De U10-regio - enkele kenmerken 1. De U10-regio binnen Nederland 2. De U10-regio binnen de provincie 3. Samenhang binnen de U10-regio
De U10-regio: de gemeenten Bunnik, De Bilt, Houten, IJsselstein, Nieuwegein, Stichtse Vecht, Utrecht, Vianen, Woerden en Zeist
1
De U10-regio binnen Nederland Doorgroeiende bevolking, sterke economie, steeds meer mobiliteit
1.1
In de regio Utrecht groeit de bevolking nog lange tijd door
Bevolkingsontwikkeling Bevolkingsontwikkeling in laag in laag en hoog en hoog scenario scenario 2008-2020
2020-2030
De komende decennia zal de bevolking van de regio Utrecht blijven doorgroeien. Dat geldt ook als de economische groei laag blijft. Terwijl flinke delen van Nederland met krimp rekening houden, neemt in Utrecht tot 2030 het aantal inwoners toe.
Bevolkingsontwikkeling in laag en hoog scenario
Verwachte bevolkingsontwikkeling bij hoog en laag economisch groeiscenario
KrimpKrimp in beide in beide scenario’s scenario’s Krimp in beide scenario’s KrimpKrimp of stabilisatie of stabilisatie Krimp of stabilisatie KrimpKrimp of groei of groei Krimp of groei
Stabilisatie Stabilisatie in beide in beide scenario’s scenario’s Stabilisatie in beide scenario’s
Groei Groei of stabilisatie of stabilisatie
Groei of stabilisatie
Bron: Planbureau voor de Leefomgeving, 2011
Ontwikkeling totale in laag en hoog scenario Ontwikkeling Ontwikkeling totale totale mobiliteit mobiliteit in laag in laag enmobiliteit hoog en hoog scenario scenario
Groei Groei in beide in beide scenario’s scenario’s Groei in beide scenario’s
1.2
Economisch presteert de U10-regio bovengemiddeld
Economie regio Utrecht in beeld
BRP per 2011
Inwoners van de provincie Utrecht verdienen momenteel ruim meer dan het Nederlands inwoner excl. delfstoffen 2011 Gemiddeld inkomen per inwoner tov gemiddelde. Daarnaast neemt het aantal Ontwikkeling aantal arbeidsplaatsen in laag en hoog scenario 2008-2020 landelijk gemiddelde in G4 in 2008 in de U10-regio tot arbeidsplaatsen 2020 verder toe, zowel bij een hoog als een laag economisch groeiscenario. Ook daarin steekt de regio gunstig af Bevolkingsontwikkeling in laag en hoog scenario binnen Nederland.
Links: Bruto Regionaal Product gedeeld door het aantal inwoners per provincie. Rechts: Verwachte groei van arbeidsplaatsen bij hoog en laag economisch groeiscenario
Krimp in beide scenario’s Krimp of stabilisatie Krimp of groei
Bron: ING
Stabilisatie in beide scenario’s Groei of stabilisatie
Bron: ING, 2011
Bron: Planbureau voor de Leefomgeving, 2011
Ontwikkeling totale mobiliteit in laag en hoog scenario
Groei in beide scenario’s
7
Actueel: Utrechtse regio goed bestand tegen economische crisis AD meldt dat de Utrechtse regio in afgelopen twee jaar 26% minder werkzoekenden telde
1.3
In de regio Utrecht groeit de mobiliteit door
Ontwikkeling mobiliteit in laag en hoog scenario Ontwikkeling totaletotale mobiliteit in laag en hoog scenario 2008-2020
2020-2030
in beide scenario’s KrimpKrimp in beide scenario’s of stabilisatie KrimpKrimp of stabilisatie
of groei KrimpKrimp of groei Stabilisatie in beide scenario’s Stabilisatie in beide scenario’s
Groei of stabilisatie Groei of stabilisatie Bewoners vaninde U10-regio zullen per Groei beide scenario’s Groei in beide dag steeds meerscenario’s kilometers afleggen. Dat speelt op de eerstvolgende jaren en ook in de periode tot 2030. Opmerkelijk: ook bij een laag economisch groeiscenario neemt de mobiliteit in de regio toe.
Bevolkingsontwikkeling in laag en hoog scenario
De ontwikkeling van het aantal personenkilometers van bewoners vanuit een regio op een gemiddelde werkdag, bij hoog en laag economisch groeiscenario.
