Deuteronomy 7:12 11:25

bq,[e EKEV/BECAUSE Devarim/Deuteronomy 7:12 – 11:25 In onze studie van de parasha van deze week zal ik heel sterk steunen op de inzichten van Rabbi Jonathan Sacks (www.chiefrabbi.org) wanneer ons hij hwhy’s opvatting uitlegt over wijsheid met betrekking tot politiek gedachtegoed. We beginnen met wat Sacks noemt: Het Ideaal waartoe Israël Geroepen is (Israël houdt de geboden, hwhy zorgt voor een Land waar in alle noden voorzien wordt): Devarim 8:6 En houdt de geboden van hwhy, uw God, om in Zijn wegen te wandelen, en om Hem te vrezen. 7 Want hwhy, uw Elohiem, brengt u in een goed land, een land van waterbeken, fonteinen en diepten, die in dalen en in bergen ontspringen; 8 Een land van tarwe en gerst, en wijnstokken, en vijgebomen, en granaatappelen; een land van olierijke olijfbomen, en van honing; 9 Een land, waarin gij brood zonder schaarsheid eten zult, waarin u niets ontbreken zal; een land, welks stenen ijzer zijn, en uit welks bergen gij koper uithouwen zult. De Sleutel tot Succes (eraan denken Hem te zegenen): Devarim 8:10 Als gij dan zult gegeten hebben, en verzadigd zijn, zo zult gij hwhy, uw Elohiem, loven (Eng.vert. “zegenen”, NVDV) over dat goede land, dat Hij u zal hebben gegeven. Het Gevaar waarmee Israël geconfronteerd zou worden in het Beloofde Land (vergeten): Devarim 8:11 Wacht u, dat gij hwhy, uw Elohiem, niet vergeet, dat gij niet zoudt houden Zijn geboden, en Zijn rechten, en Zijn inzettingen, die ik u heden gebied; 12 Opdat niet misschien, als gij zult gegeten hebben, en verzadigd zijn, en goede huizen gebouwd hebben, en die bewonen, 13 En uw runderen en uw schapen zullen vermeerderd zijn, ook zilver en goud u zal vermeerderd zijn, ja, al wat gij hebt vermeerderd zal zijn; 14 Uw hart zich alsdan verheffe, dat gij vergeet hwhy, uw Elohiem, Die u uit Egypteland, uit het diensthuis, uitgevoerd heeft; 15 Die u geleid heeft in die grote en vreselijke woestijn, waar vurige slangen, en schorpioenen, en dorheid, waar geen water was; Die u water uit de keiachtige rots voortbracht; 16 Die u in de woestijn spijsde met Man, dat uw vaderen niet gekend hadden; om u te verootmoedigen, en om u te beproeven, opdat Hij u ten laatste weldeed; 17 En gij in uw hart zegt: Mijn kracht, en de sterkte van mijn hand heeft mij dit vermogen verkregen. 18 Maar gij zult gedenken hwhy, uw Elohiem, dat Hij het is, Die u kracht geeft om vermogen te verkrijgen; opdat Hij Zijn verbond bevestige, dat Hij aan uw vaderen gezworen heeft, gelijk het te dezen dage is. Devarim 8:10 bevat de sleutel. Nadat jou iets goeds te beurt valt, zal je je degene aan wie je dit te danken hebt herinneren of vergeten? Indien je Zijn kracht erkent, zegen Hem en dank Hem ervoor, dan zal je een goede toekomst hebben in het Land.

