01 Maandag Oktober2007
Cd Magic
WK in Stuttgart
De wall of sound, menselijke drama’s en de scheurende saxofoon; The Boss heeft zich muzikaal in zijn meest populistische jasje gehesen en weer een ouderwetse Bruce Springsteen-plaat gemaakt. De schatrijke rocker is terug aan het politieke front. 14
Voor de bondscoach is het WK al geslaagd als twee van zijn vier Iraanse renners het einde halen. Nooit eerder reed het viertal namelijk een wedstrijd van 267 kilometer. Op het eind van de middag blijkt alleen Hossein de finish te hebben gehaald. Als laatste. 23
Classic Brooce
Fietsende Iraniërs? Jaren zeventig
Heel veel schrootjes Woningnood! Atoomdreiging! Studentenprotest! Ze herleven in Tien krejatieve
aksiejaren in Nijmegen. Voor de nostalgici onder ons (‘Ik had vroeger ook zo’n jurk’) is
er Wauw in Den Bosch: blokhakken, paarse muren en oranje platenspelers. 15
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Alcohol
Oudere kan geen maat houden Ana Karadarevic AMSTERDAM
...
Het begint met een paar glazen wijn bij het eten en eindigt met gebroken heupen als gevolg van valpartijen. Steeds meer babyboomers hebben moeite maat te houden als het om drankgebruik gaat, volgens het nationaal gezondheidsinstituut NIGZ. Meer dan 6.200 55-plussers zochten vorig jaar hulp bij verslavingsinstellingen, tien jaar geleden waren het er nog 2.900. Dit blijkt uit cijfers van de Stichting Informatievoorziening Zorg die het NIGZ vandaag bekendmaakt.
Door te veel drank vallen ze snel en kunnen zelfs hun heup breken
Met een opmerking als ‘ik ben af en toe blij met mijn advocaat’ zet Holleeder Jan-Hein Kuijpers soms te kakken.
Der Mensch Holleeder Hij at veel broodjes met anderen, is geen allemansvriend, doet uit principe niet aan begrafenissen, noemt zichzelf een buitenmens en heeft met zijn Vespa een trend gezet in Amsterdam. Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Nu Willem Frederik Holleeder, 49 jaar oud, terecht staat, is af en toe iets van de persoon te zien die hij is. Vanaf vandaag gaat het proces een nieuwe, misschien beslissende fase in. De afpersing en bedreiging van Willem Endstra staan centraal. In goed Amsterdams probeert Holleeder de rechters en de officieren van justitie al weken uit te leg-
gen hoe het nou allemaal precies zit met die vastgoedhandelaren en zijn contacten met geboefte uit de onderwereld. Daarvoor lijkt Holleeder zijn kleding te hebben aangepast aan de magistraten. Geen zwarte toga voor hem, maar wel altijd een zwarte broek en een zwart vest. Soms zit daar een zwart overhemd onder, soms een blauw. Mager is hij nog steeds en hij krijgt op vaste tijden zijn medicijnen aangereikt door de parketwachten, maar verder is er niet veel van te merken dat hij een zwaar hartpatiënt is. Hij is scherp en gevat. Hij heeft een actieve houding en weet het knopje van zijn microfoon snel te vinden als hij wil reageren. Dat gaat vaak gepaard met een kwinkslag of een grapje. Het
moet gezegd, Holleeder heeft humor. En hij is charmant, vriendelijk en beleefd. Hij spreekt de rechters aan met edelachtbare. De enige die hij soms te kakken zet, is zijn advocaat Jan-Hein Kuijpers. Met opmerkingen als ‘hou nou eens op jongen’, ‘de rechtbank is wakkerder dan jij’ en ‘ik ben af en toe blij met mijn advocaat’, moet Kuijpers het maar doen. Toch lijken de verhoudingen verder uitstekend. Tijdens het verhoor van zakenman John Wijsmuller, die volgens het Openbaar Ministerie is afgeperst maar dat zelf ontkent, zaten Kuijpers en Holleeder erbij als de stoute jongetjes van de klas, smoezend en giechelend. Maar als het om echte serieuze zaken gaat en niemand iets mag horen, steekt Holleeder zijn
hoofd achter het hoofd van zijn raadsman om hem wat in zijn oor te fluisteren. De verhouding tussen Holleeder en officier van justitie Koos Plooij daarentegen is vrij gespannen. De aanklager vuurt heel wat vragen af op de verdachte, maar kijkt hem daarbij nauwelijks aan. Plooij steekt af en toe ook niet onder stoelen of banken dat hij geen bal gelooft van de antwoorden die Holleeder geeft. De verdachte blijft onder dit alles correct. ‘U begrijpt het wel, maar u wilt het niet begrijpen en dat begrijp ik ook wel weer’, zo luidde een van de antwoorden van Holleeder op bijna Cruijffiaanse wijze. Lees meer op pagina 6
Zelfs als rekening wordt gehouden met de toename van het aantal ouderen, is er sprake van een stijging van 80 procent. Mensen tussen de 60 en 65 jaar zoeken het vaakst hulp voor hun drankprobleem. Ouderen zijn meer gaan drinken omdat zij veel vrije tijd en geld tot hun beschikking hebben. Volgens Rob Bovens, woordvoerder van het NIGZ, is de bovengrens drie glazen, mits die niet dagelijks worden genuttigd; iets wat drinkende ouderen nu juist meer dan enige andere leeftijdsgroep doen. Ze drinken een biertje bij thuiskomst, enkele wijntjes bij het eten, een afzakkertje voor het slapen gaan. Iemand is probleemdrinker als hij minstens vier glazen per dag drinkt gedurende ten minste 21 dagen per maand en daardoor problemen ondervindt. Door drankmisbruik vallen ouderen snel en kunnen zo hun heup breken. Velen slikken medicijnen, die in combinatie met alcohol leiden tot een verminderd reactievermogen. Slaapproblemen worden verergerd door drankmisbruik. Bovens hamert op het belang van een zinvolle daginvulling, waarmee een andere oorzaak voor drankmisbruik onder ouderen wordt bestreden: eenzaamheid. ‘Wij zijn niet van de Blauwe Knoop (stichting die geheelonthouding propageerde, red.), maar wij pleiten wel voor beperking.’ 1
2
De Twee
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DE PREMIÈRE
MET MEDEWERKING VAN FLOOR VAN DIJCK
Q&A 06-29741XXX
Boekenwurmen De gouden speelsters verdiepen zich graag in Dostojevski, Dan Brown en Primo Levi
Hockeydames zijn ook nog intellectuelen Voetballers lezen De ontvoering van Freddy Heineken, hockeydames ontspannen met Dostojevski. Bevestigt Goud, de documentaire over de hockeydames, opnieuw een heel oud cliché? ‘De jonkies kijken tegenwoordig ook dvd’s.’ Waarom leest een topsporter Russische literatuur op een afmattend trainingskamp? ‘Ach, je moet je hoofd ook een beetje blijven gebruiken.’ Hockeyspits Sylvia Karres (30) schuifelt een zaal van het Filmfestival uit, na de première van Goud, de documentaire over het winnende WK-team van 2006. De gestopte international hebben we even daarvoor in de film lezend betrapt op haar bed. Nee, niet met De ontvoering van Freddy Heineken, het meest gelezen onder voetballers, en ook niet met een glimmend vrouwenblad, maar met een Rus op schoot: De Speler van Fjodor Dostojevski. ‘We hebben redelijk wat tijd dus kan ik me nog een beetje verdiepen. Dit sluit ook nog aan bij mijn studie Nederlands.’ Ze is niet de enige speelster met literaire belangstelling. Het Nederlandse dameshockeyelftal lijkt wel een leesclub als ze niet trainen of afgedraaid in hun bikini in een tobbe met ijswater moeten herstellen. In de documentaire van Niek Kop-
DE ONTMOETING
De hockeydames poseren op het Nederlands Film Festival. FELIX KALKMAN/HH
pen schiet de moderne en populaire literatuur in een paar shots voorbij alsof we in een commercial van het stimuleringsfonds voor het boek zitten. Nienke Kremers bladert in Het Bernini Mysterie van Dan Brown, terwijl kamergenote Maartje Goderie
zich verdiept in Tokio, een psychologische thriller van Mo Hayder. Goderie: ‘Soms wil je even weg zijn van je dagelijkse gedachten. Ik studeer psychologie dus zo’n verhaal spreekt me dan wel aan’. Goderie en Kremers, beiden studentes uit Nijmegen, hebben een
voorliefde voor het spannende boek. ‘Nienke is mijn buddy in het team. We zijn thriller-liefhebbers.’ Eveline den Haan, tweede keeper van het gouden WK-team, staat met haar moeder Birgit na te genieten van de film. Zij is de non-fictiefreak van het elftal, met een voorliefde voor de Tweede Wereldoorlog. Een familietic, zo blijkt. ‘Die oorlogsboeken staan bij mijn opa en mijn vader in de kast. Mijn broer verslindt ze ook. Het verhaal over kamp Vught vond ik indrukwekkend. Eerder, op een trainingskamp, las ik: Is dit een mens van Auschwitz-overlevende Primo Levi.’ ‘Ja, dat zijn geen keukenromannetjes hè?’, knipoogt haar moeder. ‘Nou, niet overdrijven hè’, zegt de fysiotherapeute uit Den Haag. ‘In het vliegtuig begin ik vaak met de Linda, Beau Monde en Quest. Maar daar ben je natuurlijk zo door. Of ik pak een Saskia Noort of een Nicci French.’ Toch is er een kleine generatiewissel gaande binnen de groep, merkt Den Haan (31) op: ‘De oudjes, zoals Syl en ik, lezen meer boeken dan de jonkies. Die nemen tegenwoordig dvd’s mee.’ Naomi van As (24), de dartele middenvelder, lacht bijna besmuikt: ‘Ja, ik zit op mijn hotelkamer op de laptop naar The Notebook te kijken, echt zo’n romantische wijvenfilm.’ 1 Zie ook filmpje www.depers.nl.
Tinky Winky-acteur is hetero ‘Mijn zoon liep ook met een barbietas’
De Teletubbies. JOHANNES ABELING/HH
Nu de opnames van de Teletubbies twee jaar terug zijn opgehouden, durven de acteurs eindelijk te spreken over de beroepsontberingen die ze al tien jaar lang met gevaar voor eigen leven ondergaan. Het olijke viertal was even in Nederland om een decennium Teletubbies te vieren en moest zich daarbij vijf keer per uur van kostuum ontdoen om uit te rusten en aan het zuurstofapparaat te hangen. De kleine rode Po bevat een miniatuur Aziatische dame, in Laa Laa huist een vrouw met roze haar en
dikke bril, in Dipsy een donkere man met wild rastahaar, en binnen in paarse reus Tinky Winky houdt zich een slanke lange Brit op. Langer dan twintig minuten verkeren in de felgekleurde giga-pakken zou de dood tot gevolg hebben. De Tubbies, die alle vier zeer zware auditierondes voor hun rol ondergingen ‘als was het voor een Shakespeare-stuk op Broadway’, memoreren onder andere de zeer pijnlijke behandeling door een fysiotherapeut die na iedere opnamedag moest wor-
den ondergaan, wilden de acteurs kunnen blijven lopen. En er moet wat worden rechtgezet. Simon Shelton, vertolker van het zijige Tinky Winky-personage: ‘We waren verbijsterd om al die commotie over Tinky Winky met zijn handtas en de suggestie dat hij van de verkeerde kant zou zijn!’ Shelton is zelf ook ‘zo hetero als maar kan’ en ziet geen anticombinatie in mannen met handtas. ‘Mijn zoontje van elf liep als klein mannetje ook met de barbietas van zijn zusje rond.’ 1
HH
‘Volkskrant is uitzendbureau’ Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Broertjes gaat niet naar de NPS. ‘Ik ga De Pers kopen.’ We hebben van NPS-bronnen gehoord dat u gepolst bent voor de functie van NPS-directeur. ‘Wat een vergiet daar.’ Het is dus waar? ‘Nee. Ze zitten in ons vak gvd alleen maar te lullen.’ Er is wel een leegloop gaande bij uw krant. Chef VK magazine Barbara van Beukering wordt hoofdredacteur bij Het Parool, en hoofdredacteur VK Banen Altan Erdogan wordt hoofdredacteur bij Revu. Is het nog wel leuk? ‘We zijn een soort uitzendbureau voor de Nederlandse media. Ik ben er trots op. Maar dan zeggen ze natuurlijk: dat is het mooi-weer-journaal van Broertjes. En nu iedereen weggaat, moet ik natuurlijk weer blijven.’ U ziet wel wat in de NPS? ‘Als er ergens een directeur nodig is, dan wordt vaak aan mij gedacht. Ze dachten ook al eens zeker te weten dat ik de nieuwe directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst zou worden. Komt omdat ik al zo lang bij de Volkskrant zit. Dan denken ze: die man zal zich wel vervelen.’ U heeft verrassingen in petto? ‘Ik ga De Pers kopen, zeg dat maar tegen uw hoofdredacteur. Zo komen de verhalen de wereld in.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Kiespijn
B HENK
WESTBROEK
eetje vreemde vraag, Henk. Wil jij Wouter Bos en het PvdA-hoofdbestuur onder ede beloven dat je nooit zult solliciteren naar het burgemeesterschap van Utrecht? Als jij dat niet doet, is de fusie tussen de PvdA en Leefbaar Utrecht definitief van de baan’, zei de fractievoorzitter van de stadspartij. Drie jaar later kwam mijn kans. Ik mocht, intussen partijloos, op sollicitatiegesprek bij de commissaris van de koningin komen. Ter plekke kreeg ik te horen dat ik met vlag en wimpel ge-
slaagd was voor mijn mondeling. Een week later kreeg ik een brief waarin stond dat ik toch gezakt was. De vier overgebleven burgemeesterkandidaten waren allen PvdA-lid. Pas kreeg ik een stembiljet en een briefkaartje. Op de ene kant van dat kaartje staat: ‘Wij zijn Aleid Wolfsen en Ralph Pans en we willen allebei uw burgemeester worden. We hebben allebei goede papieren want we zijn allebei bruggenbouwers en willen allebei Utrecht op de kaart zetten. U mag een van ons kiezen!’
Omdat de Utrechtse bruggen uitstekend onderhouden zijn en Utrecht op elke landkaart staat, was ik blij dat ik mijn keus kon bepalen op basis van de voorkant van het briefkaartje. Daar staan hun foto’s op. De ene kandidaat draagt een grijs pak met een lichtroze overhemd en een stropdas met diagonale strepen. De andere draagt dezelfde outfit, maar het streepje op de das is iets dunner. De een draagt een bril – dat schept een band. De andere heeft nogal prominente oren, wat net zo’n grote band schept. Die met de grote oren heeft daarin opgevangen dat dit voorgekookte referendum een democratische schaamlap is, en wil dat het sollicitatiecircus wordt overgedaan.
De raad heeft daar geen oren naar en dat vindt hij ook prima. Komt straks minder dan 30 procent van de kiezers stemmen dan is het referendum ongeldig en benoemt de raad een van de twee. Beiden willen ook dolgraag worden benoemd als de kiezers ze niet willen. Vanmorgen viel de gemeenschappelijk wervingsfolder in de bus. De ene kandidaat belooft daarin dat hij de eerste drie maanden na zijn benoeming gaat kennismaken met de stadsbewoners. De ander belooft dat hij in zijn eerste drie maanden de stadsbewoners kennis met hem laat maken. Zelfs referendumliefhebbers lopen niet warm voor dit referendum. Gek hè! 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Carry Slee krijgt Award (1)
Carry Slee krijgt Award (2)
Carry Slee krijgt Award (3)
Carry Slee is tijdens de première van de film Timboektoe onderscheiden met de speciale Timboektoe Award.
De kinderboekenschrijfster ontving de prijs omdat er 350.000 exemplaren van haar boekenreeks Timboektoe zijn verkocht.
Slee was verrast door de onderscheiding. ‘Ongelooflijk. Wat ben ik blij met deze award. Ik wist dat de reeks enorm goed gelezen wordt, maar dat er zoveel van verkocht zijn wist ik niet.’
Nieuws
3
Birma Komst VN-gezant Gambari
Het leger hield zich in en schoot niet VN-gezant Ibrahim Gambari heeft dit weekend in Birma met zowel leden van de junta als met oppositieleidster Aung San Suu Kyi gepraat. Ondertussen legde de overheid het internet plat en werd een groot deel van de internationale pers het land uitgezet. Een verslag ter plaatse. Marnix Krouwel RANGOON
... Ecuador
In de rij voor het socialisme van de 21e eeuw Ecuadorianen in Pilahuin stonden gisteren in de rij om te stemmen voor leden van een nieuw parlement dat de Grondwet herschrijft. Deze herziening maakt deel uit
van een enigszins revolutionair plan van president Rafael Correa. Hij ambieert ‘socialisme van de 21e eeuw’ voor zijn land en hoopt op tweederde van de stemmen. 1 FOTO: AP
Milieu Rotterdammer wint hoofdprijs
Verdienen aan groen is niet vies De een werkt aan een ‘energie absorberende dansvloer’, de ander vervangt vrachtwagens door trams of stuurt uw wasmachine aan via een energieregulerend kastje. Maar allemaal reduceren ze substantieel het CO2-verbruik, of suggereren dat te doen. Inzet: 500.000 euro. Jens Olde Kalter AMSTERDAM
...
Virgin-tycoon Richard Branson wond er afgelopen zaterdag geen doekjes om: vier Nederlanders onder de vijf finalisten van de Picnic Green Challenge, dat is iets bijzonders. De hoofdprijs reikte Branson uit aan Igor Kluin (34). In onberispelijk Amerikaans presenteerde de Rotterdammer de dag ervoor in de finale zijn ‘Qurrent’. Een ‘local energy network’, waarmee hij de gemiddelde energiehuishouding met 50 procent hoopt te reduceren. Een zogeheten Qbox wordt in alle huishoudens van een deelnemende groep geplaatst en meet en optimaliseert energiestromen. Een op de boxen aangesloten server registreert alle data. Aan de hand daarvan wor-
den grootverbruikers als wasmachines en drogers automatisch ingeschakeld op het economisch en milieutechnisch gunstigste moment. De toepasbaarheid in ieder huishouden overtuigde de jury. Met het prijzengeld gaat Kluin investeren in het eerste proefgebied: een nog nader aan te wijzen wijk in Nederland die binnen twee jaar ‘Qbox-proof’ moet zijn. De Picnic Green Challenge, een door de Postcodeloterij en Picnic georganiseerde wedstrijd tussen groene ondernemers vond plaats op het Westergasterrein in Amsterdam. Deelnemers moeten een duurzame, creatieve maar bovenal haalbare oplossing voor CO2-reductie bedenken. In totaal schreven 439 deelnemers uit vijftig landen zich in. De vijf finalisten worden aangesloten op het netwerk van de organisatie. ‘En dat is minstens zo belangrijk’, zegt finalist Michael Hendriks (32) van City Cargo. Met zijn idee om het vrachtwagenbezoek aan de stad Amsterdam (5000 wagens per dag) te halveren door het gebruik van vrachttrams, wil hij naast het voor de hand liggende milieuvoordeel de Amsterdammer verlossen van verstopte
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
grachten. ‘Als je product goed is, verkoopt het zichzelf.’ Maar het groene product moet ook commerciële potentie hebben. Geld verdienen aan groen. ‘En dat is geen vies woord’, aldus Hendriks. De andere twee Nederlandse finalisten waren Damian O’Sullivan (bedenker dansvloer) en Michel Smit (Sonarlamp). 1
Op elke straathoek staan nu plukjes soldaten. Alleen al in het centrum van Rangoon zijn meer dan duizend militairen op de been. De komst van de speciale VN-gezant Ibrahim Gambari, dit weekend, heeft duidelijk invloed op de aanpak van de demonstraties. Voor zijn komst verliepen de demonstraties steeds hetzelfde. Rond het middaguur deden winkeliers hun deuren dicht en sloten mensen hun luiken. Her en der verschenen de eerste groepjes die leuzen scandeerden en anderen opriepen om mee te doen. Dan kwamen de soldaten, die rondreden in hun jeeps en gepantserde wagens. Ze probeerden de groepjes de pas af te snijden, en bleven dat doen tot er een gevecht ontstond en de demonstratie uiteindelijk werd neergeslagen. Nu Gambari er is, is de aanwezigheid van het leger vele malen groter. De overmacht ontmoedigt de demonstranten echter niet. Opnieuw gingen mensen zaterdag de straat op, dit keer met ongeveer 1.500 mensen. Het leger hield zich in; rukte op, maar schoot niet. ‘Bewust’, zegt een illegale Indiase geldwisselaar. ‘Uit het zicht, in Thandwe, hebben soldaten zater-
dagochtend vroeg nog drie mensen neergeschoten.’ Sinds er eind vorige week een Japanse journalist en 35 anderen om het leven kwamen, heeft de regering de doofpot gesloten. Het internet is platgelegd en een groot deel van de internationale pers is tijdens een razzia in het Tradershotel opgepakt en het land uitgezet. De journalisten die nog wel in Rangoon opereren, waaronder ik, hebben het lastig. Voor de grotere hotels staan taxichauffeurs die namens het regime een oogje houden op de gangen van de buitenlanders. Ook onder het hotelpersoneel zijn informanten. Dit heeft er-
Tussen leger en demonstranten ontvouwde zich een kat-en-muisspel voor gezorgd dat er over de bloedige demonstraties van afgelopen vrijdag bitter weinig in de westerse pers is verschenen. De spanning begon vrijdag aan het eind van de middag op te lopen. Op stoepen en voetgangersbruggen verzamelden zich mensen in gespannen afwachting van wat er zou gaan gebeuren. Taxi’s namen de ‘vluchters’ mee; mensen die niet wilden demonstreren. Er ontvouwde zich een spelletje van kat en muis. Er ontstonden demonstraties, die uit elkaar vielen, en elders weer opnieuw opstonden. Lees verder op pagina 9
Gevraagd vieze Golf
Pathuis
Afscheid nemen doet d altijd l d een beetje b pijn … Toch h is dit d wellicht ll h het h moment om uw trouwe, oude d beestje in te ruilen. Bij Opel willen we iets concreets doen om heel oude, zeer vervuilende auto’s van de weg te halen. En het afscheid voor u wat makkelijker maken … Bij aanschaf van een nieuwe Opel ontvangt u € 2.500,-* Recycle Bonus voor uw oude auto, onder voorwaarde dat we deze auto kunnen laten slopen. Welk merk of model u ook inlevert. Hoe ouder, hoe beter.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Inbraak door dronkenschap Een 53-jarige man is zaterdagavond aangehouden wegens inbraak. De man was zo dronken dat hij het huis van zijn buren met geweld binnenging in de veronderstelling dat het zijn eigen woning was.