Krimp in beide scenario’s Krimp of stabilisatie Krimp of groei Stabilisatie in beide scenario’s Groei of stabilisatie Bron: Planbureau voor de Leefomgeving, 2011
Ontwikkeling aantal arbeidsplaatsen in laag en hoog scenario Ontwikkeling aantal arbeidsplaatsen in laag en hoog scenario
Ontwikkeling totale mobiliteit in laag en hoog scenario
Groei in beide scenario’s
2
De U10-regio binnen de provincie Zwaartepunt van bevolking, economie en mobiliteit
2.1 Demografie regio Utrecht 2020 Bevolkingsgroei het sterkst in het meest stedelijke gebied
Tot 2020 neemt over geheel Nederland de bevolking toe, ook in de provincie Utrecht. De bevolking groeit in de stadsregio Utrecht daarbij sterker dan gemiddeld. Het inwonertal van de gemeente Utrecht groeit met 18% zelfs drie keer zo sterk groot als het provinciale gemiddelde.
• Tot 2020 bevolkingstoename in groot deel NL Gebied
2010
2020
Nederland
16.562.000
17.229.000
4%
1.230.000
1.310.000
6%
Stadsregio Utrecht
649.000
714.000
10%
Gemeente Utrecht
307.000
362.000
18%
1.849.000
2.025.000
9%
Provincie Utrecht
G3 (A’dam, R’dam, DH)
Groei
Bron: CBS 2011
• Jonge bevolking in regio: grote groep 20-65 jr, kleine groep 65+ en hoe meer ingezoomd op de stad, hoe jonger de bevolking Bron: CBS, 2012
2.2
Kern van de provinciale economie ligt in de U10-regio
Oppervlakte
Inwoners
Banen
60% van de banen in de provincie bevinden zich in de stadsregio Utrecht (Woerden niet meegeteld). Vooral valt de rol van de centrale stad op: één op de drie banen bevinden zich in de gemeente Utrecht.
Utrecht 7% rest stadsregio 28%
Utrecht 25%
rest stadsregio 28%
rest provincie 65%
Bron: Provinciaal Arbeidsplaatsen Register, 2011
rest provincie 47%
Utrecht 34%
rest stadsregio 26%
rest provincie 40%
Arbeidsplaatsen (rechts) in de stad Utrecht, de regio Utrecht en de provincie Utrecht, vergeleken met de oppervlakte (links) en de inwoners (midden) in diezelfde gebieden.
2.3
Het grootste deel van het verkeer blijft binnen de U10-regio
Rest Provincie 2% Rest Nederland 2%
Rest Provincie 2%
92%
Rest Provincie 10% Rest Nederland 15%
Rest Nederland 2%
Rest Provincie 10%
U10
50%
Van de ritten die de U10-regio als herkomst en/of als bestemming hebben, blijft het grootste deel binnen de regio zelf. Anders gezegd: de meeste mensen hebben hun dagelijkse activiteiten ergens binnen de regio. Alleen voor de OV-ritten - waar de langere interregionale treinritten meetellen - is het aandeel lager.
Rest Nederland 15%
U10
Totaal
OV [trein, tram, bus]
Percentage van alle ritten dat binnen de U10-regio blijft, per vervoerswijze, per etmaal, voor alle ritten met de U10-regio als herkomst en/of als bestemming. Rest Provincie 8% Rest Nederland 22%
Rest Provincie 8%
Bron: VRU model
40% U10
Rest Nederland 22%
Rest Provincie 9% Rest Nederland 13%
Rest Provincie 9%
56% U10
Rest Nederland 13%
2.4
Regionaal OV twee maal zo groot als overig provinciaal OV Het budget voor de concessie voor het stads- en regionale openbaar vervoer in de regio Utrecht bedraagt ongeveer 100 mln. euro per jaar. De OV-concessie voor de provincie Utrecht bedraagt ongeveer 50 mln. per jaar. De omvang van de regionale OVconcessie is een maat voor het aantal gereden kilometers per reiziger.
OV budget Stadsregio:
OV budget Provincie Utrecht:
3
Samenhang binnen de U10-regio Voor bewoners één woon-, werk- en leefgebied
3.1
Veel bewoners van de U10-gemeenten verhuizen binnen de U10-regio (1) Bij de meeste verhuizingen blijven bewoners binnen de eigen gemeente. Komen ze van buiten, dan komen ze veelal wel vanuit de eigen regio.
