De V Geslachten van Hoegaarden (1741) Les V Lignages de Hoegaarden (1741) FAMILIESCHOON

Erkenningsnummer: P 806 142 P.B. 3190 Boortmeerbeek driemaandelijks tijdschrift De V Geslachten van Hoegaarden (1741)

België-Belgique 2.2609

Édition trimestrielle Les V Lignages de Hoegaarden (1741)

FAMILIESCHOON Anno LIII nr 42(NR) 4/2012 driemaandelijks december, januari, februari 2012/3 Afgiftekantoor 3190 Boortmeerbeek

Victor Claes, hoofddeken van de Confrérie

Bestuursvergadering in ’t Kapittelhuis-Tuinen van Hoegaarden Zaterdag 23 februari 2013 om14h Iedereen van harte welkom Prochaine réunion à Hoegaarden Kapittelhuis-Tuinen van Hoegaarden Samedi le 23 février 2013 à 14h

Ver. Uitg. M. Dodion, Lelielaan 34, 3190 Boortmeerbeek

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Ereraad —Conseil d’honneur Z.E.H. Henri Peeters (+), Pastoor en Landdeken van het Concilie van Hoegaarden Mr. J.M. Lowet-Oury (+), Président d’honneur et Administrateur délégué ‘Raffinerie et Sucrerie de Grand-Pont’ Dhr. L. Borremans (+), Ere-Ambassadeur van Z.M. de Koning der Belgen Dhr. G. Puttevils(+) Ere-Ambasadeur van Z.M. de Koning der Belgen Dhr. Baron Charles Roberti de Winghe (+), Ere-Notaris Z.E.H. J. Vandervelpen, oud-deken van de gewezen dekenij Hoegaarden Beschermraad—Comité de patronage College van Burgemeester en Schepenen van Hoegaarden Museum ‘t Nieuwhuys vzw Hoegaarden

Redactie—Rédaction Maurice Dodion – Lelielaan 34 – 3191 Hever – Tel. (015) 61 43 24 Wasily Pedjko Confrérie der V Geslachten — Confrérie des V Lignages Stichting — Fondation 09-12-1741

Rechthebbende Geslachten — Lignages ayants-droit Servais Sweerts x Angeline Sweerts (De Zwarte Merel / Le Merle Noir) 1768 Henri Hoebancx x Anne Sweerts (Het Zilveren Zwaard / Le Glaive d’Argent) 1772 Hubert Sweerts x Barbe Van Osmael (Het Groene Klaverblad / Le Trefle Vert) 1776 Charles Van Nerum x Barbe Sweerts (De Gulden Lelie / Le Lys d’Or) 1778 Henri Struys x Elisabeth Sweerts (De ZilvereStruisvogel/L’Autruched’Argent1780) De vergaderingen gaan door in ‘Het Kapittelhuys’, Houtmarkt, te Hoegaarden Salle de réunion de la confrérie: Kapittelhuys, Houtmarkt, Hoegaarden Lidmaatschap/ côtisation annuelle (12,5 euro/jaar) : 330-0544900-08 IBAN: BE63330054490008 Bic code: BBRUBEBB Ruilabonnementen/échanges M. Dodion, Lelielaan 34, 3191 Hever Website: www.heemkring-hoegaarden.be E-mail: [email protected] HET LIDMAATSCHAP GEEFT RECHT OP GENEALOGISCHE EN HERALDISCHE HULP, VIERMAAL PER JAAR ‘FAMILIESCHOON’ EN RECHT OP DEELNAME AAN DE JAARLIJKSE ‘REGENTIEDAG’ 12,5 EURO/AN ENTR’AIDE GENEALOGIQUE ET HERALDIQUE POUR LES MEMBRES, 4X ‘LA REVUE FAMILIESCHOON ET INVITATION A LA ‘JOURNEE DE LA REGENCE’

Vergeet AUB niet het lidgeld te betalen voor 2013 en moedig ook kinderen en kleinkinderen aan lid te worden Versez SVP la côtisation de 12,5 euro pour l’année 2013 et invitez vos enfants et petit-enfants de faire le même

876 PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Art. 156

De Regentiedag en de dekenkroningen van 20 oktober 2012 (Maurice Dodion en Wasily Pedjko)

De ontvangst op het gemeentehuis

Willy Sweerts, Arthur Van Nerum Victor Claes

Wouter Van Nerum

Mombaarvader Z.E.H. Vandervelpen Gin Van Nerom geeft uitleg bij ‘HoegaarDen schrijft, Jos ’s Jegers

Freddy Mannaerts en burgemeester J.P. Taverners, vert. Van de gemeente naast schepen cultuur Marleen Lefèvre (niet op de foto); Joost Van Nerum en Tanja Serin en Kristel Van Nerum op de tyweede rij


Het feestmaal in de ‘Don Camillo’ De tentoonstelling in het Kapittelhuys

Centraal Jean Sweerts en echtgenote op achtergrond, zoon Sweerts en echtgenote vooraan Geflankeerd van links naar rechts door Van Nerum, Grooten, Monique Van Nerum, Hilde Claes, Carine Puttevils en Josée Van Nerum

De dekenkroningen in ’t Nieuwhuys’ Ik Willy Sweerts ,hoofdraadsheer van de confrérie van de V geslachten van Hoegaarden, zal op deze 20ste oktober Arthur Van Nerum uitroepen tot de nieuwe ouderdomsdeken van de Gulden Lelie. Het roemrijke geslacht van de van de Van Nerum aan de Velpe en de Gete, gemachtigd sinds 1585 om een wapenschild te dragen, afgeleid van de hoog edele heren van AerschotSchoonhoven, die het hen verleend hebben en waarvan wij de bevestigingsbrief zopas op de tentoonstelling gezien hebben.


Dit geschiedt heden in het Nieuwuys, woonst die de voorvader Carolus Van Nerum in 1723 in het bezit heeft genomen als huwelijksgeschenk voor zijn vrouw Barbe Sweerts. `"Arthur hou de leuze "t Neerhembloet getrouwe" steeds in ere , draag deze braak met fierheid en neem voortaan ook de plaats in van de hoofdraadsheer in de confrérie. In naam van mijzelf en van de confrérie wensen wij U een dikke proficiat en veel geluk!

Nu de beurt aan de hoofddeken, Beste Vrienden, Wij gaan over tot de kroning van de 14e hoofddeken van de confrérie. Hij is geen Van Nerum.maar wel langs moeders kant Sweerts,afstammeling van dezelfde voorouders langs Lintermansen om. Ook deze kroning gebeurd in 't Nieuwhuis dat in 1723 geschonken is aan de stamouders van het geslacht Carolus Van Nerum-Barbe Sweerts. Ik Willy Sweerts kroon vandaag Zaterdag 20Oktober 2012 VICTOR CLAES tot VICTOR 1 ,de1ste van die naam en geef hem de bijnaam"DE BEDAARDE" omdat Victor steeds trouw aan de


confrérie, ook zijn nakomelingen heeft overtuigd van de trouw aan de voorouders en omdat hij trouw alle raadsvergaderingen bijwoont,ondanks soms moeilijke familiale omstandigheden . Ik hang de braak van Victor1 om de schouder,geef hem de AKS. "VICTOR 1 DE BEDAARDE" ik wens je persoonlijk en namens alle aanwezigen een proficiat en een lang en gelukkig leven.!!

Arthur Van Nerum Ouderdomsdeken Gulden Lelie

Victor Claes Hoofddeken van de Confrérie


Art. 157

Vermeldingen van de familie SWEERTS uit de 7 geslachten van Brussel in de oude schepengriffies van Hoegaarden.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------In de zoektocht naar de oudste vermeldingen van de familie Sweerts te Hoegaarden vonden we in de rollen van 1587 – 15891 vermeldingen van twee Sweertsen : 1. HENDRICK SWERTS :

Baudeweijn …. & Hendrick Swerts Deze Hendrick Sweerts kan de voorvader zijn van Hendrick Sweerts zijn die later trouwde met Antoinette van Goidsenhoven2 . 2. MAGNUS SWERTS : In de rollen van Hoegaarden anno 1588 verschijnt Magnus Sweerts

Magnus Swerts cum suis ……. claegen op de goede(re)n Joncker Jans Van Rijckle volghens die voorgaen(de) acten en bescheiden …..

Magnus Sweerts cum suis en(de) Joncker Janne Van Rijckele

1

Rijksarchief Leuven, Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Rollen, boek 1033. VANDENBEMPT G., De stamboom Sweerts herschreven, aanvullingen bij de stamreeks van Servaes Sweerts, stamvader van de V geslachten van Hoegaarden. Zie vorige nummers van Familieschoon. 2


Magnus de Weert cum suis en(de) Joncker Janne van Reyckele…. Magnus3 Sweerts werd vermeld als SWEERTS maar ook als SWERTS of DE WEERT. Wie deze Magnus Sweerts was, werd pas duidelijk na het vinden van een andere akte dd. 19 september 1611 in het schepenarchief van Hoegaarden4 . Een partiële transcriptie van deze akte : Copije Voor schepenen naerbeschreven is personelijcke gecompareert Joncker François Van Craenvelt als wesende geconstitueert van Joncker Jan Vander Borcht, Heer van Meerseycke ende Jouffrauwe Anna SWERTS sijne wettige huijsvrauwe van in hunne naeme op te draeghen ende te transporteren het vierde paert van hondert ende vijfentwintig Rijnsguldens erffelijcke rente , te weten eenendertich rinsgulden ende vijff stuijvers erffelijck bepandt ende gehypoticeert op seckere winhoff met die landen, bempden ende alle andere goederen ende gronden van erffe…. gelegen tot Rommerson onder Hougarden ……..

3

Magnus betekent “ groot” . Een eigenaardige voornaam.! Rijksarchief Leuven, Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 972 , fol 60 en volgende. 4


Met nog een ander procuratie ende constitutie gemaeckt … voirschreven Joncker Francijs van Craenevelt gepasseert voor Bourgm(eeste)r , schepenen ende Raedt der stadt van Brussele ende die van wegens gegeven Jouffrauwe Johanna SWERTS weduwe wijlen Mr Willem Goethals in sijnen leven secretaris der stadt Brussele, met naeme voor haere selven als voor haere kinderen, die sij van haere man hadden behauden, Magdalena SWERTS suster der voorschreven Jouffrauwe Johanna met heer ende mr. Niclaes Rentiers Doctor inde medicijnen haeren man ende wettige momboir van die erfgenaemen van wijlen Sr. Magnus DE WEERDT oijck voor het vierde p(ae)rt van hondert vijffentwintich rinsguldens erffelijcke te weeten vijfendertich rinsguldens ende vijff stuyvers erffelijck ….. gehypoticeert staende op de voorschreven panden toebehoorende Jan van Rijckel gelegen onder Hougarden ende …. ….Afflijficheijt van Sr. Magnus Sweerts hunnen vader wesende …

Bespreking : Na de dood van Sr. Magnus Sweerts (Swerts of De Weerdt) verkochten 2 van zijn dochters, Johanna Sweerts, weduwe van Willem Hoethals, en Magdalena Sweerts, echtgenote van doctor Niclaes Rentiers, een erfelijke rente die de familie Sweerts bezat op goederen van Jonker Jan van Rijckel te Hoegaarden (Rommersom). Ook Anna Sweerts, echtgenote van Jonker Jan Van der Borcht, verkocht haar vierde deel van een erfelijke rente op panden gelegen onder Hoegaarden. Ze verkochten elk hun 4e deel van een erfelijke rente aan “het Collegie van de Societeit van Jesus” binnen Leuven. Wie het laatste 4e deel bezat, is niet geweten5 . Dankzij gegevens die mij bezorgd werden door Maurice Dodion, kunnen we Magnus Sweerts en de andere Sweertsen plaatsen in een grotere stamboom SWEERTS die reeds gepubliceerd werd in Brabantica 6. Deze Sweertsen behoorden tot de 7 geslachten van Brussel als lid van het “Sweerts” geslacht !7 Of er een verband bestaat tussen de Brusselse Sweertsen en de Hoegaardse Sweertsen blijft nog steeds een open vraag ! Dr. Gilbert Vandenbempt, Haasrode

5

Verder onderzoek is nog aangewezen ! Zie ook : Familiearchief van de V geslachten van Hoegaarden. 7 De Sweertsen vermeld in het schepenarchief van Hoegaarden, worden in onderstaande genealogie vermeld onder A.4 en B.1 en B.2 6


Uit Brabantica, V, deuxième partie, Bruxelles, 1960 Généalogie des familles inscrites au lignage SWEERTS, p. 392 ev. Roelant III SWEERTS , geboren rond 1480 Hij huwde te Brussel met Joanna van den Heester alias Heestermans. Zij hadden 13 kinderen : 1. Philips SWEERTS, geboren rond 1512.

Volgt onder A.

2. Louis SWEERTS, prior van het Rode Klooster in 1578. 3. Symon SWEERTS. Werd opgenomen in het Sweertsgeslacht van Brussel in 1551. Stierf zonder nakomelingen. 4. Roelant IV de Weert of SWEERTS, licentiaat in de rechten. Opgenomen in het Sweertsgeslacht in 1558. Huwde met Geertruid Durbu. Zij hadden geen nakomelingen.

5. Jan SWEERTS. Zou gestorven zijn voor 1550. 6. Magnus SWEERTS

Volgt onder B.

7. Michel SWEERTS religieus. Professie bij de Chartreux te Leuven in 1549. 8. Johanna SWEERTS. Zij trouwde met Jan Van Leeuwe, procureur van de Raad van Brabant, van wie één dochter : Marie van Leeuwe. 9. Kathelijne SWEERTS, religieuze in het convent van Barbelendal te Tienen. 10. Lysbeth SWEERTS, religieuze in de abdij van Herckenrode. 11. Francisca SWEERTS, religieuze in de abdij van Herckenrode. 12. Cornelia SWEERTS. Huwde met Niclaes van Weldam, advocaat in de Raad van Brabant in 1571. Geen afstammelingen. 13. Juliana SWEERTS, geboren 1529. Huwde 1) Augustijn Pastenaken, waarvan afstamming. 2) Willem Matens.


