Diakenwijding Familiedag

nummer 1 WINTER 2014

Magazine voor de gebedskring en vrienden van De Tiltenberg

ijd Diakenw

Familieda

in g

n Ke Advent e

r st

g

H e t G eb e

d

Speciale aanbieding!

DENK JE EROVER PRIESTER TE WORDEN?

Wilt u de priesteropleiding steunen? Uw gift is zeer welkom op rek.nr. NL64 INGB 000 000 5464 t.n.v. Het Grootseminarie

0 ,5 e1 s ek ht we lec per

Grootseminarie St. Willibrord Zilkerduinweg 375 2114 AM Vogelenzang tel. 0252 345 345 www.tiltenberg.org

kn

www.katholieknieuwsblad.nl bel 073.7502315

Dé installateur van De Tiltenberg

Havenstraat 9 1948 NP Beverwijk | Tel: 0251-279999 [email protected] | www.visserelektro.nl

TILTENBERG MAGAZINE

x136mm advertentie Tiltenberg magazine.indd 1

30x e45

S

Kijk eens op www.tiltenberg.org of kom langs op De Tiltenberg!

e ieder g! vrijda

26-11-2012 20:23:57

INHOUD Jaargang 16, nummer 1

De O- antifonen

4 5

Een dag met de familie op de Tiltenberg

6

Interview met nieuwe studenten

7

Admissio van priester­studenten van De Tiltenberg

8

Woord van de rector

Diakenwijding en Catechistenzending DOOR TEUN WARNAAR

Zalig wie opent wanneer Hij aanklopt

9 Interview met docent 10 Een wandeling met Jezus 11 Het eerste jaar van Jeroen de Wit als priester

13

Een goed begin en een goed einde

15

Interview met zuster Majelle Meijman

16

FOTO: QUIRIEN VAN BERKEL

Foto voorzijde linksboven: Transeunt diaken Johannes van Voorst tot Voorst; gemaakt door Wim Koopman. Foto voorzijde linksonder: Ster onder het altaar van de Geboortekerk in Bethlehem.

www.tiltenberg.org

v.l.n.r.: Mgr. dr. J.M. Punt, Gert-Jan van der Wal, Maria de Bie-Feitz, Mario Agius, Vera Schneijderberg, Wim Balk en mgr. dr. J.W.M. Hendriks

O

p zaterdag 16 november 2013 hingen de vlaggen uit op De Tiltenberg want het was een speciale dag voor ons seminarie en het Bisdom Haarlem-Amsterdam. Op deze dag werden in de Kathedrale Basiliek Sint Bavo vier mannen door mgr. Punt diaken gewijd en twee vrouwen als catechist uitgezonden. Wim Balk en Gert-Jan van der Wal werden door handoplegging tot diaken gewijd voor het permanent diaconaat. Tevens werden Mario Agius en Johannes van Voorst tot Voorst tot transeunt diaken gewijd, als laatste stap op weg naar het priesterschap. Daarnaast ontvingen Maria de Bie-Feitz en Vera Schneijderberg de zending als catechist. Allen hebben ze de opleiding geheel of gedeeltelijk op de Tiltenberg gevolgd.

In zijn preek sprak mgr. Punt over roeping. Dat God ook in onze tijd mensen roept om Hem te dienen, maar dat de mens er wel voor open moet staan om die roep te kunnen horen. Er moet in de mens een verlangen zijn zoals dat bij Zacheüs aanwezig was toen hij in de boom klom om Jezus te zien. De roep van God is altijd heel persoonlijk en het verandert het leven van een persoon volledig. De geroepene begint niet alleen aan een opleiding, maar God nodigt hem uit om zijn netten uit te gooien in het diepe - daar waar het meeste te vangen is - in het hart van de mens. Wij mogen door ons leven aan anderen laten zien wie God is; dat Hij ons liefheeft. De Bisschop voegde hier aan toe dat hoewel de oogst rijp is, het net dat we uitgooien vaak te zwak lijkt te zijn en vele vissen lijken te ontsnappen. Juist dan mogen we ons vertrouwen in God stellen dat Hij uiteindelijk het werk doet. ■ TILTENBERG MAGAZINE

3

De Zoon van Maria leert ons wat we van God en van elkaar mogen verwachten DOOR RECTOR G. BRUGGINK

Beste Vrienden van De Tiltenberg,

M

et de wijding van vier diakens en de zending van twee catechisten op zaterdag 16 november jongstleden mag de Kerk in het bisdom Haarlem-Amsterdam zich bijzonder gelukkig prijzen. Het was een mooie en bijzonder inspirerende dag zoals u elders in dit nummer kunt lezen. Naast de warme gevoelens van dankbaarheid tegenover God en ten opzichte van hen die werden gewijd en gezonden komen er ook een aantal vragen naar voren. Vragen met het oog op de toekomst van de Kerk in Nederland en in ons eigen bisdom: blijven er voldoende mensen beschikbaar voor het pastoraat en voor de (her)evangelisatie; zijn ze voldoende toegerust; hoe zal of moet de Kerk er voor de komende decennia uit gaan zien? Maar wie geeft de antwoorden op deze vragen? In de laatste week van de Advent loont het zich om het oor daarvoor te luisteren te leggen bij de heilige Schrift. Daar horen we dat God zorg draagt voor zijn volk in alle omstandigheden, ook wanneer Israël zich van God heeft afgekeerd. Dat God juist dan zijn belofte inlost door zijn eniggeboren Zoon te zenden, die als mens in ons midden is gekomen. Daarmee valt het licht op de mens Jezus Christus en dus ook op iedere mens! Voor hen die zijn gewijd en gezonden is dit bijzonder verhelderend: onze ‘doelgroep’, dat zijn de armen en de rijken, de zieken en de gezonden, de ouderen en de kinderen, gelovigen, zij die niet geloven of het geloof ter zijde hebben gelegd, kortom: iedere mens. Om dit niet te vergeten is het nodig dat allen die namens de Kerk worden gezonden hun geest en hart op Christus gericht houden. Alleen wanneer wij Christus verkondigen, hebben wij een boodschap voor onze samenleving! Nu heeft de wereld niet uit zichzelf de waarden van het Evangelie in zich. Ze is aangewezen op de verkondiging. Het is dan ook vanzelfsprekend dat wanneer wij Hem niet verkondigen de mensen geen boodschap aan ons hebben! Wie gehoor geeft aan wat wij te bieden hebben in woord en voorbeeld, zal ons vragen om te laten zien hoe wij hun