U rijdt schoner, veiliger en heel voordelig in een nieuwe Opel met de unieke 50/50 deal. *Bij aanschaf van een Agila of Corsa bedraagt de bonus gegarandeerd € 1.250,-. Kijk op opel.nl voor meer informatie.
4
Nieuws Binnenland
Bul Asielzoekers in de collegebanken
Ook bij slecht nieuws moest ik studeren Ze zijn getalenteerd, ambitieus en net afgestudeerd. Klaar om de arbeidsmarkt op te gaan. Eindelijk, want na jaren wachten hebben Ruzanna, Marjan en Alexander te horen gekregen dat hun toekomst in Nederland ligt, dankzij het generaal pardon. Gisteren gaf UAF, een stichting die vluchtelingen de kans geeft te studeren, een groot feest voor 250 afgestudeerden. Drie verhalen van optimisten, die met hun verblijfsvergunning én diploma de wereld aan kunnen. Tekst: Floor van Dijck Fotografie: Christiaan Krop AMSTERDAM
...
MARJAN GHITI De Iraanse Marjan Ghiti Moghadan (38) was huisarts in Teheran. In 2000 vluchtte ze met haar man naar Nederland. Ze studeerde deze zomer af als basisarts aan de Radboud Universi-
teit in Nijmegen en wil verder studeren om internist te worden. ‘Dit jaar kreeg ik het eerste goede nieuws in zeven jaar. Eindelijk ben ik iemand. Als vluchteling heb je geen rechten. Geen sofinummer, geen bankpasje, je mag niets van jezelf hebben. Het UAF is de enige instantie die ons altijd heeft gesteund. Ik kwam hier als arts maar mijn diploma was niet geldig. Toch vind ik het niet erg dat ik mijn studie opnieuw heb gevolgd. Als je coschappen loopt, leer je zo veel van de Nederlandse samenleving, de taal, de bureaucratie. Ik had wel vaak dat ik dingen al wist die mijn medestudenten niet wisten. Maar ook omgekeerd: ik wist weer niets van computers. Ik vond het wel moeilijk mijn studie met mijn asielprocedure te combineren. Er wordt van je verwacht dat je een normale student bent, maar als asielzoeker ben je niet normaal. Vaak was het emotioneel zwaar. Dan hoor je slecht nieuws, maar toch moet je je weer concentreren op je studie. De vreemdelingenpolitie heeft totaal geen begrip voor studerende vluchtelingen. Die zeiden: ‘Wat je als hobby doet, moet je zelf weten’. De toekomst zie ik positief, maar het is wel verwarrend. Het is alsof je jaren in de gevangenis hebt gezeten. Je maakt plannen voor wat je doet als je vrijkomt, maar als het zover is, kijk je eerst rustig om je heen. Ik wil een beter leven opbouwen. Een huis, een auto, leuke dingen doen met vrienden. Bereiken wat ik had voor ik vertrok. En ik zie ernaar uit om als een
normaal mens naar het buitenland te mogen reizen. Binnen Nederland hebben we veel gereisd. Met de fiets en de tent. Maar nu wil ik meer van de wereld zien. Ik ben wel trots op mezelf, ik zit niet stil. Veel voormalige asielzoekers moeten op nul beginnen. Ik begin gelukkig niet op nul. Nee is bij mij nooit nee.’
Toen ik hoorde van UAF, en dat ik hier kon studeren, pakte ik die kans. Ik koos voor sport- en gezondheidszorgmanagement, omdat ik al een medische achtergrond heb. Het was in de eerste jaren moeilijk. Een vreemde taal en veel jongere medestudenten. Ik moest mijn leefstijl veranderen om me aan te passen aan de groep en mijn studie kostte me veel tijd. Ik heb hard gestudeerd, het was soms zwaar omdat je niet weet wat je te wachten staat. Nu ik mag blijven, heb ik meer vrijheid. Ik kan naar de Postbank voor een rekening, ik kan me legitimeren en werken. Ik heb een baan bij de gemeente. Het is heel positief, ik kan plannen maken, dingen doen. Alles wordt gemakkelijker. In de toekomst zou ik wel voor het NOC/NSF willen werken, met topsporters.’
ALEXANDER OESTINOV Alexander Oestinov (36) komt uit het Russische stadje Socki aan de Zwarte zee. Sinds 1999 is hij in Nederland. Hij is getrouwd, heeft twee dochtertjes en studeerde deze zomer af aan de hbo-opleiding sport, gezondheid en management in Nijmegen. ‘Ik kreeg dit jaar binnen drie maanden mijn bachelordiploma, een verblijfsvergunning en een baan. Drie feestjes achter elkaar. Ik heb ze in een keer gevierd, thuis met Nederlandse vrienden.
RUZANNA MARJANJAN Ruzanna Marjanjan (25) woont in Dokkum en rondde aan de Noorde-
lijke Hogeschool de opleiding management, economie en recht af. Hierna wil ze haar master beginnen. Ruzanna komt uit Azerbeidzjan, is etnisch Armeens, en woont meer dan acht jaar in Nederland. ‘2007 was een heel spannend jaar: ik moest afwachten of het generaal pardon doorging en zat in het laatste jaar van mijn opleiding. De hbostudie was niet moeilijk, maar mijn situatie was dat wel. Ik bleef vaak na de lessen op school om te studeren, zo kon ik rustig werken en op internet, dat hadden we thuis niet. Ik ging elke dag met veel plezier naar school. Ik had een decaan bij wie ik altijd terecht kon. Natuurlijk waren er ook problemen omdat ik geen verblijfsvergunning had. Ik moest mijn studie wijzigen. Ik had een meer internationale specialisatie gekozen, maar daar zat een verplichte stage in het buitenland bij. Ik mocht van mijn school naar Engeland, maar de IND gaf geen toestemming. Ik wil hierna een master marketing en management gaan doen, in deeltijd. Ik liep stage bij een bedrijf en die hebben me drie maanden werk aangeboden. Over vijf jaar heb ik hopelijk een goede baan waar ik met plezier naartoe ga en een leuk gezin. Ik ben UAF heel dankbaar dat ik mocht studeren. Zonder hen zou ik niet zover zijn als ik nu ben met mijn leven en toekomstplannen. Ik studeer met heel veel plezier en als dat niet had gekund, zou dat een nachtmerrie voor me zijn geweest.’ 1
&$'&/#$&+& $$! + +,'&$&*-)&'%&+'!$&)&!&)$&*%&-))& /+.)!"-&.')&00&)!"%+ %!$"'&%'!$& )&#$&+& !&)$& ++#&+!+-''),$*#$&+ &/*%&.)#!&!+,*+)#*%)-&+.+'&/ )!"-&%& & +-)$&&-&*+%'$!"#*)-!)%.!$$&. 0+-)* !$%#&-''),+!+%)#&&!"-'')$ +)'+)&+$*)-!& -)#''((,&+&'#,&+,'(%)($+*&+) +.&&),-!*&'! +)&*+ ,&$&.''#'&/#) +&$* ++'%'&*&+.)#'+,*+)#*-&&&' +)##!&()'1+)+ +,,)$!"##,&+,.''&),!#$!"-&%#&-& ,!!()',+&&!&*+&/'$* ,!")&''!$.&&+.%'!$+$'&!&!&+)&+'&&%&+$!"+$!"# &+$*,.%!$)**&&,.+$''&&,%%)* %&/++&.!"'&/!&*+-)$&!&'&-)%!&)-'')+''), ' +,-)& &#!"#&-'')%)!&')%+!'(...+%'!$&$'...')&&$ +-)!&$!"#)'+ '!$+ )$&*)&)$&
Binnenland Nieuws
5
Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
Kanaleneiland
I
n de Utrechtse wijk Kanaleneiland heerst de anarchie. Marokkaanse straatterroristen hebben de macht, de politie heeft het nakijken. In Kanaleneiland, zeggen Wilders, kranten en de VVD, kijken we onze kwade, islamitische toekomst in het oog. Deze week is er een spoeddebat. Vorige week reed ik erheen in een deelauto van Greenwheels, een voertuig zo rood, opgewekt en milieuvriendelijk dat hij zelfs bij de bestuurder agressie wekte. Vlak voor mij ging een politieauto de wijk in. Een agent stapte uit en rende links een straat in. Ik greenwheelde er achteraan. De agent rende langs huizenblokken, door bosjes en over pleintjes. Na een tijdje kwam de auto er weer bij. De agent stapte in. Moe. Nat. Geen terrorist gezien. Bij het multicultureel koffiecentrum stonden de stoelen op de tafels. De Chinees was gesloten. Ik zag politiebusjes, een bruine auto met agenten in burger, maar geen enkele Marokkaanse straatterrorist. Daarom zette ik koers naar winkelcentrum Kanaleneiland, het centrum van de anarchie. Bij de Bruna zei een dame: ‘Eens in de zoveel jaren is er opeens veel aandacht in de media, maar het is hier
altijd gewoon hetzelfde. Nu lijkt het weer heel erg omdat een cameraploeg is lastiggevallen. Je moet in dat andere winkelcentrum zijn. Daar is het erg.’ Een paar straten verderop stond winkelcentrum Vasco Da Gamma, een rij winkels onder een flat. Uitsluitend Turkse en Marokkaanse winkels. Bij de snackbar zei een man: ‘Je moet bij dat andere winkelcentrum zijn, daar is het erg. Hier is het altijd rustig.’ Om de hoek bij de Turkse bakker stond eindelijk een groep ongeinteresseerde Marokkaanse straatterroristen in gangsta-kleding bijeen. Ik durfde erlangs naar binnen te lopen. Een man schoot weg toen ik hem wat vroeg, zijn vrouw bleef zenuwachtig naar de jongens buiten kijken toen ze zei: ‘Moeilijke jongens, maar ik heb er geen last van hoor.’ Toen gebeurde het. Een straatterrorist kwam binnen. Dreigend stapte hij op me af, loerend vanonder de klep van zijn pet. Ik zette me schrap. ‘Meneer’, zei hij. ‘Is die rode auto van u?’ Hij wees naar een grijze dame op straat. ‘Die mevrouw kan er niet uit.‘ 1
‘Je moet in dat andere winkelcentrum zijn, daar is het erg’
HH
WFH
Pink Ribbon
Recordpoging in strijd tegen borstkanker Ruim vijfhonderd deelnemers vormen op het Museumplein in Amsterdam met roze paraplu’s het logo van Pink Ribbon, de stichting die strijdt tegen borstkanker. De lu-
dieke actie was het begin van de actiemaand. Het is de zesde keer in Nederland dat oktober in het teken staat van borstkanker. 1
Opiniepeiling Coalitie raakt meerderheid kwijt
PVV groter dan PvdA Novum DEN HAAG
...
Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden, zou de PVV van Geert Wilders 24 zetels in de wacht slepen. De PvdA zakt weg naar 21 zetels. Dat concludeert opiniepeiler Maurice de
Gevraagd stinkende Panda Natuurlijk, hij doet het nog prima en u bent nog best tevreden over uw auto. Maar hij is inmiddels toch echt ‘stokoud’ en daardoor minder veilig en meer vervuilend. Misschien is dit toch hét moment om afscheid te nemen. Bij Opel willen we iets concreets doen om oude, zeer vervuilende auto’s van de weg te halen. En het afscheid voor u wat makkelijker maken … Bij aanschaf van een nieuwe Opel ontvangt u € 2.500,-* Recycle Bonus voor uw oude auto, onder voorwaarde dat we deze auto kunnen laten slopen. Welk merk of model u ook inlevert. Hoe ouder, hoe beter.
U rijdt schoner, veiliger en heel voordelig in een nieuwe Opel met de unieke 50/50 deal. *Bij aanschaf van een Agila of Corsa bedraagt de bonus gegarandeerd € 1.250,-. Kijk op opel.nl voor meer informatie.
Hond uit zijn wekelijkse onderzoek. Momenteel heeft de PvdA 33 Kamerzetels en de PVV negen. GroenLinks komt in de laatste opiniepeiling uit op elf zetels: de hoogste ‘score’ in twee jaar. De drie regeringspartijen, CDA, PvdA en ChristenUnie, zijn met 65 zetels hun meerderheid in de Tweede Kamer kwijt. Mocht de onlangs uit de VVD-fractie gewipte Rita Verdonk voor zichzelf beginnen, dan zou zij volgens De Hond 21 zetels halen. Daarmee zou Verdonk, die deze week nog liet weten voorlopig geen eigen beweging op te richten, evenveel stemmen trekken als de PvdA. De PVV zou dan worden gehalveerd en twaalf zetels kwijtraken aan Verdonk. Sinds het aantreden van het vierde kabinet-Balkenende is het vertrouwen in bijna alle fractievoorzitters geslonken. Het vertrouwen in het kabinet en in premier Jan Peter Balkenende (CDA) is een volledig punt gedaald. Geen fractievoorzitter scoort hoger dan een 4,8, terwijl Jan Marijnissen (SP) en André Rouvoet (Chris-
tenUnie) vorig jaar nog een zes haalden. Jacques Tichelaar (PvdA) en Mark Rutte (VVD) halen zelfs bij hun eigen kiezers geen voldoende meer. Allebei krijgen ze een magere 4,2. De populariteit van Alexander Pechtold (D66) stijgt gestaag. Zaterdag haalde De Hond nog uit naar onderzoeksbureau Synovate en actualiteitenprogramma NOVA. De politieke barometer zou er helemaal naast zitten bij stellingen over de electorale steun voor Verdonk. In de politieke barometer staat Verdonk op vijf zetels, waar ze in recente peilingen van De Hond rond de twintig schommelt. De fout die Synovate volgens De Hond maakt is dat ondervraagden spontaan een partij moeten noemen. De opiniepeiler zegt dat veel mensen zich bij deze manier van peilen niet realiseren dat Verdonk een optie is. Ondervraagden zouden juist keuzes voorgelegd moeten krijgen. In 2002 zouden Synovate en NOVA met Pim Fortuyn dezelfde fout hebben gemaakt. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... KORT 111
Aanrijding door trein wordt meisje fataal
Een 16-jarig meisje is zaterdagavond rond 22.30 uur overleden na een aanrijding bij het treinstation in het Brabantse Rijen. Ze liep over een voetgangersoversteekplaats toen ze werd aangereden door een trein. Ze was op slag dood. Uit camerabeelden en getuigenverklaringen is gebleken dat het meisje onder de slagbomen doorliep en de trein vermoedelijk niet heeft zien aankomen, meldde de politie gisteren. Het meisje uit Hoge Zwaluwe liep met een groep jongeren. De groep werd tijdelijk opgevangen op het poli-
tiebureau. De trein, een intercity die van Tilburg naar Den Haag reed, kwam een paar honderd meter na het station tot stilstand. Het treinverkeer werd daarop stilgelegd. 111
Tientallen arrestaties bij grote drugsactie politie
Bij een drugsactie van de politie van de drie Benelux-landen en Frankrijk zijn dit weekeinde 65 mensen opgepakt. Circa 8 kilo softdrugs en ruim 1,7 kilo harddrugs werden in beslag genomen. De controles vonden vooral plaats op de routes Rotterdam-Parijs en Maastricht-Luik-LuxemburgMetz, op wegen, in treinen en in bekende drugspanden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Landelijke Banenmarkt Ruim zeventigduizend bezoekers zijn zaterdag afgekomen op de Landelijke Banenmarkt van het UWV en het CWI, die op bijna honderd plaatsen in Nederland georganiseerd werd.
6
Nieuws Binnenland
Zaak-Holleeder Het is allemaal toeval
Lichtgeraakt en trendsetter Vervolg van pagina 1
...
De afgelopen jaren is De Neus of De Lange, zoals Holleeder ook wordt genoemd, afgeschilderd als de grootste crimineel van Nederland, een monster. Volledig ten onrechte, hebben zijn raadsman Jan-Hein Kuijpers en daarvoor advocaat Bram Moszkowicz altijd betoogd. Tijdens het proces ontkent Holleeder iets met afpersingen of bedreigingen van vastgoedhandelaren te maken te hebben. Hij werpt zich eerder op als de grote bemiddelaar in conflicten. Na zijn tijd in de bak die hij doorbracht voor de ontvoering van biermagnaat Freddy Heineken en diens chauffeur, heeft Holleeder volgens eigen zeggen altijd zo eerlijk mogelijk geprobeerd zijn geld te verdienen. Dat hij de onderbuurman was van George van Kleef en dat hij een vakantieappartement in Spanje had
‘Er is niks veranderd, behalve dat Kees van de kar is gevallen’ naast Kees Houtman, beiden inmiddels geliquideerd, is ‘puur toeval’. Er is nog steeds een vaste kern vrienden die veel met elkaar optrekt, met vrouwen en kinderen naar Spanje op vakantie gaan. ‘Daarin is niks veranderd, behalve dat Kees van de kar is gevallen’, grapte Holleeder tijdens een zitting luguber. Hoe het kan dat drie mensen voor hun gewelddadige dood geheime gesprekken voerden met de politie over de problemen die ze hadden met de verdachte, weet Holleeder niet. Hij houdt vol dat hij geen ruzie met hen had. Na al zijn ontkenningen was het vreemd om vorige week ineens een bekentenis uit zijn mond te horen. Daarbij kwam in een keer zijn licht ontvlambare kant tevoorschijn. Holleeder gaf toe dat hij Ad van Hout, broer van de vermoorde Cor van Hout, een trap heeft verkocht. Het gebeurde in juni 2005 voor de woning van Maike D., Holleeders exvriendin en medeverdachte. Ze was net bevallen van een zoon en Holleeder ging op kraamvisite. Bij aankomst zag hij Ad van Hout staan. ‘Toen ik tweeënhalf uur later weer wegging, stond hij daar nog. Dus ik vroeg Adje wat hij daar stond te doen. Zegt ‘ie dat ‘ie net kwam aanrijden en een ballon-
Willem Holleeder op zijn opgevoerde scooter in Amsterdam.
vaart zou gaan maken. Wat is dat nou voor onzin? Toen heb ik hem een schop gegeven en gezegd: teringlijer, je liegt! Ik heb hem niet mishandeld zoals hij beweert, maar wel een trap gegeven in mijn woede.’ En voor wie het nog niet wist, dat half Amsterdam op een scooter rijdt, is allemaal te danken aan Willem Holleeder. Wie kent niet de foto’s van De Neus op een zwarte scooter? Mensen rond Holleeder, onder wie een aantal medeverdachten, hebben circa twintig Vespa’s gekocht bij Andiamo in de Van Baerlestraat. Volgens het Openbaar Ministerie was hij de beste particuliere klant van de winkel. Holleeder: ‘Ik ben ermee begonnen en nu rijdt iedereen erop. Ik had er twee of drie en liet ze pimpen. Ik had altijd een zwarte met een ander zadeltje. Wij lieten de scooters opvoeren. Misschien een beetje kinderachtig voor een vent van 49, maar dat vonden we leuk. Net als vroeger.’