A. Philips SWEERTS. Was secretaris en raadgever van Georges d’Autriche, prinsbisschop van Luik. (1545 -1553). Hij werd opgenomen in het Sweertsgeslacht van Brussel in 1554. Huwde met Magdalena de Rijcke, dochter van Joos de Rijcke, heer van Boortmeerbeek, en Joanna van Marselaer. Philip de Weert (Sweerts) werd heer van Boortmeerbeek in 1560 en stierf daar op 17 maart 1568. Hij werd begraven in de kerk van Boortmeerbeek. Gekende afstammelingen : 1. Merck SWEERTS. Natuurlijke zoon, geboren rond 1535. Afstamming is onbekend. Uit zijn huwelijk met Magdalena de Rijcke werden 1 zoon en 2 dochters geboren : 2. Joris of Georges SWEERTS, heer van Boortmeerbeek. Werd opgenomen in het Sweertsgeslacht in 1573. Uit dit huwelijk werden geen kinderen geboren. 3. Joanna Sweerts, begijn in 1592. 4. Anna SWEERTS. Zij huwde met Jan van der Borcht, heer van Moerseycke. Uit dit huwelijk werden geen kinderen geboren. B. Magnus SWEERTS. Hij werd opgenomen in het Sweertsgeslacht te Brussel op 13 juni 1556. Magnus Sweerts was schepen en schatbewaarder van de stad Brussel. Hij huwde met Catharina Van Wachelgem, dochter van Hendrick Van Wachelgem en Machtildis Pipenpoy. Uit hun huwelijk werden twee dochters geboren : 1. Joanna SWEERTS. Zij huwde op 30/09/1586 met Willem Goethals, secretaris van Brussel. Waarvan afstamming. 2. Magdalena SWEERTS, gedoopt op 28/07/1569 te Brussel. Zij huwde met Nicolas Renthiers, doctor in de geneeskunde. Uit hun huwelijk werd één dochter geboren : Marie Renthiers

Fragment uit gravure anno 1697 met het familiewapen SWEERTS uit Brussel8 Art.158 Lodewijk Jan Baptist Sweerts de Landas 80 jaar (M. Schreurs-Janssen) 8

De zeven geslachten van Brussel : zie ook https://nl.wikipedia.org/wiki/Zeven_Geslachten_van_Brussel


De heerlijkheid Oirschot bezat twee kastelen, namelijk Kasteel Ten Bergh te Spoordonk en Kasteel Oud Beijsterveld te Notel bij Oirschot. De oorsprong van de heerlijkheid is duister, maar de kern ervan moet worden gezocht bij de Spoordonkse Watermolen, waar oorspronkelijk een allodium zou zijn geweest. Dit zou uiteindelijk tot de stichting van het nabijgelegen Kasteel Ten Bergh hebben geleid. Geleidelijk aan werd het gezag van de Hertog van Brabant steeds meer voelbaar, en werd Oirschot een zogenaamde halve heerlijkheid, waar de hertog het deels voor het zeggen had. In 1320 werd de heerlijkheid door de oude adel verkocht aan Rogier van Leefdael, die behoorde tot een machtig geslacht. Door huwelijk kwam de heerlijkheid daarna in handen van het geslacht van Pietersheim en daarna ging het door huwelijk, samen met het bezit van Pietersheim, over op het geslacht van Merode dat de heerlijkheid lange tijd in bezit heefft gehad. In 1558 verpandde koning Filips II zijn deel van de heerlijkheid aan de heer, maar in 1614 werd deze verpanding weer ingelost. Na 1648 kwam het deel van de Spaanse koning aan de StatenGeneraal der Verenigde Nederlanden. Uiteindelijk raakte Ferdinand van Merode in financiële moeilijkheden en moest de heerlijkheid in 1672 verkopen. Op Kasteel Ten Berghe kwam schuldeiseres Catharina de Cort-Stevens te wonen, maar Kasteel Oud Beijsterveld werd gekocht door de familie Sweerts de Landas, die eigenaar bleef tot 1831, waarna het kasteel een klooster werd

Lodewijk Jan Baptist, Baron Sweerts de Landas, Heer van Oirschot, moet een mensenvriend geweest zijn. Althans afgaande op de wijze waarop hij zijn 80ste verjaardag vierde. Zonder te letten op rang of stand nodigde hij alle Oirschotse ingezetenen van 80 jaar of ouder uit op een rijke maaltijd in Herberg de Zwaan. Op die bewuste zondag van het jaar 1807 waren van de 46 kandidaten voor dit festijn er 36 in de feestzaal aanwezig, die samen niet minder dan 3041 jaren telden. Slechts 9 van de aanwezige feestgangers hadden gebruik gemaakt van het hen - eveneens gratis - aangeboden rijtuig, terwijl toch meerderen anderhalf uur gaans van het dorp woonden. Aan het hoofd van de tafel troonde de gastheer, geflankeerd door respectievelijk een 92- en een 91- jarige, die door de gastheer persoonlijk werden bediend van de ruim 100 schotels tellende maaltijd. Menig gedicht werd minder beloond. De oude Dirck Jan kreeg als honorarium niet minder dan 25 gulden, 5 pond tabak en een fraaie pijp met zilverbeslag, die hij uit de verzameling van Baron Sweerts de Landas mocht uitzoeken. Om 6 uur scheidde het gezelschap en ondanks het feit dat er goed was gegeten en nog beter gedronken, bleek bij navraag de volgende dag, dat de feestgenoten zich bijzonder lekker gevoelden en geen nadelig gevolgen van hun uitstapje hadden ondervonden. Hoewel er vele minvermogenden en zelfs uitgesproken armen onder de aanzittenden waren, had elk van hen zijn best gedaan zo goed mogelijk voor de dag te komen, 886 PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

zoals degene die deze gebeurtenis aan de vergetelheid heeft ontrukt, nadrukkelijk vaststelde. Ook vertelde hij - nog ten bewijze dat in de goede oude tijd de stof die voor de zondagse kleding werd gebruikt wel bijzonder sterk was - dat een 85-jarige een blauw lakense rok droeg waarmee hij 60 jaar geleden in het huwelijksbootje was gestapt en die hij bij leven en welzijn tegen het volgende Paasfeest wilde laten keren! Over levenslust gesproken.

Danny Beeckmans de Schore wijst naar het Sweertsembleem Echt gezellig werd dit feest pas toen, na de maaltijd, de gastheer met de aanwezige dames de oude Oirschotse dans "het voetje" danste, en de mannen zich verdiepten in een levendig spelletje klaverjassen. De echtgenote van Baron Sweerts de Landas, Vrouwe Sara van Barneveld, mocht bij de pret wel toezien, echter niet meedoen, daar zij nog "te jong" was om in het gezelschap te kunnen worden opgenomen. De oud-schoolmeester Dirck Jan Aerts onthaalde bij het eind van het festijn de gastheer op onderstaand toepasselijk rijm: Edele Heer. Wij hoogbejaarde menschen, wij wenschen Uedele Heer en Uedeles Vrouwe dat God u beide veel jaren nog in leven mag houwen Moog deez wensch van Dirck Jan Aerts, oud 89 jaar bij Onze Lieve Heer geven dat hij Uedelens paar van ziekten, gebreken en alle andere kwalen, middels van de dood om ons gauw te halen. Wij zijn Uedele Heer zeer dankbaar voor deezen plezierigen dag, wellek geen van ons allen ooit vergeet zolang hij leven mag. Daarmede Edele Heer en Edele Vrouwe is alles gezegd wat ik wilde vertellen, en eindig met een diepe reverentie uit naam der vrouwkes, en ons oude gesellen


STAMBOOM - en wat geschiedenis - VAN DE FAMILIE FOX (Hoegaarden) (Tienen) (Charleroi) Tweede Deel: de vierde en de vijfde generatie (Wim Rock) 1. Bij de totstandkoming van dit en de volgende delen waren de documenten, de inlichtingen (en de verhalen!) van mijn tantes Louisa en Rosa Fox, evenals die van Nicole Fox bijzonder waardevol. Dank ook voor het correctiewerk van mijn zoon Jan. 2. Correcties bij het eerste deel - In het tijdschrift loopt de nummering van de voetnoten over de verschillende bijdragen heen door. Daardoor zijn enkele verwijzingen de mist ingegaan. - In mijn inleiding heb ik het per vergissing over nog niet officieel bestaande voornamen bedoeld is natuurlijk dat overgeërfde familienamen relatief laat ontstaan zijn.

VIERDE GENERATIE HOEGAARDEN (EN TIENEN) 1. Angeline Fox had drie kinderen: Jean Baptiste Fox (Hoegaarden, 21.06.1801-02.02.1878)9 x Kumtich 09.07.185710 Anne Catherine Bollaerts (O.-L.-V.-Tielt, 14.04.1827-31.12.1885)11 Elisabeth Foxs (Hoegaarden 19.03.1806-10.06.1815)12 Philippe Fox (Hoegaarden, 19.07.1818-14.06.1891)13 14 x Willebringen 25.07.1845 Marie Thérèse Vansevenbergen (Willebringen,18.02.1819Hoegaarden, 19.05.1881)15 Vanaf 14.07.1859 werd Peter Alphonsus Claesse (°Antwerpen, 07.02.1847) als weeskind in het gezin opgenomen.

2. Philippe Fox en Catherine Noé hadden vier zoons en een jong gestorven dochtertje: 9

BR Hoegaarden1867, dl. 2, 373. Dagloner. BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1878, nr. 6. SA Tienen, Kumtich Huwelijken 1857, nr. 7. Henricus F. Vanweddingen, 33j., zaakwaarnemer in Tienen, is getuige. 11 BS Tielt, Geboorten 1827, p. 133r. Dochter van Jean Baptiste (+ Tielt, 05.05.1847) en Marie Thérèse Van Cauwenbergh (+ na 1886), dagloonersse. Anne Catherine is, komende van Kumtich, vanaf 24 januari 1862 in Hoegaarden ingeschreven; ze woonde in de Persstraat 1 (BR Hoegaarden 1867, dl. 2 /373) en was herbergierster / drankenhandelaarster. In 1880 was ze landbouwster op hetzelfde adres (BR 1880, dl. 2/ 377.) BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1886, nr. 1. 12 BS Hoegaarden, Geboorten 1806, p. 16v, nr. 32. Philippe Van Grambesen, 42j. en dagloner, is getuige. BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1815, nr. 29. Ze stierf in het huis van haar grootvader, Jean Fox. 13 BS Hoegaarden, Geboorten 1818, nr. 37. Hij werd geboren in het huis van zijn grootvader, die de geboorte ook is gaan aangeven. Ongeletterd dagloner; bij de dood van dochter Josephine was hij schrijnwerker. Hij woonde achtereenvolgens in sectie D, huis 16 (BR Hoegaarden, 1847, dl. 2/265), in Ridderstraat 19 (1867, dl. 2/368) en in Ridderstraat 8 (1880, dl. 3/406). In 1890 samen met zoon François Henri in Hoksem 17 (BR 1890, dl. 4, 671). BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1891, nr. 31. 14 BS Boutersem, Huwelijken Willebringen 1845, nr. 3. Petrus Philippus Jochmans (landbouwer, 24j.), Joannes F. Loos (42j., smid) en Petrus Jochmans (31j., veldwagter) waren de getuggen: ze waren allen natuurlijk nog [= noch] aangetrouwd maegschap der bruydegoms. Alle betrokkenen ondertekenen de akte. 15 BS Boutersem, Geboorten Willebringen 1819, nr. 4. Dagloonster. Landbouwersse bij haar huwelijk. Dochter van Jean François (°Willebringen ca. 1782, dagloner) en Petronille Devroey, beiden al gestorven bij haar huwelijk. Vanaf 1846 is ze in Hoegaarden ingeschreven. Henri Fox en buurman Julien Devos gingen haar overlijden aangeven (BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1881, nr. 38). 10


Jean Fox (Kumtich, 06.06.1814-Tienen, 06.09.1876)16 trouwt tweemaal: x Hoegaarden 13.10.184317 Marie Thérèse Wellens (Hoegaarden, 03.10.1815-30.06.1851)18 x Tienen 21.04.187519 Josephine Meuwis/Meewis (Tienen, 23.05.1835-22.01.1894)20 Pierre / Peeter Fockx (Hoegaarden, 08.03.1817-Tienen, na 28.01.1886)21 x Tienen 07.10.184622 Petronella (Petronille) Kempeneers (Oplinter, 21.04.1807-Tienen, na 28.01.1886)23

Marie Thérèse Fox (Hoegaarden, 12.08.1820-26.09.1821)24 Louis Fox (Hoksem, 10.01.1824-Tienen, 13.02.1907)25 x Tienen 19.03.185126 Elisabeth Bell (Willebringen, 16.03.1826-Tienen, 28.06.1901)27 François Fox (Hoegaarden, 06.04.1829-10.06.1861)28 3. Laurent Fockx en Elisabeth Geerkens hadden drie dochters: Angeline Fox (Hoegaarden, 30.01.1814-05.06.1820)29 Anne Marie Fockx (Hoegaarden, 24.01.1817-16.10.1821)30 16

