De Vlaamse paardensector, een succesverhaal We hebben het al vaker gezegd: Onze paardensector is er ééntje om trots op te zijn. Zowel internationaal als in Vlaanderen blijft de Vlaamse paardenhouderij steeds meer vooruitgang boeken.
Internationale successen Vlaanderen is één van de belangrijkste paardenregio's in de wereld. Het volstaat te verwijzen naar de vijf Olympische medailles die in de discipline jumping te Londen behaald werden met bij ons gefokte paarden. De prachtige resultaten van onze jumpingpaarden- en ruiters raken dan ook steeds beter bekend bij het grote publiek. Maar daarnaast boeken eveneens heel wat andere disciplines, organisaties en bedrijven internationale successen waarvan zelfs veel paardenliefhebbers niet altijd op de hoogte zijn. Denk maar aan de prachtprestaties die België steeds levert op de vierjaarlijkse Wereldruiterspelen waar heel wat bekende en minder bekende hippische sportdisciplines aan bod komen. In 2014 en 2011 veroverde ons kleine landje een vijfde plaats in de totaalranking. Op de laatste editie in 2014 namen er maar liefst 72 landen deel en moesten we enkel het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland en de Verenigde Staten voor ons laten. We dankten dit prachtresultaat aan medailles in de reining en paradressuur en aan knappe prestaties in het mennen en de eventing.
Lokale groei De Vlaamse paardenhouderij stapt niet alleen wereldwijd steeds meer op het voorplan. Ook lokaal blijft de sector groeien, zowel op economisch als op sportief en maatschappelijk vlak. Een in 2008 - in opdracht van de Vlaamse overheid - uitgevoerde studie over het economisch belang van de paardenhouderij bewees dat de paardensector in Vlaanderen een zeer grote economische relevantie heeft. Met 200.000 betrokken personen, 150.000 paarden en meer dan 3.550 fulltime arbeidsequivalenten tewerkgesteld in maar liefst 1.750 bedrijven, realiseerde de sector een toegevoegde waarde van 219 miljoen euro voor de Vlaamse economie. De cijfers met betrekking tot het aantal paarden en het aantal sportbeoefenaars in Vlaanderen, zijn de laatste jaren zo de hoogte in gegaan dat we toch wel met zekerheid kunnen stellen dat de economische relevantie in sterk positieve zin evolueert. » Klik hier voor meer info over de economische studie van 2008. Het aantal paarden in onze regio stijgt voortdurend. In 2008 werd het aantal paarden in Vlaanderen op een 150.000-tal geschat. Dankzij de gegevensbank van de Belgische Confederatie van het Paard weten we dat er momenteel in België meer dan 265.000 paarden geregistreerd zijn, waarvan 193.023 in Vlaanderen (cijfer: juli 2015). De sector trekt ook meer en meer enthousiastelingen aan. Organisaties zoals de Vlaamse Liga Paardensport en de Landelijke Rijverenigingen tellen elk jaar meer leden. Als we het ledenaantal van VLP bekijken, zien we een stijging van 21.020 leden in 2008 naar 30.151 leden in 2012, 32.856 leden in 2013 en 36.022 leden in 2014. Daar bovenop telt het ledenbestand van de Landelijke Rijverenigingen (de tweede grootste erkende hippische sportfederatie in Vlaanderen), nog eens bijna 14.000 leden. Bovendien blijft ook het aanltal niet aangesloten paardenliefhebbers stijgen en telt Vlaanderen elk jaar meer maneges en pensionstallen. We merken tenslotte duidelijk dat het paard ook heel wat nieuwe sectoren begint te inspireren. Coachingsessies, therapieën, teambuildings, toeristische attracties... waarin paarden een hoofdrol spelen, worden steeds tarijker en populairder.
Dit dossier Dit dossier geeft een overzicht van de belangrijkste recente prestaties van de Vlaamse paardensector. Heeft u nood aan een vertaling in het
Pagina 1/14
kader van een internationale activiteit (handelsmissie, beurs, prospectie,...), geef dan gerust een seintje. Heeft u zelf nog nieuws toe te voegen, aarzel dan niet om contact op te nemen.
Pagina 2/14
1. Export van gegeerde paardenrassen Vlaanderen is de perfecte voedingsbodem voor paardenfokkerij. De weersomstandigheden, vegetatie, expertise, omkadering, passie,... die onze regio te bieden heeft, kan nergens ter wereld gekopieerd worden. Daarom staat Vlaanderen al sinds het begin van de 20ste eeuw aan de top van de internationale paardenexport. Door de jaren heen, evolueerde het aanbod flexibel mee met de veranderende markt. Vanaf het eind van de 19de eeuw tot kort na de tweede wereldoorlog, trok het Belgisch Trekpaard, letterlijk en figuurlijk, de Vlaamse economie. Ondertussen ligt de klemtoon vooral op topsport en zijn onze succesvolle springpaarden, van stamboeken als het Belgisch Warmbloedpaard en Zangersheide, in alle uithoeken van de wereld gegeerd. Opmerkelijk genoeg oogsten onze fokkers en handelaars daarnaast ook grote successen met Arabische Volbloedpaarden die hier geboren werden. In de volgende hoofdstukken gaan we dieper in op de concrete successen en eigenschappen waarmee deze rassen heel wat buitenlandse kopers wisten te verleiden. Hier zetten we eerst enkele exportweetjes op een rijtje.
