DIFFERENTIËREN IN DE KLAS. 6 OKTOBER 2015 OTTO DE LOOR,

DIFFERENTIËREN IN DE KLAS. 6 OKTOBER 2015 OTTO DE LOOR, [email protected]

• Differentiëren en klassenmanagement - klein - groot • Afstemmen begeleidingsstijl – begeleidingsbehoefte

INTERNE DIFFERENTIATIE het nemen van één of meer onderwijskundige maatregelen, waardoor je als docent in staat bent om in je lespraktijk rekening te houden met de verschillen tussen de leerlingen

VORMEN VAN INTERNE DIFFERENTIATIE -

Verschillen in instructie Verschillen in begeleiding Ongelijk tempo Ongelijke leerstof/inhoud/opdrachten Basis-, Herhaling-Verrijkingsstof (BHV) Verschillen in niveau (OBIT, Bloom) Intelligenties Werkhouding: dichtbij- in de buurt- op afstand Jongens/meisjes Leerstijlen (Kolb, Vermunt, Witteman…)

keuzes

vormen

tempo niveau leerstijl

convergent

leerstijl interesse divergent leerstoornis

ANDER ONDERSCHEID: • Divergent differentiëren = verschillend einddoel per leerling en verschillende strategie

• Convergent differentiëren = zelfde einddoel maar verschillende strategie

• Formeel: • Van tevoren bedachte groepsindeling, structuur en strategie.

• Informeel • Ter plekke ingezette differentiatie in vorm en strategie.



IN DUO’S: INTERVIEW EEN COLLEGA

Met welke verschillen hou jij rekening in je les? Denk bv aan ‘n specifieke leerling. Wat voor activiteiten doe jij als docent om rekening te houden met die verschillen? Wat doe je niet en zou je wel graag willen doen?

IN ANDERE DUO’S: VERTEL EEN COLLEGA 3 vragen ‘op niveau’

OBIT Onthouden

Herinneren Eén denkstap

Begrijpen

In eigen woorden uitleggen Eén denkstap

Integreren

Kennisgegevens koppelen Meerdere denkstappen (gegeven) Boven de stof ‘hangen’

Toepassen

Kennis wendbaar gebruiken Nieuwe onvoorspelbare context Meerdere denkstappen (niet gegeven) Ontwerpen

BLOOM

& OBIT

HET BEHEERSEN DOOR DE LEERLING DOOR DE DOCENT

HET ONDERWIJZEN

Toepassen, wendbaar & creatief Integreren (ook door analyseren en evalueren) Begrijpen oa. door inslijp-oefeningen – applying - uit het boek te maken Onthouden

AAN HET WERK 1 • Differentiëren op niveau? • Ontwerp opdrachten/(toets)vragen Materiaal: - ‘Obit’zinnetjes

DIFFERENTIËREN • Begint met kijken, observeren en analyseren

• Wie heb ik voor me en wat is de onderwijsbehoefte?

Maak ruimte voor Verschillen Maak ze zichtbaar

docent waarneembaar actief

1

2

leerling waarneembaar actief 3

docent waarneembaar actief docent is verantwoordelijk vertellen, uitleggen verduidelijken demonstreren, illustreren schematiseren opdrachten geven onderwijsleergesprek 1

leerling waarneembaar actief


leerling 3 waarneembaar actief leerling is verantwoordelijk zelfstandig werken werken met werkschema’s/planners samenwerken docent begeleidt ‘op afstand’,


gedeelde verantwoordelijkheid leren zichtbaar maken ‘checken’ van leren denkvragen stellen onderwijsleergesprek samenwerkingsvormen rolwisselend onderwijzen 2 leerling 3 waarneembaar actief leerling is verantwoordelijk zelfstandig werken werken met werkschema’s/planners samenwerken docent begeleidt ‘op afstand’,



3 BASISWERKVORMEN • Check in duo’s • Denken, delen, uitwisselen • experts

‘De mate waarin de docent in staat is om via didactiek (werkvormen) en organisatie (klassemanagement) leerlingen zelfstandig te laten werken, bepaalt in hoeverre er ruimte kan worden gemaakt om met individuele leerlingen of groepjes te werken en af te stemmen op verschillen.’ - docent, Jenaplan Boxmeer

AAN HET WERK 2. KLEINE INGREPEN neem je les(onderdeel) • Wat is het doel van de les? • Hoe ga je differentiëren en maak je (verschillen in) leren zichtbaar? Ontwerp didactiek (werkvormen, opdracht) in ‘2’: Materiaal: -15 kleine ingrepen (werkvormen) - Basiswerkvormen in ‘2’ - Format ‘de les van morgen’ - Obit’zinnetjes’



FORMAT LES VAN MORGEN Tijd / lesdeel Kop

Romp

Staart

Wat?

Hoe?

Wat doet leerling?

Wat doe ik?