SA Tienen, Geboorten Kumtich 1814, pag. 2, rechts. Hij werkte als dagloner, woonde in 1847 in Hoksem 44 (BR Hoegaarden 1847, dl. 3, 3); zijn groottante Angeline woonde dan bij hem in. Hij werd samen met zijn zoons Felix en Jean Baptiste en Thérèse Delsane op 31 september 1856 uit het register geschrapt. Hun woonplaats in Tienen: rue des Chardons (d.i. thans Distel- of Verlatstraat) 80. Jean was er koperslager, mecanicien. In 1869, wanneer hij de dood van Cathérine Noé aangeeft in Hoegaarden, is hij nog gedomicilieerd in Tienen. Op 9 juli 1873 vertrok hij, op zijn 59ste, naar Leuven, met zijn zoon Felix. SA Tienen, Sterfgevallen 1876, nr. 266. 17 BS Hoegaarden, Huwelijken 1843, nr. 18. 18 BS Hoegaarden, Geboorten 1815, nr. 70. Ongeletterde dagloonster. Zij was de dochter van Pierre Wellens, een 35-jarige knecht in Hoksem en van Marie Cathérine Godefridi, dagloonster. Pierre sterft op 9 december 1819. Hij was de zoon van Pierre en Catherine Timmermans). BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1851, nr. 45. 19 SA Tienen, Huwelijken 1875, nr. 28. 20 SA Tienen, Geboorten 1835, pag. 16. Dochter van Laurent, een 40-jarige herbergier in de Leuvensestraat, Tienen en Marie Thérèse Gauthé. Weduwe van Prosper Depreter, herbergierster. Zij verhuisde op 15 september 1888 naar Jodoigne, maar overleed in Tienen, faubourg de Namur (d.i. Bostse- of Potterijstraat). SA Tienen, Sterfgevallen 1894, nr. 53 21 BS Hoegaarden, Geboorten 1817, nr. 21. J.F.Verbist en Laurent Fockx, dagloners, waren getuige. Landbouwer. Hij tekent steeds: Peeter. 22 SA Tienen, Huwelijken 1846, nr. 56. Louis Fox en broer François Kempeneers, 38j., landbouwer, waren getuige. 23 SA Tienen, Geboorten Oplinter 1807, nr. 8. Dochter van Henri (°Oplinter ca. 1750), landbouwer in Oplinter en Jeanne Cathérine Christiaens (°Hoeleden ca. 1771). Beiden waren al overleden bij haar huwelijk. Zij was dan huismeid. 24 BS Hoegaarden, Geboorten 1820, nr. 48. Sterfgevallen 1821, nr. 53. 25 BS Hoegaarden, Geboorten 1824, nr. 3. Hij vertrekt op 10 juli 1848 naar Tienen en vestigt zich in de Gasthuismolenstraat nr.18; later nr. 14. In 1851 woont hij in de Hoegaardsestraat. Bij zijn huwelijk is hij domestique. Later dagloner; maître scieur de long (schulper: zaagt boomstammen in de lengte) / scieur de bois; in 1867 boutiquier; schrijnwerker bij het huwelijk (1879) van zijn neef Jean François in Heverlee (daar is hij getuige); in 1901: zonder beroep. SA Tienen, Sterfgevallen 1907, nr. 33. Aangifte door Gustave Naveau. 26 SA Tienen, Huwelijken 1851, nr. 18. Pierre Fox, landbouwer in Oplinter, is getuige. 27 BS Boutersem, Geboorten Willebringen 1826, nr. 7. SA Tienen, Sterfgevallen 1901, nr. 163. Zij was een dochter van Charles (Carolus) Bell (°Willebringen, 22.11.1777: SA Tienen, PR Willebringen, later opgestelde Alfabetische lijst Geboorten, nr. 916), landbouwer / kleermaker. Charles trouwde, volgens een toevoeging in diezelfde lijst, op 18 februari 1815, met Marie Thérèse Truyens (°Willebringen 23.01.1790-04.09.1836: SA Tienen, PR Willebringen, Geboorten 1790, nr. 1061). Thérèse was de dochter van Jean - °Binkom 1751, raedemaeker - en Christine Nys. Elisabeth Bell was bij haar huwelijk van beroep dienstmeid; in 1853 baatte ze een winkel uit; ze was ongeletterd. Heeft de familie Bell joodse achtergronden? Zie http://www.genami.org/en/belgian-file/belgian-file-b.php (Index of the dictionnary [sic] of Jews in Belgium Letter B: Bell Willebringen 1863) (geraadpleegd op 30 juli 2012). Haar grootvader, dagloner Adrianus / Adrien, werd in Hoeleden geboren (ca. 1735) en stierf in Willebringen (15.2.1821). 28 BS Hoegaarden, Geboorten 1829, nr. 27. Dagloner. Woonde nog bij zijn moeder toen hij stierf. Sterfgevallen 1861, nr. 41. 29 BS Hoegaarden, Geboorten 1814, p. 3r, Laurent is zelf de geboorte gaan aangeven, al zijn ze pas in 1816 getrouwd; getuigen zijn Jean Baptiste Nitelet (1761-1843), straatmaker en Felix Josents (Josens), 30 j., wever; Nitelet zet een mooie handtekening neer. BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1820, nr. 28.


Barbe Fox (Hoegaarden, 16.06.1820-21.12.1865)31 x Hoegaarden 18.10.184332 Guillaume Devos (°Hoegaarden, 27.11.1817)33 Zij kregen negen kinderen: - Louis Devos (°Hoegaarden, 09.03.1844) - Elisabeth Devos (°Hoegaarden, 02.07.1845) - Henricus Devos (°Hoegaarden, 24.05.1848), metselaar x Ermelindis Peeters (°Meldert, 20.08.1851) - Stephanie Devos (Hoegaarden, 16.06.1851-23.05.1915) x Désiré Emanuel (+ voor 06.1915) - Jean Baptiste Devos (°Hoegaarden, 26.09.1853) - Julien Devos (°Hoegaarden, 18.09.1856), landbouwer x Thérèse Huts (°Hoegaarden, 03.08.1864)34 - Marie Blandine Devos (°Hoegaarden, 20.10.1858) - Marie Monique Devos (Hoegaarden, 25.03.1861-06.04.1861) - Marie Florentine Devos (°26.10.1862) x François Steenwegen (°1862)

Agnes, de oudere zus van boerenkrijger Jan-Baptist, was al eenentachtig jaar en weduwe, toen haar jongste zoon Servais op zeven februari 1856 afscheid nam van haar. Ze zou hem, zijn vrouw noch haar drie kleinkinderen terugzien, want anderhalf jaar later stierf ze. In 1856 ondersteunt de Belgische regering de emigratie naar de Verenigde Staten en Canada niet meer actief. Er zijn immers te veel berichten over mislukkingen en ontgoochelende ervaringen met louche ronselaars van scheepvaartlijnen. 35 Over de oorzaken van de emigratie schrijft dokter Jean Baptiste Van Nerum het volgende in zijn Mémoires36: Le nombre de Belges émigrés jusqu'en 1854 était peu considérable. Mais l'encombrement de la population, la rupture d'équilibre entre le capital et le travail, la cherté des substances alimentaires vinrent aussi allumer une fièvre d'émigration dans notre Pays. Hij schrijft ook over zijn inspanningen bij de Amerikaanse Legatie in Brussel, om de toekomst van de Amerikavaarders enigszins veilig te stellen. Bovendien zullen Servais en zijn reisgenoten zich veiliger hebben gevoeld door het gunstige nieuws dat ze uit Wisconsin kregen van de Lummense families Godet en Kinnart 37,38, die in juli 1855 al, samen met un 30

BS Hoegaarden, Geboorten 1817, nr. 8. Sterfgevallen 1821, nr. 58. Laurent en zijn schoonvader meldden het overlijden. 31 BS Hoegaarden, Geboorten 1820, nr. 34. Dagloonster. Volgens het BR van 1847 woonde ze met haar kinderen bij Egide Meeuwens, weduwnaar van Elisabeth Geerkens, in Sectie D, huis 7 (dl. 2, 256). Sterfgevallen 1865, nr. 87. 32 BS Hoegaarden, Huwelijken 1843, nr. 19. Getuigen waren Jacques Dotremont, 33j., herbergier, onderwijzer Pierre De Broeck, 50 j., en garde champêtre Philippe Bennaerts, 47 j. Beide jonggehuwden waren ongeletterd, evenals de beide moeders. Dit huwelijk is het eerste dat geregistreerd werd na dat van neef Jean Fox met Marie Thérèse Wellens, vijf dagen voordien. 33 BS Hoegaarden, Geboorten 1817, nr. 64. Dagloner, soldaat in het tiende linieregiment. (De commandant van het Vierde Bataljon verleende hem verlof voor de huwelijksinzegening). Is dit de Guillaume Devos, die in deze jaren bij de Broeders Alexianen in Tienen werd opgenomen? Hij was de zoon van Antoine Devos (°Hever, + Hoegaarden, 07.01.1821: BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1821, nr. 1), dagloner en (Maria) Elisabeth Dewever, dagloonster in Hoegaarden (+ 23.03.1851). Volgens BR 1780 / 226 woonden Antoine en Elisabeth Dewevre samen met haar ouders: Jean, 68j. en Marie Demol, 70j. 34 Zij woonden in Hoksem 8 (BR Hoegaarden 1911, dl. 4 / 78.) Een van hun zoons was Louis (Guillaume) / Lodewijk (°30.09.1887, boomkweker), die in de Eerste Wereldoorlog zal sneuvelen. (Zie monument bij de kerk in Hoksem.) 35 Dirk Musschoot. Wij gaan naar Amerika. Vlaamse landverhuizers naar de Nieuwe Wereld 1850-1930, Lannoo nv, Tielt, 2002. 36 Jean Baptiste Vannerum. Mémoires personnels, pag. 48. 37 Henri Godet (Zétrud-Lumay, ca. 1814 - voor 1900, Wisconsin) was getrouwd met Anne J. Kinard (werd in Amerika Cannard, ° Zétrud-Lumay, 09.1817). In 1900 woonde ze bij haar dochter Pelagie (°Zétrud-Lumay, 09.11.1845-Wisconsin, New Franken 28.11.1924), die getrouwd was met Auguste Heraly (°Corroy-le-Grand, 12.10.1842). Henri en Anne vertrokken op 6 juli 1855 aan boord van de Antarctic naar Amerika. Ze kwamen aan op 16 augustus. Op 22 februari 1858 verkregen ze een patent voor een terrein van 40 acres, Section 27, Humboldt Township, Wisconsin. Daar verblijven ze nog bij de tellingen in 1860, 1870, 1880 en 1889.


nombre assez fort de Wallons, de Grez, Perwez, &; (Van Nerum), geëmigreerd waren. Cet esprit se propage de plus en plus au commencement de 1856; 4 ménages d'Hougaerde, Henri Foyen, menuisier, J.B. Smets, Servais Ausloos et P. Ausloos de Rommersom se préparent à partir le 16 février. Ils seront accompagnés de Guillaume Nijs de Meldert avec 6 de ses enfants et plusieurs petits-enfants, Philippe Caeybergs &. Beauvechain, Tourinnes, Grez & donnent encore un ample contingent. J.B. Taverniers d'Hauthem et Alexandre Van Ex d'Hougaerde ont aussi vendu tous leurs biens. Servais en zijn vrouw Jeanne hadden zeven jaar voordien beslist toch maar te trouwen en hun beide natuurlijke kinderen, Lambert van toen al elf jaar en Rosalie van vijf, te legaliseren 39. Hadden ze toen al emigratieplannen en wilden ze in orde zijn? In het tijdschrift Alpaïdis nr. 77 van 1984 wordt beschreven hoe de vooravond van het vertrek verliep. Aan de herberg ‘t Nieuwhuys was de Amerikaanse vlag gehesen. Alle emigranten trokken daar naartoe en werden plechtig door de burgemeester ontvangen. En als er al wat angstige voorgevoelens of wat weemoed in de harten zou zijn binnengeslopen, werd dat met veel bier in alle cafés van het dorp weggespoeld. Uiteindelijk moest het vertrek daarom ook vierentwintig uur worden verschoven... Servais stapt op 13 februari in Antwerpen op de David Hoadley, met als bestemming New York. Wellicht hebben hij en zijn gezin eerst nog een paar dagen in een van de Antwerpse migrantenhotelletjes doorgebracht. Op hetzelfde schip bevond zich o.m. het paar SmetsDupont ("John B. Smith")40 uit Meldert. Ook zij hadden, samen met een groep gezinnen van net over de taalgrens - Jodoigne, Beauvechain, Perwez, Gentinnes en uit Thorembais-St.Lambert en -les Béguines - hetzelfde reisdoel uitgekozen: Green Bay aan het Michiganmeer in Wisconsin - de perfecte locatie, veronderstelden ze met enige zekerheid, om een farm te bouwen. Het fort Castle Garden was nog maar sinds een paar maanden het opvangcentrum voor de enorme stroom immigranten. Wanneer ze na een tocht van ruim twee maanden op 17 april in de haven aankomen, beleven ze wellicht nog de uitlopers van een van de langste en strengste winters die men er gekend heeft. Extreem lage temperaturen en vreselijke blizzards hadden ze dan ook al tijdens de overtocht te verduren, en de dood van Servais' dochtertje Francisca, volgens de passagierslijsten niet ouder dan zeven maanden, is misschien daaraan te wijten. Bij Smets sterft Alexander, het zoontje van zeven. Maar ook zonder dat barre weer zouden de reisomstandigheden vreselijk zijn geweest. Volgens de passagierslijst van kapitein J.N.Magna reisde Servais tussendeks, een luxueuze cabine zal hij zich niet hebben kunnen http://wc.rootsweb.ancestry.com/cgi-bin/igm.cgi?op=GET&db=penbelgen&id=I16097 (geraadpleegd op 29 juli 2012). 38 Jean Baptiste Kinard (in Amerika "John B. Cannard, Sr.") (Zétrud-Lumay, 16.01.1821- Humboldt Township, Wisconsin, 20.06.1900) was getrouwd met Anne Catherine Dehennin (Zétrud-Lumay, 23.08.1822). Ze vertrokken samen met de familie Godet en met vier kinderen (Jean Joseph, Henri, Victoire en Désiré). In Wisconsin werden nog vier kinderen geboren (Jules J., Victoria, John B., Josephine). Ze verkregen op dezelfde dag als Henri Godet een patent: voor 80 acres in the E1/2 of SW1/4 of Section 27 ... Humboldt Township. http://wc.rootsweb.ancestry.com/cgi-bin/igm.cgi?op=GET&db=penbelgen&id=I15473 (geraadpleegd op 29 juli 2012). 39 Lambert Labours (Ausloos) (Hoegaarden, 31.08.1838- Green Bay, 03.09.1905; op de grafsteen in Wisconsin is als geboortejaar 1839 aangegeven: http://wc.rootsweb.ancestry.com/cgibin/igm.cgi?op=GET&db=penbelgen&id=I13341, geraadpleegd op 9 augustus 2012) en Rosalie Labours (Ausloos) (Hoegaarden, 25.03.1844-Green Bay, 15.09.1913: http://wc.rootsweb.ancestry.com/cgibin/igm.cgi?op=GET&db=penbelgen&id=I12685), werden allebei erkend bij het huwelijk. Later werd nog een dochtertje geboren: Françoise (°18.04.1850, BS Hoegaarden, Geboorten 1850, nr. 29). Op de passagierslijsten op het internet draagt ze steeds de naam Francisca / Francesca en wordt vermeld dat ze stierf tijdens de overtocht Antwerpen-New York - slechts enkele maanden oud. De passagierslijsten zijn wel vaker onbetrouwbaar: Labours wordt Labus, als geboorteplaats wordt Terlanen opgegeven... 40 http://wc.rootsweb.ancestry.com/cgi-bin/igm.cgi?op=GET&db=penbelgen&id=I12671 "John B. Smith" verwerft een patent voor 40 acres... Section 23, Green Bay. (geraadpleegd op 29 juli 2012).


veroorloven. Plaatsgebrek in de smalle kooien, gebrek aan sanitair en hygiëne, honger en dorst zullen het lot van hem en zijn reisgenoten zijn geweest. Uit diezelfde shiplist van Magna blijkt dat er 27 passagiers van de 364 stierven tijdens de overtocht, allen kinderen tussen achttien jaar en één maand oud - op één na reisden ze allen tussendeks. 41 Als de verklaring van een Ierse reiziger uit die tijd klopt, dat hij vijf dagen reisde van New York tot Milwaukee, zal de tocht naar Green Bay, doorheen een woest sneeuwlandschap met ongerepte uitgestrekte wouden, nog meer dan een week in beslag hebben genomen. Servais is blijkbaar snel overtuigd van wat hij ziet: de vijftiende mei al dient hij zijn Declaration of Intention bij het Courthouse in Green Bay in, en verklaart daarmee officieel, te zullen blijven. Bij de telling in 1860 wordt hij al genoteerd als farmer in Green Bay.