Export neemt stijle vlucht Al meer dan 20 jaar lang transporteert het Vlaamse bedrijf “European Horse Services” (EHS) paarden naar maar liefst 108 bestemmingen buiten de Europese Unie en verzorgt het daarbij ook de voorgeschreven quarantainemaatregelen. In 1992 werden jaarlijks 'amper' een 300-tal paarden getransporteerd. Dit liep echter snel op naar 1.107 stuks in 2008, 2.186 in 2010, 2.886 in 2012, 2.934 in 2013 en 2.973 in 2014. Onder andere gezien de paardensport wereldwijd steeds meer aan populariteit wint, en onze ‘Vlaamse’ paarden momenteel verschillende internationale rankings aanvoeren, ligt het in de lijn der verwachtingen dat dit aantal ook de komende jaren verder zal stijgen. Waar de export vroeger vooral gericht was naar Europese lidstaten en de Verenigde Staten, Canada en Mexico, is er de laatste jaren een grote interesse van ‘nieuwe’ landen in onze paarden. Zo werd, na jaren onderhandelen, in november 2013 een handelsprotocol met China ondertekend. De Chinezen waarderen de kwaliteit van onze paarden en zijn zeer tevreden over de professionele begeleiding die ze krijgen. Sinds de bekrachtiging van het protocol vertrokken al meer dan zeventig paarden naar China (cijfers april 2015). Naar de toekomst toe, ziet het er ook rooskleurig uit aangezien China veel interesse toont voor diverse rassen zoals springpaarden, trekpaarden en Arabische paarden. Daarnaast is Zuid-Amerika in volle expansie en vinden onze paarden steeds vaker een nieuwe thuis in Colombia, Uruguay, Argentinië, Chili en Peru. Brazilië, dat drijft op een economische “boom”, werd enkele jaren geleden zelfs onze tweede grootste afnemer buiten Europa (na de Verenigde Staten).
Pagina 3/14
2. Beste springpaarden ter wereld De kwaliteit van onze Vlaamse springpaarden wordt wereldwijd geroemd. In alle uithoeken van de wereld, concurreren paarden die hier gefokt werden op het allerhoogste niveau. Fenomenale sportresultaten volgen elkaar in sneltempo op. Geen wonder dus, dat de internationale vraag naar onze jumpingpaarden blijft stijgen. Jaarlijks exporteert Vlaanderen duizenden Vlaamse springpaarden. Op deze pagina zetten we enkele belangrijke verwezenlijkingen van onze paradepaardjes op een rijtje. Meer bepaald nemen we hun positie op de internationale fokkerijranglijsten en hun sportieve overwinningen onder de loep.
WBFSH: Vlaanderen kleurt internationale fokkerijranglijsten De World Breeding Organisation for Sportshorses (WBFSH) is de enige internationale federatie voor sportpaardenstamboeken ter wereld. In samenwerking met de FEI - de internationale hippische sportfederatie - publiceert deze organisatie verschillende officiële ranglijsten. De Vlaamse sportpaarden, dekhengsten en stamboeken drukken al jaren hun stempel op deze rankings, vooral binnen de jumpingsport.