4

TILTENBERG MAGAZINE

De Heilige Familie van Ceasar van Everdingen verwachtingen waar willen maken. Daar komt de Kerk als gemeenschap in zicht. Van degenen die gezonden zijn mag verwacht worden dat zij het ‘sentire cum Ecclesia’ (het meevoelen met de Kerk) in zich dragen. Want alleen van binnenuit kan de Kerk als gemeenschap vorm krijgen. Nu is in de heilige Familie, Jezus, Maria en Jozef, de Kerk in miniatuur zichtbaar geworden. Dat nieuwe begin moet elke keer weer door de gezondenen in gang gezet worden. Toch is ook de Kerk geen doel in zich. Wel is zij het instrument waardoor God allen en alles tot voltooiing wil brengen. De vragen die we ons stellen met het oog op de toekomst krijgen dan ook een eerste antwoord in Christus en in de Kerk. Het is van groot belang dat tijdens de opleiding van priesters, diakens en catechisten deze verbondenheid met Christus en de Kerk beleefd en doordacht wordt. Gelukkig realiseren zich allen die zich laten vormen tot het dienstwerk van de verkondiging, dat in de persoon van onze bisschop en in onze weldoeners, vrijwilligers en medewerkers de Kerk ons heel menselijk en persoonlijk nabij komt. Dat geeft ons de moed om door te gaan, creatief te zijn en gehoor te geven aan wat God en mensen van ons verwachten! ■

Radix Jesse

De O- antifonen: zeven titels voor de Messias die ons hart laten zingen!

D

e laatste week van de Advent heeft voor degenen die deelnemen aan het getijdengebed een bijzondere verrassing in petto. Het zijn de zogenoemde ‘O-antifonen’ die in het avondgebed voor en na het Magnificat (de lofzang van Maria) worden gezongen. Elk vers begint met de uitroep ‘O’ en wordt gevolgd door een wisselende tekst die telkens een andere titel van de Messias naar voren brengt en uitlegt. Ze wordt gevolgd door een gebed voor het volk van God en sluit telkens met de uitroep ‘Kom nu!’ De zeven titels van de Messias zijn genomen uit het Oude Testament en wel uit: Spreuken 8,1-6; Deuteronomium 10,16-22; Jesaja 11,1-10; Jesaja 22, 20-22; Maleachi 4,1-3; Jeremia 10,1-7 en Jesaja 7,14. Leest u ze eens rustig achter elkaar en u zult merken dat ze heel de verwachting van Israël samenvatten. Ook elke antifoon op zich is een meditatie waard! Doordat deze antifonen gezongen worden voor en na het Magnificat wordt de verwachting van Israël verbonden met de persoon van de heilige maagd Maria.

O Sapientia (O Wijsheid), voortgekomen uit de mond van de Allerhoogste; Gij doordringt alle dingen met mildheid en kracht. Kom nu en wijs ons uw wegen.

O Rex gentium (O Koning van de volkeren), zo lang verwacht, Gij zijt de hoeksteen die alles één maakt. Kom nu en red de mens die Gij uit aarde hebt gevormd.

O Adonai ( O Heer) van Israëls huis, Gij zijt aan Mozes verschenen in het brandend braambos en hebt hem de wet gegeven op de Sinaï. Kom nu, bevrijd ons met sterke hand.

O Emmanuel (O God met ons), onze wetgever en koning, verwachting der volkeren en hun Verlosser. Kom nu en red ons, Heer onze God.

O Radix Jesse (O Wortel van Jesse), Gij zijt het teken waar de volken op hebben gewacht; voor U zullen koningen verstommen, de volken zullen tot U smeken. Kom nu en bevrijd ons, wacht niet langer meer.

Op de laatste dag komt er een acrostichon te voorschijn, dat wil zeggen: wanneer de initialen van de zeven Messiastitels in omgekeerde volgorde worden gelezen, dan vormen zich de woorden “ero cras’ – morgen zal Ik er zijn.

O Clavis David (O Sleutel van David) en Scepter van Israëls huis, wat Gij opent zal niemand meer sluiten; wat Gij sluit zal niemand meer openen. Kom nu en bevrijd ons uit de kerker, uit de duisternis en de schaduw van de dood.

In omgekeerde volgorde gelezen …. want als christenen moeten wij de profetische boodschap van het Oude Testament herlezen en herlezen, jaar op jaar. Wij doen dit vanuit het geloof dat Jezus, de zoon van Maria, de Messias van Israël is. Maar wie dit doet, zal met de Kerk kunnen zingen ‘O, kom Emmanuel’ en zal ervaren dat Hij gehoor geeft aan ons roepen! ■

O Oriens (O Dageraad), afglans van het eeuwig licht en zon der gerechtigheid. Kom nu en verlicht hen die in duisternis leven, die gezeten zijn in de schaduw van de dood

Rector G. Bruggink TILTENBERG MAGAZINE

5

Familiedag

op De Tiltenberg

DOOR GAUTHIER DE BEKKER

D

e familiedag is zoals de naam al zegt een dag waarop ouders, familie en kennissen door de studenten worden uitgenodigd om een kijkje te nemen op de Tiltenberg. Dit jaar was de familiedag op 3 november. We waren dit jaar gezegend met het mooie aantal van tachtig deelnemers aan deze dag. De familiedag begon met een feestelijke Eucharistieviering. Hierin ging de hulpbisschop van het bisdom HaarlemAmsterdam voor. Na de Eucharistie was er een warme maaltijd. Een prima gelegenheid om op een informele manier de ouders te informeren over het wel en wee van het seminarie. Het was voor mij de eerste keer dat mijn broer en zus op het seminarie waren. En dan kunnen er vragen komen waar je zelf niet altijd op bedacht bent. Zo werd gevraagd “Waarom hangt er een glas Cognac aan de muur in de kapel?”. Na bijgekomen te zijn van het lachen moest ik bekennen dat het een niet al te gebruikelijke Godslamp was. Het informatieve deel van de familiedag werd verzorgd door mgr. Hendriks. De lezing die hij gaf ging over het priesterschap. Hij deed dit naar aanleiding van zijn eigen roeping, groei, studie en vorming. Het was een heel bezielde en bezielende lezing waarin de monseigneur uitging van zijn eigen ervaringen

6

TILTENBERG MAGAZINE

FOTO: JAN-JAAP VAN PEPERSTRATEN

Het middageten met familieleden op De Tiltenberg en ook zijn eigen vragen en moeilijk­ heden aan de orde stelde.

lijk zijn laatste ouderdag op het seminarie was.