Landschap rond Green Bay

Fort Howard, 1840 (Wikipedia): aan de oever van de rivier Fox (!), Green Bay

Ho-Chunk-Indianen in een Groot Huis (1853)

Ho-Chunk "waiting for annuity payment"42 In november van datzelfde jaar wordt Abraham Lincoln verkozen tot president van de Verenigde Staten. Wanneer duidelijk wordt dat het hem menens is met de afschaffing van de slavernij, willen de zuidelijke staten zich afscheuren: daar werken nog tienduizenden zwarte slaven op de katoenplantages. Servais' zoon Lambert is dan 23 jaar en meldt zich op 24 november 1862 als vrijwilliger bij het noordelijke leger, meer bepaald bij de Compagnie H van het 34ste infanterieregiment van Wisconsin, georganiseerd in Camp Washburn, Milwaukee. Lambert is, zo wordt geregistreerd, 5'4'' groot, heeft blond haar en blauwe ogen. Zijn regiment verlaat Wisconsin 41

http://www.immigrantships.net/v12/1800v12/davidhhoadley18560417.html (Geraadpleegd op 31 juli 2012). Bertus (Lambert) Ausloos zou volgens deze lijst slechts zeven (eigenlijk 17-18) jaar oud zijn, Rosalie drie (eigenlijk twaalf-dertien): waar en hoe de fouten ontstaan zijn, weten we uiteraard niet... 42 bron: http://www.wisconsinhistory.org/whi/fullRecord.asp?id=89548. De grote oorlogen met de indianen zijn in deze tijd al voorbij. Voor het lot van de Ho-Chunk-Indianen voor en na deze periode: zie o.m. http://www.hocak.info/mysite/htm%20all/ho-chunk%20history.html


op 31 januari 1863, en komt twee dagen later aan in Columbus, Kentucky. Daar vervulde Lambert tot eind augustus fatigue duty in het garnizoen, onder kolonel Friedrich -"Fritz" Anneke: een 45-jarige Duitse communist die samen met zijn kompaan Karl Marx erg actief was geweest in Keulen en in 1849 in het revolutionaire leger had deelgenomen aan de opstanden in Baden en de Palts. 43 Heel roemrijk lijken zijn manschappen in de USA niet te zijn geweest: het regiment verloor 20 man aan disease, 283 deserteerden, 186 werden discharged, waaronder ook Lambert, reeds op 27 februari. Op 9 september werd het regiment dissolved. De burgeroorlog echter zal nog ruim anderhalf jaar woeden44. _____________ Bij de telling van 1870 wordt Servais niet meer vermeld. Lambert was getrouwd met een Waals meisje uit zijn geboortestreek, Marie Josèphe Vincent, die in 1854 met haar ouders was aangekomen en hij leidt nu de farm in section 10, gelegen aan de New Franken Road, aan de oostkant van de baai. In 1889 bezit hij een stuk land van 79 acres. Hij sprak negen talen en kon er zeven lezen, en kon dus met iedereen aan de praat raken, vertelt zijn 72-jarige kleinzoon Frank45, wanneer deze in 1976 in het kader van een geschiedkundig project aan de Universiteit van Wisconsin wordt geïnterviewd. Dan is de farm - die ook hier als vierkantshoeve werd gebouwd - al verkocht, aan ene Paul Weiss 46. Op 8 oktober 1871 worden de berichten over een gunstig klimaat aan de meren tegengesproken. Een lange droogteperiode met zeer hoge temperaturen over een uitgestrekt gebied wordt die avond afgebroken door een vreselijke cycloon die enorme bosbranden veroorzaakt. Ze raasden met een vernietigende kracht door het Noordoosten van Wisconsin en het Zuiden van Michigan – een oppervlkte van bijna 5.000 km² - en kostten 1.200 à 2.400 levens Sommigen gaan er van uit dat een neerstortende komeet of een meteoor in het spel moeten zijn geweest. Meestal zoekt men de oorzaak in het snel toenemende omhakken van de wouden. Er werd gerooid om landbouwgrond te winnen, huizen en boerderijen te bouwen en spoorwegen aan te leggen. Er ontstonden overal grote houtstapels die totaal uitgedroogd raakten en door de hitte of door vonken van voorbijrijdende treinen in brand konden schieten. In fabrieken en houtzagerijen lagen enorme voorraden hout opgestapeld. Over de vloeren in de gebouwen en in de straten van stadjes zoals Peshtigo, het centrum van de brand, werd zagemeel gestrooid. De enorme vuurzee greep steeds verder om zich heen ... tot aan het water van de baai. Uiteindelijk ging de wind liggen en begon het te regenen. 47 De brand aan de oostkant van de baai, aldus Frank in de samenvatting van zijn interview, is mogelijk veroorzaakt door een plaatselijke houtzagerij. Het vuur bereikte de farm overigens niet: het werd opgehouden door velden waar al gerooid was. Lamberts vrouw Marie (Mary) was zwanger toen die brand uitbrak, en men was er zelfs al op voorbereid ze in de cisterne te stoppen, mochten de anderen op de vlucht moeten slaan. Toen Mary het jaar na de brand stierf, moest haar lichaam een week opgebaard blijven liggen in het bijgebouw, dat nog niet helemaal klaar was. Een blizzard maakte het immers onmogelijk, ze te begraven. Tenslotte vervoerde men ze met een slee, waarmee ze dwars door de velden konden, want alle omheiningen waren ondergesneeuwd. Doordat er geen enkele grafzerk van het kerkhof

43

http://comminfo.rutgers.edu/~dalbello/FLVA/activists/48figures.html (geraadpleegd op 30 juli 2012). http://www.civilwarindex.com/armywi/34th_wi_infantry.html Geraadpleegd op 30 juli 2012. 45 Frank Ausloos stierf op 9 juli 2009 in Green Bay, 105 jaar oud. (http://www.tributes.com/show/Frank-J.Ausloos-86369302, geraadpleegd op 30 juli 2012) 46 http://digicoll.library.wisc.edu 47 http://www.peshtigofire.info/ (geraadpleegd op 30 juli 2012); Wikipedia 44


St.Joseph zichtbaar was, vertelt Frank, werd haar lichaam een eind daar vandaan begraven...48

Ausloos' farm

Frank Ausloos (links)

Gepost door Rosa Vanex (1922, Green-Bay) voor Achille Ausloos te Hoegaarden, achterkleinzoon Agnes Fox

48

zie voetnoot 46


06.09.1860: Free Inhabitants in the Township of Green Bay in the County of Brown in the State of Wisconsin Regels 33 en 34: Servais en Joanna Ausloos, tussen talrijke andere Belgen


VIJFDE GENERATIE HOEGAARDEN (EN OPLINTER, HEVERLEE, TIENEN)

1. Jean Baptiste Fox en Anne Cathérine Bollaerts hadden twee kinderen: Joseph Fox (°Hoegaarden, 18.04.1858)49 x Kumtich 04.03.188650 (Anne) Marie Cathérine Bollaerts (°Hoegaarden, 18.02.1861)51 Thérèse Fox (°Hoegaarden, 13.01.1862)52 x Hoegaarden 18.04.188553 Pierre Ferdinand Meeuwens (°Meldert, 21.07.1859)54 Zij krijgen vier dochters en een zoon: - Maria Pelagia Meeuwens (°1886) - Marie Amélie Meeuwens (°07.12.1887), huismeid x 12.1909 Meldert Edouard F. Versin (°Kumtich, 04.11.1885), dagloner, spoorwegarbeider - Maria Celestina Meeuwens (°1890) - Clara Pelagia Meeuwens (°1894) - Gustaaf Evarist Meeuwens (°1902)

2. Philippe Fox en Marie Thérèse Vansevenberghen kregen zeven kinderen: Angeline Fox (Hoegaarden, 16.10.1846-16.07.1857)55 Josephine Fox (Hoegaarden, 24.03.1849-09.05.1876)56 (François) Henri Fox (Hoegaarden, 04.08.1851-21.12.1913)57 Justine Fox (Hoegaarden, 20.05.1854-13.03.1928)58 x Hoegaarden 22.04.188259 (Jean) Gustave Bergans (Meldert, 30.03.1854-Hoksem, 28.05.1924)60 Zij kregen drie zoons en twee dochters61: - Louis Philip Bergans (Hoksem, 1892-1966), boomsnoeier x Cathérine Cappellemans (°Oorbeek,1879) - (Marie) Rosalie Bergans (1890-1919) x Arthur Wouters (°Kumtich, 1887) - Melanie (Clementine) Bergans (1892-1945) 49

BS Hoegaarden, Geboorten 1858, nr. 36. Ongeletterde landbouwer. Volgens het BR woonden ze eerst in de Geestelijken Hoek 1B (nabij Willebringen) (1890, dl.4, 713); later in Hoksem 61 (1911, dl. 5/132) en Hoksem 39 (1931,dl. 6/1087). 50 SA Tienen, Huwelijken Kumtich 1886, nr. 3. Getuige waren zwager Ferdinand Meeuwens, landbouwer in Meldert, kozijn Henri Fox, schrijnwerker, Henricus Dewelde, 61j., landbouwer in Kerkom en oom van de bruid en Ludovicus Laermans, 33j. en landbouwer in Kumtich. 51 BS Hoegaarden, Geboorten 1861, nr. 16. Dochter van Jozef Bollaerts (°1833), mandenmaker in Kumtich en Maria (Theresia) Dewelde. 52 BS Hoegaarden, Geboorten 1862, nr. 4. Landbouwster. Vertrekt op 12 november 1885 naar Meldert. 53 Huwelijksgetuigen waren Henri Demoitié, ongeletterde landbouwer in Meldert, 38j., neef van Pierre Meeuwens, broer Joseph Fox, Remy Rummens, plafonneur in Meldert, 31j., zwager van Pierre Meeuwens, en Henri Fox, neef van Thérèse (BS Hoegaarden, Huwelijken 1885, nr.9). 54 BS Hoegaarden, Geboorten Meldert 1859, nr. 22. Landbouwer in Meldert, zoon van Joseph, landbouwer in Meldert (1821-1894) en Marie Peeters (1817-Meldert,1885), landbouwersse. 55 BS Hoegaarden, Geboorten 1846, nr. 67. Sterfgevallen 1856, nr. 45. 56 BS Hoegaarden, Geboorten 1849, nr. 30. Ongehuwd, zonder beroep. Sterfgevallen 1876, nr. 41. 57 BS Hoegaarden, Geboorten 1851, nr. 58. Woonde in 1890 alleen met zijn vader in Hoksem 17 (BR Hoegaarden, 1890, dl. 4, 671). In 1911 alleen in Hoksem 21 (dl. 5/91). Schrijnwerker. 58 BS Hoegaarden, Geboorten 1854, nr. 43. Landbouwster. Sterfgevallen 1928, nr. 10. Aangifte door haar zoon Emile. 59 Huwelijksgetuigen waren Felix, broer van Gustave, 32 j., knecht in Leuven, Adolphe Bergans, 35 j., ongeletterde landbouwer in Horion-Hozémont (deelgemeente van Grâce-Hollogne), neef Joseph Fox en broer Henri Fox (BS Hoegaarden, Huwelijken 1882, nr. 9). 60 BS Hoegaarden, Geboorten Meldert 1854, nr. 14. Zoon van Engelbertus (Ange) François Bergans, arbeyder (°ca. 1817) en Marie Poffé, arbeydster. Landbouwer. Woonde in Hoksem 17 (BR Hoegaarden, 1890, dl.4, 671 en 1911, dl. 5/87). BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1924, nr. 27. 61 Sommige gegevens heb ik overgenomen van de stamboom van Erwin Bergans op geneanet.org.


- Emile Ferdinand Bergans (1894-1967), huidenvettersgast in 1928, landbouwer x Marie Hortense Rosseels (Meldert, 1895-Hoksem, 1937) - Joseph H. "Jef" Bergans (°1896) x Marie Clementine Hermans

Pierre Fox (Hoegaarden, 11.04.1857-10.06.1881)62 Justin Fox (Hoegaarden, 07.05.1859-02.06.1877)63 Caroline Fox (Hoegaarden,19.08.1863-06.05.1881)64 Het huwelijk van Justine, in de lente van 1882, zal in een bijzondere sfeer zijn verlopen. Henri, haar broer en huwelijksgetuige, is in de lente voordien de dood van zijn zusje Caroline, geen 18 jaar oud, zijn broer Pierre, 24 jaar, en zijn moeder moeten gaan aangeven... Vier jaar vroeger had hij ook al een broer van 16 jaar, en twee jaar vroeger een zus van 25 verloren. Justine is het enige kind dat vader Philippe ziet trouwen. Zijn eerste kind, Angeline, was immers ook niet ouder geworden dan elf jaar... Henri zelf blijft ongetrouwd en woont in 1911 alleen op Hoksem 21. Hij wordt 62 jaar, Justine 74. Bij Philippe woont behalve zijn oom Jean Baptiste Fox, weduwnaar van Marie Preuveneers, kinderloos gebleven ex-Boerenkrijger, ook nog weduwe Anne Marie Noé (°Kerkom, ca. 1810). Zij vertrekt naar Tienen op 19 maart 1852.