Methode als middel Boven de pijl: verplicht Onder de pijl: minstens …. activiteiten kiezen

LESOPZET 2 NIVEAUS WiB

A en Afbuigers

8.15 - 8.30 u. Gemeenschappelijk introductie En bespreking opdracht 1

Opmerkingen

Paragrafenkeuze verschil wiA en wiB

8. 30- 8.50 u. Zelfstandig werken 7.1 Zelfstandig werken 9.1 Beide groepen (wel vragen stellen) (wel vragen stellen) werken zelfstandig 8.50 - 9.05 u. Zelfstandig werken Nabespreking Leerlingen wiB vervolg (geen vragen opdracht 2, check of kunnen elkaar stellen) zaken begrepen zijn ondersteunen

Huiswerk

7.1 afmaken

www.differentiatie3hv.slo.nl

9.1 afmaken



Les

leerdoel/ -inhoud

1.

2.

3.

(tussen) product

Les

Leerdoel/

1.

2.

3.

inhoud 8.15

8.30

8.50

9.05

intro, opdracht 1

X

X

(tussen) product mindmap

7.1 wiA + afbuigers X ----------------------------------------------------------------------------------------------------9.1 wiB X opdracht 2 wiA + afb X verwerkingsopdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------idem X X huiswerk --------------------------------------------------------------------------------X

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

AAN HET WERK 3. KLEINE INGREPEN klassenmanagement neem je les(onderdeel) • Organiseer je klas in niveaugroepen • Wat doe je in ‘1,2,3’? Materiaal: - ’BHV’ - 15 kleine ingrepen (werkvormen) - Basiswerkvormen in ‘2’ - Format ‘les van morgen’

FORMAT LES VAN MORGEN Tijd / lesdeel Kop

Romp

Staart

Wat?

Hoe?

Wat doet leerling?

Wat doe ik?



BOTTOM-UP

TOP-DOWN

• Hapklare brokken • • Stap voor stap • • Een nieuw onderdeel wanneer het voorgaande • wordt beheerst • Herhaling of compacten • Toetje: Einddoel

Einddoel = start Kader nodig om te kunnen concentreren Leren vanuit het geheel



Les

leerdoel/ -inhoud

1.

2.

3.

(tussen) product

Les

leerdoel/

1.

2.

-inhoud 1 (DDU)

3.

(tussen) product mindmap kernopgave

verwerkingsopdracht

(expertvorm) samenvatting

6,8,..

eindtoets

Les

leerdoel/

1.

2.

3.

(tussen) product

-inhoud 1

mindmap kernopgave

(expertvorm)

6,8,..

Planning en organisatie

(DDU)

verwerkingsopdracht

samenvatting

eindtoets

AAN HET WERK 4. GROTE INGREEP Klassenmanagement; Van les-naar-les naar een lestraject Motto: doe niets wat leerlingen zelf kunnen • Organiseer je lessen(reeks) in ‘1,2,3’ • Maak je leerlingen meer verantwoordelijk Materiaal: -format wie=actief (1,2,3) -Toepassingen autonomie -15 kleine ingrepen (werkvormen) - Basiswerkvormen in ‘2’

Les

leerdoel/ -inhoud

1.

2.

3.

(tussen) product

AAN HET WERK. KLEINE INGREPEN neem je les(onderdeel) • Wat is het doel van de les? • Hoe ga je differentiëren en maak je (verschillen in) leren zichtbaar? Ontwerp didactiek (werkvormen, opdracht) in ‘2’: Materiaal: -15 kleine ingrepen (werkvormen) - Basiswerkvomren in ‘2’ -Obit’zinnetjes’



LEERSTIJLEN VAN KOLB • • • •

Doener - Concreet ervaren Bezinner - Waarnemen en overdenken Denker - Abstracte begripsvorming Beslisser - Actief experimenteren

DIFFERENTIËREN • Begint met kijken, observeren en analyseren

• Wie heb ik voor me en wat is de onderwijsbehoefte?

KUNNEN, WILLEN kunnen + +

-

willen

Kunnen + 1

2

-

+ Willen 4

3 -

relatiegericht

veel

TAAK- EN RELATIEGERICHTHEID

weinig

OdL/004, Mentoraat en Leerlingbegeleiding Gesprekstraining

taakgestuurd

veel

Taak en relatiegerichtheid veel

begeleiden pamperen

Relatie

coachen 1

4

2

3

delegeren

sturen

laissez faire

autoritair – uit contact

weinig

- in contact

veel

Taakgestuurd

WAT ER IN IEDER CONTACT SPEELT inbreng, gedachte en ervaring van de ander

inbreng, gedachte en ervaring van jou

inhoud: waar hebben jij en ik het over?

De bovenstroom

procedure: waartoe, hoe lang duurt het, waar, met wie? interactie: hoe gaan jij en ik met elkaar om?

De onderstroom

gevoelens/emoties: wat raakt jou en mij hierin/hierover

FASEN GROEPSVORMING: Niet begeleide groep: • Forming • Storming • Norming • Performing • termination

Begeleide groep: • Forming • Norming 1 • Storming • (Norming 2) • Performing • termination

Tot ziens! Otto de Loor [email protected] © Robert Doisneau

DIFFERENTIËREN IN DE KLAS. 6 OKTOBER 2015 OTTO DE LOOR,

Recommend Documents