thema: marktoverzicht Top 75 schoonmaakbedrijven
Hago grootste van Nederland De schoonmaaksector is zeer competitief en krimpt nog steeds. Toch is het niet alleen kommer en kwel, want er zijn ook bedrijven die in 2013 zijn gegroeid, al dan niet ten koste van de kleinere bedrijven die niet meer kunnen opboksen tegende almaar slinkende marges. tekst: Roel ter Steeg en Pieter de Vries
E
én van deze groeiers is Hago, die daarmee dit jaar CSU van de troon heeft gestoten als grootste schoonmaakbedrijf van Nederland. De schoonmaaksector, waar volgens onderzoek van UWV (2013) ruim 143.000 mensen werkzaam zijn, blijft een bewogen sector. Dat was ook in 2013 het geval. Hoewel de Nederlandse economie lichtelijk aan het herstellen is, blijven de onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers in de schoonmaakwereld onvermoeid doorgaan en blijft de prijsdruk verder toenemen. En op de achtergrond blijft het nieuwe werken onverminderd populair. Dit heeft een negatief effect op de sector, omdat er minder vierkante meters kantoorruimte moeten worden schoongemaakt. In eigen beheer In oktober was er de brief van minister Stef Blok om het schoonmaken van ministeries in eigen beheer te gaan doen. Het betreft een plan om 4500 medewerkers als ambtenaar in dienst te nemen. Afgaande op de gemiddelde omzet per medewerker in het Service Management omzetonderzoek 2013, betreft
dit circa 100 miljoen euro omzet die schoonmaakbedrijven in Nederland eventueel verliezen aan dit plan van de minister. Dit inbesteden stuitte dan ook op veel weerstand bij bedrijven in de schoonmaaksector. Waar de minister spreekt over een zwakke positie van schoonmakers op de arbeidsmarkt, verzetten de schoonmaakbedrijven zelf zich juist tegen het negatieve beeld en de suggestie dat er rechteloosheid heerst in de sector. De minister zit in een spagaat, omdat hij enerzijds moet zorgen voor een kleinere overheid, maar aan de andere kant te maken heeft met ‘overtollige’ ambtenaren.
‘De meerderheid verwacht dat de omzetten in 2014 hoger zijn dan in 2013’ 11
Overige 2013 (%)
Facilitaire diensten 2013 (%)
Zorg 2013 (%)
Glas bewassing 2013 (%)
Specialistische schoonmaak 2013 (%)
Schoonmaak 2013 (%)
Aantal medewerkers 2011
Aantal medewerkers 2012
Aantal medewerkers 2013
Omzet 2011 (€mio)
Omzet 2012 (€mio)
Omzet 2013 (€mio)
Plaats
Bedrijfsnaam
Positie 2013
Percentage Omzet t.a.v. de volgende activiteiten
thema: marktoverzicht
1
Hago Nederland (Vebego)
Voerendaal
320,7
281,6
265,7
11.118
11.015
10.135
57%
3%
3%
24%
1%
12%
2
ISS
Utrecht
288,7
291,9
313,2
9.713
11.575
15.200
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
3
CSU
Uden
256,0
239,0
268,0
n.b.
n.b.
13.900
n.b.
0%
0%
n.b.
n.b.
n.b.
4
Asito
Almelo
219,0
218,0
209,8
9.592
9.870
9.566
84%
6%
4%
0%
0%
6%
5
Gom Schoonhouden (Facilicom)
Schiedam
209,0
213,1
212,8
8.602
8.758
9.095
66%
6%
4%
12%
4%
8%
6
EW Facility Services
Arnhem
70,9
68,0
64,5
3.540
3.520
3.360
100%
0%
0%
0%
0%
0%
7
Dolmans Groep
IJsselstein
67,8
73,1
76,3
2.319
2.487
2.522
33%
53%
3%
0%
0%
11%
8
SchoonGroep Nederland
Zwolle
63,8
60,7
49,7
3.311
3.293
5.409
80%
10%
5%
0%
5%
0%
9
Hectas Facility Services
Arnhem
62,0
62,0
59,0
2.650
2.950
2.950
82%
5%
5%
8%
0%
0%
10
Schoonmaakbedrijf Succes (DieDrie)
Volendam
31,8
34,8
39,1
1.196
1.342
1.425
75%
14%
4%
0%
0%
7%
11
VLS Groep
Zwijndrecht
30,1
30,3
30,0
1.743
1.691
1.689
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
12
ICS Groep
Eindhoven
26,7
25,5
25,7
2.541
2.427
1.361
80%
13%
5%
3%
0%
0%
13
Fonville Schoonmaakbedrijven
Coevorden
21,8
22,0
21,1
1.405
1.519
1.495
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
14
Nederrijn Groep (DieDrie)
Duiven
19,5
16,9
13,6
1.100
1.050
785
80%
8%
10%
0%
2%
0%
15
Teico Service
Wormerveer
18,3
19,5
19,2
n.b.