WBFSH-ranglijst voor stamboeken Vlaanderen huisvest twee stamboeken voor springpaarden: Het Belgisch Warmbloedpaard (BWP) en Studbook Zangersheide (Z). Beide stamboeken leggen hun goedgekeurde hengsten en gelabelde merries zeer strenge gezondheidseisen op om de kwaliteit van hun nakomelingen te optimaliseren. Fokkerij en sport gaan hier hand in hand, met uitstekende resultaten tot gevolg. In de officiële “World Breeding Federation for Sporthorses (WBFSH) World Ranking List” voor jumpingstamboeken, staan BWP en Zangersheide al jaren mee aan de top. Deze officiële classificatie geeft weer welke stamboeken wereldwijd de meest succesvolle sportpaarden produceren. De ranglijst wordt berekend op basis van de sportresultaten van de paarden die binnen een bepaald stamboek gefokt werden. WBFSH houdt geen rekening met het aantal geregistreerde paarden per stamboek. Moest dit het geval zijn, zouden onze Vlaamse springpaardenstamboeken geregeld eenzaam bovenaan de ranglijst staan. Vlaanderen is geen grote regio. Daarom worden er minder paarden in onze stamboeken ingeschreven dan in die van de grotere landen. Het is dus een enorme prestatie dat beide stamboeken, met hun relatief kleine aantal ingeschreven paarden, al jaren bovenaan de rankings vertoeven. De stamboeken die hoger genoteerd staan, zijn meestal groter van omvang. Met andere woorden: Een paard gefokt in Vlaanderen, heeft meer kans om een wereldpaard te worden dan de paarden gefokt in eender welk ander stamboek. Momenteel staat BWP op de zevende en Z op de elfde plaats (cijfers 31 mei 2015). De ranglijsten worden maandelijks vernieuwd en zijn onderhevig aan schommelingen. In april 2013 stond BWP immers nog op de eerste plaats en naar alle waarschijnlijkheid zal het stamboek deze positie in de toekomst opnieuw in gaan nemen. In 2014 werd gewerkt aan een nadere samenwerking tussen de Vlaamse sportpaardenstamboeken BWP en Studbook Zangersheide, onder meer om de promotie van onze Vlaamse sportpaarden verder te verbeteren en onze toppositie op wereldvlak te verzekeren. Helaas staat het cultuurverschil tussen de twee stamboeken voorlopig een fusie in de weg . WBFSH-ranglijst voor sportpaarden Naast een ranglijst voor stamboeken, publiceert WBFSH maandelijks een overzicht van de meest succesvolle competitiepaarden binnen elke erkende hippische discipline. Op de ranglijst voor jumpingpaarden nemen Vlaamse paarden geregeld de hoogste schavotjes in. Enkele voorbeelden: 2012: Glock's London - 1ste plaats (ex Carembar De Muze | Nabab De Rêve | BWP) 2013: Cylana - 2de plaats (ex. Cylana van de Ruitershoeve | Skippy II | BWP) 2013: Cella - 3de plaats (ex. Centoia Van’t Roosakker | Cento | BWP) ...
Pagina 4/14
In 2013 (30/9), toen BWP helemaal bovenaan de ranglijst voor jumpingstamboeken vertoefde, stonden maar liefst drie Vlaamse paarden in de top tien (30%). WBFSH-ranglijst voor dekhengsten
Zowel in de rankings voor stamboeken als sportpaarden gooit Vlaanderen binnen de jumpingdiscipline zeer hoge ogen. Maar WBFSH publiceert jaarlijks nog een derde ranglijst en daar zijn onze resultaten nog indrukwekkender.
Darco | © Dirk Caremans - Hippofoto.be
BWP heeft jarenlang de WBFSH-rankings voor jumpinghengsten gedomineerd. Deze wordt berekend op basis van de sportprestaties van hun nakomelingen. Gedurende vijf jaar (van 2007 tot en met 2011) stond de legendarische BWP-dekhengst Darco onafgebroken op nummer één. Geen enkele andere hengst deed hem dat ooit voor. Hierdoor is Darco zonder enige twijfel “de beste hengst aller tijden”. Pas in 2014, 8 jaar na zijn dood, verdween hij uit de top 10. Ook Nabab De Rêve verscheen meer dan vijf jaar op rij bij de beste hengsten in deze lijst. Hij is onder andere de vader van Vigo d’Arsouilles, het paard waarmee Philippe Le Jeune wereldkampioen werd, en van Glock's London.
Momenteel (rankings 2014) is het de prachtige schimmelhengst Cornet Obelensky (BWP) die op tweede plaats de eer hoog houdt voor Vlaanderen. Het is verbluffend hoeveel van zijn nakomelingen op dit moment de concurrentie het nakijken geven in de belangrijkste wedstrijden.
Medailles en overwinningen Om bovenaan de WBFSH-rankings te pronken moeten paarden zeer constant presteren en dus erg vaak deelnemen aan belangrijke wedstrijden. We mogen zeker niet vergeten om ook hun resultaten op deze individuele wedstrijden even onder de loep te nemen. Hieronder volgen enkele voorbeelden van recente overwinningen en medailles: Wereldruiterspelen 2014: Caen
Het beste jumpingpaard van de voorbije wereldkampioenschappen werd in Vlaanderen gefokt en heet Cortes C. Dankzij een volledig foutloze finale werd hij volledig terecht tot beste jumpingpaard van de competitie gekroond. Deze BWP-er werd gefokt door Bart Clement en combineert twee van de belangrijkste bloedlijnen van onze twee Vlaamse springpaardenstamboeken: Randel Z (gefokt door Stoeterij Zangersheide) x Darco (Belgisch Warmbloedpaard).
Cortes C | © Dirk Caremans - Hippofoto.be
Bijna 24% van de jumpingpaarden die aan de start kwamen, waren Belgisch gefokt. Drie van hen wisten door te stoten tot de top tien en twee Belgische fokproducten veroverden een plaatsje bij de vijf beste combinaties. Europese kampioenschappen 2013: Denemarken Op de Europese kampioenschappen van 2013 haalde de Brit Ben Maher met Cella (ex. Centoia Van’t Roosakker | BWP) het zilver binnen. Naast deze overwinning boekte de Britse publiekslieveling in de zomer van 2013 nog heel wat goede resultaten met deze merrie. Op 31 augustus 2013 kwam hij dankzij haar op de eerste plaats van de Longines wereldranglijst voor jumpingruiters terecht.
