De spilfunctie van het Leercentrum binnen het nieuwe onderwijs bij Avans Hogeschool Ellen Simons en Rien Brouwers Leer- en Innovatiecentrum
Inhoud • Context • Onderwijsvisie van Avans • Van mediatheek naar Leercentrum – Organisatorische consequenties – Huisvesting – Cultuuromslag • Gevolgen voor de medewerker • Toekomst
1
Avans Hogeschool • • • • • • •
19.000 studenten 18 academies, 50 opleidingen 3 ondersteunende diensten Leer- en Innovatiecentrum 3 vestigingssteden (Breda, ‘s-Hertogenbosch, Tilburg) 1.800 medewerkers Raad van Bestuur
Visie op onderwijzen, of … Visie op leren!!!
Een onderwijsinstelling moet zich richten op het faciliteren van het leren door de student
2
Van traditioneel onderwijs…. • Docent centraal • Cursussen gebaseerd op de inhoudsopgave van een of twee studieboeken • Rol van de mediatheek is niet benoemd • Docent voelt zich niet verantwoordelijk voor de kwaliteit van de collectievorming • Leeractiviteiten van de student zijn vaak beperkt tot de voorgeschreven literatuur
…naar
modern onderwijs
• De student centraal • Verandering van passief naar actief leren (probleemgestuurd leren, projectonderwijs) • Cursusinhoud gebaseerd op leerdoelen/competenties • Studenten kiezen hun eigen leermiddelen • Voorbereiden van studenten op een continu veranderende professionele omgeving waarin vele informatiebronnen beschikbaar zijn die variëren in kwaliteit
3
Avans visie op leren en onderwijs Leren is • Actief, constructief • Individueel en persoonlijk, in beweging gehouden door ontmoetingen met anderen • Vanuit ervaringen en/of theorie • Intentioneel/incidenteel • Een leven lang Onderwijs is • Competentiegericht • Studentgericht • (Leer-)procesgericht omslag in denken en doen (van docent/aanbodgestuurd naar student/vraaggestuurd)
Onderwijskundige veranderingen • • • • • •
Het aantal contacturen daalt De rol van de docent verandert Meer begeleiding, minder kennisoverdracht Het belang van de collectie informatiebronnen neemt toe Groepsleren wordt belangrijker (projectonderwijs) Leren is een sociale activiteit De fysieke leeromgeving dient dit te ondersteunen met als mogelijke uitwerking een Leercentrum
4
Avans bouwt aan een Leer- en Innovatiecentrum • Avans streeft naar permanente innovatie van het onderwijs door het faciliteren van onderwijsontwikkeling en onderzoek door sterk in te zetten op onderwijskundige, didactische en wetenschappelijk/methodologische expertise binnen de rijke leeromgeving. • Hiertoe vindt een bundeling plaats binnen het Leer- en Innovatiecentrum van deskundigen (informatiespecialisten en onderwijskundige en didactische specialisten) en middelen (faciliteiten) ten behoeve van het ondersteunen van leren, ontwikkelen en onderzoek.
Leer- en Innovatiecentrum
Innovatiecentrum
onderzoek
kwaliteitszorg
Leercentrum
virtuele leeromgeving
fysieke leeromgeving
consultancy collectievorming
5
Organisatorische consequenties • De positie van het Leercentrum ten opzichte van het onderwijs verandert: van de zijlijn naar de middenstip • De rol van informatiespecialisten (nieuwe functie) is vergelijkbaar met die van onderwijskundigen: beiden ondersteunen onderwijsontwikkeling en -uitvoering • De mediatheek wordt onderdeel van een Leer- en Innovatiecentrum – Ondersteuning bij het leren – Integratie en partnership – Innovatie – Ondersteuning bij het onderwijs
Concept Leercentrum • Onderscheidend, student gericht, gericht op ondersteuning van het leren van studenten en op verbetering van de kwaliteit van dat leren • totaal-benadering van de facilitering ten behoeve van de student • niet slechts bronnen en diensten (o.a. ICT en multimedia) maar vooral • actieve ondersteuning van diverse onderwijsactiviteiten van studenten • ondersteuning diversiteit leerstijlen en diversiteit vormen van interactie van studenten met de aanwezige bronnen en diensten
6
Innovatie