08-2009

Living Waters: A Hebrew Roots Fellowship www.yourlivingwaters.com/downloads

Moshe is zich van de menselijke natuur bewust. Hij weet wat zou kunnen gebeuren eenmaal dat de Israëlieten de crisissen van de wildernis te boven gekomen zijn en eindelijk het Land van overvloed bereikt hebben. Dit, echter, is pas het begin. Om Rabbi Sacks te citeren: “de echte uitdaging is niet armoede maar overvloed; niet slavernij maar vrijheid; niet dakloos zijn maar een thuis hebben. Vele volkeren (en individuen) werden tot grote hoogten verheven wanneer zij oog in oog stonden met moeilijkheden en gevaar. Ze leverden strijd en overwonnen. Ze doorstonden crisissen – droogtes, plagen, recessies, nederlagen – en werden erdoor gesterkt. In harde tijden, groeien mensen. Ze komen samen …de echte test voor een volk is niet, kan het de crisis overleven, maar kan het een uitblijven van crisis overleven? Kan het zich sterk houden gedurende tijden van welbehagen en overvloed, macht en prestige? Dat is de uitdaging die elke gekende beschaving uit de geschiedenis verslagen heeft. Laat het je niet, zegt Mozes, verslagen.” Herinner je, herinner je, herinner je…het probleem is, mensen vergeten. Mensen verliezen de dingen waar ze ooit voor vochten uit het oog en in het bijzonder Hem die hen erdoor geleid heeft. Sommigen worden sterk, rijk en dan genotzuchtig. Ze zouden zich niet langer verantwoordelijk kunnen voelen voor de armen en de ouderen. Moshe had een groot inzicht. Hij begreep dat het geloof van Israël niet zoals andere godsdiensten was. Hij wist dat wat Israël bezat het potentieel had om een impact te hebben op de andere volkeren van de wereld. Vorige week lazen we dit: Devarim 4:6 Behoudt ze (Torah) dan, en doet ze; want dat zal uw wijsheid en uw verstand zijn voor de ogen der volken, die al deze inzettingen horen zullen, en zeggen: Dit grote volk alleen is een wijs en verstandig volk! 7 Want wat groot volk is er, dat de goden zo nabij zijn als hwhy, onze Elohiem, zo dikwijls als wij Hem aanroepen? 8 En wat groot volk is er, dat zo rechtvaardige inzettingen en rechten heeft, als deze ganse wet is, die ik heden voor uw aangezicht geef? Volgens de wijzen zullen de zegeningen die de Israëlieten ontvangen om volgens de ideale Torah levenswijze te leven het levende bewijs zijn dat hwhy bestaat en een relatie heeft met de mens. Op deze manier zou de Torah een impact hebben buiten de grenzen van Israël wanneer anderen inspiratie zouden zoeken in de Hebreeuwse geschriften. Okay, laten we terugkeren naar waar we mee begonnen – Torah principes wanneer zij betrekking hebben op de politiek. Israël was een familie die gekozen en geplaatst werd onder de autoriteit van de Almachtige. Dan leidde Hij hen uit slavernij naar vrijheid en gaf hen de verantwoordelijkheid om elkaars gemeenschappelijk welzijn na te streven. Geen enkel ander land, buiten Israël, illustreerde en leefde de Torah principes van bij de aanvang meer na dan de Verenigde Staten van Amerika. Hoewel de richting waarin de leiders van het land het lijken te voeren zonder twijfel verdacht en angstaanjagend is, zou het voor ons allen die hier blijven de tijd kunnen zijn om ons “te herinneren” waar we vandaan komen, om Hem eer te bewijzen en om Hem te danken voor de vele zegeningen. Rabbi Jonathan Sacks schreef uitgebreid over Amerikaanse roots en de voorvaders. Onze geschiedenisboeken bevatten niet langer deze belangrijke citaten en soms bezondigen ook wij ons eraan alleen naar de negatieve zaken te kijken; maar ik wilde ons Amerikanen een kans geven om te kijken naar en ons de goede dingen die in dit land gebeurd zijn te “herinneren”. “Herinner je”, het is een Torah principe om “zich te herinneren” wat hwhy voor ons gedaan heeft en om “Hem te zegenen voor het goede land dat Hij ons gegeven heeft”.

Torah Commentary h Ekev

2


Rabbi Jonathan Sacks schrijft over de politiek van een land dat de Torah principes volgt (mijn nadruk): “Verbond is de politiek van het woord (devarim). Israëls bestaan als een volk is niet gebaseerd op kracht of een land (hoewel het naar beide uitkijkt en beide beloofd is) maar op woorden – de Woorden van G-d aan Israël en de aanvaarding van die Woorden door Israël. Zo lang het Woord bestaat, bestaat Israël; en omdat G-d eeuwig is en Zijn Woord nooit herroept, zal Israël altijd bestaan.”