3. Jean Fox en Marie Thérèse Wellens hadden vier kinderen: Jean (Baptiste) François Fox (Hoegaarden, 18.02.1843)65 x Heverlee 11.12.187966 Marie Louise Thérèse De goij (°Mechelen, 14.08.1848)67 Marie Fox (Hoegaarden, 24.07.1845-Tienen, 16.12.1908)68 x Tienen, 21.01. 187469 Jacques Roekaers (°Tienen, 10.12.1842)70 Felix Fox (20.06.1871-20.08.1871) Zij kregen vier kinderen: - Palmyre Roekaers (28.05.1874-15.01.1877) - Alphonse Roekaers (°28.11.1877) x Leonie Luckermans71 - Marie Palmyre Roekaers (°17.11.1881) x Florence Emerence Dekeyzer 72 62

BS Hoegaarden, Geboorten 1857, nr. 22. Landbouwer, ongehuwd. Sterfgevallen 1881, nr. 310. Stierf in het ouderlijk huis. 63 BS Hoegaarden, Geboorten 1859, nr. 33. Dagloner. Sterfgevallen 1877, nr. 47. 64 BS Hoegaarden, Geboorten 1863, nr. 49. Sterfgevallen 1881, nr. 29. Aangifte door Henri Fox en buurman Julien Devos. 65 BS Hoegaarden, Geboorten 1843, nr. 15. Marie Thérèse was bevallen bij haar moeder, Maria Catharina Godefridi (60j., dagloonster); deze doet ook de aangifte. Jean François (Wellens) Fox werd later door het huwelijk erkend. Bij zijn huwelijk was hij bediende, later werd hij dagloner in Leuven. Is hij de François Fox, garçon de café, die op 16 januari 1897 in Leuven huwelijksgetuige was (van Ivon François De Wispelaere, kelner, geboren in Gent, en Marie-Josèphe Puttevils, dienstmeid; online Rijksarchief: http://www.arch.be) (BS Leuven, Huwelijken 1897, akte 13)? Maar de aangeduide leeftijd klopt niet (42j.). 66 http://www.arch.be (BS Heverlee, Huwelijken 1879, akte 17. De getuigen waren Henri Debeef en Louis Fox. Marguerite Louise Antoinette De goij (°Heverlee, 18.06.1879) werd door dit huwelijk erkend. 67 Dochter van Louis Eugène Hippolyte (+ Mechelen, 13.06.1850) en Marie Catherine De bruyn (+ Heverlee, 05.06.1850). Al voor haar derde levensjaar was zij dus wees. Bij haar huwelijk was ze winkelierster. 68 BS Hoegaarden, Huwelijken 1845, nr.51. Bij haar huwelijk huismeid. Dagloonster, landbouwarbeidster. Op 17 februari 1870 verhuisde ze naar Kumtich, maar ze beviel in Hoksem van een natuurlijk kind, Felix. Aangifte door haar broer Felix. Ze woonde in de Chaussée Impasse 1, Grimde; bij haar overlijden in de Pastorijstraat 116. SA Tienen, Sterfgevallen 1908, nr. 300. 69 SA Tienen, Huwelijken 1874, nr. 3. 70 SA Tienen, Geboorten 1842, nr. 280. Natuurlijk kind van Barbe Roekaers (°Oplinter, 1809), huishoudster in de Bostsestraat; zij was de dochter van Henri en Cathérine Pacolet, beiden al overleden bij de geboorte van Jacques, die fabrieksarbeider zou worden. Zijn zus Philippine (°25.01.1845) trouwt met Louis Schepmans. 71 SA Tienen, Index BR 1930-1947 verwijst naar folio 525 (Het BR zelf kan nog niet worden geraadpleegd.) 72 SA Tienen, Index BR 1930-1947 verwijst naar folio 751.


- François Roekaers (°28.12.1883) x Marie Alphonsine Dehennin73

Felix Fox (°Hoegaarden, 30.10.1847)74 Vanaf 20 juni 1849 wordt Thérèse Delsane (°Brussel, 28.05.1848) in het gezin opgenomen. Ze niet officieel gedomicilieerd.

is hier

Melanie Fox (°Hoegaarden, 15.02.1850)75 4. Peeter Fox en Petronille Kempeneers hadden drie kinderen: Louis Fox (°Tienen, 14.08.1847)76 x Neerlinter 28.01.188677 Barbara Theresia Vanderstukken (°Neerlinter, 10.03.1857)78 Marie Colette Fox (°Oplinter, 26.12.1850)79 Marie Thérèse Fox (Oplinter, 29.01.1853-Tienen, 20.07.1887)80 x Tienen 07.10.187581 Marie Joseph Alphonse Carette (°Rupelmonde, 01.05.1846)82 Zij kregen zeven kinderen: - Eugénie M. Carette (° Tienen, 03.07. 1876), woonplaats Schaarbeek83 x Joseph A. Bollen - Eugène J.M. Carette (°Tienen, 03.07. 1876)84 - Daniel Carette (°Tienen, 1877), kleermaker - Marie C. Carette (°Tienen, 1881), woonplaats Brussel - Joseph Carette (°Tienen, 1882) - Marie Augusta Carette (°Tienen, 1883), woonplaats Sint-Gillis - Marie François Carette (°Tienen, 1885), schrijnwerker85

TIENEN 5. Louis Fox en Elisabeth Bell hadden tien kinderen: (Marie Cathérine) Julie Fox (°Tienen, 07.10.1851)86 x Tienen, 20.06.187487 Henri Debeef (°Tienen, 25.09.1850)88

73

SA Tienen, Index BR 1930-1947 verwijst naar folio 7485 (Gasthuismolenstraat). BS Hoegaarden, Geboorten 1847, nr. 55. Dit moet de Félix Fox zijn, die op 18 februari 1892 getuige was bij het huwelijk van Jeanne Cath. Roekens - zijn schoonzus, geboren op 23 mei 1869, in Leuven - en Théophile Lefever (°18.01.1862). Félix en de bruidegom waren bakker. (http://www.arch.be: BS Leuven, Huwelijken 1892, akte 23). 75 BS Hoegaarden, Geboorten 1850, nr. 9. Ze verhuisde op 11 juli 1873 naar Tienen, Hennenmarkt (BR Hoegaarden 1847, dl. 3, 18). 76 SA Tienen, Geboorten 1847, nr. 180. Bij het huwelijk van zijn zus was hij molenaar in Oplinter. 77 SA Tienen; als eerste bron worden verbrande resten van de registers in Neerlinter vermeld (bombardement), en het trouwboekje. 78 SA Linter, Geboorten Neerlinter (Ransberg) 1857, nr. 6. Ze was de dochter van Lambertus en Maria Materne (°Orsmaal). 79 Zij woonde op hetzelfde adres als zwager-weduwnaar Carette en werkte als domestique bij de stoffenhandel Kinnaer-Pierco, Grote Bergstraat 8 in Tienen. Ze wordt in de index van het BR 1930-1947 vermeld met folio 5937 (Driemolenstraat). 80 Minderbroederstraat 11, Tienen; winkelierster. SA Tienen, Sterfgevallen 1887, nr. 197. 81 SA Tienen, Huwelijken 1875, nr. 74. De getuigen waren: Florent Carette (zonder beroep, 22 j., wonend in Tienen), broer Louis Fox en François Vandeput, négociant in Tienen, 35 j. 82 Ex-adjudant onderofficier van het Vierde Regiment Artillerie. Nu gedomicilieerd in Tienen, gérant in Schaarbeek. Zoon van Michel Felix (+ voor oktober 1875) en Françoise Buytaert, bij het huwelijk van haar zoon zonder beroep wonend in Schaarbeek. Bij de dood van Marie Thérèse waren haar zeven kinderen tussen twee en elf jaar oud. De index van het BR 1930-1947 verwijst naar folio 5937 (Driemolenstraat). 83 Maar SA Tienen, index BR 1930-1947 verwijst naar folio 4944 (Gilainstraat). 84 SA Tienen, index BR 1930-1947 verwijst naar folio 7180 (O.-L.-V.-Broedersstraat). 85 SA Tienen, index BR 1930-1947 verwijst naar folio 1256 (Reizigersstraat), met vier zoons). 86 SA Tienen, Geboorten 1851, nr. 275. Naaister bij haar huwelijk. Woont na haar huwelijk in de Gasthuismolenstraat 20, bij haar schoonmoeder-weduwe A.C. Dejaeger, wasvrouw. 74


Zij kregen vier zoons: - Louis Raymond Debeef (Tienen, 06.011.1874-14.04.1887) - Philibert Debeef (Tienen, 27.01.1876-15.02.1876) - Emile François Debeef (°Tienen, 24.04.1877) x Thérèse Jaubin89 - Emile Florent Debeef (°Tienen, 01.12.1879) x Jeannette Uyttebroeck90

(François) Emile Fox (Tienen, 13.03.1853-12.12.1934)91 x Tienen 20.05.187692 Rosalie "Rooske" Gooris (02.11.1853-21.05.1932)93

Emile Fox op hoge leeftijd met drie kleinkinderen (v.l.n.r. Yvonne Lacourt, Emile Fox en Emilia Fox) (foto in het bezit van Louisa Fox)

(Marie) Octavie Fox (°Tienen, 15.09.1854)94 x Tienen 14.09.188395 Felix Mathijs (°St.-Joris-Winge, 07.10.1849)96 87

SA Tienen, Huwelijken 1874, nr. 40. Getuige zijn (neef) Jean Debeef, ouvrier-peintre, 33 j., en (broer) Emile Fox. 88 SA Tienen, Geboorten 1850, nr. 223. Schoenmaker. Zoon van Jean Debeef (Beenderveld = Binderveld, nabij Nieuwerkerken, ca. 1810-voor juni 1874), dagloner en Anne Cathérine Dejaeger (°Binkom, 1821), ongeletterde dagloonster in Tienen, Langestraat. Getuige: Hubert Debeef, 37j., bakker. 89 SA Tienen, BR-index 1930-1947 verwijst naar folio 5900 (Driemolenstraat). 90 SA Tienen, BR-index 1930-1947 verwijst naar folio 5203 (Hoegaardsestraat). 91 SA Tienen, Geboorten 1853, nr. 85. Eerst woonde hij in de Gasthuismolenstraat 18 (waar zijn ouders vroeger woonden), dan in de Hellestraat - een hellend straatje dat later in de terreinen van de Werkplaatsen Gilain werd opgenomen. Bij de geboorte van Albert was hij scieur de long (schulper); bij de geboorte van Elvire machinist en bij het huwelijk van Elvire machiniste d'usine - volgens zijn kleindochter Louisa was dat bij de Werkplaatsen Gilain. Overleed in het Sint-Jansgasthuis (Doodsprentje in het bezit van Louisa Fox). 92 SA Tienen, Huwelijken 1876, nr. 32. Getuige waren, naast Henri Debeef: schrijnwerker Charles Claes (23 j.), leerlooier Louis Schepers (23 j.) en winkelier Denis Veulemans (47 j.). De moeders, Elisabeth Bell en Rosalie Seneberg, waren ongeletterd. 93 SA Tienen, Geboorten 1853, nr. 288. Volgens haar kleindochter Louisa Fox was ze lijnwaadnaaister (in de huwelijksakte is ze lingère, later couturière). Ze woonde voor haar huwelijk in de Diestsestraat (nu Gilainstraat). (Doodsprentje in het bezit van Louisa Fox.) Ze was een dochter van Frédéric Gooris (°Kersbeek,21.05.1818), bakker en Rosalie Seneberg (°Hoegaarden, 24.01.1827), cuisinière in Leuven. Zij trouwden op 9 december 1852 in Leuven. (http://www.arch.be: BS Leuven, Huwelijken 1852, akte 238).Voordien was Frédéric getrouwd met Angeline Seneberg (+ 11.04.1852 in Tienen, zus van Rosalie). Broer Jean Baptiste Seneberg, knecht in Wilsele, 33j., was huwelijksgetuige in 1852. 94 SA Tienen, Geboorten 1854, nr. 220. 95 SA Tienen, Huwelijken 1883, nr. 75. 96 BS Tielt, Geboorten St.-Joris-Winge, nr. 27. Hij was koperslager; ze woonden in de Gasthuismolenstraat 10.


Zij kregen een dochter: Bertha M. Mathijs (°13.11.1883)

Denis Fox (°Tienen, 01.08.1856)97 trouwt tweemaal: x Alénie Poffé (Avin, Luik, 16.05.1859-Tienen, 29.06.1885)98 xx Tienen, 05.03.188699 Marie Thérèse Vandersteen (Tienen, 17.12.1858-19.07.1905)100 Armand Fox (°Tienen, 24.04.1858)101 x Tienen, 08.12.1883102 (Marie) Rosalie Vanderstukken (°Tienen, 04.09.1863)103

(Willem) Eugeen Fox (Guillaume Eugène) (Tienen, 05.09.185920.09.1911)104 Henri Fox (°Tienen, 08.09.1861)105 x Tienen 06.12.1890106 Philomène Langenaken (°Attenhoven, 24.08.1853)107 Gustave Fox (°Tienen, 19.07.1863)108 Marie Louise Fox (Tienen, 10.07.1865-10.01.1891)109 Felix Fox (Tienen, 16.10.1867-11.02.1870)110

