Page 1 of 8
startpagina
zoeken
dbnl - algemeen
Ondergang De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945
snelnavigatie
J. Presser verantwoording GEBRUIKT EXEMPLAAR exemplaar bibliotheek Faculteit Sociale Wetenschappen Leiden, signatuur: sociol 09 13 ALGEMENE OPMERKINGEN Dit bestand is, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van de achtste druk van Ondergang. De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945 van J. Presser uit 1985. De eerste druk verscheen in 1965. De illustraties zijn opgenomen in ingeschoten katernen zonder paginering. In de digitale weergave hebben we ze in de lopende tekst geplaatst met de toevoeging [p. *1], [p. *2], etcetera. REDACTIONELE INGREPEN Het ‘Woord vooraf’ van L. de Jong is in deze digitale editie niet opgenomen. Tweede deel, p. 490: bezichtingen → bezichtigen, ‘mochten wij een tentoonstelling bezichtigen’ Bij de omzetting van het oorspronkelijke tekstverwerkingsbestand naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. [eerste deel, pagina ongenummerd (p. I)] Ondergang De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945 I [eerste deel, pagina ongenummerd (p. II)] Met machtiging van de Staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen verscheen dit boek als Monografie nr. 10 van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie [eerste deel, pagina ongenummerd (p. III)] Dr. J. Presser Ondergang De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945 I Staatsuitgeverij / 's-Gravenhage / 1985
http://www.dbnl.org/tekst/pres003onde01/colofon.htm
26/10/2006
Page 2 of 8
[eerste deel, pagina ongenummerd (p. IV)] Eerste oplaag 11.000 - april 1965 Tweede oplaag 10.000 - mei 1965 Derde oplaag 10.000 - mei 1965 Vierde oplaag 10.000 - mei 1965 Vijfde oplaag 50.000 - november 1965 Zesde oplaag 50.000 - december 1965 Zevende oplaag 10.000 - december 1977 Achtste oplaag 6.000 - april 1985 Copyright 1965 by Dr. Presser Printed in The Netherlands Staatsdrukkerij, 's-Gravenhage Lay out binnenwerk: H. van Krimpen Ontwerp omslag en titelpagina Staatsdrukkerij ISBN 90 12 04893 I [eerste deel, p. XV] Inhoud Lijst van illustraties Lijst van bronafkortingen Hoofdstuk I - Naar het isolement (mei 1940-september 1941) Inleiding De eerste maanden Ariërverklaring en ontslag uit overheidsdienst Registratie van ondernemingen en personen De oprichting van de Joodse Raad en de Februaristaking Nieuwe maatregelen Het Joodse Weekblad Lente en zomer 1941 Hoofdstuk II - Van isolement tot deportaties (september 1941-juli 1942) Scheiding bij het onderwijs Razzia's in het oosten Joodse cultuur. Afbraak en weerstand De laatste maanden van 1941 De Joodse werkkampen Het begin der evacuaties naar Amsterdam Maart en april 1942 De Jodenster De aanloop tot de deportaties
http://www.dbnl.org/tekst/pres003onde01/colofon.htm
XVII XVIII 3 10 26 54 78 96 104 III 135 144 146 160 175 203 211 218 232
26/10/2006
Page 3 of 8
Hoofdstuk III - De deportaties (juli 1942-september 1943) Het begin 245 De razzia's van juli en augustus 256 Het ophalen uit de huizen 276 De Hollandse Schouwburg 285 [eerste deel, p. XVI] De stempels 287 De liquidatie der werkkampen 298 Winter 1942-1943 305 De ontruiming van ‘Apeldoorn’ 321 Van eind januari tot eind maart 1943 333 April 1943 352 Sterilisatie 357 De maanden der laatste razzia's 367 Hoofdstuk IV - De staat in de staat Geografie en statistiek 391 De vluchtelingen uit Duitsland en Oostenrijk 418 Andere groepen 423 