Stichtse Vecht Amsterdam De Bilt Nieuwegein Utrecht Woerden Intern
De Bilt
0
Amsterdam Nieuwegein Stichtse Vecht Utrecht Zeist Intern
45%
0
Woerden Utrecht
Amsterdam Montfoort De Ronde Venen Stichtse Vecht Utrecht Intern 0
41%
Zeist
Amsterdam De Bilt Nieuwegein Stichtse Vecht Zeist Intern
62%
0
Amersfoort Amsterdam De Bilt Utrecht Utrechtse Heuvelrug Intern
61%
0
44%
Bunnik
IJsselstein Houten Lopik Nieuwegein Utrecht Vianen Intern 0
De Bilt Houten Utrecht Utrechtse Heuvelrug Zeist Intern
Nieuwegein Houten IJsselstein Utrecht Vianen Zeist Intern 46% 0
0
44%
Houten IJsselstein Nieuwegein Utrecht Zederik Intern 0
Houten
Amsterdam IJsselstein Nieuwegein Utrecht Zeist Intern
Vianen
Bron: CBS, 2011
32%
0
50%
49%
Herkomst van verhuisde bewoners, 20062010, inclusief verhuizingen binnen de eigen gemeente, in % van alle verhuizingen.
Veel bewoners van de U10-gemeenten verhuizen binnen de U10-regio (2) Bewoners die uit een U10-gemeente wegverhuizen, blijven vaak wel binnen de U10 regio. Een opvallende alternatieve bestemming is Amsterdam.
Stichtse Vecht Nieuwegein Zeist Woerden Amsterdam Utrecht 0
De Bilt
4500
Stichtse Vecht Hilversum Amsterdam Zeist Utrecht
Woerden
0
De Ronde Venen Stichtse Vecht Montfoort Amsterdam Utrecht 0
2700
Utrecht De Bilt Zeist Stichtse Vecht Nieuwegein Amsterdam
1700
Zeist
0
Amsterdam De Bilt Amersfoort Utrechtse Heuvelrug Utrecht
8500
0
Bunnik IJsselstein
Nieuwegein
Vianen Houten Lopik Nieuwegein Utrecht 0
2200
Amsterdam Vianen Houten IJsselstein Utrecht
0 700
0
5000
Houten
Vianen Culemborg Zederik IJsselstein Nieuwegein Utrecht
Bron: CBS, 2011
Amsterdam Houten Utrechtse Heuvelrug Zeist Utrecht
0 800
Utrechtse Heuvelrug Nieuwegein Amsterdam Zeist Utrecht 0
2400
3800
Nieuwe woonplaats van verhuisde bewoners die de gemeente verlaten, 2006-2010, in absolute aantallen.
3.2
Voor sociale woningbouw één regio Bewoners van U10-gemeenten vonden (in 2011) hun nieuwe sociale woning overwegend binnen de eigen gemeente, of anders vrijwel altijd binnen de U10-regio.
Stichtse Vecht Vianen Houten Woerden De Bilt IJsselstein Nieuwegein Zeist Utrecht Stichtse Vecht
De Bilt 0
Bunnik IJsselstein Vianen Nieuwegein Woerden Stichtse Vecht Houten Zeist Utrecht De Bilt
200
Woerden
0
De Bilt Vianen Zeist Houten Stichtse Vecht IJsselstein Nieuwegein Utrecht Woerden
125
Utrecht
0
Bunnik Vianen Woerden De Bilt IJsselstein Houten Zeist Stichtse Vecht Nieuwegein Utrecht
150
Zeist
0
Vianen Woerden Houten IJsselstein Nieuwegein Stichtse Vecht De Bilt Bunnik Utrecht Zeist
1700
0
Bunnik Houten
IJsselstein
Nieuwegein
Zeist
Woerden De Bilt Zeist Houten Stichtse Vecht Vianen IJsselstein Utrecht Nieuwegein
Woerden Stichtse Vecht Vianen Houten Utrecht Nieuwegein IJsselstein 0
225
100
Bunnik Utrecht 0
0
200
Houten Woerden Bunnik Vianen IJsselstein Zeist De Bilt Nieuwegein Utrecht Houten
Vianen Zeist Woerden Houten Stichtse Vecht IJsselstein Nieuwegein Utrecht Vianen
0
0
125
50
150
Herkomst van verhuisde bewoners sociale woningbouw, 2011, inclusief verhuizingen binnen de eigen gemeente, in absolute aantallen.