n.b.
735
100%
0%
0%
0%
0%
0%
16
Visschedijk Facilitair Hengelo Groep
Hengelo
18,2
14,8
12,4
1.500
1.350
1.150
60%
5%
5%
0%
25%
5%
17
Stoffels Bleijenberg (Vebego)
Terneuzen
17,9
18,7
20,0
873
965
967
90%
1%
5%
0%
0%
4%
18
Westerveld Schoonhouders (Vebego)
Hilversum
17,3
17,6
18,6
706
688
724
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
19
Fortron (Vebego)
Hoensbroek
16,3
16,2
18,1
179
202
221
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
20
Eurest Services (Compass Group)
Amsterdam
15,0
13,0
12,6
836
755
700
96%
2%
2%
0%
0%
0%
21
BHS Group Professionals
Amstelveen
14,2
13,3
n.b.
528
488
n.b.
89%
2%
2%
0%
0%
7%
22
Effektief Groep
Groningen
13,8
11,7
10,1
782
652
582
84%
3%
8%
0%
1%
4%
23
Novon Schoonmaak
Zwolle
13,8
12,7
12,3
987
874
975
58%
32%
4%
0%
1%
5%
24
Romaro Schoonmaakgroep
Ridderkerk
12,0
12,2
13,8
450
470
530
70%
6%
6%
3%
0%
15%
25
Balanz Facilitair (Vebego)
Heerlen
10,3
n.b.
n.b.
750
n.b.
n.b.
82%
3%
7%
0%
0%
8%
26
Schoonmaakbedrijf Victoria
Alkmaar
10,2
8,4
7,8
515
455
420
86%
8%
6%
0%
0%
0%
27
Schoonmaakbedrijf G. Raggers & Zn.
Uithoorn
9,6
9,5
9,4
432
468
485
80%
15%
5%
0%
0%
0%
28
Schoonmaakbedrijf Vlietstra (DieDrie)
Franeker
9,6
9,7
n.b.
482
536
n.b.
66%
24%
10%
0%
0%
0%
29
AMC Groep
Wijchen
9,1
8,2
5,4
510
450
274
74%
5%
8%
0%
10%
3%
30
Schoonmaakbedrijf Meerwijk
Utrecht
8,0
8,0
8,2
n.b.
n.b.
185
68%
21%
9%
0%
0%
2%
31
SGA Scchonmaak B.V.
Amsterdam
6,9
7,0
n.b.
390
420
n.b.
85%
7%
8%
0%
0%
0%
32
MB Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten
Ede
6,9
7,0
6,8
325
340
374
88%
4%
8%
0%
0%
0%
33
Ancora Multidiensten
Amsterdam
6,9
7,0
7,4
165
176
178
73%
12%
9%
0%
6%
0%
34
Schoonzorg
Amsterdam
6,0
6,0
6,1
240
270
248
89%
6%
3%
1%
0%
1%
35
DW Facility Groep
Almere
5,9
5,5
n.b.
225
225
n.b.
80%
7%
5%
0%
0%
8%
36
Toekomst Schoonmaakbedrijven
Schijndel
5,8
6,2
5,9
279
325
327
76%
9%
12%
0%
1%
2%
12 |
se rvice Man agement
| 3 2014
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
38
Mommers Schoonmaakservice
Nieuwekerk a/d IJssel
4,0
4,0
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
39
Peeters Gebouwenservice (SchoonGroep)
Kerkrade
3,9
3,5
3,4
143
152
140
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
40
HSO Schoonmaakservice
Purmerend
3,5
3,4
3,7
111
107
109
79%
14%
5%
0%
2%
0%
41
Willems & Zn. Schoonmaakbedrijven
Wormer
3,3
2,8
3,1
98
102
102
90%
2%
6%
0%
0%
2%
42
Schoonmaakbedrijf Both
Oud-Beijerland
3,3
3,1
3,1
175
170
155
85%
1%
9%
0%
0%
5%
43
Cleaning Service 2001
Den Haag
3,0
2,8
2,9
124
120
140
85%
0%
15%
0%
0%
0%
44
Schilten Schoonmaak
Dordrecht
2,9
2,8
n.b.