Ellekom, Amersfoort, Schoorl, Ommen, Doetinchem 430 Het kamp Barneveld 439 De Palestina-pioniers 448 Joden in België en Nederlands-Indië 451 De Joodse Raad 452 Beoordeling 507 Een register op het eerste en tweede deel tezamen bevindt zich achter in het tweede deel [eerste deel, p. XVII] Lijst van illustraties De Ariërverklaring na p. 32 Dr. Jan Koopmans 40 Pagina uit Bijna te laat! 40 Frans van Hasselt 40 Prof. mr. R.P. Cleveringa 40 Eerste pagina Propria Cures van 30 nov. 1940 40 Persoonsbewijs met J 64 Antisemietische relletjes in Amsterdam, 9 febr. 1941 80 Drie gearresteerde Joodse jongens 80 Afzetting van Amsterdamse Jodenhoek 80 De razzia op het Jonas Daniël Meijerplein, 22 febr. 1941 88 Vernietigingskamp Mauthausen 88 Kennisgeving van Joodse arts 120 Bord ‘Joodse wijk’ 120
http://www.dbnl.org/tekst/pres003onde01/colofon.htm
26/10/2006
Page 4 of 8
Bord ‘Verboden voor Joden’ 120 Bord in gemeente Renkum 120 Bord bij Van Zwanenbergs fabrieken 120 De Meldungen aus den Niederlanden over Mauthausen 120 Denunciatiebrief betreffende de Joden in rusthuizen 160 Reactie van Calmeyer 160 Arbeiders van Joodse werkkampen 176 Joodse markt, Amsterdam 216 Bekendmaking in het Joodse Weekblad van 27 maart 1942 216 Circulaire van de Joodse Raad betreffende de Jodenster 216 De Jodenster 216 Extra editie Joodse Weekblad, 14 juli 1942 256 Extra editie Joodse Weekblad, 7 aug. 1942 272 Rauter's brief van 24 sept. 1942 280 Binnenplaats Hollandse Schouwburg 280 Het vrijstellings-stempel 288 Oproepingsformulier voor de deportaties 312 De razzia van 26 mei 1943 in Amsterdam 368 De razzia van 20 juni 1943 in Amsterdam 376 De Joodse Ordedienst 376 Laatste pagina's uit aantekenboek Joodse gemeente Pekela 400 Brief van mevr. Gerda Kautsky-Brunn aan Seyss-Inquart 416 440 ‘Garantie’-brief van mr. K.J. Frederiks [eerste deel, p. XVIII] Kasteel De Schaffelaar, Barneveld na p. 440 Joodse Raad voor Amsterdam, leden 464 Joodse Raad voor Amsterdam, hoofdkantoor 464 Joodse Raad voor Amsterdam, bureau's 464 Joodse Raad voor Amsterdam, werkzaamheden 480 Joodse Raad voor Amsterdam, jeugdwerk 496 [tweede deel, p. I] Ondergang De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945 II [tweede deel, p. II] Met machtiging van de Staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen verscheen dit boek als Monografie nr. 10 van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie [tweede deel, p. III] Dr. J. Presser Ondergang De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945
http://www.dbnl.org/tekst/pres003onde01/colofon.htm
26/10/2006
Page 5 of 8
II Staatsuitgeverij / 's-Gravenhage / 1985 [tweede deel, p. IV] Eerste oplaag 11.000 - april 1965 Tweede oplaag 10.000 - mei 1965 Derde oplaag 10.000 - mei 1965 Vierde oplaag 10.000 - mei 1965 Vijfde oplaag 50.000 - november 1965 Zesde oplaag 50.000 - december 1965 Zevende oplaag 10.000 - december 1977 Achtste oplaag 6.000 - april 1985 Copyright 1965 by Dr. Presser Printed in The Netherlands Staatsdrukkerij, 's-Gravenhage Lay out binnenwerk: H. van Krimpen Ontwerp omslag en titelpagina Staatsdrukkerij ISBN 90 12 04893 I [tweede deel, p. V] Inhoud Lijst van illustraties Lijst van bronafkortingen Hoofdstuk V - Aspecten der vervolging Verzet van Joden Ontsnapping Calmeyer De Portugese Joden De ‘Blauwe ruiters’ De gedoopten De gemengd-gehuwden Rüstungsjuden Diverse lijsten Weinreb De gekwelden Enkele kinderen Joden en andere Nederlanders Londen De vervolgers Nederlandse instanties Plundering Diamantjuden