Hierna was er een rondleiding voor hen die het gebouw nog niet kenden. Tijdens deze rondleiding, die werd gegeven door een derdejaarsstudent, werd stilgestaan bij de historie van het gebouw, de naam, de bibliotheek, de kapel en de vloer met origineel mozaïek.

Hierna werd een door de studenten zelfgemaakt filmpje bekeken waarin studenten en staf spreken over het leven op de Tiltenberg, de gemeenschap en de studie, afgewisseld door beelden van het gewone leven op de Tiltenberg. Ter afsluiting van de dag was er een plechtige vesperviering.

Na dit informatieve deel was er gelegenheid om nog wat bij te praten met de familie. Dit kon gebeuren onder het genot van een kopje koffie en een stuk Limburgse vlaai die door een student van het bisdom Groningen-Leeuwarden werd verzorgd aangezien dit waarschijn-

We mogen terugkijken op een zeer geslaagde dag waarin de ouders en overige gasten wat wijzer geworden zijn over het leven van hun zonen, klein­ zonen, broers of vrienden op het seminarie. ■

Erik Rozeman en Alexander Bosman stellen zich voor DOOR MARK LOGTENBERG

D

e Heer roept altijd mensen tot dienstwerk in Zijn Kerk. Gelukkig zijn er elk jaar mensen die aan deze roep gehoor geven. Ook dit jaar hebben wij nieuwe studenten en twee daarvan stel ik aan u voor.

FOTO: JAN-JAAP VAN PEPERSTRATEN

Wie zijn ze? Erik Rozeman, 28 jaar oud en geboren en getogen in Hengelo, Overijssel. Hij heeft nog één jongere zus. In zijn vrije tijd leest hij graag of speelt gitaar. Voordat hij op de Tiltenberg kwam studeren heeft hij Rechten gestudeerd aan de universiteit van Leiden en heeft hij zijn masters gehaald in het Staatsen Bestuursrecht en het Europees recht. Alexander Bosman, 21 jaar, geboren in Soest. Thuis is hij de jongste van drie. Als hij niets beters te doen heeft dan fietst hij graag. Ook houdt hij erg van lezen en het schrijven van verhalen en gedichten. Voordat hij naar het seminarie kwam heeft hij Marketing en Communicatie gestudeerd. Waarom priester worden? Alexander: “Ik was op weg naar de Wereldjongerendagen in Madrid (2011). Toen kreeg ik op een gegeven moment het gevoel dat ik het geloof moest doorgeven. Ik had het idee dat God me riep maar het was allemaal nog vaag en heb er daarna ook niet zoveel meer mee gedaan. Ik wilde namelijk heel graag journalist worden. Het gevoel ebde weg. Maar daar kwam vorig jaar verandering in. Toen ben ik mee geweest met de bedevaart van het Aartsbisdom Utrecht naar Lourdes. Daar heb ik een heel goed gesprek gehad met een theologiestudente en dat wekte bij mij een interesse in theologie. Ik wist niet wat ik moest kiezen, journalistiek of theologie. Uiteindelijk heb ik de theologie gekozen en ben ik gaan studeren aan de Fontis Hogeschool in Utrecht. Dat bleek echter niet te zijn wat ik wilde, ik wilde meer. Daarom ben ik vorig jaar naar de meeleefdagen op het seminarie gegaan. Daar kwam ik erachter dat dit is wat ik wilde doen. Want ik zag in dat Jezus zichzelf voor mij gegeven heeft en ik wilde dat voor Hem terugdoen.” Erik: “Ik ben opgegroeid in een katholiek gezin. Van mijn ouders heb ik het geloof meegekregen. Op zondag ging ik uit gewoonte met hen mee naar de kerk. Toen ik ging studeren aan de universiteit kwam daar verandering in. Ik had nu meer tijd om na te denken over het katholieke geloof en hoe ik daar

Erik Rozeman en Alexander Bosman zelf in stond. Ik wilde een bewuste keuze maken voor het katholieke geloof. Deze heb ik ook gemaakt en ben toen begonnen met het opbouwen van een regelmatig gebeds­ leven, om zo God beter te leren kennen. Geloven moet je jezelf ook eigen maken. Op een gegeven moment werd in de St. Lambertusbasiliek in Hengelo een Lourdesloop georganiseerd om zieke mensen uit te nodigen om mee naar Lourdes te gaan. Ikzelf werd tijdens mijn deelname hieraan gevraagd om mee te gaan als rolstoelduwer naar Lourdes. Op de laatste dag van deze bedevaart was ik bij de Grot. Daar ontving ik duidelijk mijn roeping; ik werd daar geraakt door God en voelde mij met Hem verbonden. Dat was voor mij het doorslag­ gevende moment om te kiezen voor het priesterschap.” En als jullie priesterschap in een zin zouden omschrijven: Erik: “Het zien van Jezus in de medemens en hen op die manier dienstbaar zijn.” Alexander: “Dienstbaar zijn aan mensen door navolging van Jezus Christus.” ■ TILTENBERG MAGAZINE

7

Admissio van priesterstudenten van De Tiltenberg DOOR ANTON GOOS

De meeste mensen waren in de kathedraal aanwezig vanwege de bisdomdag en de admissio van Paulus en Mark. Zij zagen dat deze twee jonge mannen een belangrijke stap zetten op de weg van hun roeping tot het priesterschap. De admissio is de eerste stap die een seminarist zet op weg naar het priesterschap nadat hij zijn eerste twee jaar met voornamelijk filosofische vakken heeft afgerond. Normaal gesproken vindt deze stap dan ook plaats in het derde jaar. Vanaf het derde studiejaar ligt de nadruk vooral op de theologische vakken. Ook na de admissio blijft het uiteraard belangrijk dat de studenten zich verder laten vormen om zo later een goede priester te kunnen worden. Het was een zeer geslaagde en mooie dag. Dat was niet alleen in de Eucharistieviering te merken, maar ook in de daaropvolgende goed verzorgde receptie in de protestantse Nicolaïkerk, die niet ver van de kathedraal vandaan ligt. Van deze kerk wordt dikwijls gebruik gemaakt na bijzondere plechtigheden zoals aanstellingen en wijdingen. Op de receptie werden lekkere broodjes en drankjes geserveerd. Veel mensen waren