Pagina 5/14
Grote Prijs van Spruce Meadows 2012 en 2013 De GP van Spruce Meadows (Calgary) staat, samen met de GP van Aken, aangeschreven als de meest prestigieuze jumpingwedstrijd ter wereld. In 2013 sprong Vlaming Pieter Devos met de merrie Candy (BWP – V. Nabab de Rêve) hier naar de overwinning. Olympische Spelen 2012 Onze Belgische jumpingpaarden haalden op de Olympische Spelen te Londen (2012) maar liefst 5 medailles. Glock’s London (ex-Carember De Muze | Nabab De Rêve x Chin Chin | BWP) behaalde met zijn ruiter Gerco Schröder twee zilveren medailles: één in de individuele competitie en één in de landenprijs. Het succes van de Nederlandse ploeg op de Olympische Spelen valt dus gedeeltelijk toe te schrijven aan een Vlaams paard.
Glock’s London werd gefokt door Joris De Brabander uit SintNiklaas, tevens de eigenaar van wereldkampioen Vigo d’Arsouilles. Tijdens de laatste dag van de individuele competitie kwam nog één van zijn fokproducten aan de start. De vorige Olympische kampioen Eric Lamaze stelde zijn vertrouwen immers in Derly Chin De Muze (For Pleasure x Nabab De Rêve | BWP). London (ex-Carambar De Muze) | © Dirk Caremans - Hippofoto.be Het bronzen Saoedi-Arabische team, deed beroep twee Vlaamse paarden: Bayard Van De Villa Theresia (Kashmir Van Schuttershof x Camus | BWP) bereden door Ramzy Al Durhami en Davos (ex-Candiago Z | Carthago x Pericles | Z) onder het zadel van Prins Abdullah Al Saud. Dit team werd trouwens gecoacht door voormalig Belgisch Olympisch medaillewinnaar Stanny Van Paesschen. Tijdens de laatste competitiedag van de Olympische jumping kwamen de 37 beste paarden aan de start. Maar liefst 9 van hen werden in België gefokt (24,3%): Bayard Van De Villa Therasia | BWP | Ramzy Al Duhami | Saoudi-Arabië Bufero Van Het Panishof | BWP | Dirk Demeersman | België Cadjanine Z | Z | Gregory Whatelet | België Davos (ex-Candiago Z) | Z | Prins Abdullah Al Saud | Saoudi-Arabië Derly Chin De Muze | BWP | Eric Lamaze | Canada Glock’s London (ex-Carambar De Muze) | BWP | Gerco Schröder | Nederland Hello Sanctos | SBS | Scott Brash | Groot-Brittannië Rahmanshof’s Bogeno | SBS | Alvaro Affonso De Miranda Neto | Brazilië Valentina Van’t Heike | BWP | Jos Lansink | België
Wereldruiterspelen 2010: Kentucky
In 2010 won de Vlaming Philippe Le Jeune het vierjaarlijks wereldkampioenschap Jumping. Hij behaalde zijn overwinning met het Belgische paard Vigo d’ Arsouilles, een zoon van de Vlaamse hengst Nabab De Rêve. Van de 121 deelnemende paarden aan het WK Jumping in Kentucky in 2010, waren er maar liefst 23 bij BWP en 8 bij Zangersheide geregistreerd. 1 op 4 van de deelnemende paarden hadden dus een Vlaamse achtergrond.
Pagina 6/14
Vigo d' Arsouilles | © Dirk Caremans - Hippofoto.be
3. Het Belgisch trekpaard: Veelzijdig en actueel De kracht van de hedendaagse Vlaamse paardensector, valt voor een groot deel te danken aan de glorietijd van het Belgisch Trekpaard (van het laatste kwart van de 19de eeuw tot kort na de tweede wereldoorlog). Deze machtige reuzen hebben het de voorbije decennia niet gemakkelijk gehad. Ze verdwenen letterlijk steeds meer uit het landschap. Maar sinds een aantal jaren is het Belgisch Trekpaard, uniek in de wereld, weer aan een opmars bezig.
Glorieperiode In 1878 werd de legendarische Billant in Parijs uitgeroepen tot beste trekpaardhengst ter wereld. Dit luidde het begin in van een tijdperk waar paardenfokkers nu nog steeds de vruchten van plukken. Het Belgisch trekpaard trok van wal op een veroveringstocht die uiteindelijk tot een totale wereldwijde marktdominantie zou leiden. De Belgische trekpaarden waren de sterkste ter wereld en wie efficiënt wou werken, móest ze hebben. De paardenfokkerij en -handel professionaliseerde en veel van de knowhow waar we nu op steunen hebben we nog steeds te danken aan de pioniers uit deze periode.
