De Vries reikt EUFOR-medailles uit in Tsjaad. Sjef Hamers vrijwilliger Kandahar in de ban van Sinterklaas

Nummer 43 I 11 december 2008 I Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 3 Een nieuwe manier van varen

Pagina 4 MARSOF van alle markten thuis

Pagina 5 Veiligheid van bevolking voorop

Pagina 6 Advanced search teams tegen IED’s

Nieuw patrouilleschip voor marine

VLISSINGEN - De Koninklijke Marine gooit het over een andere boeg. De vloot krijgt in de komende jaren de beschikking over fonkelnieuwe patrouillevaartuigen. Vier in totaal, geschikt voor missies in de kustwateren. De kiellegging van het eerste schip, de Holland, vond afgelopen maandag plaats bij Damen Schelde Naval Shipbuilding in Ritthem bij Vlissingen. Zoals het er nu uitziet, steekt het

schip in 2011 van wal. Met de kiellegging van de Holland is de kop eraf. De bouw van de overige ‘p’-schepen, Zeeland, Friesland en Groningen geheten, staat voor 2009 en 2010 gepland. Zoals de naam al doet vermoeden, zijn de nieuwelingen allemaal naar kustprovincies vernoemd. Lees verder op pagina 3

Sjef Hamers vrijwilliger 2008 DEN HAAG - Adjudant b.d. Sjef Hamers is maandag 8 december op het ministerie van Defensie uitgeroepen tot vrijwilliger van het jaar. De 75-jarige oud-genist kreeg een oorkonde, het beeldje ‘De Helpende Hand’ en een bedrag van 5000 euro uit handen van staatssecretaris Jack de Vries. De Adviescommissie Vrijwilliger van het jaar prees hem voor zijn inzet zowel tijdens zijn 37-jarig dienstverband als daarna bij Veteranen met een Missie. Met name zijn ijver voor het bouwen van (Bailey) bruggen in Zuid-Soedan springt in het oog. Sinds 1999 heeft Hamers, samen met mede oud-genisten Harrie Brekelmans en Henk Schuurs, bijgedragen aan de constructie van veertien bruggen. De Brabander nam de afgelopen tijd vooral de fondsenwerving voor zijn rekening. Hij doet dit door lezingen te houden bij potentiële sponsors, voor politieke partijen en ook voor een militair publiek. Al de gegenereerde inkomsten gaan naar de missionarissen van MillHill, die eveneens fondsen werven voor de bruggen. Verder maakt Hamers zich al vele jaren verdienstelijk

voor de Zeskamp in Vught en heeft hij opgetreden als conferencier in bejaardentehuizen. Ook was hij tot 2006 actief als vrijwilliger voor het Geniemuseum in

Vught. Uit al deze werkzaamheden komt duidelijk zijn inzet voor zijn medemens tot uitdrukking. Lees verder op pagina 2

Kandahar in de ban van Sinterklaas KANDAHAR - In de avond van 4 december liep de spanning langzaam op en mochten alle Nederlanders op de vliegbasis Kandahar hun schoen zetten. Toen de volgende ochtend elke schoen gevuld bleek met snoepgoed en cadeaus, was het zeker. Sinterklaas was ook dit jaar de uitgezonden militairen in Afghanistan niet vergeten! De Goedheiligman en zijn pieten bezochten alle Nederlandse werkplekken op het vliegveld, ook Regional Command South. Daar kregen ze een warm welkom met muziek en een versierde stoel. Bij het internationale gezelschap trokken ze heel wat bekijks. Er werd gezongen en natuurlijk moesten diverse mensen even bij de Sint komen, want zijn grote boek stond vol verhalen. ‘s Avonds was er een bingo waarvan de opbrengst naar een goed doel gaat.●

De Vries reikt EUFOR-medailles uit in Tsjaad GOZ BEIDA - Staatssecretaris Jack de Vries heeft vorige week de mariniers van het Iers-Nederlandse bataljon in Goz Beida in het oosten van Tsjaad bezocht. Vergezeld van Commandant der Strijdkrachten, generaal Peter van Uhm, en commandant der mariniers, brigadegeneraal Rob Verkerk, ging hij per Viking verkenningsvoertuig mee op patrouille. Onderweg sprak hij de gouverneur die hem liet weten zeer tevreden te zijn met de European Union Force (eufor) in zijn land en de Nederlandse mariniers in het bijzonder. “Dat is natuurlijk goed om te horen.

De gouverneur zou bovendien graag zien dat de missie ook na maart door Nederlanders wordt voortgezet, maar dat gaat niet gebeuren”, aldus De Vries. In plaats daarvan neemt de vn met minurcat het stokje over. Tot die tijd zorgt eufor met een 3700 militairen tellende troepenmacht, van wie de helft Fransen, voor de veiligheid. De vredesmacht heeft een afschrikkend effect op rebellen en bandieten en gehoopt wordt dat de talloze ontheemden daardoor terugkeren naar hun dorpen. De Nederlanders, 61 in totaal zijn sinds 1 november volledig operatio-

neel nadat ze in oktober de taken van de eerste lichting mariniers overnamen. Met 378 Ieren vormt dit tweede Nederlandse detachement, een bataljon, gestationeerd op Camp Ciara. Hier reikte de staatssecretaris hun de eufor-medaille uit. “Omdat u zich door uw inzet onderscheidt van anderen. En dat verdient groot respect”, zei hij, waarbij hij de extreme omstandigheden waaronder de mariniers hun werk moeten doen met nadruk vermeldde. Foto: Rinze Klein-AVDD Meer over de mariniers in Tsjaad op pagina 5

11 december I Pagina 2

Vervolg van pagina 1

‘Baileybrug onvervangbaar’

...Vredesmissies hebben bij uitlevering altijd voorrang... Foto: Arief Rorimpandey-AVDD

RUD schaft betalen voor dienstkleding af DEN HAAG - Militairen hoeven straks bijna niet meer te betalen voor vervanging en onderhoud van kleding. Met ingang van 1 januari 2009 geeft Defensie het gros van de huidige eigendomsartikelen in bruikleen. De maatregel maakt deel uit van de pas verschenen Regeling Uitrusting Defensie (rud). Met de rud vervalt per bovengenoemde datum de huidige regelgeving voor alle defensieonderdelen. Tevens komt aan de tweejaarlijkse kledingtoelage dan een einde. De specifieke toelage voor vrouwelijke militairen blijft voorlopig nog wel bestaan en

eindigt wanneer het kpu-bedrijf sportbeha’s en panty’s (medio 2009) kan verstrekken. De rud voorziet erin sommige bruikleenartikelen op kosten van de baas te laten onderhouden, zoals het stomen van de broek dagelijks tenue (clsk en clas) of broek tenue 6 (czsk). Bij de kpu-webwinkel (intranet) houden ze inmiddels rekening met een grotere afname van voormalige eigendomsartikelen. Toch wordt iedereen aangeraden om hier alleen spullen te bestellen die op dat moment voor het uitoefenen van de dienst benodigd zijn. Daarmee voorkomt men lange wachttijden. Vredesmissies hebben bij uitlevering altijd voorrang. Om toegang tot de webwinkel te krijgen, moet personeel (met kledingrechten) per 1 januari 2009 over een actueel wachtwoord beschikken. Dat is te verkrijgen bij de Service Desk Defensie. Zie voor meer informatie: intranet.mindef.nl/dmo/lbb/ bedrijfsvoering/projecten/Overwegend_Bruikleen/ Indexpagina_Overwegend_Bruikleen.aspx●

Leergang Loopbaanbegeleiding geopend DEN HAAG - Hoofddirecteur Personeel luitenant-generaal Hans Leijh heeft donderdag 4 december de aftrapbijeenkomst van de Leergang Loopbaanbegeleiding geopend. In deze leergang worden de eerste 48 functionarissen, zowel militairen (onderofficieren en officieren) als burgers, opgeleid. Zij vormen de eerste groep van in totaal tweehonderd loopbaanbegeleiders die van 2008-2010 bij de vier Operationele Commando’s worden aangesteld. Deze geven