8

TILTENBERG MAGAZINE

FOTO: JAN-JAAP VAN PEPERSTRATEN

O

p 7 november 2013, het hoogfeest van de Heilige Willibrord, vond er in de kathedraal van Utrecht een bijzondere plechtigheid plaats. Op deze dag, die tevens voor het Aartsbisdom de jaarlijkse bisdomdag is, ontvingen twee van onze studiegenoten, Mark Logtenberg en Paulus Tilma, hun admissio. Dit wil zeggen dat ze officieel worden opgenomen onder de priesterkandidaten. In de pontificale hoogmis was de hoofdcelebrant Kardinaal Eijk, die werd geassisteerd door zijn beide hulpbisschoppen mgr. Woorts en mgr. Hoogenboom, meerdere concelebranten en twee diakens. Tevens was er een cantrix aanwezig die de samenzang begeleidde en bepaalde gezangen voorzong. Dit alles gebeurde onder begeleiding van orgelspel. De Kardinaal haalde in zijn preek op dit Hoogfeest de Heilige Willibrord aan als voorbeeld van het missiewerk in onze tijd.

V.l.n.r. Paulus Tilma en Mark Logtenberg gekomen om Paulus en Mark te feliciteren met deze eerste mijlpaal in hun opleiding. In dezelfde kerk werden tevens twee lezingen gehouden door dr. Toke Elshof (FKT) over ‘De katholieke school en de katholieke Kerk: een gedeelde opdracht?’ en Barones Hilde Kieboom (Antwerpse Sint Egidius­ gemeenschap) over ‘Een arme kerk voor de armen’. Tevens kreeg Kardinaal Eijk nog een boek aangeboden dat Bert van Nieuwenhuizen over hem had geschreven. Om het feest helemaal goed af te sluiten hadden de studenten van het Ariëns­instituut nog een etentje bij een goed Grieks restaurant, terwijl op De Tiltenberg ’s avonds door de studenten ter ere van Paulus en Mark het glas werd geheven. ■

Zalig wie opent DOOR F. KOK, DOCENT LITURGIE AAN DE TILTENBERG

wanneer Hij aanklopt

Dat komen gaat niet alleen om het komen met Kerstmis, wanneer we de geboorte van Christus gedenken en opnieuw beleven. Wij, mensen van nu, zijn vooral in afwachting van een tweede komst, de ontmoeting met Christus persoonlijk, aan het einde van ons aardse bestaan, en definitief op het einde der tijden. Bisschop Cyrillus van Jeruzalem zegt daarvan: ‘Bij zijn eerste komst werd Hij in doeken gewikkeld; bij de tweede wordt Hij met licht omhuld’. Het uitzien naar Kerstmis in de Advent is vooral om die hoop, dat geloof, dat uitzien naar het definitieve komen van Christus nieuw leven in te blazen en te versterken. Het is een tijd om opnieuw te proberen minder op te gaan in wat ons in deze wereld bindt en aantrekt, en opnieuw rekenschap te geven van waar wij naar op weg zijn. Dat wil ook zeggen: een tijd van groeien in liefde voor Christus, waardoor wij zijn komst met vreugde en niet met bezorgdheid tegemoet zien. Want ‘wat is dat voor een liefde tot Christus, vrezen dat Hij komt?’ (Augustinus). Dit groeien in hoop en liefde is de derde komst die in de Advent een rol speelt:

FOTO: JAN-JAAP VAN PEPERSTRATEN

‘Z

iet, Hij zal komen’: de hele Advent door zal dit refrein ons iedere keer weer opnieuw in de oren klinken, want de Liturgie van deze tijd wordt niet moe het te herhalen, in vele antifonen en andere teksten van de mis en het getijdengebed. Al meteen in de eerste antifoon die in het nieuwe Liturgische jaar weerklinkt, in het avondgebed dat de 1e Adventszondag opent, wordt ons dat voorgehouden: ‘Verkondigt aan de volken: Ziet, God onze Verlosser zal komen’.

Adventskrans in de seminariekapel zijn komst in de verborgenheid van ons hart. In deze tijd klopt Christus aan de deur van ons hart en vraagt om binnen te gaan. Hij neemt zijn intrek bij wie Hem liefheeft (Joh 14,15) en wie gezuiverd is door het gebed in deze “verborgen binnenkamer” (Mt 6,6) en Hem door bekering een waardige woning heeft bereid.

geboorte vanaf 17 december, tot aan het ‘Morgen zult gij Hem zien’ van 24 december. Van de vier zondagen staat de eerste zondag in het teken van het laatste oordeel en zet zo het thema voort van het einde van het voorgaande kerkelijk jaar. De tweede en derde zondag staat Johannes de Doper centraal; de vierde zondag is aan Maria gewijd.

Deze laatste komst, die zich in het heden realiseert, laat ons de tweede komst vuriger verwachten. De Liturgie van deze tijd oefent ons daarin door ons het uitzien naar de eerste komst, de tijd van het Oude Testament, opnieuw te laten beleven.