Brillant
Van een stamboek van het Belgisch Trekpaard was in 1878 nog geen sprake. Er bestonden enkel verschillende lokale “rassen” en verenigingen. Een aantal dynamische mensen zag in dat samenwerken essentieel was en dit resulteerde in 1886 in de oprichting van het Stamboek voor het Belgisch Trekpaard. Mede dankzij de substantiële steun van de overheid, schreef het stamboek al snel een echt succesverhaal. Het Belgisch Trekpaard katapulteerde zich op enkele jaren tijd tot het voornaamste exportproduct van ons land, belangrijker dan kolen en staal samen. Met 31.000 uitgevoerde paarden voor een bedrag van meer dan 187 miljoen euro per jaar, trokken onze machtige reuzen tussen de twee Wereldoorlogen letterlijk en figuurlijk de Belgische economie. In die periode steeg het aantal Belgische Trekpaarden op ons grondgebied naar 250.000. Dat is bijna evenveel als het totaal aantal paarden (alle rassen) dat momenteel in België gestald staat.
Mechanisatie luidt moeilijke periode in Na WOII nam de export van Belgische Trekpaarden drastisch af. Gezien het niet lang duurde voordat ook de Belgische landbouwers een tractor gingen verkiezen boven paarden, brak al snel een zwarte tijd aan. In 1960 stonden er nog net iets meer dan 157.000 Belgische Trekpaarden in ons land. Twintig jaar later was hun aantal gedaald tot een magere 16.300. Trekpaarden vond men enkel nog op kleine, arme, boerderijtjes en bij liefhebbers. Veulens fokken gebeurde nog wel, maar vaak met het oog op de slachtbank.
Veelzijdige trekpaarden trachten hun plaats weer op te eisen Niet lang geleden trok het stamboek aan de alarmbel. Het nodige minimum van 1.000 veulens per jaar dat vereist is om een ras gezond in stand te houden, werd niet meer gehaald. Het stamboek ging op zoek naar financiële hulp voor fokkers en naar een nieuwe marktpositionering voor het ras. In 2012 voerde de Vlaamse overheid opnieuw een veulenpremie in. Daardoor steeg het aantal in Vlaanderen ingeschreven veulens van 531 in 2011 naar 567 in 2012. Paardenliefhebbers beginnen stilaan ook de uitzonderlijke kwaliteiten van dit ras te zien. Dankzij hun rustige koelbloedige karakter is het Belgische Trekpaard het ideale wandelgezelschap
Pagina 7/14
Natuurwerk | © Ann Muys
Kindervriend Garnaalvissers
(aangespannen en bereden), een gemotiveerde sportpartner (mennen, dressuur, trekwedstrijden,...) en zelfs een opvallende marketingtroef (folklore, streekpromotie, evenementen,...). Daarnaast blijven ze gemotiveerde werkkrachten, maar zeker niet alleen op de boerderij. Belgische Trekpaarden zetten sinds enige jaren steeds meer hun beste beentje voor als trekkracht voor steden en gemeenten, in natuurgebied, de bio-landbouw, de bosbouw,... De imposante verschijning van het Belgisch Trekpaard blijft tot de verbeelding spreken bij jong en oud. Dit cultuur-historisch erfgoed moet in stand gehouden worden. Zelfs Unesco, dat de met Belgische Trekpaarden werkende garnaalvissers erkende als werelderfgoed, is hiervan overtuigd.
Meer info Op de website "Het Virtuele Land" kan u een zeer knap dossier van Paul De Brauwer doornemen dat heel de geschiedenis van het Belgisch Trekpaard overloopt. » Klik hier voor het dossier. De Koninklijke Maatschappij Het Belgisch Trekpaard (KMBT), is het officiële stamboek, dat zich inzet voor het voortbestaan van dit paardenras. Ook dit stamboek staat graag voor u klaar. » Klik hier voor de KMBT-website.
Pagina 8/14
4. Op en top Arabische volbloedpaarden, maar wel Vlaams gefokt Uithoudingsvermogen, elegantie en charisma, dat zijn enkele van de vele indrukwekkende kenmerken van het Arabische Volbloedpaard, het oudste raszuiver gefokt paard op aarde. Bijna elk paardenras of -type ter wereld heeft voorouders die Arabisch bloed voeren. Dat maakt van de Arabische Volbloedfokkerij één van de meest invloedrijke in de geschiedenis. Tegenwoordig wordt dit legendarische ras in heel wat streken gefokt, maar bijna nergens met zo veel succes als in Vlaanderen. Het succesverhaal van het Arabisch volbloedpaard in België startte rond 1975 met slechts enkele pioniers. Momenteel telt het Belgisch Arabische Paardenstamboek ongeveer 10.000 geregistreerde Arabische volbloeden en een 5.000 kruisingsproducten. Het aantal fokkers is gestegen tot een 1.000-tal. Sinds 2010 worden er in België meer Arabische paarden verkocht dan gefokt. De export naar onze buurlanden maar ook naar het Midden-Oosten zit sindsdien erg in de lift. Dit valt te danken enerzijds aan de vele gerenommeerde fokkers en trainingscentra die actief zijn in België, en anderzijds aan de gespecialiseerde dierenartsen, managers en trainers die stoeterijen hebben opgezet voor sjeiks in het Midden-Oosten.