KIM krijgt presidente DEN HELDER -Voor het eerst in de geschiedenis van het Koninklijk Instituut voor de Marine komt een vrouwelijke president aan het hoofd van de Senaat. Het Korps koos uit de vijf kandidaten vrijwel unaniem korporaal-adelborst Maaike Braanker. Zij zal half januari 2009 tijdens de Senaatsoverdracht het stokje overnemen van de huidige president, sergeant-adelborst Robbert Panis.●

professioneel advies en begeleiding bij de individuele vormgeving van de loopbaan, niet alleen voor het militair personeel binnen het eigen commando, maar ook voor het eigen personeel dat bijvoorbeeld bij de ´paarse´ defensieonderdelen of internationaal is geplaatst. Loopbaanbegeleiding is één van de pijlers van het Flexibel Personeelsysteem en heeft tot doel de individuele ontwikkeling van de medewerkers te ondersteunen. Hiermee kan aan de ene kant zijn of haar loopbaan optimaal vorm worden gegeven. Aan de andere

kant wordt de gewenste ervaringsopbouw verzekerd en kunnen goed functionerende medewerkers voor de organisatie behouden blijven. Naast de gefaseerde invoering van loopbaanbegeleiders zal Defensie ook voorzien in de benodigde (hulp)middelen en faciliteiten waarmee de militair zich kan ontwikkelen. Een goed voorbeeld daarvan vormt het e-portfolio dat sinds 27 november via selfservice voor iedereen met een mulan-account beschikbaar is. In de eerste helft van 2009 volgen invoering van het Persoonlijk Ontwikkelplan en Erkenning Verworven Capaciteiten.●

DEN HAAG - Adjudant b.d. Sjef Hamers toonde zich aangenaam verrast met het eerbetoon dat hem als vrijwilliger van het jaar ten deel viel. “Ik moet zelden naar woorden zoeken, maar hier word ik stil van. Ik ben overdonderd”, sprak hij. Hamers is in Geniekringen in het algemeen en bij de bruggenbouwers in het bijzonder een graag geziene en markante figuur. De nog jeugdig ogende Brabander werkte jaren bij de Genie in Vught en ging in 1990 met leeftijdsontslag. “Ik heb twee jaar nagediend als didactisch leider. Ze waren vergeten een opvolger voor me te zoeken. Geen probleem, want in de 37 jaar bij Defensie ben ik nog geen tien dagen met tegenzin naar m’n werk gegaan.” Om het contact met oud-collega’s niet te verliezen, begon Hamers in 1987 - toen zijn pensioen lonkte - met Senioren Garnizoen Den Bosch, een club die nog maandelijks bijeenkomt. De adjudant maakte nog net de invoering mee van de nieuwe pontons bij - destijds - 105 Vouwbrugcompagnie. “Mooi spul, maar de Baileybrug is onvervangbaar”, oordeelt hij. “Om die platen neer te leggen, moet

je het scheepsverkeer platgooien en er is veel materieel voor nodig zoals bootjes. Een Bailey levert geen hinder op voor de scheepvaart en die kan je helemaal met de hand leggen. Dat laatste is van groot belang in landen als Soedan.” Staatssecretaris De Vries prees de Veteranen met een missie voor hun onbaatzuchtige inzet. Defensie zelf heeft overigens steun verleend door het beschikbaar stellen van een Baileybrug die de weg van Juba naar Bor verbindt (de Ugara Para Baileybridge).

Amerikagangers opgepast DEN HAAG - Met ingang van 1 januari dient iedere reiziger naar de Verenigde Staten zich vóór zijn vertrek via een website aan te melden. Dit internet invulsysteem, waarin men toestemming vraagt om af te mogen reizen naar de vs, vormt een aanvulling op de Request for Visit procedure. Het betreft een nieuwe maatregel van het Amerikaanse homeland security. Elke reiziger

naar de vs die gebruik maakt van het visa Waiver programma (en Nederlanders mogen dat) zal zich 72 uur van tevoren via internet (https://esta.cbp.dhs. gov/esta/esta.html?_flowExecutionKey=_cF3C40EFF-68A0C50B-A453-8A01530CE75D_ k24386C13-FE00-B095-9928721A68BA704F) moeten aanmelden om toestemming te vragen. Dit is een verantwoordelijkheid van iedere individuele

maar wel voorstelbaar. Scenario’s zijn schetsen van mogelijke toekomstbeelden. Hoe ziet de wereld er uit, in 2030? Intensieve gespreksrondes met een groot aantal deelnemers aan de eerste workshop op 20 november resulteerden in basismateriaal voor een viertal prikkelende scenario’s. Tijdens deze dag bestond een relatief groot deel van de des-

reiziger. Het Bureau Interne Veiligheid kan hier niets aan doen. En ook niets in betekenen. Aanmelding via Internet biedt overigens geen garantie dat de reiziger in de vs wordt toegelaten. Maar wie dit nalaat, krijgt zeker geen toegang. Deze maatregel komt in de plaats van de groene kaart die men, als men zonder visum reist, in het vliegtuig moet invullen om de vs te mogen betreden.●

Nieuwe defensiesite bijna live DEN HAAG - Anderhalf jaar heeft men eraan gewerkt en nu is het zover, de nieuwe defensiesite gaat live. Op Hr.Ms. Evertsen verricht minister Van Middelkoop

maandag de 15de de openingshandeling en direct daarop kan iedereen erbij. Wat biedt de nieuwe site? In de eerste plaats ruimte aan álle defensieonderdelen.

Toekomstverkenningen twee stappen verder DEN HAAG - In het ka­der van het project Verkenningen zijn onlangs twee belangrijke stappen voorwaarts gezet. Twee workshops met een keur aan experts, van zowel buiten als binnen de overheid, leverden een grote hoeveelheid bouwstenen op voor uiteenlopende toekomstschetsen en mogelijke profielen van de krijgsmacht, anno 2020. De toekomst is onvoorspelbaar,

De Adviescommissie Vrijwilliger van het Jaar, met daarin onder anderen de oud-Inspecteurgeneraal der Krijgsmacht luitenant-generaal b.d. Cees de Veer en voormalig krijgsmachtadjudant Willem Tanis, ontving in totaal zeventien voordrachten. Die zijn onder meer beoordeeld op relevantie voor de defensieorganisatie en maatschappelijk belang. Daarnaast is gekeken hoe lang de vrijwilliger zich al inzet voor het initiatief en of dit onbetaald gebeurt. “Hamers heeft deze prijs verdiend voor zijn werk door de jaren heen”, aldus Tanis.●

kundigen uit deelnemers van buiten Defensie. De tweede workshopdag op 1 december stond in het teken van mogelijke toekomstige krijgsmachtprofielen. Op welke taken en operaties moet de krijgsmacht zich richten en welke capaciteiten zijn daarvoor nodig? De grote operationele kennis en ervaring van defensie-experts bracht ook hier vele nuttige inzichten. Op ba-

sis van vijf profielen ontwikkelt de projectdirectie van Verkenningen beleidsopties voor Defensie. Dat gebeurt onder meer door de profielen op hun toekomstbestendigheid te toetsen aan de scenario’s. De scenarioworkshop en de workshop krijgsmachtprofielen bouwden voort op vergelijkbare sessies die Verkenningen hield met cursisten van de hdv, eerder in november.●

