabrikanten werken (in principe) samen.  Volgende slide met een voorbeeld van Tams

Mengen van materiaal (2) Input van booster

RailCom Analoge wissels

EasyNet

Oude Märklin • •

DCC & MM Bvb • Märklin Mobile Station • Uhlenbrock Intellibox • Roco Lokmaus 1 • …

XpressNET Bvb • Lenz handregelaars • Roco Lokmaus 2 en 2 • Roco Multimaus

6040, 6043 Control 80 en 80F

Bussen

Technieken die toelaten dat apparaten met elkaar spreken zonder gebruik van de sporen  XpressNET  Open standaard voor communicatie tussen stuurapparaten zoals handregelaars en centrales etc  Bvb http://www.dccwiki.com/XpressNet  LocoNet  Bvb Digitrax en Uhlenbrock  http://www.dccwiki.com/LocoNet  S88  Defacto standaard voor melden  RailCom  Open standaard voor melden  Merkeigen  EasyNet – Tams  …  …

Bedraden Booster  1 galvanisch gescheiden circuit per booster domein  Bus  



Ster  



Voor lange en/of modulaire baan Opgepast voor spanningsval Geschikt voor kleine banen of 1 ster per module

Ring 

Niet geschikt voor digitaal 



DCC = +/- 7 kHz, mogelijke interferentie

Wel goed voor DC analoog

Andere  Hangt af van het type 

XpressNet bvb volgt de RS 485 bus standaard

Opmerkingen  Houd de verschillende systemen 100% gescheiden.  Geen gemeenschappelijke geleiders 

Uit voorzorg en om eventuele problemen te voorkomen

Draadsectie kiezen in functie van stroomdoorvoer • Boosters bus groter dan 0,5 mm2 • Groter is beter, aanbevolen 1,5 mm2 • Signalisatie en power drop 0,15 tot 0,25 mm2

Sturen

Gebruikt in de meeste gevallen DCC/MM of ander protocol  Functiedecoders

 Zoals een loc decoder maar dan voor ander rollend materiaal  Wagons dus… licht en effecten

 Geluid

 Bvb: vaste decoders langs baan

 Servodecoders

 Sturen van overwegen, bruggen, figuurtjes, autootjes, etc

 Licht- & effektensturing

 Seinen, verlichting, rook

 Wisseldecoders  …

De voornaamste standaarden  S88 en S88-N  melden

 Oude maar meest gebruikte standaard

 RailCom / RailCom Plus  melden

 Nieuwe standaard, uitbreiding DCC

 Remsystemen  sturen  Rembooster  ABC

 Analoog  melden en sturen      

Is niet echt gestandaardiseerd Stroomverbruik  bezet melden Optisch  bezet melden Sturen van wissels etc  16V AC Melden van wisselstand etc  contact/led/lampje ‘Digitaliseren’ via S88 of speciale integratie modules

S88  S88 = Seriële communicatie bus voor melden  S88-N = Zelfde maar over afgeschermde RJ-45 netwerkkabel  Pas op voor verschillende kabeltypes!  Daisy chain systeem  Van de ene module naar de andere doorlopen en zo naar PC of centrale Centrale / PC

S88

S88

S88

S88

RailCom  DCC only!  Booster moet geschikt zijn  RailCom Cutout

 Weergeven van info op display modules  melden  Tonen van info op PC  melden  Logische stap = Gebruik RailCom info om (geautomatiseerd) te (loc) afhankelijk te sturen  PC nodig of geschikte centrale(*)  Pas aan het begin van toepassingen…  Enige systeem dat niet alleen wat (bezet) maar ook wie (decoder ID) doorgeeft!

Remsystemen  Rembooster

 Een loc die op een stuk spoor komt waarop een rembooster staat krijgt automatisch snelheid ‘0’ waardoor de loc vertraagt en tot stilstand komt

 ABC - Automatic Braking Control (Lenz)

 Door het asymmetrisch maken van het DCC signaal rem functie starten  Rechter rail in de rijrichting  Stoppen en traag naderen  http://www.digital-plus.de/e/digitalplus-abc.php

Analoog – Optisch (IR)

Soms is melden via stroomverbruik niet de beste oplossing  Bvb: ik wil via RailCom weten welke loc Rood en Groen bezet  Ik wil ook weten aan welke kant de loc zich bevindt en trein moet stoppen aan het einde…  2 mogelijke oplossingen:  Rood en Groen splitsen in 3 secties met ieder hun eigen RailCom detector  kan maar veel secties en wordt duur  Rood en Groen ieder 1 RailCom detector en ieder 2 optische detectors (1x links en 1x rechts)  Bij doorrijden 1ste IR detector starten met remmen  Bij doorrijden 2de IR detector stop

Boosters  DCC Booster  Märklin Booster  Stekker is anders dan DCC

 RailCom compatibele booster  Moet de RailCom cut-out ondersteunen zodat RailCom terugmelding kan worden verstuurd  Mfx-link  Terugsturen van Mfx meldingen naar de centrale via rails

 Geregelde boosters  Constante spanning ook bij variabele stroomafname

 Kortsluitbeveiligd

Bouwstenen  Basis  Centrale, Booster, Voeding en Regelaars

 Uitbreiding  Functie decoders, meld bouwstenen, stuur modules, integratie modules, keerlus bouwsteen, …

 De mogelijkheden zijn legio  Het geld dat je kan spenderen behoorlijk  Het grijze haar dat je kan krijgen…

Brainstormen  Jullie ideeën om deze eenvoudige baan in te richten… Bvb 1x Digitale centrale, booster, voeding 3x Wisselsturing via DCC 3x Wisselstandmelding analoog 4x RailCom op rood, groen, blauw (lang), paars (kort) 4x Visualiseren RailCom op individuele displays 4x Analoge bezetmelder op bochten, paars (lang) en blauw (kort)

Pauze

10 minuutjes!