97

SA Tienen, Geboorten 1856, nr. 220. Verhuisde ontelbare keren: eerst Gasthuismolenstraat 20; in 1893 Papenkelderstraat 1; in 1893-94: Heilige Geeststraat 54 in Leuven (nu studentenresidentie De Kruidtuin), in 1895 Avendorenstraat 48; 1900 Avendorenstraat 63, later 72; in augustus 1905 verhuisde hij naar nr. 57, in september 1905 naar faubourg de Mulck 107, in november 1906 naar de Avendorenstraat 77, in april 1907 naar nr. 37; in november 1909 woonde hij met zijn dochter Justine in de Ketelmakersstraat 56. In 1887 was hij spoorwegarbeider; in 1890 wagenmaker; in 1895 charpentier; in 1900 ouvrier agricole (landarbeider), op de overlijdensakte van z'n vrouw, 1905: schrijnwerker. 98 Naaister. Dochter van Guillaume, pôtier de terre, en Marie Loyaerts. SA Tienen, Sterfgevallen 1885, nr. 195. Aangifte door niet-verwanten. Overleden in de faubourg de Namur (nu Bostsestraat of Potterijstraat). 99 SA Tienen, Huwelijken 1886, nr. 13. Emile Fox, machiniste en Jean Baptiste Lemin, zeepzieder, 60j. waren getuige. Door het huwelijk werd Amélie Vandersteen erkend (°Tienen, 26.03.1880, SA Tienen,Geboorten 1880, nr. 125). Beide jonggehuwden en hun moeders waren ongeletterd. 100 SA Tienen, Geboorten 1858, nr. 370. Naaister. Dochter van Louis, mecanicien (°Tienen ca. 1835) en Maria Maes (°Tienen, ca. 1841). Getuige: Felix Vandersteen, schoenmaker, 31j. Op de overlijdensakte (SA Tienen, nr. 206): zonder beroep. 101 SA Tienen, Geboorten 1858, nr. 144. Hij woonde als schoenmaker in 1886 in de Kleine Bergstraat, Tienen, in 1894 in de Gasthuismolenstraat 4, later in de Bogaardenstraat 40. In de index van BR 1930-1947 wordt hij vermeld met folio 1375 (Bogaardenstraat). 102 Huwelijksgetuigen zijn Armands broers Emile en Eugène (SA Tienen, Huwelijken 1883, nr. 92). 103 SA Tienen, Geboorten 1863, nr. 252. Dochter van Henri Vanderstukken, dagloner (°ca. 1830) en Marie Agnès Swaen (°ca. 1839). 104 SA Tienen, Geboorten 1859, nr. 269. Meester-kleermaker. Gestorven in het Sint-Jansgasthuis na een langdurige pijnlijke ziekte. (Doodsprentje in het bezit van Louisa Fox). 105 SA Tienen, Geboorten 1861, nr. 237. Kuiper, winkelier, herbergier in de Leuvensestraat 103. 106 SA Tienen, Huwelijken 1890, nr. 104. Getuigen: broers Emile en Armand Fox, Henri Debeef en Lambert Peetermans, herbergier, 63j. 107 BS Landen, Geboorten Attenhoven 1853, nr. 36. Dochter van Pierre (°Attenhoven, ca. 1813, + voor 6.12.1890) en Anne Cathérine Vandereyt (+ Attenhoven, 30.12.1863). (http://www.arch.be: BS Attenhoven, huwelijken 1867: huwelijk van Marie Seraphine, een oudere zus van Philomène). In de index van het BR van 1930-1947 (Raeymaekersvest) 108 SA Tienen, Geboorten 1863, nr. 214. Bij de geboorte van zijn nichtje Bertha (februari 1887) was hij dagloner. Volgens Louisa Fox woonde hij op hoge leeftijd ongetrouwd bij zijn neef Albert in Brussel. 109 SA Tienen, Geboorten 1865, nr. 197. Louis Vandersteen was getuige. Sterfgevallen 1891, nr. 11. 110 SA Tienen, Geboorten 1867, nr. 287. Pierre Bonjean, zadelmaker, 48j., was getuige. Sterfgevallen 1870, nr. 98.


ZESDE GENERATIE 1. Joseph Fox en Marie Cathérine Bollaerts kregen tien kinderen: Anne Marie "Maria" Fox (°Hoegaarden 04.01.1887)111 x Hoegaarden 24.08.1918112 Henri Casseau (Zétrud-Lumay,19.07.1893)113 Zij kregen een dochter: Marguerite M. Casseau (°1922)

Marie Pelagie Fox (°Hoegaarden 04.11.1888)114 Henri (François) "Henrie" Fox (Hoegaarden, 21.01.1891- Charleroi, 05.06.1954)115 x 30.01.1918 Gateshead (Engeland) 116 Mary Jane Parkinson (Gateshead, 26.03.1886Charleroi, 14.07.1972)117

Henri Fox staat als Hendrik Fox op het monumentje nabij de kerk in Hoksem vermeld als oud-strijder van 1914-1918. Hij kwam terecht in de loopgravenoorlog aan de IJzer en werd, levensgevaarlijk verwond, met een bootje naar Gateshead in Engeland overgebracht - de enige route die open lag voor het vervoer van verwonde soldaten. Hij werd er verzorgd door Mary Jane Parkinson, vermoedelijk iemand die zich in een van de grote mansions in de omgeving als vrijwilligster inzette voor de verwonde soldaten. Henri en Mary Jane trouwden in Gateshead, en brachten de oorlogstijd verder door in Elisabethville - een "dorp" met geprefabriceerde woningen, dat in Birtley (nabij Gateshead) speciaal voor gewonde soldaten werd gebouwd, en bijna uitsluitend door een Belgische gemeenschap bewoond werd. Er was Belgische politie, de Belgische munt was er gangbaar, de Belgische wet was er van kracht. Het dorp werd volledig omheind, er was een school, een kerk, een ziekenhuis en een winkel. Er zouden zowat 6000 mensen hebben gewoond.

111

BS Hoegaarden, Geboorten 1887, nr. 3. Ze was huismeid bij Leonie Adams en haar neef Henri Joseph Corneille Nijs (Hoegaarden, 1886-1918), landbouwer-brouwer, Nerm 13. Bij Adams woont ook haar nicht Alice Adams (°Hoegaarden, 21.08.1893), die in 1920 in Hoegaarden trouwde met Louis François Sevenants (BR Hoegaarden, 1911,. dl. 4/102). (Foto van de tweelingzusjes Adams: http://www.heemkring-hoegaarden.be/sites/default/files/bijlagen/leerlingenindex.pdf Daarna werd ze huismeid bij molenaar-landbouwer Geens-Finoulst (Hoegaarden, Nieuwstraat 40, aan de Grote Brug). 112 BS Hoegaarden, Huwelijken 1918, nr. 19. Zij tekent: Maria. Getuigen zijn Henri's broer François, 33j. en boer in Jodoigne, en Gustave Bergans, neef van Maria, 64 j. en landbouwer in Hoegaarden. 113 BS Jodoigne, Geboorten 1893, nr. 26. Landbouwwerker in Zétrud-Lumay, zoon van Henri (°1845), landbouwer aldaar en Marie Clémence Sevenants (1865-1920) BR Hoegaarden, 1911,. dl. 3/61. Maria en Henri vestigden zich op 26.12.1918 in Zétrud-Lumay, rue Ecole Garçons 7. 114 BS Hoegaarden, Geboorten 1888, nr. 115. Huismeid. In mei 1919 keert ze terug uit Willebringen, Dorpsstraat 38. Op 8 april 1946 verhuist ze naar Mélin, Centre 7. 115 BS Hoegaarden, Geboorten 1891, nr. 4. Spoorarbeider (stoker); mijnwerker. Als verwond soldaat in Elisabethville nabij Gateshead, tot 1918. 116 Woonden van 17 april (geregistreerd op 20 april) 1920 tot mei 1921 in Kumtich. Ze wonen bij vader Fox in op Hoksem 17. Op 31 mei 1924 uitgeschreven, op 8 juni 1924 geregistreerd in Montignies (Montigny) sur Sambre, rue Ecoles 16. 117 Dochter van William Philip J. (°Newcastle, 1862) en Agnes Thompson (°1865), wonende 1 Cannon Row, Gateshead/Durham. Gegevens verkregen via http://www.genesreunited.co.uk/ en bevestigd door Nicole Fox, kleindochter van Henri en Mary Jane. Ook alle verdere gegevens over hun nakomelingen kreeg ik van Nicole Fox.


Henri/Henrie Fox (links)

Mary Jane Parkinson

Zeer waarschijnlijk heeft Henri dan in een naburige wapen- en munitiefabriek gewerkt. Onverhoopt - de familie ging ervan uit dat hij gesneuveld was - komt hij na de wapenstilstand met zijn vrouw en zijn eerste zoontje terug naar Hoegaarden. Oorspronkelijk enkel met de bedoeling zijn papieren in orde te brengen, want hij wilde in Engeland een zaakje beginnen. Maar zover komt het niet. Hij blijft in Hoegaarden, krijgt er een tweede zoon en wijkt uit naar Montignies/Sambre, nabij Charleroi. Hij treedt geregeld op als getuige bij het huwelijk van broers of zussen, en tekent dan steevast als Henrie...118

Henrie Fox

Louis Fox (Hoksem, 06.12.1892-19.02.1893)119 Marie Constance Fox (°Hoegaarden, 13.12.1893)120 118

Bron: Nicole Fox, kleindochter van Henri; correspondentie met William Lawrence, die over Elisabethville publiceerde; internetpagina's: o.m. http://www.birtley-elisabethville.be http://www.birtley-elisabethville.be/page14.html http://www.isee.gateshead.gov.uk/exhibitdetail.php?s=6 119 BS Hoegaarden, Geboorten 1892, nr. 108. Louis Delmotte, een 25-jarige landbouwer uit Kerkom en Léandre Willems, organist in Hoegaarden, zijn de getuigen. Sterfgevallen 1893, nr. 12. 120 BS Hoegaarden, Geboorten 1893, nr. 119. Eind april 1911 komt ze van Willebringen terug naar Hoegaarden. Eind januari 1914 naar Mélin, Sart Mélin. Later weer ingeschreven op Hoksem 61. Hij was dagloner; zij was huismeid bij Brasseur-Dotremont, landbouwer en brouwer in de Stoopkensstraat. Op 14 april 1920 wonen ze in Hoksem 34. Op 29 oktober in de Stoopkensstraat 20, en vanaf januari 1921 in St.-Remy-Geest, Rue de l’Ecluse


x Fernand J.B. Stienlet (°Mélin, 29.09.1895)121 Zij kregen een dochter: Marguerite Stienlet (°Hoegaarden, 30.06.1919)

Thérèse Barbe Fox (°Hoegaarden, 06.02.1896)122 x Attenrode-Wever 18.10.1919 Felix Vital Peeters (°Glabbeek,18.02.1894)123 Zij kregen een zoon en drie dochters: - Joseph René Peeters (°Hoegaarden, 28.03.1920) x Marie Louise Vanderstappen (°Kumtich, 15.06.1914) - Marie Celine Peeters (°Hoegaarden, 09.02.1924) - Maria Peeters (°Hoegaarden, 08.08.1927) x Roger Edmond Devos - Irma Bertha Peeters (°Kumtich, 08.07.1932)

Marguerite Maria Fox (°Hoegaarden, 23.06.1898- Tienen,14.05.1974)124 x Hoegaarden, 02.12.1922125 François Tritsmans (°Hoegaarden 22.10.1897-06.08.1964)126 Zij kregen volgende kinderen: - Céline Maria Tritsmans (Hoegaarden, 30.05.1923-28.08.1932) - (een doodgeboren jongen in 1926) - Joseph Tritsmans (Hoegaarden, 17.04.1928-19.04.1928) - Henri Tritsmans (°Hoegaarden, 30.12.1933) - Maria Tritsmans (°Hoegaarden, 14.09.1938)127

Blandine Louise Fox (°Hoegaarden, 15.04.1900-09.05.1959)128 x Hoegaarden 01.09.1923129 Edouard Deville (°Willebringen, 09.03.1894)130 Zij kregen een dochter: Wivina Emilia Deville (°Hoegaarden, 25.01.1926) x Henrie François Fox (Gateshead, 10.06.1918-Charleroi 06.04.1976)131

Marie Céline Fox (°Hoegaarden 23.10.1904)132 x Hoegaarden 08.01.1927133 Maurice Constant Verbist (°Hoegaarden, 02.04.1901)134 155. In 1921 (dl. 4/1392) toch weer in Hoksem 58. Het gezin verhuist naar Montignies/Sambre (uitgeschreven op 31.05.1924/ ingeschreven op 08.06.1924). 121 BS Jodoigne, Geboorten1895, akte nr. 25. 122 BS Hoegaarden, Geboorten 1896, nr. 11. BR Hoegaarden, 1911,. dl. 2/41. Ze was huismeid bij Alexander Vandermolen-Demarck, handelaar in koloniale waren en herbergier, Gasthuisstraat 9. Ze vertrok eind 1913 naar Leuven, Naamsestraat 69. In januari 1915 woont ze in Jodoigne, Waversesteenweg 100. In mei 1918 komt ze terug uit Kumtich en dan wordt ze in Hoegaarden weer uitgeschreven voor Attenrode-Wever. In 1931 in Hoksem 39 (BR Hoegaarden 1931, dl. 6/1089); van 1932 tot 1934 woonden ze onder Kumtich, Hoksem 12. 123 BS Glabbeek, Geboorten 1894, nr. 4. Mijnwerker (BR Hoegaarden, 1911,.dl. 6/145); Hoksem 62. Later fabrieksarbeider. 124 BS Hoegaarden, Geboorten 1898, nr. 68. SA Tienen, Sterfgevallen 1974, nr. 31 125 BS Hoegaarden, Huwelijken 1922, nr. 36. Getuigen: broer Gustaaf Tritsmans, 38 j., staatswerkman (d.i. waarschijnlijk spoorwegarbeider) en broer Hendrik Fox, staatswerkman. 126 BS Hoegaarden, Geboorten 1897, nr. 102. Spoorwegarbeider (nettoyeur), leerlooier. Zoon van Henri Tritsmans (Kumtich, 22.09.1857-Hoegaarden, 11.01.1912) en Marie Sidonie Knaepen (Vissenaken, 16.09.1859Hoegaarden, 16.05.1930), herbergierster. Ze wonen, met hun beide eerste kinderen, een tijd in Hoksem 43 bij François' moeder en zus (BR Hoegaarden 1921, dl. 4/1331); tien jaar later in Hoksem 15 (BR Hoegaarden, 1931, dl. 6/1063) 127 Sommige gegevens heb ik overgenomen van de stamboom van Luc Tritsmans op geneanet.org 128 BS Hoegaarden, Geboorten 1900, nr. 39. Bij haar huwelijk: zonder beroep. In 1921 is ze huismeid bij Egied Peten in Hauthem (BR Hoegaarden, 1921, dl. 4/11229) 129 BS Hoegaarden, Huwelijken 1923, nr. 29. Getuigen: broer Felix Deville, 42j, uit Roosbeek, en broer Henri Fox, staatswerkman. 130 BS Boutersem, Geboorten Willebringen 1894, nr. 6. Landbouwer / staatswerkman in Enines. Zoon van Waltherius (°Willebringen ca. 1856), landbouwer in Enines (nabij Orp-Jauche) en Cathérine Hardigues. Jean Baptiste Beetens (55j., landbouwer) en Louis Dewaelheyns (38j., landbouwer) zijn getuige. 131 Weduwnaar van Madeleine Dubois (+ 13.01.1940) 132 BS Hoegaarden, Geboorten 1904, nr. 93. In de index van het Tiense BR 1930-1947 wordt ze vermeld met folio 7842. 133 BS Hoegaarden, Huwelijken 1927, nr. 1. Getuigen zijn broer Alfons Verbist, 21j., dagloner in Hoegaarden, en broer Henri Fox, nu in Montignies/Sambre.