137
132
n.b.
70%
13%
7%
0%
5%
5%
45
WSC-Groep/Blankers
Weert
2,7
3,0
3,1
149
184
220
83%
4%
10%
0%
0%
3%
46
Schoonmaakbedrijf & Glazenwasserij Lübke
Uithoorn
2,5
2,4
2,4
49
43
41
75%
10%
15%
0%
0%
0%
47
Barones Schoonmaakdiensten
Wateringen
2,4
2,1
2,3
100
100
96
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
48
ACW
Hoogvliet
2,3
2,4
2,5
73
76
57
12%
18%
65%
0%
0%
5%
49
Aktief Schoonmaakdiensten
Gorinchem
2,2
2,0
2,1
145
135
134
85%
2%
6%
0%
1%
6%
50
QPC Schoonmaak Uden (SchoonGroep)
Uden
2,0
2,0
1,9
140
140
160
75%
15%
7%
0%
0%
3%
51
KSB Diensten
Amsterdam
2,0
1,8
n.b.
85
80
n.b.
92%
2%
5%
0%
1%
0%
52
Dolphin Schoonmaakservice
Houten
1,7
1,5
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
80%
0%
10%
0%
0%
10%
53
Schoonmaakbedrijf De Spiegel Haarlem (SchoonGroep)
Haarlem
1,6
1,2
1,2
79
60
50
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
54
VM Service
Leek
1,6
1,6
n.b.
1
1
n.b.
40%
20%
5%
10%
0%
25%
55
Reinaerde
Utrecht
1,5
1,5
n.b.
2.500
2.500
n.b.
92%
3%
1%
4%
0%
0%
56
Mirliton Schoonmaakbedrijf (SchoonGroep)
Dronten
1,5
1,5
1,4
93
99
94
80%
0%
16%
0%
0%
5%
57
Anico Schoonmaakdiensten
Kampen
1,4
1,4
1,1
70
65
55
90%
5%
5%
0%
0%
0%
58
Rufoclean
Leiderdorp
1,4
1,1
n.b.
38
30
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
59
Fix-it schoonmaakbedrijf
Achterveld
1,1
1,5
1,5
50
75
75
65%
5%
30%
0%
0%
0%
60
Nesu
Nijmegen
1,1
1,1
n.b.
32
35
n.b.
80%
10%
10%
0%
0%
0%
61
Dozo Glazenwasserij
Schiedam
1,1
1,1
1,1
12
13
14
0%
0%
100%
0%
0%
0%
62
Schoonmaakbedrijf Orion
Zaandam
1,0
0,9
0,9
30
28
22
80%
10%
0%
0%
10%
0%
63
Schoonmaak & Gevelreiniging Beentjes
Alkmaar
0,9
1,0
n.b.
14
20
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
64
TyClean Bedrijfsdiensten
Haarlem
0,8
0,9
1,1
24
32
45
90%
7%
3%
0%
0%
0%
65
Ned Cleaning Services
Spijkenisse
0,8
0,4
0,2
29
5
4
60%
20%
10%
0%
0%
10%
66
HSD Specialistische Dienstverlening
Purmerend
0,8
0,9
0,6
5
7
8
0%
75%
25%
0%
0%
0%
67
D. Volwerk Cleaning Service
Rotterdam
0,8
0,7
n.b.
33
30
n.b.
80%
3%
15%
0%
0%
2%
68
Schoonmaakbedrijf Waalre (voorheen Cleantech)
Waarle
0,4
0,4
0,3
13
14
13
40%
60%
0%
0%
0%
0%
69
ADG & De Water schoonmaakbedrijf
Boxtel
0,3
0,4
0,3
20
15
20
80%
5%
10%
0%
0%
5%
70
BDG Schoonmaakdiensten
Barneveld
0,2
0,2
n.b.
