De uitbreiding van de bescherming van de verzekeringsnemer-consument dankzij de nieuwe Wet Verzekeringen van 4 april 2014 FORUM ADVOCATEN BVBA Nassaustraat 37-41 2000 Antwerpen T 03 369 95 65 F 03 369 95 66 E
[email protected] W www.forumadvocaten.be
1
I. Inleiding Nieuwe Wet Verzekeringen van 4 april 2014 Inwerkingtreding 1 november 2014 Uitstel tot 1 juni 2015 om de verzekeringsovereenkomsten formeel aan te passen Quid? o Vereenvoudiging en transparantie van bestaande wetgeving (codificatie) o Nieuwe bepalingen die rechtstreeks de bescherming van de verzekeringsnemerconsument vergroten
Doel: codificatie van reeds bestaande wetgeving Wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst Wet van 9 juli 1975 op de controle van de verzekeringsondernemingen Wet van 11 juni 1874 die nog van toepassing was op o.a. herverzekering Wet van 27 maart 1995 betreffende de verzekerings- en herverzekeringsbemiddeling
2
I. Inleiding Achtergrond van de wetswijziging Vereenvoudiging van de bestaande wetgeving inzake de bescherming van de verzekeringsverbruiker Verplichting tot implementatie van de (consumentgerichte) bepalingen van de Europese Solvabiliteit II-richtlijn in de Belgische wetgeving o Meeste inhoudelijke wijzigingen situeren zich op vlak van het toezicht op en de controle van verzekeringsondernemingen
Noodzaak tot verduidelijking van de bestaande bevoegdheidsverdeling tussen de NBB en de FSMA (Twin Peaks-model) Wens tot uitbreiding van de bescherming van de verzekeringsverbruiker 3
II. Toepassingsgebied Ruimer toepassingsgebied Begrip o WLVO: ‘verzekeringsonderneming’ o Wet Verzekeringen: ‘verzekeraar’ Dus naast alle Belgische verzekeraars ook buitenlandse verzekeraars met vestiging/ activiteit in België
Summa divisio o Leven o Niet-leven
4
III. Bescherming van verzekeringsnemerconsument Bescherming van de consument Omzetting van de Solvabiliteit II-richtlijn Ook nieuwe bepalingen niet voorzien door richtlijn o Levensverzekeringen gebonden aan beleggingsfondsen o Opstelling van contractuele documenten & communicatie en reclame o Beperking van de mogelijkheden van segmentatie o Grotere transparantie inzake winstdeling 5
III. (a) Levensverzekeringen gebonden aan beleggingsfondsen Dezelfde regels zijn van toepassing ongeacht of de klant belegt In ICBE o Instelling voor Collectieve Beleggingen in Effecten: EUrichtlijn die vaststelt waaraan een in de EU gevestigd fonds moet voldoen om verkocht te mogen worden in alle EU landen
In levensverzekeringen gebonden aan beleggingsfondsen Kennis van de producten en informatie van de klant Beperking van de in aanmerking komende activa 6
III. (b) Opstelling van contractuele documenten & communicatie en reclame Contractuele documenten Duidelijke en nauwkeurige bewoording Verbod van elke clausule die schade toebrengt aan de gelijkwaardigheid tussen de verbintenissen van de VA en VN Bij twijfel over de interpretatie: interpretatie die het gunstigst is voor de VN heeft voorrang Reclame Niet misleidend of onjuist Verenigbaar met de inlichtingen waarvan de wet de verplichte mededeling voorziet Duidelijk als reclame herkenbaar Bewaring van documenten Verplichte bewaring van documenten in verband met de ondertekende overeenkomsten (geen beperking in de tijd) Verplichte bewaring van (kopie) reclame voor min. 2 jaar 7