Vanaf http://www.defensie.nl zijn ze met een muisklik bereikbaar. De bestaande aparte websites van onder meer de krijgsmachtdelen, Defensie Topsportselectie en Inspecteur-generaal der Krijgsmacht worden als een geheel aan het publiek gepresenteerd. Dit sluit aan bij het corporate communicatiebeleidskader waarin is vastgesteld dat Defensie zichzelf als één instituut in de samenleving wil positioneren. In de site worden de bijdragen van de onderdelen herkenbaar neergezet. Daarnaast is hij in een nieuwe jas gestoken. Een confectiemodel, want alle overheidssites werken met dezelfde Rijksbrede Stijlgids. Die schrijft de structuur en de navigatie, de manier waarop je door de site klikt, voor. Gemakkelijk, want dan hoef je als bezoeker niet op iedere overheidssite opnieuw je weg te zoeken, en goed, want gebaseerd op uitgebreid gebruikersonderzoek. De nieuwe opzet voldoet volgens de makers aan de oorspronkelijke doelstelling: een toegankelijke, gebruiksvriendelijke, en herkenbare website die kwalitatief, betrouwbare en eenduidige (samenhangende) informatie presenteert aan de doelgroep. Volgens de makers dus, maar oordeel vooral zelf en laat straks uw mening horen via [email protected]●

11 december I Pagina 3

VLISSINGEN - Er staat een nieuw marineschip op stapel: het patrouillevaartuig Holland waarvoor de kiel afgelopen maandag werd gelegd bij Damen Schelde Naval Shipbuilding in Vlissingen. In totaal komen er vier exemplaren, bedoeld om piraten het leven zuur te maken, (verdachte) schepen te controleren en anti drugsoperaties uit te voeren. Dat wil zeggen in de toekomst, want de Holland gaat pas vanaf mei 2011 officieel meevaren in de marinevloot.

Kiel gelegd voor patrouilleschip ‘Holland’

Een nieuwe manier van varen

Staatssecretaris Jack de Vries laat de zestig ton wegende kielsectie op zijn plaats zakken. Foto: Herman Zonderland

TEKST: JACK OOSTHOEK

Het was staatsecretaris Jack de Vries die de kiellegging onder het oog van vertegenwoordigers van Defensie en de bouwmeester voor zijn rekening nam, veiligheidsschort voor, laskap op het hoofd. De bewindsman liet de kielsectie van zestig ton op de juiste plek zakken en laste er daarna een historische duit op, een eeuwenoud ritueel dat schip en bemanning geluk moet brengen. De patrouilleschepen worden tegelijkertijd gebouwd bij Damen en het filiaal van dit bedrijf in het Roemeense Galatz. Deze aanpak hanteerde men eerder met succes bij het amfibisch troepentransportschip Hr.Ms. Johan de Witt en de hydrografische schepen. De ‘p’-vaartuigen, bemanning vijftig koppen, worden uitgerust met een 76 mm Oto Melara kanon, een Marlin snelvuurkanon en twee Hitrole machinegeweren, stuk voor stuk op afstand te bedienen. Door de integratie van hypermoderne sensor- en communicatietechnologie in de mast, kunnen hoog- en laagvliegende doelen, snelle bootjes, periscopen, mijnen en zelfs zwemmers worden gedetecteerd en gevolgd.

De aanschaf van de patrouilleschepen vloeit voort uit de Marinestudie 2005. Met als uitgangspunt een veranderende mondiale veiligheidssituatie en nieuwe dreigingen als piraterij en terrorisme, schetst deze een toekomstig beeld van de marinevloot. Volgens de makers van het document is het accent van de maritieme operaties op de kustwateren komen te liggen, reden voor Defensie om in patrouilleschepen voor taken lager in het ‘geweldsspectrum’ te investeren. De Vries: “Met de bouw ervan wordt het fundament gelegd voor een nieuwe manier van varen. Bovendien kunnen ze hun taken kosteneffectiever uitvoeren dan de Multi Purposefregatten.” Volgens commandant Zeestrijdkrachten, luitenant-generaal der mariniers Rob Zuiderwijk, staat de km vanwege de verkoop van de genoemde (zes) fregatten om de Ocean Going Patrol Vessels te springen. In zijn ogen lenen ze zich uitstekend voor scenario’s ‘waarvoor de marine geen volledig oorlogsschip’ nodig heeft. “Met hun komst beschikken we over een verscheidenheid aan schepen voor diverse soorten operaties.”●

Explosievenopruimingsdienst Defensie in de maak DEN HAAG - De oprichting van de Explosievenopruimingsdienst Defensie is een feit. Weliswaar vordert het reorganisatietraject gestaag, maar voorlopig stuurt het Explosievenopruimingscommando Koninklijke Landmacht alle eod-capaciteit van de gehele krijgsmacht aan. De opruimingscommando’s van land-, luchtmacht en marine onder één dak brengen, verbetert de efficiëntie aanzienlijk. Zo vermijdt men dat meerdere commando’s zich voorbereiden op één taak en dat de beschikbaarheid van middelen onder druk komt te staan. Een gezamenlijke organisatie biedt meer gelegenheid kennis en ervaring uit te wisselen. En uitbreiding van de mogelijkheden om in Nederland aangetroffen Improvised Explosive Devices te ruimen. Deze taak is nu nog bij het eockl, (lees het Commando

Landstrijdkrachten) belegd, maar na de oprichting van de eodd komen ook andere commando’s hiervoor in aanmerking. De schaalvergroting maakt het tevens mogelijk om de uitzenddruk beter te spreiden. De nieuwe aanpak moet verder leiden tot uitbreiding van het scala aan functies en verbetering van de loopbaankansen. Naast een staf, het kenniscentrum, twee eod-compagnies en een logistiek peloton omvat de nieuwe organisatie een eod-school. Daarin wordt alle capaciteit om opleidingen te ontwikkelen, te plannen en te verzorgen samengevoegd. Resultaat is minder overhead, een eenduidiger werkwijze en een hogere professionaliteit. Volgens plan zal de eodd eind 2009 zijn opgericht en vanuit Culemborg, Den Helder en Gilze Rijen opereren. Naar verwachting zijn de bouwwerkzaamheden op Soesterberg in het derde kwartaal van 2010 afgerond. Rekening houdend met de verhuistijd is de eodd zo rond begin 2011 vanaf Soesterberg en Den Helder volledig operationeel inzetbaar.●

Artist impression van de nieuwe klasse patrouillevaartuigen.

De patrouillevaartuigen zijn allemaal naar kustprovincies vernoemd, vandaar de naam Holland. De overige heten Zeeland, Friesland en Groningen. Hun kiellegging staat gepland voor respectievelijk september 2009, oktober 2009 en mei 2010. Met de komst van de Holland kent de km voor het eerst sinds vierhonderd jaar weer een schip met die naam. Nummer één (1614-1619) was een schip van gewelt van de Admiraliteit van Amsterdam, dat later aan de Verenigde Oost-Indische Compagnie werd verkocht. De laatste betrof een onderzeebootjager (destroyer) uit de Hollandklasse (1954-1977). Sommige ‘Hollanders’ stonden onder bevel van beroemde commandanten, onder wie Michiel de Ruyter, Cornelis Tromp en Jan van Brakel.●

Bij de instap op de bulkcarrier Marcor bijt een van de duikteams het spits af.

11 december I Pagina 4

ROTTERDAM – Zodra de kapers van de Marcor Bulk merken dat een aanval ophanden is, hangt een Lynx boordheli met sniper op enkele meters voor de brug. Een legertje contraterreurspecialisten klautert tegen de scheepswand omhoog en het duikteam is bezig de eerste verzetshaarden te elimineren. De immer rustige Rotterdamse Waalhaven verandert op slag in een filmset. marsof heeft duidelijk de hoofdrol.

Links: De RHIB (Rigid Hull Inflatable Boat) is een onmisbaar stuk gereedschap bij maritieme speciale operaties.