• Medewerkers Leercentrum: pro-actief en ontwikkelingsgericht samenwerken in projecten met medewerkers van Innovatiecentrum en docenten van academies en worden zodoende medetrekkers van onderwijs-innovatie. • Medewerkers Leercentrum: actieve opstelling bij vormgeving van toekomstige gewenste leeromgeving voor studenten
Huisvesting • Inrichting ruimte afstemmen op de activiteiten – Minder lokalen – Meer groepsplekken en individuele plekken afgestemd op behoefte • Rijke leeromgeving: integratie van informatie-, ICT- en multimedia-ondersteuning en thematische plaatsing van de collecties; per verdieping worden geïntegreerd aangeboden: – boeken, tijdschriften, databanken – digitale informatie, ook vanuit thuis bereikbaar – groepswerkplekken en individuele werkplekken, voorzien van pc of mogelijkheden voor aansluiting van desktop – Multimediastudio, multimedia-pc's en kopieer- en printvoorzieningen – informatiebalie aanwezig voor deskundige hulp bij het gebruik van informatie en voorzieningen
7
Leercentrum Breda, gereed 2006
Leercentrum Breda, gereed 2006
8
Plattegrond 1e verdieping
1ste verdieping Leercentrum Breda
Leercentrum Breda, november 2005
5000 m2
9
Tilburg, gereed in 2007
1e verdieping Studie ruimten
‘s Hertogenbosch Gereed mei 2006
Internet cafe
Studieplekken
Entree
10
3e verdieping ‘s Hertogenbosch
Inrichting Leercentra • Niet geroosterde activiteiten van studenten • Thematische inrichting • 2.100 studieplekken (70% groeps- en 30% individueel) verdeeld over Breda (1.100), ‘s-Hertogenbosch (800), Tilburg (200) • 800 pc’s, draadloos netwerk, laptopaansluitingen • Informatiebalie en servicebalie • Docentenbalie • Multimedia-studio en multimediawerkplekken • Koffiecorners • Internetcafé • Mogelijkheid tot 24-uur openstelling
11
Cultuuromslag aan twee kanten • Bezoek aan mediatheek is voor docenten vaak geen eerste optie • Docenten hebben vaak eigen mini-bibliotheekjes • Mediathecarissen niet betrokken bij onderwijsontwikkeling en onderwijsuitvoering • Docenten zijn professionals op hun eigen terrein en zijn gewend individueel te werken
• Probleemdefinitie: Docenten en mediathecarissen hebben gescheiden werkterreinen
Stelling • De kwaliteit van onderwijs kan worden verbeterd door het inschakelen van de verschillende expertises van docenten en medewerkers Leercentrum in onderwijsontwikkeling en onderwijsuitvoering • Andere manieren van samenwerken noodzakelijk
12
Nieuwe manier van werken • Vaste, herkenbare contactpersonen per academie (informatiespecialisten) • Team van informatie-adviseurs gekoppeld aan een academie en themavloer • Deelname aan onderwijs-ontwikkelteams • Gebruikersonderzoeken en klankbordgroepen
Ondersteund door uitgebreid scholingsprogramma
Gevolgen voor mediatheekmedewerker • Relatie naar de student • Docent • Andere competenties, andere functies – Scholingstraject (adviesvaardigheden, onderwijskunde, cultuuromslag van beheersen naar student-centraal stellen, resultaatgericht- en klantgericht, IDM-opleiding)
13
Informatiespecialist • • • • •
Adviseren over mogelijkheden Leercentrum Inventariseren/analyseren informatiebehoeften klanten Participeren in Onderwijs-ontwikkelteams Opbouwen en onderhouden van netwerken Ontwikkelen en evalueren van producten en diensten Leercentrum • Opstellen collectieprofielen, ontwikkelen en uitvoeren collectieevaluaties • Bijdragen leveren aan positionering Leercentrum door presentatie en promotie diensten en producten • Verzorgen van specialistische instructies
Pilots Leercentrum • • • • • • • • • •
Werken in onderwijs-ontwikkelteams Competentie Engelstalige communicatie Introductie kennispartner LCMS Blackboard Digitale informatiebalie Reserveringssysteem voor pc’s en werkplekken Video-conferencing HBO-kennisbank Workshops en colleges op BB Ontmoetingsplaatsen (o.a. digitale repositories)
14
(Nabije) Toekomst
• Assessment-center ?? • Trainingscentrum algemene hbo-competenties ?? • State of the art multimedia-studio
• ………….
Vragen??? Rien Brouwers:
[email protected] Ellen Simons:
[email protected]
15