QR Marc | © Dirk Caremans - Hippofoto.be
Arabische Volbloedpaarden worden met zeer veel succes ingezet in de endurance. Daarnaast zijn ook de shows (schoonheidswedstrijden) met Arabische Volbloedpaarden wereldwijd befaamd. Het palmares van Belgisch gefokte paarden is indrukwekkend, zowel in de show als in de endurance.
Palmares shows | Belgische World Champions vanaf 2007 Overzicht Nijem Ibn Eternity VI werd wereldkampioen in 2008. Bess Fa’Izah werd wereldkampioen in 2010. QR Marc werd wereldkampioen in 2012.
Palmares endurance Belgische paarden hebben sinds 2000 meer dan 100 medailles behaald op de wereld- en Europese kampioenschappen, de Young horses kampioenschappen, de CEIO – Nations cup en de World Cup Veterans Belgische paarden eindigden bijna altijd in de top 10, zowel individueel als in team, en maken van België ook een topland in deze discipline.
Pagina 9/14
5. Topsporters, -trainers en -omkadering De paardensector zet sportief Vlaanderen mee op de wereldkaart. Niet veel andere landen en sporttakken beschikken over een vergelijkbare weelde aan internationaal befaamde topsporters en -trainers. Bovendien staat Vlaanderen sinds 2014 ook aan het roer van de internationale sportfederatie FEI.
Topsporters Op de vierjaarlijkse wereldruiterspelen meten de beste hippische atleten zich aan elkaar in heel wat bekende en minder bekende sportdisciplines. In 2014 en 2010 veroverde ons kleine landje een vijfde plaats in de totaalranking. Op de laatste editie (2014), waar maar liefst 72 landen aan deel namen, moesten we enkel het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland en de Verenigde Staten voor ons laten. Vooral de eerste week van de Wereldruiterspelen bleek een succes. De Belgische reiningploeg veroverde net als in 2010 het zilver (na de Verenigde Staten) en Michèle George ging met maar liefst twee gouden medailles aan de haal in de paradressuur. (In 2010 behaalde zij nog een zilveren medaille op het WK en op de Paralympische Spelen van 2012 sleepte ze twee keer goud in de wacht.) Na die eerste week bleven de grote overwinningen voor onze ruiters en menners uit. Het Belgische menteam en eventingster Karin Donckers verdienen met hun knappe respectievelijk vijfde en zesde plaats wel een eervolle vermelding. Michèle George wint twee gouden medailles op de Paralympic van 2012 | © Dirk Caremans - Hippofoto.be
Het paradepaardje van de Wereldruiterspelen is nog steeds de jumpingcompetitie. Omdat het individuele goud reeds acht jaar op naam van een Belg stond – Jos Lansink werd wereldkampioen in 2006 en Philippe Le Jeune in 2010 – waren de verwachtingen hooggespannen. De Belgische ploeg wist deze helaas niet in te lossen. We hebben echter alles in huis om hier snel weer verandering in te brengen.
De Belgische reiningploeg verovert zilver op het WK van 2014 | © Dirk Caremans - Hippofoto.be
Twee wereldkampioenen en een vice Europees kampioen | © Dirk Caremans - Hippofoto.be
De Belgische jumpingruiters blijven immers naar de overwinning van de belangrijkste competities ter wereld springen. Denk maar aan de GP van Spruce Meadows (Calgary). Deze staat, samen met de GP van Aken, aangeschreven als de meest prestigieuze jumpingwedstrijd ter wereld. In 2012 en 2013 schreven respectievelijk Olivier Philippaerts – met Cabrio van de Heffinck – en Pieter Devos – met Candy (BWP – V. Nabab de Rêve) de overwinning op hun naam. Nadat onze landgenoot Gregory Whatelet het zilver op het EK wist te veroveren won het Belgische Jumpingteam in 2015 nagenoeg alle belangrijke ankerpunten van de begeerde Nations Cup: het eindklassement, de kwalificatie van de finale en de finale zelf. Momenteel is dzijn onze Belgische jumpingruiters dus oppermachtig.