MARSOF van alle markten thuis

Terreurbestrijding vanuit de diepte TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO’S: PETER WIEZORECK

“Uitslovers”, zie je ze denken aan boord van de P1. Terwijl de opvarenden van het politievaartuig met grote ogen toekijken, verandert hun doorgaans zo rustige patrouillegebied in een heksenketel. Met snelle boten scheren operators langs de rijnaken, de marineheli manoeuvreert dicht bij de haveninstallaties en geregeld komen kikvorsmannen onverwacht aan de oppervlakte. Geen paniek. De militairen nemen geen onverantwoorde risico’s. Hoewel hun optreden bravoure uitstraalt, weten de duikteams van eerste luitenant Ruud precies wat ze doen. Bij het bestrijden van omvangrijke calamiteiten en bij contraterreur (ct) in de nationale wateren is de natte component van de Maritime Special Operations Forces (marsof) de enige strohalm die Nederland bezit. Daarvan zijn de operators zich bewust. Dag in dag uit trainen ze voor wanneer het erop aankomt. Het ongezien enteren van een bulkcarrier kost geen moeite. Met een uitschuifbare koolstofvezelpaal bevestigen de kikkers een haak, met daaraan een dun oprolbaar laddertje aan het dek. Vervolgens klimmen ze met dertig kilo uitrusting soepel omhoog. Om de instap van de opvolgende (maritieme) teams te vergemakkelijken, rollen ze nog een paar extra laddertjes uit. Met snelle aanvalsboten arriveert een klein legertje ‘ondersteuning’ in mum van tijd bij de Marcor. Pas dan rukken de specialisten op naar het rovershol: de brug. De sniper aan boord van de Lynx neemt met enkele gesimuleerde precisieschoten de slechteriken onder vuur. De overlevenden worden in de armen van de via twee assen oprukkende mariniers gedreven. Voor onderhandelen is het te laat. Alle terroristen worden met chirurgische precisie uitgeschakeld. Opdracht uitgevoerd. Ontberingen

Na afloop benadrukt pelotonscommandant Ruud de specifieke rol van zijn drie duikteams bij ctoperaties op zee. Dreigen terroristen een olietanker op de klippen te laten lopen of een booreiland op te blazen, dan zijn zij in staat zelfstandig een instap te doen of vormen ze de voorhoede van een grotere strijdmacht. “Verkennin-

Links: Leden van de duikteams moeten van alle markten thuis zijn. Uiterst links: Met de air launcher wordt een lichtgewicht trap aan dek geschoten. Rechts: De haven van Rotterdam vormt een van de mogelijke inzetgebieden van de MARSOF. Rechts onder: Als een van de weinige in de wereld zijn de duikteams gespecialiseerd in het bestrijden van maritieme contraterreur. Links onder: Een Lynx boordheli vormt het platform voor twee in het spel gebrachte snipers.

gen uitvoeren, snij-apparatuur aan boord brengen of real time informatie doorgeven aan opvolgende troepen hoort daarbij. “Vaak zorgen wij voor de echte verrassing”, doelt Ruud op de vele manieren waarop zijn mannen ongezien een doelwit kunnen naderen, zoals met de pas ingevoerde onderwaterscooter. Desgewenst worden de operators ook op het droge ingezet. Als contraterreurexpert voldoen alle leden van de marsof aan dezelfde eisen. Alleen verschillen ze qua specialisme. Terwijl de een zich toelegt op parachutespringen of het werken op hoogte, voelt de ander meer

voor een leven onder de golven. Om als maritiem contraterreurduiker te slagen, moet je volgens Ruud wel van ontberingen houden. In de winter onder de kiel van een schip wachten op een instap is nooit leuk. Je lichaam koelt af, terwijl het belangrijkste van de actie nog moet komen. Ook knapt menige kandidaat af op het gevoel van claustrofobie, want in de Noordzee zie je vaak geen hand voor ogen. “Om zelfs onder een schip je oriëntatie niet te verliezen, volg je met je vingers de lasnaden.” Ook bijzonder is hoe de duikers ongezien een boordplatform nade-

ren. Met over hun hoofd een netje als camouflage laten ze zich met de stroming naar zo’n stalen kolos meevoeren. Eenmaal in de buurt klauwen ze zich vast aan het laag gelegen spider deck. “Bij het plannen van een missie ga ik er vanuit dat een derde dat platform mist en afdrijft. De stroming en golfslag rondom de stalen poten is bijzonder sterk.” Zware training

Wie zich niet laat afschrikken door allerlei doemscenario’s moet zich instellen op een zware training aan de Defensie Duikschool

in Den Helder. Eerst wordt men opgeleid tot burgerduiker categorie a, en aansluitend tot militair duiker, waarna de vier weken durende zuurstofopleiding begint. Dit is het echte werk. Leren omgaan met de lar 7 gesloten uitrusting en het continu aftrimmen om op constante diepte te blijven, staan centraal. Daarna volgt de circa een maand lange opleiding tot mct-duiker. Daarin leert men onder water werken met bijvoorbeeld een kompas en worden allerlei tactische drills onderwezen. Ten slotte volgt plaatsing bij een van de drie teams. Voor wie de

opleiding iets te machtig is, maar toch een passie voor water heeft, zijn er de twee maritiem georiënteerde ct-teams. Die behoren ook tot het tweede peloton van de Unit Interventie Mariniers, onderdeel van de marsof. Zij geven de eenheid body en zijn gespecialiseerd in het doorbreken van allerlei hindernissen, zoals stalen scheepsdeuren. Ruud: “Op zee of in de haven van Rotterdam een grootschalige of complexe operatie uitvoeren, maakt ons niet uit. Wij zijn van vele markten thuis en vinden alles best. Ook als er water aan te pas komt.”●

Kinderen tonen veel belangstelling voor de Nederlandse mariniers.

11 december I Pagina 5

Na een overnachting is het 05.00 uur overal, ontbijten, inpakken en weg. Hier het team van Viking 30D. Marinier 1 Marcel Kromscheet (li). Op het veldbed v.l.n.r. marn.1 Mark Metekohy, korporaal Björn Ceelen en de mariniers 1 Kharlox Jordan Pineda en Mike van Dam.

Veiligheid voor bevolking eerste prioriteit GOZ BEIDA - Het is een uur of tien ’s avonds in de ‘Rest Over Night’, een slaapopstelling rondom Vikings en Landrovers te velde. Tussen de miljoenen sterren hangt een mager maantje aan de hemel, dat schaars licht verspreidt. Daaronder houden twee mariniers de wacht. De overigen, een man of 45, liggen sinds het vallen van de duisternis, om zes uur, op hun veldbed onder de klamboe. Het enige geluid komt van slaapzakken die worden dicht geritst; ’s avonds daalt de temperatuur enorm. Een lange vermoeiende, stoffige en zeer warme dag op zo’n 4800 kilometer van Nederland, zit er weer op. TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: RINZE KLEIN - AVDD

Een overnachting in het veld is niet ongewoon voor het tweede detachement mariniers dat voor de European Union Force (eufor) aan de oostkant van Tsjaad opereert, langs de grens met Soedan. Als deel van het Iers-Nederlandse bataljon, leveren de mannen een bijdrage aan een veiliger klimaat voor de bevolking, onder wie ruim 350.000 ontheemden, en voor de bijna vijftigduizend vluchtelingen uit Darfur en talloze hulpverleners. Dat doen ze onder meer door het uitvoeren van patrouilles. Soms duren die slechts één dag, maar er doen

Missie in Tsjaad is dankbare taak

zich ook wel langere voor met zes tot acht overnachtingen, zoals naar het ten noordoosten van Goz Beida gelegen Adé. Sinds oktober is de regentijd voorbij. Dat maakt de patrouillewereld voor het huidige mariniersdetachement onder leiding van majoor Jan Willem Scheltema een stuk groter dan die van hun voorgangers. Zij hadden immers te kampen met forse obstakels op hun pad, zoals zuigende modderpaden en kolkende rivieren. “Nu gaan we waar we willen, dat is prettig”, zegt pelotonscommandant eerste luitenant Mark Haasdijk. Ook al zitten nu het vele stof en de intense hitte tegen - het kwik passeert probleemloos de vijftig graden - alle dorpen zijn goed bereikbaar. Dus doen de mariniers die veelvuldig aan, vrolijk toegezwaaid door breed lachende bewoners. Goed gevoel