Aan Maria is op deze laatste zondag ook, op verborgen wijze, de openingstekst van de mis (en ook van de Gregoriaanse Introitus) gewijd: ‘Dauwt, hemelen, uit den hoge; wolken, laat als een regen de Gerechte neerdalen’. Dat is de H. Geest die Maria overschaduwt. ‘Aarde, open u’: de aarde is Maria, die instemt met haar roeping Moeder van God te worden. ‘Om de Verlosser voort te brengen’: het samenspel tussen H. Geest en Maria. ■

De Advent is daarom een tijd van op­ lopende spanning: van een meer algemene verwachting in het begin, via de meer specifieke verwachting van de

TILTENBERG MAGAZINE

9

De Bijbel lezen in de oorspronkelijke taal DOOR PAULUS TILMA

S

inds enige jaren is dr. Jaap van Dorp docent Bijbels Hebreeuws aan De Tiltenberg. Hij geeft cursussen voor studenten die geïnteresseerd zijn in de taal waarin de boeken van het Oude Testament, de Hebreeuwse bijbel, zijn geschreven. Hij werkt als oudtestamenticus bij het Nederlands Bijbelgenootschap. Wat doet u bij het Nederlands Bijbelgenootschap? Ik ben bijbelvertaler en teamleider van de afdeling Vertalen. Dat betekent dat ik verantwoordelijk ben voor de vertaal­ projecten en daarvoor zelf ook boeken uit de Hebreeuwse Bijbel in het Nederlands vertaal. In 1991 begon ik aan de herziening van de Groot Nieuws Bijbel, een project van het Nederlands Bijbelgenootschap en de Katholieke Bijbelstichting. Deze herziene versie werd in 1996 gepubliceerd. Daarna was ik vertaler en coördinator van de interconfessionele Nieuwe Bijbelvertaling die in 2004 verscheen. Van beide vertalingen werd ook een uitgave met aantekeningen gemaakt waarvan ik auteur en redacteur was. Sinds 2006 werk ik aan de Bijbel in Gewone Taal. Dat is een vertaling die helemaal nieuw is, en die geschikt is voor iedereen die een duidelijke Bijbel wil lezen. Het is heel mooi om aan zo’n vertaalproject mee te werken. Volgend najaar ligt deze in de boekwinkel. Hoe bent u met het seminarie De Tiltenberg verbonden? Ik geef twee cursussen Bijbels Hebreeuws, voor studenten die de taal moeten leren en voor studenten die de beginnerscursus hebben gedaan. Elke cursus bestaat uit acht middagen van drie uur. Ik realiseer me dat die tijd beperkt is. Toch kunnen de studenten aan het einde van de cursus bijbelteksten in het Hebreeuws lezen en begrijpen. Daarmee beginnen we eigenlijk al bij de eerste les. We lezen de eerste twee verzen van de Bijbel in het Hebreeuws. Eerst leren we daarvan de medeklinkers, dan de klinkers, en daarna gaan we de woorden lezen. Tijdens de laatste les doen we een toets. Dan lezen de studenten een psalm en kunnen ze de woorden daarvan benoemen

10

TILTENBERG MAGAZINE

Geïllumineerde bladzijde uit de Kennicotbijbel en met behulp van verschillende vertalingen aangeven wat hun betekenis is. Ook bij de tweede cursus staat het lezen van teksten centraal. Tegelijk leren de studenten al lezende natuurlijk meer en meer van de taal. Wat boeit u in het vak dat u geeft? Het boeiende is dat iemand die Hebreeuws kent, de oorspronkelijke teksten van de Bijbel zelf kan lezen. Natuurlijk zijn er uitstekende vertalingen van de Bijbel in omloop. Maar wie de bijbelteksten in de oorspronkelijke taal kan lezen, komt als vanzelf meer en meer in contact met de mensen die die teksten hebben geschreven, met de cultuur en de wereld waarin ze woonden en werkten, met het geloof dat zij deelden. En de kennis daarvan is onmisbaar om het christelijk geloof en de wording daarvan in de context van het oude Israël te begrijpen. Wat is het belang van uw colleges voor de theologieopleiding? De studenten kunnen met kennis van het Hebreeuws bij de colleges Exegese zelf de brontekst van de Bijbel erbij nemen. En deze studenten kunnen ook een bijbelcommentaar gebruiken waarin Hebreeuwse woorden worden gebruikt. Op die manier kunnen ze dus zelfstandiger werken aan de uitleg van een bijbeltekst en tegelijk ook meer opsteken van de uitleggers die zich vaak een heel leven met een bijbelboek hebben bezig gehouden. ■

Een wandeling DOOR FRANCESCO PALONI

Wie ben je en en waar kom je vandaan?

M

ijn naam is Mariusz Momot. Ik ben 33 jaar oud en ik kom uit Polen. Ik ben seminarist op het Groot­ seminarie Redemptoris Mater te Nieuwe Niedorp en ik zit in mijn vijfde studiejaar. Hoe is jouw ervaring in de Nederlandse parochies?  Zoals iedere seminarist op De Tiltenberg loop ik vanaf het derde studiejaar stage in verschillende Noord-Hollandse parochies. De aard van deze stages kan verschillend zijn maar het doel is altijd hetzelfde, namelijk: de praktische kant van het pastoraat van dichterbij bekijken en de in de opleiding opgedane kennis in de praktijk proberen te brengen. Het klinkt mooi maar het is niet eenvoudig. Je moet jouw taal (en dat is al genoeg voor een buitenlander zoals ik) en denkwijze een klein beetje aanpassen aan je toehoorders. Ik merk dit vooral bij tieners. Je krijgt hen niet mee met filosofische begrippen en concepten. Het is dus een hele kunst om onze filosofisch - theoretische kennis naar de taal van een gemiddelde kerkganger te weten vertalen. Dit soort moeilijkheden ben ik tegen­ gekomen toen ik stage liep bij een Teenertime groep in de Mariakerk te Alkmaar Noord. Het was mijn eerste ervaring met een jongerengroep in de Nederlandse Kerk. Ik was verbaasd over de inzet en het enthousiasme van de leider van die groep. Anderzijds kon ik voor het eerst ervaren hoe moeilijk de ouders het hebben om het geloof aan hun kinderen door te geven. Met mijn toenmalige beheersing van de Nederlandse taal was ik zeker meer geschikt om de tieners te ‘vermaken’ dan de catechese te geven, maar goed, in dit geval handelde ik naar het oude Nederlandse gezegde dat luidt: “Ik doe mijn best en God doet de rest.”