III. (c) Beperking van de mogelijkheden van segmentatie “Segmentatiecriteria” Criteria gebruikt door VA om te bepalen of hij een risico kan accepteren en welk tarief daar tegenover staat Afhankelijk van soort dekking (bvb. brandV vs. autoV) Bescherming tegen een differentiatie die arbitrair (willekeurig) zou zijn Bijzondere verplichtingen inzake transparantie en motivatie mbt de doorgevoerde segmentatie: Elke vorm van segmentatie (op basis van om het even welk criterium) inzake aanvaarding, tarifering of waarborgen, moet objectief gerechtvaardigd zijn door een legitieme doelstelling en de gebruikte middelen moeten gepast en noodzakelijk zijn Transparantie en motivering van weigering verzekeringsdekking aan bepaalde persoon Segmentatiecriteria publiceren op website VA Maatregel van algemeen belang 8
III. (d) Grotere winstdeling
transparantie
inzake
Bepalingen van toepassing op alle overeenkomsten waarvan het risico/ verbintenis in BE is gelegen Enkel verwijzen naar bestaan van een winstdeling indien er een wettelijke of conventionele verplichting bestaat om deze toe te kennen VA moet winstdelingsplan opstellen Voor de sluiting van overeenkomst ter beschikking stellen aan kandidaat-VN Voorwaarden + wijze van berekening opnemen 9
IV. Burgerlijke sancties Sancties Nietigheid van overeenkomsten gesloten door VA die niet gemachtigd is om zijn activiteiten in BE uit te oefenen VA moet verplichtingen nakomen, ondanks de NH, als de VN de overeenkomst te goeder trouw heeft ondertekend VA moet schade veroorzaakt door NH vergoeden Onweerlegbaar vermoeden van causaliteit tussen schade en onregelmatige sluiting van overeenkomst 10
V. Regresvordering Regres: Een recht om bepaalde sommen die een partij reeds betaald heeft terug te vorderen Vb.: VA vergoed een slachtoffer van een verkeersongeval. Hierna oefent hij regres uit op de verzekerde die het ongeval in dronken toestand veroorzaakte, teneinde terugbetaling te bekomen van de door haar betaalde schadevergoeding 11
V. Regresvordering
Regresvordering van de verzekerde tegen de VA Algemeen: verjaringstermijn 3 jaar o Te rekenen vanaf de dag van het voorval dat het vorderingsrecht doet ontstaan/ vanaf de gerechtelijke eis van het slachtoffer o Verzekeringswaarborg
Schade voorgevallen tijdens de duur van de overeenkomst; en Vorderingen die na het einde van de overeenkomst werden ingediend
Levensverzekering: verjaringstermijn 30 jaar mbt de rechtsvordering aangaande de reserve die op de datum van opzegging/ einddatum gevormd is door de betaalde premies (min verbruikte sommen) Aansprakelijkheidsverzekering: te rekenen vanaf het instellen van de rechtsvordering door de benadeelde Persoonsverzekering: te rekenen vanaf de dag waarop de begunstigde tegelijk kennis heeft van het bestaan van de overeenkomst, van zijn hoedanigheid van begunstigde en van het voorval dat de verzekeringsprestaties opeisbaar doet worden De vordering die voortvloeit uit het eigen recht dat de benadeelde heeft tegen de VA (motorrijtuigenV) Verjaringstermijn 5 jaar Te rekenen vanaf het schadeverwekkend feit of vanaf de dag waarop het misdrijf is gepleegd
12
V. Regresvordering Regresvordering van de VA tegen de verzekerde Zware fout van de verzekerde Verjaringstermijn 3 jaar Te rekenen vanaf dag van betaling door VA Uitzondering: bedrog o Verzekerde verbergt de reden van het verhaal voor de VA: verjaringstermijn loopt vanaf de dag van de ontdekking van deze reden door de verzekeraar 13
Meer weten? P. COLLE, De nieuwe wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen, Antwerpen, Intersentia, 2015, 266 p.
14
Contact Forum Advocaten: Altijd bereikbaar. FORUM ADVOCATEN BVBA Nassaustraat 37-41 2000 Antwerpen T 03 369 95 65 F 03 369 95 66 E
[email protected] W www.forumadvocaten.be
FORUM ADVOCATEN 03/369.95.65
[email protected]
www.forumadvocaten.be
15