25
23
n.b.
80%
7%
12%
0%
0%
1%
71
Daniels Facility Service
Rotterdam
0,2
0,2
n.b.
9
14
n.b.
90%
8%
2%
0%
0%
0%
72
Ejop Schoonmaak
Drunen
0,1
0,1
n.b.
1
1
n.b.
50%
10%
30%
0%
0%
10%
73
Aalbers Schoonmaakdiensten
Roermond
0,0
0,0
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
50%
20%
30%
0%
0%
0%
74
Schoonmaak en Glazenwasbedrijf Herbert Meijer
Best
0,0
0,0
n.b.
25
22
n.b.
70%
5%
25%
0%
0%
0%
75
Schoonmaakbedrijf Nico de Groot
Ridderkerk
0,0
0,0
n.b.
3
5
n.b.
80%
5%
15%
0%
0%
0%
13
Overige 2013 (%)
Aantal medewerkers 2011
n.b.
Facilitaire diensten 2013 (%)
Aantal medewerkers 2012
n.b.
Zorg 2013 (%)
Aantal medewerkers 2013
n.b.
Glas bewassing 2013 (%)
Omzet 2011 (€mio)
Specialistische schoonmaak 2013 (%)
Percentage Omzet t.a.v. de volgende activiteiten Omzet 2012 (€mio) 4,7
Schoonmaak 2013 (%)
Omzet 2013 (€mio) 4,8
Plaats Den Haag
Bedrijfsnaam Haeghe Groep / Schoon Schip Bedrijfsdiensten
Positie 2013 37
thema: marktoverzicht
De cao-onderhandelingen bleven in 2013 onverminderd doorgaan en gaan ook in 2014 een rol spelen, omdat eind 2013 het overleg strandde tussen werkgevers en werknemers. Inmiddels zijn de onderhandelingen weer hervat. De schoonmaaksector moet zichzelf opnieuw uitvinden en op zoek gaan naar manieren om te groeien, bijvoorbeeld door het invullen van diensten rondom gastheerschap, performancegericht schoonmaken of dienstverlening in de zorg.
Overnames in de schoonmaakbranche 2013 Nr.
Datum
Doelwit
Koper
1
01-11-2013
Zorg Thuis Flevoland B.V.
Axxicom Thuishulp B.V.
2
21-10-2013
Outdoor Maintenance CompanyGroup B.V. (aandelenbelang)
CIRE Facility Group B.V. (aandeelhouder EW Facility Services B.V.)
3
11-10-2013
Makzo Schoonmaakbedrijven B.V. (doorstart)
Schoonmaakbedrijf Beercoo B.V.
4
05-08-2013
Zorgcontracten uit boedel Stichting All in Care
Facilicom Services Group B.V.
5
20-06-2013
Fair Group B.V.
CSU Total Care B.V.
6
29-05-2013
Roxanna Schoonmaakbedrijf en Glazenwasserij B.V. (doorstart)
CSU Total Care B.V.
7
21-03-2013
Sijtsma Specialistische Reiniging B.V. (doorstart)
ERESDE B.V.
8
21-03-2013
Sijtsma Gevel- en Betonrenovatie B.V. (doorstart)
ERESDE B.V.
9
26-02-2013
Intoned B.V.
Nederrijn Groep B.V.