met Jezus probeer vanuit mijn eigen ervaring te zeggen hoe God in mijn eigen leven werkt en dat Hij ons altijd bijstaat en nabij is. Gezien de missionaire aard van het seminarie, mogen de seminaristen van het Redemptoris Mater ook een stage in het buitenland lopen. Mij was Rusland, Estland en Georgië ten deel gevallen. Aan het begin was het wat spannend om in het land van de “oude vijand” te gaan evangeliseren maar al snel ben ik die spanning kwijtgeraakt en nog steeds denk ik met weemoed in mijn hart aan de Russen en Georgiërs.  ■ FOTO: JAN-JAAP VAN PEPERSTRATEN



Waar ben je momenteel mee bezig? Dit jaar ben ik begonnen met huisbezoeken. Ik ga bij de mensen op bezoek, soms met een concrete opdracht (bijv. de Heilige Communie aan zieke parochianen brengen). Tevens ga ik gewoon langs om even met die mensen te praten en mee te leven met hun ups en downs. Het is soms moeilijk om de juiste woorden te vinden tegenover hun leed en verdriet, maar in dergelijke gevallen heeft men meer een luisterend oor en open hart nodig dan een vloeiend sprekende tong. Ik probeer altijd goed naar de mensen te luisteren en als de Heilige Geest mij iets in het oor fluistert dan geef ik hun een woord van verkwikking. Ik vertel hen geen theologische zaken, maar ik

Mariusz Momot TILTENBERG MAGAZINE

11

Uw steun aan De Tiltenberg Bent u ook bereid de opleiding en vorming van nieuwe priesters financieel te ondersteunen? Uw gift is zeer welkom. U kunt uw gift overmaken op rek.nr. NL64 INGB 000 000 5464 t.n.v. Het Grootseminarie te Vogelenzang. Bij voorbaat hartelijk dank. Voor giften vanuit het buitenland heeft u de volgende bankcode (BIC) nodig: INGBNL2A ■

Misintenties Het is mogelijk Heilige Missen te laten lezen in het seminarie. De Misstipendia komen ten goede aan de priesteropleiding. Voor iedere intentie wordt niet altijd een aparte H. Mis gelezen, tenzij u dat zelf anders aangeeft. We kunnen niet garanderen dat de Mis gelezen wordt op de dag die u aangeeft, al doen we daar wel ons best voor. Richtbedrag voor de stipendia is € 10,-. U kunt het bedrag overmaken op rek.nr. NL64 INGB 000 000 5464 t.n.v. Het Grootseminarie te Vogelenzang o.v.v. misintentie. De intenties kunt u sturen naar de heer P. Klaver, De Tiltenberg, Zilkerduinweg 375, 2114 AM, Vogelenzang. ■

Bidt u mee om roepingen? De Tiltenberg nodigt u uit om de priesteropleiding te ondersteunen en deel te nemen aan de gebedskring van de priesteropleiding. Wilt u meedoen? Geef u dan op als lid. Het verplicht u tot niets, behalve tot gebed. U ontvangt dan de gebedskaart thuis en met enige regelmaat het Tiltenberg-magazine, met informatie over het seminarie. Ook wordt u uitgenodigd voor de jaarlijks terugkerende gebedsdag op De Tiltenberg. U kunt zich opgeven met onderstaande antwoordstrook. Bij voorbaat dank voor uw gebed. ■

Zomerretraite voor priesters, diakens & pastoraal werkenden Zo 3-za 9 augustus 2014, Thorn, Limburg Komend jaar zal weer een zomerretraite worden georganiseerd voor priesters, permanente diakens & pastoraal werkenden. De retraite is van zondag 3 augustus t/m zaterdag 9 augustus bij de Foyer de Charité ‘Marthe Robin’ in Thorn, Limburg. De

Ja,

totale kosten van deze retraite bedragen € 255, te voldoen op de retraitelocatie of via rek.nr. 52.38.930 t.n.v. Stichting Foyer de Charité Marthe Robin Thorn o.v.v. naam & retraite. U bent van harte uitgenodigd. Pater G. Wilkens sj zal de retraite leiden. De data en tijden zijn zo gekozen dat u geen vervanging hoeft te regelen voor de weekendvieringen. U kunt zich aanmelden via de Foyer in Thorn. website: www.foyer-thorn.nl

Priestervakantie ‘In de voetsporen van emeritus paus Benedictus’ Donderdag 24 juli t/m vrijdag 1 augustus 2014 De komende zomer organiseert De Tiltenberg een vakantie voor priesters met bestemming Siegsdorf in Zuid-Duitsland. Het verblijf aldaar is in het bijzondere Klostergasthof Maria Eck (www.maria-eck.de) op een half uur rijden van het net over de grens gelegen Salzburg in Oostenrijk. Emeritus paus Benedictus heeft een bijzondere band met Maria Eck. Voordat Benedictus paus werd bezocht hij Maria Eck regelmatig. Het hotel ligt op ruim 900 meter hoogte en geeft zo een adembenemend uitzicht op de Chiemsee. De plaats ligt aan het zogenaamde Benedictuspad, een oude pelgrimsroute. Maria Eck is een ideale plek voor priesters met talrijke mogelijkheden van bijzondere uitstapjes zoals Marktl am Inn, de geboorteplaats van Benedictus XVI. Verder ligt Traunstein op een steenworp afstand. Hier volgde de emeritus paus zijn seminarie opleiding. Ook München en het reeds genoemde Salzburg zorgen voor een enerverende dagtrip. Deelnemers hebben een eigen kamer voorzien van douche en toilet. Verblijf is inclusief ontbijt en avondeten. Vervoer naar de bestemming is op eigen gelegenheid. De kosten voor deze reis bedragen slechts € 495,-. Vanwege de zomerdrukte en de bijzondere locatie zijn er nog maar een paar plaatsen beschikbaar. Voor verdere vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen met de heer P. Klaver, medeorganisator van de reis en medewerker van de Tiltenberg, 0252–345312. Opgave graag per e-mail via [email protected], met vermelding van adresgegevens en telefoonnummer. ■

Colofon issn 1875-550x

ik wil graag meebidden om (nieuwe) priester­ roepingen en word lid van de gebedskring.

Redactie Anton Goos, Henk van Hamersveld, Pieter Klaver, Jan-Jaap van Peperstraten en Erik Rozeman Vormgeving Impulsar, Jochem Oor

Dhr/Mevr.: ............................................................................................................................................................

Druk Van Assema Grafimedia

Straat & huisnummer: ...................................................................................................................................