Holleeders daginvulling had soms weinig om het lijf als je hem zo hoort. ‘Ik sprak nooit wat af. Ik reed de hele dag op mijn scooter. Dan reed ik langs café De Hallen en als daar niks
Europa Eén stem tegen Poetin?
KORT 111
Vrouw zwaargewond door ongeluk met vlot
Bij een ongeluk met een vlot op rivier de Berkel bij het Gelderse Rekken is gisteren een vrouw zwaargewond geraakt. Een aantal van de achttien opvarende meisjes en vrouwen zijn onderkoeld geraakt. Sommigen zijn bij de brandweer opgevangen en zes zijn naar het ziekenhuis gebracht. Het is nog onbekend of er vermisten zijn, laat een woordvoerder van de politie weten. Het ongeluk gebeurde bij een stuw. Het vlot sloeg om voor de stuw waarbij de meisjes en vrouwen te water raakten en twee meter naar bene-
In de zogenoemde bunker in Amsterdam-Osdorp volgen journalisten en belangstellenden de rechtszaak vanachter een glazen wand. De rechters, aanklagers, advocaten en verdachten krijgen dan ook weinig mee van het rumoer en het gelach op de publieke tribune. En dat publiek bestaat uit allerlei pluimage. Soms roeren de familieleden van de slachtoffers zich en reageren direct op de uitspraken van Willem Holleeder en de medeverdachten. Niet dat Holleeder hoort dat hij wordt uitgescholden voor varken en Pinokkio, maar toch. Ook zijn er mensen die in Holleeder een idool zien. Zoals een man uit Veere die al twee keer naar Amsterdam is gekomen. Het liefst zou hij Holleeder een hand geven, maar dat zal niet gaan. Bijna verliefd observeert hij de hoofdverdachte, hij heeft zelfs zijn verrekijker meegenomen om niets te hoeven missen. Het is trouwens een kale bende in die bunker. Het heeft niets weg van een statig gerechtsgebouw. De extra beveiligde rechtbank doet nog het meeste denken aan een kantoorpand uit de jaren zeventig met oud meubilair, vieze vloerbedekking, een koffie- en HH een frisautomaat. Soberder en kaler kun je het je niet voorstellen.
den vielen. De zegsman schat dat de opvarenden tussen de 16 en 25 jaar oud zijn. 111
Slagroom spuiten slaat om in steekpartij
Een spelletje slagroom spuiten is zaterdag in Utrecht uitgelopen op een steekpartij. Daarbij is een 16-jarige meisje naar het ziekenhuis vervoerd. Een groepje bekenden was met elkaar aan het dollen op de Groeneweg in de wijk Lombok. Een 15-jarige jongen uit Utrecht was het op een gegeven moment zat en stak het meisje net boven haar bil. In het ziekenhuis werd de wond gehecht. De jongen is aangehouden en ingesloten voor verhoor.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................
Dutje is funest voor dief www.europa-nu.nl
Anton genoemd, en Sal Meijer in de Scheldestraat moeten een goede klant aan hem hebben gehad. Of de Amsterdamse horeca hem snel terugziet, hangt van de rechtbank af. 1
Het publiek in de bunker
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................
Energie Crisis in
aan was, reed ik naar het Jordaantje. Was daar niks aan, dan reed ik naar het Leidseplein of ik ging een broodje eten. Zo deden we dat.’ Het Buffet in de PC Hooftstraat, door Holleeder
Een Dordtenaar is opgepakt voor diefstal nadat de politie hem in zijn auto had wakker gemaakt. De 34-jarige man wekte argwaan omdat in het voertuig een grote plasmatelevisie lag.
Buitenland Nieuws
7
Soedan Basis Afrikaanse Unie aangevallen
Vredessoldaten gedood in Darfur Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Een aanval van rebellen op een basis van de vredesmacht van de Afrikaanse Unie (AU) in de Soedanese regio Darfur heeft zaterdagavond aan zeker twaalf AU-soldaten het leven gekost. Tientallen soldaten worden nog vermist. Dit heeft de Afrikaanse Unie
gisteren bekendgemaakt. Volgens een woordvoerder van de Unie vielen circa duizend leden van de rebellenbeweging SLA de basis kort na zonsondergang aan. De AUvredesmacht werd niet eerder zo hard aangevallen door rebellen in Darfur. ‘Er is een oorlog gaande tussen de rebellen en de regering en de AU wordt daartussen vermalen’, zei een hoge
officier van de vredesmacht tegen persbureau AP. Rebellen in Darfur stellen zich steeds vijandiger op tegenover de vredesmacht van 7.000 militairen, die ze ervan beschuldigen de kant van de regering te hebben gekozen. De vredesmacht wordt volgend jaar uitgebreid met meer dan 20.000 VN-soldaten en politieagenten. 1
NUMMER NODIG? BEL1820
WWW.BEL1820.NL
Verkiezingen
Oekraïne in spanning Maria Danilova/AP KIEV
...
Roze schoenen
Eerste schooldag in Irak Iraakse schoolmeisjes wandelden gisteren naar school in Sadr City, Bagdad. Voor meer dan vijf miljoen scholieren en studenten is deze week de zomervakantie van drie
maanden voorbij. Volgens het Iraakse Rode Kruis zijn een miljoen kinderen in Irak dit jaar al verhuisd, op de vlucht voor geweld. 1 FOTO: AP
In Oekraïne zijn gisteren vervroegde parlementsverkiezingen gehouden, die een eind moeten maken aan de slepende machtsstrijd tussen president Viktor Joesjtsjenko en premier Viktor Janoekovitsj. Als de peilingen kloppen, wint het blok van Janoekovitsj, maar Joesjtsjenko heeft nieuwe hoop geput uit een verbond dat hij op het laatste moment heeft gesloten met oud-premier Joelia Timosjenko. Een officiële uitslag van de verkiezingen wordt vandaag verwacht. In 2004 vormde de overwinning van Janoekovitsj bij de frauduleus verlopen presidentsverkiezingen de aanleiding tot de Oranjerevolutie. Die opstand leidde tot nieuwe verkiezingen, die werden gewonnen door Joesjtsjenko. Maar bij vorig jaar gehouden parlementsverkiezingen maakte Janoekovitsj, die zich inmiddels als een op het compromis gerichte democraat is gaan presenteren, een indrukwekkende comeback. Hij
werd premier, maar in april van dit jaar ontbond Joesjtsjenko het parlement, naar zijn zeggen omdat Janoekovitsj probeerde alle macht naar zich toe te trekken. Nu verkondigt Janoekovitsj dat zijn aanhangers protesten zullen organiseren ‘zoals de Oranjerevolutie’ als hij de macht niet behoudt. Joesjtsjenko is een groot deel van de populariteit die hij als leider van de Oranjerevolutie verwierf inmiddels weer kwijt. Veel kiezers zijn overgestapt naar Timosjenko, die het gezicht vormde van de Oranjerevolutie en aanvankelijk onder Joesjtsjenko als premier diende, maar na zeven maanden door hem werd ontslagen. Timosjenko heeft gezegd dat een hereniging van het ‘oranje team’ de enige kans is de Oekraïne te hervormen en intregratie in Europa mogelijk te maken. President Joesjtsjenko beschreef een land dat geregeerd zou worden door Janoekovitsj gisteren als ‘valse stabiliteit’ tegenover de verandering die zijn eigen partij zou kunnen brengen. 1
België
Beetje schot in formatie Novum AMSTERDAM
...
De Belgische koning Albert heeft Yves Leterme van de Vlaamse christendemocraten opnieuw gevraagd een centrumrechtse regering te vormen. Volgens het koninklijk paleis zijn de Vlaamse en Waalse christen-democraten en liberalen elkaar de afgelopen vier weken voldoende genaderd om opnieuw een poging te doen samen een regering te vormen. De christen-democraten en de libera-
len, elk opgedeeld in een Vlaamse en een Waalse partij, wonnen bij de verkiezingen in juni de meerderheid van de 150 parlementszetels, maar kwamen er samen niet uit. De betrokken partijen hebben nu omstreden staatshervormingsplannen deels op de lange baan gezet, waardoor er weer wat schot lijkt te zitten in de formatieonderhandelingen. Yves Leterme deed al eerder een formatiepoging maar deze liep op niets uit. Mocht het hem lukken, dan wordt hij ook de nieuwe premier. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT
Alleen de twee Britten bevinden zich nog in het ziekenhuis.
Verdachten bomaanslag Maladiven opgepakt
111
111
De politie heeft gisteren in de Maladiven zeven mannen opgepakt op verdenking van het plegen van een bomaanslag zaterdag waarbij twaalf toeristen gewond raakten. Sommigen van de verdachten werden ingerekend op het vliegveld terwijl ze op het punt stonden het land te verlaten. Naar andere verdachten wordt nog gezocht. Een geïmproviseerde bom explodeerde zaterdag bij de drukke ingang van een park in Male. Twee Britten, acht Chinezen en twee Japanners liepen brandwonden op.
Gevraagd vuil Kadettje
Hamas biedt Israël wapenstilstand
Hamas is bereid tot een wapenstilstand met Israël. Dat heeft de Palestijnse beweging gisteren bekendgemaakt. Een bestand is volgens Hamas alleen mogelijk als het helpt ‘bepaalde doelen voor ons volk te bereiken’, waarmee waarschijnlijk maatregelen worden bedoeld om inwoners van de Gazastrook tegemoet te treden. De Israëlische regeringswoordvoerder David Baker deed het aanbod af als een list van Hamas om tijd te rekken, zodat strijders zich kunnen hergroeperen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Heel veel vegetariërs Vandaag is het, sinds 1977, Wereld Vegetariërdag. De hele maand oktober is zelfs Wereld Vegetariërmaand. Volgens de Amerikaanse vegetariërsbond komen er jaarlijks 1 miljoen vegetariërs bij.
Oude auto’s uto’s vervuilen meer dan nieuwe. Simpelweg omdat nieuwe auto’s voorzien zijn van nieuwe, schonere technologieën, zoals roetfilters en modernere motoren. Misschien dat u toch eens moet overwegen om afscheid te nemen van uw trouwe, oude beestje. Hoe moeilijk dat ook is … Bij Opel willen we iets concreets doen om oude, zeer vervuilende auto’s van de weg te halen. En het afscheid voor u wat makkelijker maken … Bij aanschaf van een nieuwe Opel ontvangt u € 2.500,-* Recycle Bonus voor uw oude auto, onder voorwaarde dat we deze auto kunnen laten slopen. Welk merk of model u ook inlevert. Hoe ouder, hoe beter.
U rijdt schoner, veiliger en heel voordelig in een nieuwe Opel met de unieke 50/50 deal. *Bij aanschaf van een Agila of Corsa bedraagt de bonus gegarandeerd € 1.250,-. Kijk op opel.nl voor meer informatie.
PLC-EVENT zaterdag 6 oktober
BEN JIJ DE PLC-ENGINEER DIE DEZE SYSTEMEN WERKEND KRIJGT? Kom dan naar het Vanderlande PLC-EVENT op zaterdag 6 oktober en maak kennis met het grootste material handling project van Europa op London Heathrow Airport. Schrijf je snel in op www.vanderlande.com/jobs, er is een beperkt aantal plaatsen. Voor meer informatie kun je contact opnemen via telefoonnummer 0413-385288 of een e-mail sturen naar
[email protected]
www.vanderlande.com
Buitenland Nieuws
Ik vraag me af welke rol Ibrahim Gambari in het conflict tussen regering en volk kan spelen. Hij heeft na aankomst gesproken met premier Thain Sein. De generaal bakte ongetwijfeld zoete broodjes. Gisteren ontmoette Gambari in Rangoon oppositieleidster Aung San Suu Kyi, die is overgeplaatst van haar huis naar de Insein-gevangenis. Het is al de derde keer dat de VN-gezant in Birma is om te praten met regering en oppositie. Zonder een VN-resolutie op zak heeft hij echter weinig om mee te onderhandelen. Het enige hoopgevende signaal: invloedrijke bondgenoot China heeft het regime aangespoord de gerezen problemen vreedzaam op te lossen.
Zonder resolutie heeft de VN-gezant weinig om mee te onderhandelen Over de hele wereld demonstreerden gisteren mensen tegen het juntaregime, zo ook deze vrouw in Tokio. AP
Birma Geruchtenmachine draait in Rangoon op volle toeren
Iedereen heeft hier z’n eigen waarheid Vervolg van pagina 3
...
Monniken waren er na de grote arrestatiegolf van dinsdag niet meer te zien. Het waren nu de jongeren die het voortouw namen. Ik liep mee met de demonstranten die probeerden naar de Sule-pagode te marcheren. De groep was intussen aangezwollen tot 2.000 mensen, die van een afstandje werden gadegeslagen door soldaten in legertrucks. De demonstratie had de dynamiek van een kudde gazellen die wordt beslopen door leeuwen. Soms begon er iemand weg te rennen, en renden er anderen mee. Ik merkte dat ik onbewust ook mee ging doen, om later weer terug te komen. De echte durfals gooiden stenen en schreeuwden schimpscheuten naar de soldaten. Westerse gezichten zag ik bijna niet, op twee fotografen na. Een van hen was het incident met zijn Japanse collega niet vergeten en had een doek om zijn hals geslagen waaronder hij zijn camera verborg. Sommige demonstranten droegen witte mond-
kapjes om niet herkend te worden. Alles werd met camera’s vastgelegd door regeringsinformanten. Wie herkend wordt, wordt later van zijn bed gelicht. Het leger en demonstranten cirkelden om elkaar heen, totdat om 15.00 uur die middag de eerste schoten vielen. Waarschuwingsschoten? In de paniek die volgde, rende ik een steegje in en hoorde mitrailleurvuur galmen. De slag was begonnen.
De Birmese soldaten leken nog banger voor mij dan ik voor hen Na afloop van de confrontatie maakte ik een rondje door het centrum. De rust was wedergekeerd, maar het leger was nog altijd prominent aanwezig. Op straat zaten soldaten achter grote rollen prikkeldraad, alsof ze aan het picknicken waren. Onder het
loof van een boom lagen drie militairen achter een zware mitrailleur op een statief. Ik vroeg een van hen of ik verder mocht lopen. Dat mocht. Ze leken nog banger voor mij dan ik voor hen. Het was een onwerkelijk tafereel, dat nog versterkt werd door kogelgaten in de muren en honderden door demonstranten verloren slippers. Later sprak ik met een aantal mensen, en hoorde dat er elders in de stad nog twee demonstraties hadden plaatsgevonden, waarvan eentje in Chinatown. Er zouden ook daar doden zijn gevallen. Van drie verschillende bronnen hoorde ik drie verschillende getallen. Het gemiddelde komt uit op acht doden. Het is voor het eerst sinds 1988 dat de Birmezen zo luid van zich laten horen. Het komt doordat ze niets meer te verliezen hebben. Het land is straatarm, de mensen hebben moeite hun dagelijkse eten op tafel te krijgen. Rangoon, de hoofdstad, ziet er vervallen uit. Huizen en gebouwen vallen van ellende uit elkaar.
Intussen draait de geruchtenmachine in Rangoon op volle toeren. Generaal Than Shwe zou met zijn familie gevlucht zijn naar Singapore, een natie waarmee Birma warme banden onderhoudt. Ook zou er verdeeldheid zijn in het leger. Leden van de 33e divisie zouden woensdag geweigerd hebben om op monniken te schieten. Iedereen heeft hier zijn eigen waarheid. Die van de staatskrant The New Light of Myanmar is doorgaans het minst geloofwaardig. Opvallend is het voorpaginaverhaal ‘Peace loving people of Taung Tha township stage mass rally’. Het blijkt dat in de ‘divisie’ (provincie) Mandalay zesduizend mensen de straat op zijn gegaan die allemaal spontaan op het idee zijn gekomen spandoeken mee te nemen waarop de regering wordt geprezen. Achterop de krant staat in koeienletters: ‘BBC airing sky full of lies’. Daaronder een bericht dat de rust op straat in Rangoon hersteld is. De demonstraties zijn georganiseerd door ‘degene die destructieve daden willen plegen’. Totale rust is er echter nog steeds niet, want ook gisteren werd er op beperkte schaal gedemonstreerd. Tot gewelddadigheden van het leger kwam het echter niet. Een anoniem oppositielid ziet de ontwikkelingen van de laatste dagen met lede ogen aan: ‘Het bezoek van Gambari tast het momentum van de demonstraties aan, zonder dat er een garantie is op een dialoog. Als hij vertrekt zonder onderhandelingsresultaat, zijn we weer terug bij af.’ 1
Marnix Krouwel schrijft uit veiligheidsredenen onder een pseudoniem.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ................................................................................
Dag na demonstratie uitgeroepen tot ‘zwarte dag’
KORT 111
POLITIEGEWELD TEGEN JOURNALISTEN IN PAKISTAN De Pakistaanse politie heeft zich zaterdag tegen journalisten gekeerd die verslag deden van een demonstratie tegen president Pervez Musharraf. In totaal vielen bij de betogingen 64 gewonden, onder wie 31 journalisten en dertien politieagenten. Journalisten riepen gisteren uit tot een ‘zwarte dag’ om uiting te geven aan hun verontwaardiging over de gebeurtenissen een dag eerder.
Evacuatie op Java om mogelijke eruptie Kelud
AP
Op het Indonesische eiland Java werd gisteren de evacuatie voorbereid van circa 24.000 omwonenden van de vulkaan Kelud, die volgens wetenschappers mogelijk op uitbarsten staat. Sensoren op de hellingen van de berg registreerden hogere temperaturen en een verdrievoudiging van de uitstoot van kooldioxide. Rond een toeristisch meer in de buurt van de top is al een groot gebied ontruimd en aangemerkt als gevarenzone. De Kelud is de actiefste vulkaan van Indonesië. De laatste uitbarsting was in 1990. Volgens we-
tenschappers kan de vulkaan nu spoedig uitbarsten, maar is het ook mogelijk dat een eruptie uitblijft. Indonesië ligt in de zogenoemde Pacifische ring van vuur, waarbinnen zich veel aardbevingen en vulkaanuitbarstingen voordoen. 111
Aardverschuiving in Filipijnen eist acht levens
Zeker acht mensen zijn zaterdag in de Filipijnen om het leven gekomen toen twee huizen werden bedolven door een aardverschuiving. Een persoon werd gisteren nog vermist. De aardverschuiving deed zich na zware regenval voor in een bergdorp in de noordelijke provincie Ifugao.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ................................................................................
Theeweetjes
Koffieweetjes
De meeste thee ter wereld komt uit China, India, Kenia, Sri Lanka , Indonesië en Turkije. De meeste theedrinkers wonen in India, China, Rusland, Turkije, Japan en Groot-Brittannië.
De meeste koffie ter wereld komt uit Brazilië, Vietnam, Colombia, Indonesië en Ethiopië. De meeste koffiedrinkers wonen in De Verenigde Staten, Brazilië, Duitsland, Japan en Italië.
9
De BMC Groep verbindt vanuit verbondenheid. Meer dan 1300 professionals hebben hart voor de publieke zaak en zijn doorgaans zelf afkomstig uit overheidsorganisaties, onderwijs- en zorginstellingen. BMC als bureau voor topadvies, verandermanagement en coaching. TMOP als bureau voor interim-management en beleidsadvies. En XOPP als bureau voor toptalent en dynamische ondersteuning. PublicSpirit levert op al deze terreinen haar bijdrage in de werving en selectie. De BMC Groep staat voor versterking van alle schakels in de keten. Omdat iedereen er toe doet.