Zij kregen twee dochters: - Lucienne Verbist (°Hoegaarden, 26.06.1927) - Maria Verbist (°Hoegaarden, 21.07.1931)

Remy Edmond Fox (Hoegaarden, 22.05.1906-30.06.1993)135 x Hoegaarden 22.02.1930136 Marie Lucie Vandenplas (Hoegaarden 05.03.190824.06.1945)137

2. Jean (Baptiste) François Fox en Marie Louise Thérèse De goij kregen twee kinderen : Marguerite Louise Antoinette Fox (°Heverlee, 18.06.1879) Leon Fox (Heverlee, 18.02.1892-16.05.1895)138 3. Emile Fox en Rosalie Gooris hadden drie kinderen: Henri Fox (Tienen, 20.06.1875-28.11.1954)139 x Tienen 02.11.1903140 Maria Vandereyken (Tienen, 28.02.1880-30.09.1956)141 Albert Fox (Tienen, 05.08.1877- Brussel, voor 03.1953)142 x Jeanne Crols (+ voor 09.1956) (Elise) Elvire Fox (°Tienen, 28.03.1882-na 09.1956)143 x 25.06.1904144 François Charles Lacourt (24.09.1881-voor 09.1956)145 Zij kregen drie kinderen: 134

BS Hoegaarden, Geboorten 1901, nr. 39. Zoon van Corneille Camille, 52j, landbouwer in Hoegaarden (°ca. 1875) en M. Valentine Vermeulen (°ca. 1876) Spoorwegarbeider. Het gezin woont achtereenvolgens in Hoksem 51 (BR 1921, dl. 4/1419) en Hoksem 1 (BR 1931, dl. 6/1129). Eind november 1933 verhuizen ze naar Tienen, Viaductstraat 215. 135 BS Hoegaarden, Geboorten 1906, nr. 57. Brouwer Victor Brasseur, 40j., en gareelmaker Clément Adams, 25, zijn de getuigen. Landbouwer in Hoksem, Bronstraat 17. BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1993, nr. 29. 136 BS Hoegaarden, Huwelijken 1930, nr. 4. Getuigen zijn broer Henri Fox, Montigny/Sambre en Maurice Verbist, spoorarbeider. 137 BS Hoegaarden, Geboorten 1908, nr. 8. Dochter van Alfons (°Hoegaarden, 22.12.1865), ongeletterde landbouwer in Hoegaarden, en Françoise Swinnen (°Hoegaarden, 15.10.1868). In 1921 woont ze bij haar ouders in Hoksem 12 (BR Hoegaarden, 1921, dl. 4/1365); in 1926 wordt ze in Hoegaarden ingeschreven, komend van Sint-Gillis. Daar was ze op 7 juli van dat jaar bevallen van een zoon, Gustave Vandenplas, die op 4 december in Vorst overleed. In 1931 wonen haar ouders bij haar in: Hoksem 34 (BR Hoegaarden, 1931,. dl. 6/1082). Zij sterft bij de geboorte van haar zoontje Victor, dat zelf ook slechts een dag leeft. 138 Online Rijksarchief. Aangifte door buren; de ouders (dagloners) zijn bij het opstellen van de akte afwezig. Overlijdensakte Leuven 1895, nr. 387. Aangifte door twee buurmannen, allebei bediende. 139 SA Tienen, Geboorten 1875, nr. 214. Aangifte door vroedvrouw Marie Dewit (68j.). Henri wordt erkend door het huwelijk en wordt machinist / instructeur-machinist bij de Spoorwegen. Papenkelderstraat, Viaductstraat. (Doodsprentje in het bezit van Louisa Fox.) 140 SA Tienen, Huwelijken 1903, nr. 111. Rosalie Gooris woont dan in de Diestsestraat (Gilainstraat) en is couturière. 141 SA Tienen, Geboorten 1880, nr. 84. Dagloner Jean Jamart (60j.) is getuige. Maria's vader en Jamart zijn ongeletterd. Maria is bij haar huwelijk chemisière: ze doet thuis naaiwerk voor een atelier in de Donystraat. Later huisvrouw. Als weduwe woont ze met haar kinderen in de Broekstraat; later in de Ooievaarstraat, bij haar dochters Louisa en Mariette. Dochter van Pierre Joseph (Tienen, 10.05.1833-10.02.1908), schoenmaker in de Nieuwstraat bij Bovingh en van Virginie Struyven (Tienen, 03.05.1838-06.04.1919), die een kruidenierszaak had in de Avendorenstraat (Doodsprentjes en -berichten in het bezit van Louisa Fox; mondelinge inlichtingen van Louisa Fox; SA Tienen). 142 SA Tienen, Geboorten 1877, nr. 279. Henri Debeef en François Rens, 32j., wever, zijn de getuigen. Alberts vader is scieur de long en zijn moeder lingère. Winkelier in de Brusselse Marollen. 143 SA Tienen, Geboorten 1882, nr. 123. In de index van BR 1930-1947 wordt ze vermeld met folio 2102 (Diestsestraat). 144 SA Tienen, Huwelijken 1904, nr. 62 145 SA Tienen, Geboorten 1881, nr. 358. Zoon van schrijnwerker François (Tienen, ca.1840- voor juni 1904) en Anne Devroye (°ca. 1845) Schrijnwerker, ébeniste. Diestsestraat (nu Gilainstraat) 69; Gilainstraat 13. Volgens Louisa Fox zijn ze dan verhuisd naar een naburig Franstalig dorp.


Yvonne Lacourt (13.12.1904-04.1989), couturière x Maurice Coremans146 Henri Lacourt (1912-12.1990) Marie-Elise Lacourt

Verlovingsfoto's van Henri Fox en Maria Vandereyken, in het bezit van Louisa Fox

4. Denis Fox en Marie Thérèse Vandersteen hadden zes dochters en een jong gestorven zoontje: Amélie [Vandersteen] Fox (°26.03.1880)147 x Tienen 10.04.1901148 François "Francis" Boeckaerts (°03.01.1864)149 146

Zij kregen twee dochters: Suzanne trouwde met Joseph Merckx en verhuisde naar een naburig Waals dorp; hun dochter Elyane trouwde met Alain Debroye. Simonne trouwde met Henri Lenaerts en kreeg een dochter Martine 147 SA Tienen, Geboorten 1880, nr. 125. Op 17-jarige leeftijd bevalt ze bij (buurvrouw?) Marie Maes 17) van een natuurlijk kind, Marie. In de index van BR 1930-1947 wordt ze vermeld met folio 5699 (Minderbroedersstraat). 148 SA Tienen, Huwelijken 1901, nr.24. 149 SA Tienen, Geboorten 1864, nr. 3. Zoon van Jean Baptiste, bakker (° ca. 1829) en Marie Josephine Peeters (°ca. 1826). François Reynaerts, tapissier, is getuige.


Marie Fox (25 juli 1897)150 Zij kregen samen een dochter: Berthe Boeckaerts (°Tienen, 30.04.1914) x Henri Marcel Joseph Petes (Tienen, 10.12.191128.02.1995)151

Bertha Fox (°Tienen, 05.02.1887)152 Louis Raymond Fox (Tienen, 06.01.1889-05.09.1889)153 Florine Fox (°Tienen, 28.11.1890)154 x Tienen, 24.09.1910155 Julien Vanaerschot (°Tienen, 08.09.1887)156 Zij kregen op Kerstdag 1908 een tweeling: - Léonie Joséphine Vanaerschot (Fox) (°Tienen, 25.12.1908)157 - Irma Joséphine Fox (Tienen, 25.12.1908-28.03.1909)

Marie Julie Fox (°Tienen, 08.03.1900)158 5. Armand Fox en Marie Rosalie Vanderstukken kregen zeven kinderen: Hermine Marie Fox (°Tienen, 06.12.1884)159 x Tienen 10.08.1907160 Armand Joseph Delamalle (°22.04.1880)161 Ernest Henri Fox (Tienen,10.03.1886-24.11.1886)162 François Emile Fox (Tienen, 23.03.1887-13.05.1889)163 Prosper Denis Fox (Tienen, 25.09.1889-01.09.1894)164 Etienne Henri Fox (°Tienen, 02.01.1892)165 x Sidonie Melanie Vandeput Gustave Alfred Fox (°Tienen, 20.06.1893)166 150

Is dit de Maria Fox die in de index van BR 1930-1947 vermeld wordt als echtgenote van Louis Jean Léon Rowie, met folio 5700 (Minderbroedersstraat)? 151 Aangenomen zoon; familienaam waarschijnlijk Maes. (Gegevens van stamboom Petes op geneanet.org) 152 SA Tienen, Geboorten 1887, nr. 48. Ze is huismeid van beroep. Verhuist op 30 september 1905 naar de rue de la Royauté 26 in Laken. Op 28 december 1906 wordt ze weer in Tienen geregistreerd. Op 29 april 1910 gaat ze naar Schaarbeek, Vandormaelstraat 22. 8 december 1906 naar Avendorenstraat 77. 153 SA Tienen, Geboorten 1889, nr. 9. Armand en Eugène Fox zijn getuige. Sterfgevallen 1889, nr. 216 154 SA Tienen, Geboorten 1890, nr. 454. Huismeid van beroep. 155 SA Tienen, Huwelijken 1910, nr. 92. 156 SA Tienen, Geboorten 1887, nr. 340. Jeannette Kestens (°Tienen, 05.12.1864), zonder beroep, bracht hem in haar ouderlijke woning ter wereld. Door haar huwelijk (op 5 november 1887) met Louis Armand Vanaerschot, straatmaker, werd Julien gelegaliseerd. Bij dit huwelijk wordt ook de natuurlijke zoon van Julien erkend: Emile (°10.02.1884), die in oktober 1907 als fabrieksarbeider in Brussel woont (av. Marnix). Julien en Florine erkennen ook Léonie, de enige overlevende van hun natuurlijke tweelingmeisjes. 157 SA Tienen, Geboorten 1908, nr. 442. 158 SA Tienen, Geboorten 1900, nr. 95. De getuigen: Joseph Jacobs, 53j. en dagloner en Charles Lecock, een 32jarige fabrieksarbeider. In de index van het BR van 1930-1941 wordt ze vermeld met folio 7181 (O.-L.-V.Broedersstraat). 159 SA Tienen, Geboorten 1884, nr. 430. Hermine was strijkster / huismeid en woonde achtereenvolgens in de Peperstraat 26 en op de Leuvensesteenweg 91, Tienen. In de index van het BR 1930-1947 wordt ze vermeld met folio 1377 (Bogaardenstraat). 160 SA Tienen, Huwelijken 1907, nr. 83. De getuigen zijn o.m. ajusteur Evariste Smet (28j., schoonbroer van Armand), François Delamalle (huisknecht, 30j., broer van Armand) en Edouard Delande (ouvrier-brasseur, 40j.). 161 SA Tienen, Geboorten 1880, nr. 152. Kleermaker. Zoon van Henri Paul Eugène, schoenmaker (°ca. 1856) en Virginie Delande (°ca. 1856), strijkster. 162 SA Tienen, Geboorten 1886 , nr. 86. Henri (kuiper) en Gustave (dagloner) Fox zijn de getuigen. Sterfgevallen 1886, nr. 293 163 SA Tienen, Geboorten 1887, nr. 121. Sterfgevallen 1889, nr. 115 164 SA Tienen, Geboorten 1889, nr. 371. Sterfgevallen 1894, nr. 251 165 SA Tienen, Geboorten 1892, nr. 9. Guillaume Doperé, 23j., schoenmaker, is getuige. In de index van het BR van 1930-1947 wordt hij vermeld met folio 6711 (Oude Kleerkopersstraat). Op hetzelfde nummer: Sidonie Melanie Vandeput - echtgenote Jacobs...


Jean / Jan René Fox (°Tienen, 10.03.1896)167 x Emma Louisa Grimmonprez168 6. Henri Fox en Philomène Langenakens kregen een dochter: Marie Louise Joséphine Fox (°Tienen, 27.11.1891)169 x NN. Fraipont Een zijsprongetje Maria Vandereyken had een nicht - Joséphine, "Finke" werd ze genoemd, of "Klein Fien" (°25.06.1891). Volgens Louisa Fox werkte ze in "een chique café" aan het station in Tienen. Wellicht heeft ze in die buurt Emile Nevelsteen leren kennen, chef de station in Leopoldstad (Congo). Door haar huwelijk met hem komt ze in een Franstalig milieu terecht. Emile sterft vrij vroeg (1929) en wordt in Tienen begraven. Joséphine heeft dan een tijd lang een snoepwinkeltje gehad in de Broekstraat in Tienen, verhuisde naar Hoegaarden (Ourystraat) en stierf daar, in 1967. Ze werd in 1978 naar Tienen overgebracht en daar bij haar man begraven. Maar in dat graf liggen ook al de ouders van Emile, evenals diens broer Henri (1874-1906). Als dertienjarige was Henri al in de militaire school Ecole des pupilles. Hij werd korporaal en later sergeant in het achtste linieregiment (1888). In 1895 wordt hij sergent-fourrier. In januari 1896 wordt ook hij actief in Congo Vrijstaat. eerst als sergeant, later onderluitenant in de Force Publique (Ubangi-district). Hij toont zich ardent, audacieux et habile. In zijn tweede termijn, van 1899 tot 1902, is hij chef de poste in Mandungu, later in Bumba (Bangala). In 1903 is hij luitenant, commandant du poste de la région de la Ngiri (Bangala). In 1903, het jaar waarin hij ziek en verzwakt terug naar zijn geboortestad Tienen komt, begint de Britse consul Roger Casement zijn onderzoek naar extreme wreedheden van de Force Publique in het rubbergebied in de Vrijstaat Congo.170 Op zijn grafsteen in Tienen staat vermeld, dat hij capitaine was in de Force Publique. In het Kroondomein (het persoonlijke bezit van Leopold II dat niet aan concessiemaatschappijen werd afgestaan) zorgden de soldaten van de Force Publique voor het ophalen van het opgelegde quotum rubber waarvoor de bevolking niet werd betaald: het was een vorm van belasting. De Afrikaanse soldaten hadden slechts weinig opleiding gekregen en kenden weinig discipline. Aangezien ze naar de hoeveelheid opgehaalde rubber werden betaald, voerden ze overal een schrikbewind om de opbrengst te maximaliseren: terreur, mishandelingen, moordpartijen… In een uitgave van het Tiense Stadsarchief en Museum 't Toreke, waaraan ook de familie Nevelsteen meewerkte, wordt de verantwoordelijkheid van de relatief talrijke Tienenaars in Kongo voor wat weliswaar een donkere bladzijde in de aktiviteit van de Belgen in Afrika genoemd wordt, geminimaliseerd: Geen enkele Tienenaar, waarvan we de koloniale loopbaan kennen, was 166