Contact Zilkerduinweg 375, 2114 AM Vogelenzang tel. 0252 345-345 fax 0252 345-350

Postcode: ............................................................................................................................................................... Woonplaats: ......................................................................................................................................................... Telefoon: ................................................................................................................................................................ E-mail: ..................................................................................................................................................................... Deze strook opsturen naar: De Tiltenberg t.a.v. Gebedskring, Zilkerduinweg 375, 2114 AM Vogelenzang. U kunt zich ook telefonisch 12opgeven TILTENBERG via 0252MAGAZINE 345-345 of mailen naar [email protected]

[email protected] www.tiltenberg.org Giften Giften zijn van harte welkom op rek.nr. NL64 INGB 000 000 5464 t.n.v. Het Grootseminarie te Vogelenzang. ©2013 De Tiltenberg Wilt u artikelen overnemen? Neem dan even contact op met Pieter Klaver, [email protected].

Het eerste jaar van Jeroen de Wit als priester DOOR ONZE REDACTIE

O

p 25 mei jongstleden is Jeroen de Wit tot priester gewijd en sinds 1 juni is hij als kapelaan actief in de HH Mattias-Laurentiusparochie te Alkmaar en de HH Petrus en Paulus/ Benedictusparochie te Bergen. We vroegen hem naar zijn ervaringen als priester in het eerste halfjaar. Hoe waren voor jou de eerste weken na de wijding? De eerste weken na de wijding, je kan wel zeggen de eerste maand, was een hele drukke tijd maar wel heel mooi. Je bent nog vol van de wijdingsdag en de dag en de weken erna heb ik op verschillende plaatsen ‘eerste Missen’ mogen doen. Dat was heel bijzonder. De dag na mijn wijding was dat in de Laurentiuskerk in Alkmaar en de week erna in de Petrus en Pauluskerk in Bergen. Beide missen waren heel bijzonder, maar vooral de allereerste keer toen ik als hoofdcelebrant voorging heeft mij diep geraakt. Nu kan ik me het voorstellen dat de eerste weken toch anders zijn dan nu, een half jaar later. Kun je daar wat over vertellen? Ja, je begint natuurlijk na een half jaar je draai wat meer te vinden. Op een gegeven moment realiseerde ik me na 3 maanden dat ik al meer dan 100 keer de H. Mis had mogen opdragen, dat gaat heel snel. In de eerste tijd kom je ook vrij weinig aan het gewone pastorale werk toe, maar nu zit ik daar helemaal in en dat is mooi om te doen en afwisselend. Het ene moment praat je met ouders of volwassenen over een doopsel en het andere moment moet je je haasten voor een ziekenzalving. Geen dag is hetzelfde. Nu was je eerst tot diaken gewijd en na een half jaar tot priester: Was dat een groot verschil, en waar lag het verschil bij jou? Om diaken te zijn vond ik ook al heel mooi, je was toch in de liturgie al meer bij de Mis betrokken en ook voor de mensen in het pastoraat kon je veel betekenen. Maar om priester te zijn is toch wel weer heel anders. Je krijgt een andere rol. De Mis noemde ik natuurlijk al, maar ook het biecht horen is een bijzondere taak die je als priester mag vervullen. Niet dat het aantal biechtelingen overloopt in onze parochies (ik werk met een andere kapelaan samen), maar toch heb ik al situaties

De Laurentiuskerk in Alkmaar meegemaakt dat ik dacht: “Dank u Heer dat ik dit voor deze persoon mag betekenen.” Je mag een andere Christus zijn in het vieren van de sacramenten en je nabijheid bij de mensen. Dat is een bijzonder voorrecht waar je als priester aan moet proberen te voldoen, iets wat natuurlijk door mijn zwakheden niet altijd lukt. Kun jij in het kort aangeven wat voor jou het belangrijkste is in het leven van het priesterschap? Wat voor mij centraal staat is dat ik geloof dat de Heer mij voor dit pad heeft uitgenodigd en in die zin wil ik proberen zoveel mogelijk aan Zijn wil voor mij te voldoen. Al weet ik zeker dat ik hierin te kort zal schieten, maar dat zal Hij wel ingecalculeerd hebben, hoop ik. Ik wil proberen dicht bij de mensen te staan en hen te helpen op het pad van de liefde voor Christus. ■ TILTENBERG MAGAZINE

13

Ga mee op bedevaart naar het Heilig

Land

23 mei t/m 1 juni 2014

www.kerkinnood.nl/bedevaart

14

TILTENBERG MAGAZINE

Advertentie Heilig Land Tiltenberg.indd 1

13-09-13 11:49

Een goed begin en een goed einde DOOR PASTOOR SMITH

Een dag niet gebeden…

C

hristenen zijn mensen die geloven in Christus. Geloven betekent een persoonlijke relatie met Hem onderhouden. Daarin gaan vriendschap en aanbidding hand in hand. We weten dat de Heer om ons geeft en bij ons wel en wee betrokken is. Wij proberen om Hem te geven en Hem bij al ons wel en wee te betrekken. Daarom zijn christenen mensen die bidden. Een christen die nooit of zelden bidt is als een echtgenoot die zelden of nooit tot zijn echtgenote spreekt. In zo’n relatie zit iets niet goed! Met het heilig Doopsel is bidden als het ware in ons bloed gegoten. De heilige Geest bidt in ons hart en helpt om van ons bidden iets te maken (zie Galaten 4,6 en Romeinen 8,26). Aangezien ons geloof niet een hobby is voor zondagmorgen zal een christen elke dag weer bidden. Een dag niet gebeden, is een dag niet geleefd.