Natuurlijk omvat het werk van de mariniers meer dan als popidolen te worden binnengehaald. Zo vindt er met behulp van een

Terwijl marinier 1 Robert Weijling zich bezighoudt met het oplossen van een mankement vertelt korporaal Erik Ehren staatssecretaris De Vries en generaal Peter van Uhm hoe het gesteld is met het voertuigonderhoud. Re. Commandant der mariniers, brigadegeneraal Rob Verkerk.

tolk informatie-uitwisseling plaats via gesprekken met dorpsautoriteiten. Bijvoorbeeld in Koukou Angarana. Daar verneemt ploegcommandant sergeant Jeffrey Kuhr dat dit dorp, op een enkel incident na, geen last heeft van rebellen of bandieten. De plaatsvervangend dorpsoudste meldt echter wel dat oorden iets dichter bij de grens van de oosterbuur minder fortuinlijk zijn. “Daar loopt de bevolking weg voor banditisme vanuit Soedan”, meldt hij. “Dat levert veel ontheemden op die bescherming moeten hebben.” Volgens de man moeten er meer militairen naar de grensplaatsen, willen de ontheemden terugkeren naar dorpen als Djodjoré, op twintig kilometer van het buurland. “De bevolking vertrouwt op eufor en hoopt dat die de Soedanese onruststokers aanpakt.” Voor Kuhr een opmerking om wat dieper op in te gaan. “Hebben die Soedanezen wapens?”, vraagt Een korte briefing na het inwinnen van informatie bij een stamhoofd of dorpsoudste behoort tot de ge­ bruikelijke gang van zaken. V.l.n.r: sergeant Jeffrey Kuhr, korporaal Peter Berghout, de pelotonscommandant eerste luitenant Mark Haasdijk en zijn opvolgend pelotonscommandant sergeant-majoor Jack Princee.

hij. “Ja, wat precies weet ik niet”, antwoordt zijn gesprekspartner, “maar in elk geval geweren.” Dergelijke informatie wordt doorgestuurd naar de Ierse bataljonscommandant in Goz Beida, want ze kan bruikbaar zijn. Zeker wanneer het besluit mocht vallen dat eufor zich meer in de omgeving van de grens moet laten zien. “Als mensen al iets vragen, is het of we nóg vaker komen”, zegt Haasdijk. “Wij bieden veiligheid waardoor zij het dagelijkse leven kunnen oppakken. Dat geeft een goed gevoel. Verder maken allerlei verschillende factoren dit tot een leuke, interessante missie. Je hebt te maken met onderlinge stamverhoudingen, met een leger- en politiemacht die zelf bepalen wat ze belangrijk vinden en met hulpverleners. Die zorgen voornamelijk voor vluchtelingen. De Tsjadiërs, en dan met name de ontheemden, staan onderaan de lijst.” Logistieke aanvoerlijn

Dat laatste blijkt bij een bezoek aan hen. Waar vluchtelingen uit Soedan in goed georganiseerde kampen, zoals het met zeventienduizend mensen gevulde Djabal, worden voorzien van rantsoenen, schoon water, onderwijs en microkredieten om handeltjes te beginnen, moeten van huis en haard verdreven Tsjadiërs het vooral zelf rooien. Hissein Issakh Akhoma, een wat oudere man, reageert opgetogen wanneer hij de Nederlandse mariniers ontwaart. “Ik ben erg blij met de aanwezigheid van eufor. En nu kijk ik de veiligheid zelfs recht in de ogen.” De man vertelt dat er wel honger in het kamp is en hij zijn kin-

Een Viking verbruikt ruim tweehonderd liter brandstof, verdeeld over twee tanks, bij het afleggen van 120 kilometer.

deren geen eten kan geven. “Veiligheid gaat boven alles”, zegt hij tegen de militairen. “Als dat er is, kunnen we terug naar onze eigen huizen.” De boodschap komt over. De patrouille gaat verder onder de koperen ploert, die de temperatuur voor het trio in voertuig four zero echo, onder wie de chauffeur, marinier 1 Peter van Duijvenbode, bijna ondraaglijk maakt. Bij deze Viking werkt de airco niet doordat een dringend benodigd onderdeel ergens tussen Nederland en Tsjaad zweeft. Korporaal Erik Ehren, belast met het voertuigonderhoud, stelde staatssecretaris Jack de Vries tijdens zijn bezoek al in kennis van de niet altijd lekker lopende logistieke aanvoerlijn. Iets dat de bewindsman betreurt, maar niet kan veranderen. “Dat heb je als je afhankelijk bent van strategisch luchttransport van anderen.” De hitte speelt ook Viking three

Op pa­trouille tussen de lokale be­vol­ king in het oostelijke deel van Tsjaad.

zero Delta parten. “Tot aan 47 graden buitentemperatuur kan-ie probleemloos vooruit”, meldt opvolgend teamcommandant, korporaal Björn Ceelen. Nu kruipt het kwik echter al tot boven de vijftig. “Dus raakt de motor soms oververhit. Iets wat overigens al lange tijd niet is gebeurd.” Toch valt er over de inzetbaarheid van de Vikings verder weinig te klagen. “Die is hoog”, zegt Ehren. “Van de tien, rijden er immers altijd negen.” De mariniers zijn over hun transportmiddel dan ook nog steeds bijzonder goed te spreken. En wat de prestaties bij temperaturen boven de 47 graden betreft, verwachten de mannen dat er vast nog wel wat op wordt gevonden voor ze aan een volgende missie beginnen.●

11 december I Pagina 6

Mens, dier en machine inzetten bij moeilijke zoekopdrachten

Advanced Search Team tegen bermbommen

…nadat een IED door het hondenteam en de genie-experts is opgespoord, gaat de EOD aan de slag…

REEK - Het Advanced Search (AS) Team van 413 Pantsergeniecompagnie legt zich niet zozeer toe op het opsporen van bermbommen, maar meer op wie er precies achter de fabricage van de geïmproviseerde explosieven zit. “Op die manier willen we de Taliban telkens een stapje voorblijven”, zegt majoor Mark. Samen met zijn compagnie reist hij medio maart volgend jaar af naar Afghanistan.

…het is nog wel even uitproberen wat je er wel en niet mee kan, maar door veel te trainen, komen we er wel…

Speurhonden vormen een probaat middel tegen IED’s.

TEKST: TLNT JUDITH RIETVELD FOTO’S: JOSHUA LAISINA

Het kersverse as-Team beoefende onlangs allerlei skills en drills op de Mineursschool in Reek, een vaste stop in het opwerktraject. Tot op heden hield de geniecompagnie zich vooral bezig met het opsporen van bermbommen. “Maar we willen die dingen juist ontdekken voordat ze worden geplaatst”, aldus Mark. Met goed getraind personeel en geavanceerde hulpmiddelen moet dat lukken. Het as-Team komt geen dag te vroeg, want de ontwikkeling van nieuwe Improvised Explosive Devices staat niet stil. In de eenheid zit-

ten naast een harde kern genisten, een ploeg van de Explosieven Opruimings Dienst (eod) en een hondenteam van de luchtmacht. Het as-team wordt ingezet bij moeilijke zoekopdrachten in onder meer tunnels, rioleringen en quala’s. “Momenteel voeren in Uruzgan de reguliere Intermediate Search Teams dergelijke taken uit. Straks hoeft dat niet meer.” ‘CSI-gehalte’

Het as-team maakt gebruik van hightech-apparatuur, waaronder mijndetectors met allerlei geheime snufjes. Om die apparatuur te bedienen, volgden de mannen stuk voor stuk een aparte op-

leiding. “Het is nog wel even uitproberen wat je er wel en niet mee kan, maar door veel te trainen, komen we er wel,” zegt sergeant-1 Bas. De Senior Search Advisor is over de samenwerking met de eod en het hondenteam erg enthousiast. Door te oefenen, krijgen beide partijen goed inzicht in wat hun werk inhoudt en kunnen ze hun manier van opereren op elkaar afstemmen. Neem sergeant-majoor Ton en zijn hond Doerak. Voor hem is de samenwerking met het Search team heel verfrissend. “Bij de luchtmacht hebben we een andere bedrijfscultuur dan bij de landmacht. Maar toch kunnen we goed met elkaar door één deur.”