SA Tienen, Geboorten 1893, nr. 230. In de index van BR 1930-1947 wordt hij vermeld met folio 1375 (Bogaardenstraat). (samen met zijn vader Armand). 167 SA Tienen, Geboorten 1896, nr. 123. In de index van het BR 1930-1947 wordt hij vermeld met folio 4236 (Distelstraat). Hoogst waarschijnlijk was dit drukker Jean Fox, Delportestraat, Tienen. 168 SA Tienen, Geboorten 1904, nr. 439. 169 SA Tienen, Geboorten 1891, nr. 488. Théophile Taes, onderwijzer, is getuige. In de index van het BR 19301947 wordt ze vermeld als gescheiden, met folio 6920 (Raeymaekersvest, samen met haar dochter Marie Fraipont). Rosa Fox wist dat er op dat adres een Louisa Fox woonde - zonder te beseffen dat het een familielid was. 170 Patricia Van Schuylenbergh. Mémoire des Belges en Afrique Centrale de 1858 à nos jours. Inventaire des archives historiques privées du Musée Royal de l'Afrique Centrale, vol. 8, pag. 78 http://www.africamuseum.be/collections/museum/collections/docs/memoiredesbelges.pdf (geraadpleegd op 30 juli 2012) (ook als google-boek te raadplegen). Zie ook : http://www.kaowarsom.be/documents/bbom/Tome_III/Nevelsteen.Henri.pdf (M. Coosemans. Trib. cong., 3 janvier 1907, 10 janvier 1907. —Belg. mil., 1906, n° 1838.); geraadpleegd op 26 september 2012.


hier ... bij betrokken.171 “Maar er was meer dan geweld van Afrikanen op Afrikanen. Het bloed vloeide niet alleen onder aan de piramide van de macht. Ook vele Belgische functionarissen maakten er zich schuldig aan… Er zaten onversneden racisten en sadisten in de administratie. Martelingen, machtsmisbruik en massacres kwamen voor… Het gros van de Belgen dat in Congo zijn geluk ging beproeven kwam uit de provinciestadjes en de lagere burgerij. Velen waren in het leger geweest en hadden zin in avontuur, roem en fortuin. Maar eenmaal in Congo belandden ze vaak moederziel alleen op verafgelegen posten in een moordend klimaat. De hitte en de vochtigheid waren onverbiddelijk, de koortsaanvallen frequent... Het is grotesk om in deze context van een ‘genocide’ ... te gewagen… Maar het was wel ... een slachting op een ongelofelijke schaal die niet bedoeld was, maar wel veel sneller begrepen had kunnen worden als collateral damage van een perfide, roofzuchtige exploitatiepolitiek…"172 De gesprekspartners van Van Reybrouck noemen de regio's waar de wreedheden vooral werden begaan: de Equateur, Bandundu, Kasai , Mayombe (ten N van Boma), in de buurt van Kabinda. 173 Enige tijd geleden werd op http://www.worthpoint.com een "Antique 1896 Belgium Congo Military Presentation Sword" als volgt te koop aangeboden: (Sold Date: 01/27/2008 Channel: Online Auction - Source: eBay)174 "we have a unique, antique, Belgium mfg., Military Presentation Sword, given to Ss Lt. Henri Nevelsteen for service in the colonial Belgium Congo in 1896/1898 ...sword is 40-1/2" overall with a 33-3/4" X 7/8" max. wide, straight blade ....carbon steel blade is lighty etched about 1/2 way down..edges have many small nicks (looks like someone played swordfight with it..shame)....tany is stamped with mfg "Auguste Fonson Druedes Fabriques Bruxelles" (Belgium).....back of brass clamshell hilt has presentation declaration (see photo)...grip is beautiful condition carved hardwood , no cracks.......brass hilt hanguard and pommel are a little loose but all t...few small nicks, tarnish , sorry no scabbard.....this is no replica , not sure of exact mfg. date...mid 1890's. .. , i've had it over 30 years....still a real unique ,antique colonial blade !! ......"

171

André-Bernard Ergo en Marcel Best. Tienenaars in Kongo 1885-1918. Stedelijk Archief en Museum "het Toreke", Tienen, 1989, p. 28-29. Op de omslag staat Henri Nevelsteen met sabel afgebeeld. 172 David Van Reybrouck. Congo. Een geschiedenis, 2010, De Bezige Bij, Amsterdam, pag. 104-110. 173 Zie o.m. ook: http://www.nieuwsbronnen.com/tenbunderen/historischkader2.html en http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/269/469/RUG01-001269469_2010_0001_AC.pdf 174 http://www.worthpoint.com/worthopedia/antique-1896-belgium-congo-military-presentation (gelezen op 30 juli 2012)


Fotomateriaal uit Elisabethville

http://www.birtley-elisabethville.be/index.html

Het ziekenhuis

Interieur van een huisje

Processie in het kamp


Arbeiders op het fabrieksterrein

Straatscène

buiten- en binnenkant van "Le Cheval Blanc"...

tuinwerk...

op wandel

eetzaal

Belgisch kerkhof


in de wapenfabriek

de munitiefabriek

kleuterschool, winkel

schoolkinderen

afgewerkte bommen

Vertrek van de soldaten in 1918

http://isee.gateshead.gov.uk/info.php?v=0&s=elisabethville&type=all&t=objects&f=&d=&pa ge=11 (wordt vervolgd)


Art. 160

Aanvullingen Van Nerum genealogie

Tussen de decorateurs van het Château Charles te Tervuren, opgetrokken door architect Laurent Dewez tussen september 1777 en juni 1779voor Karel van Lotharingen vinden we de namen terug van Jacques Josse en Guillaume Van Nerom. 175 Zij realiseerden het houtsnijwerk voor dit kasteel dat al een paar jaren later terug werd afgebroken omdat Karel overleed in 1780 en de opvolgers andere smaken cultiveerden. Antoon Vander Velpen (Waanrode 1659/60-1735), zoon van Philippus (+ Waanrode 1687) oudste gekende stamvader van de familie Vander Velpen van Hoegaarden, was op één na de grootste en rijkste boer van Waanrode. Alleen Vannerem was groter en rijker in die zeventiende eeuw te Waanrode.176 Antoon bewerkte 10 à 12 bunder land (1 bunder = 1.25 ha), had 4 à 5 paarden, evenveel koeien en evenveel runderen en een 50-tal schapen. Philippus, vader van Antoon kennen we uit een geacteerde twist uit 1688, waarbij kinderen en schoonkinderen van Philippus betrokken waren. 177 Een probleem voor deze stamboom en die van Van Nerum ligt in het feit dat de parochieregisters van Waanrode tussen 1623 en 1680 verloren zijn gegaan door een brand in de pastorij in het jaar 1680. De gegevens van de burgerlijke stand maar sporadisch, langs andere wegen, zijn en worden teruggevonden.

Edito Dit is het laatste nummer van onze 53 ste jaargang van Familieschoon; gezien onze overvloed aan materiaal ook nu weer 42 pagina’s inplaats van de voorziene 24! Wij rekenen uiteraard op veel betalende leden, zodat we Familieschoon nog beter kunnen maken. Met veel genoegen bieden wij onze lezers het volgende deel van de zoektocht van dokter Gilbert Vandenbempt naar de aansluiting van de Hoegaardse Sweertsen, stichters van de Confrérie, met de roemrijke 7 geslachten van Brussel. Met evenveel vreugde publiceren wij het tweede deel van de mooie prestatie van Wim Rock, de stamboom en een greep geschiedenis van de familie Fox. Hoog tijd ook om wat sprokkels over Van Nerum te publiceren. Hopelijk staat volgend jaar ook in deze familie een gebeten onderzoeker op, want er is nog veel genealogisch materiaal dat wacht op ontsluiting Dank voor de prachtige Regentiedag met deze keer een jongere generatie in de meerderheid.

175

De Ren L. (e.a.), Karel van Lorreinen & Tervuren, Lunéville 1712-Tervuren 1780, Uitg. De Koninklijke Heemkundige Kring Sint-Hubertus Tervuren, 2012, p. 45; de gelijknamige tentoonstelling loopt in Museum Hof van Melijn Tervuren van 19 oktober 2012 tot 20 januari 2013. 176 L’Ami Fidèle, familietijdschrift van de families Vander Velpen, Lodewijckx,Godin, Grolaux,…,XVIII (1955), nr 8 177 Idem, ,XXI (1958), nr 2, Twist tijdens de jaarvergadering van de St-Sebastiaansgilde te Waanrode.


Art. 161

Familienieuws

De laatste afstammelinge Lintermans, van de Lintermanstak Hoegaarden is overleden te Schiedam op 89-jarige leeftijd Ook van Leontine Van Nerum, de zus van Maurice Van Nerum (+) en van de 13 de hoofddeken Emile Van Nerum (+) hebben we afscheid moeten nemen; ook zij heeft dit aardse bestaan in,geruild voor het eeuwige op de mooie leeftijd van 92 jaar. Wij bieden de families onze diepste blijken van medeleven aan


Rechtzetting foto echtgenote hoofddeken Victor Claes (foutief in vorig Familieschoon)

Victor Claes en echtgenote Simone Goen


48ste Nationaal Congres Familiekunde Vlaanderen Zaterdag 4 mei 2013 cc Westrand Dilbeek Wij nemen met een stand over ‘De Edele Confrérie van de V Notabele Geslachten van Hoegaarden’ deel aan deze manifestatie in het cultuurcentrum Westrand, Kamerijklaan te 1700 Dilbeek. Het thema van dit congres is ‘Familiekunde, veel meer dan een stamboom’. Van 10 tot 16 uur zijn deze stands doorlopend geopend voor bezoekers. Al onze lezers zijn hartelijk uitgenodigd op deze manifestatie. Inhoud Familieschoon Anno LIII, nr 42 NR (4/2012) Art. 156 de Regentiedag en de dekenkroningen van 20 oktober 2012 (Wasily Pedjko en Willy Sweerts) Art. 157 Vermeldingen familie Sweerts uit de 7 geslachten van Brussel in de Hoegaardse schepenakten (Dr Gilbert Vandenbempt) Art. 158 Lodewijk Jan Baptist Sweerts de Landas 80 jaar (M. Schreurs-Janssen en Danny Beeckman) Art. 159 Stamboom en wat geschiedenis van de familie Fox (2 de deel) (Wim Rock) Art. 160 Aanvullingen Van Nerum (Maurice Dodion) Art. 161 Familienieuws en rechtzetting Inhoud Alpaidis 189 (XLVIII ), 4/2012 Het Hoegaards bier was zo goed dat mijn vrouw de smaak ervan te pakken gekregen heeft…” (Dr. Gilbert Vandenbempt, Haasrode.) De gevechten te Hoegaarden op 18 augustus 1914 (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) Henri Schoensetters, soldaat in het leger van Napoleon (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) ‘Het bewaren der aardappels’ Uit het dagelijks leven van onze grooten overgrootouders (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) Te Hauthem gevallen voor onze vrijheid, de ‘Parramore’ stand in het gemeentehuis. (Maurice Dodion en Wasily Pedjko) Afbeelding van een suikerfabriek in volle activiteit rond 1850

De heemkundige kring Hoegaarden geeft 2 tijdschriften uit. -

Alpaidis (verschijnt 4 x per jaar) en kost 12.5 €/jaar

-

Familieschoon, tijdschrift van de Confrérie van de V Geslachten (verschijnt 4 x per jaar) en kost 12.5 €/jaar

Men kan zich ook abonneren op de 2 tijdschriften samen en dan betaalt men 20 €/jaar 330-0544900-08 IBAN: BE63330054490008 Bic code: BBRUBEBB


Confrérie- en gilderaden - Les fonctions et leurs titulaires chez les lignages Ereraad Hoofd-eredeken : Bijz. Eredeken: Mombaarvader: Princ. Protectieheer:

Ereambassadeur Paul A. C. Taverniers, Klein Overlaar 28, 3320 Hoeg Eresenator Stef Goris, Medekersveld 5, 3300 Tienen (Kumtich) ZEH Vandervelpen, gewezen deken van de voormalige dekenij Hoeg Jean-Pierre Taverniers, burgemeester van Hoegaarden

Keurraad Sweertshuys: Leliehuys: Hoebancxhuys:

W. Sweerts E. Van Nerum. V. Claes

Kapittelraad Proostheer: Proost Gulden Lelie

Z.E.H. Deken G. Hardiquest E.H. Filip Hacour

Hoofdraad van de Confrerie Hoofddeken: Hoofdonderdeken: Hoofdraadsheer:

Victor Claes, Anjelierenlaan 5 3300 Tienen, 016/810517 Willy Sweerts, Leuvensestraat 19 3290 Diest A. Van Nerum, Gemeenteplaats 13, 3320 Hoegaarden, 016/767395

Comptorist: Genealoog: Griffier Ceremoniem.-adv.:

M. Dodion M. Dodion, Lelielaan 34, 3191 Hever, 015/614324. E. Grooten, Residentie Beatrijs 169, 3300 Tienen, 016/817235 D. Beeckmans, Daniël Herreynslaan 87, 2610 Wilrijk, 03/8272880

Raad van de Sweerts-alliantie Deken: Onderdeken Raadsheer: 1e gezworene: 2e gezworene:

Willy Sweerts H. Sweerts, Nerm 147, 3320 Hoegaarden. W. Sweerts, Leuvensestraat 19, 3290 Diest, 013/311081. B. Sweerts, Bley 19, 3320 Hoegaarden, 016/766693. J.P. Sweerts, Rue Grosse Boule 17, 1495 Villers-la-Ville, 071/878340.

Raad van de Gulden Lelie Deken: Onderdeken: Raadsheer: 1e gezworene: 2e gezworene:

A. Van Nerum, Gemeenteplaats 13, 3320 Hoegaarden, 016/767395 A. Van Nerum, Meise W. Van Nerum, Bley 29, 3320 Hoegaarden, 016/766489 J. Van Nerum, Rue des Combattants 8, 1320 Beauvechain

Raad Hoebancx-Struys-alliantie Deken: Onderdeken: Raadsvrouw: 1e gezworene:

V. Claes. J. ‘s Jegers, Burg. Voetslaan 28, 3990 Peer, 011/632504. H. Claes, Waaiberg 44/11, 3300 Tienen, 016/815383. J. Mineur-Claes, Hogenstraat 95, 3450 Geetbets, 011/58818


De V Geslachten van Hoegaarden (1741) Les V Lignages de Hoegaarden (1741) FAMILIESCHOON

Recommend Documents