PC gebruiken    

Met de PC aan de slag Decoders programeren met PC Automatiseren met PC iOS/Android toepassingen

Met de PC aan de slag  Baanplan maken  Melden en sturen

 Je moet een werkende Centrale hebben  Deze kan eventueel ook op PC draaien

 Decoders programeren

 Gebruiksvriendelijke instellingen doen  Nuttig voor geavanceerde functies  Bvb optrek en remcurves etc

 Rijden en sturen

 Commando’s geven aan locs, wissels, …

 Visualiseren

 De meldingen weergeven op PC

Baanplan maken  Er bestaan meerdere goede oplossingen  Hier 1 voorbeeld… AnyRail  Van Nederlandse oorsprong  Betalend, gratis versie kan tot 50 stukken en alles openen  Ondersteund zeer veel railsystemen

Voorbeelden

Decoders programeren met PC (1)  DecoderProgrammer (http://www.henningvoosen.de/Site/Downloads/index_downloads.htm)  Programmeren van Motorola-, DCC- en Selectrixdecoders met de centrales van:      

6021 & 6051 - Märklin IntelliBox - Uhlenbrock MasterControl - Tams SLX850 & SLX852 - Rautenhaus LZ100 & LI101f - Lenz LZ100 & LI-USB - Lenz

Voorbeelden

Decoders programeren met PC (2)

 DecoderPro

(http://jmri.sourceforge.net/help/en/html/apps/Decoder Pro/index.shtml)

 Programmeren van DCC decoders met de centrales van:      

Atlas C/MRI CTI Electronics Acela CVP Products Easy DCC DCC Specialties Digitrax (Loconet)

     

ESU Fleischmann Hornby Lenz Lionel TMCC Maple Systems

 Niet allemaal

              

MERG CBUS NAC Services NCE Oak Tree Systems Pro Trak Grapevine QSI Solutions PI Engineering RailDriver Roco SPROG II SRCP Uhlenbrock Wangrow X10 Zimo ZTC Controls

Automatiseren met PC (1)  WinDigiPet  Zie screenshot  Betalend

 Koploper  Freeware  Nederlands

 Rocomotion  Gratis van Roco

Automatiseren met PC (2)

 JMRI PanelPro  Open source

 Rocrail  Open source  Client/Server  http://wiki.rocrail.net

 …

iOS/Android toepassingen

Een smart phone of tablet gebruiken  Touchcab  iOS - Betalend – Lenz / XpressNet

 Engine Driver JMRI Throttle  Android – gratis

 andRoc, padRoc, iRoc

 Van http://wiki.rocrail.net

 WiThrottle

 iOS – via JMRI

 …

Doe het zelf  Er bestaan meerdere doe het zelf oplossingen om je ganse systeem zelf te bouwen    

Centrale Booster Regelaars Centrale op PC

 dus zonder externe centrale

 Etc…

 Kijk bvb eens op:

 http://www.opendcc.de/index_e.html#  http://www.dccwiki.com/DIY  http://www.der-moba.de/index.php/Digitalprojekt

Opgepast  Booster vermogen wordt NOOIT gebruikt om bouwstenen te voeden!  Wordt enkel en alleen gebruikt om te rijden!!!  Er bestaan uitzonderingen op de regel 

 Je kan heel ver gaan en het dus ook heel complex maken!!!  Met de PC aan de slag gaan vraagt kennis en inzicht in de gebruikte technieken  Niets werkt van de eerste keer!!!

Stel jezelf vragen        

Waarom automatiseren? Wat wil ik bereiken? Wat/Hoeveel wil ik bijleren? Met hoeveel locs wil ik tegelijkertijd rijden? Wat wil ik manueel kunnen doen? Doen we dit in clubverband? Hoe open moet het systeem zijn? …

Advies

Bezint eer ge begint! Plannen is misschien niet de leukste bezigheid maar voorkomt veel miserie!

 Begin simpel maar met brede basis  Breid uit naargelang je ervaring  Rij op je baan ofwel digitaal ofwel analoog

 Gemengd gebruik vermijden = problemen vermijden

 Gebruik een experimenteerbaantje indien nodig

Complex baan voorbeeld

DCC (en MM) Tams EasyControl  rijden 2 of 3 regelaars 1 tot maximaal 2 booster domeinen van 3A RailCom in schaduwstation en klimspiralen  melden 4 keerlussen met bezetmelders 8 Optische bezetmelders Analoog sturen van wissels  sturen Analoog wisselstand melden  melden

Vragen?  Downloaden presentaties via Locje website http://hetlocjedilbeek.be/articles/view.php?id=128&actio n=workshops-digitaal-modelsporen Of  via e-mail [email protected]

RailCom extra