Over het onderzoek Het Service Management omzetonderzoek 2013 is uitgevoerd op basis van gegevens die door de bedrijven zelf zijn aangeleverd. De bij de redactie van Service Management bekende schoonmaakbedrijven zijn per e-mail gevraagd omzetcijfers en gegevens over het aantal medewerkers aan te leveren. Dit jaar reageerden 75 bedrijven met een totale omzet van ruim 2,6 miljard euro. Vorig jaar waren dit 71 bedrijven. De sectorspecialisten Roel ter Steeg en Pieter de
Nieuwe aanmeldingen Dit jaar hebben 75 bedrijven deelgenomen aan het Service Management omzetonderzoek. In 2012 waren dat nog 71 bedrijven. De deelnemende bedrijven behaalden in 2012 een gezamenlijke omzet van 2,6 miljard euro. Naast enkele bedrijven die om uiteenlopende redenen niet meewerkten, was er ook een aantal nieuwe aanmeldingen. BHS Group Professionals had met 14,2 miljoen euro de hoogste omzet onder de nieuwkomers. Vorig jaar was dit nog Eurest Services (Compass Group), die dit jaar de schoonmaakomzet in Nederland zag stijgen van 13,3 miljoen euro naar 15 miljoen euro. Andere nieuwe deelnemende bedrijven zijn onder andere SGA Schoonmaak, DW Facility Groep, Haeghe Groep Schoon Schop Bedrijfsdiensten en Mommers Schoonmaakservice. Na twee opeenvolgende jaren waarin Asito niet deelnam aan het onderzoek, heeft het dit jaar weer haar deelname verleend. Het bedrijf eindigt op de vierde plek. Ned cleaning Services behaalde – net als vorig jaar – de hoogste procentuele omzetstijging. Dit jaar bedroeg de stijging 100 procent (vorig jaar nog 67 procent). De grootste procentuele omzetdaling vond plaats bij Daniels Facility Service in Rotterdam, gevolgd door Fix-it Schoonmaakbedrijf uit Achterveld.
Vries van Mazars Berenschot Corporate Finance analyseerden en interpreteerden de beschikbare gegevens. MBCF begeleidt ondernemers en management bij financieel strategische vraagstukken, zoals koop en verkoop, het financieren en het waarderen van ondernemingen.
14 |
se rvice Man agement
| 3 2014
In 2013 was de omzet per werknemer 27.781 euro, waar dit in 2012 nog 21.270 euro was en in 2011 18.825 euro. Voor 2013 betekent dit een stijging van maar
‘Schoonmaakbedrijven zien groei mogelijkheden buiten de huidige klantenkring, maar wel binnen hun huidige afzetgebied’
liefst 30,6 procent. Als we een verstrekkende aanname hanteren dat het parttime werken tussen 2012 en 2013 niet is toe- of afgenomen in de schoonmaakbranche, kunnen we concluderen dat dit een verdere toename in efficiëntie betekent. Tevens duidt dit op een onderbouwing van een aanhoudende hogere werkdruk voor het schoonmaakpersoneel. Top 5 Bijna 1,3 miljard euro werd behaald door de vijf grootste bedrijven uit het onderzoek. Hiermee neemt de top vijf maar liefst de helft van de totale omzet van het onderzoek voor haar rekening. In 2012 was de omzet van de vijf grootste schoonmaakbedrijven minder dan 1,1 miljard euro, dus hebben ze dit jaar gezamenlijk omzet gewonnen. Op basis van de aangeleverde cijfers heeft Hago in 2013 de hoogste omzet behaald. Hago, één van de grootste werkmaatschappijen van Vebego International, heeft de nummer één positie overgenomen. Het bedrijf liet ten opzichte van vorig jaar een omzetstijging zien van 281,6 naar 320,7 miljoen euro (een stijging van 13,9 procent) en klom daarmee van de derde naar de eerste plek. Het schoonmaakbedrijf uit Voerendaal plukt deels nog de vruchten van de gewonnen aanbesteding van NS-dochter NedTrain voor het schoonmaken van treinen die in de zomer van 2012 werd vergeven en die in de cijfers van 2013
pas volledig tot uiting is gekomen. Overigens zijn de cijfers van de andere schoonmaakactiviteiten van Vebego apart in de lijst opgenomen om dubbeltellingen te voorkomen. Bij de andere Vebegoschoonmaakbedrijven in de lijst zijn met name omzetverliezen tot uiting gekomen. CSU rapporteerde vorig jaar nog een omzet van 283 miljoen euro, maar dat is dit jaar teruggezakt naar 256 miljoen euro, waardoor het bedrijf is teruggevallen naar de 3e plek. ISS boekte een omzetstijging van 2,4 procent en behield daardoor haar tweede plek (net als vorig jaar). Asito is dit jaar een plek gestegen (van 5 naar 4) doordat het een (bescheiden) omzetstijging boekte van 0,5 procent. Gom, onderdeel van Facilicom, verloor 1,9 procent omzet waardoor het met Asito van plek ruilde. Nederland kent nog steeds vijf grote schoonmaakbedrijven die qua omzetniveau met kop en schouders boven de overige spelers uitsteken.De top vijf spelers van vorig jaar is hetzelfde als de top vijf spelers van dit jaar. Top 10 In de top tien zijn, net als in de top vijf, veel bedrijven van plek met elkaar gewisseld, maar de samenstelling ervan is niet gewijzigd. EW Facility
Uitbreiding naar de zorg Schoonmaakbedrijven verbreden hun dienstenaanbod met name richting (schoonmaakwerk in) de zorgsector. Eén van die kansen die schoonmaakbedrijven zien is dat de vraag naar gekwalificeerd personeel op de middellange termijn sterk toeneemt (mede vanwege de vergrijzing). Het merendeel van de bedrijven die aan het onderzoek van Service Management deelnamen, ziet groeikansen in de zorg. Bijvoorbeeld CSU. De onderneming uit Uden startte in 2009 Tzorg. Inmiddels zijn daar 4000 werknemers actief. De omzet in 2013 kwam uit op 55 miljoen euro. Asito kent TSN. Dat rapporteerde een omzet van meer dan 258 miljoen euro. Er zijn ook bedrijven die zich juist terugtrekken uit de zorgmarkt omdat de marges niet interessant zijn, zoals Vebego afgelopen jaar deed.