Pagina 10/14
Trainers, africhters, managers, begeleiders,... Vlaanderen heeft heel wat knappe trainers, africhters, begeleiders, managers,... in de aanbieding en dit binnen diverse hippische disciplines. Dat komt niet alleen ten goede aan het binnenlandse talent, maar lokt ook heel wat topsporters uit het buitenland naar Vlaanderen. Bovendien reizen heel wat gespecialiseerde Vlamingen naar het buitenland. Denk maar aan China, dat nu pas de eerste stappen in de hippische wereld zet en daarom graag onze ervaren begeleiders ontvangt om hen het één en ander bij te leren over hun nieuwe paarden. Een ander voorbeeld vinden we in het Midden-Oosten. Daar hebben verschillende Vlaamse managers en trainers succesvolle stoeterijen met fok- en trainingsprogramma's opgezet voor sjeiks. Onze dressuur-, eventing-, men-, -endurance, -show en reiningomkadering is wereldwijd actief. Maar vooral onze jumpingspecialisten blinken erg uit. Naast onze eigen ruiters, huisvest Vlaanderen heel wat elitejumpingruiters uit de hele wereld. Gezien ons aanbod van kwaliteitsvolle paarden, perfect verzorgde wedstrijden en topbegeleiders is ons bovendien erg centraal gelegen Vlaanderen voor hen een ideale uitvalsbasis. Onze regio huisvest dus erg veel ruiters die op het hoogste niveau rijden. De plaatsen op internationale wedstrijden zijn echter beperkt. Daarom focust een groot deel van hen zich ook op training en omkadering van andere ruiters en het africhten van jonge, onervaren paarden. Onze paarden en ruiters worden dus optimaal opgeleid en omkaderd.
Stanny Van Paesschen brengt Saoedi-Arabië naar een bronzen medaille op de Olympische Spelen van 2012| © Dirk Caremans Hippofoto.be
Onze jumpingtrainers en -begeleiders lokten al heel wat buitenlandse ruiters en zelfs teams naar Vlaanderen. Denk maar aan het bronzen Saoedi-Arabische team van de Olympische Spelen in 2012. Zij werd gecoacht door voormalig Olympisch medaillewinnaar Stanny Van Paesschen. Saoedi-Arabië legde zich nog niet erg lang geleden toe op de jumpingsport. Met behulp van de beste paarden en de beste trainers leidde Vlaanderen het SaoudiArabische team in korte tijd naar succes op het Wereldkampioenschap in Kentucky (Abdullah Al-Sharbatly- Zilver Ind.) en de Olympische Spelen in London (Brons – Team).
Een ander frappant voorbeeld was de finale van de Wereldruiterspelen in 2010. In de finale van de jumpingcompetitie moesten de vier beste deelnemers niet alleen hun eigen paard, maar ook de paarden van de andere finalisten berijden. Philippe Lejeune was de enige ruiter die viermaal foutloos bleef en zich zo terecht tot wereldkampioen mocht kronen. Het zilver was voor Abdullah Al Sharbatly uit Saoedi-Arabië en het brons ging naar Olympisch kampioen Eric Lamaze uit Canada. De Braziliaan Rodrigo Pessoa eindigde net buiten de medailles. Opmerkelijk is dat deze vier ruiters allemaal het grootste deel van het jaar op Belgisch grondgebied verblijven. Op het voorterrein lieten ze zich ook allen bijstaan door een Belg: Philippe Lejeune door Dirk Demeersman, Rodrigo Pessoa door Jos Kumps, Eric Lamaze door Gilbert Deroock en Abdullah Al Sharbatly door Stanny Van Paesschen. Om maar te zeggen dat onze paardenexpertise wel degelijk wereldwijd gewaardeerd wordt en het gras dus nergens groener is dan bij ons.
Aan het hoofd van de internationale paardensportfederatie FEI In december 2014 verkoos de algemene vergadering van FEI, de vlaming Ingmar De Vos tot voorzitter. Hij was de tweede Belg die deze eer ooit te beurt viel. Van 1946 t.e.m. 1954 oefende Generaal Baron Gaston de Trannoy deze functie reeds uit. Ingmar De Vos, die in 1990 startte als directeur van de Koninklijke Belgische Ruitersportferderatie (KBRSF), was sinds 2011 reeds werkzaam voor de FEI als secretaris-generaal. Met zijn voorzitterschap waaide ook meteen een nieuwe professionele burgerlijke wind doorheen de internationale federatie. Sinds 1954 werd FEI immers enkel door vertegenwoordigers van koninklijke huizen voorgezeten.
Pagina 11/14
Ingmar De Vos | © Liz Gregg/FEI
6. Rensector groeit aan topsnelheid In 1999 zorgde de rensector voor duizenden rechtstreekse en eens onrechtstreekse banen, zo blijkt uit het rapport van wijlen professor Dr. Van Boxtael. Het betrof hier zeer gespecialiseerde werkkrachten (bijvoorbeeld actief in de voortplanting en inseminatie), handelaars, verzorgers, trainers, hoefsmeden, jockeys, scholen gespecialiseerd in paarden, turfkantoren,...
Omwille van de verstrengde regelgeving, volgden hierna helaas enkele moeilijke jaren waarin de rensector dramatisch achteruitboerde. Gelukkig liggen deze jaren achter ons en zit de paardenrensport sinds 2012 opnieuw in de lift.