…tot op heden hield de geniecompagnie zich vooral bezig met het opsporen van bermbommen…

Ton en Doerak zijn al eerder uitgezonden, maar dit wordt een heel andere missie. Namelijk één met veel werkzaamheden buiten de poort. Beide hebben daar weinig problemen mee. Hoewel de hondengeleider aanvankelijk twijfelde over de meerwaarde van het as-team, is hij nu helemaal om. “Ik was nogal sceptisch, maar heb met eigen ogen gezien dat we goede resultaten kunnen boeken.” Herkomst

Nadat een ied door het hondenteam en de genie-experts is opgespoord, gaat de eod aan de slag. Zij maken het explosief onschadelijk en zorgen dat het

op een forensisch verantwoorde wijze bij het Weapon Intelligence Team (wit) op Kamp Holland terechtkomt. Dat start een onderzoek naar wie de bom heeft ontworpen en wat de mogelijke herkomst is. Een database helpt bij het opsporen: bepaalde patronen ontdekken, gaat daarmee een stuk sneller. Mark weet zeker dat as-Team in Uruzgan zijn vruchten zal afwerpen. “Als ik naar de gedegen training kijk en de goede samenwerking tussen de verschillende groepen, dan kan ik alleen maar zeggen dat we beschikken over een middel dat veel doden en gewonden kan voorkomen.”●

11 december I Pagina 7

Dekaatjes

Diepe concentratie.

VREDEPEEL - Het is een getetter en gebonk van jewelste in alle gebouwen van Luchtmachtbasis De Peel. Voor de derde maal heeft daar in Vredepeel het muziekspektakel voor jonge muzikanten plaats onder de titel ‘Young Musicians Spread their Wings’. Liefst 180 scholieren van vier Limburgse gezelschappen zijn samengekomen om de kneepjes te leren van de 33 leden van de Luchtmachtkapel, met name van de drumfanfare. Initiatiefnemer adjudant Maarten Rijs heeft het er weer druk mee, maar toch gaat hij volgend jaar nog een stapje verder. Dan wil hij ook de klasgenootjes van deelnemers bij de dag op de Groep Geleide Wapens (ggw) betrekken. Deze keer blijft het dus nog beperkt tot de leerlingen en nog eens zo’n tweehonderd belangstellenden die ’s middags in de sporthal het eindconcert mogen meemaken. Dat vormt de apotheose voor een muzikaal dagje met workshops en master classes bij de Koninklijke Luchtmacht. “Een geweldig initiatief dat zeker in Limburg aanslaat”, zegt de voorzitter van de Limburgse Bond voor Muziekgezelschappen (lbm) en CDA-Kamerlid Raymond Knops. De lmm vertegenwoordigt een dikke 270 muziekgezelschappen en zo’n 25.000 leden. Om maar aan te geven dat, zoals troubadour Gé Reinders het bracht, de bloasmuziek nog altijd razend populair is in het zuiden van het land. De fanfare- en harmoniemuziek kennen

Sergeant-majoor Remy Beckers dirigeert de saxofoonsectie.

Jonge musici krijgen les van luchtmacht

Harmonie op De Peel een rijke traditie en leven in deze provincie als geen ander. “Wat topsport voor het noorden betekent, geldt hier voor de blaascultuur”, weet Rijs. Knops heeft veel raakvlakken met de actie bij ggw, omdat hij er als beroepsmilitair bij diende en bovendien in die jaren met adjudant Rijs een orkest van de grond tilde. “Bij dit initiatief snijdt het mes aan twee kanten. De kinderen leren beter spelen en komen op een prettige wijze in aanraking met Defensie.” Voor de leerlingen is het bijzonder prettig dat er een dagje kan worden gesmokkeld met school. “Dat gaat niet zomaar, hoor”, waarschuwt Rijs, “de scholen moeten het wel degelijk aanvragen bij het Ministerie van Onderwijs.” Beveiliging

Dus zit de negenjarige Max van de Sint Willebrordusschool én de Jeugdharmonie in Venlo lekker relaxed op een stoel, de saxofoon met een hand bespelend. Nummers als Proud Mary (Ike & Tina Turner) en de Overture van Tommy (The Who) schudt hij ogenschijnlijk zo uit zijn mouw. “Het is een heel enthousiaste groep, ze spelen allemaal wel lekker”, meent sergeant-majoor Remy Beckers. “Ik moet alleen helpen bij specifieke zaken, zoals de verschillende manieren van aanzetten. Dat is zeker van belang, omdat bij lichte muziek de

Adjudant Maarten Rijs, de motor achter ‘Young Musicians Spread their Wings’.

TEKST: EVERT BROUWER FOTO’S: ROB GIELING AVDD

noten korter zijn. Er gelden andere regels dan bij de HaFa (harmonie-fanfare). Dat betekent veel voorspelen.” De kinderen kijken hun ogen uit, niet alleen waar het de muziek betrof. “Heel de basis werkt mee”, roemt Rijs zijn collega’s. “Iedereen levert een bijdrage. Denk aan de catering door Paresto, dvvo dat het vervoer regelt en niet te vergeten de beveiliging. Er wordt echt streng gecontroleerd aan de poort. Degene wiens naam niet op de lijst staat, komt er ook niet in”, waarschuwt de adjudant. Dat slaat niet alleen op jonge musici, want grotere instrumenten als tuba, fagot en trombone kun-

nen nu eenmaal nog niet door de scholieren worden bespeeld. Rijs kan zich na de derde editie gaan opmaken voor wat onrustige weken. De muziekkorpsen in de omgeving weten hem immers te vinden en zij zullen ongetwijfeld de plek van de deelnemers van vandaag - de Koninklijke Fanfare Maasoever/Kessel, Fanfare De Echo uit Blerick, de Koninklijke Harmonie uit Lottum en het Koninklijk Filharmonisch Gezelschap uit Venlo - willen overnemen. “Dat geeft aan hoe zeer het initiatief hier leeft”, besluit hoofd Staf Voorlichting kapitein André Bongers.●

IN HET KORT Asconmast Zwaluwenberg ontmanteld

HILVERSUM - Na bijna dertig jaar trouwe dienst is de Ascon straalzendermast op het landgoed ´Zwaluwenberg` in Hilversum gesloopt. Op het terrein van de Inspecteur-generaal der Krijgsmacht maakte deze 105 meter hoge antenne deel uit van het Diensttelefoonnetwerk van Defensie. Jarenlang vormde hij een baken voor het luchtverkeer boven vliegveld Hilversum en een markant herkenningspunt langs de a27. Hij was opgebouwd uit negen segmenten: acht stuks van twaalf meter, elk circa 8000 kg zwaar, en een stuk van zes meter, met een gewicht van 4000 kg. De tuidraden wogen bij elkaar 8000 kg. Het kostte twee dagen om dit stuk krijgsmachthistorie op te ruimen.●

Gras op Kasteel van Breda altijd groen

BREDA - Dit najaar is er op de kma een kunstgras sportveld aangelegd dat niet alleen voor voetbal, maar ook voor rugby kan worden gebruikt. Het oorspronkelijke zandgras sportveld was toe aan renovatie; de aanwezige infrastructuur dateerde nog uit begin jaren ’70 van de vorige eeuw. Ook gaf wateroverlast beperkingen. Het kunstgrasveld leent zich voor vele sportieve doeleinden en voldoet aan alle internationale voetbal- en rugbynormen. Tijdens de openingsceremonie op 2 december werd een grote fles champagne vanaf het legeringsgebouw naar de middenstip getokkeld. Zo konden de gasten direct proosten op het nieuwe veld. Ter ere van de opening vonden korte rugby- en voetbalwedstrijden plaats. In de pauze mochten de rugbyspelers proberen de bal van grote afstand tussen de doelpalen te kicken, voetballers om de lat te raken. Tekst: Lisa Meijer- Tempelaars●