Interesse? Mail of stuur uw CV, voorzien van een bondige motivatie naar onderstaand adres (afdeling Personeelszaken) van de BMC Groep o.v.v. referentienummer DP-011007 (
[email protected]). Voor meer informatie kunt u terecht op www.bmcgroep.nl.
POSTADRES
T
033 - 496 52 00
BMC Groep
F
033 - 433 55 89
Postbus 40 3830 AA Leusden
www.bmcgroep.nl
[email protected]
Buitenland Nieuws
11
Indonesië Veel rebellen lopen nog met zware wapens rond
Loch Ness
Waar is monster Nessie? Novum/AP AMSTERDAM
...
Het legendarische monster van Loch Ness laat zich steeds minder vaak zien en brengt daarmee de toeristenindustrie in de Schotse Hooglanden in gevaar. Dit jaar claimden slechts twee mensen dat ze ‘Nessie’ zagen; in 2006 waren dat er drie. Een decennium geleden werd Nessie jaarlijks zeker tien keer gespot. Dat heeft de krant de Times zaterdag gemeld. Mikko Takala, een van de oprichters van de Loch Ness Monster Fan Club, spreekt van een potentiële ramp. De fanclub houdt met vier webcams een deel van het meer Loch Ness in de gaten. Het meer is het grootste en diepste in heel GrootBrittannië en is met 230 meter dieper dan de Noordzee. Sinds een vakantievierende chirurg in de jaren dertig een foto ver-
spreidde met daarop – zo denken velen – een monster, is Nessie meer dan vierduizend keer waargenomen. Of hij daadwerkelijk bestaat of niet, Nessie groeide in de loop der jaren uit tot een belangrijke toeristenattractie. Het monster bezorgde de regio jaarlijks naar schatting 8,5 miljoen euro aan inkomsten, aldus de Times. Sommigen denken dat Nessie een tot nu toe onbekende soort is, anderen voelen meer voor de theorie dat het een dinosaurus is, die op de een of andere wijze heeft weten te overleven. Het is verbazingwekkend dat Nessie, in dit tijdperk van digitale camera’s, webcams en videorecorders, niet vaker wordt waargenomen. Adrian Shine, een Nessie-expert, denkt dat het komt doordat mensen tegenwoordig sceptischer staan tegenover onverklaarbare verschijnselen. ‘We leven in een pragmatisch tijdperk.’ 1
Geweld laait op in van tsunami hersteld Atjeh
Nominatie Nobelprijs voor de Vrede
Argentijns hiv-icoon Paul Scheltus BUENOS AIRES
...
De Argentijnse Patricia Prez is genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede. Al meer dan twintig jaar strijdt ze voor de rechten van seropositieve vrouwen. ‘Het voelde alsof ik een emmer koud water over me heen kreeg’, vertelt Patricia Prez (45) over het moment dat ze hoorde dat ze seropositief was. In die tijd werd aids gezien als een dodelijke ziekte, en dat was het feitelijk ook. ‘De ene week zag je iemand in het ziekenhuis en de week erop hoorde je dat hij dood was. Waarom zou het met mij niet ook die kant op gaan?’ Dat was in 1986. Nu, 21 jaar later, is Prez een icoon in de strijd tegen aids. Ze leidt de Latijns-Amerikaanse afdeling van de Internationale Gemeenschap van Vrouwen met hiv/ aids (ICW). Het ICW werd in 1992 in Amsterdam opgericht door een handvol seropositieve vrouwen en vormt nu een wereldwijd netwerk met meer dan zevenduizend leden. ‘In de begindagen van aids leek het vooral een ziekte voor homoseksuelen en drugsverslaafden’, zegt Prez. ‘Vrouwen, als groep, hadden daar niks mee te maken. Autoriteiten dachten voor ons. Niemand vroeg wat wij zelf nodig hadden. En toch zaten wij er middenin en raakten ook wij besmet’, zeg ze. Van de oorspron-
kelijke dertig oprichtsters is Prez een van de vijf die nog in leven is. De uitdagingen voor het ICW, vooral in ontwikkelende landen zoals Argentinië, zijn behoorlijk. De aidsepidemie heeft in veel landen het zorgstelsel doen instorten. Armoede en analfabetisme vormen hoge drempels voor mensen om hun rechten uit te oefenen en om een behandeling te krijgen. ‘Tel daarbij nog de religieuze en culturele barrières op, zoals het machismo’, voegt Prez toe. ‘Vrouwen lopen hier altijd een stap achter, al doen wij ons best dat te verhelpen. Wij willen vrouwen de stem geven die ze binnen deze strijd verdienen.’ Op 12 oktober wordt bekend gemaakt wie de Nobelprijs voor de Vrede wint. 1
Prez: ‘Machismo is een barrière.’
De sharia-politie controleert in Atjeh of vrouwen wel een hoofddoek dragen. ARJAN VAN WESTEN
Inwoners van Atjeh vrezen dat zodra de buitenlandse ontwikkelingswerkers, die na de tsunami van 2004 massaal naar de provincie kwamen, vertrekken, Atjeh opnieuw in een geweldspiraal terechtkomt. Arjan van Westen BANDA ATJEH
...
De Wereldbank constateerde onlangs dat het geweld in de Indonesische provincie Atjeh weer toeneemt. Soldaten van de Beweging Vrij Atjeh (GAM) zijn ondanks de vredesovereenkomst van 2005 niet ontwapend, de verdeeldheid onder de oudstrijders is groot en ze vechten conflicten vaak met wapens uit. Atjeh werd wereldnieuws met kerst 2004. Een zeebeving zorgde voor honderdduizenden doden en verwoestte de infrastructuur van de sinds mensenheugenis opstandige provincie. Voordeel van deze ramp was dat de naar een islamitische provincie strevende GAM tot een vredesovereenkomst met de Indonesische regering kwam. Atjeh is sindsdien vrijwel autonoom en 70 procent van de inkomsten van het aan delfstoffen
rijke gebied blijft in de Indonesische provincie. Onderdeel van de vrede was dat de islamitische wetgeving, de sharia, mocht worden ingevoerd. Een eigen wetgeving is uniek voor een provincie in Indonesië. Als tegenprestatie moesten de GAM-soldaten de wapens inleveren. De Wereldbank stelt dat de vrede broos is. Veel rebellen lopen nog met zware wapens rond. De maanden juni en juli waren volgens de Wereldbank de gewelddadigste sinds de vredesovereenkomst van twee jaar geleden. In juni vonden twaalf mensen door geweld de dood. Opvallend was een granaataanval op het huis van een nieuw gekozen bestuurder die beloofde de corruptie te beëindigen. Cijfers over augustus en september zijn nog niet vrijgegeven maar duidelijk is dat het geweld doorgaat. Trucks zijn de afgelopen weken regelmatig met zware wapens overvallen. Vermoed wordt dat achter deze goed georganiseerde overvallen oudstrijders van de GAM zitten. De reïntegratie van GAM-strijders is voor MercyCorps, een Amerikaanse ontwikkelingsorganisatie, speerpunt bij de wederopbouw van Atjeh. Veel
strijders zijn, legt Mark Ferdig directeur MercyCorps Atjeh uit, gewend aan guerrillaleven in de jungle. Het integreren van deze soldaten in de burgermaatschappij noemt Ferdig een moeizaam proces want de wil om een baan te zoeken, ontbreekt vaak. De GAM-soldaten zijn daarnaast vrouwonvriendelijk. ‘Polygamie en verkrachtingen zijn zeker onder oudstrijders hier in Atjeh een groot probleem’, aldus Sri Wahyuni, een ontwikkelingswerker uit Jakarta die opkomt voor de rechten van vrouwen. Zorgwekkend noemt Wahyuni ook de sharia-politie. Deze controleert of vrouwen wel de hoofddoek dragen en pakt jongeren op die niet volgens streng islamitische regels leven. De laatste maanden komt de ‘polisi sharia’ ook in actie tegen nietislamitische ontwikkelingswerkers. Een Italiaan is het land uitgezet nadat de politie hem in zijn huis had betrapt met zijn Atjeese maîtresse. Een tweede geval dat eveneens de lokale kranten haalde, betrof een Scandinavische die in een auto met haar minnaar de liefde bedreef. Ook zij moest van de sharia-politie naar huis. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Nuttig mediacircus
D FRANS
VERHAGEN
e manier waarop Amerikanen hun president kiezen, is voor veel buitenstaanders ondoorgrondelijk en bizar. Toch is dit rare systeem zo gek nog niet. Al die debatten, voorverkiezingen, caucuses en mediaoptredens, dat eindeloze handenschudden en baby’s knuffelen in obscure staten als Iowa en New Hampshire is wel degelijk functioneel. Het werkt. Neem Hillary Clinton. Veel Amerikanen wisten precies wat ze aan haar hadden. Je was voor of tegen haar. Nu
zijn mensen bereid nog eens goed naar haar te luisteren. De campagne dwingt Clinton met plannen te komen, haar Irak-stem in de Senaat te verdedigen. Ze moet toespraken houden, debatteren en inderdaad, baby’s knuffelen en handen schudden. Ze moet organiseren, geld lospraten en steun verwerven. En verdraaid, ze blijkt dat allemaal behoorlijk goed te doen. Clinton kan de uitdaging van het verkiezingscircus aan en laat zien dat ze de capaciteiten heeft om president te zijn. Het systeem werkt ook voor Barack
Obama. Een jaar geleden was hij relatief onbekend: een nieuwbakken zwarte senator, met twee boeken en een mooie conventietoespraak op zijn conto. Nu is hij de meest serieuze uitdager van Clinton, de hoop voor de toekomst. Het verkiezingsproces stelt hem in staat zichzelf te profileren en dwingt hem, soms op pijnlijke manier, ervaring op te doen. Clinton en Obama halen het beste in elkaar naar boven. So far, so good. Ook bij de Republikeinen vindt een schifting plaats. Senator John McCain, de eerste frontrunner, zag zijn campagne door het ijs zakken. Te duur, te slecht georganiseerd, te veel hengelen naar christelijk rechts. Moet die man
president worden? Mitt Romney moet zien om te gaan met zijn mormoonse geloof dat veel Amerikanen wantrouwen. En de huidige frontrunner Rudolph Giuliani? Laten we blij zijn dat dit lange proces de sterke én vooral ook de zwakke punten van kandidaten blootlegt. Krijg je zo de beste president? Dat weet je nooit. De briljantste politicus in een halve eeuw, Bill Clinton, leverde geen briljant presidentschap op. Waar het om gaat, is dat de Amerikaanse kiezer straks weet wat voor vlees hij in de kuip heeft. Dat doet de campagne. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Schroevendief
Het weer
Rule Britannia
Een man uit een Berlijnse schroevenfabriek heeft twee jaar lang elke dag duizenden schroeven uit de schroevenfabriek waar hij werkte gestolen. Hij verkocht de schroeven via internet.
Rangoon, 30ºC/25ºC, onweer Istanbul, 23ºC/18ºC, bewolkt New York, 22ºC/15ºC, zonnig
Vandaag vieren drie landen ter wereld hun onafhankelijkheid van Groot-Brittannië. Cyprus en Nigeria werden 1 oktober 1960 onafhankelijk, Tuvalu werd het vandaag in 1979.
12
Nieuws Economie
Oppergoeroe Oud-Fed voorzitter in Amsterdam
Greenspan vermaakt bankiers Als een echte ster kwam Alan Greenspan een uur te laat in het Amsterdamse Concertgebouw. De oud-Fed-voorzitter is niet meer de belangrijkste financiële man op aarde, maar heeft zijn status van oppergoeroe nog lang niet verloren. Mathijs Rotteveel AMSTERDAM
...
Alan Greenspan is het praten niet verleerd. HERMAN VAN HEUSDEN
Vragen over de huizenmarkt, kredietcrisis of de inflatie? Alan Greenspan beantwoordde ze zaterdag allemaal voor een geschatte 100.000 dollar per uur. De oud-Fed-voorzitter verdiende in de bijna twintig jaar als belangrijkste financiële man van de Verenigde Staten – en eigenlijk dus van de wereld – circa 180.000 dollar per jaar. Ook kreeg hij een voorschot van 8,5 miljoen dollar voor zijn boek The age of turbulence. Oppergoeroe Greenspan werd naar Nederland gehaald door uitgever Graham Publishing, onderne-
mersclub 29/9 en bankverzekeraar ING. Als het aantal vragen per partij een indicatie vormt voor wat deze partij aan zijn komst heeft bijgedragen, was ING de grootfinancier van het optreden. Greenspan mag inmiddels de tachtig zijn gepasseerd, hij is nog steeds niet verleerd hoe je lang kan praten zonder echt antwoord te geven. Oud-ING topman Aad Jacobs werd er zaterdag weer eens mee geconfronteerd. ‘Meneer Greenspan, twaalf jaar geleden hebben we elkaar ontmoet op een bankencongres in het Amerikaanse Bail. Ik had van mijn collega’s begrepen dat de Fedvoorzitter nog belangrijker is dan de paus en daarom durfde ik u toen niets te vragen. Nu zijn we allebei met pensioen en kunnen we eindelijk vrijuit praten. Ik vroeg mij af: u hebt een heel dik boek geschreven, maar er staat niets in over de wisselkoers van de dollar, terwijl de munt duidelijk in de problemen zit. Waarom niet?’
Greenspan: ‘Toen ik nog voorzitter van de Fed was, hadden we toegang tot alle mogelijke wereldwijde financiële data. Daarbij had ik de beschikking over de slimste economen en rekenaars. Ze konden de dollarkoers ongeveer even goed voorspellen als de uitkomst van een spelletje kop of munt.’ De oud-Fed-voorzitter moest wel toegeven dat banken valutahandelaren in dienst hebben die wél weten waar de koers van de dollar heen gaat. ‘In een drukbezette tradingroom met valutahandelaren vroeg ik het verantwoordelijke hoofd of de jongens die daar zaten in het verleden de dollarkoers goed hadden voorspeld. Toen hij bevestigend antwoordde, kon ik niet anders dan concluderen dat hij de afgelopen tijd heel veel mensen ontslagen had. Want zo gaat dat: de jongens die ernaast zitten, gaan eruit. De overigen mogen blijven.’ 1
pakkingen. Het Nederlandse Arcadis is sterk op gebied van bodemsanering én waterhuishouding.’
biobrandstoffen. Biobrandstof uit cellulose (plantenresten) is een veelbelovend alternatief voor benzine. Het kenmerkt de gedrevenheid en de vindingrijkheid van de sector. Twee voorbeelden van duurzame energiebedrijven zijn Ersol, een producent van zonnecellen. Een sterke groeier met een redelijke beurswaardering en Clipper Wind. Dat is een producent van windturbines; klein maar sterk groeiend’, aldus de fondsmanager. 1
Beurs Beurs vandaag Technologie en milieu ineen
Groene hoogstandjes Water, lucht, aarde en vuur: niet alleen een filosofisch thema, maar ook het basisprincipe van manager Ad Schellen van het Ohra Milieu Technologie fonds. Het gaat hem nog voor de wind ook. AMSTERDAM
...
Enerzijds kan men milieuvriendelijk en duurzaam beleggen in bedrijven die schoon produceren of zuivere producten maken, anderzijds natuurlijk ook in ondernemingen die juist technologische oplossingen bieden voor bestaande rommel en vervuiling. Wie kan daar beter over oordelen dan Ad Schellen, de manager van het Ohra Milieu Technologiefonds. Zijn fonds doet het al jaren uitstekend. In 2007
staat er al +27,5% op zijn conto, de AEX deed 9,2%.
Water Schellen: ‘Een groeimarkt is de bewerking van zee- tot drinkwater. Producenten van ontziltinginstallaties zien hun omzet stijgen door de vraag vanuit onder andere het MiddenOosten en China. Ik denk ook aan ondernemingen die technieken bieden om afvalwater te zuiveren. Het Amerikaanse Instituform is marktleider op gebied van sleufloze reparatie van rioleringen. In veel landen vormt lekkage een groot probleem en in de komende decennia wordt veel geïnvesteerd in herstel.’
Lucht ‘Schone lucht is natuurlijk ook een
hot item’, vervolgt de fondsbeheerder. ‘Niet voor niets ontwikkelen ondernemingen wereldwijd manieren om kolen schoner te maken en CO2 na verbranding op te vangen en op te slaan. Horiba is een Japanse producent van apparatuur voor het meten van luchtverontreiniging en het analyseren van de uitstoot van benzinemotoren en Sino-Environment, een bedrijf uit Singapore, levert technologieën voor de zuivering van lucht en bodem.’
Aarde ‘Binnen het element aarde is milieuefficiënte afvalverwerking een belangrijk thema. Steeds meer bedrijven richten zich ook op de bron van de vervuiling. Bijvoorbeeld door de productie van bio-afbreekbare ver-
Vuur ‘Energie, het vuur, is met afstand het omvangrijkste segment binnen de sector. Zo richten producenten van zonnecellen zich op kostenreductie om deze concurrerend te maken met elektriciteit uit fossiele brandstoffen. Voor mijn fonds kijk ik ook naar de ontwikkelingen op het gebied van
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ASML onderuit?! 111
Schrik vandaag niet als uw naar uw aandelen ASML kijkt, want de koers krijgt op beursopening een stevige knauw van in theorie zo’n 9%. Het fonds gaat vandaag ex-dividend à 2,04 euro en dat hakt er flink in op een slotkoers vrijdag van 23,25 euro. Omdat het bedrijf dit geld uitkeert, wordt het eenvoudigweg zelf minder waard, vandaar. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: DE IDEALE PORTEFEUILLE 111
Hoe zou u nu de portfolio van de ‘gemiddelde’ particuliere belegger inrichten? Ofwel, wat is de procentuele verdeling tussen aandelen, obligaties, vastgoed en cash? Tijdshorizon is zeg maar tien jaar, doel is om de inflatie en spaarrente te verslaan. De bulk moet daarom risicomijdend zijn. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
100-leeftijd
Obligaties
Aandelen
CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS):
JOOP BRESSER (FONDSMANAGER DELTA LLOYD):
MICHIEL PEKELHARING (SENIOR EDITOR IEX):
111
111
111
‘Er zijn een paar simpele methodes. Bijvoorbeeld eenderde onroerend goed, eenderde obligaties en eenderde aandelen. Check wel ieder jaar of die drie niet te veel uit de pas lopen, want dan moet u opnieuw door drieën delen. Een andere bekende methode is: aandelen = 100 - leeftijd. Deze methode wordt veel in de VS toegepast.’ 1
‘De ideale portefeuille voor een particulier bestaat niet. Ieder heeft een ander risicoprofiel en daarom een andere mix. Voor de korte termijn (een à twee jaar) verdienen meer obligaties van goede debiteuren en juiste kwaliteit de voorkeur. Anders blijft u maar hopen op betere tijden, die nog lang op zich laten wachten.’ 1
‘In het verleden is het zelden voorgekomen dat het aandelenrendement over een willekeurige periode van tien jaar lager lag dan de spaarrente. Hoewel het nooit zonder risico is, kan ik er niet omheen om de portfolio in het huidige economische klimaat volledig in te richten met (wereldwijd gespreide) aandelen.’ 1
Economie Nieuws
Spyker Raceavontuur veroorzaakte financieel bloedbad
Formule 1-droom voorbij Het beursgenoteerde Spyker wordt opgesplitst. Het bedrijf doet onder grote financiële druk zijn Formule 1-raceteam van de hand. Management en commissarissen spreken van een ‘crisissituatie’.
Internetbank
Goede tijden voor ING Direct Edward Deiters AMSTERDAM
...
Eric Smit ZEEWOLDE
...