Terugvloei van middelen uit weddenschappen In 2010 werd de nieuwe kansspelwet van kracht. Eén van de hoeksteen van deze wet is de terugvloei van ingezette middelen uit spelen op (buitenlandse) paardenrennen. De middelen gaan rechtstreeks naar de 6 renverenigingen in ons land. Daarvan zijn er 5 actief in Vlaanderen. Vanaf 2011 ging de Vlaamse regering nog een stapje verder door ook de fiscaliteit op weddenschappen op paardenrennen te harmoniseren en te vereenvoudigen. Vanaf 2012 werd het positieve effect van deze ingrepen duidelijk zichtbaar. Dat jaar vloeide er door de samenwerking tussen de Belgische vergunninghouders F1 en de Franse PMU een bedrag van 605.877 euro terug naar de paardenrenverenigingen. Ongeveer 86% van deze herverdeling werd aangewend om het prijzengeld, en dus ook de aantrekkelijkheid van de koersen, te verhogen. Sindsdien vloeien er jaarlijks mooie bedragen terug naar de sector en dit vertaalt zich in het aantal rennen, deelnemers en toeschouwers.
Aantal rennen en deelnemers Drafrennen In 2012 lieten 724 eigenaars 1.265 dravers deelnemen aan een drafren op een renbaan in het Vlaams Gewest. In 2013 waren dit 726 eigenaars en 1.313 dravers. Deze positieve trend blijft zich voortzetten. In 2013 vonden er in totaal 650 rennen plaats in Kuurne, Waregem, Tongeren en Oostende. Deze rennen waren goed voor maar liefst 7.435 starts. In 2014 steeg het aantal rennen naar 704 en het aantal starts naar 8.474. Galoprennen In 2012 lieten 80 eigenaars 202 Engelse Volbloeden deelnemen aan een galopren op een renbaan in het Vlaams Gewest (Waregem en Oostende). Ook de galoprennen kennen een opwaardse trend. In 2015 gingen er 9 33 rennen door op 9 meetings. Daaraan namen 381 paarden deel.
Vernieuwde renbanen De volledige vernieuwing van de Wellington Hippodroom in Oostende markeerde de start van de wederopstanding. De draf- en galopmeetings op de renbaan trokken in 2012 maar liefst 50.000 bezoekers. In 2013 steeg dat aantal naar 75.000. De Vlaamse overheid ondersteunde de heropleving van de Wellington renbaan in Oostende ten volle, met ongeveer 2 miljoen € aan Vlaamse overheidssteun voor de renovatie. In het kader van het topsportactieplan van BLOSO loopt er momenteel een project om via VLP te investeren in de Gaverbeek hippodroom te Waregem voor onder andere multifunctionele pistes (eventing, jumping en dressuur), een paddock en uitbreiding van een vluchtoefenpiste.
Pagina 12/14
7. Voorloper in de diergeneeskunde Vlaanderen telt meerdere internationaal hoog aangeschreven paardenklinieken en huisvest één van de beste faculteiten in de diergeneeskunde ter wereld (UGent). Onze diergeneeskundige expertise wordt dan ook van heide en verre ingeroepen. Vooral op vlak van fokkerij verrichte Vlaanderen reeds baanbrekend werk. Onze regio is steeds een voorloper geweest in het aanwenden van de modernste technieken zoals kunstmatige inseminatie, embryotransplantatie en het inzetten van gekloonde hengsten. De Faculteit Diergeneeskunde van de UGent werkt daarnaastnauw samen met de erkende stamboeken. Door middel van een 'state of the art' screeningprocedure waarbij tal van erfelijke gebreken vroegtijdig opgespoord worden helpt zij om tot een verantwoorde selectie van dekhengsten te komen. Dit biedt optimale gezondheidsvooruitzichten voor onze Vlaams gefokte paarden.
Campus Faculteit Diergeneeskunde UGent | © UGent
Pagina 13/14
8. Optimale toekomstkansen Het project Vlaanderen in Actie had als doel om Vlaanderen tegen 2020 naar de top vijf van Europese regio’s te leiden, een ambitieus maar toch realistisch opzet. Onze paardensector staat alvast niet enkel aan de Europese, maar aan de absolute wereldtop. De successen van de paardensector komen niet uit de lucht vallen maar zijn de verdienste van heel wat gemotiveerde organisaties, ondernemers en - niet te vergeten - gepassioneerde liefhebbers. Daarnaast trof de overheid diverse succesvolle maatregelen ten gunste van de paardensector. Aan de top komen is één zaak. Daar stevig blijven staan, is een grotere uitdaging. Daarom moet er constant aandacht zijn voor duurzaam ondernemen en innovatie. Enkel door permanente evolutie kan de Vlaamse paardenhouderij aan de top blijven staan. Ook onze buurlanden zitten namelijk in de “paarden”-lift en onze regio moet zich als paardenstreek blijven ontwikkelen wil het de komende jaren aan de wereldtop blijven. Dit vergt bijkomende investeringen zowel vanuit de overheid als vanuit de privésector en de non-profitsector. Verdere samenwerking tussen de overheid, de diverse verenigingen en de privésector is dan ook een absolute must. Omdat iedereen hier nog steeds in volle galop aan blijft meewerken, zien wij alvast de toekomst zeer positief tegemoed. © Vlaams Paardenloket - Manon De Wulf
Pagina 14/14
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