Van slaap tot slaap We worden wakker: vroeg, later, te laat… Een nieuwe dag begint. Elke nieuwe dag is een geschenk van God. Dus beginnen we de dag met een gebed tot Hem. We maken het kruisteken en zeggen een paar woorden tot Hem. Ietsjes later als we helemaal wakker zijn, volgen dan de wat langere gebeden: de Geloofsbelijdenis, het Onze Vader en Weesgegroet, misschien een vast ochtendgebed. Sommigen bidden gedeelten van het Getijdengebed. Heel zinvol is het om even de dag die komen gaat door te lopen, en voor de verschillende activiteiten, ontmoetingen en agendapunten

De Ikonenhoek door Wassily Maximowitsch Maximow te bidden. Je zult merken dat dit een verschil van dag en nacht maakt! Vergeten we ook niet even te bidden voor anderen, die misschien een moeilijke of heel mooie dag tegemoet gaan. En wat als ik geen tijd heb, onrustig ben, nog te moe of nog iets moet voorbereiden? Dan blijven er nog een heleboel mogelijkheden over: bidt dan de avond ervoor voor de hele komende dag en dan kan je het in de ochtend wat korter houden. Wen je eraan te bidden op weg naar school, werk, wat dan ook: lopend, op de fiets, in de bus, in de auto… Wat wezenlijker: kon je echt niet een momentje eerder opstaan? Probeer de dag echt met Jezus te beginnen. Iedereen wint daarbij! En eindig je dag ook weer met een gebed tot Hem. Neem hiervoor de tijd. Dan maar de pc of tv wat eerder uit. Ga rustig de afgelopen dag door en dank

voor wat goed was en vraag vergeving voor wat verkeerd was, en bidt voor intenties die uit de dag voortkomen. Er bestaan daarnaast vaste avondgebeden of de Completen uit het Getijdengebed. Het Onze Vader en Weesgegroet of een tientje van de Rozenkrans hebben we allemaal bij de hand. Wanneer je weet dat de morgen voor jou niet het moment is om aandachtig voor de nieuwe dag te bidden, kan je dat nu al doen. En daarna zorgeloos inslapen want de Heer en de Engelen waken.

Kerstmis en Oud en Nieuw De vieringen in de kerk en alle voor­ bereidingen in huis, ze doen het besef leven dat we weer een stapje verder mogen gaan met de Heer. Wellicht kunnen we ons ‘voornemen’ om elke dag een goed begin en een goed einde te geven, biddend de ogen openen en de ogen sluiten. Van harte u allen een Zalig Kerstmis toegewenst. ■ TILTENBERG MAGAZINE

15

‘God is altijd bij ons!’ DOOR PIETER KLAVER

In Leiden bezoek ik een meer dan meelevend lid van de gebedskring, zuster Majelle Meijman. Op een bijzondere manier is het leven van deze religieuze verweven geraakt met de opleiding van priesters aan het Grootseminarie te Vogelenzang. Op een leeftijd van 91 jaar mag dan alles niet meer zo gemakkelijk gaan, toch voelt ze zich nog heel gelukkig in haar roeping. “Ik weet dat God altijd voor mij zorgt.”

G

eboren als jongste van tien kinderen in een gezin in Zwolle, weet zuster Majelle al snel wat ze met haar leven wil doen; religieuze worden. Op haar zeventiende treedt ze in bij de zusters van Liefde van O.L.V. Moeder van Barmhartigheid. “Onze congregatie werd in 1832 opgericht door pastoor Zwijsen in Tilburg. Het ging hem erg aan het hart dat de arme kinderen in zijn parochie geen onderwijs konden krijgen.” Tot ver in de twintigste eeuw hebben zusters van deze door hem gestichte congregatie zich niet alleen ingezet voor het onderwijs, maar ook voor de ziekenzorg, bejaardenzorg, pastorale zorg en het maatschappelijk werk. Tegenwoordig is de congregatie voornamelijk actief in landen zoals de Filipijnen, Indonesië en Brazilië. Zuster Majelle vervolgt: “Nooit heb ik een moment spijt van mijn keuze gehad. God is altijd bij ons. Vanaf je geboorte ben je al van Hem en als kind heb ik dat echt mogen ervaren. Mijn moeder overleed toen ik zeven jaar oud was. Daardoor heb ik de warmte van een hecht gezin moeten missen. Maar van meet af aan heb ik ook gemerkt dat Híj voor mij zorgde. Ik zal zo’n veertien jaar zijn geweest toen ik een keer op mijn bed ben gaan liggen en heb gebeden: ‘Jezus, ik ben niet gelukkig, help mij.’ Nou, en dat heeft hij gedaan. Van toen af aan wist ik mezelf goed te redden. Ik was heel blij met Hem en dat is daarna alleen maar gegroeid.

Voor de klas Zuster Majelle ging als religieuze lesgeven. “In mijn eerste klas zaten zestig kinderen. Dat weet ik nog zó goed. Maar dat ging allemaal prima, hoor! Ik gaf les op een basisschool en later op de MULO. Aanvankelijk had ik alleen meisjes in mijn klas, maar later ook jongens. Het contact met de jongens vond ik eigen­ lijk nog het prettigst. Meisjes hadden vaak aanmerkingen, maar de jongens vond ik heel hartelijk. Als ik hen bijvoorbeeld tegen­ kwam in de trein zeiden ze me dikwijls enthousiast gedag.”

Onverwachte wendingen Nadat zuster Majelle met pensioen was gegaan, werd ze gevraagd om pastoor Hendriks [nu hulpbisschop van HaarlemAmsterdam, red.] in Haastrecht te gaan helpen. “Dat heb ik tien jaar lang met veel plezier gedaan.” Nadien werd Hendriks de eerste rector van het Grootseminarie in Vogelenzang. Dit gaf tevens een nieuwe wending aan het leven van zuster Majelle: ze werd gevraagd om mee te helpen in de bibliotheek

Zuster Majelle Meijman van het seminarie. “Wat was dat een fijne tijd.” De studenten gaan de zuster nog steeds aan het hart. Haar gebed voor de priesterstudenten is dan ook niet meer dan vanzelfsprekend. “Natuurlijk bid ik voor de seminaristen. Ik bid dat ze goede priesters worden en het ook vol mogen houden.”

Vallen en opstaan Een paar jaar geleden is zuster Majelle lelijk gevallen toen ze met de trein op reis was. “Het is een wonder dat ik nog leef. Ik ben helemaal beter geworden, hoewel ze me eigenlijk al hadden opgegeven.” Met goede moed ga ik door. Als religieus vind ik het mooi dat je steeds meer van Hem kunt worden, dat je alleen naar Hem verlangt. Dat heeft mij altijd op de been gehouden.” Angst voor de dood heeft zuster Majelle niet, integendeel. “Het maakt mij niet uit. Hij mag komen wanneer Hij wil.” ■