Voor de Israëlieten was de Torah het verbondsdocument van Woorden. Voor hen die naar Amerika kwamen, waren het de woorden van de Onafhankelijkheidsverklaring. Het bestaan zelf van volkeren bepaald door een verbond is afhankelijk van devarim (woorden). Sacks gaat verder: “Een van haar meest kenmerkende eigenschappen is dat het essentieel moreel is. Het ziet het volk als beladen met een missie, een set van waarden, een bestemming en verantwoordelijkheid. De gezondheid van het volk is rechtstreeks verbonden met de mate waarin het getrouw is aan haar roeping. John Schaar, schrijvend over het politieke geloof van Abraham Lincoln, vat deze gedachte goed samen: We zijn een volk gevormd door een verbond, door toewijding aan een set van principes en door een uitwisseling van beloftes om bepaalde verbintenissen hoog te houden en te bevorderen onder ons en over de wereld. Deze principes en verbintenissen zijn de kern van de Amerikaanse identiteit, de ziel van de staat. Zij maken het Amerikaanse volk uniek en op een unieke wijze kostbaar onder en voor de andere volkeren. Maar de andere zijde van de voorstelling bevat een waarschuwing die sterk lijkt op de waarschuwingen gesproken door de profeten tot Israël: als we falen in onze beloften aan elkaar en de principes van het verbond uit het oog verliezen, dan verliezen we alles, want zij zijn wij. Dit dient als een goede inleiding op de bewering die ik hier wil bepleiten, namelijk dat het grootste experiment in verbondspolitiek in moderne tijden de Verenigde Staten geweest zijn. Vanaf het begin zagen haar stichters zichzelf als de kinderen van Israël van hun eigen tijd, ontsnappend uit Egypte (Engeland) en aan een wrede Farao (de koningen van Engeland), over de Rode Zee (de Atlantische Oceaan) naar wat George Washington ‘het bijna beloofde land’ noemde. In zijn roman uit 1849 White-Jacket, zet Herman Melville de connectie uiteen tussen de Amerikaane droom en het verhaal van Israël: Wij Amerikanen zijn het bijzondere, uitverkoren volk – het Israël van onze tijd; we dragen de ark van de vrijheden van de wereld. G-d heeft van tevoren bestemd, de mensheid verwacht, grootse dingen van ons ras; en we voelen grootse dingen in onze ziel. De rest van de volkeren moet weldra achter ons staan. We zijn pioniers van de wereld; de voorhoede, uitgezonden door de wildernis van niet-geprobeerde dingen, om een nieuw pad te banen in de Nieuwe Wereld die van ons is. Het verhaal begon in 1630. Aan boord van de Arabella die naar Nieuw-Engeland zeilde, verwoordde John Winthrop de visie van de Pilgrim Fathers. Sprekend in bewuste nabootsing van Mozes, nodigde hij zijn medekolonisten uit om ‘een verbond aan te gaan’ met G-d en om ‘de raad van Micha te volgen, om juist te handelen, om barmhartigheid lief te hebben en nederig met onze G-d te wandelen.’ Als ze er niet in slaagden om het verbond na te leven ‘zal de Heer zeker tegen ons in woede uitbarsten,’ maar als ze de voorwaarden naleefden, ‘Zal de Heer onze G-d zijn en Zich erin verheugen in ons