Verjaardag Regiment Verbindingstroepen

EDE - De Verbindingsdienst bestaat op 18 februari 135 jaar. Dit wordt gevierd op de Elias Beeckmankazerne te Ede en is toegankelijk voor alle actief dienenden, veteranen, b.d.’ers en aspirant kaderleden. Ontvangst om 13.00 uur in gebouw 2. Tevens is, ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de historische verzameling, het museum geopend van 10.00 tot 13.30 uur. Meer informatie: www. verbindingsdienst.nl. Contactpersoon: Regimentsadjudant Aooi de Gussem, (0318 - 68 12 65).●

Sluiting BOS-laadstation

DEN HAAG - Het bos-laadstation op de Frederikkazerne te Den Haag wordt per 31 december gesloten. Allen die er nu nog gebruik van maken, kunnen vanaf januari terecht bij de civiele pomphouders rondom de Frederikkazerne. Wie geen Multi Functionele tankCard heeft, kan deze via de lijn aanvragen bij het Defensie Brandstof Bedrijf. Contactpersoon bij het dbb, is kapitein J.A.C.M. Laurijsse, tst. 033 - 421 51 02.●

HiTecMasterclass

DEN HAAG - Dit najaar is voor de achtste keer de jaar­lijkse HiTecMasterclass (zie foto) ge­ houden. Zestien speciaal voor deze intensieve cursus geselecteerde jonge technische academici, veelal net afgestudeerd, krijgen zo de kans een opleiding te volgen van acht weken, gericht

op pro­jectmatig werken en projectmanagement. Doelstelling is om de deelnemers te interesseren voor technische functies bij de Defensie Materieel Organisatie en bij tno Defensie en Veiligheid. De resultaten zijn goed: steeds wordt meer dan de helft van de cursisten aangenomen. Ook nu weer werd de htmc georganiseerd en begeleid door ktz Huibert van Eijsden.●

Symposium ‘Baas over je eigen loopbaan’

DEN HAAG - Investeer in jezelf en in je carrière! Kom op 22 januari naar het idl in Delft voor het symposium: Baas over eigen loopbaan, georganiseerd door Jong Defensie in samenwerking met de Hoofddirectie Personeel. Hier kom je meer te weten over loopbaanbegeleiding, succesvol solliciteren en leiderschap binnen de defensieorganisatie! Voor meer informatie en aanmelding ga naar: http://intranet.mindef.nl/ Portaal/Service/Verenigingen/Jong_Defensie.●

heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd. Uw gegevens, zoals telefoonnummer en adres, kunnen door zoekmachines worden gevonden.

WONINGEN Te koop: Bavel - Breda nb, Daalakker 3, zonnig, compact landhuis nabij Vlb Gilze Rijen. Zie www.landhuisbredabavel.nl Te koop: Eindhoven, Blixembosch, Gelaarsde Kat 52, tussenwoning. Open keuken, electr. carport, onderh. tuin. Ind.: 1e verd. : 3 slpkmrs, badkmr, 2e toilet. 2e verd.: zolder, dakkapel. V.v. rolluiken en screens. Perc.: 140 m. Inh. ca 400 m³. Vr.pr.: H 274.500,- k.k. 06 - 254 233 68 of 040 - 242 20 74. Te koop: Tilburg, Nistelrodestraat 42, prach­tig, goed onderhouden, vrijstaand geschakeld woonhuis na­bij vlb Gilze-Rijen. Ind.: woonkmr, woonkeuken, 4 slpkmrs, compl. bad­kmr, fraaie tuin. Bjr 1997, perceelopp. 283 m², inh. ca. 610 m³. Vr.pr.: H 385.000, k.k. Inf.: 076 - 544 72 43. Te koop/tijdelijk te huur: Lelystad, Langstraat 48, royale drive-in stads­ villa, 4 woonlagen. Ind.: garage, woonkeuken. 1e verd.: woonkmr, 2e verd.: badkmr, 3 slpkmrs, 3e verd.: zolder/slpkmr, dakterras. 299 m². Nabij a6, centrum, scholen, winkels, water en natuur. Info: 06 - 221 351 33. Te huur: Breda, Oranjeboomstraat 218, zeer goed onderhouden tussenwoning. Woon­kmr, 4 slpkmrs, leuke onderhoudsvr. tuin. Nabij centrum, bos en uitvalswegen. Huurpr.: H 1.200,- p.m. Info: 06 - 113 5 3738 of 076 522 41 77.

DIVERSEN Gezocht door verzamelaar: Militaire horloges (merken onbelangrijk) uit de jaren '40 t/m '80. Staat maakt niet uit, mag stuk zijn. Verhaal van de eigenaar erbij zou leuk zijn. Uiteraard tegen vergoeding. Tel. 06 - 481 055 55.

RECREATIE Te huur: Italië, Umbrië, bij meer van Trasimeno, 2-pers. appartement. Bgg: woonkmr, slpkmr, douche en sanitair. Parkeren voor de deur. Prijs mei - sept H 275.- p.w. Inf.: 00 39 075 848 40 14 of 00 39 389 276 84 77, email: [email protected]. Zie: www.devakantiespecialist.nl

REÜNIE De allerlaatste djocja-reünie wordt gehouden op woensdag 17 dec. Dit t.g.v. het feit dat het 60 jaar geleden is dat de acties op djocja werden uitgevoerd. Bestemd voor: alle oud-para’s van 1 en 2 Paracie; leden v.h. Depot/Korps Speciale Troepen (dst/kst); bemanningen aan actie deelgenomen vliegtuigen; parapakkers -herstellers; weduwen van (para) commando’s. Ontvangst: 09.00 - 11.00. Plaats: de Kumpulan op Bronbeek.●

11 december I Pagina 8

VIJF VRAGEN AAN...

Colofon

Kolonel mr. Hans Wiersma, directeur Juridische Dienstverlening. Hij is verantwoordelijk voor het afhandelen van de schademeldingen die Defensie kreeg naar aanleiding van het ongeval op 12 december 2007 met een Apachehelikopter in de Bommelerwaard. Het toestel vloog ’s nachts een hoogspanningskabel doormidden. Daarna kreeg het gebied met een enorme stroomstoring te maken. Hoeveel instanties kwamen met een schademelding? “Ruim 5.300 particulieren en 2.600 bedrijven.” Waar hebben ze die ingediend? “Bij de betrokken gemeentes, bij verzekeringsmaatschappijen en bij de Dienst Regelingen van het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij. Defensie heeft de afhandeling van de meldingen in handen van de laatste instantie gegeven, omdat die ervaring heeft met het afhandelen van bulkschade. Bovendien beschikken wij over onvoldoende capaciteit om zo’n grote klus te klaren. We kunnen het, maar dan gaat het allemaal veel langer duren.” Er zou volgens de Tweede Kamer onvoldoende schot zitten in het afhandelen van de claims. Van de 2.600 ondernemers die er een indienden, krijgen er ruim tweeduizend nog steeds geld van Defensie. Deelt u de kritiek van de Kamer? “De Dienst Regelingen van Landbouw, Visserij en Natuurbeheer moet eerst over voldoende informatie beschikken om de schademeldingen zorgvuldig en naar behoren af te handelen. In veel gevallen hebben we die nog niet in huis, zoals over