Het sprookje is uit. Sportwagenfabrikant Spykercars uit Zeewolde gaat geen geschiedenis schrijven in de grootste kijksport op aarde, de Formule 1. Afgelopen zaterdag stemden de aandeelhouders van Spyker in met de verkoop van het raceteam. De eigenaren van het bedrijf hadden feitelijk geen keuze. Niet verkopen zal volgens de directie van de autoproducent vrijwel zeker de ondergang van Spyker tot gevolg hebben. Grootaandeelhouder Jan Mol en zijn enige zoon Michiel zullen samen met de Indiase miljardair Vijay Mallya 88 miljoen euro voor het team op tafel leggen. Het bedrijf zal daarmee de belangrijkste schulden aflossen, waaronder een deel van het aankoopbedrag van 15 miljoen dollar die eigenlijk gisteren aan de vorige eigenaar Midland betaald had moeten worden. De ironie wil dat het raceteam van Spyker aan de andere kant van de aarde een eerste succes boekte. In Japan behaalde coureur Adrian Sutil met een achtste plaats zijn eerste grandprixsucces. De verbeterde wagen waarin Spyker de laatste maanden veel geld investeerde, bleek tot goede prestaties in staat. De grote investeringen in de wagen en de zwaar tegenvallende inkomsten bij het raceteam, waren echter ook de belangrijkste redenen voor de aanhoudende ‘cash drain’ bij het team, die per kwartaal zes miljoen euro bedraagt. Bij het autoproducerende deel van Spyker staan de zaken
13
De stekker gaat uit het Formule 1-team van Spyker, hier nog actief in Spa-Francorchamps vorige maand. AP
er al niet veel beter voor. Het afgelopen halfjaar leed de fabriek een verlies van 5,4 miljoen euro waarmee het totale verlies voor Spyker in die periode op 30 miljoen uitkwam. ‘Spyker kan zich geen Formule 1team veroorloven’, was dan ook de onvermijdelijke conclusie van CEO ad interim Hans Hugenholtz. Met enig leedwezen moest presidentcommissaris Hessel Lindenbergh toegeven dat daarmee de ‘sceptici gelijk hadden gekregen’. Hugenholtz en Lindenbergh gingen tijdens de bijzondere aandeelhoudersvergadering dieper in op de uiterst zorgelijke situatie bij Spyker. Zonder omwegen spraken de bestuurders van een ‘crisissituatie’ die
behalve door de tegenvallende inkomsten en kostenoverschrijdingen ook door de aanhoudende negatieve publiciteit zou zijn veroorzaakt. Het meest desastreus was de aandacht voor de perikelen met leverancier Karmann. Volgens Hugenholtz zou het uitlekken van vertrouwelijke correspondentie het bedrijf miljoenen hebben gekost. In april onthulde De Telegraaf een brief waaruit bleek dat de Duitse carrosseriebouwer een openstaande rekening had en direct geld opeiste. Vanaf dat moment zegden leveranciers en masse hun vertrouwen op. ‘In plaats van zestig dagen krediet moesten we ineens vooruit gaan betalen’, sprak Hugenholtz.
Tijdens de koffiepauze deed voormalig CEO Victor Muller een opmerkelijke uitspraak over het uitlekken van de correspondentie met Karmann. ‘We weten wie de brief (naar De Telegraaf red.) heeft gestuurd’. Of die wetenschap consequenties zal opleveren voor de verzender van de brief wilde hij niet zeggen. Met de verkoop van het raceteam, die de komende dagen afgerond zal worden, hoopt Spyker zich uit de fatale neergaande spiraal te kunnen draaien. Met een aangescherpt businessplan zal het management zich vervolgens vol goede moed op de zeer noodzakelijke herfinanciering van het bedrijf gaan storten. Hugenholtz: ‘Spykercars heeft een toekomst’. 1
In Nederland is de naam nog niet overbekend, toch is ING Direct ‘s werelds grootste internetbank. De internetbank van ING telt 14 miljoen euro neer voor de deposito’s en klanten van NetBank in Amerika. NetBank, opgericht in 1996, is de oudste internetbank in de Verenigde Staten met zowel particuliere als zakelijke klanten. Het gaat in totaal om 1,4 miljard euro aan deposito’s en 104.000 nieuwe klanten. De transactie is inmiddels goedgekeurd door de Federal Deposit Insurance Corporation. ‘De overname van de klanten van NetBank maakt onderdeel uit van de doelstelling van ING Direct om het bereik onder de Amerikanen te vergroten’, aldus Arkadi Kuhlmann, CEO bij ING Direct. ‘We rekenen op een naadloze overgang van de klanten van NetBank naar ING Direct’, zo voegt Kuhlmann toe. Klanten doen hun transacties bij ING Direct via internet, maar kunnen ook terecht bij een zogenoemd ING Direct Café. Zowel voor een lunch als voor financieel advies. Eind juni opende het bedrijf in Chicago zijn nieuwste café. De bank heeft al cafés in New York, Philadelphia, Los Angeles, Wilmington (Delaware) en sinds afgelopen week in Parijs. Meer internet en minder kantoren is de toekomst van ING. ING trekt in de tweede helft van dit jaar 65 miljoen euro uit om de positie van deze tak te versterken. Eerder liet ING weten de internetbank eind 2007 te gaan introduceren in Japan. Daarmee is de bank actief in tien landen. De internetbank behaalde in het tweede kwartaal een operationele winst van 571 miljoen euro. 1
?f\m\\c`bm\i[`\e^XXka\e`bjXXe% Fd^\b\\i[eXkllic`abn\c% 7bj_`Zb[ka$>[jIWbWh_iaecfWibWWjp_[d^e[]e[Z`[^[jZe[j"][bZ][ifhea[d$ Ef_dj[hc[Z_W_h$dbmehZ`[Xb_`$E\^[XX[h_]$
9i\`eXZ_k\i[\Y\k\i\YXe\e%
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Vier redenen om te beleggen in.... Het buitenland (II)
MARK
LEENARDS
I
n februari dit jaar adviseerde ik u om vooral buiten Nederland te beleggen. U heeft dan immers een ruimere keuze en bovendien groeit de Nederlandse economie niet zo hard als die van veel opkomende landen en zijn de meeste Nederlandse aandelen inmiddels niet zo goedkoop meer. Ten slotte is er steeds meer informatie beschikbaar over buitenlandse bedrijven. Ondanks deze vier redenen zie ik beleggers en journalisten nog dagelijks praten over Hagemeijer, TomTom en Crucell, vergetend wat voor moois er nog meer op de wereld is te vinden. Speciaal voor hen nog vier redenen om toch eens over de landsgrenzen te kijken.
Minder overnames
De afgelopen jaren waren Nederlandse beursgenoteerde bedrijven gewilde prooien voor buitenlandse concurrenten. Alleen dit jaar al werd de overname aangekondigd van drie bedrijven uit de AEX: ABN Amro, Numico en Rodamco; samen goed voor meer dan 100 miljard euro aan beurswaarde. De vette premies die overnemende partijen hebben betaald droeg voor meer dan 5% (!) bij aan het rendement van de AEX index dit jaar. Die cadeautjes kunnen nationalistische beleggers binnenkort wel vergeten. Door de problemen op de kredietmarkt worden grote overnames steeds lastiger. Als de economische groei ook nog eens terugloopt, kan het overnamecircus wel eens vroegtijdig eindigen.
Volatiliteit
Ondanks die cadeautjes in de vorm van overnamepremies behoren de AEX index en indices voor kleinere Nederlandse aandelen tot de meest volatiele (beweeglijke) en dus risicovolle graadmeters van het Westen. In de periode 2000 – 2002 leverde de vaderlandse index al veel meer in dan gemiddeld, maar ook in recente beurscorrecties verging het de AEX slecht. Zo verloor de index vanaf het hoogtepunt in juli tot het dieptepunt in augustus meer dan 13%. De Dow Jones index daalde 8% in die periode. Beide indices stegen in de afgelopen twee jaar echter even hard.
Verhandelbaarheid
Het aantal aandelen op de Nederlandse beurzen is niet alleen beperkt, veel aandelen zijn ook nog eens slecht verhandelbaar. Daar heeft u als particulier wellicht niet zoveel last van, maar als de correctie op de beurzen zich voortzet, willen veel beleggingsfondsen
met omvangrijke vermogens opeens allemaal tegelijk uit deze aandelen. Het gevolg is instortende koersen. Om dit te voorkomen heeft u twee mogelijkheden: of beleggen in de 27 nog niet overgenomen aandelen uit de AEX, of in de ruim 5.000 goed verhandelbare fondsen in het buitenland.
Globale glorie
Zelfs als u heilig gelooft in de kracht van puur Nederlandse bedrijven zijn er in het buitenland kansen te vinden. Op de Amerikaanse beurs zijn diverse interessante Nederlandse bedrijven genoteerd. Een voorbeeld daarvan is AerCap, een leasemaatschappij voor vliegtuigen. Binnenkort zal ik wat dieper ingaan op dit aandeel. 1 Het door Mark Leenards beheerde SBS Global Equity Fund bezit aandelen AerCap Holdings N.V.
14
Cultuur
Popmuziek Schatrijke rocker terug aan het politieke front
Springsteen is de oorlog zat Bruce Springsteen & The E Street Band speelden vrijdag in de ontbijtshow van de Amerikaanse tv-zender ABC. Als er nog misverstanden waren over het politieke gehalte van zijn cd Magic, die vandaag uitkomt, zijn die nu de wereld uit. Job de Wit AMSTERDAM
...
Terwijl het intro al was ingezet, en er voor de zender dus moeilijk iets te censureren viel, kondigde Springsteen het nummer Livin’ in the Future aan. ‘Eigenlijk gaat dit lied over wat er nu gebeurt’, vertelde hij de miljoenen kijkers van Good Morning America. ‘De typisch Amerikaanse dingen waar we zo van houden, van cheeseburgers tot de kustlijn van New Jersey, hebben de afgelopen zes jaar gezelschap gekregen van zaken als illegale afluisterpraktijken, kiezersbedrog, de verwaarlozing van New Orleans en zijn inwoners, een aanval op de grondwet en het verlies van onze beste mannen en vrouwen in een tragische oorlog.’ Waarna saxofonist Clarence Clemons aan een song begon die je meteen als een ouderwetse Bruce Springsteen-kraker kon typeren. Tegenover het tijdschrift Rolling Stone had Springsteen-manager John Landau het album Magic eerder deze zomer nog afgeschilderd als een overwegend apolitiek album. Misschien dat hij geen slapende conservatieve krachten wakker wilde maken, want de nieuwe Springsteen is alles behal-
$ & ) #&
The Boss vorig jaar in Amsterdam in actie.
ve apolitiek. De schatrijke rocker mag zich nog graag identificeren met de gewone man en vrouw, de hardwerkende Amerikanen die al dertig jaar zijn songs bevolken. Waar hij zich tijdens de hoogtijdagen van het album Born in the U.S.A.
PETER PAKVIS/HOLLANDSE HOOGTE
(1984) nog weigerde in te laten met de Amerikaanse presidentsverkiezingen (zowel de Republikeinen als de Democraten waren uit op Springsteens steun), schaarde de zanger zich in 2004 vierkant achter kandidaat John Kerry. Sindsdien heeft Spring-
steen twee albums uitgebracht: het akoestische Devils & Dust en, eerder dit jaar, een eerbetoon aan de linkse folkzanger Pete Seeger. Magic is Springsteens eerste album in vijf jaar met The E Street Band, de muzikanten die hem in vrijwel al zijn
gloriedagen hebben begeleid. Naast Livin’ in the Future staan er zeker drie andere songs op (You’ll Be Comin’ Down, Girls in Their Summer Clothes en I’ll Work For Your Love) die je zonder meer als Classic Brooce kan bestempelen. De van sixtiesproducer Phil Spector afgeleide wall of sound, de in lokale details vertelde menselijke drama’s, de scheurende saxofoon; ze zijn er in 2007 allemaal weer. Springsteens desillusie met de bewindsjaren van Bush junior wordt nergens explicieter dan de vraag ‘Who’ll be the last to die for a mistake?’, gesteld in het refrein van Last to Die. De oorlog in Irak drukt op het gemoed, het sprankje hoop dat zijn werk zo vaak kenmerkte, is ver te zoeken: ‘We just stack the bodies outside the door.’ De Bruce Springsteen van Magic is als een reiziger die bij thuiskomst zijn eigen land, zijn stad, zijn buurt niet meer herkent. De wereld is niet meer wat hij geweest is. Ik weet ook niet meer waar het nu naartoe moet, lijkt hij keer op keer te zingen. ‘It’s gonna be a long walk home.’ De magie uit het titelnummer is de slinksheid waarmee de Amerikanen zijn beetgenomen. Met een nieuw verkiezingsjaar in aantocht heeft The Boss zich muzikaal in zijn meest populistische jasje gehesen en weer een ‘ouderwetse’ Bruce Springsteen-plaat gemaakt. Maar dan wel een zonder illusies over de politiek van de VS. 1
%## &(%$
!$' #!%$#'#$
#$% #%$'!
&$ # !
#& #%$$%$ #"&% $#'#$(!# "&# $#$+%## &(%$, ' #& %* !$' #!% Vriendengedoe Yvonne Keuls Verschijnt in november.
$#'#$'!!##!"#$%& %##&
(
$
%#!%$#'#$ %
1.-
#$$ !!( % ! * %## &(%$*%!! ! $ !#% $! (##%##(# & %!" '!!# #
Zusjes Kristien Hemmerechts Verschijnt in oktober.
Ook daarom is Bruna de beste boekwinkel voor leesliefhebbers.
#%$#%#+,*&$#%%' &%!!#$% !" !!* &$%%$% $%!%#%&' %
Iemand anders Arnon Grunberg Verschijnt in december.
Cultuur
15
Expo De seventies zijn niet meer wat ze geweest zijn
De wereld onder de schrootjesplafonds De jaren zeventig staan centraal in twee tentoonstellingen, in Den Bosch en Nijmegen. Willen de echte jaren zeventig opstaan? Arjan Terpstra AMSTERDAM
...
Het Noordbrabants Museum in Den Bosch pakt groots uit met de tentoonstelling Wauw! Nederland in de jaren ’70. Na het succesvolle Knus, een tentoonstelling over de jaren vijftig, lag het voor de hand opnieuw een Nederlands decennium als onderwerp te kiezen. Geschiedenis doet het goed in Nederland, als het maar niet te moeilijk wordt, zich niet voor 1940 afspeelt, niet over de grenzen kijkt en niet te veel over maatschappelijke vraagstukken gaat. De markt voor nostalgie bloeit als nooit tevoren en tegen het ‘ik had vroeger ook zo’n jurk’-gevoel kan geen kunstwerk op. Knus trok 167.000 mensen, a million flies cannot be wrong, en dus is een jaren ’70-show een goed idee voor een reprise. Wauw! biedt zeker waar voor je geld. Er zijn nagebouwde kamerinterieurs met schrootjesplafonds, paarse muren en een boekenkast van gasbetonnen stenen-met-planken. We zien hippiekostuums en laarzen met kleurrijke blokhakken. Er zijn rijen oranje platenspelers, groene broodroosters en bruine telefoons met draaischijf. In samenwerking met het digitaal geschiedeniskanaal van de
VPRO zijn tientallen televisiefragmenten te zien die het seventiesgevoel verder aanwakkeren. Fred Oster met de caviarace, Nederland Muziekland, Den Uyl over Van Agt (‘een mysticus in de politiek’), alles in korte clipjes gesneden, klaar om het geheugenspelletje voor 30+ aan te jagen. Voor je het weet, krijgt de nostalgie greep op je, en is Wauw! voor je gevoel een Hele Leuke Tentoonstelling. Door het prettige visuele bombardement en het zelfbevlekkende element van constante herkenning vergeet je bijna te zien wat voor jaren zeventig hier eigenlijk worden geschetst. Waar is de toenemende polarisatie in de maatschappij? Waar zijn de radicaliserende krakers, hippies, Molukkers, communisten, pacifisten? Waar is de Koude Oorlog? Waar zijn de resten van de Verzuiling? Antwoord: opgesloten in dezelfde videoclipjes, summier opgeschreven op de drukke behangetjes of uitgestald in wat obligate vitrinekasten met voor de leek nietszeggende verzamelingen pamfletten. Communistisch protest bij het Molukse, krakersactivisme bij dat van lesbiennes. Brongersma’s beruchte publieke verdediging van pedofilie in een televisie-soundbite van twintig seconden, zonder context. De geschiedenis wordt zo van de angel beroofd door een gebrek aan ruimte. Natuurlijk, ook de opmars van toekomstige rommelmarktspullen
Tegen het ‘ik had vroeger ook zo’n jurk’-gevoel kan geen kunstwerk op. Nostalgie bloeit als nooit tevoren.
hoort bij de jaren zeventig. Probleem met Wauw! is dat alles wordt genoemd, getoond, en dat in de resulterende oranje-bruine wolk weinig indruk wordt gemaakt met thema’s die niet met één emblematisch plaatje zijn af te doen. Wat dat betreft, perken de collega’s van de Valkhof in Nijmegen het thema een stuk beter af. Daar loopt de tentoonstelling ‘70’s in Nijmegen.
Tien krejatieve aksiejaren’. Een hommage aan de linkse scene in die stad in die tijd, compleet met gefilmde interviews met mensen van toen. Een tentoonstelling die in alle nuances laat zien dat de jaren zeventig niet alleen maar Wauw! waren, maar ook een tijd van rauw maatschappelijk verzet. Een tijd van polarisatie op politiek en sociaal vlak, van onverdraagzaamheid jegens mensen uit ‘het an-
Classic Express Klassiek voor kinderen
Een McDonald’s onder de concertzalen Erlijne Runia HAARLEM
...
Ongeveer vijftien bedrijven hebben eraan meegewerkt: een uitschuifbare oplegger, van binnen voorzien van acht microfoontjes en 24 luidsprekers. Samen zorgen die voor een elektrische akoestiek die de luisteraar het gevoel geeft zich in een immense concertzaal te bevinden. Vandaag wordt de vrachtwagen officieel in gebruik genomen door minister Plasterk (Cultuur), en doet de truck verschillende basisscholen aan om kin-
deren in contact te brengen met klassieke muziek. Die combinatie is niet nieuw. Nederland telt ruim twintig jeugdorkesten en muziekles behoort tot het curriculum. Toch vond initiatiefnemer Jochem van Eeghen, directeur van het Prinses Christina Concours, dat niet genoeg. Muziekles is saai, klassiek is voor mietjes en pas als je drumt, ben je echt cool. Hij wil kinderen bijbrengen waarom dat niet zo is. Geen kennismaking met belegen musici in een tochtige gymzaal op een ontstemde piano, maar met concourswinnaars
die soms maar een paar jaar ouder zijn dan de kinderen zelf, in een goede akoestiek. Zo ontstond de Classic Express: de McDonald’s onder de Concertzalen, waar je na drie kwartier weer buiten staat. Uit onderzoek blijkt dat kinderen eten in een Mac-verpakking lekkerder vinden dan hetzelfde eten op een saai wit bord, en ook hier zorgt de verpakking voor een hoop extra lol en bezieling. Een filmpje in de klas zorgt voor een eerste kennismaking. Bij binnenkomst in de oplegger moeten schoenen uit, slofjes aan, en kunnen kinde-
ren neerploffen op een van de verplaatsbare zitelementen. Tijdens de perspresentatie opent presentatrice Daria van den Bercken met de vooraf ingestudeerde compositie: kinderen mogen klappen, stampen en schreeuwen. Dan begint het concertje met Valentina Toth (13), die met haar vier jaar pianoles Liszt en Schumann ten gehore brengt. Elk stuk wordt ingeleid en achteraf mogen kinderen vragen stellen. Ook worden ze via kleine opdrachtjes uitgenodigd om extra goed naar de muziek te luisteren en mee te denken.
dere kamp’. Woningnood! Atoomdreiging! Studentenprotest! Vernieuwingstheologie! Maoïsme! Indertijd o zo relevant voor al die mensen in hippiekostuums. 1 Wauw! Nederland in de jaren ’70. Noordbrabants Museum, Den Bosch t/m 27 januari; 70’s in Nijmegen. Tien krejatieve aksiejaren. Museum het Valkhof Nijmegen t/m 6 januari.
‘Welk verhaaltje vonden jullie dat ik speelde?’, vraagt Timo Tromp (17) wanneer hij de laatste noten van een Milhaud-compositie voor klarinet heeft geblazen. Een meisje steekt verlegen haar vinger op: ‘Roodkapje?’ De afstand tussen musicus en publiek is minder dan een meter. Dat is lekker knus, maar ook een nadeel: een hoestend kind klinkt even luid als het instrument. ‘Ze fluisterden wel veel af en toe’, vindt Valentina. Toch vind ze het leuk om haar bezieling over te brengen op andere kinderen. Dat lukte in ieder geval bij Iris: ‘Ik wilde hiervoor ook al piano spelen, maar nu ga ik het mijn vader nog een keer vragen!’ En na afloop verdringen de kinderen elkaar om de Classic Express slofjes, die ze mogen houden, van een handtekening te laten voorzien.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
RECENSIE | TONEEL
VRIENDSCHAP VAN VROEGER Robbert van Heuven
...