3


midden te wonen, als Zijn eigen volk en zal Hij een zegen over ons bevelen in al onze wegen.’ Ze zouden dan merken ‘dat de G-d van Israël in ons midden is.’ Winthrop besloot zijn redevoering door uit Deuteronomium te citeren: Ik zal deze redevoering afsluiten met die aanmoediging van Mozes, die getrouwe dienaar van de Heer, in zijn laatste afscheid aan Israël (Deuteronomium 30). Geliefden, nu wordt er voor ons leven en goed gezet, dood en kwaad, hierin dat we op deze dag geboden worden de Heer onze G-d lief te hebben, en elkaar lief te hebben, in zijn wegen te wandelen en zijn geboden te houden en zijn verordening en zijn wetten, en de voorwaarden van ons Verbond met hem, dat we mogen leven en vermenigvuldigd worden, en dat de Heer onze G-d ons mag zegenen in het land waar we heengaan om het te bezitten … Laat ons daarom leven kiezen dat wij en ons zaad mogen leven, door zijn stem te gehoorzamen en hem trouw te blijven, want hij is ons leven en onze voorspoed. Wat bijzonder is aan Amerika is dat deze diep theologische manier van spreken over het nationaal doel niet geëindigd is (zoals in Groot-Brittannië) met de 17de eeuw. Het is tot op deze dag verder gegaan. Een van de minst bekende, maar voortdurende commentaren op het boek Deuteronomium zijn de verzamelde inaugurale toespraken van Amerikaanse presidenten, van George Washington tot George W. Bush. In de eerste inaugurale toespraak in 1789, verklaarde George Washington, ‘Het zou bijzonder ongepast zijn om in deze eerste officiële daad mijn vurige smeekbedes tot het Almachtig Wezen dat over het heelal regeert te vergeten,’ en hij waarschuwde ervoor dat ‘de genadige glimlach van de Hemel kan nooit verwacht worden over een volk dat geen acht slaat op de eeuwige regels van orde en recht die de Hemel zelf verordend heeft.’ In zijn tweede inaugurale toespraak (1805), vergeleek Thomas Jefferson het verhaal van Amerika met de exodus: ‘Ook ik zal de gunst nodig hebben van dat Wezen in wiens handen wij ons bevinden, die onze vaders leidde, zoals het oude Israël, uit hun geboorteland en ze in een land plantte vloeiend met alle benodigdheden en comforten van het leven.’ Meer dan anderhalve eeuw later, in 1961, gebruikte John F. Kennedy nog steeds dezelfde Bijbelse toonval: Ik heb voor u en de Almachtige G-d dezelfde plechtige eed gezworen die onze voorvaderen bijna een eeuw en driekwart geleden voorgeschreven hebben. De wereld is nu zeer verschillend. Want de mens houdt in zijn sterfelijke handen de macht om alle vormen van menselijke armoede en alle vormen van menselijk leven te vernietigen. En toch zijn dezelfde revolutionaire overtuigingen waar onze voorvaderen voor vochten nog steeds wereldwijd aan de orde – de overtuiging dat de rechten van de mens niet voortkomen uit de vrijgevigheid van de staat, maar van de hand van G-d….Met een goed geweten als onze enige verzekerde beloning, met geschiedenis als de laatste rechter over onze daden, laten we vooruit gaan om het land waar we van houden te leiden, vragend naar Zijn zegen en Zijn hulp, maar wetend dat hier op aarde G-ds werk waarlijk het onze moet zijn. Als opvolger van de vermoorde Kennedy, sprak Lyndon Baines Johnson over ‘het Amerikaanse verbond’ in een taal die weerklonk van ondertonen uit Exodus en Deuteronomium: Ze kwamen naar hier – de banneling en de vreemdeling, moedig maar bevreesd – om een plaats te vinden waar de mens zijn eigen mens kon zijn. Zij sloten een verbond met dit land. Gebaard in gerechtigheid, geschreven in vrijheid, gebonden in eenheid,


4


was het bedoeld om op een dag een inspiratiebron te zijn voor alle hoop van de mensheid; en het verbindt ons nog steeds. Als we ons houden aan haar voorwaarden, zullen we bloeien…Onder dit verbond van gerechtigheid, vrijheid en eenheid, zijn we een volk geworden – welvarend, groot en machtig. En we hebben onze vrijheid behouden. Maar we hebben geen belofte van G-d dat onze grootheid zal blijven duren. Hij heeft ons toegelaten grootsheid na te streven met het zweet van onze handen en de sterkte van onze geest. In 2001, werd George W. Bush nog door de visie gedreven: [W]e worden geleid door een macht die groter is dan onszelf die ons naar Zijn beeld schept … Amerikanen zijn vrijgevig en sterk en fatsoenlijk, niet omdat we in onszelf geloven, maar omdat we een geloof aanhouden dat ons te boven gaat… We zijn niet de auteur van de geschiedenis van dit [volk], die tijd en eeuwigheid met zijn doel vult. Maar zijn doel wordt bereikt in onze plicht en onze plicht wordt vervuld in dienstbaarheid aan elkaar. Geen ander land in het Westen gebruikt deze intens godsdienstige woordenschat. Het is bijzonder opvallend rekening houdend met het feit dat de Amerikaanse grondwet, in de vorm van het Eerste Amendement, formeel godsdienst en staat scheidt. Het was de grote Franse schrijver Alexis de Tocqueville die in de jaren 1830 in zijn klassieker Democratie in Amerika, de paradox uitlegde. Er is een scheiding tussen godsdienst en staat, maar niet tussen godsdienst en maatschappij. ‘Godsdienst in Amerika,’ schreef hij, ‘heeft niet onmiddellijk deel aan de regering van de maatschappij, maar het moet beschouwd worden als de eerste van hun politieke instructies.’ Wat hij bedoelde was dat, hoewel het geen macht had, het enorme invloed had. Het hield families staande. Het bracht gemeenschappen samen. Het bracht mensen ertoe om vrijwillig lid te worden van organisaties voor de promotie van het gemene goed. Het was de basis van een gedeelde moraal waardoor, precies omdat het door geloof ondersteund werd, de wet niet constant op de naleving ervan moest toezien. ‘In Frankrijk,’ merkte hij op, ‘had ik bijna altijd de geest van religie en de geest van vrijheid in tegengestelde richtingen zien gaan. In Amerika zag ik dat ze intiem verbonden waren en dat ze gezamenlijk over hetzelfde land regeerden.’ We zijn Robert Bellah het idee verschuldigd dat Amerika een ‘burgerlijke godsdienst’ heeft – een set van geloofsbelijdenissen en een gedeeld geloof dat aan de grondslag ligt van haar openbaar en politiek leven. Een publieke theologie heeft van bij het prille begin deel uitgemaakt van Amerika’s politieke cultuur. Die publieke theologie is gebaseerd, zoals Bellah zelf opmerkt, op de Hebreeuwse Bijbel, boven alles, op het boek Deuteronomium/ Devarim. Amerikaanse presidenten spreken over Goddelijke voorzienigheid en de soevereiniteit van G-d. Ze verwijzen naar een verbond en de morele banden waar maatschappijen door ondersteund worden. De vrijheid waar zij over spreken is Bijbels eerder dan vrijheidsgezind: minder een zaak van rechten dan verantwoordelijkheden, niet de vrijheid om te doen wat men wil, maar de vrijheid om te doen wat men zou moeten doen en op die manier bijdragend aan het gemene goed. Het ‘Amerikaanse verhaal’ is essentieel dat wat Mozes duidelijk verwoordde op het einde van zijn leven. Amerika is het beloofde land waar opeenvolgende generaties van immigranten naartoe gekomen zijn om verlossing te vinden van onderdrukking en, in John Winthrop’s bekende uitdrukking, ‘een stad op een heuvel’ te bouwen. Het verhaal van de Hebreeuwse Bijbel is sterk particularistisch. Het vertelt hoe een volk, lang geleden, onderdrukking kende en tot vrijheid geleid werden door een lange en moeizame tocht door de woestijn. Maar geen enkel verhaal heeft een grotere impact