15
Services steeg naar de zesde plek (vorig jaar zeven), Dolmans zakte naar de zevende plek (vorig jaar acht). De SchoonGroep klom naar de achtste plek (vorig jaar negen), Hectas daalde naar de negende plaats (vorig jaar acht). Succes staat net als vorig jaar op de tiende plaats. Er is niet zoveel onderling verschil tussen de omzetten van de bedrijven die op de plaatsen zes tot en met negen staan, maar er is wel veel verschil tussen de omzet van Succes op de tiende en Hectas op de negende plek. Overigens, als de drie bedrijven die onder Diedrie vallen gezamenlijk zouden worden vermeld in de lijst, dan zou Diedrie óók op de tiende plek eindigen (gezamenlijke omzet: 60,9 miljoen euro). Top 20 en top 50 Het meest opvallend in de top twintig is de stijging van Visschedijk en Eurest. Visschedijk is gestegen van 21 naar 16 en Eurest (vorig jaar nog nieuwe binnenkomer op 24) is doorgestoomd naar de twintigste plaats. Nederrijn stijgt dit jaar vier plekken (van achttien naar veertien) door een omzetstijging van 15,4 procent. In februari 2013 nam Nederrijn Intoned over (zie het kader met overnames pag. 14).
11 procent). Het betreft met name zzp’ers. Toch is de werkgelegenheid stabiel gebleven, dus het lijkt erop dat hier sprake is van een stoelendans waarbij zzp’ers het werk (deels) afsnoepen van de georganiseerde schoonmaakbedrijven. Volgens het marktonderzoek van Service Management zien bedrijven voor de toekomst met name groeimogelijkheden buiten de huidige klantenkring, maar wel binnen hun huidige afzetgebied en dienstverlening. Dit betekent dat de bedrijven sterk geloven in hun eigen diensten en regio, maar expansie zoeken buiten hun eigen klantenkring. Ten slotte, wat is de verwachting van schoonmakend Nederland voor 2014? De meerderheid verwacht dat de omzetten in 2014 hoger zijn dan in 2013 (61,2 procent), 11,9 procent verwacht dat 2014 lager uitvalt en ongeveer een kwart verwacht dat 2014 gelijk is aan 2013.
In het kort ••• Ruim 143.000 mensen werkzaam
In de top 50 zien we een aantal nieuwe binnenkomers, waaronder BHS Group Professionals (tevens de hoogste nieuwe binnenkomer). Andere nieuwe binnenkomers zijn SGA Schoonmaak, DW Facility Groep, Haeghe Groep Schoon Schop Bedrijfsdiensten, Mommers Schoonmaakservice en Schilten Schoonmaak. Vooruitzicht Volgens het reeds eerder genoemde onderzoek van UWV uit 2013, is het aantal schoonmaakbedrijven sterk gestegen (in de afgelopen 2 jaar met
••• Minder vierkante meters kantoorruimte ••• Sector moet zich opnieuw uitvinden ••• In gastvrijheid, performance of zorg ••• Groei buiten eigen klantenkring
Digitaal ••• www.mbcf.nl ••• www.servicemanagement.nl
17