Henry is een succesvolle kunstschilder, maar Henry ziet het niet meer zitten. Zijn vriendin is weg en schilderen lukt niet meer. Als hij er een eind aan wil maken, staat opeens zijn beste schildervriend Jozef van twintig jaar geleden voor de deur. En die blijkt een nog veel rottiger leven te hebben. Bovendien herinnert zijn
meegekomen dochter Lisa Henry aan de pas overleden vrouw van Jozef, met wie Henry jarenlang stiekem een relatie had. Peter Blok en Mark Rietman, twee van Nederlands beste acteurs, zetten in Ik ben weg van Het Toneel Speelt de verbitterde Jozef en de melancholieke Henry krachtig neer. Los van een paar mooie momenten is de voorstelling echter een nogal saaie herhaling van zetten waarin Jozef Henry telkens verwijt zo succesvol te zijn. Dat déjà-vu gevoel bij de toeschouwer en het ontbreken van verdere ontwikkelingen in het verhaal gaan uiteindelijk ten koste van de spanning.
Oordeel: gaan (want wel prachtig gespeeld)
RECENSIE | TONEEL
EEN ONWAARDIGE THUISREIS VOOR EEN PRACHTIG PAND Robbert van Heuven
...
Een herhaling van zetten. D. VAN MEER
Een nieuw huis inwijden met een nieuwe toneeltekst, genaamd Thuisreis. Dat klinkt als een frisse start. De door Alexandra Koch geregisseerde tekst van dichteres Judith Herzberg is dan ook de eerste voorstelling van het Nationale Toneel in zijn nieuwe theatergebouw. De voorstelling over een verstoorde moeder-dochterrelatie
spreekt nauwelijks tot de verbeelding. Zoiets hebben wel al eerder en beter gezien. Ook de acteurs lijken nauwelijks bereid er met gepassioneerd spel meer van te maken. Wendell Jaspers is de enige die nog wel enige inspiratie uit haar rol weet te putten. Het prachtige nieuwe pand had eigenlijk een waardiger begin verdiend. Oordeel: niet gaan
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
CD Golden Earring (1)
CD Golden Earring (2)
CD Golden Earring (3)
De bandleden van de Haagse rockformatie Golden Earring komen met een nieuwe cd. De eerste nummers liggen al op de plank.
‘Het is bij ons hollen of stilstaan. En momenteel hollen we’, aldus Earring-drummer Cesar Zuiderwijk.
Het laatste studioalbum van de Hagenaars, Millbrook USA, dateert alweer van vier jaar geleden. De 59-jarige Zuiderwijk heeft nog geen idee wanneer de plaat in de winkel ligt.
16
Lifestyle
Tokyo Game Show Vrouwen rukken op
Mannenmonopolie in gamewereld is voorbij Op de Tokyo Game Show, de grootste gamebeurs ter wereld, waren uiteraard de nieuwste spellen te zien. Ook bleek dat het mannenmonopolie op games ten einde loopt. David Nieborg TOKYO
...
18e editie
Donna Summer OMD Macy Gray Di-rect Roby Lakatos Il Novecento Fine Fleur John Miles
Een uur reizen met de metro vanuit het centrum liggen de hallen van de Makuhari Messe, waar traditiegetrouw de Tokyo Game Show plaatsvindt. De toestromende mensenmassa bestaat uit tienduizenden Japanners die, zoals dat gebruikelijk is in de Aziatische metropool, rustig in een lange colonne van het metrostation naar de beurs lopen. Ook voor westerse gamers is de Game Show interessant. Want als er iets pijnlijk duidelijk wordt in Tokio, is dat Japan nog steeds mijlen voorloopt op het Westen voor wat het oppakken van innovatieve technologie betreft. Betalen met een mobiel is geen probleem en digitale televisie op diezelfde mobiel ook niet. Van een oudere Japanner die Engels leert op een Nintendo DS kijkt niemand op. In de technologiewijk Akihabara is
alles te krijgen wat de afgelopen decennia aan game hard- en software is uitgekomen. Arcadehallen in Tokio zijn geen suffe, uitgestorven plekken waar voor veel geld verouderde spellen gespeeld kunnen worden, maar hippe plekken waar de Japanse jeugd gezien wil worden. Dat geldt, anders dan in Europa, ook voor vrouwen. Waar in het Westen gamen voornamelijk een aangelegenheid van jonge mannen is, is de aanwezigheid van Japanse meisjes niet te missen als ze met zijn vieren tegen elkaar in racesimulatoren zitten of muziekspellen spelen. Hoewel mannen in de meerderheid zijn, zijn vrouwelijke bezoekers geen bezienswaardigheid, zoals bijvoorbeeld onlangs in Leipzig. De Tokyo Game Show laat goed zien dat concurrentie vooruitgang betekent in de vorm van een brede en groeiende bibliotheek met kleine innovatieve spellen en grotere genregames. De Amerikanen hebben moeite Japanners te overtuigen van de kracht van de Xbox 360. De Playstation 3 daarentegen is ook in Japan prijzig en er zijn nog te weinig games om de prijs te rechtvaardigen. Het gevolg van deze strijd is in het voordeel van elke gamer.
Een aantal stereotypen geldt nog steeds. Japanse jongens houden vooral van zogenoemde hack-andslash actiespellen met een historische inslag, denk aan Devil May Cry 4, terwijl zijn westerse tegenhanger liever een uur in de rij staat voor het schietspel Halo 3. Als het gaat om het doorbreken van stereotypen, dan springt de Kids Corner nog het meest in het oog. In een hoek van de enorme hal is een speciale ruimte ter grootte van een voetbalveld ingericht voor de allerkleinsten. Kinderen van drie tot tien jaar staan gedwee in de rij te wachten om te spelen. De herrie die af en toe kortstondig oplaait komt van de stand van uitgever Bandai Games, waar op een klein podium het Nintendo Wii spel Family Trainer Athletic World te spelen is. Er is een speciale mat aangesloten op de Wii, en het doel van het spel is om die op te rennen en op het juiste moment te springen. De Japanse kinderen kijken ademloos toe wanneer een leeftijdsgenoot een poging waagt. Ook veel vrouwen wagen zich op de mat én boeken succes. Ook op dit vlak is de Japanse voorsprong niet te stuiten. 1
Op de Tokyo Game Show is een hoek ingericht voor de allerkleinsten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
Lois Maxwell vertolkte Moneypenny veertien keer
MONEYPENNY OP 80-JARIGE LEEFTIJD OVERLEDEN Lois Maxwell is overleden. De actrice, bekend van haar rol als Miss Moneypenny in de James Bond-films, overleed zaterdagavond op 80-jarige leeftijd in een ziekenhuis in Australië. Dat heeft een woordvoerder van het ziekenhuis in Fremantle bevestigd tegenover de BBC. Miss Moneypenny is de secretaresse van M, de baas van James Bond in de films over de geheim agent. Hoewel het nooit tot een relatie kwam, flirtten agent 007 en de secretaresse
15 NOV t/m 25 2007
van
Ahoy Rotterdam
Kaarten: E 20 t/m E 42,50 (excl. servicekosten) bij Ticket Service via de grotere postkantoren, VVV’s, GWK’s, Free Record Shop, 0900-300.1250*, www.ticketservice.nl, de bekende voorverkoopadressen en kassa Ahoy of via Tele Ticket Service 0900-45.000.45*, www.teleticketservice.com *E 0,45 pm.
www.notp.com
film na film. Maxwell was van 1969 tot en met 1985 in veertien Bondfilms te zien, waaronder The spy who loved me en A view to kill. Ze speelde verder onder meer in Lolita en That Hagen girl, waarvoor ze een Golden Globe kreeg. Maxwell was goed bevriend met James Bond-vertolker Roger Moore. De 79-jarige acteur, die te zien was in zeven Bond-films, verklaarde tegenover de BBC ‘geschokt’ te zijn door de dood van Maxwell.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................
Chans mening (1)
Chans mening (2)
Jackie Chan is geen fan van de Rush Hour-trilogie, de films die hem zijn Amerikaanse doorbraak bezorgden. Dat schrijft de Chinese actieheld op zijn weblog.
‘Ik vond de actiescènes niets. En ik begreep de Amerikaanse humor niet.’
Service
17
De Maeslant- en Hartelkering was zaterdag enige tijd gesloten. In een half uur tijd sloten de enorme deuren de Nieuwe Waterweg af. Rijkswaterstaat wilde controleren of alles nog wel functioneert. Pas gisterochtend ging de kering weer open. De scheepvaart, op de hoogte van de controle, was al die tijd gestremd, maar dat leverde geen problemen op. GOOS VAN DER VEEN/HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
ARGUS
Soldaat van Oranje overleden
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................ Een half uur lang mocht ik mijn mening geven. Wat vindt u van dit, hoe ervaart u dat. En daarna uw hartelijke dank. Zo wordt het natuurlijk nooit iets. Beschavingen bloeien bij de gratie van sociale cohesie. En sociale cohesie, zo stelde ook de WRR al jaren terug, valt of staat bij betrokkenheid. Toch doet u met die betrokkenheid nagenoeg niets. U vraagt naar een hoogopgeleide mening, maar gaat voorbij aan het academische idee. Waarom de enquête daarom niet op één punt aangepast? Na afloop zou u eenvoudig tot een resumé kunnen komen, gevolgd door een universitaire essayvraag: wat denkt u zélf dat de oplossing is voor het probleem? Zo betrekt u én academici bij de stad én bouwt u aan een database vol goede initiatieven. Het is maar een idee.
ACADEMISCH ENQUÊTEREN Geachte prof. dr. Sako Musterd, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam,
HPFEJEFF OBBS TUVVSIFU EFJKTLBTU
© 2007 - René Leisink
Vanochtend vond ik uw brief op de mat, en ik heb ‘m nog op het kokos uitgelezen. Het was geen vrolijke brief. In groot Amsterdam ‘dreigt het gevaar dat afgestudeerden de regio verlaten’. U vroeg mij, academische stedeling, om hulp. Door een online enquête in te vullen, kon ik het tij helpen keren. Een collegiale vraag en daarom met genoegen beantwoord. You had me by hello. Amsterdam, zo stelt u, wordt bedreigd. Gehaast, getergd en normloos zal het ons spoedig vergaan als de Romeinen. Maar er is hoop. Wanneer hoogopgeleiden voor de stad behouden blijven, maakt Mokum nog een kans. Hoe wij ‘behouden’ kunnen blijven, onderzoekt u met een passieve enquête.
Vriendelijke groet, Ferdinand Beltman
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteur Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
In het noorden na mist ruimte voor wat zon en de hele dag droog. In het zuiden toenemende bewolking en vanmiddag regen. Matige oostenwind. Temperaturen oplopend naar 15 of 16 graden in het noorden. In het zuiden wordt het ondanks bewolking en regen een graadje zachter.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
In het zuiden kan in de vroege ochtend nog wat regen vallen. Daarna is en blijft het overal droog met wolken in het zuiden en wederom meer ruimte voor de zon in het noorden. Er waait een matige oostenwind en het wordt opnieuw een graad of 17.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 1 oktober
hoogste max. temp.: 24,1ºC in 1908 laagste min. temp.: 1,2ºC in 1988
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Half bewolkt Zwaar bewolkt Regen Regen
16˚C 16˚C 17˚C 16˚C
18
TV-Gids
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:01 17:06 17:12 17:16 17:22 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
17.00 Hopla Milla en haar papa Ik zie... Hoe maak je cornflakes? De post Sesamstraat PvdA EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Ingang Oost
20.00 20:00 20:30 21:10
NOS Journaal Radar Spoorloos
22.00 22:05 23:00 23:55
Nederland 2 17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55
17.00 NOS Journaal Schepper & co MAX & Loretta That’s the question Man bijt hond Toen was geluk heel gewoon Clubvan100.nl
20.00 20:25 21:00 21:49
Netwerk Tegenlicht: Terug naar Turkije CDA
22.00 22:00 22:15 22:50 23:50 00:15
Flikken Maastricht Pauw & Witteman NOS Journaal
Nederland 3
NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag NCRV Dokument: Dun Cinema.nl: Nederlands Film Festival 2007 NPS Dans: Drie duetten Radius/ Ebbelaar
17:00 17:05 17:15 17:20 17:48 18:00 18:25 18:45 19:00 19:22 19:30
17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:30
Goede tijden, slechte tijden Crime Scene Investigation Shark
22.00 Holland Sport Mooi! Weer De Leeuw: The day after
22.00 22:30 22:55 23:00 23:25 00:00
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Z@ppverhalen Walter Krijg toch allemaal de kolere AVRO Smartkidz SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal De wereld draait door
20.00 20:25 21:30
RTL 4
22:25 22:50 23:00 23:05 00:00
16:45 17:40 18:25 18:55 19:25
Dr. Phil Jensen! Flodder The nanny De Gouden Kooi
20.00 19:55 20:30 21:30
PostcodeLoterij: Deal or no deal From Alaska with love Hoe word ik een New Yorkse vrouw?
22.00 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Boulevard
22:00 22:30 23:15 23:45 00:15
Way of life Jensen! De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal The king of Queens
NOS Sportjournaal NOS Journaal De nieuwste show Koefnoen De wereld draait door
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 17:00 17:45 18:00 18:55 19:50
RTL Z Nieuws Who’s next The A-Team Law & order De Pfaffs
20.00 20:30
Wesley Snipes week: The Marksman
22.00 22:15 23:15 00:15 00:16
Net 5
17.00
De politie op je hielen! European Poker Tour Dortmund Teleshop 7 TVkoopjes
17:05 18:05 19:00 19:25
The flying doctors Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie
20.00 19:55 20:30
Trauma centrum Meet the Fockers
22.00 22:30 22:55 23:00 23:25 00:25
Veronica
17.00 17:15 18:05 19:00
17.00 The O.C Charmed McLeod’s daughters
20.00 20:00 20:30 21:30
Sex and the city Ugly Betty De co-assistent
22.00 Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Gevangen & Gevaarlijk Moordzaken
22:05 23:00 23:30 00:00
Men in trees Friends The class Law & Order
17:00 17:20 17:35 18:00 18:10 19:00 19:30
Shuriken School Yin Yang Yo Kim Possible Politieachtervolgingen Two and a half men Friends Spin city
17:00 17:30 18:20 19:10
Seinfeld NCIS Numb3rs
22.00
20.00 20:00 20:30 21:25
22.00 22:25 23:10 00:05
RTL 8
17.00
Traveler Lost Veronica poker: Premier League
Everybody loves Raymond Ally McBeal Dr. Phil Oprah Winfrey show
20.00 20:00 20:30 21:30 22:30 23:20 23:50 00:15 00:25 00:30 01:00 01:01 02:00
Een plek onder de zon Gooische vrouwen Expeditie Robinson As the world turns The nanny 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Een plek onder de zon Teleshop 8 Boysatnight The Hotspot
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 17:05 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40 21:30
Het weer Thuis De grote oversteek Het leven zoals het is: Spoedgevallen
22.00 22:00 22:50 23:11 23:12 23:15 23:40 00:05
De slimste mens ter wereld Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer Studio 1 De rode loper Man bijt hond
17:05 17:30 17:45 17:55 18:05 18:15 18:30 18:45 19:10 19:35 19:45
Terzake CANVAS Europalia Europa Satellite sky Cooking in the danger zone
22.00 22:05 22:55 23:00
BBC 2
17.00 Doug in het Disney festival Zoé Kezako Go IV Spring Karrewiet Spring En daarmee basta! Lockie Leonard Girls in love Karrewiet Space goofs
20.00 20:00 20:00 20:45 20:50 21:35
BBC 1
Hotel Babylon Europalia Europa Ray Mears’ extreme survival
17:10 17:25 17:35 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30
17.00 Skunk fu Thumb wrestling Lizzie McGuire The Sarah Jane adventures Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht
20.00 20:00 20:30 21:00 21:30
The One show Street doctor EastEnders Panorama
22.00 22:00 23:00 23:25 23:35 00:15 00:55
BBC World
Murphy’s law Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Movie connections Inside sport The Andromeda strain
16:45 17:30 18:15 19:00 19:30
17.00 Flog it! Ready steady cook The weakest link Eggheads Nature’s calendar
20.00 20:00 20:30 21:00 21:30
James May’s 20th century Mastermind University challenge Nigella express
22.00 22:00 23:00 23:30 00:15 00:20 00:50
This world: Inside a shari’ah court Kath and Kim Newsnight Weerbericht Today at conference Midnight’s grandchildren
17:30 18:00 19:30 19:45
Click World news today World business report Sport today
20.00 20:00 21:30
World news today Fast track
22.00 22:30 23:15 23:45 00:30 00:45
HARDtalk World business report Sport today Ieder heel uur World News, Asia today World business report
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15 21:45
Tagesschau Die Frau vom Checkpoint Charlie Die Frau vom Checkpoint Charlie - Die Dokumentation
22.00 22:30 22:58 23:00 00:15 00:35 01:05
17:00 17:15 17:45 18:00 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO 5113 heute Weerbericht WISO
20.00 20:15 21:45
Der Fernsehfilm der Woche: Der Mörder meines Vaters heute-journal
22:12 22:15 23:50 00:05
18:30 19:00
Weerbericht Im Schatten der Wälder heute nacht Das kleine Fernsehspiel: Falscher Bekenner
A 4x4 is born A chopper is born How do they do it?: Air-to-air refuelling/Ski slopes/Car production Stunt junkies: Wing suit base jump Mythbusters: Diet coke and mentos
20.00 20:00 21:00
22.00 Tagesthemen Das Wetter im Ersten Beckmann Nachtmagazin Krömer - Die internationale Show Haie und kleine Fische
17:00 17:30 18:00
World’s toughest jobs: Killer bee removal Deadliest catch
22.00 22:00 23:00 00:00 01:00 01:55
National Geographic
17.00
Dirty jobs: Alligator farmer Rides: Time capsule Mega builders: Spanning the Harlem - New York city I shouldn’t be alive: Into the heart of darkness Zero hour: SAS - Mission impossible
17:00 17:30 18:00 19:00
AAp & Co Let’s get inventin Earth investigated: The big freeze Seconds from disaster: Crash of the Concorde
20.00 20:00 20:30 21:30 22:30
01:00 02:00 03:00 04:00
17:00 18:00 18:45 19:00 19:30
Voetbal: WK vrouwen Eurogoals Gooooal! WATTS Snooker hall of frame
20.00 Mad labs Megastructures: Hawaii super ferry History’s conspiracies: Hunt for Hitler The living weapon
22.00 23:30 00:00
Eurosport
17.00
I didn’t know that Seconds from disaster: The Hindenburg History’s conspiracies: Hunt for Hitler The living weapon Earth investigated: Moon mysteries investigated Hunter hunted: Shark invasion
20:30 21:00
Sterkste man Fight club
22.00 22:00 00:00 00:45 01:00
Fightclub Eurogoals Gooooal! Eurosport buzz
Puzzel met De Pers 1
ZWEEDS RAADSEL: snijgerei
Noorse godheid
religieus
tijdperk
huiduitslag
3
2
3
4
5
6
omslaan v.h. zeil plaats in Frankrijk
7
CRYPTOGRAM 1
deel van het hoofd
OPLOSSINGEN VAN VRIJDAG
2
3
4
9
bezwaren
bergpas
10
strijkinstrument catastrofe
vast
7
8
4
schel
2
5 6
indianentent waterrijk land
stonde rivier in Rusland
lekkernij
11
7 plaats in Zweden bijbelse figuur
HORIZONTAAL: 1. Hij gaat langer mee dan de eendagsvlieg (8); 4. Gangverlichting (8); 6. Arena voor biljarters (4); 8. Weerzin tegen een lezing (7); 9. Dat is een eskader waaraan een deel ontbreekt (4); 10. Akelig vuil meisje? (8); 11. Dicht signaal (8).
bijwoord grondtoon
1 rivier in Portugal
plaats in de Ardennen
6
VERTICAAL: 1. Soort landtong? (6); 2. Stoot aan het hoofd van een danspartij (6); 3. Ierse hond uit Azië (7); 5. Opname van een doorgang? (7); 6. Geen vreemde wetenschap (6); 7. In het duister erg onzeker (6).
pas
5
OPTISCHE ILLUSIE
SUMBRERO®
12
8
17 9
9
11
17
16
8
9
6
5
4
23
15
SUDOKU 7
1
6
8
2
SUDOKU 5
8
8 5 7 4 3 2 9 1 6
6 3 9 8 7 1 5 4 2
1 2 4 9 6 5 8 3 7
7 9 6 2 5 4 1 8 3
5 4 1 3 8 6 7 2 9
3 8 2 1 9 7 6 5 4
9 6 8 5 4 3 2 7 1
2 7 3 6 1 8 4 9 5
4 1 5 7 2 9 3 6 8
3 5 2 8 1 7 9 6 4
8 7 9 4 6 3 1 2 5
1 6 4 2 5 9 7 8 3
5 4 1 6 7 2 3 9 8
2 9 8 5 3 4 6 1 7
6 3 7 9 8 1 5 4 2
9 8 5 3 2 6 4 7 1
4 1 3 7 9 8 2 5 6
7 2 6 1 4 5 8 3 9
2 9 4 8 Mikado willekeurig 5 en 7, daarna 5 7 9-3-1-6-4-8-10-2 3 1 6
1 5 7 6 9 3 2 8 4
6 8 3 4 1 2 5 9 7
8 7 9 5 4 1 6 3 2
4 2 1 3 7 6 8 5 9
3 6 5 2 8 9 4 7 1
5 1 8 9 2 4 7 6 3
9 3 2 7 6 5 1 4 8
7 4 6 1 3 8 9 2 5
2
4
4
5
1
8
2
6
4
8
3
9
3 7
5
4
4
9
8
4
3
4
2
9
16
7
5 6
7
22
13
1
6 2
2
6 3
9
9
KAKURO®
1 1
Kakuro® van vrijdag
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 1 3 1 3 driehoekjes de som van cijfers 2 7 2 1 van 1 tot en met 9, die hori1 6 4 5 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge8 9 2 1 vuld. De Sumbrero® links is 2 1 4 7 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van vrijdag de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 1 2 7 moeten worden ingevuld. De 0 9 5 7 doet helemaal niet mee. Per 2 9 6 som mag elk cijfer maar één 8 1 8 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
11
11
30 16
20
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Schalken; 4. persprijs; 6. kruk; 8. amoreel; 9. tong; 10. wijkkrant; 11. steuntje. VERTICAAL: 1. Septet; 2. afslag; 3. karbouw; 5. sterkte; 6. klaren; 7. kantje. Zweeds -e-o-g-tplannetje -els-naam aga-aal-s -a-indomintekenen -tater-do hip-rÿmer -eel-kaam HOLDING
Kakuro® & Sumbrero®
Welk patroon, A, B of C, komt terug in de stropdas?