5


gehad op de politieke ontwikkeling van het Westen. Mozes wist dat de gebeurtenissen van zijn tijd een betekenis hadden die die dagen en dat volk ver zouden overtreffen en dat ze uiteindelijk een inspiratiebron voor anderen zouden worden. Zo gebeurde het. Wanneer zwarte Amerikanen ‘Laat mijn volk gaan’ zongen toen Zuidamerikaanse bevrijdingstheologen in de jaren 60 hun werk baseerden op de Hebreeuwse Bijbel, wanneer Nelson Mandela zijn autobiografie “De Lange Weg naar Vrijheid”, noemde, adopteerde ieder Israëls verhaal en maakte het hun eigen. ‘Sinds de Exodus,’ zei Heinrick Heine, ‘werd Vrijheid altijd met een Hebreeuws accent gesproken.’” (einde citaat)

Het is prachtig om te weten dat het de gewoonte geweest is van de presidenten van de V.S. om in hun inaugurale toespraken het verleden van de natie in “herinnering” te brengen, de Almachtige te danken en het opnieuw op te dragen aan de toekomst. Bij het lezen van de inaugurale rede van President Obama, zag ik waar hij zich de moed “herinnerde” van hen die ons voorgingen in de strijd, in vervolging en in hard werk. Jammer genoeg, kan ik niet zeggen dat ik hem een verwijzing zag maken aan Wie wij verantwoording verschuldigd zijn. In plaats daarvan, een regel die verwees naar onze “patchwork erfenis”: “Wij zijn een volk van Christenen en moslims, Joden en hindoes en niet-gelovigen. Wij zijn gevormd door elke taal en cultuur, komend van elk uiteinde van deze aarde.” Opnieuw, citerend uit Rabbi Jonathan Sacks: “Wanneer we G-d vergeten, beginnen we onze menselijkheid te verliezen. Als we proberen meer te zijn dan gewoon mensen, worden we minder. Het resultaat is afgoderij – van het volk, de staat, het ras, de klasse, het systeem, de partij of de tiran. Afgoderij sterft nooit. Het komt terug, altijd met een nieuw voorkomen en altijd een menselijk offer eisend. Het voorspel van de ramp is de gedachte, ‘Mijn kracht en de sterkte van mijn handen hebben deze rijkdom voor mij geproduceerd.’” Sommigen hebben geargumenteerd dat de grootste dreigingen voor het Westen de Islam en/of het Romeinse systeem zijn. Anderen zouden niet akkoord zijn en zeggen dat dit helemaal niet waar is. De grootste dreiging voor het Westen is het Westen zelf. Het loopt gevaar om zijn eigen fundamentele Torah gebaseerde waarden te vergeten. Samuel Huntington wijst erop dat het “(westen) een volwassen beschaving is op de rand van verval.” Hij spreekt over “moreel verval, culturele zelfmoord en politieke verdeeldheid.” Rabbi Sacks: “Beschaving is opgehangen, van generatie tot generatie, aan het fijne snoer van het geheugen. Als slechts één cohorte van moeders en vaders faalt om aan haar kinderen over te brengen wat zij van haar ouders geleerd heeft, dan breekt de grote ketting van kennis en wijsheid. Als de bewaarders van menselijke kennis slechts eenmaal struikelen, stort met hun val het hele gebouw van kennis en inzicht in.” Okay, wat we hebben gelezen is dat “zich herinneren” noodzakelijk is voor de geestelijke gezondheid van een maatschappij. Doorheen de geschiedenis, hebben anderen morele fundamenten gesuggereerd voor beschavingen inclusief plicht, geluk voor het grootste aantal, verdraagzaamheid, medeleven en gerechtigheid. Maar, geen of zelfs al deze zijn zo groot als de kracht van “zich herinneren”. Akavya ben Mehalallel maakte een zeer wijze en Bijbelse opmerking: Herinner je deze drie dingen en je zult niet in zonde vervallen:


