Zorg met Passie voor uw Huisdier; 'Samen Beter'
Dier van de maand September 2015 Deze maand hebben we als dier van de maand een patiënt die eigenlijk veel te jong is om in deze rubriek terecht te komen. Het gaat namelijk om een katertje van 12 weken oud met een breuk in de linkervoorpoot. De breuk was zeer complex, omdat deze door de groeischijven van de bovenarm gaat. De eigenaren stonden daardoor voor de keus amputatie, euthanasie of proberen te opereren zonder dat we wisten of dit überhaupt ging lukken. Een breuk die door groeischijven heen gaat van een jong dier kan leiden tot verandering in de groei van de beenderen; minder/niet meer groeien en scheve groei. Vanuit de groeischijf maken jonge dieren namelijk bot aan voor de lengtegroei. Wanneer een dier rond de 7-14 maanden is, afhankelijk van diersoort en ras, sluiten de groeischijven.
Kort na de operatie was de kleine doerak alweer volop aan het spelen. De eigenaar wist ons zelfs te vertellen dat hij nu alweer rondspringt, op en uit de krabpaal, alsof er niets is gebeurd.
Zorg met Passie voor uw Huisdier; 'Samen Beter'
Breuken zien wij gelukkig niet dagelijks, maar wel een aantal keer per maand. Breuken komen bij alle dieren voor, van cavia’s tot paarden. Een breuk komt het meeste bij huisdieren voor in de voor- of achterpoten, of in het bekken bij katten. Een breuk wordt ook wel een fractuur genoemd. De meeste breuken zijn het gevolg van trauma. Gelukkig kunnen zo goed als alle fracturen bij ons in de praktijk worden behandeld, waardoor uw huisdier niet al te ver van u verwijderd is. Wij hebben jarenlange ervaring met de verschillende typen fracturen en hun behandelopties. Geen enkele fractuur is hetzelfde. De fractuur kan in een verschillende botten zitten, in kraakbeen of heeft verschillende breukvlakken. Wij spreken van een fractuur wanneer het volledige bot of kraakbeen door is en er twee of meer losse onderdelen zijn ontstaan. Naast fracturen zijn er ook fissuren, dit zijn (haar)scheurtjes in de beenderen. Hoe kun je als eigenaar een fractuur herkennen? De meeste dieren gebruiken het ‘gebroken’ been niet meer, soms is een afwijkende stand van het lichaamsdeel zichtbaar of juist abnormale beweeglijkheid. Vaak kan het lichaamsdeel zijn functie niet meer uitoefenen en is er zwelling en pijn aanwezig. Wanneer dit bij uw dier het geval is raden wij dan ook aan om bij uw dierenarts langs te gaan. Als de dierenarts een verdenking van een fractuur heeft dan zal deze aanraden een röntgenfoto te maken om het vermoeden te bevestigen. De röntgenfoto zorgt voor een duidelijk beeld wat de precieze locatie is, om hoeveel breuken het gaat en hoe ze eruit zien. Vaak zijn hiervoor meerdere röntgenopnamen voor nodig.
Zorg met Passie voor uw Huisdier; 'Samen Beter'
De 4 meest voorkomende type botbreuken bij dieren zijn transversaal, oblique, spiraal, comminutief (>2 breuken) breuken. Naast deze breuken zijn er nog een aantal andere minder vaak voorkomende breuken (zie onderste rij afbeelding). Waarbij een greenstick fractuur bij jonge dieren kan optreden wanneer deze te snel groeien door onjuiste calciumverhouding in hun voer. Bij een greenstick breuk buigt het bot als het ware, dit kan doordat de cortex (dikke buitenrand van het bot) te dun is als gevolg van een teveel aan calcium in het voer van dieren welke groot worden. Daarom is een juiste voeding erg belangrijk voor een opgroeiend dier. Bij jonge dieren waarvan de groeischijven (epifysairschijf = geel) nog niet gesloten is kan ook de breuk optreden in de groeischijf. Fracturen hierbij kunnen ingedeeld worden naar 5 typen, het worden ook wel Salter-Harris breuken genoemd
Bij de behandeling van botbreuken is de eerste opvang zeer belangrijk. Een botbreuk is nooit levensbedreigend en daardoor dient de dierenarts eerst de tijd te nemen om de breuk goed te beoordelen en de eventuele operatie voor te bereiden. De meeste breuken worden geopereerd, omdat het herstel en de snelheid van het herstel veel sneller is dan met gips. Daarnaast krijgen dieren die gegipst worden vaak wonden van het gips. In de eerste opvang is het heel belangrijk dat de breuk en de gewrichten erboven en eronder worden geïmmobiliseerd door middel van spalk en verband. Het dier dient volledige rust te krijgen. Soms kan er een of twee dagen later worden geopereerd, hetgeen niet erg is voor een breuk, en krijgt het dier in de tussentijd krachtige pijnstilling. Er zijn enkele fracturen waarbij het aanleggen van een verband niet mogelijk of zelfs schadelijk is. Waarom immobiliseren? Het immobiliseren gebeurd om de kans op verergering van de fractuur te beperken, de pijn te verminderen, en de vaten en zenuwen te beschermen.
Zorg met Passie voor uw Huisdier; 'Samen Beter'
Als er wordt gekozen voor een chirurgische behandeling dan zijn er verschillende mogelijkheden, waarbij de chirurg de beste mogelijkheid bepaald. In principe zijn er twee manieren van het chirurgisch repareren van fracturen namelijk intern en met een externe fixatie. Bij intern wordt er gewerkt met platen, schroeven en/ of pinnen om de breuk te immobiliseren en optimaal reponeren. Bij extern wordt er gewerkt met schroeven en pinnen, en wordt er een cage om de poot heen gemaakt. Hiervan zijn 3 typen zie afbeelding.
Fractuur achterpoot: Deze patiënt werd op een zondag avond naar ons (Dierenkliniek Goeree Overflakkee) doorgestuurd. Het scheenbeen is gebroken na een vreemde sprong. Doormiddel van een plaat is het scheenbeen gerepareerd, zoals te zien op de röntgenfoto’s. De fractuur is goed genezen en binnenkort gaat Eowyn weer naar de hondenshow.
Zorg met Passie voor uw Huisdier; 'Samen Beter'
Fractuur voorpoot: Deze kat werd bij ons aangeboden in de dienst. Op de röntgenfoto’s bleek er sprake te zijn van een zeer complexe fractuur. Wij hebben deze kunnen herstellen door middel van een externe fixatie. Alles is goed gegaan en het is mooi geheeld, waarna de externe fixatie is verwijderd (foto2)