3.3
Bedrijven in de U10-regio bieden werk voor de hele regio (1) Het overgrote deel van het woonwerkverkeer binnen de regiogemeenten blijft binnen de regio. Veel inwoners van gemeenten werken wel buiten de eigen gemeente, maar toch niet buiten de regio.
Buiten U10 Stichtse Vecht Binnen U10
Buiten U10
De Bilt
Binnen U10
Buiten U10
Woerden Buiten U10
Binnen U10
Buiten U10 Utrecht
Binnen U10
Binnen U10
Buiten U10 Buiten U10 Buiten U10 IJsselstein
Nieuwegein
Binnen U10
Buiten U10
Houten
Binnen U10
Vianen
Binnen U10
Bron: CBS, 2005
Bunnik
Binnen U10
Binnen U10
Buiten U10
Zeist
Werklocatie van inwoners per gemeente
Bedrijven in de U10-regio bieden werk voor de hele regio (2) 400
400
350
350
300
De Bilt Houten
Utrecht
Zeist
4361
Nieuwegein Stichtse Vecht IJsselstein Bunnik Woerden Vianen
250
200
150
buiten U10-regio Woerden Vianen IJsselstein Stichtse Vecht Nieuwegein Houten Bunnik De Bilt Utrecht
250
buiten U10-regio Bunnik De Bilt Zeist Woerden Stichtse Vecht Houten Vianen Nieuwegein Utrecht
200
Woonplaats van medewerkers
150
100
100
IJsselstein
Zeist
3793
buiten U10-regio
50
50
0
0
De Bilt Houten
Utrecht Bron: eigen opgave organisaties, 2012
300
4361
Zeist
Een werkgever in een regiogemeente vindt zijn arbeidsmarkt, voor zover niet binnen de eigen gemeente, voornamelijk binnen de regio. Als illustratie: het Utrecht Medisch Centrum UMC en de gemeentelijke organisaties van IJsselstein en Zeist.
400
400
350
350
300
Nieuwegein Stichtse Vecht IJsselstein Bunnik Woerden Vianen
250
200
150
buiten U10-regio Woerden Vianen IJsselstein Stichtse Vecht Nieuwegein Houten Bunnik De Bilt Utrecht
300
250
Utrecht 200
150
100
100 Zeist
3793
buiten U10-regio
buiten U10-regio Bunnik De Bilt Zeist Woerden Stichtse Vecht Houten Vianen Nieuwegein
50
50
0
0
IJsselstein
Terreinen - Utrechtse Rectreatieschappen
3.4
http://www.recreatiemiddennederland.nl/template/front_print.php?id=...
Print
Recreatiegebieden binnen gemeenten trekken bezoekers uit de U10-regio Herkomst van recreanten die van huis vertrokken zijn
Overzichtskaart recreatiegebieden Midden-Nederland Maarssevee Maarsseveense Provincie Utrecht Utrecht Maarssen Houten IJsselstein Lopik Woerden De Bilt Nieuwegein Oudewater Montfoort Vianen Overig Buiten provincie Utrecht
Oortjespad
nse Plassen Strandbad
Pl. Buitengebied
90% 11% 2% 0% 1% 1% 45% 0% 1% 1% 5% 0% 23%
94% 40% 22% 2% 1% 0% 0% 2% 3% 0% 0% 0% 24%
10%
6%
95% 31% 40% 2% 1% 0% 1% 1% 0% 1% 0% 0% 18% 5%
Salmsteke
Middelwaard
Strijkviertel
Rp. Linschoten
66% 2% 0% 1% 2% 33% 10% 0% 4% 6% 5% 0% 1%
88% 2% 0% 1% 10% 0% 0% 0% 29% 0% 0% 46% 0%
95% 68% 2% 0% 2% 0% 9% 0% 9% 1% 3% 0% 1%
82% 4% 0% 1% 2% 2% 24% 0% 1% 5% 38% 1% 4%
34%
12%
5%
18%
Veel grote voorzieningen binnen een gemeente hebben een bovengemeentelijke functie. Ter illustratie enkele recreatiegebieden, met de herkomst van de bezoekers. Vooral de inwoners van gemeenten met weinig buitengebied (Nieuwegein, Utrecht) bezoeken de recreatieterreinen van hun buurgemeenten.
Herkomst van van recreanten voor enkele recreatiegebieden
Bron: Recreatieschap Midden Nederland, 2009