6


• • •

Waar kom je vandaan Waar ga je naartoe Aan wie ben je verantwoording verschuldigd

Rabbi Sacks’ punt was dat de stichters en de leiders van de Verenigde Staten dikwijls het land door een “herinnering” van de onderdrukking waar ze uit kwamen leidden en ook een “verbond” oprichtten met gelijkenissen met het “verbond van de Torah” waaraan zij verantwoording schuldig waren. Door het volgen van dit Torah patroon, werden de Verenigde Staten gezegend. Jammer genoeg kan ook gemakkelijk gezien worden dat hoe verder van deze principes het land zich verwijdert, hoe meer de Almachtige Zijn zegenende hand zal wegtrekken. Vandaag leven Israël noch de Verenigde Staten in een gepaste Torah verbondsrelatie met hwhy. Hoewel in eerste instantie toegepast op het Land Israël, is dit vers principieel ook van toepassing op de U.S.A.: 2 Kronieken 7:14 En Mijn volk, waarover Mijn Naam genoemd wordt, zich verootmoedigt en bidt, en zij Mijn aangezicht zoeken, en zich bekeren van hun boze wegen; zo zal Ik uit de hemel horen, en hun zonden vergeven, en hun land genezen. De belangrijkste focus van de Vader, echter, ligt zeker niet op de U.S.A. Hij kijkt naar Zijn volk, Israël (ALLE stammen) om te zien of ze heilige levens zullen leiden, zodat Hij op Zijn beurt de volkeren zou kunnen zegenen: Jeremia 4:1 Zo gij u bekeren zult, Israël! spreekt hwhy, bekeer u tot Mij; en zo gij uw verfoeiselen van Mijn aangezicht zult wegdoen, zo zwerft niet om. 2 Maar zweer: Zo waarachtig als hwhy leeft! in waarheid, in recht en in gerechtigheid; zo zullen zich de heidenen in Hem zegenen, en zich in Hem beroemen. De discipel Johannes gaf eenvoudige aanwijzingen voor de eindtijd gemeente: Openbaring 3:2 … Ik heb uw werken niet vol gevonden voor Yah. 3 Gedenk dan, hoe gij het ontvangen en gehoord hebt, en bewaar het, en bekeer u. Alle volkeren zullen gezegend worden door het verbond van de Torah in het duizendjarig koninkrijk. We zullen opnieuw perfect herinnerd worden aan: • • •

Waar we vandaan kwamen Waar we naartoe gaan Aan wie we verantwoording verschuldigd zijn

Jesaja 2:2 En het zal geschieden in het laatste der dagen, dat de berg van het huis van hwhy zal vastgesteld zijn op de top der bergen, en dat hij zal verheven worden boven de heuvels, en tot hem zullen alle heidenen toevloeien. 3 En vele volken zullen heengaan en zeggen: Komt, laat ons opgaan tot de berg van hwhy, tot het huis van de Elohiem Jakobs, opdat Hij ons lere van Zijn wegen, en dat wij wandelen in Zijn paden; want uit Sion zal de Torah uitgaan, en het woord van hwhy uit Jeruzalem. Shabbat Shalom!

Ardelle Torah Commentary h Ekev

7

Deuteronomy 7:12 11:25

Recommend Documents