De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink Eindredactie: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77)

de precieze omzetschade. Daarom zijn alle betrokken bedrijven aangeschreven om meer gegevens te verstrekken, wat overigens goed loopt. Het gaat om grote bedragen die goed moeten worden onderbouwd. In veel gevallen vindt er een contra-expertise plaats. Ook dat kost tijd.” De Tweede Kamer wil de afhandeling van de schademeldingen versnellen. Hier en daar is de maand maart genoemd. Gaat u dat halen? “We voorzien dat alle dossiers in 2009 zijn afgehandeld. Maar zoals ik al zei, gaat het om een complexe en tijdrovende schadeafhandeling. Daarnaast beschikken we dus nog niet over alle noodzakelijke gegevens.” Hoe zit het met de gedupeerde particulieren? “Dit jaar nog hopen we hun schademeldingen af te doen. Alle dossiers zijn in behandeling; we hopen zo snel mogelijk te betalen. Daarna wordt de aandacht op de bedrijven gericht. Ik hecht er echter aan te zeggen dat de Dienst Regelingen van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij zijn uiterste best doet om de hele kwestie zo snel mogelijk af te handelen. Maar zorgvuldigheid gaat voor snelheid.” Foto: Herman Zonderland●

Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36)

Operatie Atalanta van start BRUSSEL - Operatie Atalanta, de missie van de Europese Unie ter bestrijding van piraterij in de Golf van Aden, is afgelopen maandag begonnen. Het eskader van zes oorlogsbodems vervangt dat van de navo en wordt ondersteund door drie vliegtuigen. De marineschepen hebben volgens eu-buitenlandcoördinator Javier Solana een ‘krachtig mandaat’ om op te treden. Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië en Griekenland leveren in eerste instantie de oorlogsschepen voor Atalanta. De eerste vier maanden wordt de missie geleid door Griekenland, de tweede door Spanje. Nederland bekijkt nog of het personeel aan de staf kan aanbieden en met inbreng van een eigen schip het commando vanaf augustus volgend jaar kan overnemen. In de Golf van Aden patrouilleren eveneens oorlogsbodems uit onder meer Rusland en India. Ook het fregat Hr.Ms. De Ruyter escorteerde de afgelopen maand in de Somalische kustwateren koopvaarders. Het is nu op de thuisreis en heeft daarbij het Nederlandse ms ‘Jumbo Javelin’ met 21 opvarenden begeleid tijdens de passage door het gevaarlijke gebied. In de Golf van Aden en de Arabische Zee, een gebied van 1,5 miljoen kilometer, zijn dit jaar al meer dan 120 schepen door piraten aangevallen. Ruim dertig vaartuigen werden gekaapt en de helft daarvan ligt bij de Somalische kustplaats Eyl, een broeinest van zeerovers, te wach-

Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck

Boven: …de twee grootste ‘trofeeën’ tot nu toe waren een Oekraïens schip geladen met tanks, de Faina… Foto: Jason R. Zalasky, U.S. Navy Rechts: …en de Saudische supertanker Sirius Star met twee miljoen vaten olie aan boord… Foto: William S. Stevens, U.S. Navy Onder: … en heeft daarbij het Nederlandse MS ‘Jumbo Javelin’ met 21 opvarenden begeleid…

Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Spui 32, 2511 BS Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B

ten totdat de eigenaren het gevraagde losgeld hebben betaald. De twee grootste ‘trofeeën’ tot nu toe waren een Oekraïens schip geladen met tanks, de Faina, en de Saudische supertanker Sirius Star, met twee miljoen vaten olie aan boord. Laatstgenoemde werd op 833 kilometer uit de Somalische kust verschalkt. Aan de kaping van de Jemenitische

vrachtvaarder Erina kwam vorige week een einde na succesvolle onderhandelingen met de regionale autoriteiten. Het koopvaardijschip met een lading staal werd op 19 november overvallen. Volgens een functionaris in de afvallige Somalische regio Puntland was er geen losgeld betaald en verkeerde de zevenkoppige bemanning in goede gezondheid.●

LEZEN & GAMEN DEN HAAG - Te midden van alle recente publiciteit over Nederlandse excessen in het Indonesische dorp Rawagede kan het geen kwaad om af en toe ook de andere kant eens te belichten. Zoals de Bersiap, de periode van oktober 1945 tot begin 1947, waarbij volgens voorzichtige schattingen ruim 3500 weerloze Nederlanders en Indo-Europeanen - mannen, vrouwen en kinderen - door Indonesische Pemoeda’s op gruwelijke wijze werden afgeslacht. Kolonel b.d. Jhr. Mr. M.W.C. de Jonge laat dat feit

Cavaleristen op Java niet onvermeld in ‘Mijn Ruiters’ waarin hij de lotgevallen van het door hem aangevoerde 4de Eskadron Pantserwagens tijdens de Politionele Acties heeft geboekstaafd. Daarbij beperkt hij zich niet alleen tot militaire aangelegenheden, maar plaatst hij het conflict ook in een historisch en politiek kader. Toch is het vooral zijn levendige beschrijving van de oorlogshandelingen die de meeste aandacht van de lezer zal

trekken. Bij beide Poli­tionele Acties bevond zijn eska­dron zich in de spits van de aanval, als onderdeel van de op Java gelegerde vbrigade, dus aan gevechten geen gebrek. Naast de successen die daarbij werden behaald, verhaalt De Jonge ook van de frustraties bij de Nederlandse militairen over de door de vn afgedwongen stopzetting van de politionele acties. En in zijn nabeschouwing benadrukt de auteur, voor zijn

DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: 16 december: Workshop en optreden Marinierskapel in het Mariniersmuseum, Rotterdam 18 december: Relatieconcert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht, Vught 19 december: Relatieconcert Fanfarekorps Ko-

ninklijke Landmacht, Grijpskerk 20 december: Concert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht, Bocholtz 28 december: Wajangvoorstelling ‘Kantjil, de krokodil en de tijger’, Arnhem Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

moed en leiderschap onderscheiden met de Bronzen Leeuw, dat de Nederlandse militairen in Indië zich door de politiek in de steek gelaten voelden. Tegelijk heeft hij niets dan lof voor de dienstplichtigen waaruit zijn eenheid in hoofdzaak was samengesteld. Op een sterkte van 156 man, verloor het 4de Eskadron er dertig: twaalf gesneuvelden en achttien zo zwaargewond dat ze niet meer bij de troep terugkeerden. En behalve de onderscheiding van zijn commandant, verwierf het nog eens drie Bronzen Leeuwen, een dito aantal Bronzen Kruizen en twee Kruizen van Verdienste. Dat de auteur al enige tijd geleden de dienst heeft verlaten, moge blijken uit de militaire woordenlijst, waarin sprake is van een ‘submachinegeweer’, waar-

toe overigens ook de aparte genoemde Sten-gun, en Owen-gun en Tommygun behoren, maar dat in de huidige terminologie pistoolmitrailleur heet. Verder werd het op pagina 324 genoemde Van Roijen-Roem akkoord uiteraard in 1949 gesloten en niet in 1944, maar dat laatste is vast en zeker een verschrijving. ‘Mijn Ruiters - Ervaringen als commandant van het 4e Eskadron Pantserwagens, Huzaren van Boreel, tijdens de Politionele Acties (1947-1949) in toenmalig Nederlands-Indië’ is een fraaie, met veel foto’s verluchte, gebonden uitgave en telt met bijlagen 338 pagina’s. Te bestellen per post of e-mail bij ‘Mijn Ruiters’, Huygenslaan 26, 3818 WC Amersfoort. E-mailadres: [email protected]. Het bedrag van H 24,50 kan worden overgemaakt op bankrekening 84 29 56 905 t.n.v. St. Cultureel Erfgoed De Jonge te Sassenheim. Het boek is tevens in de winkel verkrijgbaar. isbn 978-90-8135421-9. Tekst: Wiebren Tabak●

De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar ¤ 13,61. Voor het buitenland ¤ 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0900 - 226 52 63 of www. aboland.nl, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808