SUDOKU
19
7
6
9
3
4
3 6
4 13
5 4 9 8
2
8
7
3
8
5
2
2
1 3
7
1
9 4
3 4
1
7 9
4
8
1
5
3
8
3
4
1
6
2
7 2
7
4
3
7
9
6
1
8
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Uw foto in de krant?
LEZERS
Onbehulpzaam Ingrid Bilardie-de Boer
Naast de lezerscolumn die De Pers dagelijks plaatst, verschijnt op de plek van de IJskast vanaf medio volgende week de lezersfoto. Wij verzinnen een wekelijks wisselend thema, u maakt een foto. De mooiste foto’s worden geplaatst. Het thema van volgende week is: wakker wordende Pers-lezers. Camera op het nachtkastje dus en opsturen die foto!
[email protected]
[email protected]
COLUMN
...
Boeiende e-mail in de mailbox van een kennis: ‘Ik ben advocaat en ik ken de wet. Dit is echt. Stuur deze mail door en je ontvangt 245 euro van Bill Gates voor iedere mail die doorgestuurd wordt.’ ‘Tjonge, dwaalt die onzin nog steeds rond op het net?’, reageer ik. Ze twijfelt. Doorsturen kan toch geen kwaad? En stel je voor. Geld! Maar ik schud mijn hoofd. Ik geloof geen moment dat Bill Gates zijn geld gaat verdelen en ga zo’n malle mail echt niet doorsturen. Ze blijft twijfelen en ik schiet in de lach. ‘Je hebt gelijk. Ik ben een echte nikswiller. Ik wil geen zwarte bankbiljetten bleken en ik wil geen geld beta-
len om mijn hoofdprijs in de warriewarrie loterij te innen. Ik wil ook niets betalen aan zielige weeskindjes die met hun laatste krachten een e-mailbericht van zes A4’ tjes tikken en – ik ben echt heel erg hard en gemeen – ik geef ook niets om sneue straathonden. Alle arme mensen met een internetverbinding moeten hun miljoenenerfenis zelf maar ophalen in het buitenland en ik betaal niet de vlucht van een doodzieke moeder die een operatie moet ondergaan in Verwegistan. Ik wil ook niemand helpen om geld van de regering te stelen, zelfs niet als ze daarmee een of andere onderdrukkend regime kunnen ondermijnen en het milieu interesseert me geen ene donder. Ik koop dus geen lappen regenwoud in landen met prachtige na-
men als Boemlabesie en Halodagdag. Zelfs viruswaarschuwingen stuur ik niet door, aan niemand. Want dan druk ik zelf op ‘verzenden aan iedereen’ in plaats van dat aan de robot of worm die een beetje virusprogrammeur in zijn spamberichtjes kan bouwen over te laten. Die handeling kost me veel te veel energie, ik begin er niet aan. Ja, ik ben echt heel erg onbehulpzaam.’ Hoe moet dat nu met mij? Mijn karma trek ik gelukkig weer een beetje recht met het mede vullen van collectebussen en het uitdelen van normale porties vriendelijkheid aan mijn medemensen. Slaap ik toch nog een beetje ’s nachts. 1
20
Sport
Formule 1 Eerste punt voor Spyker
Eindzege is kwestie van tijd voor Hamilton Lucas Benschop AMSTERDAM
...
Gebrselassie vliegt in Berlijn naar wereldrecord Haile Gebrselassie heeft in Berlijn het wereldrecord op de marathon met 29 seconden verbeterd. De nieuwe toptijd van de 34-jarige Ethiopiër is 2.04.26. Het oude record stond op naam van de Keniaan Paul Tergat. Vooral tijdens de laatste tien kilometer, toen hij het zonder hulp van de ingehuurde hazen moest doen, zette de Ethiopiër aan voor de enorme hap uit het oude wereldrecord. ‘Vraag me niet hoe het met me gaat’, hijgde een lachende Gebrselassie na de finish. ‘Dit is heel speciaal, heel spectaculair.’ 1 AP
Lewis Hamilton lijkt het wereldkampioenschap Formule 1 definitief naar zich toe te hebben getrokken. Hij won gisteren met overmacht de door regen geteisterde Grand Prix van Japan. Teamgenoot Fernando Alonso bezweek onder de druk. Tijdens de Grand Prix op het circuit nabij de vulkaan Fuji was Alonso geen schim van de coureur die hem twee wereldtitels en negentien Grand Prix-overwinningen bezorgde. De dubieuze rol van Alonso in het geruchtmakende spionageschandaal en zijn uiterst slechte verhouding met teambaas Ron Dennis en teamgenoot Hamilton lijken hun weerslag te hebben op zijn prestaties. Uitgerekend hij had de meeste moeite met de slechte weersomstandigheden, terwijl de Spanjaard eerder dit jaar nog op indrukwekkende wijze zegevierde tijdens de regenrace op de Nürburgring. Alonso kwalificeerde zich als tweede, maar viel na zijn eerste pitstop ver terug. In zijn opmars naar voren maakte hij een aantal foutjes. Uiteindelijk belandde hij in de bandenstapels, waarmee hij vrijwel zeker zijn wereldtitelaspiraties in rook zag opgaan. Even leek de Grand Prix in Japan op
een farce uit te lopen. Het circuit werd geteisterd door regen en de wedstrijdleiding vond de baan te nat om van start te kunnen gaan. Door het opgeworpen water door de wagens zou het zicht onacceptabel slecht zijn. Racefans moeten zich gedurende de veertig minuten dat de coureurs achter de safety car reden hebben verbeten. Slecht weer staat in de autosport immers garant voor spektakel en dat heeft de Formule 1 hard nodig. De sport viel afgelopen maanden vooral op door schandalen, terwijl de races zelf ronduit saai waren. Door de regen waren de auto’s wel gelijkwaardiger aan elkaar en daar profiteerden vooral de mindere teams van. Toto Rosso, het vroegere Minardi, reed met Sebastien Vettel lang voorin het veld en had zelfs uitzicht op een podiumfinish. De Duitser kwam echter op knullige wijze in aanraking met Red Bull-rijder Mark Webber. Beiden moesten opgeven. Een kleine opsteker was er wel voor Spyker. Met een achtste plaats behaalde Adrian Sutil het eerste punt voor de geteisterde equipe. Hamilton kan het wereldkampioenschap nauwelijks nog ontgaan. Hij heeft een voorsprong van 12 punten op teammaat Alonso met nog twee races te gaan. Kimi Raikkonen volgt op de derde plaats met 17 punten achterstand op de Brit. 1
3ENIOR -EDEWERKER $)6 UUR PER WEEK -AX BRUTO MAANDSALARIS
SCHAAL
-EDEWERKER +WALITEIT "EDRIJFSVOERING !PPLICATIEBEHEER UUR PER WEEK -AX BRUTO MAANDSALARIS
SCHAAL
4EAMLEIDER "EDRIJFSBUREAU/Fl CIER VAN $IENST UUR PER WEEK -AX BRUTO MAANDSALARIS
SCHAAL !
(ET GAAT GOED MET :EIST WE HEBBEN EEN PRETTIG SOCIAAL KLIMAAT UITSTEKENDE VOORZIENINGEN VEEL RUIMTE EN GROEN HISTORIE EN MODERNE ARCHITECTUUR $E SFEERVOLLE EN VEILIGE WINKELOMGEVING HEEFT BOVENDIEN EEN AANTREKKINGSKRACHT DIE DE GEMEENTEGRENZEN VER OVERSTIJGT 4OCH MISSEN WE IN :EIST NOG IETS %N DAT ZIJN MEER COLLEGAS DIE WILLEN MEEWERKEN AAN HET BEHOUD EN DE DOOR ONT WIK KE LING VAN :EIST $AARVOOR ZOEKEN WE MENSEN DIE VERDER KIJKEN DAN DE GRENZEN VAN HUN VAKGEBIED !MBITIEUZE SAMENWERKERS MET EEN OPEN BLIK 7IE IN DIT PROl EL DENKT TE PASSEN KIJKT OP WWWBANENZEISTNL !CQUISITIE NAAR AANLEIDING VAN DEZE ADVERTENTIE WORDT NIET OP PRIJS GESTELD
:EIST %EN STUKJE VAN JEZELF
Sport
21
Voetbal AZ verliest óók bij Heracles Almelo
Voetbal
Er is geen crisis, maar wel misère
Koeman kan Aissati weer gebruiken
Voor een titelkandidaat die voor de derde keer op rij een wedstrijd verliest, was het oordeel van de hoofdmeester na afloop redelijk mild.
Redactie sport AMSTERDAM
...
Redactie sport ALMELO
...
Het woord ‘crisis’ wilde AZ-trainer Louis van Gaal nog net niet in de mond nemen, maar na afloop van alweer de derde nederlaag op rij (1-2 bij Heracles Almelo) vertelde de coach dat zijn ploeg in een ‘misère’ verkeert. De Alkmaarders kwamen via Moussa Dembélé nog wel op voorsprong, maar doelpunten van Everton en Rob Maas (strafschop) waren voor de thuisploeg voldoende voor de winst. Van Gaal doceerde over het leerproces waarin zijn ploeg zit. Paniek kent de oefenmeester nog niet. ‘Omdat ik zie wat er aan de hand is en wat er beter moet. De komende dagen ga ik vooral veel energie stoppen in de mentale component. Technisch en tactisch zit het wel goed, mentaal niet. Voor het eerst verliezen ze drie keer achter elkaar, daar moeten ze mee leren omgaan. Twee jaar lang is
AZ druipt af, nadat Rob Maas Heracles Almelo vanaf de strafschopstip naar 2-1 heeft geschoten. PRO SHOTS
het alleen maar hosanna geweest. Nu gaat het voor het eerst moeilijk.’ Vooral na de gelijkmaker zag hij dat zijn ploeg mentaal knakte. ‘De 2-1 was
helemaal het keerpunt. Op dat moment zag je hetzelfde als afgelopen donderdag tegen Cambuur (AZ verloor met 1-0, red.) gebeuren. ‘Spelers
gaan uit hun positie lopen en doen niet meer waar ze goed in zijn. Ik kan daar begrip voor opbrengen, maar het zou niet mogen gebeuren.’ 1
Ronald Koeman neemt vandaag negentien spelers mee naar Italië, voor de UEFA Champions League-wedstrijd tegen Internazionale. Alleen achter de naam van Manuel da Costa staat nog een vraagteken, de verdediger verliet gisterochtend voortijdig de uitlooptraining met wat knieklachten. ‘Van de groep van het duel met NAC Breda vallen er twee af, Mike Zonneveld en Dirk Marcellis zijn dinsdag geschorst, daar komen Alcides en Ismail Aissati voor terug’, aldus Koeman op PSV TV. ‘Ook Fagner wordt toegevoegd, omdat Manuel da Costa heeft aangegeven wat last te hebben van zijn knie.’ Ander goed nieuws voor PSV is de terugkeer van Sloban Rajkovic. De Serviër is weer terug op De Herdgang, trainde gisteren mee en lijkt geen last meer te hebben van zijn rugblessure. Ajax hoopt in het UEFA Cup-duel met Dinamo Zagreb (donderdag) weer te kunnen beschikken over Jaap Stam. 1
Eredivisie Maar de Ajax-trainer is de linkerspits een tijdje kwijt
Ten Cate gelooft nog in Luque Voor een inschattingsfoutje voetbalde Ajacied Albert Luque tegen VVV (6-1) best aardig. Althans, de 23 minuten dat de linkerspits op het veld stond én twee goals maakte. Remco Janssen AMSTERDAM
…
Hoofdschuddend stapt Luque van het veld. De aanvaller wijst, terwijl hij hinkt met zijn linkerbeen, vanaf de zijlijn naar het puntje van het strafschopgebied. Dáár gebeurde het, op de plek waar hij de tweede Ajaxtreffer maakte tegen VVV. Hij houdt zijn twee vuisten boven elkaar en beeldt zijn spieren in zijn lies uit. Hij trekt zijn vuisten uit elkaar. Krggg, krggg. Een verrekking, betekent dat in voetbalgebarentaal. Ajax-nieuweling Albert Luque Martos (29) kreeg afgelopen week de wind van voren van trainer Henk ten Cate. Die noemde de aankoop van de Catalaan in Sportweek ‘een inschattingsfout’.
Maar voor een inschattingsfoutje speelde de Catalaan, totdat hij al na 23 minuten geblesseerd het veld moest verlaten, best aardig. Hij moest Ajax daarvoor wel eerst terug helpen van een achterstand. Al in de vierde minuut twijfelden doelman Maarten Stekelenburg en Johnny Heitinga bij een ingooi. Karim Soltani bracht VVV, de gedoemde degradant, met het hoofd zowaar op voorsprong. Even zie je al het gezicht van Ten Cate voor je tijdens de persconferentie. Hoe kun je een tweede keer in vijf dagen uitleggen dat je je diep, diep schaamt? Niets van dat alles, want Luque was los. Zijn streekgenoot Gabri speelde hem met een mooie voetbeweging vrij. VVV-keeper Kevin Begois, met afstand de slechtste speler in het tragikomische duel, liep verkeerd uit en Luque wandelde tegen de bal aan: 1-1. Nog geen drie minuten later kopte Luis Suarez door na een ingooi. Luque schoot met rechts en Begois
stompte de bal in zijn eigen doel. Nog geen vier minuten na het doelpunt verliet Luque alweer het veld. In plaats van te fulmineren over de vroege Venlose treffer, blaast Ten Cate stoom uit zijn oren over de term ‘inschattingsfout’. Heeft hij helemaal niet gezegd, beweert hij nu. Over Luque is hij, zeker na zijn korte optreden tegen VVV, meer dan tevreden. ‘Hij blesseerde zich, maar vandaag heeft hopelijk iedereen kunnen zien dat hij aardig kan voetballen. Dát na alle negatieve bespiegelingen over hem die mij in de mond zijn gelegd, of eigenlijk beter gezegd, verkeerd zijn neergeschreven.’ Luque heeft tijd nodig, vindt Ten Cate. Maar voorlopig is hij zijn linksbuiten wel weer een hele tijd kwijt, terwijl de speler net zijn draai begon te vinden. ‘Vooraf hadden we niet kunnen bedenken dat het zo lang met hem zou duren. De echte Luque krijg je pas in januari te zien. Ik zie hoe goed hij traint, hoe goed hij kan voetballen. Ik geloof in Luque.’ 1
Albert Luque schreeuwt het uit na zijn treffer. ORANGE PICTURES
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... ....................................... ......................................
FC Utrecht verliest thuis voor derde maal op rij
KORT
VITESSE BOEKT IN DE DOMSTAD EEN OVERTUIGENDE ZEGE Voor de derde maal op rij heeft FC Utrecht in eigen huis verloren. De ploeg van coach Van Hanegem was ditmaal niet opgewassen tegen Vitesse, die met 4-2 won. De Arnhemmers kenden een droomstart. Al na vier minuten zorgde Swerts met een verwoestend afstandsschot voor de 1-0, Sprockel scoorde even later. Na rust waren het Junker en Megrelishvili die het voor Vitesse afmaakten.
PICS UNITED
111
NEC behaalt eerste zege, FC Twente speelt gelijk
NEC heeft zijn eerste overwinning in de competitie binnen. De Nijmegenaren waren donderdag in de beker ook al succesvol tegen Twente. Nu waren ze thuis met 1-0 de baas over Willem II, dat een uur lang met een man minder speelde. Bij een ronduit saaie uitvoering van de derby van het oosten is geen winnaar uit de bus gekomen. De Graafschap hield thuis op de Vijverberg FC Twente op 0-0. Dit dankzij een dichtgemetselde defensie waar de Twentenaren geen bres in wisten te slaan.
UITSLAGEN EN RANGLIJST Zaterdag: FC Groningen - Sparta R’dam . . . . . . . 1-0 NAC Breda - PSV . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1-1 Roda JC - Excelsior . . . . . . . . . . . . . . . . 3-3 Feyenoord - sc Heerenveen . . . . . . . . 2-0 Zondag: Ajax - VVV-Venlo . . . . . . . . . . . . . . . . . 6-1 NEC - Willem II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1-0 FC Utrecht - Vitesse . . . . . . . . . . . . . . . 2-4 Heracles Almelo - AZ . . . . . . . . . . . . . . 2-1 De Graafschap - FC Twente . . . . . . . . . 0-0
1. Ajax . . . . . . . . . . . . . . . 6 - 16 2. Feyenoord . . . . . . . . . 6 - 15 3. PSV . . . . . . . . . . . . . . . 6 - 14 4. FC Twente . . . . . . . . . 6 - 12 5. Vitesse . . . . . . . . . . . . 6 - 12 6. De Graafschap . . . . . . 6 - 11 7. FC Groningen . . . . . . . 6 - 10 8. NAC Breda . . . . . . . . . 6 - 10 9. Roda JC . . . . . . . . . . . . 6 - 8 10. FC Utrecht . . . . . . . . 6 - 8 11. AZ . . . . . . . . . . . . . . . 6 - 7 12. SC Heerenveen . . . . 6 - 5 13. Willem II . . . . . . . . . . 5 - 5 14. Sparta R’dam . . . . . . 6 - 4 15. Heracles Almelo . . . . 6 - 4 16. NEC . . . . . . . . . . . . . . 6 - 4 17. VVV-Venlo . . . . . . . . 6 - 3 18. Excelsior . . . . . . . . . . 6 - 1
24 - 7 15 - 5 13 - 1 10 - 3 8-6 10 - 12 9-7 9 - 11 12 - 12 11 - 13 12 - 8 11 - 14 4-8 9 - 11 5 - 11 2 - 11 10 - 22 7 - 19
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Deisler (1)
Deisler (2)
Deisler (3)
Sebastian Deisler heeft gesproken. De voormalige ster van Bayern München stopte met voetbal wegens psychische problemen.
In de Berliner Tagesspiel zegt hij: ‘Ik heb oorlog tegen mezelf gevoerd, totdat ik het niet meer kon uithouden. Het voetbal nam mij te snel in bezit.’