http://www.dbnl.org/tekst/pres003onde01/colofon.htm
VII VIII 3 18 50 72 83 84 87 93 99 101 110 122 125 133 148 173 186 223
26/10/2006
Page 6 of 8
De legale rest Werkkampen voor gemengd-gehuwden Hoofdstuk VI - De onderduik Hoofdstuk VII - De doorgangskampen Westerbork Geschiedenis Organisatie Gemmeker Kampbevolking Bevrijding Vertrek Het kamp Vught [tweede deel, p. VI] Hoofdstuk VIII - Moord Reis Cijfers Auschwitz-Birkenau Andere kampen Leven aan de rand van de dood Bergen-Belsen Evacuatie Theresienstadt Terugkeer Epiloog Documentatie Register [tweede deel, p. VII] Lijst van illustraties Mr. L.E. Visser Walter Süskind Joop Westerweel ‘Schuschu’ Simon Hans Katan Leo Frijda Gerhard Badrian Sally Noach
http://www.dbnl.org/tekst/pres003onde01/colofon.htm
227 233 239 287 292 306 327 332 364 369 381
407 410 414 420 427 463 479 490 500 503 521 527
na p. 8 8 8 8 8 8 8 8
26/10/2006
Page 7 of 8
Aanwijzing voor illegale grensoverschrijding 8 Generaal Christiansen's ‘Jud ist Jud, ob mit oder ohne Beine’ 176 Kwitantie voor inlevering van Joodse onderduikers 176 Leeghalen van Joodse woningen 192 Verhuiswagen van A. Puls 192 Johannes Bogaard 248 Joodse kinderen bij de boerderij van de Bogaards 248 De vader en twee broers van Johannes Bogaard met ondergedoken 248 kinderen Onderduikers in een geïmproviseerde kelder 248 Een onderduikster beschrijft haar bevrijding 248 Westerbork, barakken 296 Westerbork, perspectief-tekening 296 Westerbork, de Boulevard des Misères 296 Westerbork, kinderen bij een schoolbarak 296 Gemmeker en Aus der Fünten 328 Gemmeker's villa 328 Gemmeker, met Freundin en hond 328 De kampploeg van Lippmann, Rosenthal en Co. 328 Westerbork, woonbarak 344 Westerbork, barak voor zieke kinderen 344 Westerbork, Joodse jeugd 344 Westerbork, het kamporkest 344 Westerbork, een party bij een der prominenten 344 Westerbork, Joodse Ordedienst 352 Westerbork, de trein 368 Westerbork, vertrek 368 Op weg naar Auschwitz 408 Selectie op het perron in Auschwitz-Birkenau 408 [tweede deel, p. VIII] Birkenau, gaskamer na p. 416 Birkenau, barakken 416 Birkenau, Lagerstrasse 416 Auschwitz, toegangspoort 416 Auschwitz, prikkeldraad en barakken 416 Auschwitz, wachttoren 416 Werkcommando 432 Eten 448 Selectie van zieken 448 Bergen-Belsen 472 Theresienstadt, straat 488 Theresienstadt, woonkamer 488
http://www.dbnl.org/tekst/pres003onde01/colofon.htm
26/10/2006
Page 8 of 8
Theresienstadt, woonzaal 488 Theresienstadt, Lange Gasse 488 Theresienstadt, aankomst van een transport 488 Theresienstadt, prominenten en gewone mensen 488 Kaart van de concentratiekampen 412 Lijst van bronafkortingen Enquêtecommissie - Enquêtecommissie ‘Regeringsbeleid 1940-1945’ van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, Verslag, houdende de uitkomsten van het onderzoek Herzberg - Mr. A.J. Herzberg, Kroniek der Jodenvervolging, Onderdrukking en Verzet (Amsterdam 1949-1954), dl. III, p. 5-255 G. van Tijn-Cohn - Gertrud van Tijn-Cohn, Bijdrage tot de geschiedenis der Joden in Nederland van 10 mei 1940 tot juni 1944 (ongepubliceerd verslag) Wielek - H. Wielek, De oorlog die Hitler won (Amsterdam, 1947) copyright 2004 dbnl / Erven J. Presser DBNL-nr pres003onde01_01
bron J. Presser, Ondergang. De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 19401945, 2 delen. Staatsuitgeverij, Den Haag 1985 codering DBNL-TEI 1
logboek z
2004-02-13 MG colofon toegevoegd
http://www.dbnl.org/tekst/pres003onde01/colofon.htm
26/10/2006