En verder: ‘Op het eind was ik leeg, oud en moe. (...) Voor de deur stond een Mercedes maar dat heeft me niet gelukkig gemaakt. (...) Ik heb mezelf verwond, ik had eerder open moeten zijn.’
22
Sport
Voetbal PSV speelt bij NAC Breda kater niet van zich af: 1-1
Voetbal Feyenoord simpel langs Heerenveen
Tegen papieren fouten is het lastig voetballen
Ook met Alves is het nog onrustig Afonso Alves keerde zaterdagavond terug in de hoofdmacht van Heerenveen. Het hielp niet. Feyenoord was met 2-0 te sterk.
PSV hoopte bij NAC Breda de nare smaak van de verwijdering uit de beker weg te spoelen. Maar tegen een administratieve blunder is het lastig voetballen: 1-1.
Jan-Cees Butter ROTTERDAM
...
Remco Janssen EINDHOVEN
...
Hoe vaak Manuel da Costa al verhuisd is, weet zelfs perschef Pedro Salazar niet precies. En die twee à drie keer dat de in Nancy geboren Portugees is verkast, maakte voor het openen van KNVB-post ook weinig uit: ‘Hij spreekt toch alleen maar Frans.’ De verdediger had dus ook nooit zelf kunnen weten dat hij geschorst was in de beker en dat hij dus niet tegen Jong Heerenveen mocht aantreden. Nee, bij PSV zelf schort het aan interne communicatie. Wel tien mensen krijgen de schorsingspapieren onder ogen. En de een denkt dat de ander het dan reeds aan de technische staf heeft verteld. Voortaan is het zo geregeld dat alleen trainer Ronald Koeman, Salazar zelf en jeugdtrainer Anton Janssen de mailtjes mogen behandelen. PSV hoopte in Breda de nare smaak van de verwijdering uit het bekertoernooi weg te poetsen. Maar tegen een administratieve blunder is het lastig voetballen, zo weet Koeman inmiddels. De Eindhovenaren, de laatste weken zo op schot, rommelden maar wat aan in de eerste helft tegen NAC. De thuisploeg groeide in de wedstrijd, kreeg per minuut meer zelfvertrouwen en had zelfs via drie kansjes van spits Anthony Lurling in de slot-
Amoah juicht na de openingstreffer van NAC Breda. ERALD VAN DER AA/WFA
fase de winnende treffer kunnen maken. Dat de Bredase openingstreffer uit de lucht viel via een corner deerde het NAC-publiek echter geenszins. Verdediger Patrick Zwaanswijk kopte en via een been van Matthew Amoah stuiterde zijn inzet over keeper Gomes, die de bal nét achter de lijn uit de goal slingerde. Alleen bij de gelijkmaker toonde PSV even de individuele klasse. Lazovic liep zich links vrij op de achterlijn, gaf voor op Kenneth Perez die trefzeker was: 1-1. Diezelfde Perez voelt zich na een topweek echter te goed om echt zijn best te doen. Hij grossierde vooral in ergerniswekkende
mooivoetballerij. Uiteraard wilde Jan Kromkamp niet zover gaan dat het bekerdrama de club parten speelde. ‘Maar woensdag zit mij niet lekker. Ik heb er toch een nare smaak aan overgehouden. Je denkt toch: heb ik voor niets het hele eind in de bus naar Heerenveen gezeten? Om de volgende dag te horen dat we uit de beker liggen.’ Dat is extra wrang in een drukke periode waarin PSV twee keer in de week speelt en al zo veel moet reizen. Maar Kromkamp ziet het uitstapje morgen naar Inter in Milaan als ideaal om de nasmaak van het bekerdrama weg te werken. ‘Veel pizza eten...’ 1
Waar is Afonso Alves? Op die vraag had lange tijd niemand een antwoord in Heerenveen. Zaterdag maakte de spits zijn rentree bij de Friezen, in de met 2-0 verloren wedstrijd tegen Feyenoord. Logischerwijs volgden er na afloop vragen over de teruggekeerde Braziliaan die na zijn misgelopen transfer in augustus aan werkweigering deed. Trainer Gertjan Verbeek wilde er met geen woord over uitweiden. ‘Ik heb daar m’n redenen voor.’ Die reactie volgde op de vraag waarom Alves niet in de basis was gestart tegen Feyenoord. Of een basisplaats van Alves tegen Feyenoord verdiend was geweest, valt te betwisten. De Braziliaan speelde woensdag met Jong Heerenveen tegen PSV in het bekertoernooi en mist nog wedstrijdritme. Zijn terugkeer wordt ook met gemengde gevoelens ontvangen door zijn medespelers en het publiek. Hoewel niemand het hardop uitspreekt, kan Alves niet rekenen op onvoorwaardelijke steun van de spelersgroep. De uitverkochte Kuip was een weinig passend decor voor een zondige speler. Het Legioen schrijft clubliefde immers met een hoofdletter, en met die code nam Alves het niet zo nauw de afgelopen tijd. Niet verwonderlijk
dat diezelfde supporters met furie reageerden toen de Braziliaan zich warm ging lopen aan het eind van de eerste helft. Verbeek had geen andere keuze. Feyenoord speelde zeer sterk voor rust. Van Marwijk sprak over ‘de beste helft van dit seizoen’. Roy Makaay en Nicky Hofs hadden de thuisclub op voorsprong gezet, maar de score zou hoger zijn uitgevallen als Hofs (op de keeper) en Makaay (paal) zorgvuldiger waren geweest. Alves was de aangewezen man om het spelbeeld te veranderen. Hij kwam in plaats van Gerald Sibon, die na afloop heel open reageerde over de aanstaande concurrentiestrijd. ‘Ik heb het tot nu toe niet slecht gedaan. Maar als Alves fit is, moet hij spelen. Hij heeft meer potentie dan ik.’ Na rust werd Feyenoord in verlegenheid gebracht. Kevin Hofland haalde een inzet van Roy Beerens van de lijn. Afonso Alves ging daarentegen wanhopig op zoek naar een doelpunt, maar elke mislukte afronding werd begeleid met hoongelach van het Feyenoord-publiek. Na afloop van de persconferentie stond trainer Gertjan Verbeek af te koelen in de Rotterdamse nacht. ‘Ik kan het nooit goed doen’, sprak hij openhartig. ‘Toen we een paar weken geleden van Excelsior wonnen, werd Alves nog weggehoond door ons publiek, en nu zou hij ineens in de basis moeten beginnen. Ik vind zo’n reactie overtrokken. Het is ook een overweging geweest om Alves niet in de selectie op te nemen. Maar we hebben besloten dat niet te doen.’ 1
Slaapproblemen? Iedereen slaapt wel eens een nachtje – of een paar nachten – slecht, of je nu jong of oud bent. Meestal zijn daarvoor redenen aan te wijzen zoals zorgen, herrie in de omgeving of lichamelijke klachten. Er is pas sprake van echte slaap/waakstoornissen als de klachten langer dan drie weken aanhouden en ten minste drie keer per week voorkomen. Welke soorten slaap/waakstoornissen zijn er? We kennen vier groepen: slecht slapen ‘s nachts; overmatig slapen overdag; verstoring van het dag/nachtritme en stoornissen tijdens de slaap. Mensen die hier last van hebben kunnen in het Slaapcentrum van MCH terecht voor onderzoek en behandeling. Voor het eerste bezoek aan de Slaappolikliniek van het MCH
krijg je een slaap/waak-dagboekje toegestuurd waarin je de week voor de afspraak je slaappatroon moet bijhouden. Deze gegevens vormen samen met de gegevens van het eerste polikliniekbezoek, de basis voor verder onderzoek. Zo kan het zijn dat je vervolgens een slaap/waakrecorder mee naar huis krijgt. Deze recorder registreert via elektroden één of twee etmalen de slaap- en waakstadia, de ademhaling en bijvoorbeeld het snurken. Het kan ook zijn dat je een dag of een nacht in het slaapcentrum doorbrengt zodat men daar de slaap in de gaten kan houden. Door de brede aanpak van de behandeling en de uitgebreide mogelijkheden voor onderzoek boekt het Slaapcentrum goede resultaten.
Andre Bahia in kopduel met Afonso Alves.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ..................................... KORT 111
Wil je meer informatie over het Slaapcentrum, kijk dan op www.mchaaglanden.nl Voor afspraken kun je bellen met de polikliniek Slaap- en waakstoornissen: 070-3302472. Werken bij het Slaapcentrum? Wij hebben op het moment een aantal vacatures. Kijk hiervoor op www.werkenbijhetmch.nl
ORANGE PICTURES
Excelsior knokt zich terug na 3-0 achterstand
Excelsior heeft zijn eerste punt van dit seizoen binnen. De Rotterdammers kwamen in Kerkrade tegen Roda JC knap terug van een 3-0 achterstand. Roda begon uitstekend en stond al snel ruim voor. Lamah gaf eerst een voorzet waaruit Janssen scoorde en scoorde daarna zelf. Vlak na rust kopte Saeijs de 3-0 binnen en leek het duel beslist. Van Guldener versierde echter binnen tien minuten twee penalties voor Excelsior. Den Ouden benutte de eerste, maar miste de tweede. Nadat De Fauw en Lamah voor Roda op de
paal schoten, zorgde invaller Voskamp met twee treffers voor een gelijkspel. 111
Eerste seizoenszege voor FC Groningen is binnen
FC Groningen heeft voor het eerst dit seizoen gewonnen in de eigen Euroborg. Na nederlagen tegen De Graafschap en FC Utrecht hadden ze meer succes tegen Sparta Rotterdam: Groningen won moeizaam met 1-0. Sparta stond vlak na rust te slapen toen Silva voorzette en de vrijstaande Lovre bij de tweede paal binnentikte. Sparta kroop vervolgens wel meer uit zijn schulp, maar doelman Van Loo kreeg het nooit druk.
www.mchaaglanden.nl Medisch Centrum Haaglanden is het topklinisch opleidingsziekenhuis van de Haagse regio met twee locaties: MCH Westeinde in de veelzijdige binnenstad van Den Haag en streekziekenhuis MCH Antoniushove in Leidschendam.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
WK homo’s Feest bij de voetballers van Los Dogos. Ze wonnen dit weekend goud op het WK voor clubteams. Voor homo’s welteverstaan. Ze waren te sterk voor Stonewall (1-0).
Sport
WK Wielrennen Iraanse equipe komt met slechts één renner over eindstreep in Stuttgart
Iran fietst voor de vrede Askari Hossein finishte als laatste in Stuttgart. Toch was het WK geslaagd voor Iran, want het kampioenschap bood het land een perfect platform voor een vreedzame boodschap ‘Ik denk in mensen, niet in nationaliteiten.’
...
…
Normaliter ziet Seyed Mostafa zijn held Paolo Bettini alleen maar op televisie. Niet dat één van de zes zenders in Iran wielrennen uitzendt op televisie: daarvoor zijn worstelen, voetbal en basketbal veel te populair in zijn land. Seyed kan Bettini uitsluitend via de satelliet zien rijden, maar dat maakt zijn bewondering voor de omstreden wereldkampioen er niet minder om. Tijdens de wedstrijd heeft hij geprobeerd zoveel mogelijk bij Bettini in de buurt te rijden. Totdat Seyed na vijf ronden moest opgeven. ‘Maar ik heb zo goed mogelijk naar hem gekeken’, zegt de Iraanse renner bescheiden. Seyed Mostafa is een van de vier renners van de Iraanse equipe, die zich ’s ochtends een tikkeltje onwennig in de tot kleedkamer omgebouwde partytent voorbereidt op het WK. De Iraanse renner Mehdi Sohrabi heeft het zwaar, hij rijdt de wedstrijd niet uit. TIM DE WAELE
ming voor gekregen van de UCI. Lindner: ‘Ik had mede door 9/11 een verkeerd beeld van Iran. Ik dacht: moslims, dat zijn toch gevaarlijke mensen? Dat blijkt totale onzin te zijn. Iraniërs verschillen in niets van Duitsers. Overal zijn goede en slechte mensen.’ Voor vandaag is voor Lindner het WK geslaagd als twee van zijn vier renners het einde halen. Nooit eerder reed het viertal namelijk een wedstrijd van 267 kilometer. Toen de Iraanse bond een paar jaar terug een wedstrijd van tweehonderd kilometer organiseerde, kwamen er slechts vijf coureurs aan de finish. Teammanager Asghar Khaleghi: ‘Dat was dus eens, maar nooit meer. Zinloos.’ Terwijl tijdens de wedstrijd de helikopters vanuit de lucht de beelden maken voor televisie, is verzorger Zabihi Behreez bezig de drinkbekers te vullen. De coureurs van Iran zijn goed te onderscheiden van de rest: de ploeg rijdt tijdens het WK rond in helblauwe pakken. Behreez moet de renners bij de doorkomst van eten en drinken voorzien. Last van de ramadan hebben de renners niet, vertelt
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Super Wereldbeker Rotterdam
HUIZINGA JUDOOT NAAR ZILVER, GROL PAKT BRONS Mark Huizinga heeft op de slotdag van de Super Wereldbeker in Rotterdam in de klasse tot negentig kilo net naast het goud gegrepen. De 34-jarige Vlaardinger ging in de finale onderuit tegen de Duitse Michael Pinske. In de klasse tot honderd kilo vocht Henk Grol zich bij de laatste vier, maar moest een nederlaag incasseren tegen Aslan Oenaitsjkotlov. De Rus won later goud, Grol bemachtigde het brons.
Boogerd gunt het Bettini wel STUTTGART
STUTTGART
Aan de buitenkant hangt hun bordje: ‘The Islamic Republic of Iran’. Passanten werpen een blik naar binnen. Iran? Wielrennen? Bondscoach Wolfram Lindner kan zich er wel iets bij voorstellen. ‘Ik had dat zelf ook toen ik twee jaar geleden in Iran begon’ vertelt de voormalige kampioenenmaker van de DDR. ‘Maar ik kan perfect werken in het land. Als we met de nationale selectie willen trainen, dan zet de politie de weg af, zodat we kunnen doorrijden. Waar maak je dat mee?’ Iran blijkt over twee professionele ploegen te beschikken die het wielrennen in Azië domineren. Daarnaast doen er zo’n honderd vrouwen aan wielrennen. Speciaal voor hen is een islamitisch pak ontworpen met verlengde arm- en beenstukken, zodat die lichaamsdelen bedekt blijven. De bondsvoorzitter heeft er toestem-
WK Wielrennen
Iwan Tol
Iwan Tol
‘Als we met de selectie willen trainen, dan zet de politie de weg af’
23
HH
hij. ‘De voorschriften voor de ramadan gelden alleen als je tien dagen lang op dezelfde plek bent, dus niet voor ons. Wij zijn continu op reis. Niemand is dus verzwakt.’ De 28-jarige Behreez woont in Italië waar hij een winkel runt in Perzische tapijten. Daarnaast rijdt hij als amateur voor de ploeg Fausto Coppi. De Italianen in een partytent verder-
‘Politiek verwijdert, sport verbroedert mensen, dát is het verschil’ op dollen hem: ‘Wat doe je daar bij Iran, Zabihi?’ Het antwoord is heel simpel: de jongens terzijde staan. Behreez is Iraniër van geboorte, maar vluchtte tien jaar geleden naar Italië. Dat had politieke redenen, maar Zabihi wil alleen over sport praten. ‘Ik ben nu in dienst van de nationale bond, het lijkt me niet netjes om nu vervelende dingen te zeggen over mijn land. Bovendien
ben ik verzorger, geen politicus.’ Hij moet weer aan het werk, drinkbekers geven aan de renners die er aan komen. Askari Hossein die aan de staart van het peloton rijdt, mist het drinkflesje. Behreez baalt. Maar even verderop is zijn Kroatische collega zo sportief om zijn laatste drinkbekertje aan Hossein te geven. Hossein blijkt aan het einde van de middag de enige van de Iraanse equipe te zijn die het tot het slot heeft volgehouden in Stuttgart. Uitgeput komt hij als laatste over de finish. Maar teammanager Khaleghi wil niets weten van een mislukte missie. Misschien in sportief opzicht, maar voor hem is het WK meer dan een paar rondjes fietsen. Khaleghi ziet het kampioenschap namelijk als een perfect platform om een vreedzame boodschap uit te dragen. ‘Politiek drijft mensen uit elkaar, sport bindt ze, dát is het verschil.’ Khaleghi geeft als voorbeeld dat hij een dag eerder nog zijn Amerikaanse collega in de armen vloog. ‘Waarom zou ik dat niet doen? Ik denk in mensen, niet in nationaliteiten.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT 111
Duitse voetbalvrouwen pakken tweede wereldtitel
De Duitse voetbalvrouwen hebben gisteren voor de tweede keer op rij de wereldtitel veroverd. In het Hongkou Stadion in Shanghai (China) versloeg Duitsland tegenstander Brazilië met 2-0. Birgit Prinz zorgde in de 52e minuut met haar zesde goal van het toernooi voor een Duitse voorsprong. Vier minuten voor tijd schoot Simone Laudehr alle Braziliaanse hoop op een gelijkmaker en de daarop volgende verlenging aan diggelen. Het is de eerste keer sinds het WK voor vrouwen in 1991 werd geïntroduceerd dat een land
Geen moment had Michael Boogerd er tijdens de wedstrijd aan gedacht dat hij bezig was met zijn laatste WK. Zoals wel vaker in zijn carrière was de Hagenaar tot op het einde in de race voor de overwinning, maar miste hij de beslissende slag. Paolo Bettini kon daardoor zijn wereldtitel prolongeren. ‘Ik gun het hem wel, de Italianen hebben er hard voor gewerkt’, aldus Boogerd. Groots waren de plannen vooraf bij de Nederlandse ploeg. Met Dekker, Boogerd en Geesink had de equipe drie kanshebbers in huis. De teleurstelling na afloop was daarom evenredig. Toch wilde Boogerd zichzelf niet al te veel verwijten. ‘Ik heb mijn best gedaan.’ Emoties waren er vooral bij zijn moeder die haar zoon na afloop opzocht. ‘Je hebt weer mooi meegedaan, jongen’, klonk het in sappig Haags, waarna de tranen kwamen. Ontdaan liep ze de box uit. ‘Schiet ik potverdikkie toch nog vol.’ Dat Boogerd niet stil wilde staan bij zijn afscheid, had naar zijn eigen zeggen te maken met het feit dat hij nog drie weken wielrenner is. ‘De Ronde van Lombardije komt er nog aan. Daarin wil ik graag goed zijn.’ Paolo Bettini, onder druk door geruchten over doping, vond in zijn zege de wraak voor zijn opponenten. ‘Op hen die mij de afgelopen weken hebben beschadigd’, zei hij na afloop. 1
Paolo Bettini. AP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
de titel prolongeert. Vier jaar geleden won Duitsland in de Verenigde Staten het wereldkampioenschap ten koste van Zweden.
volgt met 19 punten en Frankrijk staat derde met 18 punten. Nederland bezet met 13 punten de zesde positie.
111
111
Groot-Brittannië zegeviert op Zandvoort
Italiaanse volleybalsters winnen goud
Groot-Brittannië heeft gisteren de eerste race in de A1 GP gewonnen. Coureur Oliver Jarvis was op het circuit van Zandvoort na 44 ronden de snelste van het 22-koppige deelnemersveld. Hij hield de teams van Zuid-Afrika en Zwitserland ruim achter zich. Nederland kon zich niet laten zien aan de kop en eindigde als achtste. Na de eerste racedag gaat Zuid-Afrika met 28 punten aan de leiding. Groot-Brittannië
Italië heeft gisteren in Luxemburg de Europese volleybaltitel bij de vrouwen veroverd. De Italiaanse vrouwen waren in de finale te sterk voor Servië. De Serviërs, in een eerdere fase van het toernooi nog mede-verantwoordelijk voor de uitschakeling van Nederland, kwamen er geen moment aan te pas en werden kansloos aan de kant gezet met 26-24, 25-18, 25-21.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Lingerie en popcorn (1)
Lingerie en popcorn (2)
Lingerie en popcorn (3)
Het zal je maar gebeuren. Verlies je een wedstrijd, kom je terug op het vliegveld en krijg je lingerie en popcorn naar je hoofd.
De spelers van het Braziliaanse Botafogo wisten dat de nederlaag tegen River Plate (2-4) slecht viel bij de achterban.
Maar dat de ongeveer honderd supporters damesondergoed naar hun hoofd slingerden was ook voor hen een verrassing. Voor trainer Cuca was het genoeg. Hij diende zijn ontslag in.
! !!
"
# !$